BHIBHLIYOTEKA MU INTERNETI ya Torre de Vigia
Ncenjezi
ya Torre de Vigia
Cisena
  • BHIBHLYA
  • MABUKHU
  • MISONKHANO
  • w21 Janeiro ya matsa. 26-30
  • Ife Tapfundza Kucita Pyonsene Pikhatiphemba Yahova

Nkhabe kugumanika vidhyu pa khundu ino.

Munatilekerera, paoneka madodo pakupangiza vidhyu.

  • Ife Tapfundza Kucita Pyonsene Pikhatiphemba Yahova
  • Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2021
  • Misolo Ming'ono
  • TAPFUNDZA KUFUNA YAHOVA
  • PINTHU PIKHAFUNA IFE PYACITIKA
  • PINENTSO PIDATHIMBANA NA IFE M’BASA IPSWA
  • ULENDO WAKUTOMA UDAKWIRA INE PHIRI
  • KUSAMBA PAKWECA
  • MABUKHU A CILONGERO CA AMIS
  • NDZIDZI WAKUCENESA
  • KUFERWA NA MAMUNANGA
Ncenjezi Wakudziwisa Umambo Wa Yahova (Wa Pfundziro)—2021
w21 Janeiro ya matsa. 26-30
Kathleen na Harvey Logan mbadzati kugwesera.

MBIRI YA UMASO

Ife Tapfundza Kucita Pyonsene Pikhatiphemba Yahova

YAKULONGWA NA KATHLEEN LOGAN

PIDAMALA kucitika condzi, nkulo ukhadadzala na matope na miyala. Pontho ponti ikhadamala kugudjuka, natenepa pikhali pyakunentsa toera kuwambuka. Ine na mamunanga Harvey pabodzi na thumburuzi wathu wa cilongero ca Amis nee tikhadziwa pinthu pikhafuna cita ife. Kusiyapo pyenepi, abale akuti akhatidikhira kuntunda unango nee akhadziwambo pikhafuna iwo kucita. Mbwenye toera kuwambuka ife takwata karu yathu ing’ono mbatiikha mu camião. Nakuti nee tikhadaimanga na nkhambala, camião ineyi ikhafamba pang’ono-pang’ono toera karu yathu ikhonde kugwa. Mbwenye tamala ndzidzi uzinji toera kuwambuka, pontho tikhacita phembero kuna na Yahova toera tiwambuke mwadidi. Pyenepi pyacitika mu caka ca 1971 mu ndzidzi ukhali ife ku Taiwani, dziko yakuti iri kutali kakamwe na dziko idabalwa ife. Cincino ndisafuna ndikupangeni mbiri yathu ya umaso.

TAPFUNDZA KUFUNA YAHOVA

Harvey akhali na abale ace atatu, mbwenye iye ndi wakutoma kubalwa. Iwo na anyakubalawo apfundza undimomwene mu pyaka pyakupiringana 80 nduli, mu nzinda wa Midland Junction unagumanika kumadokero a dzuwa a dziko ya Australya. Pontho mu ndzidzi unoyu dziko ineyi ikhali yakutcerenga kakamwe. Harvey akhafuna kakamwe Yahova, pontho iye abatizwa na pyaka 14 pyakubalwa. Mwakukhonda dembuka, iye apfundza kutawira mabasa onsene akhapaswa iye mu mpingo. Mwacitsandzo, ulendo unango, iye aphembwa toera aleri Ncenjezi pa misonkhano, iye akhonda thangwi akhanyerezera kuti nee athema. Mbwenye m’bale unango amphedza mukumpanga kuti: “Munthu mu gulu ya Yahova angakuphemba toera kucita cinthu, iye asadziwa kuti iwe wathema.”—2 Akor. 3:5.

Ine na mai wanga pabodzi na m’bale wanga wankulu tapfundza undimomwene ku Inglatera. Pakutoma pai wanga akhakhonda kupfundza undimomwene, mbwenye mukupita kwa ndzidzi iye atawira. Ine ndabatizwa na pyaka 9 pyakubalwa, maseze pai wanga nee akhafuna kuti ndibatizwe na thunga ineyi. Ine ndikhafuna kutumikira ninga mpainiya, buluka penepo ninga misionaryo. Mbwenye pai wanga akhafuna kuti nditome kutumikira ninga mpainiya na pyaka 21 pyakubalwa. Ine nee ndikhafuna kudikhira mpaka ndzidzi unoyu. Natenepa pikhali ine na pyaka 16 pyakubalwa, pai wanga anditawirisa toera kuenda ku Australya kakhala pabodzi na m’bale wanga wakuti akhakhala mu dziko ineyi. Kweneko ndatoma kutumikira ninga mpainiya pikhali ine na pyaka 18 pyakubalwa.

