MUKAND WA KUSAMBISH WA PITA
1 Pita, kambuy wa Yesu Kristu, kud antu ashicha mu chisu chikemp apalangena mu Pontus, mu Galatiya, mu Kapadosiya, mu Aziy, ni mu Bitiniya, kud atondinau kal 2 kukwatijan ni ukaliweny wa Nzamb Tatukwetu wa kusambel kwijik yom, akushitwishinany kal kusutin spiritu, chakwel uziyinany ni akumininany mash ma Yesu Kristu:
El ranaken rijim ni chisambu yikal nen chipandakena.
3 Atumba kwend Nzamb ni Tatukwend a Nsalejetu Yesu Kristu, mulong ku ranaken rend rijim, watuvala kand kapamp kakwau chakwel twikal nich ruchingej rikweta mwom kusutin divumbuk da Yesu Kristu, 4 chakwel twikal nich uswan wakad kuvundang ni wakad kutwish kwijond ap kuyip. Akulamidinanyau mwiur, 5 en kachidijinau ku usu wa Nzamb kusutin ritiy mulong wa dipandish dikimbinau kumekesh pa chisu cha nsuden. 6 Mulong wa diyingishin dined, usangerany nakash, ap anch chitin unengananany mu chisu chikemp mulong wa yoziu ya mitapu kushalijan, 7 chakwel ritiy ren rapakinau kal, rikweta usey nakash kusutamu utad wa or ukata kusheshik ap anch aushitwishin kal* mu kasu, rikal diyingishin da kukushimanany ni kukutumbishany ni kukulimishany pakumekanay Yesu Kristu. 8 Ap anch kand kal umumananganyap, umukatinany. Ap anch umumenanyap katat, pakwez umekeshinany ritiy muday ndiy ni usangerany nakash, musangar wakad kutwish kurumburil ni wa uyaj, 9 pauwanyishinanya chitongijok cha ritiy ren, dipandish den.*
10 Piur pa dipandish dined, aprofet asambela kulejan piur pa ranaken rijim rading rikutadinanya ipola nakash ni akimbijola nawamp. 11 Asala usu wa kujingunin chisu cha pakampwil ap chirung chading chilejenay spiritu wading mu awiy piur pa Kristu, mulong spiritu winou wasambela kupan uman piur pa mar mading mamuchingedina Kristu ni piur pa uyaj wafanyina kulondul. 12 Ayijingunina anch uprofet walejanangau piur pa yom yakwijikishinanyau katat kud antu akulejanya rusang ruwamp nich spiritu utumbila watumau kudokal mwiur, wadingap mulong wa awiy, pakwez mulong wenen. Mu yom yiney mwawiy mukatinau angel kushinshikin.
13 Chawiy irijekany ayinen mulong wa mudimu; lamany manang men mawonsu; tekany ruchingej ren mu ranaken rijim rikukuletinanyau pakumekanay Yesu Kristu. 14 Mud an aziyidina, kangal walikany maku wadinganya nich pakur mulong wa kuburen kwijik makutakelany,* 15 pakwez mud Utumbila wakutazukanya, niyen ikalany atumbila mu mwikadil wen wawonsu, 16 mulong achifundin anch: “Ufanyidinany kwikal atumbila, mulong am nid utumbila.”
17 Ni anch umutazukinany Tatuku ukata kurumburish pakad kasolikany kukwatijan ni yisadinay muntu ni muntu, iyendishany nich wom paushichanya mu chisu chikemp. 18 Mulong wijany anch kakukwolanyap* nich yom yikata kuvund, nich utad wa argent ap wa or, ku mashakamin men ma chamwamu makushilanyau angaken.* 19 Pakwez akukwolanya nich mash ma usey, mud ma mwan a mukoku wakad kapad ni wakad chidik, mash ma Kristu. 20 Chakin, asambela kumwijik kurutu kwa kutek mufulandal wa mangand,* pakwez amumekesha kwinsuden kwa yirung mulong wenen. 21 Kusutin ndiy umwitiyijinany Nzamb, wamuvumbula ni wamwinkisha uyaj, chakwel ritiy ren ni ruchingej ren yikal muday Nzamb.
22 Mulong wishitwishinany kal ayinen* kusutin kuziyin uyakin, yaletina mud chibudikin rukat ra ukadivar rakad rubabek, chawiy katat katijanany nakash umwing ni mukwau nich muchim umwing. 23 Mulong akuvadinany kal kand kapamp kakwau, kadap kusutin rubut rikata kuvund, pakwez kusutin rubut rakad kuvundang,* kusutin dizu da Nzamb mwom ni wa chikupu. 24 Mulong “antu awonsu ad* mud disuku, ni uyaj wau ud mud chisalamb cha mu masuku; disuku dikat kuum, ni chisalamb chikat kuwa, 25 pakwez dizu da Yehova* dishiching chikupu.” Ni “dizu” dined rid rusang ruwamp rakulejanyau.
