N’THIMIZIRO
1914 Ndi Caka Cakufunika Mu Profesiya Ya Bhibhlya
CIFUPI na pyaka makumanai, anyakupfundza a Bhibhlya abvekesa mwanyapantsi kuti mu caka 1914 mbakudacitika pinthu pyakufunika kakamwe. Kodi pyakucitika pyenepi ndi pipi, na ndi pipangizo pipi pinathonya 1914 ninga caka cakufunika?
Ninga pyalembwa pa Luka 21:24, Yezu alonga: “Yerusalemu [anadzapondiwa] na miyendo ya ajentiu mpaka kumalisira ndzidzi wawo.” Yerusalemu ukhali nzinda ukulu wa dziko ya Ayuda, pontho ikhali mbuto ya utongi ya amambo a nzera wa nyumba ya Mambo Dhavidhi. (Masalmo 48:1, 2) Natenepa, amambo anewa akhali akupambulika pakati pa atsogoleri a madziko. Iwo akhakhala pa “mbuto,” peno mpando waumambo wa Yahova ninga aimiriri a Mulungu. (1 Pya dziko ya Israele 29:23) Natenepa, Yerusalemu akhali cidzindikiro ca utongi wa Yahova.
Kodi utongi wa Mulungu watoma lini ‘kupondiwa na miyendo ya ajentiu,’ na munjira ipi? Pyenepi pyacitika mu caka 607 M.N.W. mudakundwa Yerusalemu na Ababilonya. Buluka penepo nee munthu m’bodzi adzakhala pontho pa mpando wa Yahova, na amambo a nzera wa Dhavidhi alimiriswa. (2 Amambo 25:1-26) Kodi ‘kupondiwa’ kweneku mbukudakhala kwenda na kwenda? Nkhabe, thangwi profesiya ya Ezekyele yalonga pya mambo wakumalisa wa Yerusalemu, Zedekiya: ‘Dula mphapo nthimba yako. Anadzabwera ule adapasa Ine mphambvu toera kutonga. Penepale ine ndinadzaupereka m’manja mwace.’ (Ezekyele 21:31, 32) “Ule adapasa [Yahova] mphambvu” toera kukhala na nthimba wa Dhavidhi ndi Kristu Yezu. (Luka 1:32, 33) Natenepa ‘kupondiwa’ kweneku mbukudamala mu ndzidzi ukhafuna kudzakhala Yezu Mambo.
Kodi cakucitika ceneci cikulu mbicidacitika lini? Yezu apangiza kuti Ajentiu mbadatonga mpaka kumala kwa ndzidzi udapaswa iwo. Mbiri ya Danyele kapitulu 4 isapasa njira yakudziwa kumala kwa ndzidzi unoyu. Iyo isapangiza ndoto yaciprofesiya idakhala na Mambo Nabukodonozore wa Babilonya. Iye aona muti ukulu wakugwandwa. Pfuli yace nee mbidakula thangwi ikhadamangwa na unyolo wa utale na wa safuli. Anju alonga kuti ‘mbudamala pyaka pinomwe [“midzidzi minomwe,” NM].’—Danyele 4:7-13.
M’midzidzi inango, miti isaphatisirwa m’Bhibhlya toera kupangiza utongi. (Ezekyele 17:22-24; 31:2-5) Natenepa, kugwandwa kwa muti unoyu wakuphipirisa kusapangiza njira yakulimiriswa kwa utongi wa Mulungu, wakuimirirwa na amambo ku Yerusalemu. Masomphenya anewa apangiza kuti ‘kupondiwa kwa Yerusalemu’ mbukudakhala kwa ndzidzi ungasi basi—‘midzidzi minomwe.’ Kodi ndzidzi unoyu ukhali wakulapha tani?
Apokalipse 12:6, 14, [MZ] isapangiza kuti midzidzi mitatu na hafu ndi ‘ntsiku cikwi na madzana mawiri na makumatanthatu.’ Natenepa ‘midzidzi minomwe’ mbidakhala ntsiku 1.260 kubwerezera kawiri, peno ntsiku 2.520. Mbwenye Ajentiu hadalimira ‘kuponda’ utongi wa Mulungu mu ntsiku 2.520 mudamala kugwa Yerusalemu tayu. Mwapakweca, profesiya ineyi isalonga pya ndzidzi wakulapha kakamwe. Mwakubverana na Numero 14:34 na Ezekyele 4:6, analonga kuti ‘caka cibodzi ndi ntsiku ibodzi,’ ‘midzidzi minomwe’ mbidakhala pyaka 2.520.
Pyaka 2.520 pyenepi pyatoma mu nthanda ya Malandalupya ya 607 M.N.W. mudafudzwa Yerusalemu na Ababilonya, pontho mudabuluswa mambo wa nzera wa nyumba ya Dhavidhi pa mpando wace. Ndzidzi unoyu wamala mu nthanda ya Malandalupya ya 1914. Pa ndzidzi unoyu, wamala ‘ndzidzi wa ajentiu,’ na Yezu Kristu aikhwa ninga Mambo wakudzulu wa Mulungu.a—Masalmo 2:1-6; Danyele 7:13, 14.
Ninga mudalongeratu Yezu, ‘kukhalapo’ kwace ninga Mambo wakudzulu mbakudadzindikirwa na pyakucitika pikulu pya dziko: nkhondo, njala, piteketeke na miliri. (Mateo 24:3-8; Luka 21:11) Pyakucitika pyenepi pisapereka umboni ukulu wakuti mwandimomwene 1914 ndi caka cakubalwa kwa Umambo wa Mulungu kudzulu na kutoma kwa “ntsiku zakumalisa” za makhaliro ano akuipa a pinthu.—2 Timoti 3:1-5.
a Kubulukira Malandalupya 607 M.N.W. mpaka Malandalupya 1 M.N.W. ndi pyaka 606. Nakuti nkhabepo caka zero, kubulukira Malandalupya ya 1 M.N.W. mpaka Malandalupya 1914 N.W. ndi pyaka 1.914. Kugumanyiza pyaka 606 na pyaka 1.914, kusatifikisa ku pyaka 2.520. Toera kudziwa mphangwa zakuthimizirika za kugwa kwa Yerusalemu mu 607 M.N.W., onani nsolo “Cronologia” mu Estudo Perspicaz das Escrituras, yakubuluswa na Mboni za Yahova.