NHLOKOMHAKA YA XIDONDZRO 46
Yehovha A Hi Tiyisekisa Leswaku Misava Yi Tava Paradeyisi
‘Lwa taka tihlayela tindjombo a tikweni, a ta tihlayela tindjombo hi Xikwembu Nkulukumba wa xihlayelamfuzri.’—EZA. 65:16.
LISIMU 3 Hi Dumba Yehovha, Ntamu Wezrue
NKATSRAKANYU WA LESWI TAKA DONDZRIWAa
1. He dzrini dzrungula ledzri Ezaya a a dzri tamelele Vaisrayele?
MUPROFETA Ezaya a hlaye leswaku Yehovha i “Xikwembu Nkulukumba wa xihlayelamfuzri.” Ka ndzrimana leyi a zritu ledzri ndzruluteliwiki dzriva “xihlayelamfuzri” dzri tlhamuxela leswaku “amen.” (Eza. 65:16) Zritu “amen” dzri tlhamuxela leswaku “a swi yentxeki,” kumbe “a swi ve hi ndlela yoleyo”. Loko Bibeleni ku tizrisiwa zritu “amen” na dzri vulavula hi Yehovha na Yesu, dzriva na dzri tiyisekisa leswaku ntxhumu lowo i ntiyiso. Xileswo, a dzrungula ledzri Ezaya a a dzri byela Vaisrayele a dzri khanyile. Minkama hinkwayu loko Yehovha a hlaya leswaku a ta yentxa ntxhumu wa kukazri, nakunene a ta wu yentxa. Ntiyiso wa mhaka hi leswaku hinkwaswu leswi Yehovha a swi dumbisaka a ta swi hetisisa.
2. Ha yini hi fanela ku tiyiseka ka swidumbiso swa Yehovha mayelanu ni wumundzruku nakone he swini swivutiso leswi hi ta ka swi hlamula ka xidondzro lexi?
2 Xana na hine hi nga tiyiseka leswaku swidumbiso hinkwaswu leswi Yehovha a hi yentxelaka swone a ta swi hetisisa? Ntsrhaku ka kolomu ka 800 wa malembe na Ezaya a file, mupostola Pawulo a tlhamuxele leswaku swidumbiso hinkwaswu leswi Yehovha Xikwembu Nkulukumba a swi yentxaka, minkama hinkwayu a wa swi hetisisa. Pawulo a te: ‘I Xikwembu Nkulukumba lwa ngeke na ku hemba.’ (Heb. 6:18) Swanga hi leswi swi kalaka swi nga koteki kuva ka xihlovo xin’we ku huma mati ya munyu ni ya ku nandzrika hi nkama wu li wun’we, swi tasu ni ka Yehovha, yene i xihlovo xa ntiyiso, a nga hembi. Xileswo hi nga dumba hinkwaswu leswi Yehovha a swi hlayaka ku patsra ni swidumbiso swa wumundzruku. Ka xidondzro lexi hi ta hlamula swivutiso swibidzri: I yini leswi Yehovha a hi dumbisaka mayelanu ni wumundzruku? He xini xitiyisekiso lexi Yehovha a hi nyikaka xone xa leswaku leswo nakunene swi ta yentxeka?
I YINI LESWI YEHOVHA A HI DUMBISAKA SWONE?
3. a) He xini xidumbiso xa ku nyonxisa lexi Yehovha a hi dumbisaka xone? (Mpfuletelo 21:3, 4) b) Van’we va yangulisa kuyini loko hi va byela hi swidumbiso swa Yehovha?
3 A hi voneni xidumbiso xa ku nyonxisa swinene lexi a hi nyikaka xone. (Dondzra Mpfuletelo 21:3, 4.) Yehovha a hlaya leswaku “a lifu a dzri nge he ti va kone, a ku nge he ti va ni nkosi ni ku dzrila, nambi swivavu a swi nge he ti va kone” ni siku ni dzri’we. Wunyingi byezru hi kotisa ku dondzra tindzrimana leti loko hi li nsin’wini, akuva hi txhavelela vhanu ni ku va komba ndlela leyi wutomi byi taka va xiswone la misaveni loko yi ta va paradeyisi. Kambe vanyingi va yangulisa kuyini? Van’we va nga ha ku: “Swone swa nyonxisa kambe a ni tiyiseki ha swone.”
