Jehová Diosqa kallpachasunkin

1. ¿Imaynan kasharqanku Babiloniaman apasqa judío runakuna?

BABILONIAMAN apasqa judío runakunapi piensariy. ¿Imaynan paykuna tarikushankuman karqan chay ratukuna? Yachasqanchis jina paykunaq ñawinkupin nacesqanku Jerusalén llaqtata thunirqanku. Juchankumanta ñaupa taytankuq juchankumanta iman mana reqsisqanku llaqtaman preso apasqa kasharqanku (2 Crón. 36:​15, 16, 20, 21). Arí, Babiloniapiqa libren karqanku; imaymana ruwanankupaqmi libre karqanku (Jer. 29:​4-7). Chaywanpas manan paykunapaqqa facilchu imapas karqan. Manan paykunachu chhayna kausaytaqa ajllakurqanku. Chaypi kaqkunamanta jujninmi nirqan: “Babilonia mayukuna patapin tiyaykurqayku. Sionta yuyarispan waqaykurqayku”, nispa (Sal. 137:1). Rikusqanchis jina chaypi runakunaqa kallpata sonqochanata iman necesitasharqanku. Ichaqa, ¿pin paykunaman chayta qonman karqan?

2, 3. a) ¿Imatan Jehová Dios ruwarqan llaqtankumanta apasqa kaq judiokunapaq? b) ¿Imakunamantan kaypi yachasunchis?

² Jehová Diosqa “tukuy ima llakipi kallpachaq Diosmi” (2 Cor. 1:3). Payqa llapa serviqninkunatan munakun, llapankutan kallpachayta munan. Chaymantapas payqa allintan yacharqan imaynas Babiloniaman apasqa kaqkunamanta wakinqa arrepientekunanku karqan chayta, imaynas payman kutimpunanku karqan chayta (Isa. 59:20). Chaymi Israel runakuna Babiloniaman apasqa kasqankumanta pachaj wata ñaupaqtaraq profeta Isaiaswan qelqachirqan kallpachaq simikunata. Isaías 40:1 nin: “Diosniykichismi nin: Llaqtayta sonqochaychis, llaqtayta kallpachaychis”, nispa. Rikusqanchis jina Jehová Diosqa profeta Isaiaspa qelqasqan librowanmi kallpacharqan llaqtankumanta apasqa judío runakunata.

³ Kay tiempopipas llapanchismi necesitanchis kallpachasqa kayta. Chaymi kaypi yachasunchis imaynatas Dios kallpacharqan judío runakunata chayta. Kinsamantan yachasun: 1) Juchankumanta arrepientekuqkunata perdonananpaqmi promesata ruwarqan, 2) imaynas kutimpunanku karqan chaytan willarqan, 3) ama imatapas manchakunankupaqmi yanaparqan. Sapankamantan kaypi yachasunchis, yachasuntaqmi imaynatas Jehová Diosqa kunan tiempopas chhaynata yanapawashanchis chayta.

JEHOVÁ DIOSQA KHUYAPAYAKUQ JUCHAKUNATA PERDONAQ DIOSMI

4. ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchirqan khuyapayakuq kasqanta? (Isaías 55:7).

⁴ Jehová Diosqa “may khuyapayakuq Taytan” (2 Cor. 1:3). ¿Imaynapin chayta yachanchis? Babiloniaman apasqa judiokunatan nirqan imaynas arrepientekuspa juchankumanta kutipuqtinkuqa paykunata perdonanan karqan chayta (leey Isaías 55:7). “Wiñaypaqmi mana tukukuq munakuyniyqa, chaymi khuyapayasayki” nispa iman nirqan (Isa. 54:8). Ichaqa, ¿imaynatan chayta rikuchinman karqan? Israel runakuna juchanku jawa sufrinankuña karqan chaypas, Diospa nisqanman jinaqa manan wiñaypaqchu Babiloniapiqa qhepakunanku karqan. Aswanmi tiempowanqa llaqtankuman kutipunanku karqan (Isa. 40:2). Diospa chay promesanta yachaspaqa maytachá kusikurqanku chay judío runakunaqa.

5. ¿Imaraykun nisunman “judío runakunamantapas astawanraqmi seguro kananchis Dios khuyapayakuq kasqanmanta” nispa?

