ESTERI

1 A masikwini ya Ahasuwerusi,* leswi liki, Ahasuwerusi lweyi a a fuma 127 wa swifundzra, ku sukela a Indiya ku ya a Etiyopiya,* 2 a masikwini lawa Hosi Ahasuwerusi a a tsrhame xitsrhan’wini xa wuhosi a xidoropanini xa le* Xuxani,* 3 hi lembe dzra wuzrazru dzra ku fuma kwake, a hambe nkhuvu a hambela vazrangeli ni vatizri vake hinkwavu. A nkhubyini a ku ni vazrangeli va masotxha ya Persiya ni ya Medo, vhanu va swiyimu swa le henhla ni vazrangeli va swifundzrankulu. 4 Nakone a va kombe ku ganya ka mfumu wake lowu hlamalisaka kun’we ni wukulu ni ku hlonipheka kwake ku dzringana masiku manyingi, 180 wa wone. 5 Loko masiku lawo ma helile a hosi yi hambe nkhuvu a gqekeni dzra jaradi dzra yindlu ya wuhosi ku dzringana 7 wa masiku, yi hambela hinkwavu lava a va le xidoropanini xa* le Xuxani,* ku sukela ka lwenkulu ku ya ka lwentsrongo. 6 A gqeke a dzri xongiseliwe hi makortina ya ku basa ni ya nkuxe,* lawa a ma tsrimbeleliwe hi tingoti ta ku hambiwa hi panu ya ku basa ni linyu dzra muvala wa vhiyoleta.* A ma hayekiwe ka mintxhumu ya prata leyi a yi hambiwe ku fana ni xitlan’wana leyi a yi bekeliwe ka mapilari ya marmori. Ku tlhele ku bekiwa switsrhamu ka mbangu lowu a wu xongiseliwe hi mazribye ya porfira,* marmori dzra ku basa, maperola ni marmori dzra ntima.

7 A vhinyu a dzri txheleteliwa ka tikopo ta woru; a tikopo ta kone a ti nga fani. A vhinyu dzra hosi a dzri li dzrinyingi ngopfu swinene lakakuva i hosi ntsena leyi a yi kota ku yentxa leswo. 8 A nga kone lweyi a a sindzrisiwa ku nwa; lowo a ku li nawu lowu a wu landzriwa, hikusa a hosi ni vatizri va le ndlwini ya hosi a va tsrimbe leswaku mun’wana ni mun’wana a ta yentxa leswi swi mu nyonxisaka.

9 Hosi ya xisati Vhaxiti na yene a hambe nkhuvu a hambela vavasati ka yindlu ya wuhosi ya Hosi Ahasuwerusi.

10 Hi siku dzra wu 7, na mbilu ya hosi yi nyonxile hi kola ka vhinyu, yi zrume Mehumani, Bizita, Harbona, Bigita, Abagita, Zetari na Karkasi, ku nga 7 wa vatizri va le ndlwini ka hosi lava a va pfunisa Hosi Ahasuwerusi, 11 leswaku va buyisa Hosi ya xisati Vhaxiti a mahlweni ka hosi na a yambale ngiyana ya wuhosi, akuva a komba vhanu ni vazrangeli a wuxongi byake, hikusa a a xonge ngopfu swinene. 12 Kambe Hosi ya xisati Vhaxiti a a yala ku yingiseta xileleto xa hosi lexi yi xi nyikeliki hi ku tizrisa vatizri va le ndlwini ya wuhosi. Hi kola ka leswo, a hosi yi kwata ngopfu swinene yi va yi hlundzruka ngopfu swinene.

13 Hiloko hosi yi vutisa tintlhazri leti a ti wu tiva ha hombe nawu, (hikusa a timhaka ta hosi a ti yisiwa ka hinkwavu lava a va wu tiva ha hombe nawu* ni ku lulamisa timhaka. 14 A vatlhavukanyisi lava a yi va dumba a ku li Karixena, Xetari, Adimata, Taraxixi, Merexi, Marsena na Memukani. A vazrangeli lava va 7 va le Persiya ni Medo a va pfumeleliwa ku vona hosi nakone a va ni switsrhamu leswi tlakukiki a mfun’wini). 15 Hosi Ahasuwerusi a vutisa a ku: “Hi ku ya hi nawu, i yini leswi swi fanelaka ku yentxiwa hi Hosi ya xisati Vhaxiti hi leswi yi kalaka yi nga xi yingisetanga xileleto xanga, lexi ni xi nyikeliki hi ku tizrisa vatizri va le ndlwini ya hosi?”

16 Hiloko Memukani a hlamula mahlweni ka hosi ni vazrangeli a ku: “Phela Hosi ya xisati Vhaxiti a yi zrukanga hosi ntsena, kambe yi zruke ni vazrangeli hinkwavu ni vhanu hinkwavu lava nga ka swifundzra swa Hosi Ahasuwerusi. 17 Hikusa a vavasati hinkwavu va ta twa leswi hosi ya xisati yi swi yentxiki, kutani va ta yeyisa vanuna vavu, va ku: ‘Hosi Ahasuwerusi a zrumise leswaku ku buyisiwa Hosi ya xisati Vhaxiti a mahlweni kwake, kambe a yi pfumelanga.’ 18 Hi siku ledzro, a vasati hinkwavu va vazrangeli va le Persiya ni Medo, lava va taka tiva leswi hosi ya xisati yi swi yentxiki va ta vulavula hi ndlela leyi fanaka ni vanuna vavu, ku nga vazrangeli, kutani leswo swi yentxa leswaku va yeyisiwa ngopfu swinene nakone swi ta va hlundzrukisa. 19 Loko u swi zrandzra we hosi, a ku humesiwi nawu hi vito dzraku nakone ka milawu ya le Medo ni ya Persiya, leyi kalaka yi nga txintxiwi, a ku tsraliwi leswi: Vhaxiti a nga ha txhuki a ta mahlweni ka Hosi Ahasuwerusi nakone a hosi a yi yentxi leswaku wansati mun’wana wa ku yampswa ku mu tlula a va Hosi ya xisati a matsrhan’wini yake. 20 Kutani loko nawu wa hosi wu tiviwa a mfun’wini waku lowukulu hinkwawu, a vavasati hinkwavu va ta hlonipha vanuna vavu, ku sukela ka lwenkulu ku ya ka lwentsrongo.”

