‘Bveserani Mbamubvesesa Mabvekero Apyo’
“Bveserani imwe monsene, pontho bvesesani mabvekero apyo.”—MARKO 7:14, Tradução do Novo Mundo.
NDI NTSONGA IPI INAPFUNDZA IMWE KUBULUKIRA MU NSANGANI WA . . .
mbeu ya mostarda?
pyakufufumisa?
nyamalonda wakusaka-saka na mpfuma yakubisika?
1, 2. Thangwi yanji anthu azinji adabva pikhalonga Yezu nee abvesesa mabvekero a mafalace?
MUNTHU angalonga na ife midzidzi inango tinakwanisa kubva fala yace, peno kuidzindikira. Mbwenye toera kubvesesa pinalonga iye tisafunika kubvesesa mabvekero a mafala analonga iye. (1Akor. 14:9) Munjira ibodzi ene, pikwi na pikwi pya anthu abva pikhalonga Yezu. Yezu alonga na iwo mukuphatisira mafala akuti mbadakwanisa kuabvesesa. Mbwenye si onsene tayu adabvesesa mabvekero a mafalace. Na thangwi ineyi, Yezu apanga anyakubveserace: “Bveserani imwe monsene, pontho bvesesani mabvekero apyo.”—Marko 7:14, NM.
2 Thangwi yanji anthu azinji nee abvesesa mabvekero a mafala a Yezu? Anango akhali na maonero awo ene na pifuno pyakuphonyeka. Yezu alonga thangwi ya iwo: ‘Imwe na ndzeru zanu musafudza matongero a Mulungu, toera kukoya mwambo wa makolo anu.’ (Marko 7:9) Mwandimomwene, anthu anewa nee ayesera kubvesesa mabvekero a mafala a Yezu. Iwo nee akhafuna kucinja makhaliro awo na maonero awo. Kwa anthu anewa, makutu awo akhali akufunguka, mbwenye mitima yawo ikhadafungika! (Lerini Mateo 13:13-15.) Mphapo tinacitanji toera mitima yathu ipitirize kukhala yakufunguka toera kuphindula na pipfundziso pya Yezu?
TINAPHINDULA TANI NA PIPFUNDZISO PYA YEZU?
3. Thangwi yanji anyakupfundza akhakwanisa kubvesesa mafala a Yezu?
3 Tisafunika kutowezera citsandzo ca anyakupfundza a Yezu akuti akhali akucepeseka. Yezu aapanga: ‘Anyakutsandzaya ndimwe, thangwi maso anu asaona, pontho makutu anu asabva.’ (Mat. 13:16) Thangwi yanji iwo akhakwanisa kubvesesa mbwenye anango nkhabe? Cakutoma, iwo akhali na cifuno cakucita mibvundzo na kusaka mabvekero a mafala a Yezu. (Mat. 13:36; Marko 7:17) Caciwiri, iwo akhali na cifuno ca kuthimizira pinthu pipswa padzulu pa pire pikhali na iwo muntima mwawo. (Lerini Mateo 13:11, 12.) Cacitatu, iwo akhali na cifuno cakuphatisira pinthu pikhabva iwo na pikhabvesesa iwo, tayu basi mu umaso wawo, mbwenye akhawangisira toera kuphedzambo anango.—Mat. 13:51, 52.
4. Ndi njira zipi zitatu zisafunika ife kuphatisira toera kubvesesa misangani ya Yezu?
4 Ninga anyakupfundza, toera kubvesesa misangani ya Yezu tisafunika kuphatisira njira zitatu. Yakutoma, tisafunika kukhala na cifuno cakuphatisira ndzidzi toera kupfundza na kunyerezera mwacidikhodikho pidalonga Yezu, kufufudza mwakukwana, na kucita mibvundzo yakulinganira. Pyenepi pisatsogolera ku cidziwiso. (Mis. 2:4, 5) Buluka penepo tisafunika kuona kuti cidziwiso ceneci cisabverana tani na pinadziwa ife, mbatidzindikira maphindu aco mu umaso wathu. Pyenepi pisaphedza toera kubvesesa. (Mis. 2:2, 3) Pakumalisa, mu umaso wathu tisafunika kuphatisira pidapfundza ife. Pyenepi pisaphedza toera kukhala na udziwisi.—Mis. 2:6, 7.
