BHIBHLIYOTEKA MU INTERNETI ya Torre de Vigia
Ncenjezi
ya Torre de Vigia
Cisena
  • BHIBHLYA
  • MABUKHU
  • MISONKHANO
  • nwt Tyago 1:1-5:20
  • Tiyago

Nkhabe kugumanika vidhyu pa khundu ino.

Munatilekerera, paoneka madodo pakupangiza vidhyu.

  • Tiyago
  • Bhibhlya ya Dziko Ipswa
Bhibhlya ya Dziko Ipswa
Tiyago

TSAMBA YA TIYAGO

1 Ine Tiyago,+ bitcu wa Mulungu na wa Mbuya Yezu Kristu, ndiri kulembera madzindza 12 adabalalika mʼmbuto zakusiyana-siyana:

Tambirani mwanyikiro wanga!

2 Abale anga, khalani akutsandzaya mungathimbana na nyatwa zakusiyana-siyana,*+ 3 thangwi imwe musadziwa kuti cikhulupiro canu cingayeserwa munjira ineyi, cinabala kupirira.+ 4 Mbwenye tawirisani kuti kupirira kumalise basa yace, toera mukhale akukwana na adidi mu pinthu pyonsene, mbamukhonda kusowa cinthu.+

5 Natenepa, khala munthu nee ali na udziwisi wakukwana, mbapitirize kuuphemba kuna Mulungu,+ iye anadzaupaswa, thangwi Mulungu asapasa onsene mwakudzala manja,+ nee kusandika munthu.*+ 6 Mbwenye iye asafunika kupitiriza kuphemba na cikhulupiro,+ mbakhonda kupenula,+ nee pangʼono pene; thangwi munthu anapenula alandana na bimbi ya mʼbara, yakuti isakwatwa na mphepo mbiendeswa uku na uku. 7 Mwandimomwene, munthu unoyu mbaleke dikhira kuti anapaswa cinthu na Yahova;* 8 iye ndi munthu wakupenula,+ wakukhonda khazikika munjira zace zonsene.

9 Mbwenye mbatsandzaye* mʼbale wakupwazika thangwi cincino iye akuzwa,+ 10 pontho mʼbale wakupfuma mbatsandzaye thangwi cincino iye acepeswa,+ thangwi nyakupfuma anadzazambazika ninga maluwa a ntsanga. 11 Thangwi dzuwa ingabuluka mbitoma kupisa kakamwe, isaumisa muti, penepo maluwa ace asagwa, kubalika kwa muti mbakumala. Munjira ibodzi ene, nyakupfuma anadzazambazika mu ndzidzi unapitiriza iye kudzudzumika na mpfuma zace.+

12 Nyakutsandzaya ndi munthu anapitiriza kupirira nyatwa,+ thangwi angaoniwa kuti ndi wakuthema anadzatambira nthimba ya umaso,+ wakuti Yahova* apikira toera kupasa ale anapitiriza kunfuna.+ 13 Munthu angathimbana na nyatwa, mbaleke kulonga kuti: “Ndiri kuyeserwa na Mulungu.” Thangwi Mulungu nkhabe kuyeserwa na pinthu pyakuipa, pontho iye nkhabe kuyesera munthu. 14 Mbwenye mʼbodzi na mʼbodzi asayeserwa thangwi yakukwatika mbapeuswa* na kusirira kwace.+ 15 Natenepa, kusirira kungakula, kusabala madawo; madawo angamala kucitwa, asabweresa kufa.+

16 Abale anga akufunika, lekani kunyengezeka. 17 Muoni onsene wadidi na wakulungama usabuluka kudzulu,+ kuna Baba wa ceza,+ iye nkhabe kucinja ninga nʼthundzi wakuti nkhabe kukhazikika.+ 18 Thangwi yakufuna kwace, ife tabalwa kubulukira mʼmafala a undimomwene,+ toera munjira inango, ife tikhale misapo yakutoma pakati pa anthu adacita iye.+

19 Abale anga akufunika, dziwani kuti: Munthu asafunika kukhala wakucimbiza kubva, wakudembuka kulonga,+ wakudembuka kuipirwa,+ 20 thangwi ukali wa munthu nkhabe kubweresa ulungami wa Mulungu. + 21 Natenepa, siyani makhaliro onsene akunyanyasa na ntundu onsene wa uipi,*+ mbamutawira mwakucepeseka* kuti mafala a Mulungu akuti anakwanisa kukupulumusani* abzwalwe muna imwe.

