Rōmano

Meꞌe rahi te parau i pāpaꞌi e Pauro, ⸤ꞌāpōtoro⸥ ꞌa Ietū Kiritō, ki te nūnaꞌa taŋata ⸤haka moe i te manaꞌu⸥ ꞌi ruŋa i a Ietū mo haka ꞌite ki a rāua i te hāpī parautiꞌa o te ꞌAtua. O te parau taꞌatoꞌa, ko te parau pāpaꞌi nei ki te taina o Roma te parau ꞌata haka ꞌite mai o ruŋa i te hāpī hōhonu o te ꞌAtua.

Tētahi o rā ŋā hāpī ko te ŋā hāpī nei e toru. Te raꞌe: te taŋata taꞌatoꞌa o te ao, ka hūrio ka taꞌe hūrio, ko hara tahi ꞌana ꞌe ko ai era ꞌana te ūtuꞌa o te ꞌAtua mo te taꞌatoꞌa pe muꞌa ka oho ena (1.18–3.19). E haka ꞌite mai ꞌā e Pauro pē nei ē: hai hara o ⸤ꞌĀtamu⸥ i hara tahi ai te taŋata ꞌe i tuꞌu mai ai te mate ki ruŋa i te taꞌatoꞌa (5.12–14).

Te rua hāpī: ꞌina e tahi taŋata mo tano ki te mata o te ꞌAtua hai haꞌatura ki te ⸤haka tere iŋa ꞌa Mōtē⸥. Pē nei, paꞌi, e kī ena: «ꞌIna e tahi kope mo tano ki te mata o te ꞌAtua hai haꞌatura ki te haka tere iŋa ꞌa Mōtē ꞌi te meꞌe era e ko ravaꞌa te haka tere iŋa era mo haꞌatura tahi. Te ꞌAtua i vaꞌai mai ai i rā roŋo mo haka ꞌite mai: a tātou taꞌatoꞌa he nuꞌu hara» (3.20).

ꞌE te toru hāpī: te taŋata haŋa mo haka riva-riva i a ia ki te mata o te ꞌAtua e haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū. E haka ꞌite mai ꞌana e Pauro pē nei ē: hai meꞌe i aŋa e Ietū e ai ena te rāveꞌa mo eꞌa o te taŋata mai roto i te ūtuꞌa o te hara ꞌe mo ravaꞌa i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa (5.15–21). ꞌE he haka ꞌite takoꞌa mai e Pauro pē hē te haka tere iŋa tano o te nuꞌu i a rāua te ora ꞌāpī nei (12.1–15.6).

ꞌI ruŋa i te parau takoꞌa nei e vānaŋa mai ꞌā a Pauro o ruŋa i tōꞌona taŋata he hūrio ꞌe he aha te hauhaꞌa te ai he hūrio. He haka ꞌite mai e māui-ui rō ꞌana tōꞌona māhatu ꞌo te hārui o te rahi raꞌa o tōꞌona taŋata hai tuaꞌivi ki te ꞌAtua, ꞌe e ŋatu rō ꞌā tōꞌona haŋu ki te mahana mo huri haka ꞌou ki te ꞌAtua ꞌe mo haka moe i te rāua manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū (9–11).

Mo haka oti i te parau nei he ꞌaroha a Pauro ki te meꞌe rahi nō atu taina, ꞌe he kī pē nei ē: «¡ꞌĀtā ki te hopeꞌa raꞌa ki haꞌahana-hana tahi tātou hai Ietū Kiritō ki te ꞌAtua, ko ia mau nō te ꞌAtua, ꞌe i a ia mau nō te mārama-rama parautiꞌa! ⸤ꞌĀmene⸥» (16.27).

He ꞌaroha

1 He ꞌaroha atu a au, a Pauro, tāvini o Ietū Kiritō, haꞌataꞌa e ia mo ꞌāpōtoro mo haka ꞌite mo oho i te ⸤roŋo riva-riva o te ꞌAtua⸥ 2 haka ꞌite ꞌi muꞌa ꞌā ki tāꞌana perofeta mo pāpaꞌi ꞌi ruŋa i te ⸤Pāpaꞌi Moꞌa⸥. 3 Te roŋo riva-riva nei o ruŋa o tāꞌana Poki ko Ietū Kiritō, he Pūꞌoko Haka Tere o tātou. I poreko ai mai te hakaara o ⸤Tāvita⸥, ꞌe hai ora iŋa haka ꞌou ōꞌona mai te mate, i haka aŋi-aŋi ai e te ⸤Vārua Maitai⸥ ki te taŋata: he Poki o te ꞌAtua ꞌe i a ia te pūai. 4 —.