Ntsiku idamanga ife banja mu caka ca 1951

Mu ndzidzi ukhatumikira ine ninga mpainiya ndatoma kubanyirana na Harvey. Ife tikhali na cifuno cibodzi cene cakutumikira Yahova ninga amisionaryo. Buluka penepo tamanga banja mu caka ca 1951. Pidamala ife kumanga banja tatumikira ninga apainiya mu pyaka piwiri, buluka penepo taphembwa toera mamunanga atumikire ninga muyang’aniri wa cisa. Cisa cikhatumikira ife ca kumadokero a dzuwa a Australya cikhali cikulu kakamwe, na thangwi ineyi tikhacita maulendo akulapha kakamwe, m’mbuto zakunentsa.

PINTHU PIKHAFUNA IFE PYACITIKA

Nathan Knorr ali kupasa dhipoloma Kathleen na Harvey mu ndzidzi udamalisa iwo kurusu ya xikola ya Jileadhi.

Ntsiku idamalisa ife kurusu ya xikola ya Jileadhi mu Estadhio ya Yankee mu caka ca 1955

Mu caka ca 1954, tacemerwa toera kakurusari Xikola ca Jileadhi, turma 25. Natenepa taona kuti cifuno cathu cakutumikira ninga amisionaryo cikhali dhuzi na kukwanirisika. Ife taenda ku Nova York na bote, pidafika ife kweneko tatoma kupfundza xikola ineyi mwakuwanga kakamwe. Pa xikola ineyi tikhapfundzambo Cixipanyola, pontho pyenepi pikhali pyakunentsa kuna Harvey thangwi nee akhakwanisa kulonga “r.”

Mu ndzidzi ukhapfundza ife, apfundzisi alonga kuti ale anafuna katumikira ku Japau asafunika kulembesa madzina awo toera apfundze Cijapau. Ife nee talembesa, mbwenye tasiya kuti gulu ya Yahova isankhule mbuto inafuna ife kuenda katumikira. Mwakukhonda dembuka, Albert Schroeder m’bodzi wa apfundzisi a xikola ya Jileadhi aona kuti ife nee talembesa madzina athu. Natenepa iye atipanga: “Imwe musafunika kulembesa madzina anu.” Mbwenye ife tanyinyirika kulembesa madzina athu, natenepa m’bale Schroeder alonga: “Ine pabodzi na apfundzisi anango tamala kulemba madzina anu. Natenepa musafunika kutoma kupfundza Cijapau.” Harvey nee anentseka kudziwa cilongero ceneci.

Ife tafika ku Japau mu caka ca 1955, mu ndzidzi wakuti dziko ineyi basi ene ikhali na amwazi mphangwa akukwana 500. Mu ndzidzi unoyu Harvey akhali na pyaka 26 pyakubalwa, ine ndikhali na pyaka 24 pyakubalwa. Ife tapangwa toera katumikira ku nzinda wa Kobe, pontho kweneko tatumikira pyaka pinai. Buluka penepo ife tikhali akutsandzaya kakamwe thangwi tikhadaphembwa toera mamunanga atome pontho kutumikira ninga muyang’aniri wa cisa, natenepa taenda katumikira cifupi na nzinda wa Nagoya. Ife tikhakomerwa kakamwe na basa yathu, kuphatanizambo abale, cakudya na makhaliro a dziko ineyi. Mbwenye mwakukhonda dembuka, ife tapaswa basa inango na Yahova.

PINENTSO PIDATHIMBANA NA IFE M’BASA IPSWA

Ine na Harvey pabodzi na amisionaryo anango ku Kobe, mu dziko ya Japau mu caka ca 1957

Pidatumikira ife pyaka pitatu cifupi na nzinda wa Nagoya, Bheteli ya ku Japau yatiphemba toera katumikira ku Taiwani mucisa cinalongwa cilongero ca Amis. Abale anango a mucisa ceneci akhadasiya kupfundzisa undimomwene mbatoma kupfundzisa uthambi, natenepa Bheteli ya ku Taiwani ikhafuna m’bale wakuti asalonga mwadidi Cijapau toera kutsalakana nkandzo unoyu.a Ife tikhakomerwa kakamwe kutumikira mu dziko ya Japau, natenepa pikhali pyakunentsa kakamwe toera kutawira phembo ineyi. Nakuti Harvey akhadapfundza kutawira mabasa onsene anampasa Yahova, ife tatawira kuenda.

