INTERNETPI QELQANCHISKUNA Watchtower
Watchtower
INTERNETPI QELQANCHISKUNA
Quechua (Cusco)
  • BIBLIA
  • QELQAKUNA
  • JUÑUNAKUYKUNA
  • w25 Octubre 18-23 paginakuna
  • Sonqomanta mañakuy

Manan kaypaq video kanchu

Pampachaykuway, manan atikushanchu kay videota qhawanaykipaq.

  • Sonqomanta mañakuy
  • Qhawaq Jehová Diospa Gobiernonmanta Willashan (estudianapaq) 2025
  • Subtitulokuna
  • Kaykunatawan qhaway
  • MANA MANCHAKUSPA DIOSMANTA MAÑAKUY
  • ¿IMAN YANAPASUNKIMAN SONQOMANTA MAÑAKUNAYKIPAQ?
  • DIOS SONQO RUNAKUNAQ MAÑAKUSQANPI PIENSAY
  • MAÑAKUSHALLAY DIOSMANTAQA
  • Aman jujkunataqa qonqankichu
    Qhawaq Jehová Diospa Gobiernonmanta Willashan (estudianapaq) 2025
  • Mañakuyqa Diosmanmi asuykachiwanchis
    ¿Imatapunin Biblia yachachin?
  • Biblia estudiaymi yanapasunki sumaqta mañakunaykipaq
    Qhawaq Jehová Diospa Reinonmanta Willashan 2009
  • Diosmanta tukuy sonqo mañakuy
    ¿Munawaqchu wiñaypaq kusisqa kausayta? Bibliata estudiasun
Astawan rikunaykipaq
Qhawaq Jehová Diospa Gobiernonmanta Willashan (estudianapaq) 2025
w25 Octubre 18-23 paginakuna

42 YACHACHIKUY

44 TAKI Llakikuypin wajakamuyki

Sonqomanta mañakuy

“Diosníy Jehová, tukuy sonqon wajakamuyki, uyarimuway” (SAL. 119:145).

¿IMAMANTAN YACHASUN?

Ñaupa tiempopi Dios sonqo runakunaq mañakusqanpi piensaymi yanapawasun noqanchispas sonqomanta mañakunanchispaq.

1, 2. a) ¿Imaraykun mayninpi mañakushasunman jawa sonqollapas otaq ratullapas? b) ¿Uyarinchu Jehová Dios mañakusqanchista?

¿IMAYNATAN Jehová Diosmanta mañakunki, tukuy sonqomantachu icha jawa sonqollachu? Mayninqa imaymana ruwanayoq kaspan ratuchalla mañarukusunman otaq imapipas pantasqanchisrayku p’enqakusunman paywan rimayta, jinaspa manaña mañakusunmanñachu. Chayqa llapanchistapas pasawasunmanmi.

2 Bibliapi nisqan jina, Jehová Diosqa munanmi tukuy sonqowan k’umuykukuspa paymanta mañakunanchista. Manan payqa allin yachayniyoq runakuna jina allin simikunawan rimaspa mañakunanchistaraqchu munan. “Payqa uyarinmi llamp’u sonqo runakunaq mañakusqankutaqa” (Sal. 10:17). Chaymantapas payqa llakikunmi noqanchismanta, chaymi llapa mañakusqanchista uyarimun (Sal. 139:​1-3).

3. ¿Ima tapuykunamantan kaypi yachasunchis?

3 Kay yachachikuypin kay tapuykunamanta yachasunchis: ¿Imaraykun mana manchakunanchischu Diosmanta mañakuyta? ¿Imakunata ruwaymi yanapawasunman sonqomanta mañakunanchispaq? ¿Imaynatan ñaupa tiempopi Dios sonqo runakunaq mañakusqanmanta yachay yanapawasunman? ¿Imatan ruwasunman sinchi llakisqa kaspa mañakuyta mana atispa?