21 A mhaka leyi yi nyonxise hosi ni vazrangeli, lakakuva a hosi yi yentxe leswi Memukani a swi hlayiki. 22 Xileswo, a hosi yi zrumela mapapela ka swifundzrankulu hinkwaswu, na ma tsraliwe hi matsralela ya xifundzrankulu xin’wana ni xin’wana ni hi tindzrimi ta vhanu va swifundzrankulu hinkwaswu, yi leleta leswaku a nuna mun’wana ni mun’wana a fanela ku va hosi* a kaya kwake ni leswaku ku fanela kuva ku khaneliwa lidzrimi dzrake.

2 Ntsrhaku ka swiyentxakalu leswi, na kutani Hosi Ahasuwerusi a zrulile, a dzrimuke leswi Vhaxiti a swi yentxiki ni leswi a swi tsrimbiki mayelanu na yene. 2 Hiloko a vatizri va le ndlwini ka hosi va ku: “A hosi a yi djuleliwi van’hwanyana va ku xonga lava nga siki yetlela ni wanuna. 3 We hosi, beka vayimeli ka swifundzra hinkwaswu swa mfumu waku akuva va buyisa van’hwanyana hinkwavu va ku xonga lava nga samikiki va yetlela ni wanuna, a xidoropanini xa* le Xuxani,* ka yindlu ya vavasati. Va ta hlayisiwa* ha Hegayi mutsrheniwa wa hosi, lweyi a hlayisaka vavasati, nakone va ta nyikiwa swa ku tola akuva va yengesela wuxongi byavu. 4 Kutani a n’hwanyana lweyi a taka yi nyonxisa ngopfu hosi hi yene a taka va hosi ya xisati a siva Vhaxiti.” A mavonela lawo ma yi nyonxisile hosi nakone hi swoswo yi swi yentxiki.

5 A doropeni dzra Xuxani a ku ni Muyuda lweyi a vitaniwaka Mordekayi n’wana wa Yayiri, n’wana wa Ximeyi, n’wana wa Kixi lweyi wa Mubenjamini, 6 lweyi a nga tekiwa Yerusalema kun’we ni vhanu van’wana na Yekoniya* hosi ya Yuda, va yisiwa a wukazraweni ha Nebukadnetsara Hosi ya Babilona. 7 Mordekayi a wundle Hadasa,* ku nga Exteri n’wana wa makwavu wa papayi wake, hikusa a a nga na papayi nambi mamana. A a li n’hwanyana wa ku xonga ngopfu swinene nakone Mordekayi a mu wundle swanga n’wanake ntsrhaku ka loko vapswele vake va file. 8 Loko xileleto xa hosi ni nawu wa yone swi huweleliwile nakone van’hwanyana vanyingi va buyisiwile a doropeni dzra Xuxani, va va va nyikeliwa ka Hegayi akuva a va hlayisa, Exteri na yene a yisiwe a ndlwini ka hosi a va a nyikeliwa ka Hegayi muhlayisi wa vavasati akuva a mu hlayisa.

9 A n’hwanyana a nyonxise Hegayi, a va Hegayi a mu komba lizrandzru dzra ku dumbeka, nakone a hambe malulamiselo ya leswaku a nyikiwa swa ku tola akuva a yengesela wuxongi byake, ni swakuda swa ku hlawuleka, nakone a mu nyike 7 wa vatizri va xisati lavanene va kone va le ndlwini ka hosi. Handle ka leswo, a ye mu beka kun’we ni vatizri vake a mbangwini lowunene wa kone ka yindlu ya vavasati. 10 Exteri a nga vulavulanga ntxhumu hi vhanu va le tikweni dzrake ni maxaka yake hikusa Mordekayi a a mu byele leswaku a nga khaneli ni mhunu hi mhaka leyi. 11 Siku ni siku Mordekayi a a khaluta hi le mahlweni ka yindlu ya vavasati akuva a tiva leswaku Exteri o yini, ni leswaku va mu khomisa kuyini.

12 A n’hwanyana mun’wana ni mun’wana a a nyikiwa nkama akuva a voniwa hi Hosi Ahasuwerusi, loko ku khalute 12 wa tihweti na a tola swa ku yengesela wuxongi byake, hi lani a swi tsrimbiwe ha kone. Akuva va yengesela wuxongi byavu a va fanela ku yentxa leswi: A va fanela ku tola mafuzra ya mira ku dzringana 6 wa tihweti, kasi ka tihweti letin’wana ta 6 a va tola mafuzra ya Balsamu ni mafuzra man’wana akuva va yengesela wuxongi byavu. 13 Ntsrhaku ka leswo, a n’hwanyana a a va na a lulamile akuva a tikombekisa a mahlweni ka hosi nakone a a nyikiwa hinkwaswu leswi a a swi kombela ka yindlu ya vavasati akuva a famba na swone a ndlwini ka hosi. 14 A a nghena ka yindlu ya hosi a madambyeni nakone hi mixo lowu landzrelaka a a ya ka yindlu ya wubidzri ya vavasati, lani a va hlayisiwa ha Xahaxigazi, mutsrheniwa wa hosi, lweyi a a hlayisa vasati lavatsrongo va hosi. A n’hwanyana a a nga tlheli a ya mahlweni ka hosi handle ka loko a hosi yi mu nyonxelile yi va yi zrumisa leswaku a ya vitaniwa hi vito.

15 Loko ku tlhase khambi dzrake dzra ku ya mahlweni ka hosi, Exteri n’wana wa Abikhayili makwavu wa papayi wa Mordekayi, lweyi Mordekayi a mu wundliki swanga n’wanake, a nga kombelanga ntxhumu handle ka leswi a byeliwiki ha Hegayi mutsrheniwa wa hosi lweyi a a hlayisa vavasati. (Ku dzringana nkama hinkwawu lowo Exteri a a nyonxeliwa hi vhanu hinkwavu lava a va mu vona.) 16 Exteri a yisiwe ka Hosi Ahasuwerusi a ndlwini ya wuhosi, hi hweti ya wu 10, leswi liki, hi hweti ya Tebeti,* hi lembe dzra wu 7 dzra ku fuma ka Ahasuwerusi. 17 Hiloko hosi yi mu zrandzra ngopfu Exteri ku tlula vavasati* lavan’wana hinkwavu, kutani yi mu nyonxela ni ku mu yamukela ku tlula van’hwanyana lavan’wana. Hiloko yi mu yambexa ngiyana ya wuhosi yi va yi mu yentxa hosi ya xisati a siva Vhaxiti. 18 Kutani a hosi yi hamba nkhuvu wa wukulu, ku nga nkhuvu wa Exteri, yi hambela vazrangeli hinkwavu ni vatizri va yone, nakone yi dzrivalela vhanu va swifundzra hinkwaswu yi va yi va phakela swihiwa hi ndlela leyikulu swinene, lakakuva a o va hosi ntsena leyi a yi kota ku yentxa leswo.

