NSOLO WA REVISTA | MUNTHU ANGAFA MPHYAKUKWANISIKA KUKHALA PONTHO MASO?

Ninji Cisacitika Munthu Angafa?

“Ndikhanyerezera mbuto zitatu zinaenda munthu angafa: kudzulu, infernu peno djenje ya moto. Ndikhapidziwa kuti nee ndikhali wakuthema toera kuenda kudzulu peno wakuipa toera kuenda mu infernu. Nee ndikhapibvesesa mwadidi kuti ninji djenje ya moto. Cipo ndapileri kale m’Bhibhlya. Basi ene ndi pikhalonga anthu.”​—Lionel.

“Ndapfundza kuti anthu onsene angafa asaenda kudzulu, mbwenye nee pikhandikhuya ntima. Ndikhanyerezera kuti kufa ndi kumala kwa pyonsene​—pontho kuti nkhabebve cidikhiro kwa anyakufa.”​—Fernando.

Mwabvundzika kale: ‘Mwandimomwene ninji cinacitika munthu angafa? Kodi anyakufunika athu adafa akuthabuka kumbuto inango? Kodi tinadzaaona pontho? Tinakhala tani na cinyindiro?’ Onani kuti mwandimomwene Bhibhlya isapfundzisanji. Pakutoma, tendeni tidinge kuti kufa kusalandaniswa nanji m’Bhibhlya. Buluka penepo tinadzafokotoza cidikhiro cinapereka Mafala a Mulungu, Bhibhlya.

Ndi api makhaliro a anyakufa?

NTAWIRO WA BHIBHLYA: “Thangwi ali maso asadziwa kuti anadzafa; mbwenye anyakufa nkhabe cinadziwa iwo, iwo nkhabebve muoni, thangwi pyonsene pikhafuna kukumbukirwa na iwo pyaduwalika. Pyonsene pinagumana djanja yako kuti upicite, picite na mphambvu yako yonsene, thangwi mu Nthumbi, mbuto inaenda iwe, nkhabeko basa, kunyerezera, cidziwiso na ndzeru.”a​—Koelete 9:5, 10, Tradução do Novo Mundo.

Kulonga mwacigwagwa, Nthumbi ndi mbuto inenda anthu angafa; mbuto yakuphiphirisira peno makhaliro akukhonda dziwa pinthu peno kucita basa. Kodi mamuna wakukhulupirika Yobe aiona tani mbuto ineyi? Iye akhadaluza mpfuma yace yonsene kuphatanizambo anace pa ntsiku ibodzi basi, buluka penepo iye aphatwa na pironda pyakugopswa m’manungo mwace monsene. Iye adembetera kwa Mulungu: ‘Mbamudandisiya pyanga na kundibisa mu Nthumbi [“mu infernu,” Versão Douay católica] mpaka kumala kuipirwa kwanu.’ (Yobe 1:13-19; 2:7; 14:13) Mwandimomwene, Yobe nee akhali na manyerezero akuti Nthumbi ndi djenje ya moto, mbuto yakuti mbadathabuka kakamwe. Mbuto mwace, akhaiona ninga mbuto toera kupuma.

Pana njira inango toera kupfundza pya makhaliro a anyakufa. Tinakwanisa kudinga Mafala akupumirwa analonga pya anthu asere adalamuswa muli akufa.​—Onani bokosi “Anthu Asere Adalamuswa Muli Akufa Analongwa m’Bhibhlya.”

Nee m’bodzi wa iwo alonga pya nkhombo za mbuto ikhakhala iye peno kuthabuka. Khala anthu adalamuswa muli akufa akhali mu djenje ya moto, nee mbadapanga anthu pya mbuto ineyi? Nee mbapidalembwa m’mafala akupumirwa, Bhibhlya, toera anthu onsene apione? M’Bhibhlya, nee musagumanika mafala anewa. Anthu anewa asere nee cinthu cibodzi cidalonga iwo thangwi ya pyenepi. Thangwi yanji? Thangwi nee akhadziwa cinthu, akhali ninga ali kugona citulo cikulu. Mwandimomwene, midzidzi inango Bhibhlya isaphatisira fala yakuti citulo toera kulonga kufa. Mwacitsandzo, amuna akukhulupirika Dhavidhi na Estevau ‘ali kugona n’citulo ca kufa.’​—Machitiro 7:59; 13:36.

Mphapo, ndi cidikhiro cipi ciripo kwa anyakufa? Kodi iwo anadzalamuka n’citulo ceneci?

[Cidzindikiro capantsi]

[Bokosi pa tsamba 4]

ANTHU ASERE ADALAMUSWA MULI AKUFA ANALONGWA M’BHIBHLYAb

Mwana wamamuna wa nzice Mprofeta Eliya alamusa muli akufa mwana wamamuna wa nzice akhakhala ku Zarefati, kunkwiriro kwa Israele.​—1 Amambo 17:17-24.

