BHIBHLIYOTEKA MU INTERNETI ya Torre de Vigia
Ncenjezi
ya Torre de Vigia
Cisena
  • BHIBHLYA
  • MABUKHU
  • MISONKHANO
  • wt nsolo 11 matsa. 101-109
  • ‘Sakani Pakutoma Umambo’

Nkhabe kugumanika vidhyu pa khundu ino.

Munatilekerera, paoneka madodo pakupangiza vidhyu.

  • ‘Sakani Pakutoma Umambo’
  • Lambirani Mulungu Mbodzi Basi Wandimomwene
  • Misolo Ming'ono
  • Mphangwa Zakulandana
  • Lekani Kuphimbira Undimomwene Wa Umambo
  • Anyakupfunza Akutoma Apereka Citsanzo
  • Sakani Pakutoma Umambo M’umaso Wanu
  • Sankhulani Kuphedzera Umambo wa Mulungu Cincino!
    Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa anthu onsene)—2020
  • Umambo “Wakukhonda Kufudzika”
    Lambirani Mulungu Mbodzi Basi Wandimomwene
Lambirani Mulungu Mbodzi Basi Wandimomwene
wt nsolo 11 matsa. 101-109

Nsolo Khumi Naubodzi

‘Sakani Pakutoma Umambo’

1. (a) Thangwi yanji Yezu adembetera abveseri ace kuti asake pakutoma Umambo? (b) Kodi ndi mbvunzo upi unafunika ife kubvunzika?

MUKHAKAMBA Yezu nkhani ku Galileya kupiringana piaka 1.900 ndulimu, iye adembetera abveseri ace: “Mphapo tomani kusaka dziko [peno umambo] ya kudzulu na udidi [wa Mulungu].” Thangwi yanji kusaka Umambo unoyu kukhali kwakucimbiza? Kodi nzidzi wakuti Kristu atambire mphambvu ya Umambo nee ukhali madzana mazinji a piaka kutsogolo? Inde, mbwenye Umambo Waumesiya mbudakhala njira ikhafuna phatisira Yahova towera kubwezera utongi wace ukulu na kukwanirisa cifuniro cace cakudzumatirisa na dziko yapantsi. Onsene akhabvesesadi kufunika kwa pinthu pyenepi mbadasaka pakutoma Umambo m’umaso wawo. Khala pyenepi pikhali tenepa m’piaka dzana yakutoma, ndiye tani lero, mudakhazikiswa Kristu pa mpando ninga Mambo! Mbwenye mbvunzo ndi uyu: Kodi njira yanga ya umaso isapangiza kuti ndisasaka pakutoma Umambo wa Mulungu?—Mateo 6:33.

2. Kodi anthu azinji asawangisira kusaka pinthu pipi?

2 Lero, mamiliyau a anthu m’dziko yonsene yapantsi, asasakadi pakutoma Umambo. Pakumala kuperekeka kwa Yahova, anthu anewa asapangiza kuphedza kwawo utongi wa Umambo m’kucita cifuno cace pakutoma m’umaso wawo. Kukhundu inango, anthu azinji kakamwe asadzudzumika na kusaka pinthu pya dziko. Iwo asasaka kobiri, mpfuma na tsenzo yakuti kobiri ineyi ingakwanise kuapasa. Peno iwo asawangisira kakamwe kuthimizira mabasa awo. Njira yawo ya umaso isapangiza kudzudzumika kwawo na iwo ene, pinthu pyakumanungo na tsenzo. Iwo asaikha Mulungu pa mbuto yaciwiri, khala asankhulupira.—Mateo 6:31, 32.

3. (a) Kodi ndi ntundu upi wa mpfuma udawangisa Yezu anyakupfunzace kusaka, na thangwi yanji? (b) Thangwi yanji nee tisafunika kudzudzumika kakamwe na pinthu pyakumanungo?

