4 capítulo
Paymantan llapa profetakuna willaranña
1. ¿Imaynatan Jehová Dioswan Jesuswan kawsaranku manaraq Jesús kay Hallp’aman hamushaqtin?
“YAYAQA Churita munakuspanmi lliw imaymana ruwasqanta rikuchin.” (Juan 5:20.) Arí, Jesusqa manaraq kay Hallp’ata hamushaspan waranqa-waranqa watakuna hanaq pachapi Taytanwan sumaqta kawsaran. Paytan Diosqa mana piqpa yanapayninwan kamaran, chaymi Sapallan Churi. Chay munasqa phiwi Churinwanmi kay pachapi hanaq pachapi tukuy imaymanata kamaran (Colosenses 1:15, 16). Paywanmi Jehová Diosqa munayninta reqsichiq, chaymi payta sutichakullantaq Simi otaq Diosmanta Rimaq, nispa. Chay munakusqan Churiqa Jesucriston karan (Proverbios 8:22-30; Juan 1:14, 18; 12:49, 50).
2. ¿Imatan Bibliapi profeciakuna Jesusmanta sut’inchan?
2 Phiwi Churin manaraq kay Hallp’api naceshaqtinmi Jehová Diosqa paymanta profetakunawan askha kutita willachiranña. Apóstol Pedro Corneliota niran: “Jesusmantan llapa profetakunaqa willakurqankuña”, nispa (Hechos 10:43). Biblian rikuchin Jesuspa ruwanan ancha importante kasqanta, chaymi huk ángel apóstol Juanman niran: ‘Jesusmanta willaymi’ profetizayqa, nispa (Apocalipsis 19:10). Chay profeciakunan sut’ita rikuchiran Jesuspuni Mesías kasqanta, Diospa munayninta hunt’ananpaq imakuna ruwanantapas, chay profeciakunaqa anchatapunin interesawananchis.
¿Imatan profeciakuna willaranña?
3. a) Génesis 3:15 textopi profecía nisqan hina, ¿pin mach’aqway, pin ‘warmi’, pikunan kanku mach’aqwaypa ‘miraynin’? b) ¿Imaraykun mach’aqwayta ‘umanpi t’ustuy ‘ nisqa profecía Diospa kamachinkunaman interesan?
3 Adán Evaq huchallikusqan qhepamanmi Edén huertapi ñawpaqkaq profecía willakuran. Jehová Diosmi mach’aqwayta niran: “Qantawan warmitawanmi cheqninachisqaykichis, mirayniykitawanpas paypa miraynintawanpas, mirayninmi umaykipi t’ustusunki, qantaq talonninpi kaninki”, nispa (Génesis 3:15). Chay mach’aqwayqa karan Satanasmi. ‘Warmitaq’ hanaq pachapi Jehová Diospa llaqtan, chay llaqtaqa qosanpaq hunt’aq warmi hinan. Mach’aqwaypa ‘mirayninqa’ Satanasta qatikuq angelkunawan runakunapiwanmi kanku, paykunan Jehová Diospa, llaqtanpa awqankuna kanku. ‘Mach’aqwayta umapi t’ustuymi’ tupan hamuq tiempopi Satanás wañuchisqa kananwan, paymi Jehová Diosta yanqamanta tunparan, runakunapaqtaq ñak’ariyta paqarichiran. Ichaqa, ¿pitaq mach’aqwayta umanpi t’ustuq ‘mirayri’? Pi kasqanta yachayqa pachak-pachak watakunan ‘pakasqa’ karan (Romanos 16:20, 25, 26).
4. ¿Imaynatan Miraymanta willakuq qelqakuna yanaparan Jesuspuni Diospa prometesqa Miray kasqanta yachanapaq?
4 Adán Evamanta iskay waranqa watakuna qhepamanmi Jehová Dios Abrahanman willaran paymanta chay miray hamunanta (Génesis 22:15-18). Ichaqa Diosmi akllaran mayqen runakunamanta Miray hamunanta. Agarpi churiyasqan Ismael churintaña Abrahán munakuran chaypas, Jehová Diosmi niran: “Rimanakuyniytan ichaqa Isaacwan takyachisaq, paytan Saraqa qanpaq wachakunqa”, nispa (Génesis 17:18-21). Chaymantataq Isaacpa qhepakaq churin Jacobwan rimanakuyninta takyachiran manan phiwi churin Esauwanchu, Jacobmantan Israelpi chunka iskayniyoq ayllukunapas paqarimuran (Génesis 28:10-14). Chay qhepamantaq willasqa karan Judá ayllumanta Davidpa familianmanta chay Miray nacemunanta (Génesis 49:10; 1 Crónicas 17:3, 4, 11-14).