4. a) Loko Yehovha a hambe xidumbiso xa paradeyisi i yini leswi a a swi tiva leswaku swi ta yentxeka a masikwini yezru? b) Handle ka kuva a hamba xidumbiso lexi, i yini swin’wana leswi Yehovha a swi yentxiki?
4 A nkama lowu Yehovha a nga huhutela mupostola Yohane akuva a tsrala xidumbiso lexi xa paradeyisi, kutani a a swi tiva leswaku namunhla a hi ta tizrisa tindzrimana leti akuva hi zrezra madzrungula lamanene mayelanu ni Mfumu a vhanwini. Nakone Yehovha a a swi tiva leswaku vhanu vanyingi a swi tava kazratela ku kholwa ka leswaku a mintxhumu yi ta txintxa a nkameni lowu taka. (Eza. 42:9; 60:2; 2 Kor. 4:3, 4) Kutani, hi nga va pfunisa kuyini vambeni akuva va kholwa ka leswaku a swidumbiso leswi nga ka Mpfuletelo 21:3, 4 swi ta hetiseka? Nakone hine hi nga dzri tiyisisa kuyini dumbu dzrezru ka Yehovha ni ka swidumbiso swake? Yehovha a hi nyike swivangelo leswi twisisekaka swa leswaku a swidumbiso swake swi ta hetiseka. He swini swivangelo swa kone?
YEHOVHA A HI TIYISEKISA LESWAKU A TA HETISISA SWIDUMBISO SWAKE
5. He swini swivangelo leswi hi nga naswone swa kuva hi kholwa ka swidumbiso swa Xikwembu Nkulukumba mayelanu ni paradeyisi nakone hi nga swi kuma kwini?
5 Ka Mpfuletelo 21:5, 6a, hi kuma swivangelo swa kuva hi kholwa ka swidumbiso swa Yehovha mayelanu ni paradeyisi. Hi dondzra leswi: “Lweyi a tsrhamiki xiluvelweni a ku: ‘Lavisa! Ni yentxa mintxhumu hinkwayu yi va leyimpshwa.’ A tlhela aku: ‘Tsrala, hikusa a mazritu lawa ma dumbeka nakone i ya ntiyiso.’ A tlhela a ni byela a ku: ‘A mazritu lawo ma hetisekile! Hi mine Alfa na Omega, masungulo ni magamu.’”
6. Ha yini xitiyisekiso lexi kumekeka ka Mpfuletelo 21:5, 6 xi tiyisa ndlela leyi hi swi dumbaka ha yone swidumbiso swa Yehovha?
6 Ha yini tindzrimana leti ti tiyisa ku kholwa kwezru ka swidumbiso swa Xikwembu Nkulukumba? A buku ledzri liki Nhlavutelo—Ku Txhaputa Ka Yona Ku Tshinele, loko dzri tlhamuxela tindzrimana leti dzri swi fananisa ni loko “Yehovha a tsralela vhanu papela dzra xitiyisekiso xa leswaku swidumbiso swake swi ta hetiseka a nkameni lowu taka.”b Mpfuletelo 21:3, 4 dzri hi byela hi swidumbiso swa Yehovha. Kambe ka tindzrimana 5 ni 6, hi nga ha hlaya leswaku hi kuma sinatura dzra Yehovha, ku nga xitiyisekiso xake xa leswaku swidumbiso swake swi ta hetiseka. Kutani swoswi a hi voneni ndlela leyi Yehovha a hi tiyisekisaka ha yone leswaku hi nga mu duma.
7. Hi mani a hlayiki mazritu ya ndzrimana 5, nakone ha yini ma nyonxisa?
7 Loko ndzrimana 5 yi sungula yi li: “Lweyi a tsrhamiki xiluvelweni a ku.” (Mpful. 21:5a) Mazritu lawa i man’we ka makhambi mazrazru lani Yehovha a khaneliki hi ku kongoma ka buku dzra Mpfuletelo. A ku vanga ntsrumi kumbe Yesu Kriste lweyi a nyikeliki xitiyisekiso lexi, kambe, ku ve Yehovha hi ku kongoma! Leswo swi hi yentxa hi tiyiseka hi ku helela ka mazritu lama landzrelaka ya ndzrimana 5. Ha yini? Hikusa Yehovha ‘a nga hembi’. (Tit. 1:2) Kutani hi nga kholwa ka mazritu ya Mpfuletelo 21:5, 6.
