Shapitre Wa Kanying
Muntu Wapaninau Uman Kud Aprofet Awonsu
1. Ov jinsangu piur pa kwikalaku kwa Yesu kurutu ikala muntu jilejen yom ik piur pa urund wend nend Yehova?
“TATUKU wamukata Mwanend, ukat kumulej yom yawonsu yikat kusalay amwinend.” (Yohan 5:20) Udi urund usangareshina mud ik wadingay nich Mwan pamwing ni Tatukwend, Yehova! Urund winou wa piswimp nakash wasambisha kamu pa chisu cha uumb wend, tunan twa mivu kurutu kwa kuvadik kwend mud muntu. Wadinga Mwan wa kuval kwend amwinend wa Nzamb, ndiy kusu watangau kapamp kamwing kamu kud Yehova amwinend. Yom yikwau yawonsu mwiur ni panap pansh ayitanga kusutil kud Mwan wa kusambish winou ukatishena. (Kolosay 1:15, 16) Wasadila kand mud Dizu dia Nzamb, ap muruu, kusutil Ndiy kwawiy kwijikishinau rusot ra Nzamb kud antu akwau. Muntu mwinou, Mwan wakatay Nzamb nakash, wikala muntu Yesu Kristu.—Jinswir 8:22-30; Yohan 1:14, 18; 12:49, 50.
2. Ov uprofet wa Baibel umwisambidin nchik Yesu?
2 Kurutu amwakina Mwan wa kusambish wa Nzamb madikaj ma mu chishimokish mud muntu, afunda miril ya uprofet upepidilau nich spiritu piur pendendiy. Mupostol Pita wamuleja Korney anch: “Aruu a Nzamb awonsu alonda mulong wendendiy.” (Midimu 10:43) Baibel wisambidin nakash ndond ya Yesu mu chilik cha kwel anch mwangel wamuleja mupostol Yohan anch: “Mulong uman wa Kristu wawiy ukash wa aruu a Nzamb.” (Kujingunik 19:10) Uprofet winou umumekeshin kamu patok mud Mesia. Upwitidin yitongijok ku midimu kushalijan yikezay kusal mu kuwanyish jintong ja Nzamb. Yawonsu yiney yifanyidin kamu kwikal ya ukwash kud etu nlel.
Yalejana Uprofet
3. (a) Mu uprofet wa Disambishil 3:15, ov nany ufanakeshinau kud nnak, “mband,” ni ‘mbut ya nnak’? (b) Ov mulong wak ‘kumuchany nnak ku mutu’ kukez kwikal kwa ukwash ujim kud atushalapol a Yehova?
3 Wa kusambish wa uprofet mud winou aulejana kupwa kwa wibwambol wa mu Eden. Yehova walonda kud nnak anch: “Am nikez kutek rukuny pakach pey ni mband, ni pakach pa mbut yey ni mbut ya mband. Ndiy ukez kakuchany ku mutu wey, ni yey ukez kamusum ku kapolantundu kend.” (Disambishil 3:15) Uprofet winou amulejau chakin Satan, ndiy kamu wamusadila nnak. “Mband” didi dirijek dishinshamena dia mwiur dia Yehova amwinend, didia mud mband ushinshamena kud ndiy. ‘Mbut ya nnak’ yirumburikin angel nau antu awonsu amekeshina spiritu wa Satan, antu amupompatina Yehova ni antwend. ‘Kumuchany nnak ku mutu’ kurumburikin kusheshik kukumushikena lel mbwambol Satan, wamudimbena Yehova makasu, ni kulet runeng rujim kud antu. Ov nany udia chikunku cha kusambish cha “mbut” yikweza kumuchany nnak ku mutu? Chinech chashala, “ujindj utumbila” mu yitot ya mivu.—Rom 16:20, 25, 26.