22 Mbwenye khalani anyakucita pinalonga mafala,+ tayu anyakubva basi, mbamunyengezeka mwekhene na manyerezero apezi. 23 Thangwi munthu angakhala nyakubva mafala, mbakhonda kucita pinalonga iwo,+ iye asalandana na munthu anaona nkhope yace pa supeyu. 24 Thangwi iye asayangʼanika ekhene, mbaenda pyace, mbaduwala mwakucimbiza kuti iye ali tani. 25 Mbwenye ule anayangʼanisisa mwadidi mwambo wakulungama,+ wakuti usapasa ufulu, mbapitiriza kuubvera, iye nee asakhala nyakubva wakuti asaduwala mwakucimbiza pinabva iye, mbwenye asakhala nyakucita pinalonga mafala; pontho anadzakhala wakutsandzaya mu pinthu pinacita iye.+

26 Khala munthu asanyerezera kuti asalambira Mulungu, mbwenye mbakhonda kutonga* lirimi yace,+ munthu unoyu akunyengeza ntima wace, pontho kulambira kwace ndi kwakusowa basa. 27 Ntundu wa ulambiri* wakuti ndi wakucena na wakusowa midonthi mʼmaonero a Mulungu Babathu ndi uyu: Kuphedza* ana aumphawi+ na akazi adaferwa na amunawo+ mu nyatwa zawo,+ mbatipitiriza kukhala akusowa midonthi ya dziko.+

2 Abale anga, kodi imwe musakhulupira Mbuyathu Yezu Kristu wa mbiri, mu ndzidzi ubodzi ene mbamusankhulana?+ 2 Thangwi khala munthu adabvala mphete za ouro mʼpyala pyace na nguwo za ntengo ukulu apita pa nsonkhano wanu, mbapitambo ntcerengi adabvala nguwo zakuti zamala kupswipa kakamwe, 3 kodi imwe musalemedza munthu adabvala nguwo za ntengo ukulu mbamumpanga kuti: “Khalani apa pa mbuto yadidi,” buluka penepo mbamupanga ntcerengi kuti: “Iwe khala dzololo” peno: “Khala pantsi dhuzi na panasandzikira ine manyalo anga”?+ 4 Khala pyenepi pisacitika, kodi nee pisapangiza kuti musasiyanisa anthu pakati panu,+ pontho kuti mwadzakhala anyakutonga miseru anacita pisankhulo pyakuipa?+

5 Bveserani abale anga akufunika. Kodi Mulungu nee asankhula anthu akuti dziko asaaona ninga akutcerenga toera akhale akupfuma mu cikhulupiro?+ Inde, iye aasankhula toera atambire Umambo ninga unthaka udapikira iye kuna ale ananfuna.+ 6 Mbwenye imwe musapwaza anyakutcerenga. Kodi nee ndi anyakupfuma anakuonesani nyatwa,+ mbakuendesani mʼmathando akutongera miseru? 7 Kodi siwo tayu anapwaza dzina yadidi idapaswa imwe? 8 Khala imwe musabvera mwambo ukulu wa Mambo mwakubverana na pinalonga khundu inango ya Malemba kuti: “Funa ndzako ninga iwe ene,”+ mukucita mwadidi kakamwe. 9 Mbwenye imwe mungapitiriza kusankhulana,+ mukucita madawo, pontho musakoneswa* na mwambo ninga anyakudawa.+

10 Khala munthu asabvera Mwambo onsene, mbwenye mbakhonda kucita cinthu cibodzi basi cinalongwa mu Mwambo, iye asapwaza Mwambo onsene.+ 11 Thangwi ule adalonga kuti: “Leka kucita upombo,”+ alongambo kuti: “Leka kupha munthu.”+ Mphapo khala iwe nkhabe kucita upombo mbwenye usapha munthu, ndiwe nyakupwaza mwambo. 12 Musafunika kulonga mbamucita pinthu ninga anthu akuti anadzatongwa na mwambo wa anthu aufulu.*+ 13 Thangwi munthu anakhonda kubvera ntsisi, anadzatongwa mwakusowa ntsisi.+ Ntsisi zisawina pakutongwa.

