ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙ ΖΩΓΙΑΚΙ
Σικλιλάμ Μα τι Βακεράς Ποτές Όχι κο Ιεχωβά
ΣΟΡΑΝ κατά μπαρί καταιγίδα, η λεν ιστίντιλιας αζόμ μπουτ σο λέλας παλά-πέστε τσικ ντα μπαρέ μπαρά. Έπρεπε τι νακχάς κι γιαβέρ μπάντα, αλλά ο πανιά περαντέας ι πφουρτ. Μο ρομ, ο Χάρβεϊ, με ντα ο πφραλ σο μεταφράνελας αμένγκε ι τσσιπ άμις νταράας μπουτ ντα νιωθίναας ότι να τθεράας καέκ βοήθεια. Καζόμ ο πφραλά κι γιαβέρ μπάντα ντικχένας με αγωνία, αρχισάλαμ τι νακχάς ι λεν. Κι αρχή, βαντιντάμ αμαρί κούρσα κι καρότσα εκχέ πιο μπαρέ φορτηγόσκι. Σοράν, χωρίς τι πφαντάς ο αυτοκίνητος σολέντζαρ ή τζαντζιρίντζαρ, νακχαντάμ-λες σιγά σιγά κι γιαβέρ μπάντα αντράλ κατά λεν. Νιωσάλαμ ότι νακχλό μπουτ βακίτι μέχρι τι κεράς-λες ανταβά. Κεράας συνέχεια προσευχή κο Ιεχωβά ντα κο τέλος ερεσλάμ λατσσές κι γιαβέρ μπάντα. Ανταβά αβιλό-πες κο 1971. Ισινάμας κι Ταϊβάν, μπουτ ντουρ αμαρέ τθεμένταρ. Αλλά κα μανγκάβας τι βακεράβ τουμένγκε σαρί αμαρί ιστορία.
ΣΑΡ ΣΙΚΛΙΛΑΜ ΤΙ ΜΑΝΓΚΑΣ Ι ΙΕΧΩΒΑΣ
Ο Χάρβεϊ ισινέ ο πιο μπαρό κατά σταρ πφραλά. Λέσκι φαμιλί σικλιλί ι αλήθεια πριν από 80 ντα πιο μπουτ μπρεσά κο Μίντλαντ Τζάνκσιον, σο ισί κι Δυτική Αυστραλία, αζομάν σο ισινέ η μπαρί οικονομική κρίση. Ο Χάρβεϊ μανγκλάς ι Ιεχωβάς ντα μπολντιλό κάνα ισινέ 14 μπρεσένγκο. Μπουτ σουγκό, σικλιλό μα τι βακερέλ όχι κάνα ντιντιόλα-λες εκ διορισμός αντρέ κι κχανγκιρί. Εκ φαρ, κάνα ισινέ ατζέ τερνό, να μανγκλάς τι κερέλ ο διάβασμας ι Σκοπιάκο κι συνάθροιση, επειδή πακιάλας ότι ναστί κα κερέλας-λες λατσσές. Αλλά ο πφραλ σο κερντάς λέσαρ λάφι βοηθιντάς-λες τι αλλάνελ ο τρόπος σο σκεφτίνελας. Βακερντάς λέσκε: «Κάνα εκ πφραλ κι οργάνωση κι Ιεχωβάσκι μανγκέλα τούταρ τι κερές κάτι, πακιάλα ότι μπορίνεσα τι κερές-λες!»—2 Κορ. 3:5.
Με σικλιλόμ ι αλήθεια κι Αγγλία, γιεκ μι νταγιάσαρ ντα μι πιο μπαρέ πφενιάσαρ. Κι αρχή, μο ντατ τζάλας αμέντζαρ κόντρα, αλλά σοράν σικλιλό βοβ-ντα ι αλήθεια. Παρόλο σο βοβ να μανγκέλας, μπολντιλόμ κάνα ισινόμας σάντε εννιά μπρεσένγκι. Οντουβά σο μανγκάβας ισινέ τι κεράβ σκαπανικός ντα σοράν τι αβάβ ιεραπόστολος. Όμως, μο ντατ να μουκχέλας-μαν τι κεράβ σκαπανικός άμα να κα πφάνταβας ο 21. Να μανγκάβας τι μπεκλεντίναβ αζόμ μπουτ. Οτθάρ, κάνα ισινόμας 16 μπρεσένγκι, μο ντατ μουκχλάς-μαν τι τζαβ κι Αυστραλία για τι μπεσάβ μι μπαρέ πφενιάσαρ σο ισινέ οτθέ. Ντα αντικάς κάνα ισινόμας 18 μπρεσένγκι, λιντόμ ο σκαπανικός.