2 Komb djubulany uyimp wawonsu, makasu, rubabek, mukau, ni mboj jawonsu. 2 Mud an adokila pa kuvadik, kudishany impu ya mayel makad kubomb chom* ma dizu, chakwel kusutin mayel minam, upamany ni utambulany dipandish, 3 mulong wapakinany kal* anch Nsalejetu ud muwamp.
4 Paumusejidinanya ndiy uda diyal dikweta mwom dadjubulau kud antu, pakwez datondau, da usey kud Nzamb, 5 niyen ayinen, mud mayal makweta mwom, akutunginany nich chikumbu cha mu spiritu mulong wa kwikal win kupesh utumbila, mulong wa kulambul kusutin Yesu Kristu yakupesh ya mu spiritu yikutwishay Nzamb kwitiy. 6 Mulong Mifund yilondin anch: “Talany! Nitekin mu Ziyon diyal datondau, diyal da pa dikonk da usey da kutek nich mufulandal, ni kwikil muntu umekeshina ritiy mu diyal dined ukeza kinan.”*
7 Komb ud wa usey kud en mulong udany in kwitiyij, pakwez kud akad kwitiyij, “diyal dalikau in kutung dawiy kamu dikala diyal dijim da pa dikonk”* 8 ni “diyal da kupwakesh, ni diyal dijim da kuwishan.” Akat kwipwakal mulong abwambwidin ku dizu. Dawiy disuden dayitenchikinau. 9 Pakwez en udany antu atondinau kal, win kupesh wa want, muchid utumbila, antu mulong wa kwikal chom cha pakampwil, chakwel ulejanany kuwap kwendendiy* wakutazukanya ku chitokish chend chishimwokishena kudokal ku mididim. 10 Mulong pakur wadinganyap antu a Nzamb, pakwez katat udany antwend; pakur kakumekeshinanyap ranaken, pakwez katat akumekeshidinany ranaken.
11 Akatish, nikukasikeshinany en udanya angez ni antu ashicha mu chisu chikemp kudandamen kwilam ku maku ma mujimbu, makata kukurishikishany.* 12 Ikalany ni mwikadil uwamp pakach pa michid, chakwel pakukufundanau anch udany antu ayimp, imenap ayinau* yisal yen yiwamp, ni mud chibudikin amutumbish Nzamb pa dichuku dikuyishinshikinay antu.
13 Mulong wa Nsalejetu, ziyinany ku chitang chawonsu cha chiwuntu,* yikala kud mwant mud muntu mujim 14 ap kud aguverner mud antu atuminay mulong wa kuyipup antu asadina yom yiyimp pakwez kuyishiman antu asadina yom yiwamp. 15 Mulong rid rusot ra Nzamb anch pausadinanya yom yiwamp uyininetishany* ayisup alondina pakad kwijik chom. 16 Ikalany mud antu ada ant ipau, usadinany want ipen, kadap mud chibwik* mulong wa kusal uyimp, pakwez mud asuk a Nzamb. 17 Yilimishany antu a mitapu yawonsu, katany dijuku dawonsu da akadivar, mwovany Nzamb wom, mulimishany mwant.
18 Atushalapol ayiziyin ansalejau nich wom wawonsu uyiwanyidina, kadap ching kusu ada awamp ni isikena, pakwez kand ni akasikena kusangaresh. 19 Mulong anch muntu wajijamen yakamish* ni waman mar mu mutapu wakad kutentam mulong wa kulam kom kawamp kurutu kwa Nzamb chid chom chiwamp. 20 Mulong kutanyinamu ik kudaku anch akubulany mulong wasalangany chitil ni wajijamenany chom chinech? Pakwez anch wajijamenany mar mulong wa yom yiwamp wasadinanya, chinech chid chom chiwamp kud Nzamb.
21 Chakin, yawiy njil mwakutazukinanyau, mulong ap Kristu wamana mar mulong wenen, ni wakushilanya chilakej, chakwel ulondulany kamu nzau jend. 22 Kasalap chitil, ni mukan mwend katanapamu makasu. 23 Pamusaalangau, ndiy kachirishangap masaal. Pamumeshangau mar, kayifunyinangap ading amumeshina mar, pakwez wipana amwinend mu makas ma Ndiy ukata kurumburish nich kutentam. 24 Wasenda amwinend yitil yetu mu mujimbu wend pa mutond wa mar,* chakwel tufa pantaliken ni* yitil ni twikal aom mulong wa kutentam. Ni “kusutin yitat yend wayerikanya.” 25 Mulong wadinganya mud amikoku ayila mu kupumbuk, pakwez katat wachirikinany kud kafung ni kalam wa mipim* yen.