⁵ ¿Imatan chaymanta yachasunman? Jehová Diosqa liston kashan khuyapayawananchispaq. Chay tiempo judío runakunaqa allintan yacharqanku Jehová Dios khuyapayakuq kasqanta. Noqanchisqa aswan allintaraqmi chaytaqa yachanchis. ¿Imaraykun chayta ninchis? Jehová Diosqa imaymanatan ruwarqan juchanchis perdonasqa kananpaq. Isaiaspa qelqasqanmanta pachaj-pachaj watakuna qhepamanmi Jehová Diosqa sapallan churinta kay pachaman kachamurqan juchankumanta arrepientekuq runakunarayku wañunanpaq. Jesuspa wañusqanraykun juchanchisqa pichasqa kanan karqan, jujpaqkaman chinkapunan karqan (Hech. 3:19; Isa. 1:18; Efes. 1:7). Chaytataq Diosninchis ruwarqan chayqa, ¿manachu nisunman “may jatun khuyapayakuqmi” nispa?

6. ¿Imaraykun allinta yuyaymanananchis Jehová Diospa khuyapayakuq kasqanpi? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).

⁶ Wakinqa yaqapaschá ñaupaqkunapi mana allinkuna ruwasqanchismanta llakisqaraq kashanchis. Arrepientekurqanchisña chaypas sonqo nanasqapasraqchá kashanchis. Astawanqa chay mana allin ruwasqanchisraykuchus imapipas tarikushanchis chaywanpaschá llakisqa kashasunman. Chhaynapi tarikushanki chayqa Isaías 55:7 textopi Jehová Diospa imachus willachisqanqa yanapawasunmanmi. Chaymantapas ñachus chay juchanchista willakurqanchisña, manañataq ruwanchisñachu chayqa Jehová Diosqa ñan perdonawanchisña, ñan qonqapunña chaytaqa (tupanachiy Jeremías 31:34 textowan). Jehová Diosqa ñataq qonqapunña chayqa noqanchispas qonqapunanchisñan chaytaqa. Chaymantapas Jehová Diosqa imatachus kunan ruwashanchis chaytan astawanqa qhawamushan, manan ñaupaqpi juchakuna ruwasqanchistachu (Ezeq. 33:​14-16). Kayta ama qonqasunchu: Ancha khuyapayakuq Papanchisqa pisi tiempollamantan llapa mana allinkunata chinkachipunqa.

7. ¿Imatan umanchispi allinta jap’ikunanchis, chhaynapi confianzawan juchanchista willakunanchispaq?

⁷ Ichaqa ima jatun juchatapas ruwarqanchis manataq pimanpas willakurqanchischu, chayraykutaq llakisqa kashasunman ¿chayri? ¿Imatan ruwananchis? Bibliaq nisqanman jinaqa umalliqkunaq yanapaynintan maskhananchis (Sant. 5:​14, 15). Manapaschá facilchu kanqa chayta ruwayqa, ichaqa Jehová Diosmi paykunata churarqan yanapawananchispaq. Sichus juchanchismanta arrepientesqa kashanchis chayqa umalliqkunaqa Jehová Dios jinan khuyapayawasunchis, yanapawasunchis ima. Chaytan umanchispi allinta jap’ikunanchis. Chaypaq yachasun Arthur sutiyoq hermanomanta. Payqa juchapakusqanmantas may sonqo nanasqa kashasqa,a willakuqtinsi ichaqa Jehová Diosqa mayta khuyapayasqa. Paymi nin: “Wata jinañan pornografía nisqata qhawasharqani, juj kutinmi ichaqa juñunakuypi uyarirqani concienciamanta yachachikuyta. Chayta uyarispan esposayman umalliqkunaman ima imatachus ruwasharqani chayta llapanta willakapurqani. Chaymantaqa llasa q’epitapas uraykachikushayman jinan tarikurqani; ichaqa llakisqan kasharqani, mana valeqpaq jinan qhawarikusharqani. Umalliqkunawan rimaqtiymi ichaqa allinta rikuchiwarqanku imaynas Jehová Diosqa munakuwashallarqan chayta, imaynas munakusqan runakunata anyan chayta. Paykunaq yanapasqanmi manaña pisipaqchu qhawarikurqani”, nispa. Kay tiempopiqa chay hermanonchisqa precursor regularmi kashan, siervo ministerial iman kashan. ¡May kusikunapaqmi Jehová Dios perdonakuq kasqanta yachayqa ¿riki?!

JEHOVÁ DIOSQA SUYAKUYTA QOQ DIOSMI

8. a) ¿Imatan Jehová Dios prometerqan Babiloniapi preso kaq judiokunaman? b) Isaías 40:​29-31 textoq nisqan jina, ¿imatan chaskinanku karqan Jehová Diospi suyakuq judío runakuna?