Ife tafika ku Taiwani mwezi wa Novembro wa caka ca 1962. Mu ndzidzi unoyu dziko ya Taiwani ikhali na amwazi mphangwa akukwana 2.271, pontho azinji a iwo akhalonga cilongero ca Amis. Mbwenye pakutoma ife tikhafuna kupfundza Cixina. Ife tikhali na bukhu ibodzi toera kupfundza Cixina, pontho munthu akhatipfundzisa nee akhadziwa Cingerezi, ngakhale tenepo takwanisa kupfundza.

Mwakukhonda dembuka, Harvey akhazikiswa toera kuyang’anira basa ya gulu ya Yahova mu dziko ineyi. Nakuti Bheteli ya ku Taiwani ikhali ing’ono, Harvey akhakwanisa kutsalakana mabasa ace a pa Bheteli na kuphedzera abale akhalonga cilongero ca Amis masumana matatu pa mwezi. Midzidzi inango iye akhatumikirambo ninga muyang’aniri wa gawo, pyakuti pikhaphataniza kucita nkhani pa misonkhano ya cisa. Harvey angacita nkhani mu Cijapau, abale na alongo a cilongero ca Amis akhakwanisa kubvesesa. Mbwenye utongi wa dziko ineyi ukhatawairisa basi ene kuti magreja acite misonkhano yawo mu Cixina. Natenepa, Harvey akhafunika kuwangisira toera kucita nkhani mu Cixina, m’bale unango mbathumburuza mu cilongero ca Amis.

Pa ndzidzi unoyu, dziko ya Taiwani ikhatongwa na anyankhondo, natenepa ife tikhafunika kucita phembo toera kucita misonkhano ya cisa. Pyenepi pikhali pyakunentsa kakamwe thangwi midzidzi inango apolixa akhadembuka kutitawira. Harvey angaona kuti apolixa akudembuka, iye akhaenda kadikhira kweneko mpaka kutawiriswa. Pontho pyenepi pikhaphedza toera titawiriswe mwakucimbiza thangwi apolixa akhakhala na manyadzo mukuona munthu wa dziko inango mbakadikhira.

ULENDO WAKUTOMA UDAKWIRA INE PHIRI

Kathleen, Harvey, pabodzi na anthu anango ali mu ngolo ya motori, pontho akuwambuka nkulo.

Kuwambuka nkulo mu dziko ya Taiwani pakuenda kamwaza mphangwa

Masumana akhaphata ife basa pabodzi na abale a cilongero ca Amis, ife tikhafamba nsindzo wakulapha kakamwe, pontho tikhakwira mapiri na kuwambuka mikulo. Ine ndisakumbuka ulendo wakutoma udakwira ine phiri. Pidamala ife kudya matabixu, ife takwira maxibombo 5:30 mbatienda kucisa cakutali kakamwe. Pidatcitha ife, tafamba na miyendo mbatiwambuka nkulo na kukwira phiri. Pontho phiri ineyi ikhakwira ife ikhali yakulapha kakamwe.

Macibese anewa, Harvey akhamwaza mphangwa na abale anango a pacisa, mbwenye ine ndikhamwaza mphangwa ndekhene mucisa cing’ono cakuti anthu a kweneko akhalonga Cijapau. Mbwenye pidafika ndzidzi wa 13:00 ora, ndatoma kubva njala thangwi tikhadamala ndzidzi uzinji nee kudya cinthu. Buluka penepo ndaonana na Harvey, mbwenye mu ndzidzi unoyu akhali ekhene. Iye akhadacinjisa marevista mangasi na mazai mawisi matatu a nkhuku. Toera kundipangiza kuti tinadya tani mazai anewa, iye akwata dzai ibodzi mbaiphola padzulu na pantsi mbatoma kuisuta. Maseze nee ndakomerwa napyo, ine ndayeserambo kusuta ibodzi. Mphapo mbani akhafuna kusuta dzai yacitatu? Harvey andipasa dzai ineyi toera ndiisute thangwi iye aona kuti nee mbadakwanisa kundithukula toera kutcithira phiri.

