He Aŋa o te ꞌĀpōtoro
He meꞌe i topa ꞌi Tētārōnika
17 ꞌI te ara oho o Pauro ararua ko Tira i vari ai a te kona ko Antipori ꞌe ko Āpōrōnia. He tuꞌu ki Tētārōnika, he kona ꞌi ira te ⸤hare pure hūrio⸥ e tahi. 2 ꞌI te ⸤mahana haka ora⸥, he oho ararua ki roto i rā hare pure pa he meꞌe rava aŋa e rāua. ꞌI ira i vānaŋa ai ananake ko te ŋāŋata taka-taka o roto o ruŋa i te ⸤Kiritō⸥ hai meꞌe o ruŋa i te ⸤Pāpaꞌi Moꞌa⸥. I aŋa ai pē ira e toru tāpati. 3 He haka aŋi-aŋi e Pauro i te meꞌe kī ꞌi ruŋa i te Pāpaꞌi Moꞌa pē nei ē: te Kiritō e mate rō ꞌe ki mate, e ora haka ꞌou rō. He kī: «Te Kiritō ko te Ietū nei e au e haka ꞌite atu ena».
4 I ai rō te nuꞌu ⸤hūrio⸥ i ⸤haka moe i te manaꞌu⸥ ꞌi ruŋa i a Ietū ꞌe he riro e tahi nō manaꞌu ananake ko kuā Pauro. Meꞌe rahi nuꞌu ⸤kirieko⸥ haꞌamuri ki te ꞌAtua ꞌe ŋā viꞌe ra-rahi o ira i haka moe takoꞌa i te rāua manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū.
5 Hai meꞌe nei i mākota ai te hūrio taꞌe haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū. He haka taka-taka ia i te nuꞌu hupe-hupe o te ara aŋa i te meꞌe taꞌe tano, ꞌe hai rā nuꞌu i haka riri ai i te nuꞌu o Tētārōnika mo kuā Pauro.
Te nuꞌu hupe-hupe nei i tuꞌu i uru nō ki roto i te hare o Hātō kimi i a Pauro ararua ko Tira mo ꞌa-ꞌaru mo vaꞌai ki tū nuꞌu riri era. 6 ꞌI te taꞌe ravaꞌa i a kuā Pauro, he ꞌa-ꞌaru he to-toi i a Hātō ananake ko te tētahi taina ki muꞌa o te nuꞌu ra-rahi o Tētārōnika koia ko kī:
«¡Te nuꞌu haka tātake i te manaꞌu o te taŋata o te ao ꞌī ko tuꞌu mai ꞌā ki nei, 7 ꞌe a Hātō i toꞌo ki tōꞌona hare! ¡A rāua taꞌatoꞌa ko hape ꞌā ki te haka tere iŋa o te tātou ꞌariki rōmano hai kī e ai rō ꞌā te rua ꞌariki te ꞌīŋoa ko Ietū!».
8 I ŋaroꞌa era i te meꞌe nei e te taŋata ꞌe e te nuꞌu ra-rahi o Tētārōnika, he taꞌe au rō atu ꞌai. 9 A Hātō ia ananake ko tū ŋā taina era, ꞌo puru i a rāua ꞌi roto i te hare maꞌuꞌaurī, he ꞌauhau i te moni kī era mo ꞌauhau, ꞌe he haka rē e rā nuꞌu ra-rahi era mo oho.
ꞌI Vērea a Pauro
10 I pō era, he haka oho e te nuꞌu taina o Tētārōnika i a Pauro ararua ko Tira ki Vērea. I tuꞌu era he oho tī-tika ki te hare pure hūrio. 11 Te hūrio o te kona nei ꞌata hau te riva-riva o te manaꞌu ki te nuꞌu hūrio o Tētārōnika. A rāua, paꞌi, e haka roŋo rō ꞌā hai māhatu i te vānaŋa o te ꞌAtua, ꞌe e taiꞌo rō ꞌā paurō te mahana i te Pāpaꞌi Moꞌa mo uꞌi hoki he parautiꞌa te meꞌe kī e kuā Pauro. 12 Meꞌe rahi o te nuꞌu hūrio nei i haka moe i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū ꞌe meꞌe rahi takoꞌa te kirieko, mai te ŋā viꞌe ra-rahi ki te taŋata.
