BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • mwbr18 Chiwong map. 1 ​-​ 7
  • MWBR18.01 Mareference mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Kristu Mukand wa Chikumangen

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • MWBR18.01 Mareference mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Kristu Mukand wa Chikumangen
  • Mareference mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Kristu Mukand wa Chikumangen (2018)
  • Tumitu twa milong
  • NGOND WA 1 RUBING RA 1-7
  • NGOND WA 1 RUBING RA 8-14
  • NGOND WA 1 RUBING RA 15-21
  • NGOND WA 1 RUBING RA 22-28
  • NGOND WA 1 RUBING RA 29–NGOND WA 2 RUBING RA 4
Mareference mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Kristu Mukand wa Chikumangen (2018)
mwbr18 Chiwong map. 1 ​-​ 7

MWBR18.01 Mareference mulong wa Mudimu ni Mashakamin ma in Kristu Mukand wa Chikumangen

NGOND WA 1 RUBING RA 1-7

YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | MATEU 1-3

“Want wa Mwiur Udi Piswimp”

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 3:1, 2

kulejan: Dizu dia Grek dirumburikina “kusal mudimu wa kulejan mudi kupan uruu wa patok.” Dikasikeshin mutapu wa kulejan usadikininga yisu yawonsu, mu mutapu wa patok, pakad kulejan ching mu chisak cha antu.

Want: Kapamp ka kusambish kisambidinau mu dizu dia Grek dizu basiléïa, dirumburikin want utakedinau kudi mwant ap mu teritwar ap kand antu adia mwinshin mwa mwant winou. Dizu dined tuditanin mu Mifund ya in Grek ya win Kristu tupamp 162, tupamp 55 tudi mu rusangu ra Mateu ni tupamp tuvud dilondidin piur pa kutakel kwa want wa Nzamb mwiur. Mateu wisambididin yisu yivud dizu dined mu Evanjil wend chawiy chisadina anch Envajil winou amutazuka anch Evanjil wa Want.

Want wa mwiur: Dizu dined tuditanin tupamp 30 ching mu Evanjil wa Meteu. Mu Evanjil wa Marko ni wa Luka asadidin mazu ma mutapu winou “Want wa Nzamb”, malejen anch “Want wa Nzamb” asambishin kal kuutakel mwiur.— Mt 21:43; Mar 1:15; Lk 4:43; Dan 2:44; 2Tm 4:18.

udi piswimp: Pinap dizu dined dirumburikin anch Ntakel wa Want wa mwiur wa machuku ma kurutu udi piswimp ni kutakel panap pansh.

nwtsty yom yikwau

Mutapu wadingay Yohan ni Yidjal Yend

Yohan wading kudjal masun masalau nich mavuj ma kamel ni mukab wa chikit mwi mbund yend ni mukab winou wading kumukwash kusendinaku tuyom tukwau tukemp tukemp. Wawiy mutapu umwing wadjalangay kand muprofet Elija. (2 Ant 1:8) Masun ma mavuj wa kamel mading ma ulombu usunz, amadjalang ching kudi atuzwendj. Pakwez, ampich adjalang masun mawamp masalangau nich ndand wa len. (Mt 11:7-9) Mulong Yohan wavadika mwin Nazir, chimeken anch nsuch jend kelap kujikil. Chawiy lel, mutapu wend wa kudjal ni mutapu wadingay wamekesha pamwing ap anch wading ni mwom uswapela, mulong wipana kamu mu kusal rusot ra Nzamb.

Ampasu

Mudi mudisadidinau mu Bibil, dizu “ampasu” dikutwish kurumburik mitapu kushalijan ya ampasu akweta miseng yilemp ap yiswimp, pakampwil ampasu akata kwendang mu chisak. Kukwatijan ni kukimbijol kwasalau mu Yerusalem mpay yikweta ampasu yifukining nakash mu 75 pa chitot. Payidilingau ampasu inay lel unou mu Moyen-Orient, antu avud adioshining mitu, mayindj, mavuj ni cha may. Chikunku cha ntul chishadiningaku chawiy chidilinga cha wuyisu ap cha kukang. Ampasu inay atadining mudi ankal ap ansis akond-kond akweta vitamin nakash.

