ΜΑΘΗΜΑΣ 23
«Τθερέν Τουμαρί Γκοντί για Μα τι Καπτίντιβεν Καεκχέ Τζενέσταρ»!
«Τθερέν τουμαρί γκοντί για μα τι καπτίντιβεν καεκχέ τζενέσταρ σο χρησιμοποιήνελα ι φιλοσοφία ντα ο ψεύτικα λάφια σο στηρίντιβενα κο έθιμα κι τζενένγκε».—ΚΟΛ. 2:8.
ΥΜΝΟΣ 114 Ο Βιβλίος ι Ντεβλέσκο—Εκ Θησαυρός
ΣΟ ΚΑ ΝΤΙΚΧΑΣa
1. Σο κερέλα ο Μπενγκ για τι καπτίνελ αμαρί γκοντί σαρ βακερένα ο εδάφια Κολοσσαείς 2:4, 8;
Ο ΜΠΕΝΓΚ μανγκέλα τι κερέλ-αμέν τι τζας κόντρα κο Ιεχωβά. Οτθάρ, κερέλα σο νακχέλα λέσκε βαστέσταρ για τι καπτίνελ, ή γιαβέρσοϊ τι αλλάνελ, αμαρί γκοντί ντα τι κερέλ-λα τι ντελ-λες καν. Προσπαθίνελα τι χουχαβέλ-αμέν για τι τζας λέσκε ντρομέστε. Οντουλέσκε, τσσίντελα-αμέν τι κεράς ο πράγματα σο μανγκάσα.—Διαβάνεν Κολοσσαείς 2:4, 8.
2, 3. (α) Σόσκε πρέπει τι ντας προσοχή κο λάφια σο ισί κο εδάφιος Κολοσσαείς 2:8; (β) Σο κα ντικχάς ανταλέ μαθημάστε;
2 Αβέλα-πες τι χουχαβέλ-αμέν ο Μπενγκ; Βα! Ντεν-τουμέν γκοντί ότι ο Παύλος να γραφιντάς ο λάφια ι εδαφιόσκε Κολοσσαείς 2:8 οντουλένγκε σο να πακιάνας. Γραφιντάς-λεν οντουλένγκε σο ισινέ χρισμέ ι άγιε πνευμάσαρ. (Κολ. 1:2, 5) Οντουλά Χριστιανοί έπρεπε τι αρακχαβέν-πες αζομάν, ντα αμέν αντιβές πρέπει τι αρακχαβάς-αμέν ατζέ πιο μπουτ. (1 Κορ. 10:12) Σόσκε; Ο Μπενγκ φουρτίντιλο κι πφουβ, ντα οντουβά σο τθερέλα πι γκοντιάτε ισί τι χουχαβέλ ι Ντεβλέσκε πιστέ υπηρετόν. (Αποκ. 12:9, 12, 17) Ντα τζουβντιάσα ντιβεσέντε σο πφιρνέ τζενέ ντα απατεώνες καζόμ τζάλα “αβένα χειρότεροι”.—2 Τιμ. 3:1, 13.
3 Ανταλέ μαθημάστε, κα ντικχάς σο κερέλα ο Μπενγκ για τι καπτίνελ αμαρί γκοντί “ψεύτικε λαφίντζαρ”. Κα σικλιάς τριν «πφιρνίματα» σο κερέλα. (Εφεσ. 6:11) Κο γιαβέρ μάθημας, κα ντικχάς σαρ τι νικαβάς αμαρέ γκοντιάταρ σο-ντα μπέτι πράγμας τσσουντάς ο Μπενγκ. Ακανά κα ντικχάς σαρ χουχαντάς ο Μπενγκ ι Ισραηλιτέν σο γκιλέ κο Υποσχεμέ Τθεμ ντα σο σικλιάσα αμέν.