“LAVISA NI YENTXA MINTXHUMU HINKWAYU YI VA LEYIMPSHWA”
8. I yini leswi Yehovha a swi hlayiki ku tiyisekisa leswaku swidumbiso swake swi ta hetiseka? (Ezaya 46:10)
8 A hi kambisiseni zritu ledzri landzrelaka ledzri liki “Lavisa!” (Mpful. 21:5) A zritu dzra xigriki ledzri ndzruluteliwiki dzri va “lavisa!” dzri tizrisiwa makhambi manyingi ka buku dzra Mpfuletelo. Ntlamuxelo wa kukazri wu hlaya leswaku zritu ledzri liki “lavisa!”, “dzri pfuna mudondzri akuva a yingelisisa leswi landzrelaka.” I yini leswi Xikwembu Nkulukumba a gamiki a swi hlaya? A te: “Ni yentxa mintxhumu hinkwayu yi va leyimpshwa.” Yehovha a ta ku yentxa ku txintxa koloko a nkameni lowu taka, nakone a wa tiyiseka leswaku a ta swi hetisisa swidumbiso swake, xileswo a vulavula swanga hi loko swi le ku yentxekeni.—Dondzra Ezaya 46:10.
9. a) Xana ma tlhamuxela yini mazritu lama liki “ni yentxa mintxhumu hinkwayu yi va leyimpshwa”? b) Ku ta yentxeka yini hi “matilo” ni “misava” leswi nga kone swoswi?
9 A hi kambisiseni mazritu lama landzrelaka lama kumekaka ka Mpfuletelo 21:5. Yehovha a te: “Ni yentxa mintxhumu hinkwayu yi va leyimpshwa.” Swi tlhamuxela yini leswo? Ka ndzrima leyi, mazritu lawa ma tlhamuxela mintxhumu yibidzri leyi Yehovha a taka yi yentxa. Wa ku sungula, Yehovha a ta helisa misava leyi ya ku biha. Wa wubidzri, a ta buyisa misava leyimpshwa. Mpfuletelo 21:1, yi hlaya leswaku: “A matilo ya khale ni misava ya khale a swi khalutile.” “Matilo ya khale” ku hlayiwa mimfumu leyi kongomisiwaka hi Sathana ni mademona yake. (Mat. 4:8, 9; 1 Yoh. 5:19) A zritu, “misava”, a Bibeleni dzri nga tizriseliwa ku vulavula hi vhanu lava tsrhamaka misaveni. (Gen. 11:1; Amaps. 96:1) Xileswo, “a misava ya khale” ku hlayiwa vhanu lava yentxaka swa ku biha. Yehovha a nge ti zama ku lulamisa matilo ni misava leyi nga kone swoswi, a matsrhan’wini ya leswo a ta swi helisa hi ku helela, a swi siva hi “matilo lamampshwa” ni “misava leyimpshwa”; leswi liki, a ta tisa Mfumu lowu taka fuma vhanu va ku lulama.
10. Xana Yehovha a ta yentxa mintxhumu hinkwayu yi va leyimpshwa hi ndlela yini?
10 Ka Mpfuletelo 21:5, hi dondzra hi mintxhumu leyi Yehovha a taka yi pfuxeta yi tlhela yi va leyimpshwa. Xiya leswaku Yehovha a nga li: “Ni yentxa mintxhumu hinkwayu leyimpshwa.” Kambe a li: “Ni yentxa mintxhumu hinkwayu yi va leyimpshwa.” Yehovha a ta yentxa vhanu ni misava swi va leswimpshwa hi ku swi yentxa swi va leswi hetisekiki. Hi lani muprofeta Ezaya a hlayiki ha kone, Yehovha a ta yentxa misava hinkwayu yi va mbangu wa ku xonga ku fana ni xizramba xa Edeni. A ku pfuxetiwa koloko ku ta voneka ni le vhanwini. Yehovha a dumbisa leswaku hi ta hanyisiwa mavabyi hinkwawu. Lava ku fa matihlo, timbheveve ni va ku limala va ta hanyisiwa nambi vafi va ta pfuxiwa.—Eza. 25:8; 35:1-7.