5. Predicayninta Jesús qallarishaqtin, ¿iman rikuchiran paypuni Mesías kasqanta?
5 ¿Imakunatawanmi Biblia willaran pipuni prometesqa Miray kasqanta yachanapaq? Qanchis pachak wata ñawpaqtaraqmi Biblia willaranña Belén llaqtapi nacenanta, hanaq pachapi ‘ñawpaqmantaraq rikhurisqantapas’ (Miqueas 5:2). Profeta Danielpas k’apaqtan willaran kay Hallp’api Mesías hayk’aq rikhurimunanta (Daniel 9:24-26). Hinaspapas, Mesías kananpaq Jesús santo espirituwan hawisqa kashaqtinmi Jehová Diospuni hanaq pachamanta rimamuran Churin kasqanta rikuchinanpaq (Mateo 3:16, 17). ¡Chaypin yachakuran pipuni Miray kasqanta! Chayraykun mana iskayaspa Felipe niran: “Pimantachus Moisesqa kamachikuy simipi qelqarqan, hinallataq profetakunapas qelqarqanku chaytan tarimuyku. Paymi Nazaret llaqtamanta Josepa churin Jesusqa”, nispa (Juan 1:45).
6. a) Lucas 24:27 textoq nisqan hina, ¿imatan Jesuspa qatikuqninkuna repararanku? b) ¿Pin warmiq ‘miraynin’?, ¿ima ninanmi mach’aqwaypa umanpi t’ustuy?
6 Jesusmanta willaq profeciakunaqa askhan karan, chaytan Jesuspa qatikuqninkuna repararanku tiempoq pasasqanman hina (Lucas 24:27). Chaykunawanmi astawan sut’inchakuran paypuni warmiq ‘miraynin’ kasqanta, paymi mach’aqwayta umanpi saruspa wiñaypaq chinkachiqqa karan. Arí, paywanmi hunt’akunqa runakunaman Diospa prometesqan tukuy imaymana suyakusqanchis (2 Corintios 1:20).
7. Yachanchisña pimanta profeciakunaq willasqanta chaypas, ¿imatawanmi ruwananchis?
7 ¿Imatan ruwashanchis chaykunamanta yachaspa? Biblian willan etíope runamanta, paymi Qespichiq Mesiasmanta willaq profeciakunata ñawinchasharan, mana entiendespataq Felipeta tapuran: “¿Pimantan profetaqa kayta nin?” nispa. Chayta yacharuspaqa manan hinallachu qhepakuran. Chay profecía hunt’akusqanmanta Felipe sut’inchaqtinmi entienderan bautizakunan kasqanta (Hechos 8:32-38; Isaías 53:3-9). ¿Chaytachu ñoqanchispas ruwanchis?
8. a) Isaacta Abrahán sacrificay munasqan, ¿imatan rikuchiran? b) ¿Imarayku Jehová Dios Abrahanta niran, mirayniykiwanmi llapa suyukuna saminchasqa kanqa nispa, imatan ñoqanchispas chaymanta yachanchis?
8 Hinaspapas Sarapi sapallan churin Isaacta Abrahán sacrificay munasqan willakuypi yuyaykusun (Génesis 22:1-18). Chay ruwasqanmi rikuchiran Jehová Diospas sapallan Churinta qomunanta: “Diosqa anchatapunin runakunata munakurqan, chaymi sapan Churinta kachamurqan, pipas paypi iñiqqa ama wañunanpaq, aswanpas wiñay kawsayniyoq kananpaq” (Juan 3:16). Munaynin hunt’akunanpaq sapallan Churinta qomusqanpin yachanchis ‘tukuy imatapas mana imaraykulla qowananchista’, chaytaqmi kallpachawanchis paypi astawan hap’ipakunanchispaq (Romanos 8:32). Ichaqa, ¿imatan Jehová Dios munan ñoqanchismanta? Jehová Diosmi Abrahanta niran, “simiyta kasukusqaykiraykun” mirayniykiwan llapa suyukuna saminchasqa kanqa, nispa (Génesis 22:18). Ñoqanchispas Jehová Diosta Churintawanmi kasukunanchis, Biblian nin: “Churipi iñiqqa wiñay kawsayniyoqmi, Churipi mana iñiyta munaqmi ichaqa chay kawsayman mana haykunqachu, aswanmi Diospa phiñakuynin paypaqqa kaqlla kashan”, nispa (Juan 3:36).
