BHIBHLIYOTEKA MU INTERNETI ya Torre de Vigia
Ncenjezi
ya Torre de Vigia
Cisena
  • BHIBHLYA
  • MABUKHU
  • MISONKHANO
  • wt nsolo 3 matsa. 23-31
  • Koyani Mwadidi Mafala A Mulungu

Nkhabe kugumanika vidhyu pa khundu ino.

Munatilekerera, paoneka madodo pakupangiza vidhyu.

  • Koyani Mwadidi Mafala A Mulungu
  • Lambirani Mulungu Mbodzi Basi Wandimomwene
  • Misolo Ming'ono
  • Mphangwa Zakulandana
  • Phedzani Anango Kuibvesesa
  • Kuleri Kwathu Biblya
  • Cifuno Cathu
  • Kuleri Bhibhlya Kunakuphedzani Tani?
    Tsandzayani na Umaso Kwenda na Kwenda!​—Kucedza Pabodzi Thangwi Ya Bhibhlya
Lambirani Mulungu Mbodzi Basi Wandimomwene
wt nsolo 3 matsa. 23-31

Nsolo Wacitatu

Koyani Mwadidi Mafala A Mulungu

1. (a) Kodi Israele wakale aona tani kukhulupirika kwa mafala a Mulungu? (b) Thangwi yanji pyenepi ndi pyakufunika kwa ife?

1‘MUSADZINDIKIRA na ntima wanu wonsene na nzimu wanu wonsene, kuti muli pyonsene pidakupangani Mbuya Mulungu wanu, nee chibodzi chidakhonda kuchitika; pyonsene pyachitika.’ (Yoswa 23:14-16) Ipi ndipyo pidalonga Yoswa kwa akulu a Israele mudamala iwo kukhalika m’Dziko Yakupikirwa. Inde, mapikiro a Yahova akhala akukhulupirika. Nkhani ineyi, na zinango zinagumanika m’Biblya, zakoyiwa “towera tikhale na cidikhiro.”—Aroma 15:4, Chiverano Chachinchino.

2. (a) Kodi ndi m’njira ipi Biblya ‘yalembeswa na Mulungu’? (b) Kodi kudziwa kuti Biblya yalembeswa na Mulungu kusatipasa kupitawirira kwanji?

2 Maseze anthu akukwana 40 aphatisirwa towera kulemba Biblya, Nsasanyi wayo ndi Yahova. Kodi pyenepi pisabveka kuti iye atsogoleradi kulembwa kwa pyonsene piri mwenemo? Inde. Iye acita pyenepi m’kuphatisira nzimu wace wakucena wamphambvu, mphambvu yace yakuphata basa. Mpostolo Paulu alonga m’njira yakukhulupirika: “Malembo onsene ndiye Mulungu adaalembesa . . . Tenepa munthu wa Mulungu anakhala wa maso kakamwe, wakukwanisa kuchita pinthu pyadidi pyonsene.” Konsene kwene, anthu anakhulupira pyenepi asakoya mafala a Biblya mbakhala maso mwakubverana na pinalonga iyo.—2 Timoti 3:16, 17; 1 Atesalonika 2:13.

Phedzani Anango Kuibvesesa

3. Kodi ndi ipi njira yadidi yakuphedza anthu azinji akuti nkhabe khulupira kuti Biblya ndi Mafala a Mulungu?

3 Anthu azinji analonga na ife nkhabe khulupira kuti Biblya ndi Mafala a Mulungu. Kodi tinakwanisa tani kuaphedza? Kazinji kene, njira yadidi ndi kufungula Biblya na kuapangiza piri mwenemo. “Mafala a Mulungu mba a moyo kakamwe, mbakuchita pinabveka awo, mbaakutwa kupita supada yakutwa pa makhundu mawiri . . . Mafala a Mulungu anatongambo pinanyerezera munthu munthu mu ntima mwache.” (Ahebere 4:12) “Mafala a Mulungu” si mbiri yakufa tayu; ndi a moyo! Mapikiro a Biblya asakwanirisika mokhonda pingizwa. Mphangwa za m’Biblya zisakhuya kakamwe manyerezero andimomwene a ntima wa munthu kupiringana pyonsene pyakuti tingakwanise kulonga.