Woch

Chipich chikweta yitany yisadinau (1) kudi ampuch, (2) yizwil nich woch. Woch wadiangangay Yohan ausalang kudi ampuch atazukinau anch Apis mellifera syriaca. Ampuch inay aswejining nakash ni ashiching ndond ya chirungil ap ya mashik yidia mwi mpay ya Yudeya pakwez, akasikening kuyivuk kudi antu. Pakwez, kwisambishin kwa mivu yitot chidivu ya kusambish K.C.C., antu ading mu Isarel alaminanga woch mwi nsab ya kam yitazukinau anch silendre. Woch uvud washala mu yitany autana mu mankur (mwin ndond yitazukinau katat anch Tel Rehov), mankur minam madi Mwinkurumbuk ya Yordan. Woch winou ausala kudi ampuch amekena mudi adia a usey nakash ijau nakash mu Turquie.

Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 1:3

Tamar: Udi mband wa kusambish pa amband atan ajimbwilay Mateu adia mu dijuku diavadikinay Mesia. Amband akwau anying adi Rahab ni Rut, awonsu aad kadiap in Isarel (verse 5); Batisheba, “mband wa Uria” (verse wa 6); ni Mariy (verse wa 16). Chimeken anch amband inay adi mu rusangu ra dijuku dia antu amakundj mulong kwasadika yom ya usey nakash pakach pau chakwel ashikena mu kwikal mu dijuku diavadikinay Yesu.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 3: 11

nakubatishany kal: Ap “nakwandjikan kal kanjimu mu mem.” Dizu dia Grek dikarumwinau anch baptizô dirumburikin “kumwandjik muntu kanjimu mu mem.” Ma Bibil makwau mamekeshin anch kubatish kudi kumwandjik kamu muntu kanjimu mu mem. Chisu chimwing, Yohan wading kubatishan kwi ndond yimwing yadinga mu Wit wa Yordan piswimp ni Nkurumbuk ya Salim “mulong kwinikwa kwading mem mavud.” (Yh 3:23) Pamubatishau mwin Etiop kudi Filip, awonsu aad “ashirika, andam mu mem.” (Mid 8:38) Dizu dined dia Grek adisadidin kand mu Bibil wa Septante mu Ant 5:14 palondinau anch Naaman ‘wandama mu mem tupamp sambwad.’

NGOND WA 1 RUBING RA 8-14

YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | MATEU 4-5

“Yom Twilejidina ku Malejan ma Usey ma Yesu ma pa Mukandu”

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 5:3

Ayuk kwau: Kadiap musangar wovilingay muntu, mudi musangar wovilingay muntu mu kachisu kakemp. Pakwez, padisadidinau mulong wa antu, dizu dined dirumburikin kwikal nich chiyukish chidiokila kudi Nzamb ni kusanger yibudikin yach. Dizu dined adisadidin kand mulong wa kumumekesh Nzamb ni Yesu adi mu uyaj wa mwiur.— 1Tm 1:11; 6:15.

ija anch tukwet kuswir kwa yom ya mu spiritu: Dizu dia Grek dikarumwinau anch “ija anch tukwet kuswir kwa yom ya mu spiritu,” chirumburikin, “antu adia atuzwendj (aswirikedina; akad kwikal ni mwin kuyikwash; in kwit ukwash),” kukwatijan ni verse winou, antu inay akwet kuswir kwa kuyikwash ni akat kushinshikin pa yom ya usey. Dizu dined adisadidin kand mu Lk 16:20, 22 mulong wa Lazar “mwin kwit.” Dizu dia Grek diakarumunau mu ma Bibil mamwing anch ‘atuzwendj a mu spiritu’ disambidin piur pa antu amena mar ma mu spiritu ni akweta kuswir kwa kumwijik Nzamb.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 5:7

kwov riy: Pasadidinay Bibil dizu “kwov riy” ap “riy” dimediningap ching pa kulikishin ap kwikal ni ranaken mu dirumburish. Yisu yivud dizu dined dirumburikining kwikal nich ranaken ni riy, yawiy mikadil yikata kumubachik muntu ayikwasha antu akwau adia mu maswir.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 5:9

in kulet chisambu: Antu inay kalaminingap kwau ching chisambu pakwez asadining kand usu wa kutek chisambu pa ndond yiburedina chisambu.

w07 1/12 12

Muleja Mwaney Ikal Mwin Chisambu

Anvaj in Kristu abangidin nakash kuyilil anau “asota chisambu ni kuchilondul.” (1 Pita 3:11) Chisambu chidiokilinga ku kwikal mwin kulet chisambu chitining usu ukash uswirikedina mulong wa kuyiwin yovil ya ujim ni ya rukuny.

Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 4:9

wangifukwil: Dizu dia Grek dikarumwinau pinap anch ‘kwifukwil’ didi aoriste, dimekeshin kusal chisal kanang mu kachisu kakemp. Dizu dined adikarumwin anch “wangifukwil” dimekeshin anch Djabul kamulejap Yesu adandamena kumwifukwil, pakwez ‘amwifukwil’ mu kachisu kakemp.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 4:23

kufundish . . . kulejan: Kufundish kushalijadin ni kulejan, mulong mulej ukat kusal yom yivud kusutamu kulond kwau, ukat kufundish; ukat kurumburil ni kusadin yom yikutwisha kumushikij muntu itiya anch yom yiney yidi yakin mu kusadin uman wakin.

NGOND WA 1 RUBING RA 15-21

YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | MATEU 6-7

‘Dandamenany Bil Kukimb Want’

bhs 178 par. 12

Chisend Tukweta cha Kulembil

12 Chom ik chifanyidina kwikal cha usey nakash mu malembil metu? Yehova ni rusot rend. Tufanyidin kumujikitish ni muchim wetu wawonsu mulong wa yom yawonsu yatusadidinay. (1 Jinsangu 29:10-13) Twij mwamu mulong pezay Yesu pa divu, wayifundisha in kwilejend mutapu wa kulembil. (Tang Mateu 6:9-13.) Walonda anch afanyidin kulembil chakusambish mulong wa kutumbish dijin dia Nzamb, chirumburikin, kudiman mudi ditumbila. Kupwa Yesu wamekesha anch tufanyidin kulembil chakwel Want wa Nzamb weza ni rusot ra Yehova risadika pa mangand mawonsu. Chawiy, kupwa kwa kulembil mulong wa yom yiney ya usey nakash pawiy palonday Yesu anch tufanyidin kulembil mulong wa maswir metu. Anch twamutek Yehova ni rusot rend pa ndond ya kusambish mu malembil metu, tumekeshin anch chidi cha usey nakash kudi etu.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 6:24

kashalapol: Dizu dia Grek dikarumwinau kusal mudi kashalapol dirumburikin muntu ukata kumusadin mwant wend wa mudimu umwing. Yesu walonda anch mwin Kristu kafanyidinap kwipan mu kumusadin Nzamb oku wipanin kand mu kusadin mapit ma ku mujimbu.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 6:33

Dandamenany . . . kukimb: Mu dizu dia Grek, dizu dinend dimekeshin chisal chidandamedina ni dikutwish kurumburik anch “Kudandamen kukimb.” In kwilej a Yesu akin kafanyidinap kukimb Want mu kachisu kakemp kwau kupwa asambish kand kusal yom yikwau. Pakwez, afanyidin kutek want pa ndond ya kusambish mu mwom yau.

Want: Mu maniskiri mamwing ma pakur ma dizu dia Grek afundinamu anch “Want wa Nzamb.”

wend: Wisambidin piur pa Nzamb, ‘Tatuku wa Mwiur’ ujimbwilau mu Mt 6:32.

kutentam: Antu akata kukimb kutentam kwa Nzamb akat kusal rusot rend ni ashiching kukwatijan ni mbil jend piur pa yom yitentamina ni yakad kutentam. Malejan minam mading mashalijadina ni ma Afaris, ading kwimekesh ku mes kwa antu anch adi antu atentamina.—Mt 5:20.

w16.07 p. 14 par. 18

Kimb Bil Want, Kangal Kukimb Yom Yikwau

18 Tang Mateu 6:33. Anch twatek Want pa ndond yakusambish mu mwom wetu. Yesu walonda anch, anch twasal mwamu: ‘akutuwejinanyaku yom yiney yawonsu.’ Mulong wak walonday mwamu? Yesu warumburila mu verse usambedinaku ou anch: “Tatukwen udia mwiur wij kal anch ukwetany kuswir kwa yom yiney yawonsu.” Yehova wij yom ukweta nich kuswir kurutu ey amwiney wijika. (Fil. 4:19) Wij anch tufanyidin kudjal. Wij kand yakudia yiukweta nich kuswir ni wij anch ey ni dijuku diey ukwetany kuswir kwa ndond ya kushakam. Yehova ukwikal ni kashinsh anch wikal kal ni yom yiukweta nich kuswir.

Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu

w14 1/5 16-17 par. 14-16

Mekesh Yaku Yiwamp mu Mudimu Wey wa Kulejan

14 Tong bil anch akutazuk kal ku telefon pakwez ujinguninap dizu dia muntu ukutazukina. Udi muntu uwakad kwijik, pakwez ukwipwil piur pa yakudia yiukatishininga nakash. Tukutwish kwiyipul anch nany ututazukina ni yom ik yisotinay chakin kamu. Mulong wa kalimish, tukutwish pamwing ap kwambamb nend mu wiswimp, pakwez tukumulej anch tusotil kwimik mambamb. Ku mutamb ukwau, tong anch mwin kutazuk ku telefon wiyijikish amwinend, ni twijik kal anch udi mwin mudimu utadina yom ya yakudia, ni ukwet musangar wa kutulej yom yimwing yikutwisha kutukwash nakash. Tukutwish pamwing ap kwitiy chakwel twambamba nend. Kupwa, tukatining antu akad kwikal ni mikadil yikash pakwez akweta kalimish pakatau kwambamb ni yetwetu. Ov, mutapu ik tukutwisha kukudish mikadil ya kalimish kudi antu twambambina nau mu mudimu wa kulejan?

15 Ma teritwar mavud, tufanyidin kuyirumburil patok in chikumbu mulong wak twiyendidin. Mu win yakin, tukwet rusangu rakadiau kwikal nich antu a mu teritwar wetu, pakwez tong bil anch kand kal twiyijikisha kudi muntu ni twasambish mambamb metu kapamp kamwing ni kumwipul anch: “Anch chitwishikin anch upwisha milong yawonsu ya pa mangand, ov, chikwikal nchik?” Etu twij anch chipul chinech chikutwish kutukwash kwijik yom yidia mu manangu ma muntu ni kusambish mambamb piur pa Bibil. Pakwez, muntu winou ukutwish kwiyipul yipul yiney: ‘Ov, muntu winou udi nany, ni wipwil chipul chinech mulong wak? Ov, chom ik chikimbinay?’ Chawiy lel tufanyidin kusal usu wa kwiyijikish kudi muntu. (Fil. 2:3, 4) Ov, mutapu ik tukutwisha kusal mwamu?

16Kalam wa munyingumuku umwing wamana anch mutapu winou wa kwambamb ni antu udi uwamp. Kupwa kwa kulangwishijan, ukumulej muntu winou trakt ulondin anch Ov, Usotil Wijika Uyakin? ni kulond anch: “Tuyinkishin antu awonsu a mwi ndond yiney. Wambambidin pa yipul musamban yikatau antu avud kwiyipul. Trakt wey ou kamu.” Mukadivar ulondin anch antu avud akat kumekesh musangar anch ij rutong ra weny wey. Mwamu, chikwikal chiswapela kusambish mambamb kapamp kamwing. Kalam wa munyingumuku wamwipula kand muntu winou anch: “Pakach pa yipul yiney, ov, chisu chikutongishina?” Anch muntu watond chimwing, mukadivar ukufungul trakt ni kwambamb nend piur pa chilondinay Bibil piur pa chipul chinech. Chamwamu, muntu ukutond chipul ni kudandamen kwambamb ni kuvuramen yadiay kusal mulong wa chikumbu chend. Pakwez, kudi mitapu yivud ya kusadin mulong wa kusambish mambamb. Mwi ndond yimwing, antu akutwish kutongijokin piur pa yitusadina kurutu kwa kwitiy anch twambamba nau. Chifanyidina kusal chidi kutenchik mazu metu ma kusambish nich mu mutapu ukatilau antu a mu teritwar wetu.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 7:28,29

ashimwoka nakash: Dizu dia Grek disadidinau pinap dikutwish kurumburik “kushimwok nakash kamu kushik ni ku kwov runeng.” Dizu dined dimekeshin kamu anch yom yalonday Yesu yading nich chibachikin chikash kudi antu ayitesha.

mutapu wend wa kufundish: Mazu minam mamekeshin mutapu wafundishangay Yesu, mutapu warumburilangay yom ni mwading kand malejan mafundishay ni yom yawonsu yafundishay kand mu Malejan ma Usey ma pa Mukandu.

kalejanap mudi alej a yijil: Pa ndond pa kwimekesh mudi rabi ukweta ulabu, kukwatijan ni chaku cha alej a yijil inay, Yesu walondang kamu mudi muntu watumau kudi Yehova, walejana mudi muntu ukweta ulabu, malejan mend mading mimedin mu Dizu dia Nzamb.— Yh 7:16.