Mphale Wacisunemu Elizeu, adapitira m’mbuto mprofeta Eliya, alamusa muli akufa mphale mu nzinda wa Sunemu mbampereka kuna anyakubalace.​—2 Amambo 4:32-37.

Mamuna mu nthumbi Manungo a mamuna wakuti akhadamala kwene kufa aponywa mu nthumbi ikhali magogodo a Elizeu. Ntembo wace mudakhuya iwo magogodo a mprofeta, mamuna unoyu alamuka muli akufa.​—2 Amambo 13:20, 21.

Mwana wa nzice wa ku Nayini Anthu akhabuluka mu nzinda wa Nayini kuenda kaikha mwana adalowa, Yezu aalimirisa toera kumulamusa muli akufa mbampereka kuna mai wace.​—Luka 7:11-15.

Mwana wankazi wa Jayro Jayro, nkadamu wa sinagoga, aphemba Yezu toera kuwangisa utenda wa mwanace wankazi. Yezu alamusa ntsikana unoyu mudamala iye kwene kufa.​—Luka 8:41, 42, 49-56.

Lazaro, xamwali wapantima wa Yezu Yezu alamusa Lazaro muli akufa pamaso pa anthu azinji, pakupita ntsiku zinai mbali wakufa.​—Jwau 11:38-44.

Dorika Mpostolo Pedhro alamusa muli akufa nkazi wakufunika, wakuti akhadziwika na makhaliro ace adidi.​—Machitiro 9:36-42, NM.

Eutiko Eutiko alowa mudagwa iye pa janela; mpostolo Paulu amulamusa muli akufa.​—Machitiro 20:7-12.

[Cidzindikiro capantsi]

NSOLO WA REVISTA | MUNTHU ANGAFA MPHYAKUKWANISIKA KUKHALA PONTHO MASO?

Ciripo Cidikhiro Kwa Anyakufa?

Anyakufa anakwanisa kukhala pontho maso?

NTAWIRO WA BHIBHLYA: ‘Unadzafika ndzidzi wakuti onsene anagona mu nthumbi anadzabva fala ya [Yezu] mbalamuka.’​—Jwau 5:28, 29.

Na mafala anewa, Yezu alongeratu mwanyapantsi pinthu pya ntsogolo kuti mu utongi wa Umambo wace, Nthumbi zinadzafudzwa. Fernando adalongwa mu nsolo udamala, alonga: “Ndadzumatirwa mudaleri ine ulendo wakutoma Jwau 5:28, 29. Lemba ineyi isandipasa cidikhiro candimomwene, pontho ndatoma kunyerezera pya ntsogolo na cinyindiro.”

Mu ndzidzi wakale, mamuna wakukhulupirika Yobe akhadikhira kuti angafa Mulungu anadzamulamusa mbakhala pontho maso. Yobe abvundza: “Munthu angafa, anakwanisa kubwerera pontho toera kukhala wa maso?” Buluka penepo iye atawira mwacinyindiro: ‘Ndinadzadikhira ntsiku zonsene za basa yanga yakukakamizwa [mu Nthumbi], mpaka kubwera ufulu wanga. Munadzandicemera, ine ndinadzatawira.’​—Yobe 14:14, 15.

Kulamuswa muli akufa nee kukhali kwacilendo kuna Marta, nyamaingace Lazaro. Pidafa Lazaro, Yezu alonga kuna Marta: ‘M’bale wako anadzalamuka.’ Marta atawira: “Ndisadziwa kuti iye anadzalamuka pakulamuka kwa anthu pa ntsiku yakumalisa.” Buluka penepo Yezu alonga: ‘Ine ndine kulamuka na moyo. Munthu anandikhulupira, ngakhale angafa, anadzakhala pontho na moyo.’ (Jwau 11:23-25) Buluka penepo Yezu alamusa Lazaro! Cakucitika ceneci cakutsandzayisa cisatipasa maonero thangwi ya pinthu pikulu pinafuna kudzacitika ntsogolo. Nyerezerani kulamuswa muli akufa kwakuti kunadzacitika pa dziko yonsene yapantsi!

Pana anango anadzalamuswa toera kuenda kudzulu?

NTAWIRO WA BHIBHLYA: Mafala a Mulungu asapangiza kuti kulamuswa muli akufa kwa Yezu kwasiyana na kwa anthu asere analongwa m’Bhibhlya. Anthu anewa asere alamuswa mbakhala pano pa dziko yapantsi. Mbwenye kulamuswa kwa Yezu, tisaleri: ‘Yezu Kristu . . . ali kunkono wamadyo wa Mulungu, thangwi aenda kudzulu.’ (1 Pedro 3:21, 22) Kodi Yezu mbadapitiriza kukhala iye basi adalamuswa muli akufa toera kuenda kudzulu? Yezu alongeratu mwanyapantsi kuna apostolo ace: ‘Ine ndinenda kakusasanyirani mbuto yakukhala, ndinadzabwera pontho, mbandidzakukwatani, toera mukhalembo kunakhala ine.’​—Jwau 14:3.