9. ¿Imaynatan rikuchisun wiñay kawsayniyoq kananchispaq Jesuspa sacrificakusqanmanta agradecido kasqanchista?
9 Sichus Jesucristoq sacrificakusqanrayku wiñay kawsay suyakusqanchismanta agradecido kasun chayqa, Churinwan kamachiwasqanchistan kasukusun, chay kamachikuykunan tupan Diosta munakuywan runamasinchista munakuypiwan (Mateo 22:37-39). Jesuspa nisqan hina, Jehová Diosta munakuymi tanqawananchis Jesuspa ‘lliw kamachikusqanta’ runakunaman yachachimunanchispaq (Mateo 28:19, 20). Chay munakuyninchistan llapa iñiqmasinchiskunaman mast’arinanchis paykunawan sapa kutilla ‘huñukuspa’ (Hebreos 10:25; Gálatas 6:10). Jehová Diospas Churinpas manan imatapas ch’uya runa hina ruwananchistachu suyanku. Hebreos 4:15 textoq nisqan hina, Uma Sacerdote Jesucriston ‘pisi kallpa kashaqtinchispas khuyapayawanchispuni’. Chayta yachayqa anchatan kusichiwanchis astawanqa mana allin ruwayninchiskunata atipanapaq Cristoq sutinpi Diospa yanapayninta mañakuqtinchis (Mateo 6:12).
Cristopi iñisqanchista rikuchisun
10. ¿Imarayku Jesucristolla qespichiwasunman?
10 Bibliapi profeciakuna Jesuspipuni hunt’akusqanta sut’inchasqan qhepamanmi apóstol Pedro Jerusalenpi tribunal supremo nisqapi kaq juezkunata niran: “Manan hukpiqa qespikuy kanchu, manataqmi kay pachapiqa huk sutipas kanchu runakuna qespichisqa kananchispaq”, nispa (Hechos 4:12). Llapa runakunan huchayoq kanku Adanpa miraynin kasqankurayku chaymi mana pitapas wañuyninkuwan qespichiyta atinkumanchu. Jesusmi ichaqa ch’uya kayninpi wañuyninwan runakunata qespichin (Salmo 49:6-9; Hebreos 2:9). Payqa Adanpa ch’uya kawsay chinkachisqanmantan ch’uya kawsayninta qoran huchanchismanta kacharichisqa kanapaq (1 Timoteo 2:5, 6). Chaywanmi ñan hina kicharikuran mosoq pachapi wiñay kawsayta aypanapaq.
11. ¿Imakunatan chaskinchis Jesucristoq sacrificakusqanmanta?
11 ¿Imakunatawanmi kunan chaskinchis wiraqocha Jesucristoq sacrificakusqanmanta? Huchanchismantan panpachasqa kanchis, chaymi huchayoqña kanchis chaypas ch’uya concienciayoq kasunman. Ñawpa Kamachikuy Simiman hina sacrificiokuna haywakusqanmantaqa Jesuspa sacrificakusqanmi aswan chaniyoqqa (Hechos 13:38, 39; Hebreos 9:13, 14; 10:22). Huchanchis panpachasqa kananpaqmi ichaqa sut’illanta willakunanchis reqsikunanchistaq Cristoq sacrificionta necesitasqanchista: “‘Manan huchayoqchu kani’ ninchis chayqa, ñoqanchis kikinchistan q’otukunchis, manataqmi Diospa cheqaq-kayninqa sonqonchispi kanchu. Ichaqa huchanchiskunatachus Diosman willakusun chayqa, Diosqa hunt’aqmi chanintaqmi huchanchiskunata pampachawananchispaq, tukuy mana chanin-kayninchistapas ch’uyanchawananchispaq” (1 Juan 1:8, 9).
12. ¿Imaraykun Diospa ñawpaqenpi ch’uya concienciayoq kanapaq bautizakunanchis?
12 ¿Imaynatan huchayoq runakuna rikuchinkuman Cristopi, sacrificakusqanpipas iñisqankuta? Apostolkunaq tiemponpi runakunaqa bautizakuspan rikuchiqku iñisqankuta. ¿Imarayku? Jesusmi kamachiran llapa qatikuqninkuna chayta ruwanankupaq (Mateo 28:19, 20; Hechos 8:12; 18:8). Jehová Dios munakuq kayninpi ñoqanchisrayku ruwasqanmanta agradecekuq runaqa manan qhepamanchu kutirin. Aswanmi kawsayninta t’ikran, mañakuypi Jehová Diosman qokun, unupi chinkaykachisqa kaspataq bautizakun. Chaykuna ruwasqanpi iñiyninta rikuchispan ‘Diosmanta ch’uya sonqoyoq kayta mañakun’ (1 Pedro 3:21).