MANA MANCHAKUSPA DIOSMANTA MAÑAKUY

4. ¿Imata ruwaymi yanapawasun mana manchakuspa Jehová Diosman sasachakuyninchiskunata willakunanchispaq? (Salmos 119:145).

4 Jehová Diostaqa amigonchista jinan qhawarinanchis. Amigonchista jina payta qhawarisun chayqa, mana manchakuspan llakikuyninchiskunata sasachakuyninchiskunata willakusunchis. Chaypaq piensasun Salmos 119 textota qelqaq runapi. Payqa imaymana sasachakuypin tarikurqan, wakin runakunaqa mana allintan paymanta rimaqku (Sal. 119:​23, 69, 78). Chaymantapas noqanchis jina juchayoq runa kasqanraykun juj sasachakuykunapi ima tarikurqan (Sal. 119:5). Chhaynakunapiña tarikurqan chaypas payqa amigonta jinan Jehová Diosta qhawarirqan, chaymi mana manchakuspa llakikuyninkunata willakurqan (leey Salmos 119:145).

5. Jatun juchamanña urmarusunman chaypas, imapiña pantarusunman chaypas, ¿imaraykun mana manchakuspa Jehová Diosmanta mañakushanallanchis?

5 Juchallirukusunmanña chaypas imapiña pantarusunman chaypas, Jehová Diosqa munanmi paymanta mañakunanchista (Isa. 55:​6, 7). Chhaynaqa ama manchakuspa paymanta mañakuy. Chaypaq kaypi piensariy. Mana reqsisqayki monte ukhumansi jaykuwaq, chaypi kashaspas mana imayna kutimuyta atiwaqchu, chayllamansi juj runata rikuruwaq, ¿imatan ruwawaq? ¿Manachu paypa yanapayninta mañakuwaq? Arí, chaytan ruwawaq ¿riki? Chaytan Jehová Dioswanpas ruwananchis. Jatun juchamanña urmasunman chaypas imapiña pantarusunman chaypas, mana manchakuspan mana p’enqakuspan paymantaqa mañakunanchis (Sal. 119:​25, 176).

¿IMAN YANAPASUNKIMAN SONQOMANTA MAÑAKUNAYKIPAQ?

6, 7. ¿Iman yanapawasun sonqomanta mañakunanchispaq? Juj ejemplota willay. (Qhaway kay parrafopaq willakuyta).

6 Mana manchakuspa sonqomanta llapa llakikuyninchiskunata sasachakuyninchiskunata Jehová Diosman willakusun chayqa, astawanmi payman asuykusunchis. Ichaqa, ¿iman yanapawasunman sonqomanta willakunanchispaq? Chayta kunan qhawarisun.

7 Imayna munakuqsi Jehová Dios chaypi piensay.a May munakuq Dios kasqanpi piensanki chayqa faciltan imatapas willakunki (Sal. 145:​8, 9, 18). Chaypaq rimasun Kristine hermananchismanta. Paypa papanqa millay genioyoqsi kasqa, paymi nin: “Noqaqa papayta jinan Jehová Diosta manchakuq kani, chaymi mana faciltachu imatapas willakuq kani. “Imapipas pantarusaq chayqa manañachá payqa munakuwanqañachu” niqmi kani”, nispa. ¿Iman chay hermananchista yanapanman karqan mana manchakuspa Diosmanta mañakunanpaq? Paymi nillantaq: “Jehová Dios wiñaypaq munakuq kasqanpin yuyaymanarqani. Kunanqa allintan yachani imapiña tarikuqtiypas noqawan kuska kananta, munakuywan yanapariwananta ima. Chhayna munakuq kasqanpi yuyaymanaymi yanapawarqan imakunachus llakichiwasqanta, imakunachus kusichiwasqanta Jehová Diosman llapanta willakunaypaq”, nispa.

8, 9. ¿Imaraykun ñaupaqta piensarinanchis imakunatas mañakusun chaypi? Juj ejemplota willay.

