BHIBHLIYOTEKA MU INTERNETI ya Torre de Vigia
Ncenjezi
ya Torre de Vigia
Cisena
  • BHIBHLYA
  • MABUKHU
  • MISONKHANO
  • kr nsolo 12 matsa. 118-131
  • Kukhunganyika toera Kutumikira “Mulungu Wantendere”

Nkhabe kugumanika vidhyu pa khundu ino.

Munatilekerera, paoneka madodo pakupangiza vidhyu.

  • Kukhunganyika toera Kutumikira “Mulungu Wantendere”
  • Umambo Wa Mulungu Ukutonga!
  • Misolo Ming'ono
  • Mphangwa Zakulandana
  • “Ndinadzaikha Ntendere Kuti Ukhale Ninga Ayang’aniri Anu”
  • Kristu Asatsogolera tani Mpingo
  • ‘Khalani Citsandzo kuna Nkumbi’
  • Akulu a Mpingo Lero Asakumbiza tani Nkumbi wa Mulungu
  • Kuthambaruka kwa Basa Yakuyang’anira Kusawangisa Kuphatana Pakati pa Mbumba ya Mulungu
  • Akumbizi Anayang’anira Mabira
    Gulu Inacita Cifuno ca Yahova
  • Akumbizi Asatowezera Citsandzo Ca Akumbizi Akulu Kakamwe
    Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova—2013
  • Mpingo Wacikristu Usatsogolerwa Tani?
    Tsandzayani na Umaso Kwenda na Kwenda!​—Kucedza Pabodzi Thangwi Ya Bhibhlya
  • Kukhala Maso Mwakubverana na Mafala a Mulungu
    Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2016
Onani Mphangwa Zinango
Umambo Wa Mulungu Ukutonga!
kr nsolo 12 matsa. 118-131

NSOLO 12

Kukhunganyika toera Kutumikira “Mulungu Wantendere”

NTSONGA IKULU YA NSOLO

Mwapang’ono pang’ono Yahova asakhunganya mbumba yace

1, 2. Ndi kucinja kupi kudacitika na revista ya Zion’s Watch Tower mu caka 1895, pontho abale acitanji?

MU NDZIDZI wakuti Nyakupfundza Bhibhlya John A. Bohnet atambira revista ya Zion’s Watch Tower ya Thongwe ya 1895, iye akomerwa na pikhaona iye. Revista ineyi ikhali na tsamba ipswa yakutoma, cithundzithundzi ca nyumba yakuyetimira ya cirindo yakuti ikhali m’madzi a mabimbi, cedza cace cikhaoneka ninga dzuwa ikupita m’makole. Cidziwiso ca maonekero mapswa a revista ineyi ikhali na nsolo wakuti “Nguwo Yathu Ipswa.”

2 Mwakudzumatirwa, M’bale Bohnet atumiza tsamba kuna M’bale Russell. Iye alemba, “Ndi kwakutsandzayisa kakamwe kuona revista ineyi. Ndi yakubalika kakamwe.” Nyakupfundza Bhibhlya unango wakukhulupirika, John H. Brown, alemba thangwi ya tsamba yakutoma: “Ndi yakudzumisa kakamwe. Cirindo ceneci ndi cakuwanga kakamwe kwakuti cisamenywa na mabimbi na condzi.” Tsamba ineyi yakutoma ikhali kucinja kwakutoma kudaona abale athu mu caka ceneci, mbwenye nee kukhali kwakumalisa. Mu nthanda ya Bingu iwo aona kucinja kunango kukulu. Mwakudzumisa, ikhali pontho na madzi a mabimbi.

3, 4. Ndi nyatwa ipi idalongwa mu revista ya Ncenjezi ya 15 ya Bingu ya 1895, na ndi kucinja kupi kukulu kudadziwiswa?

3 Nsolo udabuluswa mu revista ya Ncenjezi ya 15 ya Bingu ya 1895, wafokotoza cinentso cibodzi: Mabimbi a nyatwa akhapingiza ntendere wa nsoka wa Anyakupfundza Bhibhlya. Abale akhaketesana kuti mbani akhafunika kukhala ntsogoleri m’mpingo wa pacisa. Toera kuphedza abale kuti akhafunika kucinja nzimu wakuketesana, nsolo walandanisa gulu na bote. Buluka penepo, nsolo wapangiza pakweca kuti ale akhatsogolera nee akhunganya bote peno gulu toera kuthimbana na condzi. Ninji pikhafunika kucitwa?

4 Nsolo wafokotoza kuti nkadamu waluso wakutsogolera bote asaonesesa khala m’bote muli na pinthu pyakuti pinaphedza kukhonda lirima, pontho anyakuphedzera asakhala dzololo toera kuponya nangula pangaoneka condzi. Mu njira ibodzi ene, ale akhatsogolera gulu akhafunika kuonesesa khala onsene m’mipingo ndi akukhunganyika toera kuthimbana na makhaliro ninga condzi. Toera kukwanirisa pyenepi, nsolo wadziwisa kucinja kwakufunika kakamwe. Walonga kuti mwakucimbiza “m’mbuto zonsene akulu a mpingo asasankhulwa” toera ‘kuonera nkumbi.’—Mach. 20:28.

5. (a) Thangwi yanji masasanyiro akutoma a akulu a mpingo apangiza khala a ndzidzi wakuthema?(b) Tinadzadinga mibvundzo ipi?

5 Masasanyiro anewa akutoma a akulu a mpingo akhapangiza kukhala a ndzidzi wakuthema toera kukhazikisa mpingo wakuwanga. Aphedza abale athu toera kuthimbana na mabimbi a Nkhondo Yakutoma ya Dziko Yonsene. Makhumi a pyaka pyakutowerera, masasanyiro akuthimizirika a gulu aphedza mbumba ya Mulungu toera kukhala yakukhunganyika toera kutumikira Yahova. Ndi profesiya ipi ya Bhibhlya idalonga pya kuthambaruka kweneku? Ndi macinjo api a gulu adaona imwe? Mwaphindula tani na macinjo anewa?