“MAZRITU LAWA MA DUMBEKA NAKONE I YA NTIYISO. . . . MA TA HETISEKA!”
11. I yini leswi Yehovha a kombeliki Yohane kuva a swi yentxa nakone ha yini?
11 I yini swin’wana leswi Xikwembu Nkulukumba a swi hlayiki swi hi tiyisekisaka leswaku a ta hetisisa swidumbiso swake? Yehovha a byele mupostola Yohane leswaku: “Tsrala, hikusa a mazritu lawa ma dumbeka nakone i ya ntiyiso.” (Mpful. 21:5) A matsrhan’wini ya ku byela Yohane a ku “tsrala”, Yehovha a tlhele a mu nyika xivangelo xa ku yentxa leswo. Yehovha a tlhele a ku: “Hikusa a mazritu lawa ma dumbeka nakone i ya ntiyiso”, leswi liki mazritu ya Xikwembu Nkulukumba ma dumbeka. Hi mu tlangela ngopfu Yohane hikuva a yingisete xileleto xa leswaku a “tsrala.” Hi mhaka ya leswo, namunhla hi nga dondzra hi xidumbiso xa paradeyisi ni ku yanakanyisisa hi matovoko lawa ma hi yimeliki.
12. Ha yini Yehovha a hlaye leswaku: “Mazritu lawo ma hetisekile!”
12 I yini swin’wana leswi Yehovha a swi hlayiki? A te: “A mazritu lawo ma hetisekile!” (Mpful. 21:6) Ka ndzrimana leyi, Yehovha a vulavula hi swidumbiso swa paradeyisi ingi hi loko kutani swi yentxekile. Nakone Yehovha a vulavula hi ndlela leyi, hikusa a ku na ntxhumu lowu nga mu sivelaka ku hetisisa nkongometo wake. Xileswo, Yehovha a hi byela ntxhumu wun’wana lowu hi tiyisekisaka leswaku swidumbiso swake swi ta hetiseka. I yini ntxhumu wa kone?
“HI MINE ALFA NA OMEGA”
13. Ha yini Yehovha a hlaye leswaku: “Hi mine Alfa na Omega”?
13 Hi lani hi swi voniki ha kone a ku sunguleni, swi ze swi ku kazrazru na Yehovha a vulavula ka swivoniso leswi Yohane a swi voniki. (Mpful. 1:8; 21:5, 6; 22:13) Ka khambi ha dzrin’we, Yehovha a tizrise hlayela dzroledzri dzra dzrin’we: “Hi mine Alfa na Omega.” A Alfa i letra dzra ku sungula ka mabesedi ya Xigriki, a Omega i dzra wugamu. Loko a ku “Hi mine Alfa na Omega,” Yehovha a va na a kombisa leswaku loko a sungula ntxhumu wa kukazri, awa wu hetisisa nakone a yentxa leswaku wu koteka.
Loko Yehovha a sungula ntxhumu, awa xi hetisisa (Vona mayava 14, 17)
14. a) Yehovha a hlaye siku muni leswaku “Alfa” nakone a ta hlaya siku muni leswaku “Omega.” b) He xini xitiyisekiso lexi hi xi kumaka ka Genesis 2:1-3?
14 Ntsrhaku ka loko Yehovha a vumbe Adamu na Evha, a hlaye leswaku he wini nkongometo wake hi vhanu ni misava. A Bibele dzri li: ‘Xikwembu Nkulukumba a va tovokisa a ku ku vone: Belekanani n’wi yandzra, n’wi tata misava.’ (Gen. 1:28) Loko Yehovha a hlaye nkongometo wake a swi fana ni loko a te “Alfa.” A nkongometo wa Yehovha wu ta hetiseka loko lixaka dzra Adamu na Evha ledzri yingisetiki dzri tlhela dzri hetiseka dzri ndzruluta misava yi paradeyisi. Loko leswo swi yentxeka swi ta fana ni loko Yehovha a ku “Omega.” Ntsrhaku ka loko Yehovha a vumbe misava, matilo ni hinkwaswu leswi nga kone, a nyikele xitiyisekiso xa kukazri. Hi kuma xitiyisekiso lexo ka Genesis 2:1-3. (Dondzra.) Yehovha a te a siku dzra wu 7 dzri xwengile. Swi tlhamuxela yini leswo? Leswo swi komba leswaku a kongometo wa Yehovha hi vhanu wu ta hetiseka a ku heleni ka siku dzra wu 7.