3 Chilik chimwing, en amband, yiziyinany anfumwen, chakwel anch kud akad kuziyin ku dizu, ayipwit pakad dizu kusutin mwikadil wa akajau, 2 mulong imedinap ayinau mwikadil wen uwamp* pamwing nich kalimish kakurikina. 3 Kuwap* kwen kangal kwikal kwa pol—kukasish nsuk, kudjal yileng ya utad wa or ap masun mawamp— 4 pakwez kwikal kwa wuntu wa mukach* nich kuwap kwakad kusheshikang kwa muchim wa chisambu ni witudishina ukweta usey ujim ku mes ma Nzamb. 5 Mulong mwawiy mwilengangau amband atumbila a pakur amuchingejinang Nzamb, ni ayiziyinang anfumwau, 6 mud mutapu Sar wamuziyinangay Aburaham, ni kumutazuk anch nsalejam. Ni en wikadinany kal anend, anch wadandamenany kusal yom yiwamp ni kulik kwov wom.
7 Chilik chimwing, en angatan, dandamenany kushakam nau kukwatijan ni ronganyin.* Yikwatany nich kalimish mud chom chiziyina nakash, charumburik anch mband, mulong niyau ad answan a ranaken rijim ra mwom pamwing niyenen, chakwel kangal kwikal chikangesh ku malembil men.
8 Cha nsuden, en awonsu ikalany nich chitongijok chimwing mu uumwing,* itekany pa ndond ya antu akwau, ikalany nich rukat ra ukadivar, riy rakin, ni kwikepish. 9 Kangal wachirishany uyimp ku uyimp ap masaal ku masaal. Pakwez chirishany chiyukish, mulong chawiy chom chakutazukinanau, chakwel uswanany chiyukish.
10 Mulong mwawonsu ukatina kusanger mwom ni kuman machuku mawamp ufanyidin kulam rudim rend ku uyimp ni milamu yend ku kulond makasu. 11 Akarumuk kudokal ku uyimp ni asal yom yiwamp; akimb chisambu ni kuchilondul. 12 Mulong mes ma Yehova* mad pad antu atentamina, ni matu mend makat kutesh kwilemb kwau, pakwez Yehova* uyombin nyim* asadina yom yiyimp.
13 Chakin, nany ukukusalanya nayimp anch wikalany ni mushiku wa kusal yom yiwamp? 14 Pakwez ap anch umenany mar mulong wa kutentam, udany in musangar. Kangal wovany wom wa yom yiyovishina wom,* kangal chom chakurumbangeshany. 15 Pakwez mulimishany Kristu mud Nsalej mu michim yen, chisu chawonsu ikalany kwaku mulong wa kulondin ruchingej ukwetanya kurutu kwa muntu mwawonsu ukukwipulanya diyingishin da ruchingej riner, pakwez salany mwamu nich kwitudish ni kalimish kakurikina.
16 Dandamenany kulam kom kawamp, chakwel chikalap nchik yom yikukulondanyau, akulondinanya akwachik usany mulong wa mwikadil wen uwamp mud in kwilej a Kristu. 17 Mulong chid chiwamp nakash kuman mar mulong usadinany yom yiwamp, anch rid rusot ra Nzamb, kusutamu kuman mar mulong usadinany yom yiyimp. 18 Mulong Kristu wafa kapamp kamwing rawonsu mulong wa yitil, muntu utentamina mulong wa antu akad kutentam, mulong wa kukutwalany kud Nzamb. Amujipa mu mujimbu pakwez amuchirisha ku mwom mu spiritu. 19 Ni mwawiy mwayay kulejan kud aspiritu mu rukan, 20 aspiritu abwambwila pakur pading pachingedinay Nzamb nich kushimpish muchim* pa chirung cha Now, pading patunginau waat, wasenda ni kupandish pa mem antu akemp, charumburik anch mipim* chinan.
21 Dibatish dikwatijadina ni chom chinech, dikupandishinany nidawiy katat (kadap kusutin kudosh majir ma mujimbu, pakwez kusutin kumwit Nzamb kom kawamp), kusutin divumbuk da Yesu Kristu. 22 Ndiy ud ku chikas cha katatuku cha Nzamb, mulong waya mwiur, ni angel ni ulabu ni ukash ayiteka mwinshin mwend.
