13 JOSUÉ
Jehová Diospa kamachisqanman jinan ruwarqan
JEHOVÁ Diosmi Josueta kamachirqan Jericó llaqtata ch’usaqman tukuchipunanpaq, jinan payqa chay llaqtata rirqan. Chay llaqta qayllapi kashaspaqa Josueqa yuyarirqanchá Moisespa imachus nisqanta, wañunan patapi kashaspan payqa nirqan: “Kallpachakuy, ama manchakuychu” nispa (Deut. 31:23). Chay p’unchaykunallapin Jehová Diospas Josueta nillarqantaq: “Kallpachakuy, ama manchakuychu”, nispa (Jos. 1:7). Josueqa mana manchakuq valienten kanan karqan Jericó llaqtata ch’usaqman tukuchinanpaqqa. ¿Imarayku?
Jericó llaqta manaña jatunchu karqan chaypas allin reqsisqa llaqtan karqan. Chaymantapas chay llaqtaqa jatun perqakunawan muyuchisqan karqan. Chay llaqtatan israelitakunaqa atipananku karqan prometesqa jallp’aman jaykunankupaqqa. Ichaqa, ¿imaynan chay llaqtapi kausay kanman karqan? Chay llaqtapi runakunaqa millaytan kausaqku. Ñaupaq watakunapiraqmi Jehová Diosqa Abrahanman willasqa “amorreo runakunaq juchankumanta”, chaypiqa willasharqan llapa Canaán runakunamantan. Nishu millayta kausasqankuraykun Jehová Diosqa paykunata chinkachinan karqan (Gén. 15:16). Chay runakunaqa idolokunatan yupaychaqku, templokunapipas sinchi millakunapaq qhelli ruwaykunatan ruwaqku, animalkunawan iman qhelli ruwaykunata ruwaqku. Wawakunatapas ruphachina sacrificiopin jaywaqku. Chayraykuchá Jehová Diosqa nirqan: “Jallp’apas qankunataqa aqtusunkichismanmi”, nispa (Lev. 18:3, 6, 21-27). Chhaynataqmi karqanpas, chayamurqanmi chinkachisqa kananku p’unchay.
Josueqa kasukurqanmi Jehová Diospa siminta manaña allintachu entienderqan chaypas
Jehová Diosmi Josueta ejercitonta ima kamachirqan Canaán nacionpi tiyaq llapa runakunata qarqonanpaq. Chay ruwaytan Josueqa qallarirqan Jericó llaqtawan. Josuepas soldadonkunapas liston kasharqanku Jehová Diospa kamachisqanta kasukunankupaq; manaña llapa kamachisqantachu entienderqanku chaypas kasukurqankun. Paykunaqa manan kaq ratuchu maqanakuq phawaykunanku karqan, aswanpas Jehová Diosmi Josueta nirqan: “Llapa maqanakuq qharikunan soqta p’unchay Jericó llaqtata muyunkichis, chaytan ruwankichis p’unchaypi juj kutita. Rimanakuyniy arcata apaqkunaq ñaupantan rinqaku qanchis sacerdotekuna [ . . . ]. Qanchis kaq p’unchaytaq qanchis kutita chay llaqtata muyunkichis, jinan sacerdotekunaqa apasqanku waqrata tocanqaku [ . . . ], llapaykichistaq kunkayoqta qaparinkichis”, nispa.
Josueqa yacharqanmi guerrapi imayna maqanakuyta, ñan karanña experiencianpas. Chhaynataq karqan chayqa manachá entiendesharqanchu Jehová Diospa imachus kamachisqantaqa. Sichus paykuna chay guerrapi atipachikunkuman karqan chayqa yaqapaschá juj llaqtakunapas sayarimunkuman karqan.
Jehová Diosqa imaymanatan ruwarqan Josué paypi confiananpaq. Jujninmi kashan: Jericó llaqtaman iskay qhamiyaqkunata kachasqanwan imachus pasasqan. Chaypin paykunaqa yachamurqanku Jericó llaqtamanta runakunaqa Israel runakunata manchakusqankuta. Jujtaq kashan: Jehová Dios Jordán mayuta ch’akichispa israelitakunata chimpachimusqan.