5. Longani citsandzo cinapangiza kusiyana kwa cidziwiso, kubvesesa, na udziwisi.
5 Ndi kusiyana kupi kulipo pakati pa cidziwiso, kubvesesa, na udziwisi? Tinakwanisa kupifokotoza munjira iyi: Nyerezerani kuti muli pakati pa nseu mbamuona motokala ukubwera kuna imwe. Pakutoma, imwe musaudzindikira kuti ndi motokala—ceneci ndi cidziwiso. Buluka penepo, imwe musadzindikira kuti mungapitiriza mu nseu, imwe munadhimwa na motokala—kweneku ndi kubvesesa! Natenepa, imwe musabuluka mu nseu mbamuthawa motokala—unoyu ndi udziwisi! Ndi na thangwi ineyi Bhibhlya isagomezera kuti tisafunika ‘kutsidzikiza udziwisi.’ Udziwisi usaphataniza umaso wathu!—Mis. 3:21, 22; 1 Tim. 4:16.
6. Ndi mibvundzo ipi minai yakuti tinadzaicita munadinga ife misangani minomwe ya Yezu? (Onani bokosi.)
6 Mu nsolo uno na unatowerera, tinadzadinga misangani minomwe idaphatisira Yezu. Munacita ife pyenepi, tinadinga mibvundzo iyi: Kodi nsangani unoyu usabvekanji? (Pyenepi pisatiphedza toera kukhala na cidziwiso.) Thangwi yanji Yezu aphatisira nsangani unoyu? (Pyenepi pisatiphedza toera kubvesesa.) Tinaphatisira tani mphangwa zenezi toera kuphedzeka tekhene, na kuphedzambo anango? (Unoyu ndi udziwisi.) Pakumalisira, kodi nsangani unoyu usatipfundzisanji thangwi ya Yahova na Yezu?
MBEU YA MOSTARDA
7. Kodi nsangani wa mbeu ya mostarda usabvekanji?
7 Lerini Mateo 13:31, 32. Kodi nsangani wa Yezu wa mbeu ya mostarda usabvekanji? Mbeu ya mostarda isaphiphirisa mphangwa za Umambo na mpingo Wacikristu. Ninga mbeu ya mostarda yakuti ndi ‘ing’ono kakamwe kupita mbeu zonsene,’ mpingo Wacikristu ukhali ung’ono pidatoma iwo mu caka 33 N.W. Mbwenye mu pyaka pingasi, mpingo wakula mwakucimbiza kupiringana pire pikhadikhirwa. (Akol. 1:23) Kukula kweneku ndi kwakuphindulisa, thangwi Yezu alonga kuti ‘mbalame zakudzulu mbazidaphama pa nthawi zace.’ Mbalame zenezi zakuphiphirisa zisaimirira anthu a ntima wadidi akuti asagumana cakudya cauzimu, nthundzi wauzimu, na mbuto ya citsidzikizo cauzimu m’mpingo Wacikristu.—Landanisani na Ezekyele 17:23.
8. Thangwi yanji Yezu aphatisira nsangani wa mbeu ya mostarda?
8 Thangwi yanji Yezu aphatisira nsangani unoyu? Iye aphatisira kukula kwakudzumisa kwa mbeu ya mostarda toera kupangiza mphambvu ya Umambo wa Mulungu toera kukula, kutsidzikiza, na kukunda mipingizo yonsene. Kubulukira mu caka 1914, kukula kwa khundu yapantsi ya gulu ya Mulungu ndi kwakudzumisa kakamwe! (Iza. 60:22) Ale anasonkhana na gulu ineyi asaphindula kakamwe na citsidzikizo cauzimu. (Mis. 2:7; Iza. 32:1, 2) Kusiyapo pyenepi, kuthimizirika kwa pifuno pya Umambo nkhabe kulimira, pontho kusakunda mipingizo yonsene.—Iza. 54:17.
9. (a) Tisapfundzanji kubulukira mu nsangani wa mbeu ya mostarda? (b) Nsangani unoyu usatipfundzisanji thangwi ya Yahova na Yezu?