3 Natenepa, Yezu apereka uphungu uyu kwa anyakupfunzace: “Pantsi pano lekani kugumanya pinthu pyakupfumisa,” thangwi nee cibodzi ca pinthu pyenepi cingakwanise kukhala kwenda na kwenda. “Mbwenye,” iye alonga, “sakani mpfuma ya kudzulu” m’kutumikira Yahova. Yezu adembetera atowereri ace kuti apitirize kukhala na diso ‘yakuwanga [peno yakuyang’ana kubodzi]’ m’kuikha manyerezero awo na mphambvu zawo m’kucita cifuno ca Mulungu. Iye aapanga: ‘Munachimwana kukhala anzakazi a Mulungu pabodzi na a mpfuma.’ Kodi ndiye tani mphapo pyakufuna pyakumanungo—cakudya, pyakubvala na pfukwe? Yezu apasa uphungu: “lekani kutsalakana [“kusanyika,” MZ].” Iye aathonyeza mbalame—zinadyeswa na Mulungu. Yezu awangisa atowereri ace kupfunza kubulukira ku maluwa—anabvaliswa na Mulungu. Kodi anthu anzeru anatumikira Yahova si akufunika kupiringana pyenepi tayu? Yezu alonga: “Mphapo, tomani kusaka dziko [peno umambo] ya kudzulu na udidi wayo, pinango pyonsene [pyakufunika] munadzapibayirwa.” (Mateo 6:19-34) Kodi pyakucita pyanu pisapangiza kuti musakhulupira pyenepi?

Lekani Kuphimbira Undimomwene Wa Umambo

4. Kodi munthu angakwanise kucitikirwa nanji angaikha pinthu pyakumanungo pa mbuto yakutoma?

4 Ndi kwakuthema kudzudzumika na pyakufuna pyakumanungo pyathu na pya banja. Mbwenye munthu angadzudzumika kakamwe na pinthu pyakumanungo, pyakubwereswa pingakwanise kukhala pyakugopswa. Ngakhale iye alonge kuti asakhulupira Umambo, angaikha pinthu pinango pa mbuto yakutoma m’ntima mwace, undimomwene wa Umambo ungakwanise kuphimbirwa. (Mateo 13:18-22) Mwacitsanzo, pa ulendo unango ntongi waciphale na wampfuma abvunza Yezu: “Ndichitenji, towera ndikhale na moyo wakukhonda mala?” Iye akhali na nkhaliro wadidi m’umaso na akhatsalakana anango mwadidi, mbwenye iye akhaphatisisa kakamwe pinthu pyace pyakumanungo. Iye acimwana kusiya pinthu pyace pyakumanungo kuti akhale ntowereri wa Kristu tayu. Natenepa iye aluza mwai wakuti mbudancitisa kukhala pabodzi na Kristu m’Umambo wakudzulu. Pa ulendo unoyu Yezu alonga: “Pinanensa kakamwe nyakupfuma kupita n’dziko ya Mulungu.”—Marko 10:17-23.

5. (a) Kodi Paulu awangisa Timoti kuti akomerwe nanji, na thangwi yanji? (b) Kodi Sathani asaphatisira tani ‘kufuna kobiri’ ninga nsampha wakufudza?

5 M’kupita kwa piaka, mpostolo Paulu alembera Timoti mukhali iye ku Efeso, mbuto yakukhupuka ya malonda. Paulu ankumbusa: “Ife pano hatidadza pantsi pano na chinthu tayu, mphapo tinachimwanambo kwenda na pinthu. Ngakhala tiri na chakudya na chakubvala, tikwane napyo.” Mphyakuthema kuti munthu aphate basa kuti agumane “chakudya na chakubvala” towera iye ene na banja yace. Mbwenye Paulu acenjeza: “Ale anafuna kupfuma, anagwa mu manyengerero na mu misampha ya demonyo, mbasirira pinthu pyakuipa pizinji, pyakuipisa anthu towera afe mbatayika.” Sathani ndi wakucenjera. Pakutoma iye angakwanise kunyengeza munthu m’pinthu ping’ono. Pyenepi pingakwanise kutowererwa na nkakamizo ukulu kakamwe, panango ndi mwai wa kukwizwa pa basa peno basa yadidi inalipa kobiri yakuinjipa mbwenye isaphemba nzidzi wakuti kale ukhaphatisirwa m’pinthu pyauzimu. Tingakhonda khala akulindira “kufuna upfumi [‘kobiri,’ NM]” kungakwanise kuphimbira pifuno pya Umambo pyakuti mphyakufunika kakamwe. Paulu alonga tenepa: “Onsene adakhala nako kufuna upfumi, atayika, mbaleka kutawira, mbakhazikika mu madzedze akukhonda lengeseka.”—1 Timoti 6:7-10.

6. (a) Kodi tisafunika kucitanji kuti ticalire nsampha wa kufuna mpfuma? (b) Kodi tingakwanise kukhala na cibaso canji maseze dziko ikhale na nyatwa za mpfuma lero?