ΚΕΡΝΤΑΣ-ΛΕΝ ΤΙ ΝΤΕΝ ΛΑΤΡΕΙΑ ΨΕΥΤΙΚΕ ΝΤΕΒΛΕΝΤΕ
4-6. Καλά νεβέ τρόπους για τι κερέν μπουτί κο χωράφια έπρεπε τι σικλιόν ο Ισραηλίτες κάνα γκιλέ κο Υποσχεμέ Τθεμ σαρ βακερένα ο εδάφια Δευτερονόμιο 11:10-15;
4 Ο Μπενγκ πφιρνιμάσαρ κερντάς ι Ισραηλιτέν τι ντεν λατρεία ψεύτικε ντεβλέντε. Σαρ κερντάς-λες ανταβά; Τζανέλας ότι χρειαζίντιβενας χαμπέ, οντουλέσκε αστάρντιλο οτθάρ για τι τσσουβέλ-λεν τι κερέν σο μανγκέλας. Κάνα ο Ισραηλίτες γκιλέ κο Υποσχεμέ Τθεμ, έπρεπε τι κερέν γιαβέρτουλους πουμαρί μπουτί κο χωράφια. Καζόμ τζουβντιόνας κι Αίγυπτος, λένας πανί πουμαρέ χωραφίνγκε κατά λεν Νείλος. Αλλά κο Υποσχεμέ Τθεμ ναστί λένας πανί εκχέ μπαρέ λενιάταρ, οτθάρ μπεκλεντίνενας τι αβέν ο μπρισιμά για τι γκίντεν πανί ντα η δροσιά σο σουσλιαρέλας ι πφουβ. (Διαβάνεν Δευτερονόμιο 11:10-15· Ησ. 18:4, 5) Οντουλέσκε, ο Ισραηλίτες έπρεπε τι σικλιόν νεβέ τρόπους για τι κερέν μπουτί πουμαρέ χωραφίντε. Ανταβά να κα αβέλας εύκολος σόσκε ο πιο μπουτ τζενέ σο τζανένας ανταγιά μπουτί μουλέας κι έρημος.
Σαρ αλλαντάς ο Μπενγκ ο τρόπος σο σκεφτίνενας ο Ισραηλίτες; (Ντικχ ο παράγραφοι 4-6)b
5 Ο Ιεχωβά ντινάς πι λαόστε τι αγαβέλ ότι ο πράγματα αλλαξάλεας. Σοράν, βακερντάς λένγκε ακαλά λάφια σο ντικχίντιβελα ότι να τθερένα σχέση ι χωραφίντζαρ: «Τθερέν τουμαρί γκοντί, για μα τι μουκχέν τουμαρό γκι τι χουχάντιβελ ντα αντικάς τι νασέν ντα τι ντεν λατρεία γιαβερέ ντεβλέντε ντα τι προσκυνίνεν-λεν». (Δευτ. 11:16, 17) Σόσκε βακερντάς λένγκε ο Ιεχωβά μα τι ντεν λατρεία ψεύτικε ντεβλέντε αζομάν σο κερέλας λάφι ι χωραφίνγκε;
6 Ο Ιεχωβά τζανέλας ότι ο Ισραηλίτες κα μανγκένας τι σικλιόν σαρ τι κερέν ανταγιά μπουτί κατά τζενέ ντονταλάι σο πακιάνας ψεύτικε ντεβλέντε. Σίγουρα, οντουλά τζενέ τζανένας μπουτ πιο λατσσές τι κερέν μπουτί κο χωράφια οντουλέ τθεμέστε ντα ο λαός ι Ντεβλέσκο κα μπορίνελας τι σικλιόλ λένταρ. Αλλά έπρεπε τι αρακχαβέν-πες. Ο Χαναναίοι πακιάνας κο Βάαλ ντα σκεφτίνενας σαρ μανγκέλας λένγκι θρησκεία. Πακιάνας ότι ο Βάαλ ανέλας ο μπρισιμά ντα ότι ο ουρανός ισινέ λέσκο. Ο Ιεχωβά να μανγκέλας τι χουχάντιβελ λέσκο λαός ασακέ ψεύτικε λαφίνταρ. Αλλά ο Ισραηλίτες τραμπιντέ παλάλ γιαβερέστε τι ντεν λατρεία κο Βάαλ. (Αριθ. 25:3, 5· Κριτ. 2:13· 1 Βασ. 18:18) Ντικχέν ακανά σαρ καπτιντάς ο Μπενγκ ι Ισραηλιτέν.