8 Imakunatas mañakuwaq chaypi ñaupaqta piensariy. Chaypaqqa kay tapuykunatan ruwakuwaq: “¿Ima sasachakuykunapin tarikushani? ¿Pitapas manachu perdonayta atishani? ¿Imakunapi Jehová Dios yanapariwanantan munashani?”, nispa (2 Rey. 19:​15-19). Chaymantapas Jesuspa yachachisqanman jinan Jehová Diospa sutin ch’uyanchasqa jatunchasqa kananpaq, gobiernon kay pachaman jamunanpaq, munaynin ruwakunanpaq ima mañakuwaq (Mat. 6:​9, 10).

9 Yachasun Aliska hermananchismanta. Paypa qosanpiqa cancertas umanpi tarisqaku, chayta yacharuspas payqa sinchita llakikusqa, manas Diosmanta mañakuytapas atisqachu. Paymi nin: “Qosaypa chhayna kasqanta yacharuspaqa manan imanakuytapas atirqanichu, manan mañakuytapas atirqanichu”, nispa. ¿Imatan chay hermananchis ruwarqan chhaynapi tarikushaspa? Paymi nillantaq: “Manaraq mañakushaspan imakunatas mañakusaq chaypi ñaupaqta piensarini, chhaynata piensaymi yanapawarqan ama noqallapichu piensanaypaq. Chaymantapas piensarisqay qhepamanqa manan nishu llakisqañachu kani, chaymi aswan tranquilo Jehová Diosmanta mañakuni”, nispa.

10. ¿Imaraykun tiemponchista t’aqananchis aswan unaychata mañakunanchispaq? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).

10 Aswan unaychata mañakuy. Jehová Dios uyarinña unayta otaq ratulla mañakusqanchista chaypas, kallpachakuy aswan unaychata mañakunaykipaq, jinaspa willakuy llapa llakikuyniykita.b Ñaupaqpi rimamusqanchis Aliska hermananchispa Elijah sutiyoq qosanmi nin: “P’unchaypiqa askha kutitan Jehová Diosmanta mañakuni. Chaymantapas unaytan paywanqa rimani, chayta ruwaspan astawan Jehová Diosman asuykuni. Jehová Diosqa manan “ima horaskamataq rimanqa” nispachu niwanchis. Payqa ch’isiyaqpas uyariwasunmanmi, chaymi paywanqa confianzawan unayta rimani”, nispa. Chaytan qanpas ruwawaq, tiempochaykita t’aqay aswan unaychata sapallaykipi Diosmanta mañakunaykipaq, munaspaqa alto kunkawanmi mañakuwaq. Chaytaqa sapa kutilla ruway.

Fotokuna: 1) Juj hermano manaraq inti lloqsimushaqtin cafeta tomaspa piensarishan, paypa ladonpi juj Biblia kichasqa kashan. 2) Chay hermanollataq inti lloqsimunankama unayta mañakushan.

Tiempoykita t’aqay jinaspa sapallaykipi Jehová Diosmanta unayta mañakuy. (10 parrafota qhaway).


DIOS SONQO RUNAKUNAQ MAÑAKUSQANPI PIENSAY

11. ¿Imata ruwananchispaqmi yanapawasun ñaupa tiempopi Dios sonqo runakunaq mañakusqanpi yuyaymanay? (Qhaway “Qanpas chhaynapichu tarikushanki” nisqa willakuyta).

11 Ñaupa tiempopi Diosta serviqkunaqa sonqomantan Jehová Diosmanta mañakuqku, takispa iman chaytaqa ruwaqku. Chaykunapi yuyaymananki chayqa, paykuna jinan qanpas mañakuyta atinki, Diospa sutintapas alabayta atinki. Paykunaq imaynachus mañakusqankuta leeshaspaqa yaqapaschá ninki: “Paykunaqa noqa jinamá tarikusqaku, noqapas chayllatataqmi Jehová Diosmanta mañakuyta munashani”, nispa.