6 M’kupangiza cifuno candimomwene kwa mbale wace Wacikristu, Paulu adembetera Timoti: “Thawa pinthu pyenepi pyonsene” na, “Wangisa na [peno menya] nkhondo yadidi yakutawira [peno yacikhulupiro].” (1 Timoti 6:11, 12) Tisafunika kuwangisira kakamwe towera tikhonde kufudzwa na makhaliro a umaso akufuna mpfuma a dziko inatizungulira. Mbwenye tingawangisira mwakubverana na cikhulupiro cathu, cipo Yahova anadzatisiya. Maseze pinthu pidule na pakhale kusoweka kwa basa konsene kwene lero, iye anadzacitisa kuti tigumane pinthu pyakuti tisapifunadi. Paulu alemba: “Fambani pyadidi nee kuumirwa. Mukwane na pire pina imwe, thangwi Mulungu ene alonga kuti: chipo na chipo ndinadzakusiya, mbandidzakukhonda. Mphapo, tinakwanisa kulonga na kukhulupirika kuti: Mbuya ndi nyakuphedza wanga, sinadzagopa pinthu tayu. Anthu anadzandichitiranji, mphapo?” (Ahebere 13:5, 6) Mambo Davide alembambo: “Ndine nkhalamba, mbwenye mbandiri mwana sidzati kuona kuti Mbuya asiya munthu wadidi, peno kuti anache aenda kasundza pyakudya.”—Masalmo 37:25.

Anyakupfunza Akutoma Apereka Citsanzo

7. Kodi ndi uphungu upi wa kumwaza mphangwa udapasa Yezu anyakupfunzace, na thangwi yanji unoyu ukhali wakuthema?

7 Mudamala Yezu kupfunzisa mwadidi apostolo ace, iye aatuma kuenda ku Israele kamwaza mphangwa zadidi na kulonga: “Dziko [peno umambo] ya kudzulu yafika duzi.” Zikhali mphangwa zakukomeresa tani! Yezu Kristu, Mambo Waumesiya, akhali pakati pawo. Nakuti apostolo akhaperekeka towera kutumikira Mulungu, Yezu aadembetera kukhala na cinyindiro cakuti Mulungu mbadaatsalakana. Natenepa iye alonga: “Lekani kwata chinthu cha pa ulendo, nee ndodo, nee chikhwama, nee mikate, nee kobiri; lekanimbo kukhala na nguwo ziwiri. Mungapita n’nyumba ibodzi, khalani mwenemo mpaka kubwerera.” (Mateo 10:5-10; Luka 9:1-6) Yahova mbadacitisa kuti pyakufuna pyawo pikwaniriswe na Aisraele anzawo, akuti akhali anthu akudzoloera kutambira anyaphena.

8. (a) Thangwi yanji Yezu apasa uphungu upswa wa kumwaza mphangwa mukhali iye cifupi na kufa? (b) Kodi ndi ninji cikhafunika kupitiriza kukhala pa mbuto yakutoma m’umaso wa atowereri a Yezu?

8 M’kupita kwa nzidzi, cifupi na kufa kwace, Yezu acenjeza apostolo ace kuti kutsogolo iwo mbadaphata basa pantsi pa makhaliro mapswa. Na thangwi ya kupingizwa kwa basa yawo kudatomeswa na atongi, panango iwo nee mbadatambirwa ninga alendo m’Israele. Pontho, mokhonda dembuka iwo mbadakwata mphangwa za Umambo kuenda nazo ku madziko a Ajentiyu. Cincino iwo akhafunika kukwata “budu” na “chikhwama.” Mbwenye, iwo akhafunika kupitiriza kusaka pakutoma Umambo wa Yahova na udidi wawo, mbanyindira kuti Mulungu mbadapasa nkhombo kuwangisira kwawo kuti agumane cakudya na cakubvala.—Luka 22:35-37.

9. Kodi Paulu aikha tani Umambo pa mbuto yakutoma m’umaso wace mbatsalakana m’nzidzi ubodzi ene pinthu pyace pyakumanungo? Kodi ndi uphungu wanji udapasa iye mwakubverana na pyenepi?