Αμαρέ μπιαβέστε κο 1951
Κι Αυστραλία, γνωριντόμ τον Χάρβεϊ. Μανγκάας ο ντούι-ντα τι υπηρετίνας ι Ιεχωβάς σαρ ιεραπόστολοι. Παντρισάλαμ κο 1951. Κερντάμ σκαπανικός ντούι μπρες ντα σοράν μανγκλέ αμένταρ τι αρχίνας ο έργος περιοχής. Αμαρί περιοχή κι Δυτική Αυστραλία ισινέ μπουτ μπαρί, οτθάρ οδηγίναας μπουτ σαάτια αντράλ σουκέ ντα μπουτ μπαρέ τθεμένταρ για τι ερεσάς τθανέντε σο ισινέ ντουρ.
ΟΝΤΟΥΒΑ ΣΟ ΜΑΝΓΚΑΑΣ ΜΠΟΥΤ ΤΙ ΚΕΡΑΣ ΑΒΕΛΑ-ΠΕΣ ΜΠΑΓΙΑ
Αποφοίτηση κατά Γαλαάδ κο Στάδιος Γιάνκι κο 1955
Κο 1954, καλιντέ-αμέν κι Γαλαάδ κι τάξη 25. Οντουβά σο μανγκάας μπουτ, δηλαδή τι αβάς ιεραπόστολοι, κα αβέλας-πες μπαγιά! Γκιλάμ κι Νέα Υόρκη εκχέ καραβίσαρ ντα τσσουντάμ εκ πρόγραμμας για τι σικλιαράς-αμέν μπουτ λατσσές κατά Γραφή. Κι Σχολή Γαλαάδ, έπρεπε τι σικλιάς ισπανικά-ντα. Για τον Χάρβεϊ ισινέ μπουτ δύσκολος σόσκε ναστί βακερέλας λατσσές ο «ρο» κο ισπανικά.
Εκ ντιβές, ο πφραλά σο σικλιαρένας βακερντέ αμένγκε ότι οντουλά σο κα μανγκένας τι μπουτσσάντιβεν κι Ιαπωνία μπορίνενας τι κερέν μαθήματα για σικλιόν ι ιαπωνική τσσιπ. Αποφασιντάμ ότι κα αβέλας πιο λατσσό τι μουκχάς ι Ιεχωβάσκι οργάνωση τι τραμπίνελ αμαρό διορισμός. Χάνικ πιο σοράν, ο Άλμπερτ Σρόντερ, εκ οντουλένταρ σο σικλιαρένας, ντικχλάς ότι να τραμπιντάμας τι σικλιάς ιαπωνικά ντα βακερντάς αμένγκε: «Σκεφτίνεν-λες χάνικ ατζέκ». Επειδή πάλι σακιντίναας, ο πφραλ Σρόντερ βακερντάς: «Ο γιαβερά πφραλά σο σικλιαρένα ντα με τσσουντάμ-τουμέν κι τάξη. Ντικχέν άμα μπορίνενα τι σικλιόν ιαπωνικά». Για τον Χάρβεϊ να ισινέ μπουτ δύσκολος τι σικλιόλ ανταγιά τσσιπ.
Ερεσλάμ κι Ιαπωνία κο 1955. Αζομάν ισινέ οτθέ σάντε 500 πφραλά. Ο Χάρβεϊ ισινέ 26 μπρεσένγκο ντα με ισινόμας 24. Μπουτσσάντιλαμ κι πόλη Κόμπε ντα υπηρετιντάμ οτθέ σταρ μπρες. Σοράν, χαιρισάλαμ μπουτ σο ο πφραλά βακερντέ μι ρομέσκε τι τζαλ τθαν τθανέστε σαρ επίσκοπος ντα υπηρετιντάμ πασέ κι πόλη Ναγκόγια. Μανγκάας μπουτ σο-ντα τθερέλας τι κερέλ αμαρέ διορισμόσαρ—ι πφραλέν, ο χαμπέ ντα ο τθανά σο τζάας. Όμως, χάνικ πιο σοράν, τθεράας ατζέκ εκ ευκαιρία τι σικαβάς ότι να βακεράσα όχι κο Ιεχωβά.