9 Tisapfundzanji kubulukira mu nsangani wa mbeu ya mostarda? Panango ife tisakhala m’mbuto zakuti nkhabe Mboni za Yahova zizinji, peno nee tisaona maphindu mwakucimbiza a basa yathu yakumwaza mphangwa. Mbwenye kudziwa kuti Umambo wa Mulungu unakwanisa kukunda mipingizo yonsene, kunadzatiwangisa toera kupirira. Mwacitsandzo, mudafika M’bale Edwin Skinner ku Indiya mu caka 1926, zikhalipo Mboni zingasi basi mu dziko ineyi. Pakutoma basa ikhalongwa ninga “yakunentsa” thangwi nee ikhathambaruka. Mbwenye iye apitiriza kumwaza mphangwa, mbaona kuti mphangwa za Umambo zisakunda tani mipingizo mikulu. Lero, ku Indiya kuli na Mboni za Yahova zakupiringana 37.000, pontho anthu akukwana 108.000 agumanika pa Cikumbuso mu caka 2013. Onani citsandzo cinango ca kuthimizirika kwa mphangwa za Umambo. Mu caka cibodzi cene cidafika M’bale Skinner ku Indiya, basa ikhadatoma kwene ku Zambiya. Lero, kuli na amwazi mphangwa akupiringana 170.000. Pontho anthu akukwana 763.915 agumanika pa Cikumbuso mu caka 2013. Pyenepi pisabveka kuti ku Zambiya, mwa anthu 18, m’bodzi agumanika pa Cikumbuso. Kweneku ndi kuthimizirika kwakudzumisa kakamwe!
PYAKUFUFUMISA
10. Kodi nsangani wa pyakufufumisa usabvekanji?
10 Lerini Mateo 13:33. Kodi nsangani wa pyakufufumisa usabvekanji? Nsangani unoyu usaimirirambo mphangwa za Umambo na maphindu anabweresa izo. ‘Ufa onsene’ wakumunywa usaphiphirisa anthu a madzindza onsene, kufufuma peno kutupa kusaphiphirisa kumwazwa kwa mphangwa za Umambo kubulukira m’basa ya utumiki. Mwakusiyana na mbeu ya mostarda yakuti kukula kwayo kusaoneka na maso, kumwazika kwa pyakufufumisa pakutoma nee kusaoneka. Basi ene kusaoneka pakweca mukupita kwa ndzidzi.
11. Thangwi yanji Yezu aphatisira nsangani wa pyakufufumisa?
11 Thangwi yanji Yezu aphatisira nsangani unoyu? Iye akhapangiza kuti mphangwa za Umambo ziri na mphambvu yakumwazika konsene kwene na kucita macinjo. Mphangwa za Umambo zafika mpaka “ku nkhomo ya madziko onsene.” (Mach. 1:8) Mbwenye macinjo anacitiswa na mphangwa zenezi nee asaoneka pakweca ndzidzi onsene, maphindu anango nee asaonekera pakutoma. Mbwenye macinjo alipo, tayu basi mukulonga pya kuthimizirika, mbwenye kucinja kwa makhaliro a ale anatawira mphangwa zenezi.—Arom. 12:2; Aef. 4:22, 23.
12, 13. Perekani pitsandzo pinapangiza kuti basa yakumwaza Umambo isakula tani ninga pinapangizwa mu nsangani wa pyakufufumisa.