9 Mpostolo Paulu akhali citsanzo cadidi ca munthu adaphatisira uphungu wa Yezu. Paulu acita utumiki kukhala cinthu cakutoma m’umaso wace. (Machitiro 20:24, 25) Mukhaenda iye ku mbuto zinango kamwaza mphangwa, Paulu akhatsalakana ekha pinthu pyace pyakumanungo, ngakhale m’kusona malona. Iye nee akhadikhira kutsalakanwa na anthu anango tayu. (Machitiro 18:1-4; 1 Atesalonika 2:9) Mbwenye, mwakupereka takhuta iye akhatawira khodzo na miyoni ikhapaswa iye mwakufuna na anango. (Machitiro 16:15, 34; Afilipi 4:15-17) Paulu awangisa Akristu, tayu kuti apwaze kupitawirira kwawo kwa banja towera kumwaza mphangwa, mbwenye kuti alinganise kupitawirira kwawo kwakusiyanasiyana. Iye aapasa uphungu wakuti iwo asafunika kuphata basa, kufuna mabanja awo na kugawana pinthu pyawo na anango. (Aefesi 4:28; 2 Atesalonika 3:7-12) Iye aawangisa kunyindira Mulungu, tayu pinthu pyakumanungo, na kuphatisira umaso wawo m’njira yakupangiza kuti iwo abvesesadi kuti ndi pipi pinthu pyakufunika kakamwe. Mwakubverana na pipfunziso pya Yezu, pyenepi pikhabveka kusaka pakutoma Umambo wa Mulungu na udidi wawo.—Afilipi 1:9-11.

Sakani Pakutoma Umambo M’umaso Wanu

10. Kodi kusaka pakutoma Umambo pisabvekanji?

10 Kodi ife ene tisagawana na anango mphangwa zadidi za Umambo mpaka papi? Ku khundu inango, pyenepi pisanyindira makhaliro athu na kukula kwa kupereka kwathu takhuta. Kumbukani kuti Yezu nee alonga kuti, ‘Sakani Umambo mungasowa cakucita.’ M’kudziwa kufunika kwa Umambo, iye apangiza cifuno ca Babace, mbalonga: “Sakani makamaka dziko [peno umambo] yache.” (Luka 12:31) Maseze azinji a ife tisafunika kuphata basa towera kutsalakana pyakufuna pyathu na pya banja yathu, tingakhala na cikhulupiro, umaso wathu unadzakhala wakudzudzumisika na basa ya Umambo idatipasa Mulungu. M’nzidzi ubodzi ene, tinadzatsalakana kupitawirira kwathu pa banja.—1 Timoti 5:8.

11. (a) Kodi Yezu apangiza tani kuti anthu mbadacimwana kucita sawasawa m’kumwaza mphangwa za Umambo? (b) Kodi ndi mathangwi api akuti angakwanise kutonga ntsama ya pyakucita pya munthu?

11 Anango a ife angakwanise kubvunga nzidzi uzinji m’kumwaza mphangwa za Umambo kupiringana anango. Mbwenye m’nsanje wace wa mataka akusiyanasiyana, Yezu apangiza kuti onsene ana mitima ninga mataka a ndimo anati abale misapo. Kodi mbadaibala mpaka papi? Makhaliro mbakusiyana kwa mbodzi na mbodzi. Thunga, ungumi, na kupitawirira pa banja ndi mangasi a mathangwi anango. Mbwenye anthu angakhala na kukomerwa kwandimomwene, angakwanise kucita pizinji.—Mateo 13:23.

12. Kodi ndi pifuno pipi pyadidi pyauzimu pyakuti aphale na atsikana asawangiswa kupinyerezera?

12 Mphyadidi kukhala na pifuno pyakuti pinadzatiphedza kuthimizira kucita kwathu khundu m’basa ya Umambo. Aphale na atsikana asafunika kunyerezera mwadidi citsanzo cadidi cidaperekwa na Timoti, mphale waphinga Wacikristu. (Afilipi 2:19-22) Kodi piripo pinthu pinango pyadidi kakamwe kupiringana kupita m’utumiki wa nzidzi onsene angamala xikola? Akulu anadzaphindulambo na kukhala na pifuno pyadidi pyauzimu.

13. (a) Kodi mbani anatonga pinakwanisa mbodzi na mbodzi wa ife kucita m’basa ya Umambo? (b) Kodi tisapangizanji tingasakadi pakutoma Umambo?

