¿ꞌA ꞌai i aŋa i te meꞌe taꞌatoꞌa?

“O te ꞌAtua era i aŋa i te ao ꞌe i te meꞌe taꞌatoꞌa e ai ena” (Aŋa o te ꞌĀpōtoro 17:24). Ki tuꞌu manaꞌu, ¿he aŋi ꞌā te meꞌe nei? Kē nuꞌu e manaꞌu ena te meꞌe taꞌatoꞌa taꞌe o te kope e tahi i aŋa, e manaꞌu ena, i haꞌamata tahaŋa nō. Mo ai pē ira, ¿mo te aha ia tātou e ora nei? ꞌE mo ai a Iehoha i aŋa i te meꞌe taꞌatoꞌa, kai aŋa tahaŋa i a tātou.a Mai ki hāpī i te ꞌaꞌamu o te Pipiria o ruŋa i te haꞌamata o te meꞌe taꞌatoꞌa mo uꞌi ana ai rā meꞌe he parautiꞌa mau ꞌā.

1. ¿Pē hē te ao i haꞌamata ai?

Te Pipiria e kī rō ꞌā: “ꞌI te haꞌamata, o te ꞌAtua i aŋa i te raŋi ꞌe i te henua” (Génesis 1:1). Te rahi o te científico e manaꞌu ena i ai rō te haꞌamata o te ao, ¿pē hē i haꞌamata ai? O te ꞌAtua i aŋa i te meꞌe taꞌatoꞌa o te ao hai tōꞌona vārua maitai, ꞌi roto ꞌā i aŋa ai te hetuꞌu, te māhina, te raꞌā ꞌe tētahi atu meꞌe (Génesis 1:2).

2. ¿ꞌO te aha te ꞌAtua i aŋa ai te henua?

A Iehoha “ꞌina kai aŋa tahaŋa nō [i te henua], ko aŋa ꞌā mo noho o te taŋata” (Isaías 45:18). Te ꞌAtua i aŋa ai i te henua he kona riva-riva ꞌe nehe-nehe e tahi, mo noho o te taŋata ki te hora hopeꞌa (ka taiꞌo Isaías 40:28 ꞌe 42:5). Te nuꞌu científico e kī rō ꞌā te henua e topa kē rō ꞌā mai te planeta taꞌatoꞌa, ꞌe he oti mau ꞌā te kona mo riva mo ora o te taŋata.

3. ¿Pē hē e topa kē ena te taŋata mai te manu tere henua taꞌatoꞌa?

I oti era te aŋa i te henua he haꞌamata a Iehoha he aŋa i te meꞌe ora taꞌatoꞌa ꞌi ruŋa i te henua. Tāꞌana meꞌe raꞌe i aŋa he tiare, he mauku, he tumu ꞌe pē ira ꞌā te manu tere henua, te manu rere ꞌe te ika; “i oho era he aŋa e te ꞌAtua i te taŋata a te huru era ōꞌona” (ka taiꞌo Génesis 1:27). ¿ꞌO te aha e topa kē ena te taŋata mai te manu taꞌatoꞌa? ꞌI te meꞌe era ko aŋa ꞌā e te ꞌAtua i a tātou a te huru era ōꞌona, e riva nō tātou mo haŋa ki te rua ꞌe mo haka tere pē ia ꞌā hai huru haka tere tī-tika. Ko aŋa ꞌā i a tātou mo hāpī i te rua ꞌarero, mo mataꞌitaꞌi te nehe-nehe o te meꞌe aŋa e te taŋata, ꞌe mo haka roŋo i te reka o te peho. Pē ira ꞌā ko aŋa ꞌā i a tātou mo haꞌamuri ki a ia, ꞌe te meꞌe nei e ko riva mo aŋa e te manu taꞌatoꞌa. Ko te meꞌe nei e haka topa kē ena i te taŋata mai te manu taꞌatoꞌa.

MO MAꞌA TUꞌU ꞌITE

Ki uꞌi tātou ꞌo te aha e riva ena mo kī o te ꞌAtua mau ꞌā i aŋa i te meꞌe taꞌatoꞌa ꞌe ꞌo te aha e ꞌite nei tātou te meꞌe kī e te Pipiria o ruŋa i te meꞌe nei, he parautiꞌa mau ꞌā. Pē ira ꞌā, ki uꞌi a ruŋa i te huru haka tere o te taŋata, he aha te tātou meꞌe mo hāpī o ruŋa i te ꞌAtua.

4. E ai rō ꞌā te kope i aŋa i te meꞌe ora taꞌatoꞌa

Taꞌatoꞌa meꞌe aŋa e te taŋata, pa he avione, pa he pereꞌoa, a ruŋa i te nātura e uꞌi era mo ꞌite o rāua pē hē ana aŋa. I oti era he kī, ko te mārama-rama i te kope aŋa era i rā meꞌe. ꞌE, ¿ꞌa ꞌai te kī i te mārama-rama o te kope aŋa tahi era i te meꞌe o te nātura? Ka mataꞌitaꞌi te VĪDEO ꞌe ꞌai ka vānaŋa rō kōrua o ruŋa i te meꞌe nei:

VĪDEO: ¿E ai rō ꞌā te ꞌAtua? (2:43)

• ¿He aha he aha te meꞌe i aŋa e te taŋata hai mataꞌitaꞌi i te nātura?

