KUSALA TI ABAZENGELE
1 Ti kozo mbeti ni so mbi sû, Théophile, mbi sû ni na ndö ti aye kue so Jésus ato nda ti sara nga ti fa na azo+ 2 juska na lango so a mû lo na yayu,+ na peko ti so lo mû yanga na lege ti yingo vulu na abazengele so lo soro ala lani awe.+ 3 Nga, na lege ti gbâ ti afä so a lingbi ti dë kite na ni pëpe, lo fa terê ti lo na ala na peko ti so lo bâ pasi lani juska na kuâ.+ Ala bâ lo na yâ ti lango 40 na lo sara na ala tënë ti aye so andu Royaume ti Nzapa.+ 4 Na ngoi so lo sara bungbi na ala, lo mû na ala yanga so: “Ala sigi na Jérusalem pëpe,+ me ala ngbâ ala ku ye so Babâ ni amû zendo ni,+ ye so ala mä tënë ni na yanga ti mbi; 5 teti Jean abatize ti lo azo na ngu, me ti ala, na yâ ti alango kete a yeke batize ala ande na yingo vulu.”+
6 Tongaso, tongana ala kiri abungbi na terê ti lo, ala hunda lo, atene: “Seigneur, mo yeke kiri na royaume ni na Israël fafadeso?”+ 7 Lo tene na ala: “A yeke ti ala pëpe ti hinga ngoi wala alango so a fa awe, so Babâ ni azia na gbe ti komandema ti lo wani.+ 8 Me ala yeke wara ande ngangu tongana yingo vulu aga na ndö ti ala,+ ala yeke duti atémoin+ ti mbi na Jérusalem,+ na yâ ti Judée kue nga na Samarie,+ nga juska na ambage ti sese so ayeke tâ yongoro.”*+ 9 Tongana lo sara atënë so awe, na ngoi so ala yeke bâ ndo, a mû lo na nduzu, na mbeni mbinda aga ahonde lo na lê ti ala.+ 10 So ala ngbâ gï ti bâ ndo na lê ti nduzu na peko ti lo, bâ, akoli use so ayü vuru bongo+ aluti na terê ti ala. 11 Akoli ni atene: “Azo ti Galilée, ala ngbâ ti luti ti bâ ndo na lê ti nduzu ngbanga ti nyen? Jésus so a mû lo na terê ti ala a gue na lo na nduzu awe so, lo yeke kiri ande gï tongana ti so ala bâ lo na guengo ni na nduzu so.”
12 Ala londo na mbeni hoto so a iri ni Hoto ti akeke ti olive ala kiri na Jérusalem.+ Hoto ni so ayeke nduru na Jérusalem alingbi na tambela ti lango oko ti sabbat. 13 Na ngoi so ala si, ala monté na kubu so ayeke na nduzu, ndo so ala yeke lango dä. A yeke wara Pierre, Jean na Jacques na André, Philippe na Thomas, Barthélemy na Matthieu, Jacques molenge ti Alphée na Simon, lo so ayapu na sarango ye nga na Judas molenge ti Jacques.+ 14 Na beoko, ala so kue angbâ gï ti sambela, legeoko na ambeni wali+ nga na Marie mama ti Jésus na aita ti Jésus ti koli.+
15 Na yâ ti alango ni so, Pierre alondo na popo ti aita ni (wungo ti azo ni kue so abungbi ayeke 120 tongaso) na lo tene: 16 “Aita-koli, a lingbi lani tënë ti Mbeti ti Nzapa aga tâ tënë, tënë so yingo vulu afa kozoni awe na yanga ti David na ndö ti Judas+ so aga zo ti fango lege na ala so agbu Jésus,+ 17 ndali ti so a diko lo lani na popo ti e+ na lo wara lege ti mû mbage na yâ ti kusala so. 18 (Lo so lo vo mbeni yaka na nginza ti ye so ayeke mbilimbili pëpe,+ na tongana lo tï, lo kpo go ti lo, na yâ ti lo asungba si aye ti yâ ti lo kue atuku na sese.+ 19 Azo ti Jérusalem kue ahinga tënë ni, si na yanga ti kodro ti ala, a di iri ti yaka ni Akeldama, so aye ti tene “Yaka ti mênë.”) 20 Teti a sû na yâ ti mbeti ti aPsaume, a tene: ‘Zia ndo ti lango ti lo angbâ senge, na zia mbeni zo alango dä pëpe’,+ nga a tene: ‘Zia mbeni zo nde amû kusala ti lo ti bango ndo na ndö ti ye.’+ 21 Tongaso a yeke nzoni ti tene na popo ti akoli so ayeke tambela lani na e na yâ ti angoi kue so Seigneur Jésus ayeke sara lani akusala ti lo* na popo ti e, 22 a londo na lango so Jean+ abatize lo juska ti si na lango so a mû lo na terê ti e na nduzu,+ mbeni oko ti akoli so aga témoin ti zingongo ti lo na kuâ legeoko na e.”+
23 Tongaso ala mû akoli use ala zia: Joseph so a iri lo Barsabbas, so mbeni iri ti lo ayeke Justus, nga na Matthias. 24 Na pekoni ala sambela, ala tene: “Jéhovah,* mo so mo hinga bê ti zo kue,+ mo fa lo so mo soro lo na popo ti azo use so 25 ti mû kusala so nga na kusala ti bazengele so Judas ahon yongoro na ni ti gue na ndo ti lo wani so.”+ 26 Tongaso ala bi mbeni ye ti hinga zo wa la ala yeke soro lo na popo ti azo use so,+ na ye ni atï na ndö ti Matthias. A diko lo na terê ti abazengele 11.