ΕΚ ΝΕΒΟ ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΕΛΑ ΝΕΒΕ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
Ο Χάρβεϊ ντα με γιαβερέ ιεραποστολόντζαρ κο Κόμπε κι Ιαπωνία κο 1957
Αφού ισινάμας τριν μπρες κο έργος τθαν τθανέστε, ο πφραλά κο γραφείος τμήματος κι Ιαπωνία πουτσλέ-αμέν άμα κα μανγκάας τι τζας κι Ταϊβάν για τι κεράς έργος κι φυλή Άμις. Ισινέ πφραλά οτθέ σο αβιλέας αποστάτες, ντα ο γραφείος τμήματος κι Ταϊβάν χρειαζίντιβελας εκχέ πφραλές σο κερέλας λάφι ιαπωνικά για τι βοηθίνελ τι τσσινάντιβελ ανταβά πράγμας.a Ισινέ εκ δύσκολη απόφαση, σόσκε μπεϊντίναας μπουτ ο έργος σο κεράας κι Ιαπωνία. Αλλά ο Χάρβεϊ σικλιλόας μα τι βακερέλ ποτές όχι κάνα ντιντιόλα-λες εκ διορισμός, οντουλέσκε βακερντάμ ότι κα τζάας.
Ερεσλάμ κι Ταϊβάν κο Νοέμβριος 1962. Οτθέ ισινέ 2.271 πφραλά, σο ο πιο μπουτ λένταρ ισινέ κατά φυλή Άμις. Κι αρχή όμως, έπρεπε τι σικλιάς ι κινεζική τσσιπ. Για τι κεράς-λες ανταβά, τθεράας σάντε εκ βιβλίος ντα εκχέ δασκαλά σο να τζανέλας αγγλικά, αλλά σικλιλάμ.
Νακχλό χάνικ βακίτι αφού ερεσλάμ κι Ταϊβάν, ντα ο Χάρβεϊ διορισάλο υπηρέτης τμήματος. Ο γραφείος τμήματος ισινέ χουρντό, οτθάρ ο Χάρβεϊ μπορίνελας τι κερέλ σαρέ πο μπουτιά οτθέ ντα τι υπηρετίνελ γιεκ ι πφραλέντζαρ κατά φυλή Άμις μέχρι τριν εβδομάδες κο μάσεκ. Επίσης, μπάζιμα υπηρετίνελας σαρ επίσκοπος περιφερείας. Ανταβά μανγκέλας τι βακερέλ ότι έπρεπε τι κερέλ ομιλίες κο συνελεύσεις. Κα μπορίνελας τι κερέλ ομιλίες κι ιαπωνική τσσιπ, ντα ο πφραλά κατά φυλή Άμις κα αγαβένας. Αλλά η κυβέρνηση μουκχέλας τι γκιντίντιβεν ο τζενέ για τι ασουνέν ι θρησκειάκε σάντε κι κινεζική. Οντουλέσκε, ο Χάρβεϊ, παρόλο σο ατζέ να κερέλας λατσσές λάφι ι τσσιπ, κερέλας πο ομιλίες κι κινεζική ντα εκ πφραλ μεταφράνελας κι τσσιπ άμις.
Αζομάν, ο στρατός κερέλας κουμάντος κι Ταϊβάν, οτθάρ ο πφραλά έπρεπε τι λεν άδεια για τι κερέν συνελεύσεις. Να ισινέ εύκολος τι νικαβές άδεια, ντα μπουτ φαρ η αστυνομία αργίνελας τι νικαβέλ-λα. Άμα η αστυνομία να νικαντάας ι άδεια ι εβδομάδα σο κα αβέλας-πες η συνέλευση, ο Χάρβεϊ τζάλας ντα μπεσέλας κο αστυνομικός τμήμας μέχρι τι λελ-λα. Επειδή ο ασκέρια να νιωθίνενας λατσσές σο ντικχένας εκχέ ξενός τι μπεσέλ αντρέ κο τμήμας, ντένας-αμέν ι άδεια σουγκό.