¿Qanpas chhaynapichu tarikushanki?

Ñaupa tiempopi Dios sonqo runakunaqa imaymana sasachakuykunapin tarikurqanku, ichaqa llapantan Jehová Diosman willakurqanku. ¿Qanpas paykuna jinachu tarikushanki?

  • Juj kutinmi Jacobqa sinchi llakisqa kasharqan, chhaynapi tarikushaspan payqa tukuy sonqowan Diosmanta mañakurqan, gracias nirqanmi imaymanapi yanapasqanmantapas (Gén. 32:​9-12).

  • Rey Salomonpas manchasqan kasharqan Jehová Diosmanta juj jatun llank’ayta chaskispa, jinan Diospa yanapayninta mañakurqan (1 Rey. 3:​7-9).

  • Davidpas Bat-Seba warmiwan juchata ruwasqan qhepamanmi Jehová Diosmanta “ch’uya sonqota mañakurqan” (Sal. 51:​9-12).

  • Mariapas Jehová Diosmanta juj jatun llank’ayta chaskispan munayta payta alabarqan (Luc. 1:​46-49).

¿Imamantan estudiawaq? Bibliapiqa askha Dios sonqo runakunaq mañakusqanmantan willashan. Jujninta ajllakuy jinaspa chayta estudiay, chayta estudiashaspa reparay imaynatas mañakusqanman kutichimurqan chayta. Chaypi yachasqaykiman jinataq ruway.

12. ¿Ima tapuykunatan ruwakunanchis ñaupa tiempopi Dios sonqo runakunaq mañakusqankumanta leeshaspa?

12 Bibliapi Dios sonqo runakunaq mañakusqanmanta leeshaspaqa tapukuy: “¿Pin chaykunata nirqan? ¿Ima sasachakuypin tarikusharqan? ¿Noqapas pay jinachu tarikushani? ¿Imatan chaykunamanta yachayman?”, nispa. Chay qhepamanqa astawan paykunamanta estudiay, chayta ruwanki chayqa allinniykipaqmi kanqa. Kunanqa wakin Dios sonqo runakunaq mañakusqanmanta rimasun.

13. ¿Imatan yachasunman Anaq mañakusqanmanta? (1 Samuel 1:​10, 11; qhaway tapanpi kaq dibujokunata).

13 (Leey 1 Samuel 1:​10, 11). Anamanta yachasun. Payqa manan wawayoq kayta atiqchu, chaymantapas qosanpa juj kaq esposanmi nishuta payta sufrichiq (1 Sam. 1:​4-7). ¿Imatan pay ruwanman karqan? Tukuy sonqomantan Jehová Diosman llapa llakikuyninkunata willakurqan, chay qhepamanqa thajmi kapurqan (1 Sam. 1:​12, 18). ¿Imatan yachawaq Anaq mañakusqanmanta? Qanpas Ana jinapaschá ima sasachakuypipas tarikushanki, manapaschá chay sasachakuyniykiqa chinkayta atishanchu. Chhaynapi tarikushanki chayqa, Jehová Diosman llapa llakikuyniykita willakuy, ama manchakuspa sonqoykiq nanasqanta willakuy (Sal. 55:22).

Dibujokuna: 1) Elcaná juj kaq esposanpa wawankunawan pujllashan, Anataq juj ladoman llakisqa ripushan 2) Peniná wawachanta marq’aykuspa Anata asipayashan 3) Ana sinchi llakisqa Diosmanta mañakushan. 4) Uma sacerdote Elí tiyaspa qhawashan Anata.

Anaqa tukuy sonqowanmi llapa sasachakuyninkunata Jehová Diosman willakurqan. (13 parrafota qhaway).


14. a) ¿Imatan Anamanta yachallasunmantaq? b) ¿Imaraykun allinpuni kanman ñaupa tiempopi Dios sonqo runakunaq mañakusqanpi yuyaymanay? (Willakuyta qhaway).