4. Kodi ndi mafokotozero api a undimomwene wa Biblya anacinja njira inaona anthu anango Biblya, na thangwi yanji?

4 Kuona dzina ya Mulungu m’Biblya kusacitisa anthu azinji kuidinga mwacidikhodikho. Anango asankhula kupfunza Biblya mudapangizwa iwo pinalonga Biblya pya cifuniro ca umaso, thangwi yanji Mulungu asalekerera uipi, mabvekero a pyakucitika pyacincino, peno cidikhiro ca umaso okhonda mala m’paradizu pa dziko yapantsi. M’madziko anango, mabasa a mauphemberi asacitisa anthu kuthabuka na mizimu yakuipa. Mafokotozero a Biblya a thangwi ya pyenepi na njira ya kusudzuka ku kuthabuka kweneku asakomeresa anthu anewa. Thangwi yanji ntsonga zenezi zisakomeresa anthu akuona ntima? Thangwi Biblya ndi mphuno ibodzi basi ya mphangwa zakunyindirika m’pinthu pyonsene pyakufunika.—Masalmo 119:130.

5. (a) Kodi angakwanise kukhala api mathangwi anacitisa anthu kulonga kuti iwo nkhabe khulupira Biblya? (b) Kodi tinakwanisa tani kuphedza anthu anewa?

5 Kodi ndiye tani mphapo anthu agatipanga kuti iwo nkhabe khulupira Biblya? Kodi pyenepi pisafunika kumalisa makani? Nkhabe, khala iwo asafuna kuti tidinge nawo pyenepi. Panango iwo asaona Biblya ninga bukhu ya Cikristu caunthawatawa. Cikristu caunthawatawa ciri na mbiri ya ufakafaka na kupipitisa m’ndale pabodzi na kuphemba kobiri. Pyenepi pingakwanise kucitisa anthu kukhala na manyerezero akuipa thangwi ya Biblya. Thangwi yanji imwe nkhabe kuabvunza khala asanyerezera tenepa thangwi ya pyenepi? Kukhondesa kunacita Biblya makhaliro a dziko a Cikristu caunthawatawa, pabodzi na ntsonga zinasiyanisa Cikristu caunthawatawa na Cikristu candimomwene, pingakwanise kuakomeresa.—Mikeya 3:11, 12; Mateo 15:7-9; Tyago 4:4.

6. (a) Kodi ndi ninji cinakucitisani kukhulupira kuti Biblya ndi Mafala a Mulungu? (b) Kodi ndi manyerezero api anango anakwanisa imwe kuphatisira towera kuphedza anango kukhulupira kuti Biblya yabulukadi kwa Mulungu?

6 Anango angakwanise kuphedzwa m’kuapanga na kuamalisira pya umboni wakuti Biblya yapepeserwa na Mulungu. Kodi ndi ninji cinakucitisani kukhulupira kuti Biblya yabuluka kwa Yahova Mulungu? Kodi ndi pinalonga Biblya thangwi ya kudabuluka iyo? Peno ndi thangwi yakuti Biblya iri na maprofesiya mazinji anapangiza kudziwa ntsogolo, maprofesiya akuti abuluka ku mphuno yakupiringana munthu? (2 Pedro 1:20, 21) Panango ndi thangwi yakuti Biblya isabverana m’njira yakudzumatirisa nkati mwayo, maseze yalembwa na amuna akukwana 40 m’nzidzi wakukwana piaka 1.600? Peno ndi undendemeri wayo wa pya siyensiya mwakusiyana na mabukhu anango adalembwa m’nzidzi udalembwa Biblya? Peno ndi kuona ntima kwa alembi ayo? Peno ndi thangwi yakuti iyo yakoyiwa maseze anthu anango awangisira kakamwe kuifudza? Pyonsene pinaona imwe kuti mphyakukomeresa mungakwanise kupiphatisira towera kuphedza anango.a

Kuleri Kwathu Biblya

7, 8. (a) Kodi tisafunika kucitanji na Biblya? (b) Kusiyapo kuleri Biblya tekhene, kodi ndi ninji cakufunika pontho? (c) Kodi musagumana tani ubvesesi wa pifuniro pya Yahova?

