Xiyenge 2 Mahanyela Ya Vakriste

Ka dondzro yaku ya Bibele, u kume wutivi mayelanu ni leswi Yehovha a swi kombelaka kwaku ni ndlela ya ku hanya hi milawu yakwe ya ku lulama. Akuva u hanya hi ku ya hi leswi u swi dondzriki, kumbexana swi djule u txintxa ka swinyingi a mahanyeleni yaku ni ndlela leyi u byi lavisaka ha yone wutomi. Leswi swoswi u tibekiseliki ku hanya hi milawu ya Yehovha ya ku lulama, wa faneleka ku yentxa ntizro lowu yamukelekaka wa ku va muzrezri wa madzrungula lamanene.

Ku kambisisa swivutiso leswi landzrelaka swi ta ku pfuna ku tiva milawu ya Yehovha ya ku lulama hi ndlela leyi khanyaka ni ku dzrimuka mintxhumu yimbeni leyi u nga yi yentxaka akuva u va mutizreli wakwe lweyi a yamukelekaka. Dzrungula ledzri dzri ta ku pfuna ku vona lisima dzra ku yentxa mintxhumu hinkwayu hi lipfalu ledzri basiki ni ku yisa lidzrumu ka Yehovha.​—2Ko 1:12; 1Tm 1:19; 1Pe 3:16, 21.

Leswi dondzro yaku yi ku yentxiki u tlhasa lani, a swi ganaganekisi leswaku u tiyimisele ku titsrongahatela wuhosi bya Yehovha ni ku hamba xiyenge xa nhlengeletanu yakwe. A swivutiso ni Matsralwa lama tsrhahiwiki swi ta ku pfuna ku kambisisa ndlela leyi u ku twisisaka ha yone ku titsrongahatela lulamiselo dzra Yehovha, ku nga ha va a ndzreni ka bandla, a ndangwini, kumbe a hansi ka wulawuli bya politika bya misava leyi. Handle ka ku ganaganeka, u ta ya u kulisa ndlela leyi u tlangelaka ha yone malulamiselo ya Yehovha ya ku dondzrisa vhanu vakwe ni ku va yaka hi tlhelo dzra moya. Malulamiselo lawo ma patsra mintlhanganu ya bandla leyi u taka nyonxela ku kumeka ni ku hlengemela ka yone hi ku hlamula loko swiyimu swi ku pfumelela.

Handle ka leswo, xiyenge lexi xi ta vulavula hi lisima dzra ku hlengemela nkama hinkwawu a ntizrweni wa ku zrezra hi Mfumu, ku pfuna vambeni ku tiva Yehovha ni leswi a swi yentxelaka vhanu swoswi. (Mt 24:14; 28:19, 20) Hi wugamu, xiyenge lexi xi ta ku pfuna ku twisisa leswaku a ku tinyiketela kwaku ka Yehovha ni ku babatisiwa a hi matlangwana. Tiyiseka leswaku Yehovha awa yi tlangela ndlela leyi u kombisiki ha yone leswaku wa ti tlangela timpswalu leti nga ku faneliki leti a ku kombisiki tone.

1. He wini nawu wa wukriste hi wukati? He xini xivangelo xin’we xa le matsralweni lexi pfumelelaka mhunu ku dlaya wukati?

• ‘Xana a mi dondzranga leswaku a Muvumbi, a ku sunguleni, a va yentxi wanuna ni wansati, kutani a ku: Hi leswo ke, wanuna a ta siya tatana ni mamana wakwe, a ta namazrela nsati wakwe; hi wubidzri byavu va ta va nyama yin’we. Hi leswo ke, a ve he vabidzri, ya ku va nyama yin’we; leswi ke Xikwembu Nkulukumba a nga swi tlhanganisa kun’we, a mhunu a nga txhuke a swi tsravukanisa. . . . Loko mhunu a hlongola nsati wakwe na ku nga vanga na vuwoswi, a tlhela a teka mun’wanyana, a yentxa vumbuye.’​—Mt 19:4-6, 9.

2. Ha yini lava hanyaka xikan’we swanga nuna na nsati va fanela ku tekana hi nawu? Loko u txhatile, xana wa tiyiseka leswaku mutxhatu waku wu le nawini nakone wa tiviwa hi mfumu?

• ‘Va dzrimuxe leswaku va tibeka hansi ka tihosi ni mintamu, va ya hi nawu.’​—Ti 3:1

• ‘A vukati a byi khensiwe ku hinkwavu, ni likuku dzri nga vi na xambya; kambe loko ve va vumbuye ni vawoswani Xikwembu Nkulukumba a ta va yavanyisa.’​—Hb 13:4.

3. He byini wutiyanguleli byaku a ndzreni ka ndangu?

• ‘N’wananga, yingela dondzro ya tatana waku, u nga fulazreli ku laya ka mamana waku.’​—Pr 1:8.

• ‘Hikusa a nuna i nhloko ya nsati, swanga ha Kriste a nga nhloko ya bandla. . . . Vavanuna, zrandzrani vasati venu, swanga hi leswi Kriste na yene a nga zrandzra bandla.’​—Ef 5:23, 25.

• ‘Vatatana, mi nga hlundzrukiseni vana venu, kambe va wundlani hi makhatela ni madondzrisela ya Hosi [Yehovha, NM].’​—Ef 6:4.

• ‘Vana, yingisetani vapswele venu mintxun’wini hinkwayu, hikusa i swa hombe leswo a Hosini.’​—Kl 3:20.

• ‘Na n’wine vasati, yingisetani vanuna venu.’​—1Pe 3:1.

4. Ha yini hi fanela ku bekela lisima wutomi?

• ‘[Xikwembu Nkulukumba] lweyi a nyikaka hinkwavu a vutomi ni hika ni hinkwaswu. . . . Hikusa ku yene ha hanya, ha famba-famba, hi ni ku va kone.’​—Min 17:25, 28.

5. Ha yini hi nga fanelanga ku dlaya mhunu, nambi n’wana lwa nga siki pswaliwa?

• ‘Loko vhanu va lwa, va vavisa wansati lwe wa nyimba . . . loko ku humelela mhangu, lanu ke u ta dzrihisa wutomi hi wutomi.’​—Eks 21:22, 23.

• ‘A mahlu yaku ma ni vonile na ni nga sanga na vumbiwa, kutani a bukwini dzraku ku tsraliwi hinkwawu masiku ya ku hanya kwanga; dzrin’wana ni dzrin’wana ku wone ma tsraliwile, na ni dzrin’we dzra wone dzri nga sanga na va kone.’​—Ps 139:16, TLM.

• ‘Leswi vengiwaka ha Yehovha . . . mavoko lama halataka ngati leyi ngeke na nandzru.’​—Pr 6:16, 17.

6. Xana wu li yini nawu wa Xikwembu Nkulukumba mayelanu ni ngati?

• ‘Mi tsrhika . . . ngati ni leswa ku fa hi xihluku.’​—Min 15:29.

7. Ha yini hi fanela ku zrandzra vakriste-kulozri?

• ‘Ni n’wi nyika nawu lowumpshwa, hi leswaku n’wi zrandzrana. Swanga hi leswi ni n’wi zrandzriki, na n’wine zrandzranani. Hi laha hinkwavu va taka tiva leswaku n’wi vadondzrisiwa vanga, loko n’wi zrandzrana.’​—Yh 13:34, 35.

8. Leswaku a mavabyi lama dlayaka ma nga tluleli vambeni: a) Ha yini mhunu lweyi a nga ni mavabyi lama tlulelanaka a nga fanelanga ku zranga a xingazra ni ku nyunta vambeni? b) Ha yini a nga fanelanga a vaviseka loko vambeni va nga mu zrambi makaya kwavu? c) Ha yini mhunu lweyi a nga ha txhukaka a li ni mavabyi lama tlulelanaka a fanela ku ya kambeliwa ngati hi ku swi zrandzra na a nga si sungula ku namorara? d) Ha yini mhunu lweyi a nga ni mavabyi lama tlulelanaka a fanela ku byela mutlhanganisi wa huvo ya vakulu na a nga si babatisiwa?

• ‘N’wi nga veneni ni nandzru wa ntxhumu ku mhunu; . . . U ta zrandzra wa le kwenu swanga ha wene. A lizrandzru a dzri yentxi wa le kwavu leswa ku biha.’​—Ro 13:8-10.

• ‘A mun’wana ni mun’wana a nga txhuki a ku tilavisela swa kwakwe, kambe a a lavisele ni swa van’wana.’​—Flp 2:4.

9. Ha yini Yehovha a yimela leswaku hi dzrivalela vambeni?

• ‘Vanani lava pfunanaka, lava vavelelanaka, lava dzrivalelanaka swanga hi leswi Xikwembu Nkulukumba na yene a nga n’wi dzrivalela ha Kriste.’​—Ef 4:32.

10. U fanela ku yentxa yini loko makwezru wa kukazri a ku lumbeta kumbe a ku kanganyisa?

• “Handle ka leswo, loko makwenu a yentxa xidoho, famba u ya yandlala xidoho xakwe na n’wi li vuswenu. Loko a ku yingela, u ta va u kume makwenu. Kambe loko a nga ku yingeli, yengeta u teka mun’we kumbe vabidzri akuva a mhaka hinkwayu yi ta tiyisiwa hi milomu ya timboni tibidzri kumbe tizrazru. Loko a yala ku va yingela, byela bandla. Loko nambi bandla a nga dzri yingeli, ku wene a a ve swanga hi wa matiko ni muhlengisi.”​—Mt 18:15-17, NM.

11. Xana Yehovha a swi vonisa kuyini swidoho leswi landzrelaka?

▪ Mahanyela ya ku biha hi tlhelo dzra tinkuku

▪ Ku tizrisa swithombe a wugandzrelini

▪ Wusodoma

▪ Ku yiva

▪ Mintlangu ya ku thela mali

▪ Ku popswa

• ‘N’wi nga wongiwe; loko ve vawoswani, loko ve lava khongotaka swithombe, ni va wumbuye, ni lava titsrhikaka, nambi vasodoma, nambi swi swiyivi, ni vafeleli kumbe va makwanga, ni timpopswi, ni vahlevi, ni vawutli, va ngaka va nga di pfindla dzra Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba.’​—1Ko 6:9, 10.

12. Mayelanu ni mahanyela ya ku biha hi tlhelo dzra tinkuku, ku nga hinkwaswu leswi fambelanaka ni tinkuku a handle ka mutxhatu, xana u tiyimisele ku yentxa yini?

• ‘Tsrutsrumani n’wi txhava wumbuye!’​—1Ko 6:18.

13. Ha yini hi fanela ku tingawula swidzraha-dzrahana leswi fumanaka, leswi nga leletiwangakiki hi madokodela kumbe leswi txintxaka miyanakanyu?

• “Mi nyikela mizri yenu, yi va mhamba leyi hanyaka, ya ku xwenga ni leyi yamukelekaka ka Xikwembu Nkulukumba, ku nga ntizro wa ku xwenga hi ntamu wenu wa ku yanakanya. Nakone tsrhikani ku tifanisa ni misava ya swoswi, kambe ndzrulutiwani hi ku txintxa miyanakanyu yenu, akuva mi ta kota ku tiyiseka hi ku zrandzra ka Xikwembu Nkulukumba loku nga kunene ni loku yamukelekaka ni loku nyonxisaka.”​—Ro 12:1, 2, NM.

14. He swini swiyentxo swin’wana swa wudemona leswi Xikwembu Nkulukumba a swi tsimbisaka?

• ‘A nga vi kumeka mhunu ni mun’we ku wene . . .  mungoma ni lwa hlahluvaka, ni mupfhumbi, ni lwe wa vula, ni muzrungi wa tinfisa, ni lwa gongondzrelaka swikwembu, ni lwe wa tinhlolo ni lwa vutisaka vafi.’​—Dt 18:10, 11.

15. Loko mhunu a yentxe xidoho lexikulu kambe a djula ku kombisiwa timpswalu ha Yehovha, xana a fanela ku yentxa yini hi xihatla?

• ‘Ndzri ku tivisile a swihono swanga, a ndzri byi fihlanga a wusomboloki byanga.’​—Ps 32:5.

• ‘Xana a mun’we ku n’wine awa vabya xana? A a tivitanele vakulu va bandla, a va mu khongotelele, na va mu tota mafuzra hi vito dzra Yehovha. Kutani a xikhongoto xa ku pfumela xi ta huluxa muvabyi; Yehovha a ta mu wololoxa; nambi na e ku yentxa xihono a ta dzrivaleliwa xone.’​—Yk 5:14, 15, NM.

16. Loko u tiva leswaku mukriste kuloni a yentxe xidoho lexikulu, xana u fanela ku yentxa yini?

• “Loko mhunu a doha hi mhaka ya kuva a yingele ku zruketeliwa ka le livaleni nakone a li mboni kumbe a swi vonile kumbe a swi tivile kambe a nga swi hlayi, a ta hlamula hi kola ka xidoho xakwe.”​—Lv 5:1, NM.

17. Loko ku hambiwa xitiviso xa leswaku mhunu wa kukazri a nga ha li Mboni ya Yehovha, xana hi fanela ku mu teka hi ndlela yini?

• ‘N’wi nga tlhangani ni lweyi a tihlayaka makwenu, na e lweyi wa vumbuye, kumbe lweyi a navelaka ku fuya, kumbe lweyi a gandzrelaka swithombe, kumbe mulumbeti, kumbe mpopswi, kumbe muwutli; loko a li lwe wa ku nhaso, mfuzri n’wi nga de na yene.’​—1Ko 5:11.

• ‘Loko . . . ku ta mhunu ku n’wine, na a nga tisi dondzro leyi, n’wi nga mu yamukeleni a tindlwini tenu, n’wi nga mu loseni; hikusa lweyi a mu losaka a tlhangana kumbe a twanana ni mintizro yakwe lemimfani.’​—2Yh 10.

18. Ha yini vanghanu vaku lavakulu va fanela ku va lava zrandzraka Yehovha?

• ‘Lwa fambaka ni tintlhazri a ta tlhazriha; kambe lweyi a tolovelanaka ni swihunguki a ta honeka.’​—Pr 13:20.

• ‘N’wi nga lahlekeni. Ku tolovelana ni lavamfani ku bolisa swihena leswinene.’​—1Ko 15:33.

19. Ha yini Timboni ta Yehovha ti nga tipeti ka politika?

• ‘A hi va misava, swanga ha mine [Yesu] ni ngeke wa misava.’​—Yh 17:16.

20. ‘Ha yini u fanela ku yingiseta wuhosi?

• ‘A mun’wana ni mun’wana a a yingisete vuhosi lebyi nga kone; hikusa a ku na vuhosi lebyi nga humikiki ku Xikwembu Nkulukumba; mfuzri a tihosi, leti nga kone, te ku bekiwa hi Xikwembu Nkulukumba.’​—Ro 13:1.

21. U nga yentxa yini loko mfumu wu djula kuva u yingiseta nawu lowu lwisanaka ni nawu wa Xikwembu Nkulukumba?

• ‘Swi fanekeli ku yingela Xikwembu Nkulukumba ku tlula vhanu.’​—Min 5:29.

22. He wani matsralwa ma nga ku pfunaka ku hambana ni misava loko u hlawula ntizro?

• ‘A tiko dzri ngaka dzri nga ha tlakuxi lipanga henhla ka dzrin’wana, ma ngaka ma nga ha dondzri ku lwa.’​—Mik 4:3.

• ‘Humani ku yene [Babilona Lwenkulu], vhanu vanga, akuva n’wi nga vi na yavelo a swihonweni swakwe, ni kuva n’wi nga yamukeli makhombo.’​—Mpf 18:4.

23. I mahungatela ya muxaka muni lawa u nga ma hlawulaka ni lawa u nga ma tingawulaka?

• ‘Yehovha . . . a venga lwemfani ni lwa zrandzraka ku lebya.’​—Ps 11:5.

• ‘Hambulani leswimfani, n’wi namazrela leswinene.’​—Ro 12:9.

• ‘A ku heleni, vamakwezru, ndzri li: hinkwaswu leswi nga xihlayelamfuzri, leswi khensekaka, leswi lulamiki, leswi basiki, leswi zrandzrekaka, leswi nga ni vito ledzrinene, loko ku ni leswi nga ni vunene ni ku khensiwa, swi kumbukani.’​—Flp 4:8.

24. Ha yini Timboni ta Yehovha ti nga tipatsri ni wukhongoti byimbeni a ku gandzreleni ka Xikwembu Nkulukumba?

• ‘A n’wi na ku swi kota a ku nwa a ntsrheko wa Hosi ni wa mademona.’​—1Ko 10:21, TLM.

• “Mi tsravukana navu, ku hlaya Yehovha, mi nga khomeni leswa xambya; kutani ni ta mi yamukela.”​—2Ko 6:17, NM.

25. He yini minsinya ya milawu leyi nga ku pfunaka ku vona leswaku u fanela ku ya kumbe u nga yi ka nkhuvu wa kukazri?

• ‘Va ku tlhangana ni matiko lawo, va dondzra mintizro yavu. Va tizrela swifaniso swavu, swi va swi va ntlhamu ku vone.’​—Ps 106:35, 36.

• ‘Kambe a vafi a va tivi ntxhumu.’​—Ekl 9:5.

• ‘A hi va misava, swanga ha mine ndzri ngeke wa misava.’​—Yh 17:16.

• ‘Hikusa wu dzringanile a nkama lowu khalutiki, wa ku yentxa ku zrandzra ka vamatiko, hi ku tifambela vuwoswanini ni le ku naveleni ni le ku popsweni, ni le mafexteni, ni le ku nweni, ni le ku gandzreleni loka likasi ni ka swithombe.’​—1Pe 4:3.

26. Xana swikombiso swa le Bibeleni swi nga ku pfunisa kuyini ku vona leswaku swa fanela kumbe a swi faneli ku tlangela malembe ya ku pswaliwa?

• ‘Hi siku dzra vuzrazru, a siku dzra ku belekiwa ka Faro, a ku hambela malandzra yakwe fexta; a ku tlakuxa nhloko ya ndzruna ya vatxheleli ni nhloko ya ndzruna ya vaswekeli a makazri ka malandzra yakwe. A ku buyelisa ndzruna ya vatxheleli a wutxheleleni bya yone . . . a ku hayeka ndzruna ya vaswekeli.’​—Gn 40:20-22.

• ‘Hi siku dzra fexta dzra ku belekiwa ka Heroda, a n’wana wa wanhwanyana wa Herodiya a kina makazri kwavu, a tsrhavisa Heroda, lakakuva a va a mu dumbisa hi ku hlambanya, a ku a ta mu nyika xini ni xini, lexi a taka kombela xone. Lweyi wanhwanyana, hi ku susumetiwa hi mamana wakwe, a ku: Ndzri nyike kola, a mbakeni, a nhloko ya Yohane mubabatisi. Kutani a zruma ku ya tsrema nhloko ya Yohane, a bohelweni.’​—Mt 14:6-8, 10.

27. Ha yini u fanela ku landzra nkongomiso wa vakulu?

• ‘Yingisetani vafambisi venu, n’wi tibeka hansi kwavu, hikusa vone va hitekela mahika yenu, swanga hi leswi va taka vutisiwa ha wone; akuva va swi tizra hi ku tsrhava na va nga konyi, hikusa afa swi nga ti n’wi pfuna leswo.’​—Hb 13:17.

28. Ha yini swi li swa lisima kwaku ni ka ndangu waku ku tinyika nkama wa ku hlaya ni ku dondzra Bibele?

• ‘A . . . titsrhavela nawini wa Yehovha, a wu yanakanya nhlikanhi ni vusiku. A fana ni muzri lowu byaliwiki kusuhi ni mati la ya ku tsrutsruma, lowu pswalaka mihandzru ya wone hi nsiku ya yone, a makamba ya wone ma nga buni; hinkwaswu leswi a swi yentxaka swi humelela ha hombe.’​—Ps 1:2, 3.

29. Ha yini u zrandzra ku va kone a mintlhanganwini ni ku hlengemela ka yone hi ku hlamula?

• ‘Ndzri ta hlaya vito dzraku ku vamakwezru, ndzri ta ku twalisa a makazri ka nhlengeletanu.’​—Ps 22:22.

• ‘Hi va hi yanakanyana, hi susumetana a lizrandzrwini ni swiyentxweni leswinene; hi nga tsrhiki ku hlengeletana, swanga hi leswi van’wana va swi toloveliki, kambe hi khongotelana; ngopfu na swone hikusa n’wi vona leswaku a siku dzri tsrhindzrekela kusuhi.’​—Hb 10:24, 25.

30. He wini ntizro wa lisima lowu Yesu a hi nyikiki akuva hi wu yentxa?

• ‘Hi leswo ke, fambani n’wi ya dondzrisa matiko hinkwawu, n’wi va babatisa . . . n’wi va dondzrisa ku bekisa hinkwaswu leswi ndzri n’wi leletiki swone.’​—Mt 28:19, 20.

31. He dzrini vonela ledzri Yehovha a nyonxelaka leswaku hi va nadzru loko hi nyikela swihanano a ntizrweni wa Mfumu kumbe loko hi pfuna vamakwezru?

• ‘Dzrumisa Yehovha hi leswi u nga naswu.’​—Pr  3:9.

• ‘A mun’wana ni mun’wana a a humexe swanga hi leswi a pimisisiki xiswone a mbilwini yakwe, ku nga ve ha ku vaviseka na ha ku sindzrisiwa; hikusa Xikwembu Nkulukumba a zrandzra lwa hananaka na a tsrhavile.’​—2Ko 9:7.

32. I swikazratu muni leswi vakriste va swi tivaka leswaku va ta lavisana naswu?

• ‘Va ni ndjombo lava xaniseliwaka ku lulama; hikusa Mfumu wa matilo i wavu. N’wi ta va ni ndjombo loko va n’wi zruka, va n’wi xanisa, va hlaya mazritu hinkwawu ya ku biha ha n’wine hi ku hemba, hi nkonta yanga. Tsrhavani, n’wi tsrhavisisa, hikusa hakelo dzrenu i dzrikulu matilweni. Hikusa va xanisise xiswoswo vaprofeta lava nga va kone, lava nga n’wi zrangela.’​—Mt 5:10-12.

33. Ha yini ku li ndjombo ya ku hlawuleka kuva u babatisiwa swanga Mboni ya Yehovha?

• ‘A mazritu yaku ma ve ku mine ku nyonxa ni ku tsrhava ka mbilu yanga; hikusa ndzri txhuliwe hi vito dzraku, we Yehovha, Xikwembu Nkulukumba wa makhandzra.’​—Yr 15:16.