Kristu aenda kudzulu kakhunganyira mbuto anango mwa anyakupfundzace. Ale analamuswa muli akufa toera kuenda kudzulu anadzakwanirisa numero ya 144.000. (Apokalipse 14:1, 3) Mphapo atowereri anewa a Yezu anakacitanji kudzulu?

Iwo anadzakhala na basa izinji kakamwe! Malemba asatipanga: ‘Anyakutsandzaya na anthu akucena ndi ale analamuka muli akufa pakulamuka kule kwakutoma, thangwi kuli iwo kufa kwaciwiri nkhabe mphambvu. Mbwenye iwo anadzakhala anyantsembe a Mulungu na a Kristu, mbadzatonga pabodzi na iye mu pyaka 1.000.’ (Apokalipse 20:6) Ale analamuswa toera kuenda kudzulu anadzatonga dziko yonsene yapantsi ninga anyantsembe pabodzi na Kristu.

Mbani anadzalamuswa pakumala kulamuswa kwa anafuna kuenda kudzulu?

NTAWIRO WA BHIBHLYA: M’Bhibhlya muli na mafala awa akulongwa na mpostolo Paulu: “Ndinakhulupirambo Mulungu sawasawa ninga iwo, kuti kunadzaoneka kulamuka muli akufa kwa anthu adidi na kwa akuipambo.”​—Machitiro 24:15.

Mbani anafuna kudzaphatanizwa mu nsoka udalonga Paulu ninga “anthu adidi”? Dingani citsandzo ici. Mamuna wakukhulupirika Dhanyeli apangwa mwanyapantsi pya kumala kwa umaso wace: ‘Penepo unadzafa, mbwenye unadzalamuka muli akufa toera upaswe muoni wako ntsiku zakumalisa.’ (Danyele 12:13) Kodi Dhanyeli anadzalamusirwa kupi citulo cakufa? ‘Anyakulungama anadzatambira dziko, mbakhalamo kwenda na kwenda.’ (Masalmo 37:29) Pontho Yezu alonga mwanyapantsi: ‘Anyakutsandzaya ndiwo anapfulika, thangwi anadzapaswa dziko yapantsi.’ (Mateo 5:4) Dhanyeli na amuna na akazi anango akukhulupirika anadzalamuswa toera kukhala pontho pa dziko yapantsi kwenda na kwenda.

Mbani anafuna kudzaphatanizwa mu nsoka udalonga Paulu ninga ‘anthu akuipa’? Ndi pikwi na pikwi pya anthu akuti afa mbadzati kukhala na mwai wakubva na kuphatisira undimomwene wa Bhibhlya. Angalamuswa muli akufa, anadzakhala na mwai wakudziwa na kusimba Yahovaa na Yezu. (Jwau 17:3) Onsene anasankhula kutumikira Mulungu anadzakhala na cidikhiro cakukhala maso ninga Yahova​—kwenda na kwenda.

Dziko yapantsi inadzakhala tani?

NTAWIRO WA BHIBHLYA: Mulungu ‘anadzapukuta misozi yonsene m’maso mwawo. Kufa hakunadzakhalapo pontho tayu, nee kutsukwala, nee kulira, nee nyatwa.’ (Apokalipse 21:4) ‘Iwo anadzamanga nyumba mbakhalamo, pontho anadzalima minda ya mawuva mbadya misapo yace.’—Izaiya 65:21.

Nyerezerani kukhala maso m’makhaliro anewa na anyakufunika anu anadzalamuswa muli akufa! Mbwenye mbvundzo ndi uyu, Munakhala tani na cinyindiro cakuti kulamuswa muli akufa kunadzacitikadi?

[Cidzindikiro capantsi]

[Ntsonga ikulu pa tsamba 6]

Onsene anasankhula kutumikira Mulungu anadzakhala na cidikhiro cakukhala kwenda na kwenda na ungumi wadidi, pontho mwakutsandzaya

NSOLO WA REVISTA | MUNTHU ANGAFA MPHYAKUKWANISIKA KUKHALA PONTHO MASO?

CIdikhiro Kwa Anyakufa Munakhala Tani Na Cinyindiro?