14 Abale anga, pinaphedzanji munthu angalonga kuti ine ndiri na cikhulupiro mbwenye mbakhonda kupangiza mabasa a cikhulupiro cace?+ Kodi cikhulupiro ceneci cinampulumusa?+ 15 Khala mʼbodzi mwa abale athu amuna peno akazi ali na usiwa,* mbasowa cakudya ca pa ntsiku, 16 mʼbodzi wanu mbampanga kuti: “Fambani mwadidi;* pisirwani, mbamukhuta,”* mbwenye mbakhonda kumpasa cinthu cinafuna iye toera kutsalakana umaso wace, kodi pyenepi pinamʼphedza?+ 17 Pyenepi ndi sawasawa na cikhulupiro; cingasowa mabasa ndi cakufa.+

18 Mbwenye unango anakwanisa kulonga kuti: “Iwe uli na cikhulupiro, mbwenye ine ndiri na mabasa. Ndipangize cikhulupiro cako cakusowa mabasa, inembo ndinakupangiza cikhulupiro canga kubulukira mʼmabasa anga.” 19 Kodi iwe usakhulupira kuti alipo Mulungu mʼbodzi basi? Ukucita mwadidi kakamwe. Mbwenye madimonyo asakhulupirambo pyenepi, mbatetemera.+ 20 Iwe munthu wakusowa basa, kodi iwe nkhabe dziwa kuti cikhulupiro cakusowa mabasa ndi capezi? 21 Kodi babathu Abhrahamu nee aoniwa kukhala wakulungama thangwi ya mabasace, pidamala iye kupereka mwanace Izaki pa guwa ya ntsembe?+ 22 Waona, iye apangiza cikhulupiro cace pabodzi na mabasa, pontho cikhulupiro cace cadzakhala cakukwana* kubulukira mʼmabasace,+ 23 mbikwanirisika khundu ya Malemba inalonga kuti: “Abhrahamu akhulupira Yahova,* pyenepi pyancitisa kuoniwa ninga munthu wakulungama,”+ pontho iye adzacemerwa xamwali wa Yahova.*+

24 Onani kuti munthu anaoniwa kukhala wakulungama thangwi ya mabasa, tayu thangwi ya cikhulupiro basi. 25 Munjira ibodzi ene, kodi Raabhe nkazi wauputa,* nee aoniwa kukhala wakulungama thangwi ya mabasace pidamala iye kutambira mwadidi amuna adatumwa, mbaaendesa na njira inango?+ 26 Mwandimomwene, manungo akusowa nzimu* ndi akufa,+ munjira ibodzi ene, cikhulupiro cakusowa mabasa ndi cakufa.+

3 Abale anga, azinji pakati panu nee akhafunika kukhala apfundzisi, thangwi imwe musadziwa kuti kutongwa kwathu kunadzakhala kukulu kakamwe kupiringana kwa anango.+ 2 Thangwi tonsene tisadodoma* kazinji kene.+ Munthu anakhonda kudodoma pakulonga, ndi wakulungama,* iye anakwanisambo kutonga manungo ace onsene. 3 Tingamanga mulomo wa kavalo na nkhambala toera itibvere, ife tisakwanisambo kutsogolera manungo ace onsene. 4 Nyerezeranimbo pinacitika na bote: Maseze iyo ndi ikulu, pontho isakwekwetwa na mphepo zakuwanga, isafambiswa na ngʼombo ingʼono kakamwe, mbienda kunafuna ule anaifambisa.

5 Munjira ibodzi ene, lirimi ndi khundu ingʼono ya manungo, ngakhale tenepo, iyo isagaya kakamwe. Onani kuti moto ungʼono kakamwe unakwanisa kupisa nsitu ukulu! 6 Lirimi ndi moto.+ Lirimi ndi dziko idadzala na kusowa ulungami pakati pa makhundu a manungo athu, thangwi iyo isaipisa manungo onsene,+ pontho inakwanisa kufudza umaso onsene wa munthu, iyo ndi ninga Djehena,* thangwi iyo isafudza. 7 Ntundu onsene wa pinyama pya ntsanga, mbalame, pinyama pinafamba na mimba na pinyama pya mʼbara, pinakwanisa kufuyika, pontho pisafuyiwa na anthu. 8 Mbwenye nkhabe munthu anakwanisa kutonga lirimi. Iyo nkhabe kutongeka, pontho ndi yakuipa, yadzala na venenu yakupha munthu.+ 9 Ife tisaiphatisira toera kusimba Yahova* Babathu, pontho tisaiphatisira toera kupasa dzedze anthu adacitwa “mwakulandana na Mulungu.”+ 10 Pamulomo ubodzi ene pasabuluka mafala akupasa nkhombo na akupasa dzedze.