ΤΡΙΝ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΟ ΚΕΡΝΤΑΣ Ο ΜΠΕΝΓΚ ΓΙΑ ΤΙ ΚΑΠΤΙΝΕΛ Ι ΙΣΡΑΗΛΙΤΕΝ
7. Σαρ δοκιμασάλι η πίστη ι Ισραηλιτένγκι κάνα γκιλέ κο Υποσχεμέ Τθεμ;
7 Ο πρώτος πράγμας σο χρησιμοποιηντάς ο Μπενγκ ισινέ κάτι λατσσό σο μανγκένας ο Ισραηλίτες: Τι ντελ μπρισίμ λένγκε τθεμέστε. Από αζομάν σο τελειώνελας ο Απρίλιος ντα μέχρι κο Σεπτέμβριος, ντέλας μπουτ χάνικ μπρισιμά κο Υποσχεμέ Τθεμ. Για τι τζουβντιόν ο Ισραηλίτες ντα για τι νικαβέν πουμαρέ χωραφίνταρ μπερεκέτι χαμπέ, έπρεπε τι μπεκλεντίνεν ι μπρισιμένγκε σο περένας πασέ κο Οκτώβριος. Ο Μπενγκ χουχαντάς ι Ισραηλιτέν ντα κερντάς-λεν τι πακιάν ότι, για τι τζουβντιόν λατσσές, έπρεπε τι κερέν οντουλά σο κερένας ο τζενέ σο πακιάνας ψεύτικε ντεβλέντε. Οντουλά τζενέ πακιάνας ότι έπρεπε τι κερέν συγκεκριμέ πράγματα πουμαρέ ντεβλένγκε για τι ανέν μπρισίμ. Οντουλά σο να τθερένας πίστη κο Ιεχωβά κερένας πράγματα για τι ισαρέν ι ψεύτικε ντεβλές Βάαλ επειδή πακιάνας ότι σάντε αντικάς να κα ατσσόλας ο τθεμ μπι-πανίσκο.
8. Καβά ισί εκ γιαβέρ πράγμας σο κερντάς ο Μπενγκ; Εξηγίνεν.
8 Ο Μπενγκ κερντάς κάτι γιαβέρ-ντα ι Ισραηλιτένγκε. Τσσιντιντάς-λεν τι κερέν λουμνικανέ πράγματα. Ο λαοί σο να πακιάνας κο Ιεχωβά, κάνα ντένας λατρεία πουμαρέ ντεβλέντε κερένας λουμνικανέ πράγματα. Αντρέ κο τζουνγκαλέ πράγματα σο κερένας για τι ντεν λατρεία ισινέ ο λουμνιπέ-ντα σο κερένας εμ τζουβλιά εμ μουρσά. Οντουλά λαοί εμ μουκχένας τι τζαν μουρσά μουρσέντζαρ ντα τζουβλιά τζουβλίντζαρ ντα τι αβέν-πες γιαβερά λουμνικανέ πράγματα, αλλά εμ πακιάνας ότι σαρέ ανταλά ισινέ λατσσέ! (Δευτ. 23:17, 18· 1 Βασ. 14:24) Πακιάνας ότι ανταλά πράγματα κα κερένας λένγκε ντεβλέν τι κερέν ι πφουβ τι νικαβέλ μπερεκέτι χαμπέ. Μπουτ Ισραηλίτες ταρτίντιλε κατά λουμνικανέ πράγματα σο κερένας οντουλά τζενέ πουμαρέ ντεβλένγκε ντα τραμπιντέ τι ντεν λατρεία οντουλέ ντεβλέντε. Αντικάς, καπτίντιλε κατά Μπενγκ.