2 Tongana lango ti Matanga ti Pentecôte+ ni angbâ ti gue, ala kue abungbi ndo oko. 2 Mo ye ti bâ, mbeni toto ti ye tongana ti pupu so aya ngangu alondo na yayu amû yâ ti da ni kue so ala duti dä so.+ 3 Ala bâ aye tongana akete wâ;* yâ ti akete wâ ni akangbi si aduti na li ti ala oko oko kue. 4 Ala kue asi na yingo vulu+ na ala to nda ti sara tënë na ayanga ti kodro nde nde, a lingbi na so yingo ni ayeke mû lege na ala ti tene ni.+
5 Na ngoi ni so aJuif so akpe mbeto ti Nzapa, so alondo na amara nde nde kue so ayeke na gbe ti yayu, ayeke lani na Jérusalem.+ 6 Tongaso, na ngoi so toto ti ye so asi, gbâ ti azo abungbi ndo oko na li ti ala aga kirikiri ngbanga ti so zo oko oko ayeke mä adisciple ni na sarango tënë na yanga ti kodro ti lo wani. 7 Biani, li ti ala akpe na ala yeke hunda terê ti ala, ala tene: “Bâ ye, ala kue so ayeke sara tënë so, azo ti Galilée+ la ape? 8 Ka, a sara tongana nyen si e oko oko kue, e yeke mä ala na tenengo yanga ti kodro so a dü e dä so? 9 E azo ti Parthie, ti Médie+ na ti Élam,+ nga na azo ti Mésopotamie, ti Judée, ti Cappadoce, ti Pont na azo ti kodro-komanda ti Asie,+ 10 azo ti Phrygie, ti Pamphylie, ti Égypte nga na ti ambeni mbage ti sese ti Libye so ayeke nduru na Cyrène, na azo so alondo na Rome si ayeke lango ge, atâa aJuif wala aprosélyte,+ 11 azo ti Crète nga na azo ti Arabie, e yeke mä ala yeke sara tënë na ayanga ti kodro ti e na ndö ti apendere ye so Nzapa asara.” 12 Biani, bê ti ala kue adö nga li ti ala akpe kue, na ala yeke tene na popo ti ala: “Nda ti ye so ayeke nyen?” 13 Me, ambeni zo nde ahe ala, ala tene: “Ala nyon nzerengo* vin alingbi ala awe.”
14 Me Pierre alondo, lo na abazengele 11,+ lo yâa go ti lo na nduzu na lo sara tënë so na ala, lo tene: “Azo ti Judée nga na ala azo ti Jérusalem kue, zia ala hinga ye so na ala dengi mê ti ala ti mä atënë ti mbi. 15 Ti tâ tënë ni, azo so asoulé pëpe tongana ti so ala tene na yâ ti bê ti ala so, ndali ti so e yeke gï na ngbonga ota* ti ndapre la. 16 Me a yeke ye so a sara tënë ni giriri awe na lege ti prophète Joël: 17 ‘Nzapa atene: “Na lâ ti nda ni, mbi yeke tuku ande mbeni mbage ti yingo ti mbi na ndö ti mara ti azo nde nde kue; amolenge ti ala ti koli na ti wali ayeke tene prophétie, amaseka ti ala ti koli ayeke bâ avision nga ambakoro ti ala ti koli ayeke bâ abango li.+ 18 Même angbâa ti mbi ti koli na ti wali, mbi yeke tuku mbeni mbage ti yingo ti mbi na ndö ti ala na ngoi ni so, na ala yeke tene prophétie.+ 19 Mbi yeke sara ande aye ti kpene na yayu kâ nga na afä na ndö ti sese ge: mênë, wâ nga na guru ti wâ. 20 Lâ ayeke gbian ande ti ga bingo na nze ayeke gbian ti ga mênë kozo si kota lâ ti Jéhovah,* so ayeke nde mingi asi. 21 A yeke sö ande zo kue so adi iri ti Jéhovah.”’*+
22 “Azo ti Israël, ala mä atënë so: Jésus, zo ti Nazareth, ayeke lani koli so Nzapa afa lo na gigi na ala na lege ti akusala ti ngangu, aye ti kpene nga na afä so Nzapa asara na lege ti lo na popo ti ala,+ gï tongana ti so ala wani ahinga so. 23 Koli so, so a kä lo na lege ti ye so Nzapa aleke ni kozo awe ti si nga na lege ti ngangu so Nzapa ayeke na ni ti hinga ye kozoni,+ ala pika lo na pointe na ndö ti keke na ala fâ lo,+ na ziango lo na tïtî azo so akpe ndia pëpe. 24 Me Nzapa azi lo+ na yâ ti akamba ti kuâ na lege so Nzapa azingo lo na kuâ, ngbanga ti so a yeke na lege ni pëpe ti tene kuâ angbâ ti gbu lo.+ 25 David atene tënë so na ndö ti lo: ‘Mbi zia Jéhovah* na gbele mbi lakue, ngbanga ti so lo yeke na mbage ti maboko ti mbi ti koli si ye ayengi mbi lâ oko pëpe. 26 Ndali ti ye so, bê ti mbi anzere, na yanga ti mbi asara tënë na ngia mingi. Nga, mbi yeke* duti ande na beku lakue, 27 ngbanga ti so mo yeke zia mbi ti tene mbi ngbâ* na yâ ti Dû ti kuâ* pëpe, nga mo yeke zia lege pëpe na terê ti zo ti mo so ayeke be-ta-zo abuba.+ 28 Mo sara si mbi hinga alege ti fini, mo yeke sara si bê ti mbi ayeke na ngia mingi na gbele mo.’+