Abale anga, si pyadidi tayu kuti pinthu picitike tenepo.+ 11 Kodi pisacitika kuti pa mphuno ibodzi ene ya madzi pabuluke madzi adidi* na madzi akuwawa? 12 Abale anga, kodi pisacitika kuti muti wa nsambvu ubale misapo ya mulivera, peno muti wa mauva ubale masambvu?+ Munjira ibodzi ene, mu ncera wa madzi akulungula munyu nkhabe kubuluka madzi adidi.*

13 Mbani munthu wandzeru na wakubvesesa pinthu pakati panu? Na makhaliro ace adidi, mbapangize mabasa anacitwa mwakukhurudzika, kwakuti kusabulukira mu udziwisi. 14 Mbwenye khala muntima mwanu muli na ntcanje*+ na kuzondana,+ lekani kugaya thangwi ya udziwisi wanu,+ mungacita pyenepi mukulonga uthambi. 15 Unoyu nee ndi udziwisi unabuluka kudzulu, ndi wa pa dziko yapantsi,+ waunyama* na wa madimonyo. 16 Thangwi panagumanika ntcanje* na kuzondana, pasagumanikambo kukhonda kubverana na ntundu onsene wa pinthu pyakuipa.+

17 Mbwenye udziwisi wakudzulu, pakutoma ndi wakucena,+ buluka penepo, wantendere,+ wakulinganira,+ usakhala dzololo toera kubvera, ndi wakudzala na ntsisi pabodzi na misapo yadidi,+ wakusowa tsankhulo+ na wakusowa umpfakafaka.+ 18 Kusiyapo pyenepi, nsapo wa ulungami usabzwalwa mʼmakhaliro a ntendere+ pakati pa* anthu anakhazikisa ntendere.+

4 Kodi nkhondo na nthonga zinaoneka pakati panu zisabuluka kupi? Kodi nee zisabulukira mu pifuno pyanu pyaunyama, pyakuti pisamenya nkhondo mʼmanungo mwanu?+* 2 Imwe musafuna, mbwenye nee muli napyo. Musapitiriza kupha anthu, mbamusirira; mbwenye nee musakwanisa pinafuna imwe. Musapitiriza kucita nthonga mbamumenya nkhondo.+ Imwe nkhabe pinthu thangwi nee musaphemba. 3 Mungaphemba, nee musapaswa pinthu thangwi musaphemba na cifuniro cakuipa, toera kucita napyo pinthu pyaunyama pinasirira imwe.

4 Imwe anyaupombo,* kodi imwe nkhabe dziwa kuti kucita uxamwali na dziko pisabveka kukhala nyamalwa wa Mulungu? Natenepa, munthu anafuna kukhala xamwali wa dziko asakhala nyamalwa wa Mulungu.+ 5 Kodi musanyerezera kuti ndi akusowa basa mafala analongwa mʼMalemba kuti: “Cipendamiro ca* bibvu ciri muna ife cisapitiriza kusirira pinthu pizinji”?+ 6 Mbwenye kukoma ntima kunapangiza Iye ndi kukulu kakamwe. Na thangwi ineyi, Malemba asalonga: “Mulungu nkhabe kukomerwa na anyakudzikuza,+ mbwenye asapangiza kukoma ntima kukulu kuna anyakucepeseka.”+

7 Natenepa, bverani Mulungu;+ mbwenye idani* Dyabo,+ penepo iye anadzakuthawani.+ 8 Fendedzerani Mulungu, iye anakufendedzeranimbo.+ Cenesani* manja anu, imwe anyakudawa,+ pontho cenesani mitima yanu,+ imwe anyakupenula. 9 Tsukwalani kakamwe, mbamulira.+ Kuseka kwanu kucinje kudza kulira, pontho kutsandzaya kwanu kukhale kutsukwala. 10 Cepesekani pamaso pa Yahova,*+ natenepa iye anadzakukuzani.+