NGOND WA 1 RUBING RA 22-28

YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | MATEU 8-9

“Yesu Wayikata Antu”

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 8:3

wamukwataku: Chijil cha Moses chalonda anch mwin musong wa mak kafanyidinap kushakam pamwing ni antu akwau mulong alika kusamburish musong winou kudi antu akwau. (Lev 13:45, 46; Kuch 5: 1-4) Pakwez, antakel a chirelijon in Yuda ayishidilanga antu kwitiy yijil yikwau yawejinauku. Chilakej, yijil yau yalikisha kumusejin muntu ukweta musong wa mak mu metre umwing ni asantimetre 80, pakwez anch kwading rinkind kafanyidinap kumusejin mu a metre 45. Yijil yiney yasala anch asambisha kuyisadin nayimp antu ading ayedina musong wa mak. Yijil yiney yading kand kuyilondil nawamp arabi ading ajingamina mulong wa kulik kuyiman antu ading ayedina musong wa mak ni piur pa muntu mukwau wayidjibwilang in musong wa mak mayal chakwel ikala nau kulemp. Pakwez, Yesu wayovina ayej inay ameshau mar ushon nakash chawiy chasalay yom yading kutong kudi in Yuda akwau anch yiwanyidinap—chawiy chamukwatay muyej winou mulong wa kumwok. Yesu wasala yom yawonsu mulong wa kumwok muntu wading ni musong wa mak mu kulond kwau dizu.—Mt 8:5-12.

nikatil kusal mwamu: Yesu kitiyap ching kusu kwit kwamwitau pakwez wamekesha maswir mend madingay nich ma kumukwash muyej winou mu kumekesh anch wafanyidina kusal yom yivud kusutamu chisend chend chadingay nich.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 9:10

kudia: Ap “kushakam ku tebur.” Kushakam ni muntu kanang ku tebur kumekeshin anch muntu winou udi murund ney wa piswimp. Pakwez, in Yuda a mu chirung cha Yesu kadingap ni chaku cha kushakam ku tebur ap kudia pamwing ni muntu wading wakad kwikal mwin Yuda.

in kulambwish yitad: In Yuda avud ading kulambwish yitad ya antakel in Rom. Antu ading ayikisin in Yuda inay ading kulambwishang yitad mulong asalanga nakash ni angendj ni itang usey uvud wa yitad yalabwishangau. Kayikatap in kulambwish yitad kudi in Yuda amwing mulong ayimananga mudi adi antu amwing akayitil nakash ni asalanga masandj.—Mt 11:19; 21:32.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 9:36

wayovila riy: Dizu dia Grek splagkhnizomaï disadidinau pinap dimekeshin “ditont” (splagkhna), yimekeshin yovil ya mu mujimbu wa muntu ap ushon ukash wovilingay muntu winou. Dizu dined dia Grek dipandakenamu kwikal ni yovil ya ranaken.

Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu

w02-F 15/8 13 par. 16

“Am Nakwinkishany Kal Chilakej”

16 Chilik chimwing kand, mukurump wa amasalay—pamwing ap wading Mwin Rom ap Mukamichidn—waseja piswimp ni wamuleja Yesu chakwel amwokilay kalal wend, Yesu wading wij anch isalay winou wading ni yilim. Pa chirung chinicha kalal wa amasalay wading pamwing ap muntu wasala kal yisal ya chisum, kujipan ap wifukwilang difukwil dia makasu. Pakwez, Yesu washinshikina yom yiwamp yadingay nich muntu winou—ritiy rend rikash. (Mateu 8:5-13) Kupwa kand, chisu chambambay Yesu ni mpongarik wamupampau nend ku mutond wa mar Yesu kamuvurishap yom yend yiyimp yasalay pakur, pakwez wamukasikesha ni kumwinkish ruchingej ra mu machuku ma kurutu. (Luka 23:43) Yesu wading wij anch kwikal nich chitongijok chiyimp mu kuyilond antu akwau nayimp kwela kuyizish antu. Chakin kamu, usu wasalay Yesu wa kushinshikin pa yom yiwamp yading kudi antu akwau yawiy yayikasikesha asala yom yiwamp.

jy 70 par. 6

Mulong Wak In Kwilej a Yesu Kajidinap Yakudia?