29 “Aita, ala zia mbi sara tënë na ala na kamene pëpe na ndö ti David, babâ ti sewa, so lo kui si a lu lo awe+ na dû ti kuâ ti lo angbâ na popo ti e juska laso. 30 Tongaso, ndali ti so lo yeke lani mbeni prophète na lo hinga so Nzapa adeba yanga na lo so ni yeke zia mbeni hale ti lo* na ndö ti trône ti lo,+ 31 lo bâ kozoni awe zingongo ti Christ na kuâ na lo sara tënë na ndö ni, lo tene so a yeke zia lo ti ngbâ na yâ ti Dû ti kuâ* pëpe nga terê ti lo ayeke buba pëpe.+ 32 Nzapa azingo Jésus so na kuâ, e kue e yeke atémoin ti ye so.+ 33 Tongaso, a yâa lo na terê ti Nzapa na mbage ti maboko ti lo ti koli+ nga lo wara na tïtî Babâ ni+ yingo vulu so a mû zendo ni, lo tuku na ndö ti e ye so ala bâ na ala mä so. 34 David amonté na yayu pëpe, me lo wani lo tene: ‘Jéhovah* atene na Seigneur ti mbi: “Mo duti na mbage ti maboko ti mbi ti koli, 35 juska mbi zia awato ti mo tongana mbata ti gere ti mo.”’+ 36 Tongaso zia azo ti Israël kue ahinga biani so Nzapa amû lo ti ga Seigneur+ nga Christ, lo Jésus so ala fâ lo na ndö ti keke.”+
37 Tongana ala mä tënë so, tënë ni andu bê ti ala ngangu si ala sara tënë so na Pierre nga na tanga ti abazengele ni, ala tene: “Aita, a lingbi e sara nyen?” 38 Pierre atene na ala: “Ala changé bê ti ala,+ na zia a batize ala+ oko oko na iri ti Jésus Christ ndali ti pardon ti asiokpari ti ala,+ na ala yeke wara ande yingo vulu so ayeke matabisi so a mû ni senge senge. 39 Biani, zendo ni+ so ayeke ti ala, ti amolenge ti ala nga na ti ala kue so ayeke na yongoro ndo, azo kue so Jéhovah* Nzapa ti e ayeke iri ala na mbage ti lo wani.”+ 40 Na lege ti ambeni tënë mingi, lo fa nda ti tënë ni kue na ala na lo ngbâ ti wa ala, lo tene: “Ala zi terê ti ala na popo ti azo ti ngoi so, so sarango ye ti ala aba bango.”+ 41 Tongaso ala so ayeda na tënë ti lo na ngia na bê ti ala, a batize ala.+ Na lango ni so, azo* 3 000 tongaso aga na ndö ni.+ 42 Ala ngbâ ti mû terê ti ala kue na ye so abazengele ayeke fa nga ala bungbi ndo oko,* ti te kobe+ na ti sambela.+
43 Biani, mbeto akomanse ti gbu azo* kue, na abazengele ni ayeke sara aye ti kpene nga na afä mingi.+ 44 Ala kue so aga azo so amä na bê abungbi oko na ala bungbi aye ti ala kue oko, 45 ala yeke kä asese ti ala+ nga na akungba ti ala na ala kangbi ye ti peko ni na popo ti ala kue, a lingbi na bezoin ti zo oko oko.+ 46 Lâ na lâ, na beoko ala yeke gue lakue na temple, ala yeke te kobe na yâ ti ada ti amba ti ala, ala yeke kangbi kobe ni na popo ti ala tâ na ngia nga na vuru bê, 47 ala yeke sepela Nzapa nga ala yeke nzere na lê ti azo ni kue. Na oko ngoi ni, lâ na lâ Jéhovah* angbâ ti zia na ndö ti ala azo so lo sö ala.+