15. Ha yini Sathana a yanakanye leswaku a a ta swi kota ku sivela Yehovha ku hetisisa nkongometo wake?
15 Ntsrhaku ka loko Adamu na Evha va hlawule ku kala va nga mu yingiseti Yehovha, va ndzruluke vadohi nakone va tluleti vanavu xidoho ni lifu. (Rom. 5:12) A swi tikomba ingi Sathana a swi kotile ku sivela Yehovha ku hetisisa nkongometo wake wa ku tata misava hi vhanu va ku hetiseka ni va ku yingiseta. Nakone a swi tikomba ingi Yehovha a nge ti txhuka a swi kotile ku hetisisa nkongometo wake a va hi wugamu a hlaya leswaku “Omega.” Swi nga yentxeka Sathana a a pimisa leswaku Yehovha a nge ti swi kota ku hetisisa xidumbiso xake. Nakone swi nga yentxeka a pimise leswaku Yehovha a a ta helisa Adamu na Evha a va a vumba vatekani vambeni lava hetisekiki akuva a hetisisa nkongometo wake hi vhanu. Kambe loko Yehovha a e yentxa leswo, Sathana na a hlaye leswaku Yehovha i muhembi. Ha yini? Hikusa hi ku ya hi Genesis 1:28, Yehovha a a byele Adamu na Evha leswaku a vanavu a va ta pswalanana va tata misava.
16. Ha yini Sathana a yanakanye leswaku a a ta lumbeta Yehovha ka leswaku a nga swi koti ku hetisisa leswi a swi dumbisaka?
16 He wini ntxhumu wun’wana lowu Sathana a a pimisa leswaku Yehovha a a ta wu yentxa? Swi nga yentxeka Sathana a pimise leswaku Yehovha a a ta pfumelela kuva Adamu na Evha va pswala vana, kambe vana volavo a va nge te gama va hetisekile. (Ekles. 7:20; Rom. 3:23) Handle ka ku ganaganeka, loko leswo a swe yentxeka Sathana a a ta va na a lumbete Yehovha leswaku a nga swi koti ku hetisisa swidumbiso swake. Hi mhaka muni? Hikusa ka xiyimu lexi, Xikwembu Nkulukumba a a tava a nga swi kotanga ku hetisisa nkongometo wake wa ku tata misava leyi nga Paradeyisi hi vhanu lava yingisetaka ni lava hetisekiki.
17. Xana Yehovha a lulamise hi ndlela yini ku xandzruka ka Sathana, Adamu na Evha, nakone a tava byini wugamu bya kone? (Tlhela u vona xifaniso)
17 I yini leswi sathana a a pimisa leswaku Yehovha a a ta swi yentxa? Yehovha a lulamise timhaka hi ndlela leyi hetisekiki akuva a hetisisa nkongometo wake. (Amaps. 92:5) Yehovha a pfumelele kuva Adanu na Evha va va ni vana, hi ku yentxa leswo a swi kombisile leswaku a hi muhembi. A tlhele a hlaya leswaku a ku ta va ni “lixaka” ledzri a dzri ta huluxa vana lava yingisetaka va Adamu na Evha, akuva a tiyisekisa leswaku a nkongometo wake wu ta hetiseka. (Gen. 3:15; 22:18) Hi ndlela leyo Yehovha a a nga te va muhembi lweyi a kalaka a nga swi koti ku hetisisa nkongometo wake. Lixaka ledzri Yehovha a dumbisiki leswaku a dzri tava kone a dzri ta nyikela wutomi bya dzrone akuva dzri huluxa vhanu hinkwavu. Sathana a a ngi ngi sama a pimisa hi leswo! Hi mhaka muni? Hikusa xitizrulo a xi kombisa lizrandzru dzrikulu dzra Yehovha. (Mat. 20:28; Yoh. 3:16) Sathana a nga na dzrone tsrhamela ledzro dzra lizrandzru hikusa a ni makwanga. Kutani, i yini leswi nga humelela hi kola ka lulamiselo dzra xitizrulo? A ku heleni ka 1.000 wa malembe ya ku fuma ka Kriste, a lixaka ledzri yingisetaka ni ledzri hetisekiki dzra Adamu na Evha dzri ta tata misava leyi taka va Paradeyisi hi lani Yehovha a hlayiki ha kone. Hi nkama wolowo, swi ta fana ni loko Yehovha a ku “Omega.”