4. Ov majuku ma Yesu makwasha nchik kumujingunish anch ndiy Mbut ya kushilamu?
4 Kupwa kwa mivu piswimp 2 000 ya chishimu cha muntu, Yehova walejana kand jinsangu jikwau. Walejana anch Mbut yikez kumeken mu dijuku dia Aburaham. (Disambishil 22:15-18) Pakwez, dijuku ditwadila kwi Mbut dikez kwengamin pa kutond kwa Nzamb, kangal pa dijuku dia ku mujimbu bwat. Rikalap nchik rukat ra Aburaham ramukatay mwanend Isamayel, wamuvadinau kud Agar, Yehova walonda anch: “Pakwez cha manswik mam nikez kumajamish nend Isak ukez kukuvadilay Sara.” (Disambishil 17:18-21) Kupwa manswik minima kamajamishap nend Esau, mwan wa kusambish wa Isak, pakwez amajamisha nend Jakob, kwadiokala michid 12 ya Isarel. (Disambishil 28:10-14) Pa chisu chifanyidina alejana anch Mbut yiney yikez kuvadikin mu muchid wa Yuda, mu dijuku dia David. —Disambishil 49:10; 1 Jinsangu 17:3, 4, 11-14, NW.
5. Pasambishay Yesu mudimu wend wa panap pansh, ov chom ik chamekesha patok anch ndiy wadinga Mesia?
5 Ov yom ik yikwau yaletau mulong wa kwijik kudiokila Mbut? Baibel wajimbula Betlehem mud ndond ya kuvadikin muntu ukwikala Mbut, mivu 700 ni kusut kurutu. Baibel walejana kand anch Mbut yadingaku “kudiosh mu chisu cha mivu ni minang,” kudiosh kamu pa chisu chamutangau mwiur. (Mike 5:2) Ni chisu chin kamu cha kumekan kwend pa divu mud Mesia atakela kand kuchilondil kusutil uprofet wa Daniel. (Daniel 9:24-26) Yesu pamuzizilau many nich spiritu, ni kwikal chakin Uzizidilau Many wa Yehova, dizu dia Nzamb amwinend diamumekesha patok anch udi Mwanend. (Mateu 3:16, 17) Eza kuyijingunin Mbut! Chawiy lel chalondilay Filip nich kashinsh anch: “Twamutanang muntu walejanay Moses mu mikand ya Yijil, ndiy kand walejanau kudi [aprofet, NW]. Ndiy Yesu.”—Yohan 1:45.
6. (a) Kulondulijan nich Luka 24:27, ov yom ik yajinguninau in kwilej a Yesu? (b) Nany udia chikunku cha kusambish cha ‘mbut ya mband,’ ni kuchany kwend mutu wa nnak kurumburikin chom ik?
6 Kupwa, in kwilej a Yesu ajingunina anch uprofet uvud wadinga ni kwisambin Yesu ading aufundin mu Mifund yipepidilau. (Luka 24:27) Chamekana kamu patok anch Yesu udi chikunku cha kusambish cha ‘mbut ya mband,’ ndiy ukeza kuchany mutu wa nnak, ndiy umusheshina Satan ni kumudioshaku. Kushilamu kwawonsu kwa Nzamb kud antu, yom yawonsu tuchingejina, yikez kushiken mudiay Yesu.—2 Korint 1:20.
7. Chom ik kand chikwau cha ukwash tufanyidina kuwejin ku chijiken cha Muntu wapaninau uman mu uprofet?
7 Ov kwijik chinech kukwet usu ik padi etu? Baibel utulejin ya ntung mwin Etiopi watanga yikunku yimwing ya uprofet winou piur pa kwez kwa Mupandish ni Mesia. Chashimokay, wamwipula Filip, mwin kulejan rusangu ruwamp, anch: ‘Nany ulondidilau mwamu kud muprofet?’ Pakwez ntung winou kimanyinap kusu pinipa pamwakulau. Kupwa kwa kutesh nawamp kurumburil kwa Filip, ikundj winou wajingunina anch kujikitish mulong wa kushiken kwa uprofet winou kwadinga ni kwit chom kanang ku mutambu wend. Watesha anch wading ufanyidin kutambul dibatish. (Midimu 8:32-38; Isay 53:3-9, NW) Ov niyetu tukat kwakul chilik chimwing?