13 I ꞌite era e te nuꞌu hūrio ra-rahi o Tētārōnika e haka ꞌite ꞌā a kuā Pauro i te ⸤roŋo riva-riva o te ꞌAtua⸥ ꞌi Vērea, he oho ki ira he haka tumu i te ture ꞌe he haka riri i te taŋata mo kuā Pauro. 14 ꞌI rā hora mau ꞌā he maꞌu i a Pauro e te taina o Vērea ki taha tai mo eke ki ruŋa i te pahī. ꞌE a Tira ararua ko Timoteo ꞌi ira ꞌā i noho ai. 15 Te taina reva ꞌi muri i a Pauro ꞌātā ki te kona ko ꞌĀtena i tuꞌu ai. Mai ira i hoki ai ki Vērea e maꞌu ꞌā i te roŋo ki a Tira ararua ko Timoteo mo horo-horou mo oho mo piri ki a Pauro ꞌi ꞌĀtena.
ꞌI ꞌĀtena a Pauro
16 E tiaki nō ꞌana a Pauro ki a Tira ꞌe ki a Timoteo, he uꞌi ko ꞌī ꞌā tū kona era ko ꞌĀtena e te ꞌītoro ꞌe he māui-ui rō atu ꞌai te māhatu. 17 ꞌO ira i oho ai ki te hare pure hūrio mo vānaŋa ki te nuꞌu hūrio ꞌe ki te tētahi nuꞌu haꞌamuri ki te ꞌAtua.
Te mahana te mahana e vānaŋa takoꞌa era ki te nuꞌu ꞌi te kona rava taka-taka o te taŋata. 18 He haka tātake ia ki a Pauro e te tētahi nuꞌu maꞌori o te hāpī he ēpikureo*ꞌe o te hāpī he ētōiko.* ꞌE, ꞌi te huru o te vānaŋa ꞌa Pauro, he ꞌui ki a rāua ꞌā: «¿He aha te meꞌe vānaŋa e te reo-reo era?». ꞌE o te tētahi te kī: «Pa he meꞌe ena: a ia he taŋata haka ꞌite o ruŋa i te ꞌatua o te rua henua».
E kī era i te meꞌe nei ꞌo te haka ꞌite o Pauro i te ⸤roŋo riva-riva o ruŋa i a Ietū⸥ ꞌe o ruŋa i te ora o te taŋata mai te mate. 19 He maꞌu ia i a Pauro ki muꞌa o te nūnaꞌa taŋata ra-rahi o rā kona, he Areopako,* ꞌe he kī: «E haŋa rō ꞌana a mātou mo vānaŋa mai ōꞌou o ruŋa i te hāpī ꞌāpī haka ꞌite oho e koe. 20 E ai rō ꞌā taꞌa meꞌe kī ꞌina he aŋi-aŋi e mātou, ꞌe, ko haŋa ꞌā a mātou mo ꞌite i te auraꞌa o rā meꞌe».
21 Te nuꞌu, paꞌi, o ꞌĀtena ꞌe pē ira takoꞌa ꞌana te nuꞌu kē noho o ira, te aŋa, ꞌi te rāua hora topa, he ꞌaꞌamu o ruŋa i te meꞌe ꞌāpī ŋaroꞌa e rāua.
22 He māroa ia a Pauro ꞌi vāeŋa o rā nuꞌu Areopako era, he kī:
«E te taŋata o ꞌĀtena ē: e uꞌi nei a au he nuꞌu rava haꞌamuri kōrua ki te kōrua ꞌatua. 23 I uꞌi i oho era a au i te kona aŋa o kōrua i te tūtia, he takeꞌa e au e tahi o rā ŋā kona e pāpaꞌi rō ꞌā ꞌi ruŋa: “Ki te ꞌatua taꞌe ꞌite mai ko ai a ia”. ꞌE, ka ai atu kai ꞌite hia a kōrua ko ai, ko haꞌamuri ko oho nō mai era ꞌā kōrua ki a ia. Hora nei, ꞌī a au he haka ꞌite atu ko ai a ia.