7 Kusiyapo kuphedza anango kukhulupira Biblya, ife ene tisafunika kugula nzidzi towera kuileri mwakukhonda phonya. Kodi imwe musacita pyenepi? Pa mabukhu onsene adabuluswa, iyi ndi yakufunika kakamwe. Mbwenye pyenepi nee pisabveka kuti tikaileri tekhene nee tisafunabve pinango. Malemba asaticenjeza kuti tikhonde khala akuthaukirana na anango. Nee tisafunika kunyerezera kuti tingakwanise kugumana matawiro a pinthu pyonsene m’kuidinga tekhene. Kuti tikhale Akristu akulinganira tisafunika kupfunza tekhene pabodzi na kugumanika pa misonkhano ya mbumba ya Mulungu.—Misangani 18:1; Ahebere 10:24, 25.

8 Mwakubverana na pyenepi, Biblya isalonga pya tsacikunda wa ku Etiopya akhaleri profesiya ya Izaiya. Anju mbodzi atsogolera mmwazi mphangwa Wacikristu Filipi kuenda kambvunza tenepa: “Muli kupibvesa pinawerenga imwe?” Mwakucepeseka, Muetiopya atawira: “Ndingasowa munthu wakunditchululira, ndinakwanisa tani kupibvesa?” Iye adembeterera Filipi kuti anfokotozere mphangwa zikhaleri iye m’Malemba. Filipi nee akhaleri Biblya ekhene basi mbapereka maonero ace a Malemba tayu. Iye akakhala cifupi na gulu yakuoneka ya Mulungu. Na thangwi ineyi, iye akwanisa kuphedza Muetiopya kuphindula na uphungu ukhapereka Yahova kubulukira ku gulu ineyi. (Machitiro 6:5, 6; 8:5, 26-35) M’njira ibodzibodzi lero, nkhabe munthu anafika pa ubvesesi wandimomwene wa cifuniro ca Yahova ekhene. Tonsene tisafuna ciphedzo cinapereka Yahova mwakufuna kubulukira ku gulu yace yakuoneka.

9. Kodi ife tonsene tingakwanise kuphindula na ndandanda upi wa kuleri Biblya?

9 Towera kutiphedza kubvesesa Biblya, gulu ya Yahova isacita mabukhu akusiyanasiyana towera kutipasa mphangwa zadidi za m’Malemba. Isatipasambo ndandanda wakukhonda phonya wa kuleri Biblya wakuphatanizwa m’Xikola Ya Basa Ya Mulungu inacitwa m’mipingo yonsene ya Mboni za Yahova pa dziko yonsene yapantsi. Tingakwanise kukhala na phindu ikulu m’kudinga tekhene Malemba Akucena. (Masalmo 1:1-3; 19:7, 8) Wangisirani kakamwe kuleri Biblya mwakukhonda phonya. Maseze imwe nkhabe kwanisa kubvesesa pyonsene, kuleri kwanu Malemba kunadzakuphindulisani kakamwe. Mwacitsanzo, mungaleri matsamba manai peno maxanu pa ntsiku, mungakwanise kuleri Biblya yamumphu pacaka.

10. (a) Kodi musafunika kuleri Biblya m’nzidzi upi? (b) Kodi mbani anafunikambo kuphatanizwa m’kuleri Biblya, na thangwi yanji kukhonda phonya ndi kwakufunika?

10 Kodi musafunika kuleri Biblya m’nzidzi upi? Mungakoya mphindi 10 peno 15 pa ntsiku towera kuleri Biblya, munadzaphindula kakamwe. Mungakhonda kwanisa pyenepi, mwakukhonda phonya koyani nzidzi pa sumana towera kuileri, na towererani ndandanda unoyu. Khala mwakwata peno mwakwatiwa, imwe na nzanu wa muukwati mungakwanise kupitisirana m’kuleri Biblya. Khala muli na ana akuti asakwanisa kuleri, mungakwanisembo kupitisirana nawo. Kuleri Biblya kusafunika kukhala nsambo wa kwenda na kwenda, sawasawa na kudya cakudya. Ninga musadziwa, munthu angasowa nsambo wadidi wa kudya cakudya, ungumi wace ungakwanise kunenseka. M’njira ibodzibodzi, umaso wathu wauzimu, pabodzi na umaso wathu okhonda mala, usanyindira kudya mwakukhonda phonya “mafala onsene anabuluka n’kanwa mwa Mulungu.”—Mateo 4:4.