11 Abale, lekani kulongana mwakuipa unango na ndzace.+ Munthu analonga mwakuipa mʼbale wace, peno anatonga mʼbale wace, asalonga mwakuipa mwambo, mbatonga mwambo. Mphapo khala iwe usatonga mwambo, nee usacita pinalonga mwambo, mbwenye ndiwe ntongi. 12 Alipo mʼbodzi basi wakuti ndi Nyakupereka miyambo na Ntongi,+ ule wakuti asakwanisa kupulumusa na kufudza.+ Mphapo iwembo ndiwe ani toera kutonga ndzako?+

13 Cincino bveserani imwe munalonga kuti: “Lero peno mangwana tinaenda ku nzinda ule, tinamala caka cibodzi kweneko, tinadzacita malonda athu mbatiwina kobiri,”+ 14 maseze imwe nkhabe dziwa kuti umaso wanu unakhala tani mangwana.+ Thangwi imwe ndimwe ninga nkhungwi yakuti isaoneka mu ndzidzi wakucepa, buluka penepo mbizambazika.+ 15 Mbwenye imwe mukhafunika kulonga kuti: “Yahova* angafuna,+ ife tinadzakhala mʼmaso, mbaticita ipi peno pire.” 16 Ngakhale tenepo, imwe musagaya thangwi ya manyerezero anu apezi. Kugaya kweneku ndi kwakuipa. 17 Natenepa, khala munthu asadziwa kucita cinthu cadidi, mbwenye mbakhonda kucicita, iye akudawa.+

5 Cincino, bveserani imwe anyakupfuma! Lirani, pontho khuwani thangwi ya nyatwa zinafuna kukugwerani.+ 2 Mpfuma zanu zamala kubvunda, pontho nguwo zanu zamala kudyiwa na maberethe.+ 3 Ouro yanu na parata yanu yamala kudyiwa na furuju,* pontho furuju ineyi inadzakhala umboni unafuna kupangiza uipi wanu, iyo inadzadya manungo anu. Pinthu pidakoya imwe pinadzakhala ninga moto mu ntsiku zakumalisa.+ 4 Onani! Anyabasa adabvuna minda yanu asapitiriza kulira, thangwi imwe nee mwaatambirisa, pontho kulira kwa anyakubvuna anewa thangwi yakufuna ciphedzo, kwafika mʼmakutu a Yahova* wa anyankhondo.+ 5 Imwe mwakhala na umaso wadidi kakamwe pa dziko, mbamutsandzaya. Imwe mwadya mbamukhuma ninga ngʼombe yakununa inadikhira ntsiku yakuphiwa kwayo.+ 6 Imwe mwakonesa mbamupha munthu wakulungama. Na thangwi ineyi, iye* nee asakomerwa na imwe.

7 Mbwenye khalani akupirira abale anga, mpaka kuonekera kwa Mbuya.+ Onani! Nyakulima asapitiriza kudikhira misapo yadidi inafuna kubuluka pa mataka. Iye asaidikhira mwakupirira mpaka kubvumba kwa madzi akutoma na akumalisa.+ 8 Imwembo khalani akupirira;+ wangisani mitima yanu, thangwi ndzidzi wakuonekera kwa Mbuya uli cifupi.+

9 Abale, lekani kudungunya thangwi ya unango na ndzace, toera mukhonde kutongwa.+ Onani! Ntongi ali pansuwo. 10 Abale, towezerani aprofeta adalonga mu dzina ya Yahova*+ akuti apirira nyatwa,+ mbadikhira mwakupirira.+ 11 Onani! Ife tisacemera anyakutsandzaya* ale adapirira.+ Imwe mwabva pya kupirira kudacita Yobe,+ pontho mwaona nkhombo zidampasa Yahova;*+ mwaona kuti Yahova* ndi wakukoma ntima kakamwe na wantsisi.+

12 Mwa pyonsene abale anga, lekanibve kudumbira, nee mu dzina ya kudzulu peno mu dzina ya dziko yapantsi, peno kudumbira munjira inango. Mbwenye mungalonga “Inde” akhale inde, mungalonga “Nkhabe,” akhale nkhabe,+ toera mukhonde kutongwa.