⁸ Babilonia llaqtaqa allin reqsisqa atiyniyoq llaqtan karqan. Paykunaqa manan jayk’aqpas preso jap’isqanku runakunataqa kachariqkuchu. Chhaynaqa chaypi kaq judío runakunaqa manapaschá piensarqankuñachu jayk’aqpas wasinkuman llaqtankuman kutipuytaqa (Isa. 14:17). Ichaqa Jehová Diosmi prometerqan chay llaqtamanta paykunata librananpaq. Chay ruwanantaqa manan pipas jark’aytaqa atinanchu karqan (Isa. 44:26; 55:12). Jehová Diospaqqa Babilonia llaqtaqa manan imapaschu karqan, ñut’u polvo jinallan karqan (Isa. 40:15). Chay llaqtataqa phukurispallan payqa chinkachiyta atinman karqan. Jehová Dios salvananta yachaspaqa maytachá judío runakunaqa kusikurqanku. Chaymantapas maytachá kusikurqanku Isaiaspa qelqasqanta yuyarispaqa. Paymi qelqaran: “Jehová Diospi suyakuqkunan ichaqa kallpata jap’inqaku”, nispa (leey Isaías 40:​29-31). Chaypi nisqan jina, Jehová Diospi suyakuqkunaqa kallpachasqan kananku karqan, anka jinaraqmi altoman volananku karqan.

9. ¿Iman razonkuna judiokunapaq karqan Jehová Diospa promesanpi confianankupaq?

⁹ Babiloniaman preso apasqa kaqkunapaqqa imaymanan razón karqan Jehová Diospi confianankupaqqa promesanpi confianankupaqqa. ¿Imaraykun chayta ninchis? Paykunaqa sut’itan rikurqanku imaynatas Jehová Diospa willachisqan profeciakuna junt’akurqan chayta. Rikurqankun Jehová Diospa willachisqanman jina Asiria llaqta Israelpi wichay ladopi kaq llaqtakunata atipasqanta, chaypi kaq runakunatapas presota apapusqankuta (Isa. 8:4). Rikurqankun Babilonia runakunapas Jerusalenta lliuta thunisqankuta, paykunatapas presota apapusqankuta (Isa. 39:​5-7). Chaymantapas Babiloniamanta reymi Sedequiasta ñausaman tukuchipurqan, chhayna ñausatataq Babiloniaman aparqan (Jer. 39:7; Ezeq. 12:​12, 13). Chaykunaqa Jehová Diospa willachisqanman jinan junt’akurqan (Isa. 42:9; 46:10). Chaykuna junt’akusqantaqa sut’itataq rikurqanku chayqa, paykunaqa allintachá yacharqanku Jehová Dios paykunata libranantaqa.

10. ¿Imakunata ruwaymi kay sasa tiempokunapi yanapawasun suyakuyninchis ama sonqonchismanta umanchismanta lloqsinanpaq?

¹⁰ ¿Imatan chaymanta yachasunman? Kay tiempopiqa sasa tiempokunapin kausashanchis, cheqnikuwaqninchis runakunapas atiyniyoqmi kanku. Ichaqa manan chaywanqa mancharikunanchischu. Yachasqanchis jina Jehová Diosqa juj sumaq suyakuytan qowanchis. Pisi tiempomantaqa juj sumaq paraisopin wiñaypaq kausasunchis. Chaypiqa thajmi mana imamanta llakikuspan kausasunchis. Umanchispi sonqonchispi iman chaykunata allinta jap’ikunanchis. Manachus chaykunapi piensasunman chayqa laqhan suyakuyninchisqa kapunman. Manan allintachu ch’uyatachu chayta rikushasunman. ¿Imata ruwaymi yanapawasun chay suyakuyninchis ama umanchismanta sonqonchismanta lloqsinanpaq? Chaypaqqa tiempotan t’aqananchis imaynas paraisopi kausay kanqa chaypi piensananchispaq. Chaymantapas paraisomanta rimaq qelqakunatan leenanchis, chaymanta rimaq videokunata takikunata iman uyarinanchis. Chaymantapas Jehová Diosmanmi willakunanchis ima promesankuna junt’akunantas munashanchisña chayta.

11. ¿Imatan juj onqosqa hermananchis ruwan pisi kallpa kaspa?