14 Tiempowanqa wawayoqmi Anaqa kapurqan. Ichaqa nacesqan qhepallamanmi uma sacerdote Eliman entregapurqan, chaypi Jehová Diosta servinanpaq (1 Sam. 1:​24-28). Anaqa juj mañakuypin Jehová Diosta “gracias” nirqan payta yanapasqanmanta, sumaq bendicionta qosqanmanta ima (1 Sam. 2:​1, 8, 9).c Anaq wakin sasachakuyninqa manan chinkarqanchu. Chhaynaña karqan chaypas Jehová Diospa allinkuna ruwapusqanpin masta piensarqan. ¿Imatan chaymanta yachasunman? Imaymana sasachakuypiña tarikunchis chaypas, ima allinkunatachá Jehová Dios noqanchispaq ruwapuwanchis chaypin masta yuyayninchista churananchis.

15. ¿Imatan yachasunman Jeremiaspa mañakusqanmanta? (Jeremías 12:1).

15 (Leey Jeremías 12:1). Juj kutinmi profeta Jeremiasqa sinchi llakisqa kasharqan. ¿Imarayku? Wakin Israel runakunan paymanta burlakuqku, chaymantapas paypaq qhawarisqanman jinaqa millay runakunaqa allillanmi kasharqanku (Jer. 20:​7, 8). Chaymi Jeremiasqa Jehová Diosman llapa llakikuyninkunata willakurqan; ichaqa manan jayk’aqpas chaykuna pasasqanmantaqa Jehová Diostaqa tumparqanchu. Chay qhepamanqa Jehová Diosqa castigarqanmi chay millay runakunata. Chayta rikuspaqa astawanraqchá Jeremiasqa chaninta ruwaq Jehová Diospi confiarqan (Jer. 32:19). Noqanchispas chhaynan tarikushanchis. Diosta servisqanchisraykun noqanchismanta burlakunku, chaymantapas mana allinta ruwaq runakunaqa allillanmi kashanku. Chaykunata rikuspan mayninqa llakikusunman. Ichaqa, ¿imatan ruwasunman? Jeremías jinan Jehová Diosman llapa llakikuyninchista willakunanchis, payqa tiempollanpin chay mana allin ruwaykunata tukuchipunqa.

16. ¿Imatan yachasunman chay Leví runamanta? (Salmos 42:​1-4; qhaway kay parrafopaq dibujota fototawan).

16 (Leey Salmos 42:​1-4). Juj kutinmi juj Leví runata juj llaqtaman apapurqanku, chaymi wayqenkunawan mana Jehová Diosta adorayta atirqanñachu; chaymantan payqa sinchi llakisqa kasharqan. ¿Qanpas chhaynapichu tarikushanki? ¿Jehová Diosta servisqaykiraykuchu wasiykipi wisq’asqa kashanki otaq carcelpipas wisq’asqa kashanki? Chhaynapi tarikuspaqa mayninqa waqaspallan kanchis. Ichaqa Jehová Diosmanta mañakuy, payman chay llapa llakikuyniykita willay. Chayta ruwanki chayqa thajmi kanki, manañataqmi llakikuynillaykipichu piensanki, aswanpas chhaynapiña tarikuspapas Jehová Diostan jatunchayta munanki. Chaytan chay Leví runapas ruwarqan, payqa mañakusqan qhepamanmi astawanraq Jehová Diosta jatunchayta munarqan (Sal. 42:5). Chaymantapas Jehová Dios imaynatachus yanapasharqan chaypin yuyaymanarqan (Sal. 42:8). ¿Imatan paymanta yachasunman? Jehová Diosman sonqonchis nanasqanta llapanta willakusun chayqa, chay qhepamanqa thajmi kasun, allin yuyaywanmi sasachakuyninchistapas qhawarisun. Chaymantapas kallpatan jap’isun chay sasachakuykunata aguantanapaq, Jehová Diostapas kusisqalla servinapaq.

