Da li đanđan?

Sose o Izraelcija ko purano vreme valjanđe te den pare asi bori?

KO PURANO vreme, ako jekh ćhavo manglja te ženini pe, tegani ov ja olesi porodica dinđe pare e borjaće. Odova ćerđe ked o solduj porodice složinđe pe so odola duj terne šaj te len pe. E borja šaj hine te platinen ađahar so bi dena disave vredna predmetija, dijekh životinja ja pare. Disavo puti, i bori šaj hine te platini pe hem ađahar so bi o ćhavo ćerela buti olaće, sar so mothovi amenđe e Jakoveso primer. Ov morandilo te ćerel buti ko Rahelako dad efta berš te šaj te lel e Rahela (Post. 29:17, 18, 20). Ama, sose hine asavko običaj?

E biblijako izučavalac, o Kerol Majers, phenela: „O pare kola bi lela e ćhajaki porodica šaj hine te nadoknadinen odova so i ćhaj više našti te ćerel buti ki njiva ko po dad.“ Odova so dinđe pe pare e borjaće šaj hine hem te pomožini o porodice te oven pana popaše. Šaj hine te pomožinen jekh jekhese ked hine len disavo pharipe. Isto ađahar, i cena asi bori mothovđa so i ćhaj tani verimi hem so olako rom ka brinini pe olatar, a na olako dad.

Odova so platinđa pe i bori na značinđa so oj tani sar jekh predmet kova šaj te ćinel pe hem te biknel pe. I knjiga O purano Izrael – oleso životi hem institucije (Ancient Israel – Its Life and Institutions) phenela: „Akija obaveza te del pe pare e ćhajake porodicaće ja diso aver, averenđe dićhilji so samći i bori ćinela pe. Ama, izgleda so o pare kola dinđe pe e borjaće hine sar nadoknada olake roditeljenđe, a na oj te ćinel pe.“

Avdije, ko disave phuvja, o manuša pana isi len običaj te roden pare e borjaće. Ked o roditeljija, kola tane e Jehovase svedokija, valjani te den pe ćhaja ko rom, on valjani te ićeren pe ko akava načelo: „Tumari razumnost nek ovel penđardi sa e manušenđe.“ Odova ćerena ađahar so na rodena but pare e ćhajaće (Fil. 4:5; 1. Kor. 10:32, 33). Ađahar mothovena so nane „pohlepna aso pare“ (2. Tim. 3:2). Ked o roditeljija na rodena but pare e ćhajaće, tegani o ćhavo kova valjani te ženini pe na ka odložini o venčanje te šaj te zaradini dovoljno pare te platini e ćhaja. Isto ađahar, na ka ćhinavi te ovel pioniri sose valjani te ćerel but buti te šaj te platini odova so o roditeljija rodinđe.

Ama, ko disave phuvja o zakon tano asavko so mora te platini pe i bori. Ked tano odova ađahar, tegani o roditeljija šunena odova zakon. Sose? Odolese so e Devleso Lafi phenela so o hrišćanija valjani te oven „podložna e vlastenđe“ hem te šunen o zakonija kola nane protiv e Devleso zakon (Rimlj. 13:1; Dela 5:29).