24 »O te ꞌAtua era i aŋa i te ao ꞌe i te meꞌe taꞌatoꞌa e ai ena; a ia he Pūꞌoko Haka Tere o te raŋi ꞌe o te henua. ꞌIna he noho ꞌi roto i te hare pure aŋa e te taŋata. 25 ꞌIna e tahi ꞌāꞌana meꞌe hape ki no-noꞌi ai ki te taŋata; ꞌāꞌana, paꞌi, te vaꞌai ki te taꞌatoꞌa i te ora, i te tokerau ena e haŋu-haŋu ena, ꞌe i te tētahi atu huru o te meꞌe.
26 »Mai te taŋata e tahi i aŋa ai e ia i te hau taꞌatoꞌa o te ao mo noho ꞌi ruŋa i te henua; te hora ꞌe te kona mo noho o rāua i ai ai hai haŋa ōꞌona. 27 I aŋa ai e te ꞌAtua pē ira mo haŋa o te taŋata taꞌatoꞌa mo kimi ꞌe mo ravaꞌa i a ia, ka ai atu e hāhā, te auraꞌa, mo ꞌite ko ai mau a ia. ꞌE te parautiꞌa mau: te ꞌAtua taꞌe ꞌi kōnui; nā ꞌi muri i a tātou. 28 Hai ꞌAtua, paꞌi, a tātou e ora nei, e makenu nei ꞌe e ai nei ꞌi ruŋa i te henua. Pē nei te tētahi nuꞌu pāpaꞌi pātaꞌu-taꞌu o kōrua i kī ai: “He poki a tātou o te ꞌAtua”. 29 ꞌE a tātou he ŋā poki mau ꞌā o te ꞌAtua; ꞌāꞌana, paꞌi, a tātou i aŋa.
»ꞌO ira, ꞌina a tātou ko manaꞌu i a ia he meꞌe tarai ꞌe aŋa e te taŋata hai ꞌoro, hai parata, hai māꞌea ꞌe hai tētahi atu meꞌe. 30 Ko haka rehu ꞌā e te ꞌAtua te meꞌe aŋa e te taŋata ꞌi muꞌa ꞌā, he taꞌe aŋi-aŋi e rāua. ꞌE, hora nei, ꞌī e haka ꞌite ꞌā i tāꞌana roŋo ki te taŋata ꞌi te kona taꞌatoꞌa mo huri o te manaꞌu ki a ia ꞌe mo haka rē i te rāua ara taꞌe tano. 31 Te ꞌAtua ko uꞌi era ꞌana i te mahana mo ture e te kope haꞌataꞌa e ia i te taŋata taꞌatoꞌa o te ao hai tī-tika ꞌe hai parautiꞌa. ꞌE hai haka ora i rā kope mai te mate i haka aŋi-aŋi ai e te ꞌAtua ki te nuꞌu taꞌatoꞌa ko ai rā kope».
32 I ŋaroꞌa era i te vānaŋa o ruŋa o te ora iŋa mai te mate e te nuꞌu taka-taka ꞌi ira, tētahi he haka ka-kata i a Pauro, ꞌe tētahi atu i kī: «E haŋa rō ꞌana a mātou mo haka roŋo haka ꞌou, ꞌi te tētahi mahana, i taꞌa vānaŋa».
33 He eꞌa ia he oho a Pauro mai muri i tū nuꞌu era. 34 I oho rō tētahi o rā nuꞌu ꞌi muri i a ia ꞌe i haka moe rō i te manaꞌu ꞌi ruŋa i a Ietū. Te nuꞌu o roto he taŋata o te nūnaꞌa he Areopako te ꞌīŋoa ko Rionitio, he viꞌe e tahi ko Tāmari, ꞌe he tētahi atu nuꞌu.