3 Pierre na Jean ayeke monté na temple ndali ti ngbonga ti sambela, ngbonga gumbaya* tongaso. 2 Azo ayô mbeni koli so a dü lo na bubango gere, ala yeke ga na lo. Lâ na lâ a yeke zia lo nduru na yanga ti temple ni, yanga ni so a iri ni Pendere Yanga-da, si lo lingbi ti iri ye na maboko ti azo so ayeke lï na yâ ti temple ni. 3 Tongana lê ti lo atï na ndö ti Pierre na Jean so ayeke ga ti lï na yâ ti temple ni, lo komanse ti iri ye na ala. 4 Me Pierre, nga na Jean, abâ yâ ti lê ti lo, si Pierre atene na lo: “Bâ lê ti e si.” 5 Tongaso lo bâ lê ti ala, na lo yeke ku ti wara mbeni ye na maboko ti ala. 6 Me Pierre atene: “Mbi yeke na argent wala lor pëpe, me ye so mbi yeke na ni, mbi yeke mû na mo: Na iri ti Jésus Christ, zo ti Nazareth, tambela!”+ 7 Tongaso, Pierre agbu lo na maboko ti lo ti koli na lo yô lo na nduzu.+ Gï na lê ni lê ni gere ti lo nga na abio ti gere ti lo akpengba.+ 8 Lo huru, lo luti,+ lo komanse ti tambela na lo lï legeoko na ala na yâ ti temple ni, lo yeke tambela, lo yeke huru na lo yeke sepela Nzapa. 9 Azo kue abâ lo na tambelango ni nga na sepelango Nzapa. 10 Ala komanse ti hinga lo, so lo yeke koli so ayeke duti ka lani ti iri ye na yanga ti temple so la,+ yanga ni so a iri ni Pendere Yanga-da. Li ti ala akpe kue na terê ti ala anzere ngangu mingi ndali ti ye so asi na lo.
11 Tongana koli ni angbâ ti gbu Pierre na Jean, azo kue akpe loro aga na mbage ti ala na ndo so a iri ni Véranda ti Salomon,+ na li ti ala akpe kue. 12 Tongana Pierre abâ ye so, lo tene na azo ni: “Azo ti Israël, ngbanga ti nyen bê ti ala adö ndali ti ye so? Nga ngbanga ti nyen ala yeke bâ gï e mo bâ mo tene a yeke na ngangu ti e wani wala ndali ti so e yeke voro Nzapa na bê ti e kue so la si e sara si koli so atambela so? 13 Nzapa ti Abraham, ti Isaac na ti Jacob,+ Nzapa ti akotara ti e amû gloire na Wakua ti lo,+ Jésus,+ so ala kä lo+ nga so na gbele Pilate ala tene ala hinga lo pëpe atâa so Pilate aleke fade awe ti zi lo. 14 Biani, koli so ayeke nzoni-kue nga zo ti mbilimbili so, ala tene ala hinga lo pëpe, na ala hunda ti tene a zi na ala mbeni koli so ayeke zo ti fango zo,+ 15 me ala fâ Kota Mokonzi so azi lege ti fini.+ Ye oko, Nzapa azingo lo na kuâ na e yeke atémoin ti ye so.+ 16 Tongaso, a yeke na lege ti iri ti lo, so ti tene na lege ti mabe ti e na yâ ti iri ti lo la asara si koli so awara ngangu, koli so ala bâ lo na ala hinga lo. Nga mabe so aga na lege ti Jésus la asara si koli so awara tâ nzoni terê so na lê ti ala kue. 17 Fadeso, aita, mbi hinga so ye so ala sara lani so ala hinga pëpe,+ legeoko tongana amokonzi ti ala.+ 18 Me na lege ti ye so, Nzapa asara si ye so lo fa kozoni na yanga ti aprophète kue aga tâ tënë, so fade Christ ti lo ayeke bâ pasi.+
19 “Tongaso, ala changé bê ti ala,+ na ala changé lege ti ala+ si a zi asiokpari ti ala,+ ti tene angoi ti kiringo ti wara ngangu alingbi ti londo na gbele Jéhovah wani ti ga, 20 si lo tokua Christ so a iri lo na kua awe ndali ti ala, so ti tene Jésus, 21 lo so a lingbi yayu abata lo juska na angoi ti kiringo na aye kue na place ni, so Nzapa asara tënë ni na yanga ti aprophète ti lo ti giriri so ayeke azo ti be-vulu. 22 Biani, Moïse atene lani: ‘Jéhovah* Nzapa ti ala ayeke soro ande ndali ti ala na popo ti aita ti ala mbeni prophète tongana mbi.+ A yeke nzoni ala mä atënë kue so lo yeke tene na ala.+ 23 Biani, zo* kue so amä yanga ti Prophète so pëpe, a yeke futi lo ande biaku biaku na popo ti azo ni.’+ 24 Aprophète kue, ti londo na Samuel juska na ala so aga na peko ti lo, ala so kue afa tënë, ala fa nga tënë ti alango so polele.+ 25 Ala yeke amolenge ti aprophète na ti mbele so Nzapa ate giriri na akotara ti ala,+ tongana lo tene na Abraham: ‘Na lege ti hale* ti mo, a yeke iri tënë nzoni ande na ndö ti asewa kue ti sese.’+ 26 A yeke na ala kozoni si Nzapa atokua Wakua ti lo,+ na peko ti so lo soro lo awe, ti iri tënë nzoni na ndö ti ala na sarango si zo oko oko azia lege ti asioni kusala ti lo.”