HI NGA TIYISA KU KHOLWA KWEZRU KA SWIDUMBISO SWA YEHOVHA MAYELANU NI PARADEYISI HI NDLELA YINI?
18. He swini switiyisekiso swizrazru leswi Yehovha a hi nyikaka swone? (Vona bokisi ledzri liki “Swivangelo Swizrazru Swa Kuva Hi Dumba Swidumbiso Swa Yehovha.”)
18 Hi vone swivangelo swinyingi leswi hi yentxaka hi kholwa leswaku misava yi tava Paradeyisi. Kutani hi nga va byela yini lava kalaka va nga kholwi ka swidumbiso leswi? Xa ku sungula, i Yehovha ha byake lweyi a dumbisaka. Buku dzra Mpfuletelo dzri li: “Lweyi a tsrhamiki xiluvelweni a ku: ‘Lavisa! Ni yentxa mintxhumu hinkwayu yi va leyimpshwa.’” Yehovha a ni wutlhazri ni ntamu nakone awa swi navela ku hetisisa leswi a swi dumbisaka. Xa wubidzri, ka vonela dzra Yehovha leswi a swi dumbisaka swi fana ni loko a swi hetisisile, hi leswi yentxaka a hlaya leswi: “A mazritu lawa ma dumbeka nakone i ya ntiyiso. . . . A mazritu lawo ma hetisekile!” Xa wuzrazru, a xi kone lexi nga sivelaka Yehovha akuva a hetisisa leswi a swi sunguliki, xileswo a te: “Hi mine Alfa na Omega.” Hi wugamu swi ta ti komba leswaku i Sathana lweyi a nga ni madzrimi nakone a kalaka a nga swi koti ku hetisisa leswi a swi dumbisaka, ku nga li Yehovha.
19. Loko vhanu swi va kazratela ku kholwa ka swidumbiso swa Xikwembu Nkulukumba, i yini leswi u fanelaka ku swi yentxa?
19 Dzrimuka leswaku nkama lowu u byelaka vambeni a nsin’wini hi swidumbiso swa Yehovha mayelanu ni wumundzruku, u va na wo tiyisa ku kholwa kwaku. Kutani ka khambi ledzri landzrelaka, loko u dondzrela mhunu swidumbiso swa ku nyonxisa swa Paradeyisi leswi nga ka buku dzra Mpfuletelo 21:4 a va a hlaya leswi: “Swa nyonxisa kambe a ni kholwi leswaku swi ta yentxeka.” U nga yentxa yini? U nga dondzra ni ku tlhamuxela ndzrimana 5 ni 6, u va u yanakanyisisa ni mhunu lweyo hi leswaku leswo swi fana ni loko Yehovha a sinare papela dzra xitiyisekiso xa leswaku leswi a swi dumbisiki a ta swi hetisisa.—Eza. 65:16.
LISIMU 145 Yehovha A Hi Dumbisa Paradeyisi
a Xidondzro lexi xi ta hi pfuna kuva hi tiyiseka hi leswaku xidumbiso lexi Yehovha a hi nyikaka xone xa Paradeyisi xi ta Hetiseka. Nkama lowu hi byelaka van’wana hi xidumbiso lexi hi va na hi tiyisa ku dumba kwezru ka swidumbiso leswi swa Yehovha.
b Vona buku ledzri liki Nhlavutelo—Ku Chaputa Ka Yona Loku Hlamarisaka Ku Tshinele! matluka 303-304, mayava 8-9.