Taꞌatoꞌa hare i manaꞌu ꞌe i aŋa e te kope e tahi. ꞌE te ŋā meꞌe taꞌatoꞌa era o te nātura, ¿ꞌa ꞌai i manaꞌu ꞌe i aŋa? Ka taiꞌo ꞌEvereo 3:4 ꞌe ꞌai ka vānaŋa rō kōrua o ruŋa i te ŋā meꞌe nei:

• O ruŋa i te meꞌe taꞌatoꞌa o te nātura, ¿he aha taꞌa meꞌe ꞌata haŋa ꞌāꞌau?

• Pē hē ki taꞌa kī, ¿ko tano mau ꞌā mo manaꞌu te meꞌe taꞌatoꞌa o ruŋa i te henua o te kope e tahi i aŋa?

¿Ko ꞌite ꞌā koe i te meꞌe nei?

ꞌI jw.org he ravaꞌa koe i te rauhuru puka ꞌe pē ira ꞌā i te vīdeo vānaŋa o ruŋa i te meꞌe nei. Ka kimi i te ŋā kona e kī era “¿Lo diseñó alguien?” ꞌe “Opiniones sobre el origen de la vida”.

“Taꞌatoꞌa hare i ai rō te taŋata ꞌāꞌana i aŋa, ꞌe te meꞌe taꞌatoꞌa e ai ena o te ꞌAtua i aŋa”.

5. Te ꞌaꞌamu o te Pipiria o ruŋa i te haꞌamata o te ao he meꞌe tano mau ꞌā

VĪDEO: ¿I ai rō e tahi kope i aŋa i te ao? (he parehe ꞌiti-ꞌiti o te vīdeo) (3:51)

• ¿E hāpī rō ꞌā te Pipiria pē nei ē, e ono nō mahana i aŋa ai te henua?

• Ki tuꞌu manaꞌu, te ꞌaꞌamu o te Pipiria o ruŋa i te aŋa iŋa o te ao, ¿he parautiꞌa mau ꞌā? ¿ꞌO te aha koe e manaꞌu ena pē ira?

Ka taiꞌo Génesis 1:1 ꞌe ꞌai ka vānaŋa rō kōrua o ruŋa i te meꞌe nei:

• Te rahi o te científico e manaꞌu ena i ai rō te haꞌamata o te ao. ¿E tano rō ꞌana te manaꞌu o rāua ki te meꞌe kī e te Pipiria?

E ai rō ꞌana te taŋata e manaꞌu ena a roto i te evolución te ꞌAtua i aŋa ai i te meꞌe taꞌatoꞌa. Ka taiꞌo Génesis 1:21, 25, 27 ꞌe ꞌai ka vānaŋa rō kōrua o ruŋa i te meꞌe nei:

• ¿E hāpī rō ꞌā te Pipiria pē nei ē, a roto i te evolución te ꞌAtua i aŋa ai te manu tere henua taꞌatoꞌa ꞌe pē ira ꞌā i te taŋata? ꞌO, ¿ko aŋa ꞌā e ia i te rauhuru huru o te meꞌe taꞌatoꞌa?

6. E topa kē rō ꞌā te taŋata ki te meꞌe taꞌatoꞌa aŋa era e te ꞌAtua

E topa kē rō ꞌana tātou mai te manu taꞌatoꞌa aŋa era e Iehoha. Ka taiꞌo Génesis 1:26 ꞌe ꞌai ka vānaŋa rō kōrua o ruŋa i te meꞌe nei:

• ꞌI te meꞌe era ko aŋa ꞌā te ꞌAtua i a tātou mo haŋa ꞌe mo haka ꞌaroha i te taŋata, ¿he aha taꞌa meꞌe mo aŋi-aŋi o ruŋa i tōꞌona huru?

TE MEꞌE MO AŊI-AŊI O RUŊA I TE HĀPĪ NEI

A Iehoha i aŋa te ao taꞌatoꞌa ꞌe pē ira ꞌā te meꞌe ora taꞌatoꞌa o ruŋa.

Mo taꞌe rehu

• ¿He aha te meꞌe hāpī e te Pipiria o ruŋa i te haꞌamata o te ao?

• ¿A roto i te evolución te ꞌAtua i aŋa ai i te meꞌe taꞌatoꞌa ꞌo ꞌāꞌana mau ꞌā i aŋa?

• ¿ꞌO te aha te taŋata e topa kē ena mai tētahi atu meꞌe aŋa e te ꞌAtua?

MO RARA MO OHO

Te nātura e haka aŋi-aŋi rō mai ꞌā i ai rō e tahi kope i aŋa i rā ŋā meꞌe.

“¿Qué nos enseña la naturaleza?” (¡Despertad!, septiembre de 2006)

Ka uꞌi pē hē te matuꞌa tane e hāpī ena ki tāꞌana poki hai Pipiria pē hē te meꞌe taꞌatoꞌa i aŋa ai.

Jehová creó todas las cosas (2:37)

Ka rara ana ai te evolución e tano rō ꞌā ki te meꞌe hāpī e te Pipiria.

“¿Creó Dios los distintos tipos de seres vivos mediante la evolución?” (Artículo de jw.org)

Ka uꞌi a ruŋa i te ŋā meꞌe tuai era ꞌe pē ira ꞌā a ruŋa i te meꞌe aŋa e te científico, mo ꞌite ana ai te meꞌe ora taꞌatoꞌa i eꞌa tahaŋa nō ꞌo i ai rō e tahi kope i aŋa.

El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis (Folleto)