8. (a) Ov chisal cha Aburaham cha kupakish kumulambul Isak chadinga chifanikeshin chom ik? (b) Ov mulong wak Yehova wamuleja Aburaham anch michid yawonsu yikez kwiyukishin kwi Mbut, ni mutapu ik chitutadila etu nlel?
8 Shinshikin kand, rusangu rumwing rishikina ku muchim, rusangu ra Aburaham wapakisha kumupan Isak mwanend umwing kusu wavalay nend Sara, mud yakupesh. (Disambishil 22:1-18) Chisal chinech chadinga chifanikesh cha yom yelay kusal Yehova—kulambul Mwan wa kuval kwend amwinend: ‘Mulong Nzamb wakata ngand nakash, ndiy wamupana Mwan wa kuval kwend amwinend chakwel muntu mwawonsu ukumwitiyija ndiy kakujiyap, pakwez ukez kwikal nich mwom wa chikupu.’ (Yohan 3:16) Chinech chitwinkishin ruchingej anch mud kamu mwapanay Yehova Mwan wa kuval kwend amwinend mulong wa kushikij rutong Rend, Ndiy ukez kand ‘kutwinkish nich rukat yom yawonsu.’ (Rom 8:32) Ov chom ik chitwitinau etu? Mud kamu muchifundinau mu Disambishil 22:18, Yehova wamuleja Aburaham anch michid yawonsu yikez kuyukil kwi Mbut yey, ‘mulong [Aburaham] waziyila ku dizu [dia Nzamb].’ Niyetu tufanyidin kumuziyil Yehova ni Mwanend: “Muntu mwawonsu umwitiyijina Mwan ukwet mwom wa chikupu. Muntu mwawonsu wakad kumuziyil Mwan kakez kwikalap nich mwom winou, pakwez Nzamb ukez kudandamen kumujimen.”—Yohan 3:36.
9. Anch tudi in kujikitish mulong wa ruchingej ra mwom wa chikupu ritwishikina nich yakupesh ya Yesu, ov chom ik tukusala?
9 Anch tudi in kujikitish mulong wa ruchingej ra mwom wa chikupu ritwishikina nich yakupesh ya Yesu, tukusot kusal yom yatulejay Yehova kusutil kud Yesu. Yijil yiney yambaten kamu nakash nich rukat retu mulong wa Nzamb ni mulong wa akwetu antu. (Mateu 22:37-39) Yesu walejana anch rukat retu mulong wa Yehova rifanyidin kutubachik kuyifundish antu akwau “kuziyil ku yom yawonsu [yatulejay Yesu].” (Mateu 28:19, 20) Ni tusotil kusadin rukat riner nau atushalapol akatish a Yehova nich “kukumangan pamwing” wakad kujing. (Hebereu 10:25; Galatia 6:10) Chikwau kand, mu kumuziyil Nzamb ni Mwanend, tufanyidinap kutong anch atwitin kwikal awanyidina. Hebereu 4:15 ulondil anch Yesu, mud mwin Kupesh wetu Mujim, ukutwish “kutwovil riy mulong wa kuziy kwetu.” Chikasikeshin mud ik, nakash kamu pitumushejidina Nzamb mu malembil kusutil Kristu chakwel kutambul ukwash wa kupandakan kuziy kwetu! —Mateu 6:12.