4 Mulong Kristu wamana mar padingay mu mujimbu, niyen ikasikeshany ayinen nich chitongijok cha mutapu umwing;* mulong muntu wamena kal mar mu mujimbu waurikin kal ni yitil, 2 chakwel ashakam chisu chimushadinaku cha kushakam mu mujimbu, kadap kand mulong wa maku ma chiwuntu, pakwez mulong wa kusal rusot ra Nzamb. 3 Mulong chisu wasutishinanya kal mu kusal rusot ra michid chakuwanyidinany kal pawipananganya mu mwikadil uyimp ni wa mukomu,* upwepu usutina chipim, kuna kusut chipim, misambu yisutina chipim, kwichuch kuna ni difukwil da atupwany diyimp nakash. 4 Chiyishimwokishin pa kuman anch udandamedinanyap kand nau mu mashakamin mau mayimp ma wimbwambol, chawiy chikulondinanyau nayimp. 5 Pakwez antu inay akupan kuchind kuday ndiy wirijekina kal mulong wa kuyirumburish aom ni afu. 6 Chakin, dawiy diyingishin dalejenau kand rusang ruwamp kud afu, chakwel ap anch ayirumburishin mu mujimbu mud muda chitongijok cha antu, ikal aom kukwatijan nich spiritu mud muda chitongijok cha Nzamb.
7 Pakwez disuden da yom yawonsu dasej kal piswimp. Pa chinech, ikalany ni manang mawamp ni chishany ku mes* piur pa malembil. 8 Kusutamu yom yawonsu, katijanany nakash umwing ni mukwau, mulong rukat rikat kubwik miril ya yitil. 9 Akijanany umwing ni mukwau pakad kunyinyit. 10 Mu chilik chatambulay muntu ni muntu chipan, chisadinany mulong wa kusalijadin umwing ni mukwau mud atushalapol awamp a ranaken rijim ra Nzamb rimekena mu mitapu kushalijan. 11 Anch muntu ulondin, asala mwamu mud ulejen mazu madokila kud Nzamb; anch muntu uyisadidin akwau, asala mwamu mu kuchingejin usu ukatay kupan Nzamb; chakwel mu yom yawonsu amutumbish Nzamb kusutin Yesu Kristu. Katumb ni dikand yid yendendiy chikupu ni chikupu. Amen.
12 Akatish, lik kukashimukany yoziu yikash urishinanya nich, mud ukwova anch yid yom yisu yikushikedinanya. 13 Pakwez, dandamenany kusangar mulong umenany mar mulong wa mayingishin mamenay Kristu niyend mar, chakwel usangarany ni kusangar chipandakena kand pa chisu chikumekana uyaj wend. 14 Anch akusaadinany mulong wa dijin da Kristu, udany in musangar,* mulong spiritu wa uyaj, inge, spiritu wa Nzamb, ud pad en.
15 Pakwez, kangal muntu pakach pen waman mar mulong ud mwin kujipan ap mwij ap mwin kusal uyimp ap mwin kwiyandjik mu milong ya antu akwau. 16 Pakwez anch muntu waman mar mulong ud mwin Kristu, kangal wov usany, pakwez adandamen kumutumbish Nzamb kusutin kulam dijin dined. 17 Mulong chisu chatekau chawanyin kal cha dirumburish kusambishin ku chikumbu cha Nzamb. Chad anch disambishin bil niyetu, chikwikal nchik kud antu akad kuziyin ku rusang ruwamp ra Nzamb? 18 “Ni anch muntu utentamina upandin kwa mar, chad chikwikal nchik kud muntu wakad kumulimish Nzamb ni kud mukayitil?” 19 Pa chinech komb, el antu amena mar mulong asadin rusot ra Nzamb adandamen kwitek ayinau* mu makas ma Sakatang ushinshamena oku akat kusal yom yiwamp.
5 Chawiy, mud mbay nen mukurump, kaman wa mar ma Kristu ni nikutambula nen uyaj ukumekeshau, niyilembidin* amakurump ada pakach pen anch: 2 Lamany chisak cha amikoku a Nzamb akwinkanau kulam, salany mud atulam,* kadap kwa kukushindinany, pakwez kwa kwikatin kurutu kwa Nzamb; kadap mulong wa rukat ra kukimb kutaninamu pakad win kashinsh, pakwez kwa kwikatin; 3 pakad kuyiyikel mud ant antu ada uswan wa Nzamb, pakwez kusutin kwikal chilakej ku chisak cha amikoku. 4 Ni pakumumekeshau mukurump wa atufung, ukutambulany chibangul cha uyaj chakad kuyipang.