9. Σαρ κερντάς ο Μπενγκ ι Ισραηλιτέν μα τι τθερέν ξεκάθαρα πουμαρέ γκοντιάτε κον ισί ο Ιεχωβά σαρ βακερένα ο εδάφια Ωσηέ 2:16, 17;
9 Ο Μπενγκ κερντάς κάτι ατζέκ. Κερντάς ι Ισραηλιτέν μα τι τθερέν ξεκάθαρα πουμαρέ γκοντιάτε κον ισί ο Ιεχωβά. Αζομάν σο τζουβντιόλας ο προφήτης Ιερεμίας, ο Ιεχωβά βακερντάς ότι ο ψεύτικοι προφήτες κερντέ Λέσκε λαός τι μπιστρέλ Λέσκο ναβ «ιτιρί κατά Βάαλ». (Ιερ. 23:27) Ντικχίντιβελα ότι ο λαός ι Ντεβλέσκο τσσιναντάας τι βακερέλ ι Ιεχωβάσκο ναβ ντα βακερέλας ο ναβ Βάαλ, σο μανγκέλα τι βακερέλ «οντουβά σο ισί λέσκο εκ πράγμας» ή «κύριος». Ανταβά κερντάς δύσκολος ι Ισραηλιτένγκε τι αγαβέν ότι γιαβέρ ισί ο Ιεχωβά ντα γιαβέρ ο Βάαλ. Οντουλέσκε, ισινέ πιο εύκολος λένγκε τι ντεν λατρεία εμ κο Βάαλ εμ κο Ιεχωβά.—Διαβάνεν Ωσηέ 2:16, 17 ντα υποσημείωση.
ΣΟ ΚΕΡΕΛΑ Ο ΜΠΕΝΓΚ ΑΝΤΙΒΕΣ ΓΙΑ ΤΙ ΚΑΠΤΙΝΕΛ Ι ΤΖΕΝΕΝ
10. Σο κερέλα ο Μπενγκ αντιβές για τι καπτίνελ ι τζενέν;
10 Ο Μπενγκ κερέλα ο ίδια πράγματα αντιβές. Για τι καπτίνελ ι τζενέν, χρησιμοποιήνελα λατσσέ πράγματα σο μανγκένα, τσσίντελα-λεν τι κερέν λουμνικανέ πράγματα ντα κερέλα-λεν μα τι τθερέν ξεκάθαρα πουμαρέ γκοντιάτε κον ισί ο Ιεχωβά. Κα ντικχάς πρώτα σαρ κερέλα ι τζενέν μα τι τθερέν ξεκάθαρα πουμαρέ γκοντιάτε κον ισί ο Ιεχωβά.
11. Σαρ κερντάς ο Μπενγκ ι τζενέν μα τι τθερέν ξεκάθαρα πουμαρέ γκοντιάτε κον ισί ο Ιεχωβά;
11 Ο Μπενγκ κερέλα ι τζενέν μα τι τθερέν ξεκάθαρα πουμαρέ γκοντιάτε κον ισί ο Ιεχωβά. Αφού μουλέ ο απόστολοι ι Ιησούσκε, μερικά τζενέ σο βακερένας ότι πακιάνας κο Χριστός αρχισάλε τι σικλιαρέν ι γιαβερέν ψεύτικα λάφια. (Πράξ. 20:29, 30· 2 Θεσ. 2:3) Βον αρχισάλε τι κερέν ι τζενέν μα τι τθερέν ξεκάθαρα πουμαρέ γκοντιάτε κον ισί ο αληθινός Ντεβέλ. Για παράδειγμας, κάνα κερένας αντιγραφή ι Αγία Γραφή, τσσιναντέ τι τσσουβέν ι Ντεβλέσκο ναβ ντα τσσουντέ γιαβερά λάφια σαρ «Κύριος». Οτθάρ, να ισινέ εύκολος ι τζενένγκε τι αγαβέν ι διαφορά σο τθερέλα ο Ιεχωβά κατά γιαβερά “κύριοι” σο βακέρντιβενα κι Γραφή. (1 Κορ. 8:5) Ντα βακερντέ ο λάφι «Κύριος» εμ ι Ιεχωβάσκε εμ ι Ιησούσκε. Οντουλέσκε, αβιλό δύσκολος ι τζενένγκε τι αγαβέν ότι γιαβέρ ισί ο Ιεχωβά ντα γιαβέρ λέσκο Τσσαβό. (Ιωάν. 17:3) Αντικάς, μπουτ τζενέ αρχισάλε τι πακιάν κι Τριάδα, εκ σικλιαριπέ σο νανέ κο Λάφι κι Ντεβλέσκο. Ιτιρί σαρέ ανταλένταρ, μπουτ τζενέ πακιάνα ότι ναστί σικλιάσα κον ισί ο Ντεβέλ. Σο γκεραλό ψέμας!—Πράξ. 17:27.