19 Loko van’hwanyana* va buyisiwa hi khambi dzra wubidzri, Mordekayi a a tsrhame nyangweni wa yindlu ya hosi. 20 Exteri a a nga vulavuli ntxhumu mayelanu ni maxaka yake ni vhanu va tiko dzrake, hi lani Mordekayi a a mu lelete ha kone; Exteri a a tama a yingiseta minkongomiso ya Mordekayi hi lani a a yentxa ha kone nkama lowu na a ha tsrhama na yene.

21 A masikwini wolawo na Mordekayi a a ha tsrhama nyangweni wa yindlu ya hosi, Bigitani na Terexi, vatizri vabidzri va le ndlwini ka hosi, ku nga vazrindzri va tinyangwa, va hlundzrukile va va va kunguhata ku dlaya Hosi Ahasuwerusi. 22 Kambe Mordekayi a yi tivile mhaka leyi a va hi ku kahlula a ya byela Hosi ya xisati Exteri. Hiloko Exteri a ya byela hosi leswi Mordekayi a mu byeliki swone. 23 A mhaka leyi yi setxhiwile kuva ku kumiwa leswaku i ntiyiso, kutani vavanuna lava vabidzri va hayekiwa mhandzrini; nakone hinkwaswu leswi swi tsraliwile mahlweni ka hosi, ka buku dzra matimu.

3 Ntsrhaku ka nkama wa kukazri, Hosi Ahasuwerusi a tlakuxe Hamani n’wana wa Hamedata lweyi wa Muagagi a va a mu kulisa, a mu beka ka xitsrhamu xa ku tlakuka ku tlula vazrangeli lavan’wana hinkwavu. 2 Nakone a malandzra hinkwawu ya hosi lawa a ma li nyangweni wa yindlu ya hosi a ma kozrama ni ku khinsama a mahlweni ka Hamani, hi lani hosi a yi lelete ha kone. Kambe Mordekayi a a yala ku kozrama ni ku khinsama a mahlweni ka Hamani. 3 Hiloko a malandzra ya hosi lawa a ma li nyangweni wa yindlu ya hosi ma vutisa Mordekayi ma ku: “Ha yini u nga xi landzri xileleto xa hosi?” 4 A ma mu vutisa leswo siku ni siku, kambe a a nga ma yingiseti. Hiloko ma byela Hamani ku vona leswaku ndlela leyi Mordekayi a a tikhoma ha yone a yi ta pfumeleliwa kumbe im-him; hikusa a a va byele leswaku i Muyuda.

5 Loko Hamani a vone leswaku Mordekayi a a nga pfumeli ku kozrama ni ku khinsama a mahlweni kwake, a hlundzruke ngopfu swinene. 6 Kambe a a vona na swi li switsrongo ku dlaya Mordekayi ntsena, hikusa a a byeliwe leswaku Mordekayi i Muyuda. Xileswo Hamani a djuletele ndlela ya ku helisa vhanu va tiko dzra Mordekayi, leswi liki, Vayuda hinkwavu a mfun’wini hinkwawu wa Ahasuwerusi.

7 Ka hweti ya ku sungula, ku nga hweti ya Nisani,* ka lembe dzra wu 12 dzra ku fuma ka Hosi Ahasuwerusi, ku txukumeteliwe Puri, (leswi liki, mpshwampshwa) a mahlweni ka Hamani akuva ku hlawuliwa siku ni hweti,* kutani a mpshwampshwa yi kombetela ka hweti ya wu 12, ku nga hweti ya Adari.* 8 Hiloko Hamani a byela Hosi Ahasuwerusi a ku: “Ku ni vhanu lava hangalakiki a xikazri ka vhanu va swifundzra hinkwaswu swa mfumu waku, a milawu yavu yi hambanile ni ya vhanu lavan’wana hinkwavu nakone a va yi landzri milawu yaku we hosi, a hi swinene kuva we hosi u tama u va tsrhika. 9 Loko we hosi u swi zrandzra, a ku humesiwi nawu wa leswaku va helisiwa. A vatizri va le ndlwini ya hosi ni ta va hakela 342.000 wa makilu* ya prata lawa va taka ma beka a wukosini bya wuhosi.”*

10 Hiloko hosi yi susa a xitlan’wana xa ku funga ha xone lexi a yi xi yambalile vokweni yi xi nyika Hamani nala wa Vayuda, n’wana wa Hamedata lweyi wa Muagagi. 11 A hosi yi byela Hamani yi ku: “A prata ni vhanu swi le mavokweni yaku, yentxa leswi u swi djulaka ha swone.” 12 Xileswo, hi siku dzra wu 13 ka hweti ya ku sungula ku vitaniwe vamatsralana va hosi. Va tsrale hinkwaswu leswi Hamani a swi byeliki masatrapa ya hosi, vagovhernadori va swifundzra ni vazrangeli va vhanu va ku siyanasiyana, hi matsralela ya xifundzra xin’wana ni xin’wana ni hi tindzrimi ta vhanu hinkwavu. A mapapela ma tsraliwe hi vito dzra Hosi Ahasuwerusi ma va ma fungiwa hi xitlan’wana xa ku funga ha xone xa hosi.