4 Na ngoi so ala use ayeke sara tënë na azo ni, aprêtre, mokonzi ti temple ni nga na aSadducéen+ asi na ndö ti ala, 2 na bê ti ala ason ngbanga ti so abazengele ni ayeke fa ye na azo, ala yeke fa polele tënë ti zingongo ti akuâ na mungo tapande na ndö ti Jésus.+ 3 Ala zia maboko na ndö ti ala*+ na a bata ala juska na ndade ni, ndali ti so ndo avuko awe. 4 Me azo mingi na popo ti ala so amä tënë ni amä na bê, na wungo ti akoli asi 5 000 tongaso.+
5 Na ndade ni, amokonzi ti aJuif, a-ancien ti ala nga na ascribe abungbi na Jérusalem 6 (mo yeke wara nga Anne+ so ayeke prêtre-mokonzi, mo yeke wara Caïphe,+ Jean na Alexandre nga na azo kue so ayeke afami ti prêtre-mokonzi ni), 7 ala zia Pierre na Jean na popo ti ala, na ala komanse ti hunda ala: “Na ngangu ti zo wa wala na iri ti zo wa la si ala sara ye so?” 8 Tongaso Pierre so asi na yingo vulu+ atene na ala:
“Amokonzi ti Israël nga na a-ancien, 9 tongana laso ala yeke hunda tënë na e ndali ti mbeni nzoni kusala so e sara na terê ti mbeni koli so mbage ti terê ti lo abuba,+ ti hinga na lege ti zo wa la si koli so asava, 10 zia ala kue nga na azo ti Israël kue ahinga so a yeke na iri ti Jésus Christ, zo ti Nazareth+ so ala fâ lo na ndö ti keke+ me so Nzapa azingo lo na kuâ,+ a yeke na lege ti lo la si koli so aluti ge na nzoni terê na lê ti ala so. 11 Jésus so ayeke ‘tênë so ala, azo ti lekengo da, ala bâ tongana senge ye, na so aga ngangu tênë ti coin ti da ni.’+ 12 Nga, salut ayeke na mbeni zo nde pëpe, ndali ti so mbeni iri nde ayeke dä pëpe+ na gbe ti yayu so a mû ni na azo, so gï na lege ni si e lingbi ti wara salut.”+
13 Tongana ala bâ lege so Pierre na Jean asara tënë na mbeto pëpe, nga ala hinga so Pierre na Jean ayeke azo so amanda mbeti pëpe* na ala yeke asenge zo,+ bê ti ala adö. Ala ga ti hinga so ala yeke azo so ayeke lani na terê ti Jésus.+ 14 Tongana ala ngbâ ti bâ koli ni so a sava lo so, lo yeke luti na popo ti Pierre na Jean,+ ala yeke na tënë oko ti kiri na ni pëpe.+ 15 Tongaso ala mû yanga na ala ti sigi na yâ ti kota da ti Sanhédrin ni, na ala komanse ti mä terê na popo ti ala, 16 ala tene: “E yeke sara tongana nyen na akoli so?+ Ti tâ tënë ni, a yeke mbeni kota fä la ala sara so, kota fä so azo ti Jérusalem kue ahinga ni.+ Na e lingbi ti bere ni pëpe. 17 Ti tene tënë ni angbâ ti mû ndo mingi na popo ti azo pëpe, zia e suku na ala ngangu tongaso si ala kiri asara tënë na ndö ti iri so na mbeni zo oko tongaso pëpe.”+
18 Na ndö ti tënë so, ala iri Pierre na Jean, ala gboto mê ti ala ti sara tënë wala ti fa ye na iri ti Jésus na mbeni ndo oko pëpe. 19 Me Pierre na Jean akiri tënë na ala, ala tene: “Wala a yeke nzoni na lê ti Nzapa ti tene e mä ala ahon ti mä Nzapa, a yeke na ala ti bâ. 20 Me ti e, e lingbi ti kaï pëpe ti sara tënë na ndö ti aye so e bâ na e mä.”+ 21 Tongaso, na peko ti so ala kiri ala suku ngangu na ala, ala zi ala, teti ala wara mbeni tënë oko tongaso ti luti na ndö ni ti se ala ngbanga ni pëpe nga ngbanga ti so ala sara mbeto ti gbâ ti azo ni,+ ndali ti so azo ni kue ayeke mû gloire na Nzapa ndali ti ye so asi so. 22 Koli so a sara miracle* so na ndö ti lo ti sava lo so, ngu ti lo ahon 40.