12 Maphindu a basa yakumwaza mphangwa kazinji kene asaoneka mukupita kwa pyaka pingasi kubulukira pakutoma kwa basa ineyi. Mwacitsandzo, Franz na nkazace Margit akuti lero asatumikira ku dziko inango, mu caka 1982 akhatumikira ku ofesi ya filiali ku Brazil. Iwo apereka umboni mu nzinda ung’ono. Mwa mapfundziro mazinji a Bhibhlya adatomesa iwo, ibodzi akhapfundza na nkazi na anace anai. Mwana wakutoma wamamuna wa pyaka 12 pyakubalwa, pa ndzidzi unoyu akhali wamanyadzo kakamwe. Iye akhayesera kubisala pfundziro mbidzati kutoma. Mudatumizwa Franz na Margit ku mbuto inango, nee akwanisa kupitiriza kucitisa pfundziro ineyi. Mbwenye iwo akwanisa kuenda pontho ku nzinda unoyu mudapita pyaka 25. Ninji pidagumana iwo? Agumana mpingo wa amwazi mphangwa 69, 13 a iwo akhali apainiya a ndzidzi onsene, onsene akhasonkhana mu Nyumba ipswa ya Umambo. Ndiye tani mphale wamanyadzo? Lero iye asatumikira ninga m’bveranisi wa nsoka wa akulu a mpingo! Ninga pyakufufumisa pya mu nsangani wa Yezu, mphangwa za Umambo zakula mbazicita macinjo mu umaso wa anthu azinji, pyenepi pyatsandzayisa kakamwe banja ineyi!
13 Mphambvu yakukhonda oneka ya mphangwa za Umambo toera kucinja umaso wa anthu isaoneka makamaka m’madziko akuti basa ya Umambo nee isacitwa mwapakweca. Pisanentsa kuona kuti mphangwa zisafika tani m’madziko anewa, kazinji kene tisadzuma maphindu anaoneka. Mwacitsandzo, mu dziko ya Cuba mphangwa za Umambo zafika mu caka 1910. M’bale Russell aenda kaona dziko ya Cuba mu caka 1913. Pakutoma basa nee ikhathambaruka mwakucimbiza. Ninji pinaona ife lero mu dziko ya Cuba? Amwazi mphangwa akupiringana 96.000 asamwaza mphangwa zadidi mu dziko ineyi, anthu 229.726 agumanika pa Cikumbuso mu caka 2013. Pyenepi pisapangiza kuti mwa anthu 48 a dziko ineyi m’bodzi agumanika. Ngakhale m’madziko akuti basa yathu nee isakhondeswa, mphangwa za Umambo zisafika m’mbuto zakuti Mboni za Yahova za madziko anewa ananyerezera kuti nee kusaperekwa umboni.a—Koel. 8:7; 11:5.
14, 15. (a) Kodi m’bodzi na m’bodzi wa ife anaphindula tani na ntsonga za nsangani wa pyakufufumisa? (b) Kodi nsangani unoyu usatipfundzisanji thangwi ya Yahova na Yezu?
14 Tinaphindula tani na pidapfundzisa Yezu mu nsangani wa pyakufufumisa? Tinganyerezera mwacidikhodikho mabvekero a nsangani wa Yezu, tinadzindikira kuti nkhabe thangwi toera kudzudzumika kakamwe kuti mphangwa za Umambo zinafika tani kwa pikwi na pikwi pya anthu akuti adzati kuzibva. Pinthu pyonsene piri m’manja mwa Yahova. Mphapo ndi ipi basa iri na ife? Bhibhlya isalonga: ‘Ndoko kabzwala mbeu yako na macibese, uibzwale pontho namaulo, thangwi iwe hunadziwa tayu kuti ndi mbeu zipi zinafuna mera, peno za macibese peno za maulo peno zonsene.’ (Koel. 11:6) Pyenepi mphyakufunika, mu ndzidzi ubodzi ene nee tisafunika kuduwala kucita phembero toera basa yakumwaza mphangwa iende kutsogolo, makamaka m’madziko akuti basa yathu nee ikucitwa mwapakweca.—Aef. 6:18-20.
15 Kusiyapo pyenepi, nee tisafunika kufewa manungo khala pakutoma nee tisaona maphindu m’basa yathu. Nee tisafunika “kupwaza ntsiku za matomero akucepa.” (Zak. 4:10, NM) Thangwi maphindu anakwanisa kudzakhala pinthu pizinji na pyakutsandzayisa kupiringana pire pikhadikhira ife!—Sal. 40:5; Zak. 4:7.
NYAMALONDA WAKUSAKA-SAKA NA WA MPFUMA YAKUBISIKA?