13 A mapapela ma zrumeliwe ka swifundzra hinkwaswu swa hosi hi ku tizrisa vazrumiwa, na ma ni xileleto xa ku dlaya ni ku helisa Vayuda hinkwavu hi ku helela, lavampshwa ni lava duhwaliki, vavasati ni swivanana hi siku dzrin’we, ku nga siku dzra wu 13 ka hweti ya wu 12, leswi liki, hi hweti ya Adari, ni leswaku a va fanela ku tekeliwa mintxhumu yavu. 14 Leswi a swi tsraliwe ka papela a swi fanela ku huweleliwa swanga nawu ka xifundzra xin’wana ni xin’wana ni ku tivisiwa ka vhanu hinkwavu, akuva va ta lulamela siku ledzro. 15 A vazrumiwa va hume hi ku tsrutsruma hi ku landzra xileleto xa hosi; a nawu wu huweleliwe a xidoropanini hinkwaxu xa* le Xuxani.* Hiloko a hosi na Hamani va tsrhama akuva va nwa, kambe a xidoropanini xa* le Xuxani* a ku ni mpfilumpfilu hikusa a va nga swi tivi leswaku ku yentxeka yini.

4 Loko Mordekayi a tive hinkwaswu leswi yentxekiki, a handzrula mpahla yake a yambala mpahla ya xidzrilo* a va a titxheletela nkuma.* Kutani a huma a ya doropeni na a dzrila hi xiviti. 2 A fambe a ya gamela ka nyangwa wa yindlu ya hosi, hikusa a nga kone lweyi a a fanela ku nghena hi nyangwa wa yindlu ya hosi na a yambale saka. 3 Ka swifundzra hinkwaswu lani a xileleto ni nawu wa hosi a swi huweleliwa kone a ku ni xidzrilo xikulu ka Vayuda, va titsrona swakuda nakone a va dzrila na va vavisekile. Vanyingi vavu a va yetlela ka masaka ni le nkumeni.* 4 Loko vatizri va xisati ni vatsrheniwa va hosi ya xisati Exteri va ye mu byela leswi a swi yentxeka, a kazrateke ngopfu swinene. Hiloko a zrumela mpahla ka Mordekayi akuva a susa mpahla ya xidzrilo* a yambala mpahla yoleyo, kambe a nga pfumelanga. 5 Hi kola ka leswo, Exteri a zrumise leswaku ku ya vitaniwa Hataki mun’we wa vatsrheniwa va hosi lweyi a a yaveliwe kuva a mu tizrela, a va a mu zruma ku ya vutisa Mordekayi leswaku a ku yentxeka yini.

6 Xileswo Hataki a ye vulavula na Mordekayi a mbangwini lowu pfulekiki lowu a wu kumeka a mahlweni ka nyangwa wa yindlu ya hosi. 7 Mordekayi a mu byele hinkwaswu leswi swi yentxekiki ni ntsrengo wa mali leyi Hamani a dumbisiki ku yi hakela a wukosini bya hosi akuva ku helisiwa Vayuda. 8 Mordekayi a nyike Hataki a papela dzra nawu lowu wu nga huweleliwa a Xuxani, lowu a wu vulavula hi ku helisiwa ka Vayuda. A a fanela ku ya wu komba Exteri a va a mu tlhamuxela wone a tlhela a mu byela leswaku a ya vulavula ni hosi a yi kombela leswaku yi komba vhanu vake timpswalu.

9 Hataki a ye byela Exteri leswi Mordekayi a mu byeliki swone. 10 Hiloko Exteri a zruma Hataki akuva a ya byela Mordekayi a ku: 11 “A vatizri hinkwavu va hosi ni vhanu va swifundzra hinkwaswu swa hosi va swi tiva leswaku loko wanuna wa kukazri kumbe wansati wa kukazri o ya mahlweni ka hosi ka gqeke dzra le ndzreni, na a nga zanga a vitaniwa, ko va ni nawu wun’we ntsena lowu tizraka ka vhanu hinkwavu, lowu liki: A mhunu wa kone a fanela ku dlayiwa; a to tama a hanya ntsena loko hosi yi mu tlakuxela nhonga ya wuhosi ya woru. Kambe ku khaluta 30 wa masiku na ni nga vitaniwi leswaku ni ya mahlweni ka hosi.”

12 Loko Mordekayi a byeliwe leswi Exteri a swi hlayiki, 13 a zrumele nhlamulo ka Exteri a ku: “U nga pimisi leswaku leswi u nga ndlwini ya hosi u ni mukhandlu wa ku huluka ku tlula Vayuda lavan’wana hinkwavu. 14 Loko swoswi wo miyela, a mhunu mun’wana a ta pfuna Vayuda a va a va huluxa, kambe wene ni maxaka yaku mi ta fa. Kone swi tiva ha mani, loko n’waninkama u bekiwe kuva hosi ya xisati hi nkongometo wolowo?”

15 Hiloko Exteri a zrumela nhlamulo ka Mordekayi a ku: 16 “Famba u ya hlengeleta Vayuda hinkwavu lava nga Xuxani, mi va mi titsrona swakuda hi kola kwanga. Mi nga di nambi ku nwa ntxhumu ku dzringana masiku mazrazru, wusiku ni nhlikanhi. Na mine ni vatizri vanga va xisati hi ta yentxa leswi fanaka. Kutani ni ta ya mahlweni ka hosi na ni nga vitaniwanga, nambileswi ku yentxa leswo ku nga ku tlula nawu, loko swi sindzrisa kuva ni fa ni ta fa.” 17 Hiloko Mordekayi a famba a ya yentxa hinkwaswu leswi Exteri a mu byeliki swone.

5 Hi siku dzra wuzrazru, Exteri a yambala mpahla ya wuhosi a ya gqekeni dzra le ndzreni dzra yindlu ya hosi a tlhasa a yima mahlweni ka yindlu ya hosi, a hosi a yi li ndlwini ya wuhosi na yi tsrhamile xitsrhan’wini xa yone xa wuhosi yi lavisa nyangweni. 2 A hosi ye na ku vona Exteri Hosi ya xisati na a yimile gqekeni yi nyonxa hi ku mu vona, lakakuva yi mu tlakuxela nhonga ya wuhosi ya woru leyi a yi yi khomile. Exteri a tsrhindzrekela a khumba wugan’wini bya nhonga ya hosi.

3 A hosi yi mu vutisa yi ku: “Hosi ya xisati Exteri, he xini xikombelo xaku? Nambiloko wo kombela hamfu ya mfumu wanga ni ta ku nyika!” 4 Exteri a hlamula a ku: “Loko we hosi u swi zrandzra, wene na Hamani tanani namunhla mi ta ta da swakuda leswi ni mi lulamiseliki swone.” 5 Hiloko hosi yi ku: “Byelani Hamani leswaku a ta hi ku kahlula hi lani Exteri a kombeliki ha kone.” Kutani a hosi kun’we na Hamani va ya da swakuda leswi Exteri a swi lulamisiki.