23 Na peko ti so a zi ala awe, ala gue na mbage ti amba ti ala na ala fa peko ti aye so aprêtre-mokonzi na a-ancien atene fade na ala. 24 Na mango tënë so, na beoko ala yâa go ti ala na nduzu na Nzapa, ala tene:
“Seigneur ti dunia kue, mo yeke lo so asara yayu na sese na ngu-ingo nga na aye kue so ayeke na yâ ni,+ 25 mo so na lege ti yingo vulu mo tene na yanga ti kotara ti e David,+ wakua ti mo, mo tene: ‘Ngbanga ti nyen amara alondo na wusuwusu? Ngbanga ti nyen azo ti amara agbu li ti ala na ndö ti asenge ye? 26 Agbia ti sese aleke terê ti ala na amokonzi abungbi tongana zo oko ti ke Jéhovah* nga na zo ti lo so lo soro lo.’*+ 27 Biani, Hérode na Ponce Pilate+ legeoko na azo ti amara nga na azo ti Israël abungbi lani na yâ ti gbata so ti ke wakua ti mo so ayeke nzoni-kue, Jésus, lo so mo soro* lo,+ 28 ti sara aye so maboko ti mo nga na ye so bê ti mo aye afa kozo awe ti tene asi.+ 29 Fadeso, Jéhovah,* mo dengi mê ti mo na atënë so ala tene ti zia mbeto na bê ti e so, na mo mû lege na angbâa ti mo ti ngbâ ti fa tënë ti mo na mbeto oko pëpe, 30 na ngoi so mo yeke yôro maboko ti mo ti sava azo nga si afä na aye ti kpene angbâ ti si+ na lege ti iri ti wakua ti mo so ayeke nzoni-kue, Jésus.”+
31 Tongana ala hunzi ti voro terê* na Nzapa awe, ndo ni so ala bungbi dä ayengi, na ala kue asi na yingo vulu+ na ala yeke tene tënë ti Nzapa na mbeto pëpe.+
32 Nga, azo mingi mingi so amä na bê na tënë ni ayeke na bê oko na âme* oko, na même mbeni oko na popo ti ala atene pëpe so aye so lo yeke na ni ayeke gï ti lo wani, me ala bungbi aye ti ala kue oko.+ 33 Na lege ti kota ngangu, abazengele ni angbâ ti sara tënë na ndö ti zingongo ti Seigneur Jésus na kuâ,+ na kota nzobe ti Nzapa ayeke mingi mingi na ndö ti ala kue. 34 Biani, mbeni zo so ye amanke lo ayeke dä pëpe na popo ti ala,+ ndali ti so ala kue so ayeke na ayaka wala ada, ala kä ni na ala ga na nginza ti aye ni so ala kä so, 35 ala zia ni na gbe ti abazengele.+ Na pekoni, a yeke kangbi ni na zo oko oko, a lingbi na bezoin ti lo.+ 36 Tongaso Joseph, so abazengele ni airi lo nga Barnabas+ (so ndani aye ti tene “Molenge ti dengo bê ti zo”), mbeni zo ti mara ti Lévi so a dü lo na kodro ti Chypre, 37 ayeke na mbeni sese. Lo kä ni na lo ga na nginza ni lo zia na gbe ti abazengele.+
5 Me, mbeni koli ayeke dä so iri ti lo ayeke Ananias. Lo na wali ti lo Sapphira akä mbeni sese. 2 Me lo zi mbeni mbage ti nginza ni na hondengo ni lo bata, wali ti lo nga ahinga tënë ni. Ananias aga gï na mbage ti nginza ni na lo zia ni na gbe ti abazengele.+ 3 Me Pierre atene: “Ananias, ngbanga ti nyen mo zia Satan akpengba bê ti mo ti tene mvene+ na yingo vulu+ nga ti zi mbeni mbage ti nginza ti yaka ni na hondengo ni ti bata? 4 Na ngoi kue so yaka ni angbâ na mo, a yeke ti mo ape? Nga na peko ti so a kä ni awe, mo lingbi ti sara ye ti bê ti mo na nginza ni ape? Ngbanga ti nyen mo leke kozo awe na bê ti mo ti sara mara ti ye tongaso? Mo tene mvene na azo pëpe, me mo tene mvene na Nzapa.” 5 Na mango tënë so, Ananias atï na sese na lo kui. Kota mbeto agbu ala kue so amä tënë ni. 6 Na pekoni, amaseka-koli alondo, ala kanga lo na bongo, ala yô lo asigi na ni na ala lu lo.