5 Chilik chimwing, en ansand, yiziyinany antu apamina kal.* Pakwez en awonsu djalany kwikepish pad umwing ni mukwau, mulong Nzamb kakatap kuyisanger in kwimekesh pakwez ukat kumekesh ranaken rijim kud in kwikepish.
6 Pa chinech, ikepishany mwinshin mwa chikas cha dikand cha Nzamb, chakwel akuzambwishany pa chisu chiwanyidina, 7 oku ukat kudjubwilany yakamish yen yawonsu pad ndiy, mulong ukat kukubanginany en. 8 Lamany manang men, babalany! Mukankuny nen, Djabul, ukat kunyingumok mud ntambu wonyina, ukimbina kuda muntu.* 9 Pakwez rishany nend, imanany daang mu ritiy, ni kwijik anch dijuku dawonsu da akadivar nen* pa mangand dirishin ni mar ma mutapu umwing. 10 Pakwez kupwa kwa kuman mar mu chisu chikemp, Nzamb wa ranaken rijim rawonsu, wakutazukanya ku uyaj wend wa chikupu mu uumwing ni Kristu, ukupwish amwinend kukufumbany. Ukukukasikeshany, ukukwinkishany usu, ukukukwashany kwiman daang. 11 Dikand dikal kud ndiy chikupu. Amen.
12 Kusutin Silveng,* unikwatina mud mukadivar ushinshamena, nakufundinany kal mu wiswimp mulong wa kukukasikeshany ni kupan uman ukash anch riner rawiy ranaken rijim rakin ra Nzamb. Imanany daang mu ranaken riner. 13 Ndiy* uda ku Babilon, watondinau kal mud en, ukupanidinany moy, chilik chimwing kand ni Marko, mwanam ikundj. 14 Langwishijanany umwing ni mukwau nich rukat.*
Chisambu chikal niyenen awonsu udanya mu uumwing ni Kristu.
Ap “aupakin kal.”
Ap “dipandish da mipim yen.”
Ap “lik kwikwatikeshany nich maku wadinganya nich pakur mulong wa kuburen kwijik.”
Mu Grek, “kakukamuninanyap kusutin difut.”
Ap “miwaswananya ku yishankur yen.”
Chimeken anch mazu minam mamekeshin kuvadik kwa an a Adam ni Ev.
Ap “washitwishinany kal mipim yen.”
Charumburik anch rubut rikutwisha kuval, ap kusong mabuj.
Mu Grek, “mujimbu wawonsu ud.”
Tal Yom Yiwejinaku A5.
Ap “mawamp.”
Ap “wimedinanyap kal.”
Mu Grek, “kakwachik usany.”
Mu Grek, “mutu wa dikonk.”
Charumburik anch, mikadil ni yisal yend yiwanyidina kushiman.
Ap “makata kurishikish mupim.”
Ap “apan uman wa.”
Ap “ditenchik dawonsu da chiwuntu.”
Mu Grek, “uyifungany pa kan.”
Ap “diyingishin.”
Ap “ushon; kusansan.”
Ap “mutond.”
Ap “tupwishijan ni.”
Ap “mwom.”
Mu Grek, “wishitwila.”
Ap “Kwileng.”
Ap “wa mu muchim.”
Ap “mu kuyikwat nich usey, mu kuyov kurumburik.”
Ap “ovijanany mu mutapu wa kutong.”
Tal Yom Yiwejinaku A5.
Tal Yom Yiwejinaku A5.
Ap “chifu cha Yehova chiyipompatin.”
Ap pamwing ap, “kangal wovany wom wa yom yikufunyidinanyau.”
Mu Grek, “kushimpish muchim kwa Nzamb kwading kuchingedin.”
Ap “antu.”
Ap “mupak wa mutapu umwing.”
Ap “yisal ya mwikadil wa kuburen usany.” Mu uvud wa dizu da Grek aselgeia. Tal Ndinguril.
Ap “babalany.”
Ap “uyukinany.”
Ap “kutek mipim yau.”
Ap “niyikasikeshin.”
Ap “yilamany nawamp.”
Ap “amakurump a chikumangen.”
Ap “ukimbina nany ukuday.”
Mu Grek, “akadivar nen awonsu.”
Utazukinau kand anch Silas.
Pa ndond yiney mu Grek asadidinap dizu dimekeshina mband. Ni chimeken anch dimekeshin chikumangen chading mu Babilon.
Mu Grek, “nich kususujan kwa rukat.”