6 Kutani hi nkama lowu va nwaka vhinyu, a hosi yi byela Exteri yi ku: “U djula ni ku yentxela yini? U ta yentxeliwa swone! He xini xikombelo xaku? Nambiloko wo kombela hamfu ya mfumu wanga ni ta ku nyika!” 7 Exteri a hlamula a ku: 8 A xikombelo xanga hi lexi: “Loko ni kume ku nyonxeliwa a mahlweni kwaku wene hosi, ni loko wene hosi u nyonxela ku hlamula a xikombelo xanga, ingiki wene hosi u nga ta mundzruku na Hamani mi ta ta da swakuda leswi ni taka mi lulamisela swone; kutani mundzruku ni ta hlamula xivutiso xaku wene hosi.”

9 Hi siku ledzro Hamani a suke lahayani na a nyonxe ngopfu swinene. Kambe loko a vona Mordekayi na a li nyangweni wa yindlu ya hosi ni ku xiya leswaku a nga sekelekanga nambi ku mu txhava, Hamani a mu hlundzrukela ngopfu swinene Mordekayi. 10 Nambitanu Hamani a tikhomile a va a muka kaya kwake. Hiloko a zrumisa leswaku ku vitaniwa vanghanu vake na Zerexi nkatake. 11 Hamani a tikhuza hi leswi a a ganye ngopfu, hi vanake lavanyingi ni hi leswi hosi a yi mu tlakuxile ni ku mu kulisa, hi ku mu beka henhla ka vazrangeli ni vatizri va hosi.

12 Hamani a tlhela a ku: “Handle ka leswo, a Hosi ya xisati Exteri ye zramba mine ntsena akuva ni famba ni hosi hi ya da swakuda leswi a yi swi lulamiselile. Nakone hosi ya xisati yi tlhele yi ni zramba leswaku mundzruku ni ya da na yone kun’we ni hosi. 13 Kambe hinkwaswu leswo a swi ni nyonxisi loko na ha tama ni vona Muyuda lweyi va liki i Mordekayi na a tsrhame nyangweni wa yindlu ya hosi.” 14 Hiloko nkatake Zerexi ni vanghanu vake hinkwavu va ku: “Zrumisa leswaku ku lulamiseliwa mhandzri ya 22 wa mametru hi ku leha. Kutani a mixweni kombela hosi leswaku Mordekayi a hayekiwa ka yone. Hi ndlela leyi u ta ya da swakuda ni hosi na u nyonxile.” A mavonela lawo ma mu nyonxisile Hamani a va a zrumisa leswaku ku lulamiseliwa a mhandzri.

6 Hi wusiku byolebyo a hosi yi heleliwa hi wuzrongo. Xileswo yi leleta leswaku ku ya tekiwa buku dzra matimu ya masiku wolawo va va va dzri dondzrela hosi. 2 Va kume leswaku ka dzrone a ku tsraliwe leswaku Mordekayi a a mangalele Bigitani na Terexi vatizri vabidzri va le ndlwini ya hosi, lava a va li vazrindzri va tinyangwa, lava a va kunguhate ku dlaya Hosi Ahasuwerusi. 3 A hosi yi vutisa yi ku: “Hi yentxe yini akuva hi tlangela Mordekayi hi leswi a swi yentxiki?” A vatizri va le ndlwini ya hosi va hlamula va ku: “A hi yentxanga ntxhumu.”

4 Ntsrhaku ka nkamanyana a hosi yi vutisa yi ku: “I mani lweyi a nga gqekeni?” A ku li Hamani lweyi a a nghene a gqekeni dzra le handle dzra yindlu ya hosi, akuva a kombela leswaku Mordekayi a hayekiwa ka mhandzri leyi a a mu lulamiselele yone. 5 A vatizri va le ndlwini ya hosi va hlamula va ku: “I Hamani lweyi a nga lahayani gqekeni.” Hiloko a hosi yi ku: “Mu byelani a nghena.”

6 Loko Hamani a nghenile a hosi yi mu vutisa yi ku: “A nga yentxeliwa yini mhunu lweyi a hosi yi nyonxelaka ku mu tlangela?” Hamani a tibyela leswi a mbilwini yake: “I mani lweyi a hosi yi nga nyonxelaka ku mu tlangela handle kwanga?” 7 Kutani Hamani a hlamula hosi a ku: “Ka mhunu lweyi a hosi yi nyonxelaka ku mu tlangela, 8 ku fanela ku buyisiwa swiyambalu swa wuhosi, leswi we hosi u swi yambalaka ni kavhalu ledzri we hosi u fambaka ha dzrone nakone a ku bekiwi ngiyana ya wuhosi a nhlokweni ya kavhalu. 9 A swiyambalu ni kavhalu swi fanela ku va ka wutiyanguleli bya mun’we ka malandzra ya hosi lawa ma hloniphiwaka ngopfu swinene, kutani a malandzra ya hosi ma fanela ku yambexa mhunu lweyi a hosi yi nyonxelaka ku mu tlangela ma va ma mu zrendzrelekisa a doropeni na a khwele ka kavhalu. Na ma huwelela mahlweni kwake ma ku: ‘Ku yentxiwa leswi ka mhunu lweyi a hosi yi nyonxelaka ku mu tlangela!’” 10 Hi ku kahlula a hosi yi byela Hamani yi ku: “Kahlula u ya teka swiyambalu ni kavhalu u yentxa hinkwaswu leswi u swi hlayiki, ka Mordekayi, lweyi wa Muyuda, lweyi a tsrhamiki nyangweni wa yindlu ya hosi. U nga siyi ntxhumu ka leswi u swi hlayiki.”

11 Hiloko Hamani a teka swiyambalu ni kavhalu a swi yambexa Mordekayi, a mu khwelisa ka kavhalu a mu zrendzrelekisa doropeni na a huwelela a mahlweni kwake a ku: “Ku yentxiwa leswi ka mhunu lweyi a hosi yi nyonxelaka ku mu tlangela!” 12 Ntsrhaku ka leswo, Mordekayi a tlhelele nyangweni wa yindlu ya hosi, kambe Hamani a muke hi ku kahlula na a dzrila nakone na a tifunekete nhloko. 13 Hamani a dzrungulela nkatake Zerexi ni vanghanu vake hinkwavu, hinkwaswu leswi swi mu yentxekeliki, hiloko a tintlhazri take ni nkatake Zerexi va mu byela va ku: “Loko Mordekayi lweyi a sungulaka ku ku hlula a li wa lixaka dzra Vayuda,* a u nge ti swi kota ku mu hlula, nakunene a ta ku hlula.”