“Ndinadzaikha Ntendere Kuti Ukhale Ninga Ayang’aniri Anu”

6, 7. (a) Izaiya 60:17 isabvekanji? (b) Kodi mafala akuti “ayang’aniri” na “anyakupasa mabasa,” asabvekanji?

6 Ninga pidadinga ife mu Nsolo 9, Izaiya alongeratu kuti Yahova mbadapasa nkhombo mbumba yace toera injipe. (Iza. 60:22) Natenepa, Yahova apikira toera kucita pizinji. Mu profesiya ibodzi ene, iye alonga: “M’mbuto mwa nkuwa, ndinadzabweresa ndalama. M’mbuto mwa utale, ndinadzabweresa parata. M’mbuto mwa matabwa, ndinadzabweresa nkuwa, pontho m’mbuto mwa miyala ndinadzabweresa utale. Ndinadzaikha ntendere kuti ukhale ninga ayang’aniri anu, na ulungami kuti ukhale ninga anyakupasa mabasa.” (Iza. 60:17, NM) Profesiya ineyi isabvekanji? Isatiphedza tani lero?

Kupitirwa m’mbuto ndi macinjo, tayu kucinja cakuipa na cadidi, mbwenye kucinja cadidi na cadidi kakamwe

7 Profesiya ya Izaiya isalonga kuti cinthu cibodzi na cibodzi cisapitirwa m’mbuto na cinango. Mbwenye onani kuti kupitirwa m’mbuto ndi macinjo, tayu kucinja cakuipa na cadidi, mbwenye kucinja cadidi na cadidi kakamwe. Kucinja nkuwa na ndalama ndi kuthambaruka, sawasawa na pinthu pinango pidalongwa pa lemba. Natenepa, na mafala anewa, Yahova alongeratu kuti makhaliro a mbumba yace mbadathambaruka mwapang’ono pang’ono. Ndi kuthambaruka kupi kudalonga profesiya ineyi? Mu kulonga “ayang’aniri” na “anyakupasa mabasa,” Yahova akhapangiza kuti mwapang’ono pang’ono kuthambaruka mbukudaoneka mu njira ikhatsalakanwa mbumba yace na kukhunganywa.

8. (a) Mbani anacitisa kuthambaruka kunalongwa mu profesiya ya Izaiya? (b) Tisaphindula tani na kuthambaruka kweneku? (Onanimbo bokosi “Mwakucepeseka Atawira Kusandikwa.”)

8 Mbani anacitisa kuthambaruka kweneku kwa gulu? Yahova alonga: “Ndinadzabweresa ndalama, . . . Ndinadzabweresa parata, . . . Ndinadzaikha ntendere.” Mwandimomwene, kuthambaruka m’mpingo kusacitwa na Yahova tayu na mphambvu za anthu. Ngakhale mu ndzidzi udakhazikiswa Yezu ninga Mambo, Yahova akhacitisa kuthambaruka kweneku kubulukira mwa Mwanace. Tisaphindula tani na macinjo anewa? Lemba ibodzi ene isalonga kuti kuthambaruka kweneku kunadzabweresa “ntendere” na “ulungami.” Tingatawira citsogolero ca Mulungu mbaticita macinjo, ntendere unakhala pakati pathu, pontho ufuni wa ulungami unatikulumiza toera kutumikira Yahova, wakuti mpostolo Paulu amulonga ninga “Mulungu wa ntendere.”—Afil. 4:9.

9. Ndi ipi phata yakukhonda kucita nthonga na kuphatana m’mpingo, na thangwi yanji?

9 Mu kulonga Yahova, Paulu alemba pontho: “Mulungu si Mulungu wa nthonga, ndi Mulungu wa ntendere.” (1 Akor. 14:33) Onani kuti Paulu nee asiyanisa nthonga na kukhonda kucita nthonga, mbwenye asiyanisa nthonga na ntendere. Thangwi yanji? Dingani ipi: Kukhonda kucita nthonga nkhabe bveka kuti ndzidzi onsene panaoneka ntendere. Mwacitsandzo, nsoka wa anyankhondo usakwanisa kufamba pabodzi mbakhonda kucita nthonga, mbwenye kufamba kwawo ndi toera kamenya nkhondo, tayu ntendere. Natenepa, ninga Akristu, tisafunika kukumbuka ntsonga yakufunika: Nsoka onsene wakukhonda kucita nthonga mbusowa ntendere ninga phata yace, mwakucimbiza peno mwakudembuka unadzafudzika. Mwakusiyana, ntendere wa Mulungu nkhabe kucitisa nthonga. Natenepa, tikupereka takhuta thangwi gulu yathu isatsogolerwa na kuceneswa na “Mulungu anapasa anthu ntendere”! (Arom. 15:33) Mulungu wakupasa ntendere acita phata yakuphindulisa yakukhonda kucita nthonga na kuphatana kwandimomwene kunakomerwa na ife m’mipingo yathu pa dziko yonsene.—Sal. 29:11.

10. (a) Ndi kuthambaruka kupi kudacitika mu gulu yathu mu pyaka pyakutoma? (Onani bokosi “Njira Yakuyang’anira Yathambaruka Tani.”) (b) Tinadzadinga mibvundzo ipi?

10 Bokosi yakuti “Njira Yakuyang’anira Yathambaruka Tani” isapereka maonero akuphindulisa na macinjo adacitwa mu njira yakulinganira mu pyaka pyakutoma. Mbwenye, ndi macinjo api ‘a nkuwa na ndalama’ adacitisa Yahova kubulukira mwa Mambo wathu mu ndzidzi wathu? Macinjo anewa akuyang’anira mpingo awangisa tani ntendere na kuphatana kwa mipingo pa dziko yonsene? Macinjo anewa akuphedzani tani toera kutumikira “Mulungu wantendere”?