Josueqa llapa chaykunapichá yuyaymanarqan, chaychá payqa mana iskayaspa Diospi confiarqan. Chaykunachá paytaqa kallpacharqan Diospa kamachisqanta kasukunanpaq. Chaymi Josueqa soldadonkunata kamachirqan Jericó llaqtata Diospa nisqanman jina muyuykunankupaq. Sacerdotekuna tocarqankuña waqrata chaypas manan pipas llaqtata defiendeqqa lloqsimurqanchu. Aswanpas “llaqta punkutan allinta wisq’akamurqanku”. Chaytaqa Jehová Diospa nisqanman jinan soqta p’unchay ruwarqanku, qanchis kaq p’unchaypas kaqllatataqmi ruwarqanku.
Qanchis kaq p’unchayqa qanchis kutitan Jericó llaqtata muyuykurqanku. Muyuyta tukushaspataq Josueqa nirqan: “¡Qapariychis, Jehová Diosmi kay llaqtata qopusunkichis!”, nispa. Chayllamanmi israelitakunaqa Jehová Diospa imachus ruwasqanta rikurqanku. Bibliapin nin: “Soldadokunaqa oveja waqrata tocaqta uyarispa jinan fuerteta qaparirqanku, qapariqtinku jinataq llaqta muyuriq perqakunaqa thunikapurqan”, nispa.
Josuepas paywan riq runakunapas Jehová Diospa nisqanman jinan chay llaqtapi llapa runakunata animalkunata ima wañuchirqanku. Chhaynatan Jehová Diosqa juj kutikunapipas juj llaqtakunata atipanankupaq yanaparqan. Chayta ruwaspan Jehová Diosqa “amorreo runakunata juchankumanta castigarqan”, chhaynatan chay prometesqa jallp’ata limpiarqan.
Ichaqa Jericó llaqtaq juj parte perqanmi mana urmaykurqanchu. ¿Imarayku? Chaypin kasharqan Diospi iñiq mana manchakuq warmi; chaymanta qatimuq yachachikuypi yachasun.
Kay textokunata leey
¿Imaniwaqmi?
¿Imakunata ruwaspan Josué rikuchirqan mana manchakuq kasqanta?
Astawan t’aqwiriy
1. ¿Diospa yuyaychasqan qelqakunamanta mayqen qelqakunan kanmanña karqan Josuepa tiemponpi? (w09 1/12 17 párr. 4, willakuy). A
Imagen A
2. ¿Imanirqanmi Jehová Dios Josueta Israel runakuna manaraq Jericó llaqtata muyuykushaqtinku? ¿Imaraykun Diospa wakin kamachikuynin mana allinpaq jina qhawarikunman karqan? (Jos. 5:2-8; w18.10 17 párrs. 5-7).
3. ¿Cheqaqtapunichu Jericó llaqta pisi tiempollapi thunisqa kanman karqan? ¿Imakunan chayta rikuchin? (w15 15/11 13). B
Kennedy, Titus (2023). The Bronze Age Destruction of Jericho, Archaeology, and the Book of Joshua. Accessed via researchgate.net. Licensed under CC BY 4.0
Imagen B: Ñaupa Jericó llaqtapin tarirqanku rakikunapi ruphasqa mijuykunata.
4. ¿Imaynatan junt’akurqan Jericó llaqtamanta Josué 6:26 textopi imachus nisqan? (w98 15/9 21 párr. 8).
Imakunapin yanapawasunman
¿Imaraykun Josué Jehová Diospa promesankunapi confiarqan? (Jos. 23:14). ¿Imaynatan noqanchispas Josué jina Diospi confiasunman?
¿Imaynatan yanapawasunman Josuepa ejemplon Diospa llaqtanpi ima kamachikuykunatapas kasukunanchispaq? C
Imagen C
¿Imakunata ruwaspan rikuchiwaq Josué jina mana manchakuq kasqaykita?
Kaykunapi astawan piensariy
¿Imatan kaypi yachasqayki Jehová Diosmanta yachachisunki?
¿Imaynatan kaypi yachasqayki tupan imatachus Jehová Dios munan chaywan?
¿Imatan tapuwaq Josué kausarimpuqtin?
Astawan yachanapaq
¿Imaynatan Josuepa ejemplon yanapawanchis kuraq hermanokunaq ejemplonta qatikunanchispaq? ¿Imaynatan yanapawanchis Jehová Diospa promesankunapi confiananchispaq? ¿Juj iñiqmasinchis sonqonchista k’iriqtin Dios sonqollapuni kashananchispaqpas?
Wawaykikunaman yachachiy Josué imayna kasqanmanta.
“Josuemanta” (jw.org nisqapi “Bibliapi kaq runakunamanta hojakuna”)