Yesu wayikwasha in kwilej a Yohan Mubatish ijika anch kwikil muntu ukweta mbil ya kuyishinshikin in kwilej a Yesu chakwel alondula yisal ya yinshakur yatekau in Yuda a pasak mudi kujil yakudia. Chawiy, Yesu kezap mulong wa kutenchik ni kudandamen nich mitapu yikur ya kwifukwil yadinga piswimp ni kujiy. Difukwil diakasikeshinay Yesu didiap difukwil dikwatijadina ni yinshakur ya in Yuda a pasak yatekau kudi antu. Yesu kapakishap ap pakemp kusal mudi utekin chibel chisu pa disun dikur ap kutek maar ma nviny masu mwi nsab ya chikit chikur.

NGOND WA 1 RUBING RA 29–NGOND WA 2 RUBING RA 4

YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | MATEU 10-11

“Yesu Ukat Kwambulan”

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 10:29,30

amiswesu: Dizu dia Grek strouthion dimekeshin mutapu umwing wa atujil akemp akemp, pakwez dizu dined akat kudisadin nakash mulong wa amiswesu alandishingau ku usey ukemp nakash mulong wa kuyidia.

ku rufalang rumwing ra usey ukemp: Kulond kwa chifanikesh rudi rufalang rutazukiningau anch “assariôn,” muntu wafanyina kusal mudimu mu aminit 45 mulong wa kwikal nich rufalang riner. (Tal Appendice B14 udia mu nwt wa English 2013.) Yisu yimwing payay Yesu mu weny wend ku Galalia kapamp ka kasatu, ndiy walonda anch akat kulandish amiswesu aad ku rufalang rumwing rutazukinau anch assariôn. Chisu chikwau kand, padingay mu mudimu wend wa nsudiel wa kulejan mu Yudeya, Yesu walonda kand anch chading chiswapel kwikal ni amiswesu atan ku usey winou. (Lk 12:6) Mu kwilakej jinsangu jinej, twaman kal komb anch amiswesu ading atujil amwing ading akad usey nakash alandishangau, chawiy anch muntu waland amiswesu atan akumuwejinaku umwing mudi mwas pakad kufut nfalang.

nswich jawonsu ja ku mitu yen ajichidin kal: Alonding pamwing ap anch nswich jawonsu jidinga ku mutu wa muntu jiding 100000 ni kusut. Pijingay kamu Yehova nawamp uvud wa nswich jinej chimekeshin patok anch Yehova ukat kuyisanger in Kristu awonsu.

nwtsty yom yikwau

Muswesu

Amwiswesu ading atujil amwing alandishangau nich usey ukemp nakash pa atujil awonsu alandishangau mulong wa kuyidia. Amwiswesu aad afanyina kuyiland ku usey wa nfalang jikatay muntu kusadin ku mudimu mu aminit 45. Dizu dia Grek disadidinau pinap dikutwish kurumburik mitapu kushalijan ya atujil akemp akemp mudi atujil awonsu ijikena a pol (Passer domesticus biblicus) ni amwiswesu akwau adinga mu Espagne atazukinau anch (Passer hispaniolensis), amiswesu inay adiaku avud mu Isarel.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 11:28

yisend yikasikena ya mitapu ni mitapu: Antu awonsu atazukau kudi Yesu mulong wa kumulondul ading ni “yisend yikasikena ya mitapu ni mitapu” yayiletinanga yakamish ni yayiziyishanga. Mulong kumwifukwil Yehova kudi awiy kwading mudi difund dimwing diyilimidina mulong wa yinshakur ya antu yawejinawuku ku Yijil ya Moses. (Mt 23:4) Ap anch dichuku dia Sabat diading dichuku dia kwiswedish, pakwez dichuku dined dikala kudi awiy mudi chom chimwing chiyilimidina nakash.— Kub 23:12; Mar 2:23-28; Lk 6:1-11.

nikez kukwambulany: Dizu dia Grek ‘kwambul’ dikutwish kurumburik kwiswedish (Mt 26: 45; Mar 6:31) ni kupimaku mulong wa kuziy mulong wa kwikal ni usu (2Ko 7:13; Flm 7). Kukwatijan ni mazu minam, kwitwik “mpand” ya Yesu (Mt 11:29) kurumburikin kusal mudimu, chidiap kupim. Dizu dia Grek diasadinay Yesu dimekeshin kamu kusal mudimu nich mushiku wawonsu, chawiy muntu mwawonsu ufanyidin kwitik mpand yend mulong yiswakel ni chisend chend chipipel.