Kristu Asatsogolera tani Mpingo

11. (a) Kupfundza Malemba kwatsogolera ku macinjo api a basa yakuyang’anira? (b) Ninji pidatonga abale a mathubo akutonga toera kucita?

11 Kutomera caka 1964 mpaka 1971, mathubo akutonga ayang’anira basa ikulu yakupfundza Bhibhlya yakuti yadinga nkhani zizinji, ibodzi ikhali yakuti mpingo Wacikristu wa pyaka dzana yakutoma wakhazikiswa tani.a Ninga phata ya gulu, pfundziro ineyi yapangiza kuti kuyang’anira mipingo mu pyaka dzana yakutoma kukhacitwa na nsoka wa akulu a mpingo mbuto mwa nkulu wa mpingo m’bodzi, peno muyang’aniri. (Lerini Afilipi 1:1; 1 Timoti 4:14.) Ntsonga ineyi mudabveka iyo mwadidi, mathubo akutonga aona kuti Mambo wawo, Yezu, akhaatsogolera mu kuthambaruka kwa phata ya gulu ya Mbumba ya Mulungu, pontho abale a nsoka wa mathubo akutonga atonga toera kubvera citsogolero ca Mambo. Mwakucimbiza acita macinjo toera kutowezera maonero a Bhibhlya analonga pya kusankhula akulu a mpingo. Ndi macinjo api anango adacitwa mu pyaka 1970?

Mwakucepeseka Atawira Kusandikwa

REVISTA ya Ncenjezi ya cilongero ca dziko ya Finlandiya ya 1 ya Bwinja ya 1916, ikhali na tsamba ya M’bale Russell idalembera iye abale angasi ku Eskandinavya, kuphataniza M’bale Kaarlo Harteva. M’bale Russell alemba: “Tiri kuwangisa imwe monsene, abale akufunika mu cikhulupiro toera kubwerera ku undimomwene na kuikha manyerezero ku basa yakuti isafunika kucitwa.” Thangwi yanji M’bale Russell apereka uphungu unoyu?

Kaarlo Harteva

Kaarlo Harteva

M’bale Harteva, adabalwa mu caka 1882, akhali m’bodzi wa Anyakupfundza Bhibhlya akutoma ku Finlandiya. Iye abatizwa mu nthanda ya Bwinja ya 1910, na mu ndzidzi wa malimwe wa caka 1912, M’bale Russell antawirisa toera kulemba revista ya Ncenjezi mu cilongero ca ku Finlandiya. Pyonsene pyafamba mwadidi mpaka kutoma kwa Nkhondo Yakutoma ya Dziko Yonsene. M’bale Harteva alemba mu revista ya Ncenjezi ya 1 ya Maindza ya 1914, kuti: “Na thangwi yakusowa kobiri, . . . tinacimwana kupikira kuti revista ya Ncenjezi inadzakhala na numero ibodzi ene ya matsamba peno kubuluswa nthanda zonsene caka cino.” Natenepa, mu caka 1915, toera kuthimizira kobiri, M’bale Harteva na anango acita nsoka wa anyabasa ukhacemerwa Ararat, wakuti watoma kubulusa revista na dzina ineyi.

M’bale Harteva akhaikha manyerezero ace ku nsoka unoyu upswa na ku revista ipswa, m’bale unango atoma kutumikira ninga nyakulemba Ncenjezi mu cilongero ca ku Finlandiya. Revista ya Ararat ikhabulusa misolo ya m’Bhibhlya mbwenye ikhabulusambo misolo ya mitombwe ya ntsanga na kudingwa kwa cilongero cipswa ca Esperanto. Mwakukhonda dembuka, revista ineyi ipswa yadzudzumisa abale ku pipfundziso pya undimomwene. Mu kudzudzumika na ungumi wawo wauzimu, M’bale Russell, apereka uphungu kuna M’bale Harteva na anango toera “kubwerera ku undimomwene.”

M’bale Harteva atawira tani uphungu unoyu? Iye alembera tsamba M’bale Russell mu revista ya Ararat, pabodzi na ntawiro wace. M’bale Harteva aphemba kulekererwa na pinacita iye, mbalonga: “Toera kusasanyira kudodoma kwanga, ndinacita pinakwanisa ine.” Mwakukhonda dembuka, mu revista yakumalisa ya Ararat, M’bale Harteva aphemba pontho kulekererwa thangwi yakudzudzumisa kudacitisa iye, mbalonga: “Ndinadzayesera kucita mphole-mphole thangwi ya nkhani zonsene zinalonga pya undimomwene.” Mwakusiyana na akulu a mpingo anango akuzikuza a ndzidzi unoyu, mwakucepeseka Kaarlo Harteva atawira kusandikwa.

Mu kupita kwa ndzidzi, M’bale Harteva aikhwa pontho ninga nyakulemba wa Ncenjezi mu cilongero ca ku Finlandiya, pontho akhali ninga nyakuyang’anira filiali. Iye apitiriza kutsalakana mabasa anewa mpaka caka 1950. Iye amalisa basa yace pa dziko yapantsi mu caka 1957, akhali wakukhulupirika kwa Yahova na ku undimomwene. Inde, ale akuti mwakucepeseka asatawira kusandikwa na Mambo wawo, Yezu, asaceneswa mbatambira nkhombo za Yahova.

12. (a) Ndi macinjo api adacitwa mu nsoka wa mathubo akutonga? (b) Fokotozani kuti nsoka wa Mathubo Akutonga wapambwa tani cincino. (Onani bokosi “Mathubo Akutonga Asatsalakana Tani Pifuno pya Umambo,” tsamba 130.)