13 Mbuto mwakupokanya ale ananyerezera ife kuti angakwanise kucita pizinji, tisafunika kukulumizwa na cikhulupiro cathu kuti tisasanyire makhaliro athu towera tikwanise kuphatira basa Mulungu mpaka panakwanisa ife mwakubverana na makhaliro athu. (Aroma 14:10-12; Agalata 6:4, 5) Ninga pyapangizika kwa Yobe, Sathani asakakamira kulonga kuti ife tisatsalakana makamaka pinthu pyakumanungo, udidi wathu na ukhali wathu wadidi. Asalongambo kuti tisatumikira Mulungu thangwi ya pifuno pyakucenama. Mbwenye tingasakadi pakutoma Umambo, tisacita khundu m’kupangiza kuti Dyabo ndi nyauthambi wankulu kakamwe. Tisapangizambo kuti pinaikha ife pa mbuto yakutoma m’umaso wathu ndi basa ya Mulungu. M’pyakulonga pyathu na pyakucita pyathu, tisapangiza kufuna kwathu kukulu Yahova, kuphedza kwathu mwakukhulupirika utongi wace ukulu na kufuna kwathu anzathu.—Yobe 1:9-11; 2:4, 5; Misangani 27:11.

14. (a) Thangwi yanji kukhala na ndandanda wa utumiki wa m’munda kusaphindulisa? (b) Kodi Mboni zizinji za Yahova zisacita khundu m’utumiki wa m’munda mpaka papi?

14 Kukhala na ndandanda kungakwanise kutiphedza kucita pinthu pizinji pyakuti m’njira inango nee mbidakwanisa kupicita. Yahova ene ali na “ntsiku” towera kucita cifuniro cace. (Eksodo 9:5; Marko 1:15) Pingakwanisika, mphyadidi kuenda m’utumiki wa m’munda kabodzi peno kazinji pa sumana. M’dziko yonsene yapantsi madzana pikwi a Mboni za Yahova apita m’upainiya wakuphedza, mbabvunga cifupi na midzidzi miwiri pa ntsiku m’kumwaza mphangwa zadidi. Madzana pikwi a anango asatumikira ninga apainiya a nzidzi onsene, mbabvunga cifupi na midzidzi miwiri na hafu pa ntsiku m’kumwaza mphangwa za Umambo. Apainiya akupambulika na amisionario asabvunga nzidzi uzinji kupiringana anango m’basa ya Umambo. Tingakwanisembo kusaka miyai ya kugawana cidikhiro ca Umambo mwatsusukano na onsene anadzafuna kutibvesera. (Jwau 4:7-15) Cifuno cathu ndi kucita khundu mwakukwana m’basa ineyi mwakubverana na makhaliro athu, thangwi Yezu alongeratu: “Mphangwa zadidi za dziko [peno umambo] ya kudzulu zinadzapangwa pantsi ponsene, towera [mupereke umboni] pakati pa anthu a mitundu yonsene. Pingamala ipi inadzabwera nthawi ya kumalisirathu pyonsene.”—Mateo 24:14; Aefesi 5:15-17.

15. Mwakubverana na utumiki wathu, thangwi yanji tisabva kuti uphungu unagumanika pa 1 Akorinto 15:58 waperekwa m’nzidzi wakuthema?

15 Mokhonda tsalakana dziko inakhala iwo, Mboni za Yahova zisacita khundu mwakuphatana m’mwai unoyu wa basa m’dziko yonsene yapantsi. Izo zisaphatisira kwa iwo ene uphungu wakupepeserwa unagumanika m’Biblya: “Mukhale dzololo mphapo mbamukhonda kufewa, ntsiku zonsene muphatire pyadidi mabasa Mbuya, mbamudziwa kuti mabasa anu si apezi tayu kuna Mbuya.”—1 Akorinto 15:58.

Kubwerezera Pidapfunzwa

• Mudalonga Yezu pya ‘kusaka pakutoma umambo,’ kodi ndi ninji cikhapangiza iye kuti cisafunika kuikhwa pa mbuto yaciwiri?

• Kodi tisafunika kuona tani kutsalakana pyakufuna pyathu pyakumanungo na pya banja yathu? Kodi Mulungu anadzatipasa ciphedzo canji?

• Kodi ndi makhundu api a utumiki wa Umambo akuti tingakwanise kuacita?

[Foto pa tsamba 107]

M’madziko onsene, Mboni za Yahova zisamwaza mphangwa zadidi lero, kumala mbukusati fika

    Mabukhu Acisena (1982-2025)
    Bulukani
    Fungulani
    • Cisena
    • Tumizirani Anango
    • Sankhulani Pinafuna Imwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pinafunika Imwe Kutowezera
    • Cibisobiso
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Fungulani
    Tumizirani Anango