Η ΠΡΩΤΗ ΦΑΡ ΣΟ ΝΙΚΛΙΝΤΟΜ ΕΚΧΕ ΒΕΣΕΣΤΕ
Νακχάσα εκ χαρνί λεν κι Ταϊβάν για τι τζας κο έργος
Κο εβδομάδες σο ισινάμας ι πφραλέντζαρ, μπουτ φαρ πφιράας πιο μπουτ από εκ σαάτι, νικλιάας βεσά ντα νακχάας λενιά. Ντάβα-μαν γκοντί ι πρώτη φαρ σο νικλιντόμ εκχέ βεσέστε. Χαλάμ πρωινός σουγκό ντα σοράν, 5:30 ο σαάτι, λιντάμ ο λεωφορείος σο τζάλας εκχέ γκαβέστε σο ισινέ μπουτ ντουρ. Σοράν, νακχλάμ πφιριντός εκ μπουγλί λεν ντα νικλιντάμ εκ βες. Ο βες ισινέ αζόμ απότομος σο, καζόμ νικλιάας, μπορίναβας τι ντικχάβ ο πιντρέ ι πφραλέσκε ανγκλά-μάντε.
Οντουβά ντιβές, ο Χάρβεϊ νικίστιλο κο έργος μερικέ πφραλέντζαρ σο μπεσένας οντουλέ τθεμέστε, ντα με κερντόμ έργος κορκορί εκχέ χουρντέ γκαβέστε σο ο τζενέ οτθέ κερένας λάφι ιαπωνικά. Κάνα ο σαάτι γκιλό μία, λέλας-μαν μπαϊλντιμάκι επειδή ισινόμας μποκχαλί μπουτ σαάτια. Κάνα αρακχλόμ τον Χάρβεϊ, να ισινέ γιαβερά πφραλά ντονταλάι. Ο Χάρβεϊ ντινάας χάνικ περιοδικά ντα λιντάας τριν βαντρέ. Σικαντάς μάνγκε σαρ τι πφαραβάβ ο βαντρό ντουέ τθανέντε ντα τι πιαβ-λες. Παρόλο σο να λέλας-λες μο γκι, χαλόμ ο εκ τανό. Αλλά κον κα χάλας ο τρίτος βαντρό; Χαλόμ-λες με, σόσκε ο Χάρβεϊ πακιάλας ότι ναστί κα ακχαρέλας-μαν άμα κα μπαϊλντίναβας κατά μποκχ.
ΤΘΟΒΑΒΑ-ΜΑΝ ΕΚΧΕ ΜΠΟΥΤ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕ ΤΡΟΠΟΣΑΡ
Εκχέ συνελευσιάτε περιοχής, νακχλόμ εκ δυσκολία σο να νακχλόμας γιαβέρ φαρ. Μπεσάας κο κχερ εκχέ πφραλέσκο πασέ κι Αίθουσα Βασιλείας. Επειδή ο τζενέ κατά φυλή Άμις πακιάνα ότι ισί μπουτ σημαντικός ο τθοϊπέ, η ρομνί ι επισκοπόσκι περιοχής ντινάς-αμέν σο χρειαζίντιβαας για τι τθοβάς-αμέν. Ο Χάρβεϊ τθερέλας μπουτιά τι κερέλ, οντουλέσκε βακερντάς μάνγκε τι τζαβ πρώτα με. Η πφεν ντινάας-αμέν εκ κουβάς σουρντέ πανίσαρ, εκ κουβάς τατέ πανίσαρ ντα εκ τσουτσί κοπάνια. Σαστισάλομ κάνα ντικχλόμ ότι τσσουντάας σαρέ ανταλά αβρί κατά κχερ, ακριβώς απέναντι κατά Αίθουσα Βασιλείας σο ο πφραλά κερένας μπουτιά ι συνελευσιάκε. Μανγκλόμ λάταρ τι ανέλ μάνγκε εκ κουρτίνα. Αντάς μάνγκε εκ κομμάτι νάιλον. Όμως κα ντικχίντιβαβας αντράλ κατά νάιλον! Νακχλό μι γκοντιάταρ τι τζαβ παλάλ κατά κχερ, αλλά οτθέ ισινέ μερικές χήνες ντα νταράβας μα τι ντανταρέν-μαν. Σκεφτιντόμ: «Ο πφραλά κι αίθουσα τθερένα μπουτ μπουτιά τι κερέν. Να κα ντικχέν ότι τθοβάβα-μαν. Άμα να κα τθοβάβ-μαν κα προσβαλίναβ ι πφραλέν σο μπεσάσα λένγκε κχερέστε. Κα κεράβ-λες!» Ντα ανταβά κερντόμ.