14 Na va ha vulavula na yene ku tlhase vatizri va le ndlwini ya hosi va tekela ku teka Hamani va mu heleketa akuva a ya da swakuda leswi lulamiseliwiki ha Exteri.

7 Hiloko hosi na Hamani va ya da swakuda leswi lulamiseliwiki ha Exteri Hosi ya xisati. 2 Hi siku ledzro dzra wubidzri, na va li ku nweni ka vhinyu, a hosi yi tlhela yi byela Exteri yi ku: “Hosi ya xisati Exteri, u djula ni ku yentxela yini? U ta yentxeliwa swone. He xini xikombelo xaku? Nambiloko wo kombela a hamfu ya mfumu wanga ni ta ku nyika!” 3 Hosi ya xisati Exteri yi hlamula yi ku: “Loko ni kume ku nyonxeliwa a mahlweni kwaku, We Hosi, ni loko u swi zrandzra, ni kombela kuva u huluxa wutomi byanga, ni kombela ni kuva u huluxa wutomi bya vhanu va tiko dzranga. 4 Hikusa mine ni vhanu va tiko dzranga hi xavisiwile akuva hi dlayiwa ni ku helisiwa hi ku helela. Loko a he xavisiwa akuva hi va swikazrawa i na ni miyelile. Kambe a wubihi lebyi a byi fanelanga byi pfumeleliwa, hikusa byi ta yentxa leswaku u luzekeliwa we hosi.”

5 Hiloko Hosi Ahasuwerusi a vutisa Hosi ya xisati Exteri a ku: “I mani lweyi a yentxiki leswo? A kwini mhunu lweyi a viki ni nhlana wa ku yentxa mintxhumu ya ku bihisa xileswo?” 6 Exteri a hlamula a ku: “A nala wezru i Hamani, wanuna lweyi wa ku biha.”

Loko a yingela leswo, Hamani a sungula ku zruzrumela hi ku txhava hi kola ka hosi ni hosi ya xisati. 7 Hiloko hosi yi sekeleka na yi hlundzruke ngopfu swinene yi va yi tsrhika swakuda yi ya ka jaradi dzra yindlu ya wuhosi, kambe Hamani a sekeleka a kombela Hosi ya xisati Exteri leswaku yi mu twela wusiwana, hikusa a swi vonile leswaku a hosi a yi teke xiboho xa ku mu khatisa. 8 A hosi yi suke ka jaradi dzra wuhosi yi tlhelela ka yindlu leyi a va dela ka yone, hiloko yi vona leswaku Hamani a a tiwisele ka xitufa lexi Exteri a a li ka xone. A hosi na yi hlundzrukile yi ku: “A ha djula ni ku pfinya hosi ya xisati kola kaya kwanga!” Ye na heta ku hlaya leswo, va funeketa wuso bya Hamani. 9 Kutani Harbona, mun’we wa vatizri va le ndlwini ya hosi, a ku: “Hamani a patsre ni ku lulamisela mhandzri akuva a hayeka Mordekayi wanuna lweyi a huluxiki wutomi byaku we hosi. A mhandzri yi le kaya ka Hamani nakone yi ni 22 wa mametru* hi ku leha.” Hiloko hosi yi ku: “Hayekani Hamani ka yone.” 10 Xileswo va hayeka Hamani ka mhandzri leyi a a yi lulamisele Mordekayi, kutani a mahlundzru ya hosi ma b’ohla.

8 Hi siku ledzro Hosi Ahasuwerusi a nyike Hosi ya xisati Exteri a yindlu ya Hamani nala wa Vayuda, kutani Mordekayi a ya mahlweni ka hosi, hikusa Exteri a a byele hosi leswaku a va li maxaka. 2 Hiloko hosi yi susa xitlan’wana xa ku funga ha xone, lexi yi xi tekeliki Hamani, yi va yi xi nyika Mordekayi. Kutani Exteri a nyika Mordekayi wutiyanguleli bya ku hlayisa yindlu leyi a yi li ya Hamani.

3 Ntsrhaku ka leswo, Exteri a tlhela a ya vulavula ni hosi. A khinsama milengeni ya yone a dzrila, a kombela leswaku yi helisa wubihi lebyi vangiwiki ha Hamani lweyi wa Muagagi ni makungu yake ya ku helisa Vayuda. 4 A hosi yi tlakuxela Exteri nhonga ya wuhosi ya woru, kutani yene a sekeleka a yima a mahlweni ka hosi. 5 Exteri a ku: “Loko we hosi u swi zrandzra nakone ni yamukeleka a mahlweni kwaku, loko u swi vona na swi lulamile we hosi ni loko u ni nyonxela, a ku humesiwe nawu wa ku txintxa leswi tsraliwiki ka mapapela ya Hamani n’wana wa Hamedata lweyi wa Muagagi, leswi a swi tsraliki hi nkongometo wa ku helisa Vayuda a swifundzreni swaku hinkwaswu, we hosi. 6 Hikusa ni nga swi kotisa kuyini ku tiyiselela ku vona khombo ledzri taka wela vhanu va tiko dzranga, nakone ni nga swi kotisa kuyini ku tiyiselela ku vona ku helisiwa ka maxaka yanga?”

7 Hiloko Hosi Ahasuwerusi a byela Hosi ya xisati Exteri na Mordekayi lweyi wa Muyuda a ku: “Kutani ni nyike Exteri yindlu ya Hamani nakone ni zrumise leswaku a hayekiwa mhandzrini hi kola ka mazrengu yake ya ku hlasela* Vayuda. 8 Tsralani nawu hi vito dzranga lowu seketelaka Vayuda hi lani mi vonaka na swi li swinene ha kone mi va mi wu funga hi xitlan’wana xanga xa ku funga ha xone, hikusa a nawu lowu tsraliwiki hi vito dzra hosi wu tlhela wu fungiwa hi xitlan’wana xa ku funga xa hosi a wu txintxiwi.”