Dibujopiwan fotopiwan: 1) Juj leví runa tukuy sonqowan Diosmanta mañakushan. 2) Juj onqosqa hermano Jehová Diosmanta mañakushan, paypa ladonpi juj Biblia kichasqa kashan.

Salmos 42 capitulota qelqaq Leví runaqa llapa llakikuynintan Jehová Diosman willakurqan, noqanchispas chayta ruwasun chayqa thajmi kasun manataqmi llakikuynillanchispichu piensasun. (16 parrafota qhaway).


17. a) ¿Imatan yachasunman Jonaspa mañakusqanmanta? (Jonás 2:​1, 2). b) ¿Imatan ruwasunman sasachakuykunapi tarikuspa Jonás jina confianzawan Jehová Diosmanta mañakunanchispaq? (Willakuyta qhaway).

17 (Leey Jonás 2:​1, 2). Profeta Jonasmantañataq rimasun. Payqa jatun challwaq wijsanpi kashaspan tukuy sonqowan Jehová Diospa yanapayninta mañakurqan. Mana kasukuq kasqanraykuña chhaynapi tarikusharqan chaypas, confianzawanmi mañakurqan Diosmanta; payqa yacharqanmi mañakusqanta uyarimunanta. Chay kutipi mañakushaspaqa Salmos takipi kaq simikunallawantaqmi Jonasqa mañakurqan. Payqa allintachá chay takikunataqa umanpi jap’ikurqan, chaychá chay simikunallawantaq chay kutipi mañakurqan.d Chaymantapas payqa allintachá chay takikunapiqa yuyaymanarqan, chaychá confianzawan Jehová Diosmantaqa mañakurqan. Noqanchispas Jonás jinan Bibliapi wakin textokunata umanchispi jap’ikunanchis. Chayta ruwasun chayqa, ima llakipiña tarikuspapas confianzawanmi Jehová Diosmanta mañakusun.

MAÑAKUSHALLAY DIOSMANTAQA

18, 19. ¿Imaynatan Romanos 8:​26, 27 texto yanapawanchis sinchi llakisqa kashaspa mana imayna mañakuyta atiqtinchis? Juj ejemplota willay.

18 (Leey Romanos 8:​26, 27). Mayninqa sinchi llakisqa kaspan mañakushaspa mana imaniytapas atisunmanchu. Chay ratukunapin espirituqa sonqonchispi khuyayta waqasqanchista mana imayna willakuyta atiqtinchis noqanchispaq “mañapuwanchis”. ¿Imaynataq chayri? Jehová Diosqa ñaupa tiempopi serviqninkunaq khuyay mañakusqankutan Bibliapi qelqachirqan. Chay serviqninkunaq rimasqanku palabrakunata iskay kinsa simillatapas rimarinchis chayqa, Bibliapi chay runakunaq mañakusqantan noqanchispas mañakushasunman jinata qhawarin, jinaspa chayman jina yanapawanchis.

19 Chaytas Rusia nacionmanta Elena hermananchispas ruwasqa. Paytaqa Bibliata leesqanraykus, Diosmanta mañakusqanraykus carcelpi wisq’asqaku. Chaysi payqa sinchi llakisqa kaspa mañakushaspa mana imaniytapas atisqachu. Paymi nin: “Sinchi llakisqan kasharqani, chaymi mana imayna mañakuytapas atisharqanichu. Jinan yuyarirqani imaynas Jehová Diosqa ñaupa tiempo serviqninkunaq mañakusqankuta noqaq mañakusqayta jina chaskin chayta. Chaykunata yuyariymi kallpachawan chhayna sasa tiempokunapi”, nispa.

20. Sasachakuykunapiña tarikusunman chaypas, ¿imata ruwaymi yanapawasunman tukuy sonqowan tukuy yuyaywan Jehová Diosmanta mañakunanchispaq?