KUSAMBA PAKWECA

Pidaenda ife ku nsonkhano wa cisa, ine ndacitikirwa na pinthu pyakuti cipo ndapiona kale. Ife tafikira pa nyumba ya m’bale yakuti ikhali cifupi na Nyumba ya Umambo. Nakuti kuna anthu a cilongero ca Amis kusamba ndi kwakufunika kakamwe, natenepa nkazi wa muyang’aniri wa cisa atipasa madzi toera kusamba. Pa ndzidzi unoyu Harvey akhacita mabasa anango, natenepa iye andiphemba toera ndikhale wakutoma kusamba. Pidaenda ine kasamba ndagumana mabhaldhe matatu: Ibodzi ikhali na madzi akuthondola, inango ikhali na madzi akupisa na inango ikhali yakusowa madzi. Cinthu cidandidzumatirisa kakamwe ndi cakuti mabhaldhe anewa akhali pakweca cifupi na Nyumba ya Umambo, pontho mu Nyumba ya Umambo ineyi mukhali na abale akuti akhakhunganyika nsonkhano wa cisa. Natenepa ine ndaphemba mulongo toera andipase kurtina, mbwenye iye andipasa plastiko yakuphenekera. Ine ndanyerezera kukwata mabhaldhe onsene toera kuenda nawo kuntsi kwa nyumba, mbwenye kweneko kukhali na ntundu unango wa mabatha unacemerwa maganso, natenepa ndagopa kundidjomphona. Buluka penepo ndanyerezera: ‘Nakuti abale akucita mabasa awo, iwo nee anandiona. Pontho ndingakhonda kusamba, abale anatsukwala. Natenepa ndasamba.’

Harvey na Kathleen abvala nguwo za anthu analonga cilongero ca Amis.

Ife tabvala nguwo za anthu analonga cilongero ca Amis

MABUKHU A CILONGERO CA AMIS

Harvey adzindikira kuti abale a cilongero ca Amis akhanentseka kuthambaruka mwauzimu thangwi azinji a iwo nee akhadziwa kuleri na kulemba, pontho nee akhali na mabukhu mu cilongero cawo. Nakuti cilongero ca Amis cikhatoma kulembwa mukuphatisira maletra Romana, natenepa taona kuti ndi pyadidi kupfundzisa abale toera akwanise kuleri mu cilongero cawo. Pakutoma pyenepi pikhali pyakunentsa kakamwe, mbwenye mukupita kwa ndzidzi abale akhakwanisa kupfundza okhene thangwi ya Yahova mu cilongero cawo. Mu pyaka 1960 atoma kugumanika mabukhu mu cilongero ca Amis, pontho mu caka ca 1968 yatomambo kubuluswa revista ya Ncenjezi mu cilongero ceneci.

Mbwenye utongi wa dziko ineyi ukhafuna basi ene tigawire mabukhu a cilongero ca Xina. Natenepa toera kucalira mikandzo, revista ya Ncenjezi ya cilongero ca Amis ikhabuluswa munjira zakusiyana-siyana. Mwacitsandzo, midzidzi inango revista ibodzi ya Ncenjezi ikhabuluswa mu pilongero piwiri, Mandarini na Amis. Natenepa, anthu angacita mibvundzo, ife tikhaapangiza revista ineyi ninga tikupfundzisa Cixina anthu a pacisa. Kutomera mu ndzidzi unoyu, gulu ya Yahova isapereka mabukhu mazinji mu cilongero ca Amis toera kuphedza anthu anewa kuti apfundze undimomwene wa Bhibhlya.—Mabasa 10:34, 35.

NDZIDZI WAKUCENESA

Mu pyaka 1960 na mu pyaka 1970, abale azinji a cilongero ca Amis nee akhaphatisira midida ya Bhibhlya. Nakuti nee akhabvesesa mwadidi midida ya Bhibhlya, anango a iwo akhali na makhaliro aulukwali, akhaledzera, akhafumali, pontho anango akhaphatisira mitombwe yakuledzeresa inacemerwa betel. Natenepa Harvey acedzera mipingo mizinji toera kuphedza abale kuti abvesese midida ya Bhibhlya kuti asiye makhaliro anewa. Ubodzi wa maulendo anewa akhacedzera ife abale, ife tacitikirwa na pinthu pidalonga ine mu ndima zakutoma.