¹¹ Kunanqa Joy hermananchismanta yachasun. Payqa mana jampiy onqoyniyoqmi kashan. Paymi willakun imaynas mosoq pachapi piensay payta yanapan chayta, imaynas chaypi piensaspaqa kallpata jap’in chayta. Ninmi: “Mayninpiqa manañan kallpay kanñachu, ichaqa chay ratukunapin Jehová Diosman llapa llakikuyniyta willakuni, yachanin payqa imayna kashasqayta entiendewasqanta. Jehová Diosqa uyarinmi mañakusqayta. Paymanta mañakusqay qhepamanqa thajmi kani, kallpata iman jap’ini”, nispa (2 Cor. 4:7). Chay hermananchistaqa mosoq pachapi piensaysi yanapallantaq. Payqa piensallanpunis imaynas mosoq pachapiqa manaña pipas “onqosqan kashani” ninqachu chaypi (Isa. 33:24). ¿Imatan chaymanta yachasunman? Noqanchispas pisi kallpa kaspaqa Jehová Diosmanmi chayta willakunanchis, chaymantapas mosoq pachapin yuyaymanananchis. Chayta ruwasun chayqa kallpatan jap’isun.

12. ¿Iman razonkuna kan Jehová Diospa promesankunapi confiananchispaq? (Qhaway kay parrafopaq dibujokunata fotokunata).

¹² Kay tiempopipas imaymanan razón kashan Jehová Diospi promesankunapi confiananchispaqqa. Kay tiempopipas Jehová Diospa willachisqan profeciakunaqa junt’akushanmi. ¿Mayqenmi chaykuna? Kunanqa allintañan yachanchis pis kay tiemponchispi Bibliapi willasqan aswan atiyniyoq nación chayta, imaynas chay nacionqa “wakin ruwaykunapi fuerte wakinpitaq pisi kallpayoq” chaytapas (Dan. 2:​42, 43). Chaymantapas tukuy ladopin terremotokuna pasashan. “Diospa gobiernonmanta allin willakuykunapas pachantinpiñan willakushan” (Mat. 24:​7, 14). Chay profeciakunaqa sut’itan kay tiemponchispi junt’akushan. ¿Manachu chaykunata rikuy sonqochawanchis, manachu iñiyninchispipas kallpachawanchis? Arí, maytan chayqa kallpachawanchis ¿riki? Jehová Diosqa kay tiempopi jinan jamuq tiempopipas promesanta junt’anqa.

JEHOVÁ DIOSQA MANA MANCHAKUQ KANAPAQMI YANAPAWANCHIS

13. a) ¿Ima sasachakuykunapin judiokuna tarikunanku karqan librasqa kananku p’unchay qayllaykamushaqtin? b) Isaías 41:​10-13 texto nisqan jina, ¿imanispan Jehová Dios judiokunata kallpacharqan ama manchakunankupaq?

¹³ Yachamusqanchis jina, Jehová Diosqa prometerqanmi judío runakunaman paykunata librananpaq. Ichaqa librasqa kananku qayllapiqa imaymana sasachakuykunapin tarikunanku karqan. Jehová Diosmi willachirqan imaynas juj atiyniyoq llaqta Babilonia qayllapi llaqtakunata atipanan karqan chayta, chay qhepamantaq kikin Babiloniata atipanan karqan chayta (Isa. 41:​2-5). Chaykunaqa mancharikunapaqchá karqan. Ichaqa chaykuna manaraq pasashaqtinmi Jehová Diosqa paykunata kallpachananpaq Isaiaswan qelqachirqan: “Ama manchakuychu, noqaqa qanwanmi kashani. Ama llakikuychu, noqaqa Diosniykin kani”, nispa (leey Isaías 41:​10-13). ¿Imaraykun Jehová Dios “noqaqa Diosniykin kani” nispa ninman karqan? Chayta nispaqa manan pay adorasqa kanallantachu yuyarichisharqan. Aswanpas payqa munarqanmi Diosqa paykunawan kashasqanta yuyarinankuta (Sal. 118:6).

14. ¿Imatawanmi Jehová Dios ruwarqan judiokuna ama manchakunankupaq?

¹⁴ ¿Imatawanmi Jehová Dios ruwarqan judiokuna ama manchakunankupaq? Yuyarichirqanmi pay yachayniyoq tukuy atiyniyoq kasqanta. Chayta allinta reparanankupaqmi payqa judiokunata nirqan cielota qhawarinankupaq, chaypi ch’askakunata rikunankupaq. Chay qhepamanmi payqa willarqan imaynas sapanka ch’askakunata sutinmantakama wajan chayta (Isa. 40:​25-28). Jehová Diosqa sapanka ch’askatapas sutinmantataq wajan chayqa allintachá yachan sapanka kamachinkunaq sutintapas. Chaymantapas paytaq chay ch’askakunata kamarqan chayqa atiyniyoqmi llaqtanta cuidananpaqpas. Chhaynaqa, judío runakunaqa manan imatapas manchakunankuchu karqan. Jehová Diosmi paykunataqa yanapanan karqan.