12 Kucinja kwakutoma kukhali kwa mathubo akutonga. Mpaka ndzidzi unoyu, nsoka unoyu wa abale akudzodzwa ukhali na piwalo pinomwe pya nsoka wa ayang’aniri a Associação Torre de Vigia de Bíblias e Tratados da Pennsylvania. Mbwenye, mu caka 1971, piwalo pya mathubo akutonga athimizirika pa 7 mpaka 11, pontho nee akhadzindikirwabve ninga nsoka wa ayang’aniri. Piwalo pya mathubo akutonga akhapiona okhene sawasawa mbatoma kupitisirana pa caka ninga muimiriri wa nsoka mwakubverana na ndandanda wa alufabhetu.

13. (a) Ndi masasanyiro api adacitwa mu pyaka 1932 mpaka 1972? (b) Ninji pidacita Mathubo Akutonga mu caka 1972?

13 Kucinja kunango kwakhuya mipingo yonsene. Mu njira ipi? Kutomera caka 1932 mpaka 1972, basa yakuyang’anira mpingo ikhacitwa na m’bale m’bodzi basi. Mpaka mu caka 1936, m’bale unoyu wakusankhulwa akhacemerwa nyakuyang’anira basa. Natenepa, dzina ineyi yacinjwa mbikhala ntumiki wa nsoka, buluka penepo, ntumiki wa mpingo, pakumalisa muyang’aniri wa mpingo. Abale anewa akusankhulwa akhatsalakana mwaphinga ungumi wauzimu wa nkumbi. Kazinji kene muyang’aniri wa mpingo akhacita pisankhulo pya mpingo mwakukhonda kubvundza atumiki anango m’mpingo. Mbwenye, mu caka 1972, Mathubo Akutonga acita masasanyiro toera kucinja. Kucinja kweneku kukhaphatanizanji?

14. (a) Ndi masasanyiro api mapswa adacitwa pa ntsiku 1 ya Malandalupya ya 1972? (b) M’bveranisi wa nsoka wa akulu a mpingo asaphatisira tani uphungu unagumanika pa Afilipi 2:3?

14 M’mbuto mwa m’bale m’bodzi toera kutumikira ninga muyang’aniri wa mpingo, m’mpingo ubodzi na ubodzi, abale anango akuthema mwakubverana na Malemba mbadasankhulwa toera kutumikira ninga Akulu a mpingo Acikristu. Pabodzi pene mbadakhala nsoka wa akulu a mpingo akuti mbadayang’anira mpingo wa pacisa. Masasanyiro mapswa anewa apitiriza mpaka ntsiku 1 ya Malandalupya ya 1972. Lero m’bveranisi wa nsoka wa akulu a mpingo nee asaoneka ekhene ninga wakufunika kakamwe mbwenye “wang’onong’ono kakamwe.” (Luka 9:48) Ndi nkhombo kakamwe kukhala na abale anewa akucepeseka mu ubale wathu wa pa dziko yonsene!—Afil. 2:3.

Mwapakweca, na udziwisi, Mambo wathu asapereka akumbizi kwa atowereri ace pa ndzidzi wakuthema

15. (a) Masasanyiro akuti mipingo ikhale na nsoka wa akulu a mpingo asabweresa nkhombo zanji? (b) Ninji pinapangiza kuti Mambo wathu asacita pinthu mwanyapantsi?

15 Masasanyiro akutsalakana mabasa pakati pa piwalo pya nsoka wa akulu a mpingo asapangiza kukhala kuthambaruka kukulu. Dingani nkhombo izi zitatu: Yakutoma na yakufunika, masasanyiro anewa asaphedza akulu a mpingo onsene, mwakukhonda tsalakana mabasa awo m’mpingo toera kudziwa kuti Yezu ndi Nsolo wa mpingo. (Aef. 5:23) Yaciwiri, Misangani 11:14 isalonga: ‘Pakukhala na aphungu azinji anthu asapulumuswa.’ Akulu a mpingo angadinga pabodzi pene nkhani zinakhuya makhaliro auzimu a mpingo mbapasa ntengo maonero a m’bodzi na m’bodzi, iwo asaphedzana toera kucita pisankhulo pibodzi pyene mwakubverana na midida ya Bhibhlya. (Mis. 27:17) Yahova asapasa nkhombo pisankhulo pyenepi, pontho pyenepi pisaacitisa toera kupembera. Yacitatu, kukhala na abale azinji akuthema toera kutumikira ninga akulu a mpingo, gulu isakwanisa kutsalakana kufunika kwa ayang’aniri na kukumbiza mipingo. (Iza. 60:3-5) Nyerezerani basi, mipingo pa dziko yonsene yathimizirika kutomera 27.000 mu caka 1971 mpaka yakupiringana 113.000 mu caka 2013! Mwanyapantsi, Mambo wathu asapereka akumbizi kwa atowereri ace pa ndzidzi wakuthema.—Mik. 5:5.

NJIRA YAKUYANG’ANIRA YATHAMBARUKA TANI

  • Mu 1881—Toera kupita ncibverano na Anyakupfundza Bhibhlya anakhala m’mbuto ibodzi ene, M’bale Russell aphemba ale akuti ndzidzi onsene asatsogolera misonkhano toera kudziwisa ofesi ya Torre de Vigia pya mbuto inagumanyikirana iwo.

  • Mu 1895—Mipingo yonsene yapfundziswa toera kusankhula pakati pawo abale akuti mbadatumikira ninga akulu a mpingo.

  • Mu 1919—M’mpingo ubodzi na ubodzi muyang’aniri wa basa asasankhulwa na ofesi ya filiali mwakubverana na Malemba. Mabasa ace asaphataniza kusasanyira basa yakumwaza mphangwa na kuwangisa anango toera kucita khundu mu utumiki wa m’munda. Akulu a mpingo anango nee asaphedzera masasanyiro akukhala na muyang’aniri wa basa.