9 Kutani hi siku dzra wu 23 ka hweti ya wuzrazru, leswi liki, hi hweti ya Sivhani,* ku vitaniwe vamatsralana va hosi, kutani va tsrale hinkwaswu leswi Mordekayi a swi leletiki Vayuda, ku patsra ni masatrapa, vagovhernadori ni vazrangeli va swifundzra, ku sukela a Indiya ku ya a Etiyopiya, ku nga 127 wa swifundzra, hi matsralela ya xifundzra xin’wana ni xin’wana ni hi tindzrimi ta vhanu va swifundzra hinkwaswu kun’we ni hi matsralela ni lidzrimi dzra Vayuda.

10 Mordekayi a tsrale mapapela hi vito dzra Hosi Ahasuwerusi a va a ma funga hi xitlan’wana xa ku funga ha xone xa hosi, a ma zrumele hi ku tizrisa vazrumiwa lava a va famba hi makavhalu ya ku tsrutsruma ngopfu swinene lawa a ma tizrisiwa ka mintizro ya le wuhosini. 11 Ka mapapela wolawo a hosi a yi nyike Vayuda ka madoropa hinkwawu mpfumelelo wa leswaku va tlhangana akuva va lwela wutomi byavu, yi va nyike ni mpfumelelo wa ku dlaya ni ku helisa hi ku helela ntlawa wun’wana ni wun’wana wa xifundzra xin’wana ni xin’wana lowu a wu ta va hlasela, leswo a swi patsra ni ku helisa vasati vavu ni vanavu ni ku va tekela mintxhumu yavu. 12 Leswo a swi fanela ku yentxeka hi siku dzroledzri dzra dzrin’we ka swifundzra hinkwaswu swa Hosi Ahasuwerusi, hi siku dzra wu 13 ka hweti ya wu 12, leswi liki, hi hweti ya Adari.* 13 Leswi a swi tsraliwe ka mapapela a swi fanela ku huweleliwa swanga nawu ka swifundzra hinkwaswu. A swi fanela ku tivisiwa ka vhanu hinkwavu akuva Vayuda va kota ku tilulamiselela siku ledzro, leswaku va tidzrihisela ka valala vavu. 14 A vazrumiwa va suke hi ku kahlula na va tsrutsruma ngopfu swinene hi ku landzra xileleto xa hosi, a va famba hi makavhalu lama tizrisiwaka ka mintizro ya le wuhosini. A xileleto xi huweleliwe ni le xidoropanini xa* le Xuxani.*

15 Hiloko Mordekayi a suka a mahlweni ka hosi na a yambale mpahla ya wuhosi leyi hambiwiki hi panu ya nkuxe* ni ya ku basa, na a yambale ni hazri ya yikulu ya woru ni xiyambalu xin’wana xa lisima ngopfu swinene xa ku hambiwa hi voya dzra muvala wa vhiyoleta.* Nakone a doropa dzra le Xuxani* a dzri huwelela hi ku nyonxa. 16 A Vayuda va ku hefuu!* Va nyonxa ngopfu swinene ni ku hloniphiwa. 17 Ka swifundzra hinkwaswu ni le ka madoropa hinkwawu lomu a xileleto ni nawu wa hosi a swi huweleliwa kone, a Vayuda a va nyonxa ngopfu swinene, va hamba minkhuvu ni ku tikholisa. Nakone vhanu vanyingi va matiko man’wana a va tihlaya Vayuda, hikusa a va va txhava ngopfu swinene Vayuda.

9 Hi siku dzra wu 13 ka hweti ya wu 12, leswi liki, ka hweti ya Adari,* ku nga siku ledzri a xileleto ni nawu wa hosi a swi fanela ku hetisisiwa ha dzrone, hi siku ledzri a valala va Vayuda a va tibyela leswaku va ta va hlula, ku yentxeki leswi hambaniki, a Vayuda hi vone va hluliki lava a va va nyenya. 2 A Vayuda va hlengeletanile a madoropeni yavu ka swifundzra hinkwaswu swa Hosi Ahasuwerusi akuva va lwa ni valala vavu, a nga kone lweyi a kotiki ku hlula Vayuda, hikusa vhanu hinkwavu a va va txhava ngopfu swinene. 3 Nakone a vazrangeli hinkwavu va swifundzra, masatrapa, vagovhernadori ni lava a va vonelela mabindzru ya hosi va seketele Vayuda, hikusa a va txhava Mordekayi. 4 Mordekayi a a hloniphiwa ngopfu a ndlwini ya hosi nakone ndhuma yake a yi hangalaka a swifundzreni hinkwaswu, swanga hi leswi a a ya a va ni ntamu.

5 A Vayuda va hlule valala vavu hinkwavu hi xipada, va va dlayile ni ku va helisa, va yentxe ku zrandzra hi lava a va va nyenya. 6 Nakone a xidoropanini xa* le Xuxani* a Vayuda va dlaye ni ku helisa 500 wa vhanu. 7 Va dlaye na Parxandata, Dalifoni, Asipata, 8 Porata, Adaliya, Aridata, 9 Parmaxita, Arisayi, Aridayi na Vhayizata, 10 ku nga 10 wa vana va Hamani nala wa Vayuda n’wana wa Hamedata. Kambe a va phanganga* mintxhumu yavu ntsrhaku ka loko va va dlayile.

11 Hi siku dzroledzro a hosi yi byeliwe nhlayu ya lava dlayiwiki a doropeni dzra le Xuxani.*

12 A hosi yi byela Hosi ya xisati Exteri yi ku: “Loko ntsena lani a doropeni dzra Xuxani a Vayuda va dlaye ni ku helisa 500 wa vhanu ni 10 wa vana va Hamani, swi li yini hi ka swifundzra leswin’wana swa hosi? Ni byeli, u djula ni ku yentxela yini swoswi? Ni ta ku yentxela swone. Wa ha ni xikombelo xin’wana? Ni ta ku nyika leswi u swi djulaka.” 13 Exteri a hlamula a ku: “Loko u swi zrandzra we hosi, a Vayuda lava nga Xuxani a va nyikiwe mpfumelelo wa kuva ni mundzruku va tlhela va tilwela hi lani va yentxiki ha kone namunhla nakone a 10 wa vana va Hamani a va hayekiwi mhandzrini.” 14 Xileswo a hosi yi leleta leswaku swi yentxisiwa xiswoswo. A nawu wu huweleliwile a Xuxani nakone a 10 wa vana va Hamani va hayekiwe mhandzrini.

