MIBVUNDZO INACITWA NA ANYAKULERI

Kodi Yeremiya akhafuna kubvekesanji mudalonga iye kuti Rakele akulira anace?

▪ Pa Yeremiya 31:15 tisaleri kuti: ‘Yahova alonga: ‘Usabveka nkhuwo mu Rama, ndi nkhuwo wa ciriro ca Rakele akulirira anace adasoweka, mbakhonda kubalangazwa.’’

Ana awiri a Rakele nee afa iye mbadzati kufa. Natenepa, pidalonga Yeremiya mudapita pyaka 1.000 pakumala kufa Rakele, nee mbapidakhala pyakulinganira.

Mwana wakutoma wa Rakele ndi Zuze. (Gen. 30:22-24) Buluka penepo, iye akhala na mwana unango wakuti akhacemerwa Benjamini. Rakele afa pa ndzidzi ukhabala iye mwanace waciwiri. Mbwenye mbvundzo ndi uyu: Thangwi yanji lemba ya Yeremiya 31:15 isalonga kuti iye akhalira thangwi anace ‘asoweka’?

Mphyadidi kudziwa kuti mukupita kwa ndzidzi, mwanace wakutoma, Zuze abala Manase na Efrayimu. (Gen. 41:50-52; 48:13-20) Efrayimu adzakhala dzindza ikulu na yakubvekera kunkwiriro kwa umambo wa Israele, pontho adzaimirira madzindza khumi a Israele. Munjira inango, dzindza ya mwana waciwiri wa Rakele, Benjamini, yadzacita khundu ya umambo wakubangwe pabodzi na Yuda. Natenepa, Rakele aphatisirwa toera kuphiphirisa amama onsene a Israele a umambo wa kunkwiriro na wakubangwe.

Pa ndzidzi udalembwa bukhu ya Yeremiya, umambo wa madzindza khumi a Israele a kunkwiriro akhali m’manja mwa Asirya, pontho anthu awo azinji akhadaendeswa ku ubitcu. Mbwenye, anango a dzindza ya Efrayimu akhadathawira mu Yuda. Mu caka 607 M.N.W., Ababilonya akunda umambo wakubangwe wa madzindza mawiri a ku Yuda. Pisaoneka kuti mwa anthu anewa adakundwa, azinji agumanyizwa pa mbuto ibodzi ene ku Rama, nsindzo wa makilometru 8 bulukira kunkwiriro kwa Yerusalemu. (Yer. 40:1) Panango, anango aphiwa mu cisa ceneci ca Benjamini, mbuto idaikhwa Rakele. (1 Sam. 10:2) Natenepa, kulira kwa Rakele ndi mafala a kutsukwala kwakuphiphirisa thangwi ya ana a dzindza yonsene ya Benjamini peno anthu a cisa ca Rama. Maonero anango ndi akuti kulira kweneku kusapangiza kulira kwa amama onsene a mbumba ya Mulungu thangwi ya kufa peno kuendeswa ku ubitcu kwa Israele.

Munjira yonsene, mafala a Yeremiya akuti Rakele akhalira anace, akhali profesiya ya pinthu pidacitika mudapita pyaka pizinji pa ndzidzi wakuti umaso wa Yezu ukhali pangozwi. Mambo Herode atonga kuti ana onsene acimuna kutomera pyaka piwiri kuenda pantsi a mu nzinda wa Betlehemu wakuti ukhali kubangwe kwa Yerusalemu, akhafunika kuphiwa. Natenepa ana anewa nee akhalipobve; iwo akhadafa. Nyerezerani kukhuwa na kutsukwala kwa amama thangwi ya anawo! Pyenepi pikhali ninga kukhuwa kweneku kukhabveka mpaka ku Rama kunkwiriro kwa Yerusalemu.​—Mat. 2:16-18.

Natenepa, mu ndzidzi wa Yeremiya na mu pyaka dzana yakutoma, kulira kwa Rakele thangwi ya anace kukhaphiphirisa kutsukwala kwa amama Aciyuda thangwi yakuphiwa kwa anawo. Mbwenye ale adafa mbaenda ‘ku dziko ya nyamalwa’ anacemerwa kufa, anakwanisa kubuluka m’manja mwa nyamalwa unoyu pa ndzidzi unafuna kudzalamuswa anyakufa.​—Yer. 31:16; 1 Akor. 15:26.