  • Mu 1932—Kusankhulwa kwa akulu a mpingo kukhacitwa pa caka na mpingo kwamaliswa. Mbuto mwace, mpingo wasankhula komiti ya basa ya abale akuti mwaphinga asamwaza mphangwa, pontho akuti asakhala mwakubverana na dzina ipswa ya Mboni za Yahova. Mwa abale anewa adasankhulwa na mpingo, m’bodzi asasankhulwa na Sosiedade, peno ofesi ya filiali toera kutumikira ninga muyang’aniri wa basa.

  • Mu 1937—Abale anacita khundu ya mwinji ukulu anakwanisa kutumikira m’makomiti a basa pabodzi na abale awo akudzodzwa.

  • Mu 1938—Mipingo yaphatisira midida yakuti atumiki a mipingo yonsene asankhulwe mwakubverana na Malemba. Pyenepi pyamalisa kusankhula okha m’bale akhafuna iwo m’mipingo.

Toera kudziwa pizinji thangwi yakuthambaruka kwa phata ya gulu, onani bukhu ya Testemunhas de Jeová—Proclamadores do Reino de Deus, matsamba 204-235.

Kuthukula nkono toera kusankhula akulu a mpingo mu 1920

“Tikhasankhula akulu a mpingo mu kuthukula nkono wa madyo. Buluka penepo, m’bale akhalamuka mbalengesa.” Mulongo Rose Swingle, Cikago, Illinois, E.U.A.

‘Khalani Citsandzo kuna Nkumbi’

16. (a) Ndi basa ipi iri na akulu a mpingo? (b) Anyakupfundza Bhibhlya aona tani phembo ya Yezu ‘yakukumbiza mabira’?

16 Mu ntsiku za Anyakupfundza Bhibhlya, akulu a mpingo akhadziwa kuti ali na basa toera kuphedza anyakukhulupira andzawo kuti apitirize ninga atumiki a Mulungu. (Lerini Agalata 6:10.) Mu caka 1908, nsolo ubodzi mu Ncenjezi walonga pya phembo ya Yezu: “Kumbiza mabira anga.” (Jwau 21:15-17) Nsolo unoyu wapanga akulu a mpingo: “Mphyakufunika kakamwe kuti basa ya Mbuya inalonga pya nkumbi isafunika kuikhwa pa mbuto yakutoma m’mitima yathu, kwakuti tisafunika kuilemedza kakamwe ninga mwai wa kudyesa na kutsalakana atowereri a Mbuya.” Mu caka 1925, revista ya Ncenjezi yagomezera pontho kufunika kwa kutumikira ninga akumbizi mu kukumbusa akulu a mpingo: “Gereja ndi ya Mulungu, . . . iye anadzapasa mabasa onsene kwa iwo ninga mwai wakutumikira abale awo.”

17. Ayang’aniri asaphedzwa tani toera kukhala akumbizi akuthema?

17 Gulu ya Yahova yaphedza tani akulu a mpingo kucinja maluso awo kubulukira ‘utale na parata’? Mu kupereka cipfundziso. Mu caka, 1959, kwacitwa Xikola ya Utumiki wa Umambo yakutoma kwa ayang’aniri. Pfundziro ibodzi ikhali na nsolo wakuti “Pangizani Citsalakano kwa Munthu Paekha.” Abale anewa akhawangiswa toera “kucita ndandanda yakucedzera amwazi mphangwa m’manyumba mwawo.” Khundu ineyi yapangiza njira zizinji zakuti akumbizi mbadacitisa kucedzera kweneku kukhale kwakuwangisa. Mu caka 1966, kwatoma Xikola ya Utumiki wa Umambo ipswa. Yadinga nsolo wakuti “Kufunika kwa Basa Yakukumbiza.” Ndi ntsonga ipi ikhali yakufunika kakamwe pa pfundziro ineyi? Ale anatsogolera mpingo “mbadacita khundu mu kupereka citsalakano caufuni kuna nkumbi wa Mulungu, mu ndzidzi ubodzi ene mbakhonda kupwaza kutsalakana mabanja awo na basa ya utumiki.” Mu pyaka pya lero, kusacitwa maxikola mazinji kwa akulu a mpingo. Kusaoneka maphindu anji thangwi ya cipfundziso cinapitiriza kuperekwa na gulu ya Yahova? Lero, mpingo Wacikristu uli na pikwi pya abale akuti asatumikira ninga akumbizi auzimu.

Xikola ya Utumiki wa Umambo ku Filipina mu caka 1966

Xikola ya Utumiki wa Umambo ku Filipina mu caka 1966

18. (a) Ndi basa ipi ikulu idanyindirwa akulu a mpingo? (b) Thangwi yanji Yahova na Yezu asafuna kakamwe akulu a mpingo anaphata basa mwakuwanga?

18 Masasanyiro a akulu a mpingo Acikristu asacitwa na Yahova kubulukira kwa Mambo wathu, Yezu, toera kutsalakana basa ikulu. Basa ipi? Kutsogolera mabira a Mulungu mu ndzidzi wakunentsa kakamwe m’mbiri ya anthu. (Aef. 4:11, 12; 2 Tim. 3:1) Yahova na Yezu asafuna kakamwe akulu a mpingo anaphata basa mwakuwanga thangwi abale anewa asabvera phembo ya m’Bhibhlya: ‘Kumbizani nkumbi wa Mulungu udapaswa imwe toera kuutsalakana, mwakukhonda kakamizwa, mwakufuna, mbamukhala citsandzo kuna nkumbi.’ (1 Ped. 5:2, 3, NM) Tendeni tidinge njira ziwiri zakufunika zakuti akumbizi Acikristu ndi citsandzo kuna nkumbi mbacitisa kuoneka ntendere na kutsandzaya m’mpingo.

“TIKHADZUMATIRWA”

BANJA ibodzi ya amisionaryo mu Azya yatumwa ku mpingo wakuti nee ukhathambaruka mu pyaka pizinji. Iwo aona kuti abale a pa cisa akhali aufuni mbwenye nee akhatowezera pitsogolero pya gulu. Pidamala amisionaryo kucita uxamwali na amwazi mphangwa, mwapang’ono pang’ono m’bale wamisonaryo asasanyira phata ya mpingo mwakubverana na masasanyiro a mbumba ya Yahova pa dziko yonsene. Paoneka maphindu anji? Nkati mwa pyaka piwiri, anthu akugumanika pa misonkhano athimizirika m’maulendo mawiri, anthu apswa atoma kumwaza mphangwa, na akupiringana 20 abatizwa. Banja ineyi isakumbuka, “tikhadzumatirwa. Yahova atipasa nkhombo kakamwe! Kuona maphindu akuphatisira pitsogolero pya gulu ya Mulungu kwabweresa kutsandzaya kwa mpingo onsene.”

Akulu a Mpingo Lero Asakumbiza tani Nkumbi wa Mulungu

19. Tisapibva tani tingabuluka na akulu a mpingo mu utumiki?

19 Njira yakutoma, akulu a mpingo asaphata basa na piwalo pya mpingo. Nyakulemba wa Evanjelyu, Luka alonga thangwi ya Yezu: ‘Aenda m’mamidzi na m’mizinda mbapfundzisa anthu na kuafotokozera mphangwa zadidi za Umambo wa Mulungu. Apostolo khumi na awiri akhali pabodzi na iye.’ (Luka 8:1) Ninga Yezu amwaza mphangwa pabodzi na apostolo ace, natenepa akulu a mpingo a citsandzo cadidi lero asaphata basa pabodzi na anyakukhulupira andzawo m’basa yakumwaza mphangwa. Iwo asadziwa kuti mu kucita pyenepi, asaphedzera kutsandzaya kwa mpingo. Piwalo pya mpingo pisabva tani na akulu a mpingo anewa? Jeannine, mulongo wakuti ali nkati mwa pyaka 80, alonga: “Kuphata basa pabodzi na nkulu wa mpingo m’basa ya m’munda kusandipasa mwai toera kucedza na iye, pontho toera kun’dziwa mwadidi.” Steven, m’bale wakuti ali nkati mwa pyaka 30, alonga: “Nkulu wa mpingo angaphata basa na ine mu utumiki wa nyumba na nyumba, ndisapibva kuti asafuna kundiphedza. Kutambira ciphedzo ceneci kusanditsandzayisa kakamwe.”

Nkumbizi agumana bira idatayika na masiku mu ndzidzi wakuti ukhacita condzi

Ninga nkumbizi asasaka bira idatayika, natenepa, akulu a mpingo asawangisira

toera kugumana ale adasiya kugumanyikana nampingo

20, 21. Akulu a mpingo anatowezera tani nkumbizi wa nsangani wa Yezu? Perekani citsandzo. (Onanimbo bokosi “Maphindu Akucedzera m’Masumana Onsene.”)

20 Njira yaciwiri, gulu ya Yahova isapfundzisa akulu a mpingo toera kutsalakana ale adasiya kugumanyikana na mpingo. (Aheb. 12:12) Thangwi yanji akulu a mpingo asafunika kuphedza anthu anewa akufewa mwauzimu, na anacita tani pyenepi? Nsangani wa Yezu wa nkumbizi na bira yakutayika usapereka ntawiro. (Lerini Luka 15:4-7.) Mudaona nkumbizi wa nsangani kuti bira yatayika, iye aisaka ninga akhali na ibodzi basi pa nkumbi wace. Akulu a mpingo lero anatowezera tani citsandzo ca nkumbizi unoyu? Nakuti bira idatayika isapitiriza kukhala yakufunika kwa nkumbizi, natenepa, ale adasiya kugumanyikana na mbumba ya Mulungu asapitiriza kukhala akufunika kwa akulu a mpingo. Iwo asaona munthu wakufewa mwauzimu ninga bira yakutayika, tayu ninga munthu wakusoweka. Ninga nkumbizi ‘aenda kasaka ibodzi idatayika mpaka kuigumana,’ natenepa, akulu a mpingo asakhala akutoma kusaka na kuphedza ale akuti ndi akufewa.

21 Ninji pidacita nkumbizi wa nsangani mudagumana iye bira? Mwaufuni, iye aithukula ‘mbaikha pa phewa pace,’ mbaenda nayo ku nkumbi. Mu njira ibodzi ene, mafala aufuni a nkulu wa mpingo anakwanisa kulamusa munthu adafewa mwauzimu toera kubwerera pontho m’mpingo. Pyenepi ndi pidacitikira Victor, m’bale wa mu Afrika adasiya kugumanyikana na mpingo. Iye alonga: “Mu pyaka pisere pidalimira ine kugumanyikana na gulu, akulu a mpingo apitiriza kundiphedza.” Ninji cidan’khuya? Iye alonga: “Ntsiku ibodzi, John, nkulu wa mpingo adacita na ine Xikola ya Basa ya Upainiya, andicedzera mbandipangiza mafoto adabulusa iye mu ndzidzi wa xikola ineyi. Mafoto anewa andikumbusa pinthu pyadidi kakamwe kwakuti ndatoma kukomerwa mbandinyerezera ndzidzi ukhatumikira ine Yahova.” Mwakukhonda dembuka, pakumala kucedzerwa na John, Victor abwerera m’mpingo. Lero iye akutumikira pontho ninga mpainiya. Mwandimomwene, citsalakano ca akulu a mpingo cisatitsandzayisa kakamwe.—2 Akor. 1:24.b

Abale awiri akucedzera m’bale m’bodzi wakugwesera wakuti ndi wakufewa mwauzimu

MAPHINDU AKUCEDZERA M’MASUMANA ONSENE

MU KUKULUMIZWA na cifuno cakuphedza mabira akutaika, akulu a mpingo m’mpingo ubodzi ku Estados Unidos adinga kuti anacitanji toera kuphedza ale adataika mu nkumbi. Iwo aona kuti abale cifupi 30 adalimira kutumikira Yahova m’makhumi a pyaka nduli akuti akhapitiriza kukhala mu cisa ca mpingo. Azinji mwa iwo ndi akugwesera.

Alfredo, m’bodzi wa akulu a mpingo akhali na ndandanda ya abale anewa mbatoma kuacedzera. Iye alonga, “N’Cixanu consene namacibese, ndisagogoda nsuwo wa munthu adalimira kugumanyikana na mpingo.” Angafungula nsuwo, Alfredo asayesera kucedza naye mwadidi kwakuti asapangiza citsalakano cace cakubulukira muntima. Iye asapanga m’bale peno mulongo kuti mpingo nee waduwala mabasa adacita iye mu kuphedza Umambo wa Yahova. Alfredo alonga, “Mudapanga ine m’bale m’bodzi wakugwesera kuti ndi ndzidzi ungasi udaphatisira iye m’basa yakumwaza mphangwa na marevista mangasi adagawira iye kutomera nthanda idalimira iye kupereka lipoti ya basa ya m’munda mu caka 1976, m’bale atoma kugwisa misozi.” Pontho, Alfredo asaleri Luka 15:4-7, 10 na ale anacedzera iye, buluka penepo asaabvundza, “Ninji pinacitika bira yakutaika ingabwerera m’mpingo? Nyerezerani basi, Yahova, Yezu, na aanju asakomerwa kakamwe.”

Mu pyaka piwiri, Alfredo asacedzera abale adalimira kugumanyikana na mpingo. Ndi api maphindu akuwangisira kwace? Iye asatsandzaya mu kuphedza abale awiri akuti atoma pontho kugumanyikana na mpingo. Cincino iwo asagumanika pa misonkhano ya Dimingu mwakukhonda phonya. Alfredo alonga mwakumwetulira, “Mudapita iwo mu Nyumba ya Umambo, ukhali ndzidzi wanga wakugwisa misozi.” Iye athimizira, “Maseze abale anewa atoma gumanika pa misonkhano, ndisapitiriza kuacedzera n’Cixanu thangwi iwo andipanga kuti kucedzera kweneku kwa masumana onsene ndi ndzidzi wakuti iwo asakwanisa kuyang’ana kutsogolo, inembo ndisapibva mu njira ibodzi ene!”

Kuthambaruka kwa Basa Yakuyang’anira Kusawangisa Kuphatana Pakati pa Mbumba ya Mulungu

22. Ulungami na ntendere usawangisa tani kuphatana kwa mpingo Wacikristu? (Onanimbo bokosi “Tikhadzumatirwa.”)

22 Ninga tadinga pakutoma, Yahova alongeratu kuti ulungami na ntendere mbudapitiriza kuthimizirika pakati pa mbumba ya Mulungu. (Iza. 60:17, NM) Makhaliro anewa mawiri asawangisa kuphatana kwa mipingo. Mu njira zipi? Thangwi ya ulungami, ‘Mulungu ndiye basi Yahova.’ (Deut. 6:4) Midida yace yaulungami ndi ibodzi ene ku mipingo yonsene pa dziko. Midida yace ya cadidi na cakuipa ndi ibodzi ene inaphatisirwa na ‘mipingo yonsene ya anthu akucena.’ (1 Akor. 14:33, NM) Natenepa, mpingo unadzathambaruka basi ene ungaphatisira midida ya Mulungu. Thangwi ya ntendere, Mambo nee asafuna kuti titsandzaye na ntendere basi m’mpingo, mbwenye toera tikhale ‘anyakukhazikisa ntendere.’ (Mat. 5:9, NM) Natenepa, ‘tisake pinthu pinacitisa ntendere.’ Ife tisakhala akutoma toera kumalisa nyatwa zakuti zinakwanisa kuoneka pakati pathu. (Arom. 14:19) Mu njira ineyi, tisaphedzera toera kupangiza ntendere na kuphatana kwa mpingo wathu.—Iza. 60:18.

23. Ninga atumiki a Yahova, tisatsandzaya nanji lero?

23 Mu nthanda ya Bingu ya 1895, mudaziwisa revista ya Ncenjezi masasanyiro akutoma a akulu a mpingo, abale a pidzo apangizambo cifuno cawo candimomwene. Cikhali cifuno canji? Iwo akhafuna na aphembera kuti masasanyiro anewa mapswa a gulu aphedze mbumba ya Mulungu toera “kukulumiza kuphatana mwacikhulupiro.” Tingayang’ana pyaka makhumi nduli, tisapereka takhuta kuona kuti mwapang’ono pang’ono basa yakuyang’anira isaceneswa na Yahova kubulukira mwa Mambo wathu wakuti mwandimomwene asawangisa kuphatana kwathu mu ulambiri. (Sal. 99:4) Ninga maphindu, lero mbumba ya Yahova pa dziko yonsene isatsandzaya mu ndzidzi unafamba ife na “ntima ubodzi ene,” ‘njira ibodzi ene,’ na kutumikira “Mulungu wantendere” “phewa na phewa.”—2 Akor. 12:18; lerini Sofoniya 3:9, NM.

a Maphindu akufufudza kweneku alembwa m’bukhu Ajuda ao Entendimento da Bíblia

b Onani nsolo “Anciãos cristãos—‘colaboradores para a nossa alegria,’” mu A Sentinela ya 15 de Janeiro de 2013, matsamba 27-31.