7 Ngbonga ota tongaso na pekoni, wali ti lo alï, lo hinga ye so asi fade pëpe. 8 Pierre atene na lo: “Tene na mbi si, ala use kue akä yaka ni na ngere tongaso?” Lo tene: “En, e kä ni na ngere tongaso.” 9 Tongaso, Pierre atene na lo: “Ngbanga ti nyen ala use kue amä terê ti tara yingo ti Jéhovah? Bâ, gere ti ala so alu fade koli ti mo ayeke na yanga-da so, ala yeke yô mo ande ti sigi na ni.” 10 Na lê ni lê ni, lo tï na sese na gere ti Pierre na lo kui. Tongana amaseka-koli ni alï, ala wara lo na kuâ, na ala yô lo asigi na ni na ala lu lo na terê ti koli ti lo. 11 Tongaso kota mbeto agbu azo ti congrégation ni kue nga na azo kue so amä tënë ti aye so.
12 Nga, afä na aye ti kpene mingi angbâ ti si na popo ti azo+ na lege ti abazengele. Ala kue, na beoko, ala yeke bungbi na gbe ti Véranda ti Salomon.+ 13 Biani, zo oko na popo ti ambeni zo ni so ti kanga bê ti bungbi oko na ala ayeke dä pëpe. Atâa so kue, azo ti kodro ni ayeke tene nzoni tënë ti ala mingi. 14 Nga, azo so amä na bê na Seigneur angbâ ti ga gï na ndö ni, gbâ ti azo, akoli nga na awali.+ 15 Tongaso ala ga na azo ti kobela même na akota lege na ala zia ala kâ na ndö ti akete gbogbo nga na aye ti lango si tongana Pierre ayeke hon, gï gbe ti dê ti lo alingbi ti hon kamême na ndö ti ambeni zo na popo ti ala.+ 16 Nga, gbâ ti azo so alondo na yâ ti agbata so angoro Jérusalem angbâ gï ti ga, ala yeke ga na azo ti kobela nga na azo so asioni yingo asara ala pasi, na ala kue awara sava.
17 Me kota prêtre ni alondo lo na ala kue so ayeke na terê ti lo, so ti tene secte ti aSadducéen so ayeke lani dä na ngoi ni so, kota bê ahon ndö ti ala. 18 Tongaso, ala zia maboko na ndö ti* abazengele ni na ala bi ala na da ti kanga.+ 19 Me na bï ni, ange ti Jéhovah* azi ayanga ti da ti kanga ni,+ lo sigi na ala na lo tene: 20 “Ala gue, ala luti na yâ ti temple, na ala ngbâ ti fa na azo atënë kue na ndö ti fini so.” 21 Na peko ti tënë so, ala lï na yâ ti temple na kota ndapre na ala to nda ti fa ye na azo.
Tongana kota prêtre ni nga na ala so ayeke na terê ti lo asi, ala iri Sanhédrin ni nga na bungbi ti a-ancien kue ti amolenge ti Israël ti mû place, na ala tokua ndo na da ti kanga ni ti tene a ga na abazengele ni na gbele ala. 22 Me tongana aturugu ni asi kâ, ala wara abazengele ni na da ti kanga ni pëpe. Tongaso ala kiri ala fa peko ti ye ni, 23 ala tene: “E wara yanga ti da ti kanga ni akanga ngangu na aturugu ayeke luti na ayanga-da ni, me tongana e zi ni, e wara zo oko na yâ ni pëpe.” 24 Tongana mokonzi ti temple nga na aprêtre-mokonzi amä tënë so, li ti ala akpe kue, ala yeke hunda terê ti ala na ye so ayeke si ande na pekoni. 25 Me mbeni zo asi na lo fa peko ti ye so na ala, lo tene: “Ala bâ! Akoli so ala bi na da ti kanga so, ala yeke na yâ ti temple, ala luti na ala yeke fa ye na azo.” 26 Tongaso, mokonzi ni ague legeoko na aturugu ti lo na ala gbu abazengele ni aga na ala, me ala sara ye ti ngangu na ala pëpe, ndali ti so ala sara mbeto ti tene azo ti kodro ni abo ala na tênë.+
27 Tongaso ala ga na abazengele ni na ala zia ala luti na devant ti Sanhédrin ni. Tongaso, kota prêtre ni ahunda ala, 28 lo tene: “E mû yanga na ala ngangu ti ngbâ ti fa ye na azo na iri so pëpe,+ na bâ, ala sara si fango ye ti ala amû yâ ti Jérusalem kue, na ala leke na bê ti ala gï ti zia tënë ti mênë ti koli so na li ti e.”+ 29 Pierre nga na tanga ti abazengele ni akiri tënë: “A lingbi e mä yanga ti Nzapa, lo so lo yeke mokonzi, ahon ti mä azo.+ 30 Nzapa ti akotara ti e azingo Jésus na kuâ, lo so ala fâ lo na kangango lo na ndö ti keke.+ 31 Nzapa ayâa lo na nduzu na mbage ti maboko ti lo ti koli+ ti duti tongana Kota Mokonzi+ nga Sauveur,+ ti sara si azo ti Israël achangé bê ti ala na ala wara pardon ti asiokpari ti ala.+ 32 E yeke atémoin ti aye so,+ yingo vulu+ nga ayeke témoin ni, yingo so Nzapa amû ni na ala so ayeke mä yanga ti lo, lo so lo yeke mokonzi.”