Σαρ τσσίντελα ο Μπενγκ ι τζενέν τι κερέν λουμνικανέ πράγματα αντράλ κατά ψεύτικη θρησκεία; (Ντικχ ι παράγραφος 12)c
12. Καζόμ τθερένα τουμαρέ γκοντιάτε ο εδάφια Ρωμαίους 1:28-31, βακερέν καλά πράγματα κερέλα η ψεύτικη θρησκεία τι ντικχίντιβεν λατσσέ, ντα σο μπέτι πράγματα αβιλέ ανταλέσταρ.
12 Ο Μπενγκ τσσίντελα ι τζενέν τι κερέν λουμνικανέ πράγματα. Κο πουρανέ μπρεσά, ο Μπενγκ μανγκέλας τι τσσουβέλ ι Ισραηλιτέν τι κερέν λουμνικανέ πράγματα αντράλ κατά ψεύτικη θρησκεία. Ανταβά κερέλα-λες αντιβές-ντα. Η ψεύτικη θρησκεία μουκχέλα τι αβέν-πες λουμνικανέ πράγματα ντα κερέλα-λεν τι ντικχίντιβεν λατσσέ. Οντουλέσκε, μπουτ τζενέ σο βακερένα ότι ντένα καν ι Ντεβλές μουκχλέ λέσκε κανόνες σο σικαβένα ξεκάθαρα σαρ τι ατσσάς πάκι λέσκε γιακχίντε. Ο απόστολος Παύλος, κι επιστολή σο γραφιντάς κο Ρωμαίοι, βακερντάς καλά μπέτι πράγματα αβιλέ ανταλέσταρ. (Διαβάνεν Ρωμαίους 1:28-31) Αντρέ κο «πράγματα σο νανέ λατσσέ» ισί σαρέ ο λουμνικανέ πράγματα, ντα εκ ανταλένταρ ισί κάνα τζάνα μουρσά μουρσέντζαρ ντα τζουβλιά τζουβλίντζαρ. (Ρωμαίους 1:24-27, 32· Αποκάλυψη 2:20) Καζόμ σημαντικός ισί τι ντας καν κο πράγματα σο σικλιαρέλα ξεκάθαρα η Γραφή!
13. Σο γιαβέρ κερέλα ο Μπενγκ;
13 Ο Μπενγκ χρησιμοποιήνελα ο λατσσέ πράγματα σο μανγκένα ο τζενέ. Νανέ μπέτι τι μανγκάς τι σικλιάς πράγματα σο κα βοηθίνεν-αμέν τι νικαβάς ο αναγκαία αμένγκε ντα αμαρέ φαμιλιάκε. (1 Τιμ. 5:8) Ο πιο μπουτ φαρ σικλιάσα ανταλά πράγματα κάνα τζάσα κο σχολείος ντα ισινάμ λατσσέ μαθητές. Αλλά πρέπει τι αρακχαβάς-αμέν. Μπουτέ τθεμέντε, ο μαθητές κο σχολεία να σικλιόνα σάντε πράγματα σο κα βοηθίνεν-λεν τι νικαβέν ο αναγκαία, αλλά σικλιόνα ι σοφία ι ντουνιάσκι-ντα. Βακερένα ι μαθητένγκε μα τι πακιάν κο Ντεβέλ ντα μα τι ντεν καν κι Γραφή. Ντα σικλιαρένα-λεν ότι σαρέ ο τζενέ σο τθερένα γκοντί πακιάνα ότι η ζωή αβιλί αντράλ κατά εξέλιξη. (Ρωμ. 1:21-23) Ασακέ λάφια τζάνα κόντρα κι “σοφία κι Ντεβλέσκι”.—1 Κορ. 1:19-21· 3:18-20.