13. ¿Imatan ruwananchis huchallikusqanchista reparakuspa, imarayku chayta ruwananchis?
13 Bautizakusqanchis qhepamanpas huchallikusunraqmi. ¿Imatan ruwananchis huchallikuspa? Apóstol Juanmi niran: “Chaykunatan qelqamuykichis ama huchallikunaykichispaq. Pipas huchallikun chayqa, kanmi Yayaq ñawpaqenpi abogadonchis, paymi chanin Jesucristo. Paymi huchanchiskunata pampachachiwananchispaq wañurqan” nispa (1 Juan 2:1, 2). Chhaynaqa, ¿panpachayninta mañakullaqtinchischu Diosninchis ima huchallikusqanchismantapas panpachawasunman? Manan. Panpachasqa kanapaqqa pesapakuspan huchanchista saqepunanchis. Yaqapaschá necesitasun aswan experienciayoq kuraq wayqe pananchiskunaq yanapayninta. Reqsikunan mana allin ruwasqanchista sonqomantataq pesapakuna, chaymi yanapawasun huchaman manaña yapamanta urmanapaq (Hechos 3:19; Santiago 5:13-16). Chayta ruwasun chayqa Jesuspa yanapaynintan chaskisun Jehová Diospa allin qhawarisqantaq kasunpas.
14. a) ¿Imatan chaskillanchistaq Jesuspa sacrificakusqanwan? b) Cheqaqtapuni iñisun chayqa, ¿imatan ruwasun?
14 Jesusmi sacrificakusqanwan ñanta hina kichariran ‘pisi t’aqa avejakuna’ hanaq pachapi wiñay kawsayta chaskinankupaq, paykunan kallankutaq Génesis 3:15 textopi willasqan warmiq miraynin (Lucas 12:32; Gálatas 3:26-29). Hinaspapas chay sacrificioraykun waranqa-waranqanpi runakuna kay Hallp’a paraisoman tukupuqtin wiñay kawsayta chaskinqaku (Salmo 37:29; Apocalipsis 20:11, 12; 21:3, 4). Chay wiñay kawsayqa “Diospa qokuyninmi [...] Señorninchis Jesucristopi” (Romanos 6:23; Efesios 2:8-10). Sichus chay wiñay kawsaypi iñisun agradecekusuntaq wiñay kawsay kananpaq ruwakusqanmanta chayqa, ruwasqanchispin rikuchisun. Predicayta kawsayninchispi ñawpaqman churasun, Jehová Dios Churinwan munaynin hunt’asqanta entiendesqanchisrayku Jesuspa yupinta qatikuy ancha chaniyoq kasqantawan yachaspa. Wiñay kawsaymanta mana iskayaspa huk runakunawan rimasqanchispin rikuchisun iñiyninchista (Hechos 20:24).
15. ¿Imaynapin Jesucristopi iñiy hukllachawasunman?
15 Chay iñiymi Jehová Dioswan, Churinwan, wayqepananchiskunawanpas hukllachawanchis (1 Juan 3:23, 24). Anchatan kusikunchis Jehová Dios sumaq sonqo kayninpi ‘payman [Churinman] suti churasqanmanta lliw sutimantapas qollana kaqtapuni. Chay hinapin Jesuspa sutinpi llapalla qonqorikunqaku, hanaq pachapi kaqkunapas, kay pachapi kaqkunapas, ukhupachapi kaqkunapas, Jesucristopuni Señorqa kasqantan llapalla sut’ita rimarinqaku, Dios Yaya hatunchasqa kananpaq’ (Filipenses 2:9-11).
Yuyarinapaq
• ¿Imaynapin Diospa Siminpi iñiqkuna yacharanku pipunichus Mesías kasqanta?
• ¿Imaynatan rikuchisun Jesuspa sacrificakusqanmanta agradecekusqanchista?
• ¿Imakunatan chaskinchisña Jesuspa sacrificakusqanmanta? ¿Imaynatan Jesuspa sacrificakusqan yanapawanchis huchallikusqanchismanta Jehová Diospa panpachayninta mañakuqtinchis?
[36 paginapi dibujo]
Jesusmi qatikuqninkunata kamachiran Diospa kamachikuyninkunata huk runakunaman yachachinankupaq