Kodi mphyakusowa ndzeru kunyerezera kuti anyakufa anadzakhala pontho maso? Mpostolo Paulu nee akhanyerezera tenepo. Mwakupumirwa iye alemba: ‘Ife tingadikhira Kristu ndzidzi uno basi, tisafunika kubverwa ntsisi kupita anthu anango onsene. Mbwenye Kristu alamuka muli akufa, mbakhala nsapo wakutoma kuna onsene anagona n’citulo ca kufa.’ (1 Akorinto 15:19, 20, NM) Paulu aona kulamuswa muli akufa kukhala kwandimomwene. Iye akhali na cinyindiro ceneci thangwi yakulamuswa muli akufa kwa Yezu.a (Machitiro 17:31) Ndi thangwi yace Paulu acemera Yezu ninga ‘nsapo wakutoma’​—iye akhali wakutoma kulamuswa toera kukhala na umaso wa kwenda na kwenda. Khala Yezu akhali wakutoma, mphyakubveka kulonga kuti akhalipo anango.

Pana thangwi inango toera kunyindira cidikhiro ca kulamuswa muli akufa. Yahova ndi Mulungu wa undimomwene. ‘Mulungu nkhabe kulonga uthambi.’ (Tito 1:2) Yahova cipo alonga uthambi, pontho cipo anadzalonga pyauthambi. Kodi mbadapikira kulamuswa muli akufa, ngakhale kupangiza kuti anadzakwanisa kulamusa, mbakhonda kucita ninga mudapikira iye? Pyenepi nkhabe citika!

Thangwi yanji Yahova acita masasanyiro a kulamuka muli akufa ntsogolo? Ndi thangwi ya ufuni wace. Yobe abvundza: ‘Munthu angafa, anakwanisa kubwerera pontho toera kukhala maso? Munadzandicemera, ine ndinadzatawira. Munadzakhala na citsuwo ca basa ya manja anu.’ (Jwau 14:14, 15) Yobe akhali na cinyindiro cakuti Babace waufuni wakudzulu mbadakhala na cifuno cakumulamusa. Kodi Mulungu acinja? ‘Ine ndine Yahova; Ine nkhabe cinja.’ (Malakiya 3:6) Mulungu asafuna kuona adafa mbalamuka na ungumi wadidi, pontho akutsandzaya. Pyenepi ndi sawasawa na pinafuna nyakubala waufuni adaferwa na mwanace. Mbwenye, kusiyana ndi kwakuti Mulungu ali na mphambvu toera kucita pinafuna iye.​—Masalmo 135:6.

Yahova anadzapasa mphambvu Mwanace toera kubweresa kutsandzaya kwakukhonda mala kwa ale adaferwa na anyakufunika awo. Kodi Yezu asapibva tani thangwi ya kulamuswa kwa anyakufa? Mbadzati kulamusa Lazaro, Yezu aona kutsukwala kwa anyamainga a Lazaro na axamwali, ‘adzamale iye alira.’ (Jwau 11:35) Ulendo unango, Yezu agumanikana na nzice wa ku Nayini, wakuti akhadaferwa na mwanace m’bodzi basi. Yezu ‘na kuona nzice, ambvera ntsisi mbampanga: ‘Leka kulira.’’ Mwakukhonda dembuka Yezu amulamusira mwanace muli akufa. (Luka 7:13) Pisapangiza kuti Yezu akhuiwa kakamwe thangwi ya kutsukwala na kufa. Yezu anadzakomerwa kakamwe angadzacitisa anthu kutsandzaya mbuto mwakutsukwala.

Kodi imwe mwatsukwala kale? Panango mwapibva kuti kuferwa ndi nyatwa yakuti nkhabe kumala. Mbwenye unamala​—makamaka mukulamusa anthu muli akufa kwakuti Mulungu anadzakucita mukuphatisira Mwanace. Kumbukani kuti Mulungu asafuna kuti mudzaone kumaliswa kwa nyatwa ineyi. Iye asafuna kuti mudzakhumbatire pontho anyakufunika anu adafa. Nyerezerani kucita masasanyiro a tsogolo ya kwenda na kwenda pabodzi pene, mbatikhonda kusiyana pontho thangwi ya kufa!

Lionel adalongwa kale nduli, alonga: “Ndapfundza thangwi ya kulamuswa muli akufa. Pakutoma pikhandinentsa kukhulupira, pontho nee ndikhanyindira munthu adandipanga pyenepi. Mbwenye ndaleri m’Bhibhlya mbandiona kuti mphyandimomwene! Ndisadikhira na ntima onsene kudzaona pontho mbuyanga.”

Kodi musafuna kukhala na cidziwiso cakuthimizirika? Mboni za Yahova zinakhala zakukomerwa kukupangizani m’Bhibhlya yanu thangwi yanji asanyindira kulamuswa muli akufa kwa ntsogolo.b

[Pidzindikiro pyapantsi]

[Ntsonga ikulu pa tsamba 8]

Kufa ndi nkandzo ukulu, mbwenye Mulungu anadzaumalisa