14. Σο τσσίντελα ι τζενέν τι κερέν η σοφία ι ντουνιάσκι;
14 Η σοφία ι ντουνιάσκι να ντέλα σημασία κο δίκαιοι κανόνες κι Ιεχωβάσκε ντα τζάλα λέντζαρ κόντρα-ντα. Να βοηθίνελα ι τζενέν τι τθερέν ο καρπός ι πνευμάσκο, αλλά τσσίντελα-λεν τι κερέν ο «πράγματα σο κερέλα ο σώμας». (Γαλ. 5:19-23) Μπιανέλα μπαρικανιπέ, οντουλέσκε ο τζενέ “μανγκένα σάντε πουμαρό νεαυτός”. (2 Τιμ. 3:2-4) Ανταλά ιδιότητες τζάνα μπουτ κόντρα κι Γραφή, σο βακερέλα τι αβάς κοβλέ γκίσκε ντα ταπεινοί. (2 Σαμ. 22:28) Ισί πφραλά ντα πφενιά σο γκιλέ κο πανεπιστήμιος ντα μουκχλέ πουμαρί γκοντί τι σκεφτίνελ σαρ ο ντουνιάς, όχι σαρ ο Ντεβέλ. Ντικχέν σο μπορεί τι αβέλ-πες άμα να κα αρακχαβάς-αμέν.
Σαρ μπορίνελα η σοφία ι ντουνιάσκι τι χαλαβέλ ο τρόπος σο σκεφτίνασα; (Ντικχ ο παράγραφοι 14-16)d
15, 16. Σο σικλιόνα οντουλέσταρ σο αβιλό-πες εκχέ πφενιάκε;
15 Εκ πφεν σο ισί κι ολοχρόνια υπηρεσία πιο μπουτ από 15 μπρεσά βακερέλα: «Σαρ μπολντί πφεν, διαβάναβας ντα ασουνάβας ότι ισί επικίνδυνος τι τζαλ εκ τζενό κο πανεπιστήμιος, αλλά να ντάβας σημασία. Αμντίναβας ότι ανταλά λάφια να ισινέ μάνγκε». Σο προβλήματα αρακχλάς ανγκλά-πέστε; Βόι βακερέλα: «Μαράβας-μαν κο διάβασμας μπουτ σαάτια. Οντουλέσκε, να ερεσαβάβας τι προσευχίντιβαβ κο Ιεχωβά σαρ ανγκλέ, ισινόμας αζόμ κχινί σο να ντέλας μο γκι τι κεράβ λάφι ι Γραφιάκε ντα να προετοιμάντιβαβας λατσσές ι συναθροισιένγκε. Κάνα ντικχλόμ ότι χαλάντιβελας μι φιλία ι Ιεχωβάσαρ επειδή ισινόμας αζόμ απασχολημέ με το πανεπιστήμιος, αγαντόμ ότι έπρεπε τι τσσιναβάβ. Ντα ανταβά κερντόμ».