15. ¿Imatan Jehová Dios ruwarqan Babiloniaman phawaykuqtinku judiokuna allin preparasqa kanankupaq?

¹⁵ Jehová Diosqa ñan judiokunamanqa willachirqanña imatas ruwananku karqan Babiloniaman phawaykuqtinku chayta, chaytaqa allin preparasqa kanankupaqmi willachirqan. Ñaupaqmantaraqmi willachirqan: “Phaway ukhu wasiykikunaman jaykuy, jaykuspataq punkuykita wisq’akamuy, chaypi juj ratu pakakamuy, phiñakuy thasnunankama pakakamuy”, nispa (Isa. 26:20). Kay profeciaqa yaqachus jina ñaupaqtaqa junt’akunman karqan kamachikuq Ciro Babiloniata atipashaqtin. ¿Imaraykun chayta ninchis? Ñaupa tiempopi imachus pasasqanmanta estudiaq runaq nisqanman jinaqa, yaqachus jina Ciroqa soldadonkunata ninman karqan “jawapi kaqkunallata wañuchinankupaq”. Chay tiempopi chaykuna pasasqanqa mancharikunapaqchá karqan, ichaqa Jehová Diosta kasukuqkunaqa wasinkupi pakakuqkunaqa salvakurqankun.

16. ¿Imaraykun manchay ñak’ariy tiempota mana manchakunanchischu? (Qhaway kay parrafopaq fotota).

¹⁶ ¿Imatan chaymanta yachasunman? Pisi tiempollamantan manchay ñak’ariy tiempo qallarinqa. Chay tiempopiqa yaqa llapa runakunan sinchita mancharikunqaku, noqanchismi ichaqa mana mancharikusunchu. ¿Imarayku? Noqanchisqa Jehová Dioswanmi kashanchis. Chaymantapas chay tiempopiqa salvasqa kananchis p’unchaymi chayamunqa, chaymi umanchista oqarisparaq chayta suyakusunchis (Luc. 21:28). Llapa nacionkunaña qatikachawasun chaypas Jehová Diosllapin confiananchis. Paymi angelninkunawan cuidawasunchis. Chaymantapas llaqtanwanmi kamachikuykunata qowasunchis, chhaynapi salvakunanchispaq. Ichaqa, ¿imaynatan chay tiempopi chay kamachikuykuna chayamuwasunchis? Chaytaqa manan allintaraqchu yachakun. Yaqapaschá chay kamachikuytaqa sapankanchis iñiq t’aqanchispi chaskisunchis. Chayqa ñaupa tiempopi “ukhu wasikunapi pakakuy” jinan kanqa. Chay kamachikuykunatachus kasukusun chayqa allillanmi kasunchis. Ichaqa, ¿imaynatan chay tiempopaq preparakusunman? Kunanmantapachan yachananchis hermanonchiskunawan kuskalla kayta, manan imaraykupas paykunamantaqa t’aqakunanchischu. Diospa llaqtanpi chaskisqanchis kamachikuykunatapas ganaswanmi kasukunanchis, chaykunataqa kikin Jehová Diosmanta jamuq kamachikuyta jinan chaskikunanchis (Heb. 10:​24, 25; 13:17).

17. ¿Imakunatan ruwanayki Jehová Diospa sonqochasqan kallpachasqan kanaykipaq?

¹⁷ Yachamusqanchis jina, judío runakunapaqqa manan facilchu karqan Babiloniapi tiyayqa, ichaqa kikin Jehová Diosmi paykunataqa sonqocharqan kallpacharqan ima. Chhaynatan noqanchistapas imapiña tarikusun chaypas kallpachawasun. Imaña jamuq tiempopi pasanqa chaypas Jehová Diospi confiay, paypa yanapayninta maskhay. Kaypi yachamusqanchis jina Jehová Diosqa khuyapayakuqmi. Chaymantapas tiempota t’aqay mosoq pachapi sumaq paraisopi piensanaykipaq, chaytataq umaykipi sonqoykipi allinta jap’ikuy. Chaymantapas ama qonqaychu, Jehová Diosqa qanwanmi kashan, payqa Diosniykin, ama imatapas manchakuychu.