16. Kodi nsangani wa nyamalonda wakusaka-saka na wa mpfuma yakubisika isabvekanji?
16 Lerini Mateo 13:44-46. Kodi nsangani wa nyamalonda wakusaka-saka na wa mpfuma yakubisika isabvekanji? Mu ntsiku za Yezu, anyamalonda anewa akhaenda kutali kakamwe ninga ku Bara ya ku Indiko toera kugumana miyala yakufunika kakamwe. Nyamalonda wakusaka-saka asaphiphirisa anthu a mitima yadidi akuti asawangisira kakamwe toera kukwanirisa pifuno pyawo pyauzimu. Miyala yakufunika isaphiphirisa undimomwene wa ntengo ukulu wa Umambo. Mu kudzindikira ntengo wa mwala unoyu, nyamalonda akhali dzololo toera kugulisa ‘mwakucimbiza’ pinthu pyace pyonsene toera kugula mwala unoyu. Yezu alongambo pya mamuna akhaphata basa m’munda mbagumana mpfuma “yakubisika.” Mwakusiyana na nyamalonda wakusaka-saka, mamuna unoyu nee akhasaka cinthu ca mpfuma. Mbwenye ninga nyamalonda wakusaka-saka, iye akhali dzololo toera kugulisa “pinthu pyonsene” toera kugula mpfuma ineyi.
17. Thangwi yanji Yezu aphatisira nsangani wa nyamalonda wakusaka-saka na wa mpfuma yakubisika?
17 Thangwi yanji Yezu aphatisira misangani ineyi miwiri? Iye akhafuna kupangiza kuti undimomwene usagumanwa munjira zakusiyana-siyana. Anango asaka undimomwene, mbafika kutali kakamwe toera kuugumana. Anango, maseze nee akhasaka undimomwene, iwo augumana—panango kubulukira mu kumwazirwa mphangwa. Mwakukhonda tsalakana njira idaphatisira iwo, m’bodzi na m’bodzi adzindikira ntengo wa cinthu cidagumana iye, pontho akhali na cifuno cakucita macinjo makulu toera akhale naco.
18. (a) Tinaphindula tani na pitsandzo pyenepi piwiri? (b) Pitsandzo pyenepi pisatipfundzisanji thangwi ya Yahova na Yezu?
18 Tinaphindula tani na misangani ineyi miwiri? (Mat. 6:19-21) Bvundzikani: ‘Kodi ine ndiri na maonero mabodzi ene na a amuna anewa? Ndisapasa ntengo undimomwene munjira ibodzi ene? Ndiri wakutonga kucita pyonsene toera kuphindula na undimomwene, peno ndisatawirisa kupingizwa na pinthu pinango ninga mabasa a ntsiku na ntsiku?’ (Mat. 6:22-24, 33; Luka 5:27, 28; Afil. 3:8) Tingakomerwa kakamwe na undimomwene udagumana ife, tinakhala akutonga kakamwe toera kuuikha pa mbuto yakutoma mu umaso wathu.
19. Ninji pinafuna kudzadinga ife mu nsolo unatowerera?
19 Tendeni tipangize kuti tabvesera, pontho tabvesesadi mabvekero a misangani ineyi inalonga pya Umambo. Kumbukani kuti ife tisacita pyenepi tayu basi ene mu kudziwa mabvekero ayo, mbwenye kubulukira mu kuphatisira ntsonga zinapfundza ife m’misangani ineyi. Mu nsolo unatowerera, tinadzadinga misangani inango mitatu toera kuona kuti tinapfundzanji na misangani ineyi.
[Cidzindikiro capantsi]
a Pitsandzo ninga pyenepi pyaonekambo m’madziko ninga Argentina (Anuário de 2001 tsamba 186); Alemanha Oriental (Anuário de 1999 tsamba 83); Papua Nova Guiné (Anuário de 2005 tsamba 63); na Ntsuwa za Robinson Crusoé (A Sentinela ya 15 de Junho de 2000 tsamba 9).
[Bokosi pa tsamba 10]
Munaleri imwe misangani ya Yezu citani mibvundzo iyi:
▪ Kodi nsangani unoyu usabvekanji?
▪ Thangwi yanji Yezu aphatisira nsangani unoyu?
▪ Ndinaphatisira tani ntsonga zidapfundza ine mu nsangani uyu?
▪ Kodi nsangani unoyu usandipfundzisanji thangwi ya Yahova na Yezu?