20 Mayninqa sinchi llakisqa kaspan mana tukuy yuyaychu mañakusunman, faciltan imawanpas distraekusunman otaq imapipas piensayta qallarisunman. Chaykuna ama pasawananchispaqqa manaraq mañakushaspan Salmos takikunata uyarisunman, otaq rey David jinapas llakikuyninchiskunata qelqasunman (Sal. 18, 34, 142; qhaway umanpi kaq willakuykunata). Ichaqa sapankanchispas jujniraymi kanchis. Jujniraytaq kanchis chayqa sapankanchismi qhawarinanchis imakunata ruwaysi yanapawasunman tukuy sonqowan, tukuy yuyaywan Jehová Diosmanta mañakunanchispaq chayta; chaytataq ruwananchis (Sal. 141:2). ¿Imata ruwaymi qanta yanapashasunki? Chaypi piensariy.

21. ¿Imaraykun mana manchakuspa Jehová Diosman llapa llakikuyninchista willakunanchis?

21 Manaraq rimarishaqtinchismi Jehová Diosqa yachanña imaynas kashanchis, imakunapis tarikushanchis, maytas sufrishanchis chaykunata (Sal. 139:4). Chaywanpas payqa paymanta mañakunanchistan munan, paypi tukuy sonqo confiananchistan munan. Chhaynaqa ama manchakuspa paymanta mañakuy. Ñaupa tiempopi Dios sonqo runakunaq mañakusqanku simikunawanpas mañakuwaqmi. Chaymantapas mañakushaspaqa llapanta Jehová Diosman willakuy, imachus kusichisunki, imakunachus llakichisunki chaykunata willakuy. Jehová Diosqa cheqaq amigoykin, anchatan munakusunki, manan jayk’aqpas saqerparisunkichu.

¿IMANIWAQMI?

  • ¿Iman yanapawasun Jehová Diosman sasachakuyninchiskunata ama manchakuspa willakunanchispaq?

  • ¿Imakunatan ruwasunman tukuy sonqowan Jehová Diosmanta mañakunanchispaq?

  • ¿Imata ruwananchispaqmi yanapawasun ñaupa tiempopi Dios sonqo runakunaq mañakusqanpi yuyaymanay?

45 TAKI Qanpaq jinapunin imapipas piensasaq

a Astawan yachanaykipaq jaykuy Allinta kausanapaq Bibliapi yanapaykuna nisqa qelqapi, “Jehová Diosmanta” nisqaman, chaypi maskhay “Jehová Dios imayna kasqan” nisqata.

b Iñiq t’aqapi ñaupaqmanta mañakuqkunaqa manan unaytachu mañakunanku.

c Anaqa allintachá Diospa Siminpi yuyaymanaq, chaychá mañakushaspaqa Moisespa mañakusqan simikunallawantaq mañakurqan (Deut. 4:35; 8:18; 32:​4, 39; 1 Sam. 2:​2, 6, 7). Jesuspa mamitan Mariapas Ana jinan Jehová Diosmanta mañakurqan, chhaynapin Jehová Diosta jatuncharqan (Luc. 1:​46-55).

d Jonás 2:​3-9 textota tupanachiy Salmos 69:1; 16:10; 30:3; 142:​2, 3; 143:​4, 5; 18:6; 3:8 textokunawan. (Ima simikunawancha Jonás rimayta qallarirqan, chay ordenpin kay textokunaqa churasqa kashan).

    Quechua (Cuzco) Qelqakuna (2001-2026)
    Wisq'ay
    Jaykuy
    • Quechua (Cusco)
    • Jujman apachiy
    • Imaynatan munanki
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imatan ruwawaq imatan mana
    • Datoskunata waqaychasqaykumanta
    • Datoskuna imayna utilizakusqanmanta
    • JW.ORG
    • Jaykuy
    Jujman apachiy