Abale anango akucepeseka akwanisa kucinja makhaliro awo, mbwenye abale azinji nee atawira kucinja makhaliro awo. Natenepa numero ya amwazi mphangwa yakukwana 2.450 ya ku Taiwani yadzatcitha mbikhala 900 mu pyaka 20. Pyenepi pikhali pyakutsukwalisa kakamwe. Mbwenye ife tikhadziwa kuti cipo Yahova anapasa nkhombo anthu anakhonda kutowezera midida yace. (2 Akor. 7:1) Mukupita kwa ndzidzi, abale na alongo atoma kutumikira Yahova munjira yadidi, natenepa Yahova aapasa nkhombo thangwi cincino ku Taiwani kusagumanika amwazi mphangwa akupiringana 11.000.

Mu pyaka 1980, ife taona kuti abale na alongo a mipingo ya cilongero ca Amis akhali na cikhulupiro cakuwanga kakamwe. Na thangwi ineyi, Harvey akhaphatisira ndzidzi uzinji toera kuphedza anthu akhalonga Cixina. Iye atsandzaya kakamwe thangwi yakuphedza amuna a alongo azinji mbakhala Mboni za Yahova. Ndisakumbuka pidalonga Harvey kuti akhali wakutsandzaya kakamwe pidaona iye m’bodzi wa amuna anewa mbacita phembero kuna Yahova pa ulendo wakutoma. Ine ndatsandzayambo kakamwe thangwi ndakwanisa kuphedza akazi azinji mbakhala Mboni za Yahova. Kusiyapo pyenepi, ine ndatsandzaya kakamwe kutumikira pa Bheteli pabodzi na m’phale na ntsikana akuti anyakubalawo akhali anyakupfundza anga a Bhibhlya.

KUFERWA NA MAMUNANGA

Ife takhala pabodzi ninga banja pyaka 59, mbwenye pa ntsiku yakutoma ya mwezi wa Janeiro wa 2010, Harvey afa thangwi ya utenda wa câncer. Iye atumikira m’basa ya ndzidzi onsene pyaka 60, ine ndisapitiriza kuntsuwa kakamwe. Mbwenye ndiri wakutsandzaya kakamwe thangwi ndatumikira Yahova pabodzi na iye m’madziko mawiri. Ife tapfundza pilongero piwiri pyakunentsa kakamwe pya ku Azya, mbwenye Harvey apfundzambo kulemba pilongero pyenepi.

Pidapita pyaka pingasi, Mathubo Akutonga alonga kuti mbipidakhala pyadidi ndibwerere ku Australya. Pakutoma ine ndanyinyirika thangwi nee ndikhafuna kusiya dziko ya Taiwani. Mbwenye Harvey andipfundzisa kuti nee ndisafunika kukhonda pinthu pyonsene pinandiphemba gulu ya Yahova toera kucita, natenepa ine ndaenda ku Australya. Kusiyapo pyenepi, ine ndakwanisa kubvesesa kuti ndikhafunika kubwerera ku Australya thangwi ndakalamba, pontho ndikhafunika ciphedzo.

Kathleen ali kupangiza abale na alongo Bheteli.

Ndiri wakutsandzaya kuphatisira Cijapau na Cixina toera kuphedza abale na alongo anabwera kudzaona Bheteli

Lero, ine ndisaphata basa pa Bheteli ya ku Australya, pontho pakumala kwa sumana ndisaenda kamwaza mphangwa pabodzi na abale na alongo a mpingo unasonkhana ine. Pa Bheteli, ine ndisaphatisira Cijapau na Cixina toera kuphedza abale na alongo anabwera kudzaona Bheteli. Ine ndisadikhira ntsiku inafuna kudzalamusa Yahova anthu muli akufa, thangwi ndisadziwa kuti iye anadzalamusambo Harvey wakuti ndzidzi onsene akhacita pikhaphemba Yahova.—Juwau 5:28, 29.

a Maseze dziko ya Taiwani isaphatisira kakamwe Cixina cincino, kalene ikhaphatisira kakamwe Cijapau. Na thangwi ineyi, anthu azinji mu dziko ya Taiwani akhapitiriza kuphatisira Cijapau.

    Mabukhu Acisena (1982-2025)
    Bulukani
    Fungulani
    • Cisena
    • Tumizirani Anango
    • Sankhulani Pinafuna Imwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pinafunika Imwe Kutowezera
    • Cibisobiso
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Fungulani
    Tumizirani Anango