16 Σαρ επηρεασάλο λάκο τρόπος σκέψης ανταλέσταρ; Βόι βακερέλα: «Λατζάβα σο βακεράβα-λες, αλλά κο πανεπιστήμιος σικλιλόμ τι ντικχάβ μπουτ ο λάθη ι γιαβερένγκε, ντα ατζέ πιο μπουτ ι πφραλένγκε ντα ι πφενίνγκε, τι μπεκλεντίναβ μπουτ πράγματα λένταρ ντα τι τσσίνταβ-μαν ντουρ λένταρ. Νακχλό μπουτ καιρός για τι τσσιναβάβ τι σκεφτίναβ αντικάς. Ανταλέσταρ σικλιλόμ καζόμ επικίνδυνος ισί άμα να ντάσα σημασία οντουλέντε σο βακερέλα αμαρό Ντατ, ο Ιεχωβά, αντράλ κατά οργάνωση. Ο Ιεχωβά τζανέλας-μαν πιο λατσσές μάνταρ. Καζόμ πιο λατσσές κα αβέλας άμα ασουντόμας-λες!»
17. (α) Σο πρέπει τι προσπαθίνας μπουτ τι κεράς; (β) Σο κα ντικχάς κο γιαβέρ μάθημας;
17 Ποτές μα μουκχέν τι καπτίνελ-τουμέν η «φιλοσοφία ντα ο ψεύτικα λάφια» ι Μπενγκέσκε ντουνιάσκε. Μα τσσιναβέν τι αρακχαβέν-τουμέν κατά Μπενγκέσκε πφιρνίματα. (1 Κορ. 3:18· 2 Κορ. 2:11) Ποτές μα μουκχέν-λες τι κερέλ-τουμέν μα τι τθερέν ξεκάθαρα τουμαρέ γκοντιάτε κον ισί ο Ιεχωβά ντα σαρ μανγκέλα τι ντεν-λες λατρεία. Τι ντεν καν κο κανόνες κι Ιεχωβάσκε σο βακερένα σαρ τι ατσσάς πάκι λέσκε γιακχίντε. Ντα μα μουκχέν ι Μπενγκές τι χουχαβέλ-τουμέν για μα τι ντεν σημασία κο λάφια κι Ιεχωβάσκε. Σο αβέλα-πες όμως άμα αγαντέν ότι επηρεασάλεν κατά τρόπος σκέψης ανταλέ ντουνιάσκο; Ο γιαβέρ μάθημας κα σικαβέλ σαρ κα βοηθίνελ-αμέν ο Λάφι ι Ντεβλέσκο τι περαβάς ατζέ-ντα ο σκέψεις ντα ο συνήθειες σο ισί «ζουρανέ σαρ πύργοι».—2 Κορ. 10:4, 5.
ΥΜΝΟΣ 11 Τι Κεράς Χαρούμενος ο Γκι ι Ντεβλέσκο
a Ο Μπενγκ τζανέλα μπουτ λατσσές τι χουχαβέλ ι τζενέν. Χουχαντάς μπουτέν ντα κερντάς-λεν τι πακιάν ότι ισί ελεύθεροι, ενώ κι πραγματικότητα καπτιντάς-λεν ντα τθερέλα-λεν πι βαστέντε. Ανταβά μάθημας κα σικαβέλ πράγματα σο κερέλα ο Μπενγκ για τι χουχαβέλ ι τζενέν.
b ΣΟ ΣΙΚΑΒΕΛΑ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ισραηλίτες κερένα παρέα ι Χαναναιόντζαρ ντα νακχέλα λένγκε γκοντιάταρ τι ντεν λατρεία κο Βάαλ ντα τι κερέν λουμνικανέ πράγματα.
c ΣΟ ΣΙΚΑΒΕΛΑ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ταμπέλα εκχέ κχανγκιριάταρ σο μουκχέλα ι τζενέν τι τζαν μουρσά μουρσέντζαρ ντα τζουβλιά τζουβλίντζαρ.
d ΣΟ ΣΙΚΑΒΕΛΑ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Εκ τερνί πφεν κο πανεπιστήμιος. Εμ βόι, αλλά εμ ο γιαβερά χουχάντιβενα οντουλέσταρ σο βακερέλα η καθηγήτρια ότι η επιστήμη ντα η τεχνολογία μπορίνενα τι λύνεν σαρέ ο προβλήματα ι τζενένγκε. Σοράν, κι Αίθουσα Βασιλείας, η πφεν ισί σουρντί ντα ντικχέλα ο λάθη ι γιαβερένγκε.