Mekesh Ritiy Mudiay Kristu
10. Ov mulong wak kwikil muntu mukwau ukutwisha kupandish ching kusu Yesu Kristu?
10 Chapwishay kurumburil ku dirumburish dijim dia Ayuda ku Yerusalem anch uprofet wa Baibel washikena padi Yesu, mupostol Pita walonda anch: “Dipandish kididip mu muntu mukwau; ap kwikil kand dijin dikwau mwishin mwa diur dipanyinau pakach pa antu mutukwipandishila etu.” (Midimu 4:12, TMK) Mulong an awonsu a Adam adi akayitil, rufu rau rikwetap usey ukutwishau kusadil mud difut mulong wa muntu ap kusu umwing. Pakwez Yesu ndiy wadinga uwanyidina, ni mwom wend wadinga ni usey wa yakupesh. (Kuseng 49:6-9; Hebereu 2:9) Wapana kud Nzamb difut dimwing diwanyidina kamu ku usey wa mwom uwanyidina washadishay Adam. (1 Timote 2:5, 6) Chisal chinech chazurila njil ya kutambwil mwom wa chikupu mu mangand masu ma Nzamb.
11. Rumburil mutapu ukutwisha kutukwash nakash yakupesh ya Yesu.
11 Difut diatwazurila kand njil yetwetu kutambul yiyukish yikwau, kudiosh kamu katat. Chilikej, ap anch tudi akayitil, yakupesh ya Yesu yitutwishishin kwikal ni kom kishitwila mulong wa dilikishin dia yitil. Chinech chipandaken kamu kulemp nakash nich yadingau ni kusal in Isarel nich yakupesh ya annam yadinga ni kwit Chijil cha Moses. (Midimu 13:38, 39; Hebereu 9:13, 14; 10:22) Pakwez, kutambul dilikishin mud dined kwitin anch twitiyina nich muchim umwing mutapu tukweta kamu kuswir nakash kwa yakupesh ya Kristu: “Anch twalond anch, kitudiap akayitil, tukat kwidimb ayinetu, kitukwetap uyakin wa Nzamb mu michim yetu. Pakwez anch twitiyin yitil yetu kudi Nzamb, ndiy utentamina, ukuwanyish kushilamu kwend, chawiy ndiy ukutulikishin yitil yetu, chad ukutokish kand michim yetu ku kuyip kwawonsu.”—1 Yohan 1:8, 9.
12. Ov mulong wak dibatish dia mu mem didi chisal chimwing cha usey mu kutambul kom kadia zwang kurutu kwa Nzamb?
12 Ov mutapu ik ukutwisha akayitil kumekesh ritiy rau mudi Kristu ni yakupesh yend? Mu mivu chitot ya kusambish, antu pikalau in ritiy achimekesha kamu patok. Mutapu ik? Atambula dibatish. Ov mulong wak? Mulong Yesu wapana mbil anch in kwilej end awonsu afanyidin kuyibatish. (Mateu 28:19, 20; Midimu 8:12; 18:8) Muntu kakuchirikinap kwinyim anch muchim wend udi ubachikinau chakin nich chipan cha rukat chapanay Yehova kusutil kud Yesu. Ukukarumuk mu mutapu win wawonsu ufanyidina mu mwom wend, ukwipan amwinend kud Nzamb mu malembil, ni kumekesh kwipan kwend kusutin dibatish dia mu mem. Chidi mu kumekeshang ritiy mu mutapu winou ukutwishay “kwit kudi Nzamb kom kadia zwang.”—1 Pita 3:21.