5 A Ietū Kiritō, hai riva rahi ōꞌona, i haꞌataꞌa ai i a au mo aŋa ki a ia pa he ꞌāpōtoro, ki ai ai ꞌi te henua taꞌatoꞌa te taŋata haꞌatura ꞌe haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a ia. 6 ꞌI roto i rā nuꞌu a kōrua takoꞌa. Te ꞌAtua, paꞌi, e haŋa rahi rō atu ꞌana ki a kōrua ki te nuꞌu o Roma. Hai haŋa ōꞌona e ai ena a kōrua he taŋata ꞌa Ietū Kiritō ꞌe e ai takoꞌa ena o roto i te nūnaꞌa taŋata haꞌataꞌa māꞌana. Ka ai ꞌi ruŋa i a kōrua te riva rahi ꞌe te haumārū o te ꞌAtua, he Matuꞌa o tātou, ꞌe o Ietū Kiritō, he Pūꞌoko Haka Tere o tātou. 7 —.

He māuru-uru

8 Te meꞌe raꞌe, he māuru-uru a au ki te ꞌAtua hai Ietū Kiritō mo kōrua taꞌatoꞌa ꞌo te ai te haka moe iŋa o kōrua i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū e ꞌite rō ꞌana ꞌi te kona taꞌatoꞌa. 9 A au e aŋa nei ki te ꞌAtua hai māhatu ꞌi te haka ꞌite iŋa ki te taŋata i te roŋo riva-riva o ruŋa o tāꞌana Poki. ꞌE he ꞌAtua te mataꞌite: e manaꞌu rō atu ꞌana a au ki a kōrua, 10 ꞌe ꞌi roto i tāꞌaku pure he ani nō tāꞌaku aŋa ki a ia mo oho atu ōꞌoku mo uꞌi i a kōrua, ana haŋa a ia. 11 E haŋa rō ꞌā a au mo ai atu ōꞌoku ꞌi muri i a kōrua mo haka ꞌite atu i te meꞌe hāpī mai e te Vārua Maitai, ki ꞌata pūai ai te kōrua manaꞌu ꞌi ruŋa i te ꞌAtua. 12 Te kī: ki haka pūai tātou i a tātou ꞌā ꞌi te haka moe iŋa i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū.

13 E te taina, e haŋa rō ꞌana a au mo ꞌite o kōrua e rahi rō ꞌā te mahana pohe ōꞌoku mo oho atu mo uꞌi i a kōrua, ꞌe ꞌātā ki te hora nei, ꞌī e piri nō mai ꞌā te meꞌe mo taꞌe tuꞌu atu ōꞌoku. Te meꞌe haŋa ꞌāꞌaku he takeꞌa mai ꞌi roto i a kōrua meꞌe rahi nuꞌu e pūai rō ꞌā te manaꞌu ꞌi ruŋa i te hāpī parautiꞌa o te ꞌAtua, ꞌe, takoꞌa, he ꞌata rahi o te nuꞌu haka ꞌou haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū, pa he meꞌe topa ꞌi te tētahi atu kona o te nuꞌu taꞌe hūrio tuꞌu hāpī e au.

14 Ki te taŋata taꞌatoꞌa a au ana haka ꞌite i te roŋo riva-riva o te ꞌAtua, ka ai atu he nuꞌu ai o te hāpī ꞌo taꞌe ai o te hāpī, he nuꞌu mārama-rama, ꞌo taꞌe mārama-rama. 15 ꞌO ira a au e haŋa nei mo oho atu ki Roma mo haka ꞌite ꞌi nā i te roŋo nei.

Te pūai o te roŋo riva-riva o te ꞌAtua

16 ꞌIna a au he riꞌa-riꞌa mo haka ꞌite i te ⸤roŋo riva-riva o ruŋa i a Ietū⸥. Te roŋo nei, paꞌi, he rāveꞌa pūai o te ꞌAtua mo eꞌa o te nuꞌu taꞌatoꞌa haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū mai roto i te ūtuꞌa o te hara. Te roŋo nei i haka ꞌite raꞌe ai ki te ⸤hūrio⸥ ꞌe, takoꞌa, ki te nuꞌu taꞌe he hūrio. 17 Hai roŋo nei te ꞌAtua e haka ꞌite ena pē hē te taŋata haŋa mo haka hāhine ki a ia e tano ena ki tōꞌona mata: hai haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū, he oti mau ꞌā. E hāꞌaki ena, paꞌi, ꞌi ruŋa i te Pāpaꞌi Moꞌa: «Te taŋata tano ki te mata o te ꞌAtua ꞌi te haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a ia he ravaꞌa i te ora ꞌāpī ꞌina he hopeꞌa raꞌa».

O te taꞌatoꞌa nō te hape

18 Mai te raŋi ꞌā te ꞌAtua e haka ꞌite mai ena i tōꞌona riri mo te taŋata aŋa i te meꞌe taꞌe tano, he nuꞌu hai meꞌe taꞌe tano aŋa e rāua e naꞌa ena i te parautiꞌa ꞌo ꞌite e te taŋata. 19 Te meꞌe mo ꞌite o ruŋa i te ꞌAtua, e ko taꞌe ꞌite e rāua; ko haka takeꞌa nō era ꞌana, paꞌi, e ia mau ꞌā.