Ιριάσα σέα σο ιρίνα ο Άμις
ΕΝΤΥΠΑ Ι ΤΖΕΝΕΝΓΚΕ ΚΑΤΑ ΦΥΛΗ ΑΜΙΣ
Ο Χάρβεϊ αγαντάς ότι ισινέ δύσκολος ι πφραλένγκε κατά φυλή Άμις τι σικλιόν πιο μπουτ ι Ιεχωβάσκε σόσκε μπουτ λένταρ να τζανένας τι διαβάνεν ντα να τθερένας ούτε εκ έντυπος πουμαρέ τσσιμπάτε. Επειδή ι τσσιπ άμις αζομάν αρχισάλιας τι γραφίντιβελ, σκεφτιντάμ ότι κα αβέλας λατσσό τι σικλιαράς ι πφραλέν τι διαβάνεν πουμαρί τσσιπ. Έπρεπε τι κεράς μπουτ μπουτί, αλλά κο τέλος ο πφραλά μπορίνενας τι διαβάνεν κορκορέ. Πασέ κο 1966, νικίστιλε μερικά έντυπα κι τσσιπ άμις, ντα κο 1968 αρχισάλι τι νικιόλ Η Σκοπιά.
Όμως, η κυβέρνηση να μουκχέλας τι ντιντιόν κο τζενέ έντυπα σο να ισινέ κι κινεζική τσσιπ. Για μα τι τθεράς προβλήματα, Η Σκοπιά κι τσσιπ άμις νικιόλας μπουτέ τροπόντζαρ. Για παράδειγμας, για χάνικ, Η Σκοπιά ισινέ γραμμέ κο ντούι-ντα τσσιμπά, εμ κι κινεζική εμ κι άμις. Άμα εκ τζενό κα πουτσέλας, ντικχίντιβελας ότι αμέν χρησιμοποιήναας ο περιοδικός για τι σικλιαράς κινεζικά κο τζενέ οτθέ. Από αζομάν, η οργάνωση ι Ιεχωβάσκι νικαντάς μπουτ έντυπα κι τσσιπ άμις για τι βοηθίνελ οντουλέ τζενέν τι σικλιόν ο αλήθειες ι Γραφιάκε.—Πράξ. 10:34, 35.
ΜΠΟΥΤ ΤΖΕΝΕ ΚΕΡΕΝΑ ΠΑΚΙ ΠΟΥΜΑΡΙ ΖΩΗ
Πασέ 20 μπρεσά, μπουτ πφραλά κατά φυλή Άμις να τζουβντιόνας αντικάς σαρ μανγκέλα ο Ντεβέλ. Επειδή να αγαβένας λατσσές ο αρχές ι Γραφιάκε, μερικοί κερένας μπίλατζανε πράγματα, ματιόνας, πίνας τσιγάρα ντα τσαμτσαρένας καρύδα του βετέλ. Ο Χάρβεϊ γκιλό μπουτέ κχανγκιρίντε ντα προσπαθιντάς τι βοηθίνελ ι πφραλέν τι αγαβέν σαρ ντικχέλα ο Ιεχωβά ο πράγματα. Εκχέ ασακέ ταξιδίστε αβιλό-πες οντουβά σο βακερντόμ τουμένγκε κι αρχή.
Ο πφραλά σο ισινέ ταπεινοί μανγκένας τι κερέν αλλαγές αντράλ πουμαρέ γκίσταρ, αλλά δυστυχώς μπουτ γιαβερά πφραλά να μανγκένας. Οντουλέσκε, αντρέ 20 μπρεσέντε, κατά 2.450 πφραλά ατσσιλέ περίπου 900. Ανταβά κερντάς-αμέν τι χασαράς αμαρί ζορ. Όμως, τζανάας ότι ο Ιεχωβά ποτές να κα ευλογίνελας εκ οργάνωση σο να ισινέ πάκι. (2 Κορ. 7:1) Τελικά, ο πφραλά τσσιναντέ τι κερέν ο μπέτι πράγματα σο κερένας, ντα με την ευλογία ι Ιεχωβάσκι, ακανά η Ταϊβάν τθερέλα πιο μπουτ από 11.000 πφραλέν.