13. Anch twajingunin anch twasadil chitil, ov chom ik tufanyidina kusal pa chinech, ni mulong wak?
13 Chakin, ap kand kupwa kwa dibabatish, ukayitil ukumekan kand ni wawiy. Ov tukusal nchik? Mupostol Yohan walonda anch: “Nikufundidilany yom yiney chakwel kangal wez wasalany yitil. Pakwez anch muntu wasal chitil tukwet kal mwin kutulondilap, ndiy kamu Yesu Kristu, utentamina, udia piswimp nend Tatuku Nzamb. Mulong Yesu Kristu udi yakupesh ya kulikishin yitil yetu yawonsu.” (1 Yohan 2:1, 2) Ov chinech chirumburikin anch chikalap nchik chitil tusadila kwikil kwau mulong, anch ang twamulembil Nzamb mulong wa dilikishin, ukutulikishin kwetu? Kimwawiyap. Nfungul ya dilikishin kudi kukarumuk kwa kashinsh ni kudiokal ku yitil nich muchim umwing. Ukwash ukutwish kand kuswirikan kudiokal kud amakurump, antu eza kuman yivud mu chikumangen cha Ukristu. Tufanyidin kwitiyin kuyip kwa yitwasadila ni kunenganan nich muchim umwing mulong way chakwel tutwisha kusal usu wa kashinsh wa kwipuk kand kuchirikinamu. (Midimu 3:19; Jakobu 5:13-16) Anch twasal chinech, tukutwish kutambul ukwash wa Yesu ni kuchirikin kand ku dilau dia Yehova.
14. (a) Rumburil mutapu umwing wa usey watukwashina kamu nakash yakupesh ya Yesu. (b) Anch tukwet chakin ritiy, ov chom ik tukusala?
14 Yakupesh ya Yesu yafungula njil ya mwom wa chikupu mwiur mulong wa “kachisak kakemp,” chikunku cha kaad cha mbut yisambidinau mu Disambishil 3:15. (Luka 12:32; Galatia 3:26-29) Yazurila kand njil ya mwom wa chikupu mu paradis panap pansh mulong wa mamiliyon ma antu akwau. (Kuseng 37:29; Kujingunik 20:11, 12; 21:3, 4) Mwom wa chikupu chidi ‘chipan chipaninay Nzamb. . . mudi Kristu Yesu Nsalejetu.’ (Rom 6:23; Efes 2:8-10) Anch tukwet ritiy mu chipan chinech nich kujikitish mulong wa mutapu uchatwishika, tukez kumekesh ritiy riner. Anch twajingunin mutapu upandakena kuwap wamusadilau Yesu kud Yehova mulong wa kuwanyish rusot rend ni mutapu chidia cha usey anch etu awonsu tulondulang piswimp nakash jinzau ja Yesu, tukez kusal mudimu wa Ukristu kwikal mujikit umwing upandakena usey mu mwom wetu. Ritiy retu rikez kumeken ku kashinsh tuyilejina nich akwau chipan chinech chipandakena kuwap cha Nzamb.—Midimu 20:24.
15. Ritiy mudiay Yesu Kristu rikutwish nchik kwikal ni usu wa kunung mu umwing?
15 Ritiy mud riner, rikwet usu upandakena kuwap ni unungina mu umwing mud ik! Kusutil ritiy riner, tukat kushejin piswimp nend Yehova, Mwanend, ni muntu ni mukwau mu chikumangen cha Ukristu. (1Yohan 3:23, 24) Chitusangareshin anch nich rukat Yehova wamwinkisha Mwanend “dijin didia piur pa majin mawonsu [kudioshamu kusu dijin dia Nzamb], chakwel mu dijin dia Yesu manungin mawonsu mazengaminang, ni mwiur ni pansh ni kwishin kwa divu; ni chakwel jindim jawonsu jikwitiyij anch: Yesu Kristu ndiy Mwant, ku uyaj wa Nzamb Tatuku.” —Filip 2:9-11, TMK.
Misamb ya Kuchirikin
• Pamekanay Mesia, ov mulong wak wadingay wijikena kamu nawamp kud antu adinga ni kwitiy chakin Dizu dia Nzamb?
• Ov yom ik yimwing tufanyidina kusal chakwel kumekesh kujikitish kwetu mulong wa yakupesh ya Yesu?
• Yakupesh ya Yesu yatukwashin kal nakash mwi njil ik? Ov chinech chitukwashin nchik pitumwitina Yehova dilikishin dia yitil?
[Chipich chidia pa paj wa 36]
Yesu wayileja in kwilejend anch afanyidin kuyifundish akwau kuziyil ku yijil ya Nzamb