15 A Vayuda va le Xuxani va tlhele va tlhangana hi siku dzra wu 14 ka hweti ya Adari nakone va dlaye 300 wa vhanu a Xuxani, kambe a va phanganga a mintxhumu yavu.

16 A Vayuda lavan’wana lava a va tsrhama swifundzreni swa hosi na vone va tlhanganile akuva va lwela wutomi byavu.* Va tihuluxile ka valala vavu nakone va dlaye 75.000 wa lava a va va nyenya;* kambe a va phanganga mintxhumu yavu. 17 Leswo swi yentxeke hi siku dzra wu 13 ka hweti ya Adari, kutani hi siku dzra wu 14 va wisile, va va hi siku ledzro va hamba nkhuvu va tlhela va nyonxa.

18 Kasi loko ku li Vayuda va le Xuxani va tlhanganile hi siku dzra wu 13 ni dzra wu 14 ka hweti ya Adari, kutani hi siku dzra wu 15 va wisile va va hi siku ledzro va hamba nkhuvu va tlhela va nyonxa. 19 Hi leswo swi yentxiki a Vayuda lava a va tsrhama ka madoropa man’wana va teka siku dzra wu 14 ka hweti ya Adari swanga siku dzra ku nyonxa, dzra nkhuvu ni dzra ku tikholisa, swanga siku dzra ku zrumelelana swakuda.

20 Mordekayi a tsrale swiyentxakalu leswi a va a zrumela mapapela ka Vayuda hinkwavu a swifundzreni hinkwaswu swa Hosi Ahasuwerusi, leswi swi nga kusuhi ni leswi swi nga kule. 21 A va lelete leswaku lembe dzrin’wana ni dzrin’wana va tlangela siku dzra wu 14 ni dzra wu 15 ka hweti ya Adari, 22 hikusa ka masiku lawo a Vayuda va wisile ka valala vavu nakone hi hweti leyo a ku xukuvala kwavu ku ndzruluke ku nyonxa nakone a xidzrilo xavu xi ndzruluke nkhuvu. A va fanela ku tlangela masiku lawo swanga masiku ya nkhuvu ni ku nyonxa, swanga mukhandlu wa ku zrumelelana swakuda ni ku nyika swisiwana swihiwa.

23 A Vayuda va pfumelile ku teka masiku lawo swanga masiku ya nkhuvu lembe ni lembe ni ku yentxa leswi Mordekayi a va tsraleliki swone. 24 Hikusa Hamani n’wana wa Hamedata lweyi wa Muagagi nala wa Vayuda hinkwavu, a a luke kungu dzra ku helisa Vayuda ni ku txukumetela Puri, leswi liki, wuhlolotwana,* akuva a va txhavisa ni kuva a va helisa. 25 Kambe loko Exteri a ye mahlweni ka hosi, a hosi yi humese xileleto lexi yentxiki hi ku tsraliwa lexi liki: “Ingiki makungu yake ya ku biha ya ku lwisana ni Vayuda ma nga tlhela hi yene”; hiloko Hamani ni vanake va hayekiwa mhandzrini. 26 Hi leswo swi yentxiki masiku lawo ma vitaniwa Purimi, leswi sukelaka ka zritu ledzri liki “Puri”.* Xileswo hi ku landzra hinkwaswu leswi a swi tsraliwe ka papela, leswi va swi voniki ni leswi swi va humeleliki, 27 a Vayuda va titsrimbele leswaku vone, vanavu ni hinkwavu lava va taka tipatsra na vone a va fanela ku tlangela masiku lawo ya mabidzri ni ku yentxa leswi a swi tsraliwile mayelanu na wone, hi nkama lowu bekisiwiki, lembe ni lembe. 28 Lawa a ku li masiku lawa a va fanela ku ma dzrimuka ni ku ma tlangela a tinxakeni hinkwatu, hi mindangu yavu hinkwayu, a swifundzreni hinkwaswu ni le madoropeni hinkwawu; a masiku lawa ya Purimi a Vayuda a va nga fanelanga va yima ku ma tlangela, nakone a nkhuvu lowu a va nga fanelanga va yima ku wu tlangela a tinxakeni tavu hinkwatu.

29 Hi ku famba ka nkama ku tsraliwe papela dzra wubidzri mayelanu ni masiku ya Purimi nakone a Hosi ya xisati Exteri n’wana wa Abikhayili, na Mordekayi lweyi wa Muyuda, va dzri tiyisekisile hi ku ya hi wulawuli lebyi va nyikiwiki byone. 30 Hi ku landzrela, a mapapela ma zrumeliwe ka Vayuda hinkwavu, ka 127 wa swifundzra swa mfumu wa Ahasuwerusi, na ma ni mazritu ya ku zrula ni ya ku dumbeka, 31 a ma tiyisekisa ku tlangeliwa ka masiku ya Purimi hi nkama lowu bekisiwiki, hi lani Mordekayi lweyi wa Muyuda na Hosi ya xisati Exteri va va leletiki ha kone, ni hi lani vone* ni vanavu a va titsrimbele ha kone, ku patsra ni ku hamba swikombelo ni ku titsrona swakuda. 32 Nakone xileleto xa Exteri xi tiyisekise timhaka leti a ti fambisana ni masiku ya Purimi, futsrhi leswo swi tsraliwe ka buku dzra kukazri.

10 Hosi Ahasuwerusi a sindzrise vhanu va le tikweni ni va le swihlaleni akuva va tizra swanga swikazrawa.

2 Loko ku li wukulu bya Mordekayi ni mintxhumu leyikulu leyi a yi yentxiki kun’we ni wutsrhokotsrhoko bya ndlela leyi hosi yi mu tlakuxiki ha yone, xana a swi tsraliwanga a bukwini dzra matimu ya nkama wa tihosi ta Medo ni Persiya? 3 Hikusa Mordekayi lweyi wa Muyuda a a li wa wubidzri a mfun’wini, a o va ntsrongo ntsena ka Hosi Ahasuwerusi. A Vayuda a va mu vona a li lwenkulu, nakone a a hloniphiwa hi vamakwavu hinkwavu. A a tizrela ku pfuna vhanu va tiko dzrake ni ku yentxa leswaku a vatukulu vavu hinkwavu va hlayiseka.