13 Kodi alipo munthu wakuti akunentseka pakati panu? Mbapitirize kucita phembero.+ Alipo munthu adakomerwa? Mbaimbe nyimbo zakusimba Mulungu.+ 14 Kodi alipo munthu wakuti akuduwala pakati panu? Mbacemere akulu a mpingo,+ iwo ancitire phembero, anʼkhwaze mafuta+ mu dzina ya Yahova.* 15 Phembero inacitwa mwacikhulupiro inadzawangisa nyakuduwala,* pontho Yahova* anadzamulamusa. Kusiyapo pyenepi, khala iye acita madawo, anadzalekererwa.

16 Natenepa, bwekani pakweca madawo anu+ kuna unango na ndzace, mbamucitirana phembero unango na ndzace, toera mukwanise kuwangiswa. Phembero yakudembetera inacitwa na munthu wakulungama isaphedza kakamwe.*+ 17 Eliya akhali munthu wa mabvero ninga ali na ife, mbwenye pidacita iye phembero na ntima onsene toera madzi akhonde kubvumba, mu dziko ineyi madzi nee abvumba mu pyaka pitatu na miyezi mitanthatu.+ 18 Buluka penepo, iye acita pontho phembero, madzi atoma kubvumba, mataka mbabala misapo.+

19 Abale anga, mʼbodzi pakati panu angapeuswa mu undimomwene, unango mbamʼphedza toera abwerere, 20 dziwani kuti ule anaphedza nyakudawa+ toera asiye njira yace yakuipa, iye anampulumusa* toera akhonde kufa, pontho anadzaphimbira madawo mazinji.+

Peno: “mayesero akusiyana-siyana.”

Peno: “kusaka madodo.”

Onani Apendise A5.

Fala na Fala: “mbalonge mwakugaya.”

Onani Apendise A5.

Peno: “mbamangwa ninga na nsampha.”

Munjira inango: “kunjipa kwa uipi.”

Peno: “mwakukhurudzika.”

Peno: “kupulumusa umaso wanu.”

Peno: “kumanga.”

Peno: “uphemberi.”

Peno: “Kutsalakana.”

Peno: “musasandikwa.”

Fala na Fala: “mwambo waufulu.”

Fala na Fala: “ali cipezipezi.”

Peno: “Ndokoni muntendere.”

Peno: “khalani na cakubvala na cakudya ca ntsiku zonsene.”

Peno: “cakulungama.”

Onani Apendise A5.

Onani Apendise A5.

Fala ineyi isabveka nkazi anapita mʼmabonde toera kupaswa kobiri.

Peno: “mphambvu ya umaso.”

Fala na Fala: “tisagwegweduka.”

Fala na Fala: “waungwiro.”

Onani Mabvekero a Mafala Anango.

Onani Apendise A5.

Fala na Fala: “akutapira.”

Fala na Fala: “akutapira.”

Peno: “bibvu.”

Peno: “anthu anaphatisira umaso wawo ninga pinyama.”

Peno: “bibvu.”

Munjira inango: “kubulukira mwa.”

Fala na Fala: “mʼmakhundu a manungo anu.”

Peno: “Imwe anthu akukhonda khulupirika.”

Fala na Fala: “Nzimu wa.” Peno: “Cifuno ca.”

Peno: “thimbanani na; khondani.”

Peno: “Sambani.”

Onani Apendise A5.

Onani Apendise A5.

Peno: “udzingiri.”

Onani Apendise A5.

Munjira inango: “Mulungu.”

Onani Apendise A5.

Peno: “anyakupaswa nkhombo.”

Onani Apendise A5.

Onani Apendise A5.

Onani Apendise A5.

Munjira inango: “nyakuneta.”

Onani Apendise A5.

Fala na Fala: “iri na mphambvu kakamwe mu ndzidzi unaphata iyo basa.”

Peno: “anapulumusa umaso wace.”

    Mabukhu Acisena (1982-2025)
    Bulukani
    Fungulani
    • Cisena
    • Tumizirani Anango
    • Sankhulani Pinafuna Imwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pinafunika Imwe Kutowezera
    • Cibisobiso
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Fungulani
    Tumizirani Anango