nwtsty yom ya kwilej yidia mu Mt 11:29

Itwikany mpand yam: Pasadinay Yesu dizu “mpand”, wakimba kulond piur pa kuziyin ku wintakel. Anch ndiy walondina piur pa mpand jaad, mpand yimwing yidia ku mutabu wa Nzamb ni yikwau yidia ku mutabu wend, chawiy komb ndiy wakimba kuyilej atwimbuy end asend mpand yend oku ndiy uyitadin. Anch chidi mwamu, akimba kufund dizu dined anch: ‘Ikalany mwinshin mwa mpand yam.’ Anch yawiy mpand yimwing yatekay Yesu mulong wa antu akwau, chawiy chirumburikin anch ndiy amwinend wafanyina kuziyil ku wintakel wa Kristu mudi mwafanyidinau kand atwimbuy end niyawiy kuziyin.

Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu

jy 96 par. 2-3

Yohan Ukatin Kutesh Jinsangu Piur pa Yesu

Ov, chipul chinech chimeken anch chidi chipul chisu? Yohan udi muntu mwin kwitiyij, mulong pamubatishay Yesu kwasut kal piswimp mivu yaad, wamana mutapu spiritu wa Nzamb wamushirikinay Yesu ni watesha dizu dia Nzamb dialonda anch winou ndiy mwanam mukatish. Tufanyidinap kutong anch ritiy ra Yohan raziya. Chikwau kand, Yesu wading kandikal alondap yom yiwamp piur pa Yohan mudi mu kulonday pa chisu chinech. Pakwez, anch Yohan kidjidjekap, mulong wak wamwipula Yesu chipul chinech?

Yohan wakimba kusu kwijik patok anch Yesu amwinend alonda anch ndiy Mesia. Chom chinech chela kumukasikesh Yohan wadinga ni ushon padingay mu rukan. Chimeken kamu anch chipul chipulay Yohan chading ni diyingishin dikwau dia usey nakash. Yohan wading wij nawamp uprofet wa Bibil walonda anch Uzizidilau Many kudi Nzamb ukwikal mwant ni ukwikal kand mupandish. Pakwez, angond avud asuta kupwa kwa kumubatish Yesu, Yohan wading mu rukan. Chawiy, Yohan wipula chakwel ijika anch kukwez muntu mukwau ukumuswinkana Yesu, ukeza kuwanyish kamu uprofet wawonsu wasambelau kulond piur pa Mesia.

jy 98 par. 1-2

Riyind Kudi Antu a Chirung Chinech Chiyimp

Yesu wamulimisha nakash Yohan Mubatish, pakwez mutapu ik wamumanau Yohan kudi antu akwau? Yesu walonda anch: ‘Antu a chirung chinech, adi mudi anikanch ashicha mu chiku akata kuyitazuk akwau ni kulond anch: ‘Etu twakupepilangany mishiy, en walikany kuja; twakunenganeshany pakwez kiudidilanyap.’’—Mateu 11:16, 17.

Chom ik chakimbay kulond Yesu? Wovikesha patok chitongijok chend palonday anch: “Yohan wajila yakudia, walik kuna maar ma nviny, chad antu awonsu amwelang anch: ‘Ndiy ukwet chilembil.’ Pezay Mwan a muntu, ndiy wading ni kudia ni kuna, chad antu awonsu alonda anch: ‘Talany muntu winou! Ndiy upumbil kudia ni kuna, udi murund wa in kulambwish yitad ni in yitil.’” (Mateu 11:18, 19) Chikwau kand, Yohan wading ni mashakamin ma chilik chimwing mudi ma mwin Nazir, mulong kanangap maar ma nviny, pakwez antu a chirung chinech amwela anch ukwet chilembil. (Kuchind Michid 6:22, 3; Luka 1:15) Pakwez Yesu wading ni mashakamin mudi ma antu awonsu. Ndiy wadiangang ni wanangang maar mu mutapu uwamp, pakwez amufisha nich anch wading upumbil kudia ni kuna. Chimeken anch chikasikening kuyisangaresh antu awonsu.

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan