Mintlhamuxelo Ya Xibukwana Xa Wutomi Ni Wutizreli Byezru

5-11 KA JULHU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI | DEUTERONOMA 11-12

“Ndlela Leyi Yehovha A Djulaka Ku Gandzreliwa Ha Yone”

Perspicaz vol-1 p. 93 § 3

Hika

Ku Tizrela Hi Hika Hinkwadzru. A “hika” hi ye mhunu hi ku kongoma, hi lani swi kombisiwiki ha kone. Ni loko swi li tanu, tindzrimana tin’wana ti hi kutxa ku djula, ku zrandzra, ni ku tizrela Xikwembu Nkulukumba hi ‘mbilu hinkwayu ni hi moya hinkwawu’ (Dt 4:29; 11:13, 18), handle ka leswo Deuteronoma 6:5 yi li: ‘U ta zrandzra Yehovha Xikwembu Nkulukumba waku hi mbilu yaku hinkwayu ni hi hika dzraku hinkwadzru ni hi ntamu waku hinkwawu.’ Yesu a hlayi leswaku a swi li swa lisima ku tizrela Yehovha hi ntamu hinkwawu ni hi hika hinkwadzru, a va a yengesela a ku: ‘Ni hi ku yanakanya kwaku hinkwaku.’ (Mr 12:30; Lk 10:27) Kutani xivutiso hi leswaku ha yini mintxhumu leyin’wana yi longoloxiwa kun’we ni hika, na kasi hika dzri patsra hinkwaswu. Hi nga swi fananisa hi ndlela leyi: Mhunu wa kukazri a nga ha tixavisa (a xavisa hika dzrake) a ya va xikazrawa xa mhunu mun’wana, hi ndlela leyo a lumba n’winyi wake lweyi a mu xaviki. Ni loko swi li tanu swi nga yentxeka a nga mu tizreli hi mbilu hinkwayu, a nga na nsunsumeto lowunene kumbe ku navela ku mu nyonxisa, kutani hi ndlela leyo swi nga yentxeka a nga tizrisi ntamu wake hinkwawu kumbe wuswikoti byake hinkwabyu bya ku yanakanya akuva hi twisisa leswi djuliwaka hi n’winyu wake. (Vona Ef 6:5; Kl 3:22.) Xileswo mintxhumu leyin’wana swa twala ku va yi longoloxiwa ni hika akuva na yone yi tekeliwa nhlokweni, hi ndlela leyo hi ta tama hi yi dzrimuka na hi tiva leswaku ya djuleka ntizrweni wezru wa Xikwembu Nkulukumba, lweyi hi lumbaka yene, ni le ka n’wanake, lweyi wutomi byake ku nga byone lebyi hi xaviwiki ha byone. Ka ku tizrela Xikwembu Nkulukumba hi “hika hinkwadzru” ku patsreka mhunu hi ku helela, ku nga sali ni xin’we xa xiyenge xake, wuswikoti, kumbe leswi a swi navelaka.​—Vona Mt 5:28-30; Lk 21:34-36; Ef 6:6-9; Flp 3:19; Kl 3:23, 24.

Perspicaz vol-1 p. 97 § 5

Altari

Va-Israyele va zrumiwe ku hohlota ma-altari hinkwawu ya vamatiko, va hohlota mimbangu ya ku tlakuka ni timhandzri ta ku xwenga leti hi ntolovelo a ti li kun’we ni ma-aletari. (Eks 34:13; Dt 7:5, 6; 12:1-3) A va nga fanelanga va hamba ya ku fana na wone, nambi ku nyikela vana vavu ndzrilweni, hi lani Vakanana a va yentxa ha kone. (Dt 12:30, 31; 16:21) A matsrhan’wini ya ku hamba ma-aletari manyingi, a Israyele a ku fanela ku va ni altari dzrin’we ntsena akuva ku gandzreliwa Xikwembu Nkulukumba mun’we ntsena wa ntiyiso, nakone a altari ledzri a dzri tava mbangwini lowu Yehovha a a ta wu hlawula. (Dt 12:2-6, 13, 14, 27; yelanisa leswi na Babilona, lani a ku ni 180 wa ma-aletari lawa a ma lumba xikwembu xa xisati Ister) A ku sunguleni va leletiwe ku yaka altari hi mazribye ya ku kala ma nga phaphiwanga, ntsrhaku ka loko va tsremakanye nambu wa Yordani (Dt 27:4-8), altari ledzri dzri yakiwe hi Yoxuwa a nhaveni ya Ebali. (Yš 8:30-32) Ntsrhaku ka ku yava tiko dzra xidumbiso, a lixaka dzra Yuda ni lixaka dzra Gadi, ni hamfu ya lixaka dzra Manasi va yake altari ledzri vonekaka hi ku nabyala a kusuhi na Yordani, leswi vangiki mpfilumpfilu swa nkamanyana ka tinxaka letimbeni, lani ntsrhaku swi vonekiki leswaku altari ledzriya a dzri nga li xikombiso xa wudukwa, kambe a ku li mfungu wa ku kombisa ku tlangela ni ku dumbeka ka Yehovha swanga Xikwembu Nkulukumba wa xihlayelamfuzri.​—Yš 22:10-34.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-1 p. 1053 § 5

Gerizimi, Nhava

Hi ku fambisana ni nkongomiso lowu nyikeliwiki hi Moxe, a tinxaka ta Israyele ti tlhanganile a kusuhi ni tinhava ta Gerizimi na Ebali, na ti kongomisiwa hi Yoxuwa, ntsrhakunyana ka kuva ti hluli Ai. A mbangwini lowo hi lani vhanu hinkwavu va yingeliki ku dondzriwa hi matovoko lawa a va ta ma kuma loko va yingiseta Yehovha, ni makhombo lawa a va ta kumana nawu loko a vo kala va nga mu yingiseti. A lixaka dzra Simiyoni, dzra Levhi, dzra Yuda, dzra Isakari, dzra Yosefa ni dzra Benjamini ma yime ma ku whee a mahlweni ka nhava ya Gerizimi. A Valevhi na va zrwali areka dzra xipfumelelanu va yime a mfuleni, kasi tinxaka ta 6 ti yima a mahlweni ka nhava ya Ebali. (Dt 11:29, 30; 27:11-13; Yš 8:28-35) Swi tikomba na tinxaka leti a ti yime mahlweni ka nhava ya Gerizimi ti yingela ku dondzriwa hi ta matovoko lawa a ti ta ma kuma, kasi lava a va yime hi tlhelo dzra nhava ya Ebali va twe hi ta makhombo lawa a va ta ma kuma loko va nga yingiseti. Nambi leswi ku hlayiwaka leswaku matovoko swi nga ha yentxeka ma dondzriwe hi ka tlhelo dzra Gerizimi, hi leswi yi xongiki ngopfu yi tlhela yi bindzrula, ku hambana ni nhava ya Ebali leyi nga ni mazribye nakone yi kalaka yi nga xonganga, Bibele a dzri nyikeli wutsrhokotsrhoko mayelanu ni mhaka leyi. A Nawu wu dondzriwe hi zritu dzra ku tlakuka ‘mahlweni ka nhlengeletanu hinkwayu ya Israyele, na ku ni vavasati, ni swivanana, ni vamatiko lava faka va famba navu.’ (Yš 8:35) Mawakawaka hinkwawu lawa ya vhanu ma swikotile ku yingela mazritu lawa a ma hlayiwa hi ka matlhelo hinkwawu ya tinhava. Leswi swi nga yentxeka swi kotekile, hi ndlela ya kukazri, leswi ku nga ni khona ka tinhava leto ledzri nga ni wuswikoti bya ku yengesela mpfumawulo.​—Vona NHAVA YA EBALI.

12-18 KA JULHU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI | DEUTERONOMA 13-15

“Nawu A Wu Kombisa Leswaku Yehovha Awa Zron’weka Hi Swisiwana”

Perspicaz vol-1 p. 718 § 1

Swa Wukhume

Swi tikomba a ku ni wukhume byin’wana, wukhume bya wubidzri, lebyi a byi nyikeliwa lembe ni lembe akuva byi tizrela swin’wana, lebyi a byi nga seketeli hi ku kongoma ntizro wa vaprista ni Valevhi, nambi leswi Valevhi a va pfuneka hi wukhume lebyi. Hi ntolovelo xiyenge xikulu xa wukhume lebyo a xi tizrisiwa hi ndangu wa va-Israyele lowu a wu kumeka ka minkhuvu ya tiko. Loko swi kazrata ku zrwala wukhume lebyo byi ya Yerusalema hi kola ka mpfhuka, ndangu a wu txintxisa mintxhumu leyo hi mali kutani wu famba ni mali leyo a Yerusalema akuva wu ya yi tizrisa hi nkama wa nhlengeletanu ya ku hlawuleka a Yerusalema. (Dt 12:4-7, 11, 17, 18; 14:22-27) Kutani, a ku heleni ka lembe dzrin’wana ni dzrin’wana dzra wuzrazru, ni dzra wu 6 loko ku nkonteliwa ku zrendzreleka ka lembe dzra Savata, wukhume lebyi, a matsrhan’wini ya ku va dzri tizrisiwa ka tinhlengeletanu ta tiko, a dzri tizriseliwa ku pfuna Valevhi, valuveli, vafelwa, ni vana lava feliwiki hi vapswele, a migangeni yavu.​—Dt 14:28, 29; 26:12.

Perspicaz vol-2 p. 885 § 4

Lembe Dzra Savata

A lembe dzra Savata a dzri vitaniwa ‘lembe dzra ku ntsrhunxa [hash·shemit·tahʹ].’ (Dt 15:9; 31:10) Hi lembe ledzro, a misava a yi wisisiwa, kumbe yi ntsrhunxiwa, yi tsrhikiwa yi nga dzrimiwi. (Eks 23:11) A ku fanela ku va ni ku wisa, kumbe ku ntsrhunxa, ka swikweneti leswi hambiwiki. A ku li ‘ku ntsrhunxa hi nkonta ya Yehovha’, akuva a twalisiwa. Nambi leswi van’wana va swi vonaka hi ndlela leyi hambaniki, vatlhamunxeli van’wana va hlaya leswaku swikweneti a swi nga dzrivaleliwi hi ku helela, kambe lweyi a devhiwaka a a nga fanelanga a sindzrisa mu-Israyele kulobye akuva a hakela xikweneti, hikusa hi lembe ledzro mudzrimi a a nge ti bindzrula; ni loko swi li tanu, lweyi a devhiwaka a swi koteka kuva a sindzrisa muluveli akuva a mu hakela. (Dt 15:1-3) Swidondzreki swin’wana swi hlaya leswaku swikweneti leswi a swi hambiwa hi nkonta ya ku pfuna swisiwana, ku pfuna makwavu lweyi a nga xisiwana, a swi nga ha fanelanga swi hakeliwa, kambe swikweneti leswi a swi hambiwa hi nkonta ya bindzru a swi voniwa hi ndlela leyi hambaniki. Va hlaya leswaku, a dzaneni dzra ku sungula Nguveni Yezru, Hillel a beki nawu wa leswaku lweyi a devhiwaka loko a djula leswaku xikweneti xi nga timiwi a a fanela ku ya hubyeni kutani a ya tsrala papela dzra ku hlaya swoswo.​—The Pentateuch and Haftorahs, dzri pfuxetiwe hi J. Hertz, London, 1972, pp. 811, 812.

Perspicaz vol-1 p. 834 § 5

Xikazrawa

Milawu leyi a yi kongomisa makazri ka swikazrawa ni vinyi. Ka Va-Israyele, xikazrawa lexi xi nga mu-Israyele, xikazrawa lexi nga Muheberu a xi hambana ni xikazrawa lexo xi nga muluveli kumbe mhunu wa matiko. Mhunu lweyi a nga liki Muheberu lweyi a nga xikazrawa a a ta tama a lumba n’winyi wake nakone vana lava a a ta va pswala wukazraweni na vone a va ta va swikazrawa. (Lv 25:44-46) Ku hambana ni leswo Muheberu lweyi a nga xikazrawa a a ta ntsrhunxiwa ka lembe dzra wu 7 dzra wukazrawa dzrake kumbe hi lembe dzra Jubilewu, a swi ta ya hi lembe ledzri a dzri ta hatla dzri tlhasa. Ka malembe ya ntizro wake wa wukazrawa, Muheberu lweyi a nga xikazrawa a a fanela ku khomiwa swanga mutizri lweyi a tholiwiki. (Eks 21:2; Lv 25:10; Dt 15:12) Muheberu lweyi a a tixavisa a va xikazrawa ka muluveli, kumbe ka xaka dzra muluveli, kumbe ka mhunu lweyi a nga wa matiko a a ni mfanelo ya ku tizruliwa nkama wun’wana ni wun’wana, a a nga ha ti tizrula yene hi ntshima kumbe a tizruliwa hi mhunu mun’wana lweyi a nga ni mfanelo. Mali ya ku hakela xitizrulo a yi ya hi nhlayu ya malembe lawa ma kiyelaka akuva ku tlhasa lembe dzra Jubilewu kumbe nhlayu ya malembe lawa ma kiyelaka akuva a pfala lembe dzra wu 7 dzra wukazrawa dzrake. (Lv 25:47-52; Dt 15:12) Loko n’winyi a ntsrhunxa xikazrawa xake lexi nga Muheberu a a fanela ku xi nyika xa kukazri akuva xi ya sungulisa ha xone wutomi swanga mhunu lweyi a ntsrhunxekiki. (Dt 15:13-15) Loko xikazrawa xi ve xikazrawa na kutani xi ni nsati, a xi fanela ku ntsrhunxiwa kun’we ni nsati wa xone. Nambitasu, loko n’winyi wake a mu nyika nsati (lweyi nakunene a nga muluveli, a nga liki na mfanelo ya ku ntsrhunxiwa hi lembe dzra wu 7 dzra wukazrawa), wansati lweyi kun’we ni vana lava a nga ha vaka navu va ta tama va lumba n’winyi wake. Ka xiyimu lexo, Muheberu lweyi a nga xikazrawa swi nga ha yentxeka a ta hlawula ku tama a tsrhama ni n’winyi wake. Kutani a a tsrunyiwa ndleve hi lisungunu, akuva a kombisa leswaku a ta tama a va xikazrawa hi lani ku nga helikiki.​—Eks 21:2-6; Dt 15:16, 17.

Tindzralama Ta Moya

Sentinela 01/04/2006 p. 31

Swivutiso Swa Vadondzri

Xana hi nga dondzra yini ka xileleto lexi kumekaka ka Eksoda 23:19 lexi liki: ‘U nga vi sweka xinhlekana xa mbuti hi ntsrwamba wa mpswele wa xone?’

Xileleto lexi xa Nawu wa Moxe, lexi humelelaka kazrazru a Bibeleni, xi nga hi pfuna ku twisisa vonela dzra Yehovha hi mintxhumu leyi yamukelekaka, ni hi ntwela wusiwana wake. Nakone xi kandzrakanya ndlela leyi a byi solaka ha yone wukhongoti bya madzrimi.​—Eksoda 34:26; Deuteronoma 14:21.

Ku sweka ximbutana kumbe xifuyu xin’wana ka ntsrwamba wa mpswele wa xone a swi nga fambisani ni lulamiselo dzra Yehovha dzra mintxhumu ya ntumbuluku. Xikwembu Nkulukumba a yentxe leswaku a ntsrwamba wa mpswele wu wundla ni ku pfuna ximbutana leswaku xi kula. Hi ku ya hi xidondzri xin’wana, ku sweka ximbutana ka ntsrwamba wa mpswele wa xone a swi ta kombisa “ku dzrela wuxaka bya mbuti ni n’wana wa yone lebyi Xikwembu Nkulukumba a byi bekiki a tlhela a byi xwengisa.”

Tlhantakubidzri, van’wana va dzringanyeta leswaku ku sweka ximbutana a ntsrwambeni wa mpswele wa xone a ku li xihena xa wu hedeni lexi a xi yentxeliwa ku vitana mpfula. Loko a li leswaku leswo i ntiyiso, ku yilisiwa ka xiyentxo lexi a ku ta sizrelela a va-Israyele ka swihena leswi nge ke na nhloko swa wukhongoti ni ka nsele wa matiko lawa a ma va tsrandzrelile. Hi ku kongoma, Nawu wa Moxe a wu leleta va-Israyele leswaku va nga txhuki va famba a minawini ya matiko wolawo.​—Levitika 20:23.

Xa wughamu, Nawu lowu wu kombisa ntwelawusiwana wa Yehovha. Hi ntiyiso wa kone, Nawu a wu ni swileleto swin’wana swinyingi leswi fanaka ni lexi, leswi a swi lwisana ni ku khoma swihazri hi ndlela ya tihanyi ni ku tingawula ku lwisana ni fambisela dzra mintxhumu ya ntumbuluku. Hi xikombiso, Nawu a wu ni swileleto leswi a swi yilisa ku hamba gandzrelo hi xihazri lexi nga siki na tlhanganisa 7 wa masiku ni mpswele wa xone, ku dlaya xihazri ni n’wana wa xone hi siku dzrin’we, ni ku teka mpswele kun’we ni matandzra kumbe mapfinyana a xisakeni.​—Levitika 22:27, 28; Deuteronoma 22:6, 7.

Swi le livaleni leswaku Nawu a ku nga li ku tlhanganisiwa ka swileleto ni mintxhumu leyi yilisiwaka ntsena. Minsinya ya milawu leyi kumekaka ka wone yi hi pfuna ku lwela ku hanya hi ndlela leyi fambisanaka ni matsrhamela lamanene ya Yehovha.​—Amapsalma 19:7-11.

19-25 KA JULHU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI | DEUTERONOMA 16-18

“Minsinya Ya Milawu Leyi Pfunaka Ku Yavanyisa Hi Wululami”

Perspicaz vol-1 p. 464 § 2

Ku Fa Mahlo

Ku fa mahlo a ku fanekisela ku nga kombisiwi ka wululami kumbe ku nga yavanyisi hi ndlela leyinene, nakone a Nawini ku ni switsratsriyu swinyingi leswi lwisanaka ni ku hakela mali hubyeni, ku nyikela swihanano kumbe ku yavanyisa hi xihlawuhlawu hikusa mintxhumu leyo yi nga pfala mahlo ya muyavanyisi yi va yi mu sivela ku yavanyisa hi wululami. ‘Swihanano swi dlaya mahlu ya lava ku vona’ (Eks 23:8) ‘Xinyiku xi mphumelisa mahlu ya tintlhazri.’ (Dt 16:19) Nambi loko muyavanyisi a lulamile kumbe a ni wutlhazri, swi nga yentxeka na a swi xiya kumbe na a nga swi xiyanga a nga yavanyisi hi ndlela leyinene hi kola ka xinyiku xa kukazri lexi a nyikiwiki hi lava nga ni timhaka. Nawu wa Xikwembu Nkulukumba, wu kombisa leswaku xinyiku kumbe matitwela swi nga ha pfala mahlo, hikusa wu li: ‘U nga lavisi xisiwana, u nga txhavi lwenkulu.’ (Lv 19:15) Hi ndlela leyo, swi nge na mhaka leswi a titwisaka xiswone kumbe ndlela leyi mhunu wa kone a dumiki ha yone vhanwini, muyavanyisi a a nga fanelanga a tsrema mhaka, ku lwa ni xipfundzri, ntsena hi leswaku i xipfundzri.​—Eks 23:2, 3.

Perspicaz vol-2 p. 492 § 1

Nhlayu, Ku Konta

Nhlayu 2 yi humelela makhambi manyingi ka timhaka ta wuyavanyisi. Mhaka leyi bikiwaka hi timboni tibidzri yi tiyisekisa wumboni. A ku vileleka timboni tibidzri kumbe tizrazru akuva ku tiyisekisiwa mhaka ya kukazri mahlweni ka vayavanyisi. Nsinya lowo wa Nawu wa tizra ni le bandleni dzra Wukriste. (Dt 17:6; 19:15; Mt 18:16; 2Ko 13:1; 1Tm 5:19; Hb 10:28) Xikwembu Nkulukumba na yene a tizrisi nsinya lowu wa Nawu loko a tivisa N’wanake swanga muhuluxi wa vhanu. Yesu a te: ‘Nakone ku tsraliwe a Nawini wenu leswaku a wumboni bya vhanu vabidzri hi lebyinene. Hi mine lweyi ndzri tihambelaka wumboni na yene Tatana lweyi a ndzri zrumiki a hamba wumboni ha mine.’​—Yh 8:17, 18.

Perspicaz vol-2 p. 896 § 4

Wuprista

Vaprista a kuli vone va ku sungula ku va ni ndjombo ya ku dondzrisa Nawu wa Xikwembu Nkulukumba, nakone a va ni ntizro wa lisima ngopfu a mhakeni ya wuyavanyisi a Israyele. Ka madoropa lawa a ma nyikiwe vaprista, a va lulameli kuva va pfuna vayavanyisi, nakone a va tizra kun’we ni vayavanyisi ka timhaka leti kazrataka ngopfu swinene, nakone a va ni mfanelo ya ku beka matsremo a tihubyeni ta miganga. (Dt 17:8, 9) A swisindzrisa leswaku va va kone kun’we ni vakulu va muti loko ke txhuka ku kumiwa mhunu na a file na swi nga tiveki leswaku a dlayiwi ha mani akuva ku tiyisekisiwa leswaku ka landzriwa nkongomiso lowu faneliki mayelanu ni ku susa nandzru wa ngati a mutini. (Dt 17:8, 9) Loko wanuna lweyi a nga ni wukwele a lumbeta nsati leswaku a yentxe wumbuye a xihundleni, wansati lweyo a a fanela ku tekiwa a yisiwa mbangwini wa ku xwenga, lani muprista a a fanela ku vutisa ka Yehovha leswaku wansati lweyi a ni nandzru kumbi ihim, akuva ku hambiwa wuyavanyisi lebyi faneliki. (Tin 5:11-31) A timhakeni hinkwatu, a wuyavanyisi lebyi hambiwiki hi vaprista kumbe hi vayavanyisi lava bekiwiki a byi fanela ku hloniphiwa; loko byo txhuka byi yeyisiwa ha vomu mhunu lweyi a yentxiki swoswo a a fanela ku dlayiwa.​—Tin 15:30; Dt 17:10-13.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-1 p. 917 § 9

Ku Hlongola

A hansi ka Nawu, akuva mhunu a tsremeliwa ku dlayiwa, mhaka a yi fanela ku tiyisekisiwa hi timboni tibidzri kumbe ku tlula. (Dt 19:15) Timboni leti tibidzri hi tone leti a ti fanela ku zranga ku txukumetela mazribye ka lweyi a nga ni nandzru. (Dt 17:7) Leswo a swi ta kombisa ku hisekeliwa ka Nawu wa Xikwembu Nkulukumba ni le ku basiseni ka nhlengeletanu ya Israyele, nakone a swi ta tingawula ku nyikela wumboni bya madzrimi, kumbe lebyi nyikeliwaka hi magugu.

26 KA JULHU–1 KA AGOXTU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI | DEUTERONOMA 19-21

“Wutomi Bya Mhunu I Bya Lisima Ka Yehovha”

Sentinela 11/2017 p. 14 § 4

Yetisela Timpswalu Ni Wululami Bya Yehovha

A swi nabyala ku ya ka madoropa ya 6 ya wutumbelo. Yehovha a lelete va-Israyele leswaku va hlawula miti ya wutumbelo yi va matlhelo ha mabidzri ya nambu wa Yordani, yizrazru yi va tlhelo ledzrin’wana kasi leyin’wana yi va ka tlhelo ledzrin’wana. Hi mhaka muni? Leswo a swi ta pfuna mudohi leswaku a kuma wutimbelo hi ku kahlula. (Tin 35:11-14) Switaratu leswi a swi ya mitini ya wutumbelo a swi fanela ku tsrhama na swi bekisiwe ha hombe. (Dt 19:3) Hi ku ya hi xintu xa Vayuda, a switaratwini leswo a ku bekiwi mimfungu leyi kongomisaka mudohi ku ya a mutini wa wutumbelo. Leswi a ku ni miti ya wutumbelo mhunu lweyi a dlayiki mun’wana hi mphazamu a a nga sindzriseki ku tsrutsrumela ka tiko dzrin’wana lani a a ta kumana ni ndzringo wa ku gandzrela swikwembu swa madzrimi.

Sentinela 11/2017 p. 15 § 9

Yetisela Timpswalu Ni Wululami Bya Yehovha

⁹ Nkongometo nkulu wa miti ya wutumbelo a ku li leswaku va nga vi na nandzru wa ngati. (Dt 19:10) Yehovha nakone a venga ‘mavoko lama halataka ngati leyi nge ke na nandzru.’ (Pr 6:16, 17) Nambi leswi Xikwembu Nkulukumba a xwengiki nakone a nga ni wululami, a a nga wu honisi nandzru wa mhunu lweyi a ndlayiki mhunu hi mphazamu. I ntiyiso leswaku mhunu lweyi a dlayiki mhunu hi mphazamu a a kombisiwa timpswalu. Kambe a a fanela a tlhamuxela nandzru wake ka vakulukumba, loko ku kumeka leswaku a dlaye hi mphazamu a a fanela a tsrhama mutini wa wutumbelo ku ko ku fa muprista lwenkulu. Minkama yin’wana a swi hlaya leswaku mhunu lweyo a a ta heta wutomi byake hinkwabyu a mutini wa wutumbelo. Mihandzru leyi ya ku bava a yi yentxa leswaku va-Israyele va xiya ndlela leyi wutomi byi xwengiki ha yone. Ku kombisa leswaku va bekela xitxhavu munyiki wa wutomi, a va fanela va tingawula swiyentxo hinkwaswu leswi a swi ta beka wutomi bya van’wana a khombyeni.

Perspicaz vol-2 p. 933 § 3

Ngati

Mhunu a a ni mfanelo ya ku tikholisa hi wutomi lebyi Xikwembu Nkulukumba a mu nyikiki byone, nakone mun’wana ni mun’wana lweyi a a ta mu tsremelisa wutomi lebyi a a fanela ku tiyangulela ka Xikwembu Nkulukumba. Leswo swi kombisiwile loko Xikwembu Nkulukumba a byele mudlayi Khayini a ku: ‘A ngati ya makwenu yi huwelela ku mine yi misaveni.’ (Gn 4:10) Nambi loko mhunu a nyenya makwavu, a mu navelela ku lifu, kumbe a mu venga, kumbe a nyikela wumbomi bya madzrimi, ku lwa naye hi ndlela leyo a beka nghozini wutomi byake, a a ta va a tikokela nandzru lowu fambisanaka ni ngati ya makwavu.​—Lv 19:16; Dt 19:18-21; 1Yh 3:15.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-2 p. 1155 § 3

Huvo Ya Wuyavanyisi

Huvo ya wuyavanyisi ya muganga a yi kumeka a nyangweni wa muti. (Dt 16:18; 21:19; 22:15, 24; 25:7; Rt 4:1) Zritu “nyangwa” ku hlayiwa mbangu lowu pfulekiki ndzreni ka muti, kusuhi ni nyangwa. A tinyangweni a ku ni mbangu lowu xitsrhungu a xi dondzreliwa kone Nawu ni lomu a ku hlayiwa kone swileleto. (Neh 8:1-3) A nyangweni a swi nabyala ku kuma timboni akuva ti tiyisekisa mhaka ya kukazri ku fana ni ku xavisa mbangu, ni swin’wana, swanga hi leswi vhanu vanyingi a va nghena ni ku huma hi le nyangweni siku ni siku. Handle ka leswo, leswi a ku ni vhanu vanyingi a tinyangweni, wuyavanyisi lebyi a byi hambeliwa kone a byi ta pfuna vayavanyisi akuva va tivonela ka ndlela leyi va yavanyisaka ha yone ni ka matsremo lawa va ma tekaka. Swi tikomba a ku ni mbangu wa tsrhamiseka kusuhi ni nyangwa lani vayavanyisi a va ta hambela kone ntizro wavu. (Yb 29:7) Samuwele a a fambafamba a migangeni ya Betele, Gilgali ni le Mizpah, kutani ‘a tsrema timhaka ta Israyele a mimbangwini leyo hinkwayu’, ku fana ni le Ramah, lomu muti wake a wu kumeka kone.​—1Sa 7:16, 17.

2-8 KA AGOXTU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI | DEUTERONOMA 22-23

“Xana Nawu Wu Swi Kombisise Kuyini Leswaku Yehovha Awa Zron’weka Hi Swihazri?”

Perspicaz vol-1 p. 936 § 4

Ntsrhwalu

A minkameni ya khali, minkama yinyingi a ku tizrisiwa swihazri akuva swi zrwala a mintsrhwalu. Kutani va-Israyele va leletiwe leswaku loko va vona mbongolo ya lweyi a va nyenyaka na yi wile ni ntsrhwalu wa yone, a va fanela ku mu pfuna, ‘va yi ntsrhunxa kun’we naye’. (Eks 23:5) A ntsrengo wa mintxhumu leyi nga zrwaliwaka hi xihazri yi vitaniwa ntsrhwalu, ku fana ni ‘mintsrhwalu ya timbongolo tibidzri’.​—2Th 5:17.

Perspicaz vol-1 p. 686 § 5

Deuteronoma

Ka buku dzra Deuteronoma ku tlhela ku vulavuliwa hi ndlela ya lizrandzru leyi a swihazri a swi khomiwa hi yone. A va-Israyele a va tsimbisiwa ku teka nyanyana leyi nga xisakeni, hikusa a yi sizrelela mapfinya ya yone lawa ma nga kotikiki ku tilwela. Va-Israyele a va pfumeleliwa ku hlongola nyanyana ya kone kutani va sala va teka mapfinya. Nyanyana leyo ya pswele a yi ntsrhunxekile kuva yi ya tihambela xisaka xin’wana. (Dt 22:6, 7) Vadzrimi a va nga pfumeleliwi ku pana homu kun’we ni mbongolo, akuva va nga hluphi xihazri lexi ngeke na ntamu. (22:10) A ku nga fanelanga ku pfaliwa nomu wa homu hi ntxhumu xa kukazri nkama lowu yi hulaka mavele, akuva yi nga fi hi ndlala na kasi ku ni mavele kusuhi na yone lawa yi hetaka ntamu hi ku ma hula.​—25:4.

Sentinela 15/10/2003 p. 32 §§ 1-2

“Mi Nga Paniwi Ni Lava Nga Liki Vapfumeli”

HI LANI u swi vonaka ha kone ka mufoto lowu, kamela ni homu swi paniwi kun’we kambe swi voneka na swi li ku hluphekeni. Kangi ledzri swi paniwiki ha dzrone ledzri yentxeliwiki ku pana swifuyu swibidzri leswi dzringanaka hi wukulu ni hi ntamu dzri yentxa leswaku swifuyu leswi ha swibidzri swi koka na swi hlupheka. Leswi Xikwembu Nkulukumba a zron’wekaka hi wutomi bya swifuyu swa ku tasi, a byele va-Israyele a ku: ‘U nga dzrimi hi homu leyi paniwiki ni mbongolo.’ (Deuteronoma 22:10) Nsinya lowu wa Nawu wa tizra ni le ka homu ni kamela.

Hi ntolovelo, a mudzrimi a a nge ti swi xanisa hi ndlela leyi swifuyu swake. Kambe loko a ngena tone tihomu tibidzri, a a pana swifuyu swin’wana swibidzri leswi a nga na swone. Swa twala leswaku leswo hi leswi mudzrimi lweyi wa le dzaneni dzra wu 19 a kunguhatiki ku swi yentxa ka mufoto lowu. Hi kola ka leswi swi hambaniki hi wukulu ni hi ku bindzra ka swone, xifuyu lexi ngeke na ntamu xa hluleka ku fambisana ni lexin’wana kasi xifuyu lexi nga ni ntamu xi le ku hluphekeni, swa xi kazratela ku koka.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-1 p. 711 § 3

Xikweneti, Lweyi A Devhaka

Xikweneti ku hlayiwa leswi mhunu a devhaka mun’wana, mfanelo ya ku hakela kumbe ku nyikela xantxhumu akuva u hakela swa kukazri. A Israyeleni wa khale a swi tolovelekile ku va mhunu a hamba swikweneti hi kola ka ku pfumala mali. Ku devha mhunu a swi nga nyonxisi ka mu-Israyele hikusa hi ku kongoma lweyi a devhaka i nandzra wa lweyi a mu devhaka. (Pr 22:7) Vhanu va Xikwembu Nkulukumba va leletiwe ku va ni malwandla ni leswaku va nga kokeli kwavu loko va voleka mu-Israyele kulobye swa kukazri, va nga zami ku londzrovota xiyimu xavu xa ku pfumala akuva va swi kuma hi mpswalu. (Eks 22:25; Dt 15:7, 8; Ps 37:26; 112:5) Kambe a swi koteka kuva va bindzrula loko va volekise mali ka mhunu wa matiko. (Dt 23:20) Vatlhamuxeli va Vayuda va twisisa leswaku lulamiselo ledzri a dzri tizra ka lava va volekiki mali akuva va hamba bindzru, ku nga li ka xiyimu xa ku pfumala. Leswo swa twala hikusa vamatiko lava a va li Israyele a va li vafambi, minkama yinyingi a vo ya hamba bindzru lakakuva swa twala leswaku va nyikela ni mpswalu hikusa na vone a va ta ya volekisa.

9-15 KA AGOXTU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI | DEUTERONOMA 24-26

“A Nawu Wu Hi Dondzrisa Leswaku Yehovha Awa Zron’wekaka Hi Vavasati”

Perspicaz vol-2 p. 420 § 3

Wansati

Nambi milawu ya ku ya yimpini a yi yimelela ni nuna, lakakuva wanuna lweyi a ha ka ku teka a a nga fanelanga a ya yimpini ka lembe dzrake dzra ku sungula. Leswo a swi nyika mukhandlu vatekani akuva va hetisisa mfanelo yavu ya ku va ni n’wana, leswi a swi tava ntxhavelelo lowukulu ka mupswele nkama lowu nuna a nga yimpini, nambi loko o txhuka a ya fa yimpini.

Perspicaz vol-2 p. 837 § 4

Ku Nkuhuna

Swi le livaleni leswaku lulamiselo ledzri ledzri a dzri pfuna swisiwana a tikweni, nambi leswi a dzri kutxa ku hanana, ku zron’weka hi vambeni ni ku dumba matovoko ya Yehovha, a dzri nga kutxi vhanu akuva va va ni wulolo. Leswo swa kombisiwa hi leswi swi hlayiwiki ha Davhida a ku: ‘Kambe a dzri vonanga wa ku lulama a tsrikiwa, ni vatukulu vakwe va kombela swakuda.’ (Ps 37:25) Hi ku londzrovota lulamiselo ledzri Nawu a wu va pfulela dzrone, nambi swisiwana hi kula ka ku tihita ka swone, a swi nge te hlupheka hi ndlala, nambi vana va swone a va nge te famba va kombela swakuda.

Sentinela 01/03/2011 p. 23 §§ 4-5

A Wu Swi Tiva?

A Israyeleni wa khali, loko wanuna a fa na a ngena n’wana wa djaha, a ku laviseliwa leswaku makwavu wake wa xinuna a teka nsati wake leswaku a ta va ni vana lava a va ta yisa xiloso xa mufi a mahlweni. (Genesis 38:8) Hi ku famba ka nkama lulamiselo ledzri dzri patsriwe ni ka Nawu wa Moxe, nakone a dzri tiviwa swanga wukati bya ku kulisa xiloso. (Deuteronoma 25:5, 6) Leswi Bowasi a swi yentxiki nakone swi tlhamuxeliwiki a bukwini dzra Rute, swi kombisa leswaku leswi a swi yentxiwa hi maxaka ya mufi lweyo loko kuli leswaku vamakwavu vake hinkwavu va file.​—Ruth 1:3, 4; 2:19, 20; 4:1-6.

Mhaka ya leswaku wansati a tekiwa hi makwavu wa nuna wake a ya ha li kone ni le nkameni wa Yesu, yi kombisiwe hi leswi Vasaduki va swi hlayiki ka dzrungula ledzri nga ka Marka 12:20-22. Flavius Josephus lweyi a nga n’wamatimu wa Muyuda wa le dzaneni dzra ku sungula a hlaye leswaku lulamiselo ledzri a dzri yentxeliwe ku kulisa xiloso ntsena kambe a dzri yentxa leswaku mintxhumu ya mufi yi tsrhama a ndangwini nakone mufelwa a hlayiseka. Hi nkama wolowo, wansati a a nge na mfanelo wa ku teka pfindla dzra nuna wake. Kambe n’wana lweyi a a pswaliwa, a a ni mfanelo ya ku teka pfindla dzra mufi.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-1 p. 714 § 4

Ku Dlaya Wukati

Papela Dzra Ku Dlaya Wukati. A ku fanelanga ku tlhasiwa ka wugamu dzra leswaku hi kola ka swivangelo leswi xaxametiwiki hala henhla, a Nawu wa Moxe mayelanu ni ku dlaya wukati a wi yentxa swi nabyala akuva wanuna wa mu-Israyele a hambana ni nsati wake. Akuva a yentxa leswo a a fanela kuva a landzrelela Nawu. A a fanela ku tsrala papela, ‘tsralwa dzra ku dlaya wukati.’ Wannuna lweyi a hlongolaka nsati a a fanela kuva a mu tamelisa papela ledzro mavokweni a va a mu hlongola. (Dt 24:1) Nambi leswi matsralwa ma kalaka ma nga nyikeli wutsrhokotsrhoko mayelana ni mhaka leyi, kusungula a yi fanela ku kambeliwa hi vavanuna lava fanekeliki, lava kusungula a va ta pfuna vatekani kuva va tlhelelana. Na wo nkama lowu a wu djuleka akuva wanuna lweyi a djulaka ku hlongola nsati a lulamisela papela dzra ku dlaya wukati a wu mu nyika mukhandlu wa ku va a kambisisa ha hombe xiboho xake. A ku fanela ku va ni xivangelo akuva ku dlayiwa wukati, nakone, loko Nawu lowu wu landzreleliwa ha hombe a wu ta pfuna leswaku ku tingawuliwa swiboho leswi tekiwaka na swi nga yanakanyiwanga mayelanu ni ku dlaya wukati. Handle ka leswo, timfanelo ni swivileleko swa wansati naswone a swi tekiwa swi li swa lisima. Matsralwa a ma kombisi leswi a swi tsraliwa ka ‘tsralwa dzra ku dlaya wukati’.

16-22 KA AGOXTU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI | DEUTERONOMA 27-28

“A Matovoko Lawa Hinkwawu . . . Ma Ta Ku Tela Henhla”

Sentinela 15/12/2010 p. 19 § 18

Kuma Matovoko Lawa Ma Tisiwaka Hi Hosi Leyi Kongomisiwaka Hi Moya Wa Xikwembu Nkulukumba

Ku yingiseta swi patsra ku swi tekela nhlokweni leswi swi hlayiwiki zritwini dzra Xikwembu Nkulukumba ni swakuda swa moya leswi a hi phamelaka swone. (Mt 24:45) Nakambe swi hlaya ku yingiseta Xikwembu Nkulukumba ni N’wana wake. Yesu a te: “A hi vhanu hinkwavu lava ni vitanaka va ku: ‘Hosi, Hosi’, va taka nghena Mfun’wini wa matilu, kambe ku ta nghena ntsena lava yentxaka ku zrandzra ka Papayi wanga lweyi a nga matilweni.” (Mt 7:21) Nakone ku yingiseta Xikwembu Nkulukumba swi hlaya ku tibeka hansi hi ku swi zrandzra ka bandla dzra Wukriste ledzri a dzri simekiki ni vakulu lava hlawuliwiki, ku nga ‘swihananu leswi nga vhanu.’​—Ef 4:8.

Sentinela 15/09/2001 p. 10 § 2

Xana U Ta Ma Kuma Matovoko Ya Yehovha?

Mahlayela ya Xiheberu lama ndzruluteliwiki ma ku “loko u yingiseta” ka Deuteronoma 28:2 ma hlaya xiyentxo lexi yaka mahlweni. Vhanu va Yehovha a va fanelanga va yingiseta loko va swi djula, kambe va fanela ku mu yingiseta minkama hinkwayu. Hi kone va taka kuma matovoko ya Xikwembu Nkulukumba. Mahlayela ya Xiheberu lawa ma ndzruluteliwiki ma ku “ma ta ku tela henhla” ma tlhamuxeliwa swanga mazritu ya ku hlota lawa minkama yinyingi ma hlayaka “ku khoma” kumbe “ku tlhaselela xa kukazri”.

Sentinela 15/09/2010 p. 8 § 4

Djula Matovoko Ya Yehovha Hi Mbilu Hinkwayu

Xana a va-Israyele a va fanela va yingiseta na va ni vonela dzrini? Nawu wa Xikwembu Nkulukumba wu hlaye leswaku a a nge ti nyonxa loko vhanu vake va nga mu tizreli hi ‘ku tsrhava ni hi ku nyonxa ka mbilu’. (Dondzra Deuteronoma 28:45-47.) Yehovha a nga fanela ku yingisetiwa ntsena ku hetisisa nawu hikusa nambi swihazri kumbe mademona ma nga swi yentxa leswo. (Marka 1:27; Yk 3:3) Ku yingiseta Xikwembu Nkulukumba na swi sukela mbilwini swi kombisa leswaku ha mu zrandzra. Ku yingiseta koloko ku kombisiwa hi ku nyonxa loku vaka kone hi kola ka ku va ni lipfumelo dzra leswaku swileleto swa Yehovha a swi bindzri ni leswaku ‘a hakela lava mu djulaka.’​—Hb 11:6; 1Yh 5:3.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-2 p. 297 § 6

Ndzrilakanu

Nawu wa Yehovha a wu yilisa ku txintxa ndzrilakanu. (Dt 19:14; vona ni Pr 22:28.) Hi ku kongoma, lweyi a ‘seletelaka xitlovoto’ a a zrukiwa. (Dt 27:17) Swanga hi leswi vinyi va masimu a va tihanyisa hi swakuda leswi bindzruliwa ka hi masimu yavu, ku txintxa ndzrilakanu kumbe ku seletela xitlovoto a swi ta hlaya ku pumba mpimu wa swakuda leswi a va ta tihanyisa ha swone. Leswo a swi fana ni ku yiva nakone a swi voniwa hi ndlela yoleyo a minkameni ya khali. (Yb 24:2) Kambe a ku ni vhanu lava ngeke na wumbilu lava a va yentxa mintxhumu ya ku fana ni leyo, nakone tihosana ta Yuda, a minkameni ya Hoxeya, ti fanisiwe ni vhanu lava sevetelaka xitlovoto.​—Hš 5:10.

23-29 KA AGOXTU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI | DEUTERONOMA 29-30

“Ku Tizrela Yehovha A Swi Bindzri”

Sentinela 01/11/2009 p. 31 § 2

Yehovha A Djula Hi Tihlawulela

Xana swa bindzra ku tiva leswi Xikwembu Nkulukumba a swi laviseliki ka hine ni ku tlhela hi swi yentxa? Moxe a te: ‘Hi kuva xileleto lexi, lexi ndzri ku leletaka xone namunhla, a xi ku hluli, a xi kule na wene’, (Ndzrimana 11) Yehovha a nga hi kombeli ku yentxa leswi hi nga hlulekaka ku swi yentxa. Leswi a swi laviseliki ka hine swa twisiseka nakone hi nga swi kota ku swi yentxa. Nakambe hi nga swi kota ku swi tiva. A swi djuli leswaku hi ya “tilweni” kumbe a “halahaya ka lwandle” akuva hi dondzra leswi Xikwembu Nkulukumba a swi laviseliki ka hine. (Ndzrimana 12, 13) Bibele dzri yi beka livaleni ndlela leyi hi fanelaka ku hanya ha yone.​—Mika 6:8.

Sentinela 01/11/2009 p. 31 § 1

Yehovha A Djula Hi Tihlawulela

“HA KANYINGI a ni ni ku txhava loku nga twisisekiki ka leswaku a ni nge dumbeki ka Yehovha.” Leswo swi hlayiwe hi wansati mun’wana wa Mukriste lweyi a a twa ingiki mintxhumu ya ku biha leyi mu humeleliki loko e he ntsrongo yi nga ha yentxa leswaku a nga swi koti ku dumbeka. Xana leswo i ntiyiso? Xana hakunene a hi nge swikoti ku dumbeka ka Xikwembu Nkulukumba? Ihim. Yehovha Xikwembu Nkulukumba a hi nyike nyiko ya ntsrhunxeko wa ku tilangela, akuva hi kota ku tilangela ndlela leyi hi djulaka ku hanya ha yone. Yehovha a djula leswaku hi hlawula hi ndlela leyinene, nakone zritu dzrake ku nga Bibele, dzri hi byela ndlela leyi hi nga swi yentxaka ha yone leswo. Xiya mazritu ya Moxe hi lani ma tsraliwiki ha kone ka Deuteronoma ndzrima 30.

Sentinela 01/11/2009 p. 31 § 4

Yehovha A Djula Hi Tilangela

Xana Yehovha a ni mhaka ni leswaku hi yini ndlela leyi hi yi hlawulaka? Ina a ni mhaka! Moxe a huhuteliwe hi Xikwembu Nkulukumba ku hlaya leswi: ‘Langa ke wutomi.’ (Ndzrimana 19) Kambe hi nga byi hlawula hi ndlela yini wutomi? Moxe a tlhamuxeli a ku: ‘U zrandzra Yehovha, Xikwembu Nkulukumba waku, ku yingiseta zritu dzrakwe, ni ku namazrela yene.’ (Ndzrimana 20) Loko hi zrandzra Yehovha, hi ta djula ku mu yingiseta ni ku mu namazrela nambi ko ba lexi dumaka. Loko hi yentxa leswo, hi hlawula wutomi​—ku nga ndlela ya ku hanya swoswi na hi ni dumbu dzra ku kuma wutomi lebyi nga helikiki a misaveni leyimpswha ya Xikwembu Nkulukumba leyi taka.​—2 Petros 3:11-13; 1 Yohan 5:3.

Tindzralama Ta Moya

Perspicaz vol-2 p. 551 § 9

Ndleve

Hi ku tizrisa malandzra yake, Yehovha a hlaye leswaku va-Israyele lava nga yingisetikiki swi fana ni loko va ni ‘tindleve leti nga sokangakiki.’ (Yr 6:10; Min 7:51) Swo fana ni loko tindleve tavu ti pfaliwe hi ntxhumu lowu va sivelaka ku yingela. I tindleve leti kalaka ti nga pfuliwanga hi Yehovha, lweyi a nyikaka ku yingelisisa ni ku twisisa lava va mu djulaka, kambe a pfumelelaka ka leswaku tindleve ta moya ta vhanu lava va nga yingisetikiki ti pfaleka. (Dt 29:4; Ro 11:8) Mupostola Pawulo a profete leswaku a ku ta tlhasa nkama lowu vhanu van’wana lava tihlayaka Vakriste a va ta duka a lipfumelweni dzra ntiyiso, va nga naveli ku yingela ntiyiso wa zritu dzra Xikwembu Nkulukumba, kambe va hlawula ku “n’wayiwa” tindleve hi mintxhumu leyi va zrandzraka ku yi yingela, hi ndlela leyo va yingiseta vadondzrisi va madzrimi. (2Tm 4:3, 4; 1Tm 4:1) Handle ka leswo, tindleve ti nga “dzoma” loko ti yingela madzrungula lawa a ma nga yimeliwanga, ngopfungopfu madzrungula mayelanu ni khombo dzra kukazri.​—1Sa 3:11; 2Th 21:12; Yr 19:3.

30 KA AGOXTU-5 KA SETEMBRU

WUKOSI BYI NGA BIBELENI | DEUTERONOMA 31-32

“Mazritu Ya Ku Fananisa Lawa Ma Nga Bibeleni”

Xihondzro Xa Ku Zrindzra 06/2020 p. 10 §§ 8-9

“Yentxa Mbilu Yanga Yi Va Yin’we Leswaku Yi Txhava Vito dzraku”

Loko va-Israyele va ve kusuhi ni ku nhingena a Tikweni dzra Xidumbiso, Yehovha a dondzrise Moxe lisimu. (Dt 31:19) Nakone Yehovha a byele Moxe leswaku a dondzrisa va-Israyele lisimu dzroledzro. (Dondzra Deuteronoma 32:2, 3.) Loko hi yanakanyisisa hi tindzrimana 2 na 3, hi swi vona hi ku khanya leswaku Yehovha a djula kuva a vito dzrakwe dzri tiviwa. A nga swi djuli leswaku dzri voniwa swanga ledzri xwengiki ngopfu lakakuva dzri nga faneliwi ku vitaniwa hi vhanu. A djula leswaku vhanu hinkwavu va dzri tiva! Ku ve ntxhumu wa ku nyonxisa ngopfu swinene ka va-Israyele ku yingela Moxe a va dondzrisa mayelanu na Yehovha ni vito dzrakwe ledzri tlakukiki! Ku fana ni mpfula leyi kulisaka swimila, leswi Moxe a va dondzrisiki swone swi va tiyise lipfumelo ni ku va nyika ntamu. Hi nga yentxa yini akuva hi dondzrisa hi ndlela leyo?

Sentinela 01/05/2009 p. 14 § 4

Mazritu Ya Ku Fananisa Lawa Ma Nga Bibeleni

Bibele dzri tlhela dzri fanisa Yehovha ni mintxhumu leyi nga hanyikiki. A tlhamuxeliwa swanga ‘zritu dzra Israyele’ ni “khokholo.” (2 Samuel 23:3; Ampsalma 18:2; Deuteronoma 32:4) Hi kwini ku fana ku nga kone ka mazritu lawa ya ku fananisa? Swanga hi leswi ni zribye ledzrikulu dzri tsrhamaka na dzri tiyiki nakone dzri nga tsrekatsrekiki Yehovha Xikwembu Nkulukumba a nga va musizreleli wezru lwenkulu.

Sentinela 01/10/2001 p. 9 § 7

Yetisela Yehovha Loko U Dondzrisa Vanaku

Yanakanya hi lizrandzru ledzri Yehovha a dzri kombisiki loko a tizrisana ni va-Israyele. Moxe a tizrise xifananiso xa ku xonga loko a tlhamuxela lizrandzru ledzri Yehovha a nga na dzrone ka lixaka ledzrimpswha dzra Israyele. Hi dondzra leswi: ‘Swanga hi gama loko dzri pfuxa mapfinyana ya dzrone, dzri hahela henhla ka vana va dzrone, dzri yanamisa timpapa dzri va teka, dzri va beleka tinsiveni ta dzrone: Yehovha a mu fambisi [xiswoswo Yakobe].” (Deuteronoma 32:9, 11, 12) Loko ghama dzri dondzrisa vana va dzrone ku haha, dzri ‘hlakahla xisaka xa dzrone’, dzri kutxa vana va dzrone leswaku va haha hi ku kavatela timpapa ta dzrone. Loko pfinya hi wughamu dzri huma xisakeni, lexi ha kanyingi xi nga le henhla a nhaveni, mamana wa dzrone a “haha henhla” ka pfinya dzrake. Loko pfinya dzri voneka ingiki dzri ta ti ba a hansi, mamana wa dzrone a haha a ya hansi ka dzrone, a dzri zrwala ‘hi timpapa take’. Hi ndlela leyi fanaka, hi lizrandzru Yehovha a zron’wekeli tiko dzrake dzra Israyele ledzri a dzra ha ku pswaliwa. A nyike vhanu Nawu wa Moxe. (Amapsalma 78:5-7) Kutani Xikwembu Nkulukumba a tsrhame na a beki tihlo dzrake a tikweni dzrodzrodzro, na a lulameli ku pfuna vhanu vake loko vo txhuka va nghena nghozini.

Tindzralama Ta Moya

Sentinela 15/09/2004 p. 27 § 12

Nkatsrakanyu Wa Buku Dzra Deuteronoma

31:12. Vampswha va fanela ku tsrhama ni lavakulu a mintlhanganwini ya bandla nakone va tikazratela ku yingiseta ni ku dondzra.