Κατά 1980 ντα σοράν, η πίστη ι πφραλένγκι ντα ι πφενίνγκι κατά κχανγκιριά Άμις αβιλί πιο ζουρανί, ντα ο Χάρβεϊ μπορίνελας τι ντελ πιο μπουτ πι σαατίσταρ κο Κινέζοι. Τθερέλας ι χαρά τι σικλιαρέλ ι αλήθεια μπουτέ μουρσέντε σο λένγκε ρομνιά ισινέ Μάρτυρες. Ντάβα-μαν γκοντί σο βακερέλας καζόμ μπουτ χαιρισάλο κάνα εκ τανό οντουλέ μουρσένταρ κερντάς προσευχή για πρώτη φαρ κο Ιεχωβά. Με-ντα χαιρίναβα σο βοηθιντόμ μπουτέ λατσσέ τζενέν τι αβέν πασέ κο Ιεχωβά. Ντα τθεράβας ι χαρά τι υπηρετίναβ κο γραφείος τμήματος κι Ταϊβάν ι τσσαβέσαρ ντα ι τσσαγιάσαρ εκχέ πφενιάκε σο κεράβας-λα ανγκλέ μελέτη.
ΧΑΣΑΡΝΤΟΜ ΜΙ ΡΟΜΕΣ
Ακανά όμως να τθεράβα μι ρομές. Σοράν από 59 περίπου μπρεσά παντριμέ, ο Χάρβεϊ σο μανγκάβας-λες μπουτ μουλό από καρκίνος 1η Ιανουαρίου 2010. Ισινέ περίπου 60 μπρεσά κι ολοχρόνια υπηρεσία! Ατζέκ ατζέκ σικλιντίναβα λέσκε μπουτ. Αλλά ισινόμ μπουτ χαρούμενη σο υπηρετιντόμ λέσαρ ντουέ μπουτ σουκάρ τθεμέντε! Σικλιλάμ τι κεράς λάφι ντούι δύσκολα ασιατικά τσσιμπά, ντα ο Χάρβεϊ σικλιλό τι γραφίνελ-λεν ντα.
Χάνικ μπρεσά πιο σοράν, ο Κυβερνών Σώμας αποφασιντάς ότι επειδή πφουρίλιλομας, κα αβέλας πιο λατσσές τι βουρτίναβ κι Αυστραλία. Ο πρώτος πράγμας σο νακχλό μι γκοντιάταρ ισινέ: “Να μανγκάβα τι νασάβ κατά Ταϊβάν”. Αλλά ο Χάρβεϊ σικλιαρντάς-μαν μα τι βακεράβ ποτές όχι κι οργάνωση κι Ιεχωβάσκι, οτθάρ γκιλόμ. Πιο σοράν, αγαντόμ ότι ισινέ λατσσό σο λιντόμ ανταγιά απόφαση.
Χαιρίναβα σο χρησιμοποιήναβα μο ιαπωνικά ντα μο κινεζικά για τι κεράβ ξεναγήσεις κο Μπέθελ
Αντιβές, σαρί ι εβδομάδα υπηρετίναβα κο γραφείος τμήματος κι Αυστραλασία ντα κο σαββατοκύριακα κεράβα έργος μι κχανγκιριάσαρ. Κο Μπέθελ, χαιρίναβα σο χρησιμοποιήναβα μο ιαπωνικά ντα μο κινεζικά για τι κεράβ ξεναγήσεις. Όμως, μπεσάβα σαρ σαρ τι αβέλ ο ντιβές σο ντινάς πο λάφι ο Ιεχωβά ότι κα τζουβντιαρέλ ι μουλέν. Τζανάβα ότι ο Χάρβεϊ, σο σικλιλό μα τι βακερέλ όχι κο Ιεχωβά, ισί ακανά Λέσκε γκοντιάτε.—Ιωάν. 5:28, 29.
a Παρόλο σο ακανά ο πιο μπουτ τζενέ κι Ταϊβάν κερένα λάφι ι κινεζική τσσιπ, μπουτ μπρεσά ο πιο μπουτ τζενέ οτθέ κερένας λάφι ι ιαπωνική τσσιπ. Οτθάρ, μπουτ φυλές κι Ταϊβάν κερένας λάφι ιαπωνικά-ντα.