20 Ka ai atu te huru o te ꞌAtua taꞌe he meꞌe mo takeꞌa hai mata, mai te aŋa iŋa era ꞌā o te ao te ꞌAtua e haka ꞌite nō mai ena i tōꞌona huru hai tāꞌana meꞌe aŋa. ꞌE te taŋata haka topa i te manaꞌu o ruŋa i te meꞌe taꞌatoꞌa aŋa e te ꞌAtua he aŋi-aŋi: te kope aŋa era i rā ŋā meꞌe he ꞌAtua, i a ia te pūai ꞌina he hopeꞌa raꞌa. ꞌO ira ꞌina he ꞌōtohe toe o te nuꞌu era mo aŋa i te rāua meꞌe taꞌe tano. 21 A rāua ko ꞌite ꞌana ko ai te ꞌAtua ꞌe, ka ai atu pē ira, ꞌina he moꞌa ꞌe ꞌina he māuru-uru. Te meꞌe manaꞌu nō he meꞌe maꞌa-maꞌa ꞌe, ꞌi te taꞌe haŋa mo haka topa riva-riva i te manaꞌu, ꞌina he aŋi-aŋi haka ꞌou i te parautiꞌa. 22 E kī ena he nuꞌu mārama-rama a rāua, ꞌe te parautiꞌa nuꞌu taꞌe mārama-rama, 23 he taꞌe haꞌamuri ki te ꞌAtua parautiꞌa. E haꞌamuri ena ki te ꞌītoro aŋa e rāua pa he taŋata, pa he manu rere, pa he manu vaꞌe e hā ꞌe pa he manu to-toro ꞌi ruŋa i te ꞌōꞌone.

24 ꞌO ira i vaꞌai ai e te ꞌAtua ki te rima o te meꞌe taꞌe tano pohe e rāua. He noho mau rō ꞌai ia rā nuꞌu he aŋa hai hakari i te rāua meꞌe taꞌe tano haŋa mo aŋa ꞌi roto i a rāua ꞌā, ꞌātā ki te meꞌe hopeꞌa ena o te hano-hano. 25 Te nuꞌu nei ꞌina he haŋa ki te parautiꞌa o te ꞌAtua; he reo-reo te meꞌe haŋa. E haꞌamuri ꞌe e haꞌahana-hana ena ki te meꞌe o te ao aŋa e te ꞌAtua, taꞌe ki te ꞌAtua, kope aŋa i rā ŋā meꞌe, kope ki a ia ana haꞌamuri ꞌe ana haꞌahana-hana e te taꞌatoꞌa ꞌātā ki te hopeꞌa raꞌa.

26 ꞌO ira i haka rē atu ai e te ꞌAtua ki te meꞌe taꞌe tano pohe e te hakari. He noho rō atu ꞌai ia rā nuꞌu he aŋa i te rāua meꞌe nō era i haŋa, he meꞌe hopeꞌa o te hano-hano. ꞌĀtā te ŋā viꞌe o rāua ꞌina he haŋa haka ꞌou ki te taŋata; ko pohe ꞌana ki te viꞌe ꞌā. 27 Pē ira takoꞌa ꞌana te taŋata ꞌina he haŋa haka ꞌou ki te viꞌe; ko pohe ꞌana ki te taŋata ꞌā. Te taŋata ararua ko te taŋata ko aŋa ꞌā i te meꞌe hopeꞌa o te hano-hano. Pē ira e topa ena ꞌi ruŋa i a rāua te ūtuꞌa tano ꞌo te aŋa i rā ŋā meꞌe.

28 ꞌI te haka rehu e te nuꞌu nei i te ꞌAtua, he haka rē mau rō ꞌai e te ꞌAtua ki te rāua manaꞌu taꞌe au mo aŋa mo oho nō i te meꞌe taꞌe tano. 29 Te meꞌe aŋa mau nō he meꞌe rake-rake pa he nou-nou, tōtōā i te rua taŋata, pohe ki te meꞌe o te rua, tiŋaꞌi haka mate i te rua taŋata, haka tumu i te ture, reo-reo, mura-mura 30 ꞌe rava haꞌaꞌino. Te nuꞌu nei nuꞌu taꞌe haŋa ki te ꞌAtua, nuꞌu haka ꞌāriŋa, haka paka ꞌe teꞌo-teꞌo, kimi i te meꞌe taꞌe tano mo aŋa ki te rua, taꞌe haꞌatura ki te rāua matuꞌa, 31 taꞌe haka topa i te manaꞌu, taꞌe aŋa i te rāua meꞌe kī, taꞌe haka ꞌaroha ꞌi te nuꞌu ꞌe taꞌe haŋa ki te rua. 32 Te nuꞌu nei e ꞌite riva-riva rō ꞌana pē nei ē: te ꞌAtua ko kī ꞌā: te ūtuꞌa mo te nuꞌu aŋa i te ŋā meꞌe nei he mate; ꞌe, ka ai atu pē ira, ko te aŋa ko te oho iŋa ꞌā, ꞌe ꞌātā e koa rō ꞌana mo takeꞌa i te rua e aŋa ꞌana i nei ŋā meꞌe.