Cifuno Cathu

11. Kodi ndi cipi cifuno cathu m’kuleri Biblya?

11 Kodi ndi cipi cifuno cathu m’kuleri Biblya? Cifuno cathu si ca kuleri matsamba mazinji basi tayu. Ife tisafuna kudziwa mwadidi Mulungu towera tithimizire kunfuna kwathu na kumulambira m’njira yakutawirika. (Jwau 5:39-42) Maonero athu asafunika kukhala ninga a mulembi wa Biblya adalonga: “Mbuya, mundipangize njira zanu, ndizidziwise pyadidi pyene.”—Masalmo 25:4.

12. (a) Thangwi yanji kugumana ‘cidziwiso candimomwene’ ndi kwakufunika, na ndi kuwangisira kwanji kunafunika m’kuleri Biblya towera kugumana cidziwiso ceneci? (b) Kodi ndi njira zipi zinai za kuphindulisa zinafunika ife kuphatisira basa pa kunyerezera pinaleri ife m’Biblya? (Onani bokosi pa tsamba 30.) (c) Pangizani ntsonga zenezi m’kutawira mabvunzo anagumanika pa ndima ino. Onani malemba akusowa mafala m’ndima.

12 Munatambira ife pipfunziso pyakubulukira kwa Yahova, tisafunika kukhala na cifuno ca kugumana “nzeru zadidi [peno cidziwiso candimomwene].” Kodi tinaphatisira tani Mafala a Mulungu m’njira yadidi m’umaso wathu peno kuafokotoza mwadidi kwa anango tingasowa cidziwiso candimomwene? (Akolose 3:10; 2 Timoti 2:15) Towera kugumana cidziwiso candimomwene tisafunika kuleri mwacidikhodikho, pontho khala phindi inaleri ife ndi yakunensa kuibvesesa, tisafunika kuibwerezera towera kudziwa pinalonga iyo. Tinadzaphindulambo tingakhala na nzidzi wa kunyerezera mphangwa zinaleri ife, mbitizinyerezera m’makhundu akusiyanasiyana. Njira zinai zakuphindulisa zinafunika ife kuphatisira basa pa kunyerezera zisagumanika pa tsamba 30. Maphindi mazinji a Malemba angakwanise kudingwa m’njira yakuphindulisa m’kuphatisira basa ntsonga ibodzi peno zinango mwa izo. Munatawira imwe mabvunzo anagumanika pa matsamba akutowerera, munadzaona kuti mukuphindula tani.

(1) Kazinji kene, phindi ya Biblya inaleri imwe ingakwanise kukupangani pya ntundu wa umunthu wa Yahova. Mwacitsanzo, pa Masalmo 139:13, 14, tisapfunza pya citsalakano cikulu ca Mulungu na ana akuti asati kubalwa: ‘Mwandisasanya m’mimba mwa mai wanga. Ndinakusimbani na kudziwa kuti ndine chirengo chidachita Imwe, ndine basa yanu yakudzumisadi; musandidziwa ine kakamweretu.’ Ndi pyakudzumatirisa tani pidacita Yahova! Njira idacitwa anthu isapangiza kutifuna kwace kukulu.

Mwakubverana na pinalongwa pa Jwau 14:9, 10, munaleri ife njira idatsalakanira Yezu anthu anango, mwandimomwene tisaona njira yakuti Yahova mbadatitsalakanira. Na pyenepi m’manyerezero, kodi tinanyerezeranji pya Yahova kubulukira ku pidalembwa pa Luka 5:12, 13 na Luka 7:11-15?

(2) Onani kuti mphangwa zenezi zisabverana tani na nsolo wa Biblya: kubwezerwa kwa utongi ukulu wa Yahova na kuceneswa kwa dzina yace kubulukira ku Umambo pantsi pa Yezu Kristu, Mbeu yakupikirwa.