Ndi mu Njira Ipi Umambo ndi Wandimomwene kwa Imwe?

  • Ndi kuthambaruka kupi kwa gulu kunacitiswa na Umambo?

  • Macinjo akuyang’anira mpingo asakuphedzani tani toera kutumikira “Mulungu wantendere”?

  • Ndi mafala api na mabasa api a nkulu wa mpingo akuti asathimizira kutsandzaya kwanu?

  • Munaphedzera tani toera kukhazikisa ntendere na kuphatana m’mpingo?

Nsonkhano wa Mathubo Akutonga a Mboni za Yahova

Kukhundu ya dzwere mpaka ku madyo: Gerrit Lösch, Geoffrey Jackson, Samuel Herd, Guy Pierce, Mark Sanderson, David Splane, Anthony Morris III, Stephen Lett

MATHUBO AKUTONGA ASATSALAKANA TANI PIFUNO PYA UMAMBO

Mathubo Akutonga a Mboni za Yahova ndi nsoka wa abale akuti ndi atumiki akudzodzwa a Yahova Mulungu. Ninga nsoka, iwo asacita khundu ya ‘m’bandazi wakukhulupirika na wandzeru.’ Iwo ali na basa yakupereka cakudya cauzimu, pitsogolero na kuonera basa yakumwaza mphangwa za Umambo pa dziko yonsene.—Mat. 24:14, 45-47, MZ.

Mathubo Akutonga asacita nsonkhano wawo masumana onsene, makamaka n’Citatu. Pyenepi pisacitisa abale anewa kuphata basa pabodzi mwakuphatana. (Sal. 133:1) Piwalo pya Mathubo Akutonga pisatumikirambo m’makomiti akusiyana-siyana. Mu kutsalakana pifuno pya Umambo, komiti ibodzi na ibodzi iri na khundu yace toera kuyang’anira. Pantsi apa pana ndandanda wacigwagwa wa mabasa awo.

  • Abale akucita masasanyiro toera kutsalakana abale athu pa dziko yonsene

    Komiti ya Abveranisi:

    Abale anatumikira mu komiti ineyi asayang’anira nkhani za miseru ninga kuphatisira pyakupereka-mphangwa pingafunika toera kupereka maonero akulinganira a pikhulupiro pyathu. Iwo asatsalakanambo pangaoneka pidengwa, kutcingwa, na pinthu pinango pyakututumusa pinakhuya ubale wathu wa dziko yonsene.

  • Anatumikira pa Bheteli  asaphata mabasa akusiyana-siyana

    Komiti Yakuyang’anira Atumiki a pa Bheteli:

    Komiti ineyi yanyindirwa toera kuyang’anira ungumi wakumanungu na wauzimu, pontho kuphedza piwalo pya mabanja a Bheteli pa dziko yonsene. Isayang’anira kusankhulwa na kucemerwa kwa piwalo pipswa pya mabanja a Bheteli na kutawira mibvundzo inalonga pya mabasa awo pa Bheteli.

  • Anatumikira pa Bheteli asaphedzera mabasa akudhinda na kugawira mabukhu akubuluswa m’Bhibhlya

    Komiti Yakuyang’anira Mabukhu:

    Ale anatumikira mu komiti ineyi, asayang’anira kudhindwa na kutumizwa kwa mabukhu akubuluswa m’Bhibhlya pa dziko yonsene. Isayang’anira nyumba zakudhindira mabukhu na mbuto zonsene zinaphatisirwa na Mboni za Yahova, ninga basa yakumanga pa dziko yonsene, kuphataniza basa Yakumanga Nyumba za Umambo. Iwo asacita masasanyiro akuphatisira mwadidi kobiri zinaperekwa toera kuphedzera basa ya Umambo.

  • M’bale akhala pa meza yace mbakakhunganyika na kufufudza

    Komiti Yakuyang’anira Basa:

    Abale anacita khundu mu komiti ineyi asayang’anira mbuto zonsene zinamwazwa mphangwa na nkhani zinakhuya mipingo, amwazi mphangwa, apainiya, akulu a mpingo, ayang’aniri a cisa, a gawo na amisionaryo. Asayang’anira pinthu pizinji ninga mabasa a Komiti Yakupita n’Cibverano Na Nyumba Za Ungumi.

  • M’bale akucita nkhani pa platifomu

    Komiti Yakuyang’anira Basa Yakupfundzisa:

    Komiti ineyi isayang’anira pipfundziso pinaperekwa m’misonkhano yakupambulika, ya cisa, ya gawo na ya mipingo. Isayang’anirambo Xikola ya Gileade, Xikola ya Amwazi Mphangwa a Umambo, Xikola ya Basa ya Upainiya na maxikola anango. Mwakuthimizira, komiti ineyi isayang’anira kucitwa kwa Programu ya Misonkhano ya Umaso Wathu Wacikristu na Utumiki na kuthambaruka kwa maprogramu a audyo na vidyu.

  • Mabukhu m’mitundu yakusiyana-siyana, kuphataniza site jw.org

    Komiti Yakuyang’anira Basa Yakulemba:

    Abale anatumikira mu komiti ineyi asayang’anira basa yakulemba mabukhu a cakudya cauzimu cinaperekwa kwa abale na alongo na kwa anthu onsene. Iwo asatsalakanambo Web site ya gulu na basa yakuthumburuza inacitwa pa dziko yonsene. Mwakuthimizira, komiti ineyi isatawira mibvundzo inalonga pya malemba na ntsonga zinango zinalongwa m’mabukhu athu.

    Mabukhu Acisena (1982-2025)
    Bulukani
    Fungulani
    • Cisena
    • Tumizirani Anango
    • Sankhulani Pinafuna Imwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pinafunika Imwe Kutowezera
    • Cibisobiso
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Fungulani
    Tumizirani Anango