Kodi nsolo wa Biblya wagomezerwa tani na Ezekyele na Danyele? (Ezekyele 38:21-23; Danyele 2:44; 4:17, NM; 7:9-14)

Kodi Biblya isadzindikira tani mwapakweca Yezu ninga Mbeu yakupikirwa? (Agalata 3:16)

Kodi Apokalipse asafokotoza tani kukwanirisika kukulu kwa nsolo wa Umambo? (Apokalipse 11:15; 12:7-10; 17:16-18; 19:11-16; 20:1-3; 21:1-5)

(3) Bvunzikani kuti munakwanisa tani kuphatisira basa pinaleri imwe. Mwacitsanzo, tisaleri pa Eksodo mpaka Deuteronomyo pya ulukwali na kupanduka kwa Israele. Tapfunza kuti makhaliro na pyakucita pyenepi pyaabweresera nyatwa. Natenepa, tisafunika kukulumizwa kukomeresa Yahova m’kukhonda kusangizira citsanzo cakuipa ca Israele. “Ipi pyonsene pyachitika towera tichenjere. Pyalembwambo towera kutithusa [peno kuticenjeza], thangwi ndzidzi wakumalisa wafika.”—1 Akorinto 10:11.

Kodi nkhani ya Kayini kupha Abele isatipfunzisanji? (Genesi 4:3-12; Ahebere 11:4; 1 Jwau 3:10-15; 4:20, 21)

Kodi uphungu wa Biblya unaphatisirwa kwa Akristu ali na cidikhiro ca kuenda kudzulu usaphatambo basa kwa ale ali na cidikhiro ca umaso okhonda mala pa dziko yapantsi? (Numero 15:16; Jwau 10:16)

Maseze tiri na nkhaliro wadidi m’mpingo Wacikristu, thangwi yanji tisafunika kusaka njira za kuphatisira mwadidi uphungu wa Biblya unadziwa ife kutomera kale? (2 Akorinto 13:5; 1 Atesalonika 4:1)

(4) Nyerezerani njira ya kuphatisira pinaleri imwe towera kuphedza anango. Anthu onsene asanenseka na utenda, natenepa tingakwanise kuleri na iwo pidacita Yezu ninga cipangizo ca pinafuna iye kudzacita mwakuthimizirika munafuna iye kudzatonga ninga Mambo wamphambvu m’Umambo wa Mulungu: “Penepale anthu azinji adza kuna iye na akuchimwana kufamba na akulamala na aboliboli na [madrodro] . . . Iye aawangisa.”—Mateo 15:30.

Kodi mbani angakwanise kuphedzwa na nkhani ya kulamuswa muli akufa kwa ntsikana wa Jayro. (Luka 8:41, 42, 49-56)

13. Kodi tingakwanise kudikhira maphindu anji m’kupitiriza na ndandanda wa kuleri na kupfunza Biblya na gulu ya Yahova?

13 Ndi kwakuphindulisa tani kudinga ntsonga zinai zidalongwa padzulu apa pa kuleri kwathu Biblya! Mwandimomwene, kuleri Biblya ndi kwakunensa. Mbwenye kungakwanise kutiphindulisa m’umaso wathu onsene, thangwi munaleri ife Malemba, tisakhala akuwanga mwauzimu. Kuleri Biblya mokhonda phonya kunadzaticitisa kukhala duzi kakamwe na Baba wathu wakufuna, Yahova, na abale athu Acikristu. Kunadzatiphedza kukoya uphungu wa kupitiriza ‘kukoya mwadidi mafala a moyo.’—Afilipi 2:16.

[Pidzindikiro pyapantsi]

a Towera kuona kuti thangwi yanji Biblya yathema kudingwa, onani bruxura Um Livro para Todas as Pessoas, yakubuluswa na Mboni za Yahova.

Kubwerezera Pidapfunzwa

• Thangwi yanji Biblya yalembwa mbikoyiwa mpaka nzidzi wathu?

• Kodi tinakwanisa tani kuphedza anango kubvesesa Biblya?

• Thangwi yanji kuleri tekhene Biblya mokhonda phonya kusaphindulisa? Kodi ndi njira zipi zinai za kuphindulisa zinafunika ife kuphatisira basa pa kunyerezera pinaleri ife m’Biblya?

[Bokosi/Foto pa tsamba 30]

MUNALERI IMWE PHINDI YA BIBLYA, NYEREZERANI

Isakupanganinji pya umunthu wa Yahova

Isabverana tani na nsolo wa Biblya

Isafunika kukhuya tani umaso wanu

Munaiphatisira tani towera kuphedza anango

    Mabukhu Acisena (1982-2025)
    Bulukani
    Fungulani
    • Cisena
    • Tumizirani Anango
    • Sankhulani Pinafuna Imwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pinafunika Imwe Kutowezera
    • Cibisobiso
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Fungulani
    Tumizirani Anango