33 Tongana ala mä tënë so, tënë ni azö bê ti ala ngangu na ala ye ti fâ ala fango. 34 Me mbeni Farizien, so iri ti lo ayeke Gamaliel,+ alondo aluti na popo ti azo ti Sanhédrin ni, lo yeke mbeni wafango Ndia so azo ti kodro ni kue ane lo mingi. Lo mû yanga ti tene a sigi na akoli so kete si. 35 Lo tene na ala: “Azo ti Israël, ala sara hange na ye so ala leke na bê ti ala ti sara na akoli so. 36 Na tapande, na yâ ti angoi so ahon, Theudas alondo, na lo tene so ni la, na ambeni koli 400 tongaso atï na peko ti lo. Me a fâ lo, nga ala kue so amû peko ti lo, yâ ti ala akangbi kirikiri na ala hunzi gï tongaso. 37 Na peko ti lo, Judas, zo ti Galilée, alondo na ngoi ti ziango iri ti azo na mbeti, na lo gboto azo na peko ti lo. Me lo kue lo kui, na ala so kue ayeke mû lani peko ti lo, yâ ti ala akangbi kirikiri. 38 Ni la, ti aye so ayeke si fadeso, mbi tene na ala: Ala yôro yanga ti ala na yâ ti tënë ti akoli so pëpe, me ala zia ala kpô. Ndali ti so tongana ye so ala leke ti sara so wala kusala ti ala ni so alondo na azo, a yeke kinda ni ande, 39 me tongana a londo na Nzapa, ala lingbi ti kinda ni ande pëpe.+ Peut-être ala yeke ga azo so ayeke tiri na Nzapa lo wani.”+ 40 Na ndö ti tënë so, ala mä tënë ti lo, na ala iri abazengele ni, ala pika ala,+ ala mû yanga na abazengele ni ti zia ti fa tënë na iri ti Jésus, na ala zia ala, ala gue.
41 Abazengele so asigi na gbele Sanhédrin ni, ala yeke na ngia+ ngbanga ti so a bâ so ala lingbi ti tene a sara ye ti kamene na ala ndali ti iri ti Jésus. 42 Lâ na lâ na yâ ti Temple nga da na da,+ ala zia pëpe ti fa ye na ti fa nzoni tënë na ndö ti Christ Jésus.+
6 Na yâ ti alango ni so, tongana wungo ti adisciple angbâ ti gue na li ni, mbeni demango terê alondo na mbage ti aJuif so ayeke tene yanga ti Grec na terê ti aJuif so ayeke tene yanga ti Hébreu, ndali ti so a yeke bâ lege ti awali-mua ti ala nzoni pëpe na ngoi ti kangbingo kobe ti lâ na lâ.+ 2 Tongaso abazengele 12 airi adisciple mingi mingi so, ala tene na ala: “A yeke na lege ni pëpe* ti tene e zia kua ti fango ye na ndö ti tënë ti Nzapa ti sara kua ti kangbingo kobe na table.+ 3 Ni la, aita, ala gi na popo ti ala akoli mbasambala so azo ayeke sara nzoni tënë ti ala,+ so asi singo na yingo vulu nga na ndara,+ si e zia ala na ndö ti kpengba kusala so.+ 4 Me ti e, e yeke mû terê ti e kue na sambela nga na kusala ti fango ye na ndö ti tënë ti Nzapa.” 5 Tënë so ala tene anzere na adisciple mingi mingi so kue. Tongaso ala soro Étienne, mbeni koli so asi singo na mabe nga na yingo vulu, Philippe,+ Prochore, Nicanor, Timon, Parménas na Nicolas, mbeni prosélyte ti Antioche. 6 Ala ga na akoli so na gbele abazengele, na tongana abazengele asambela awe, ala zia maboko ti ala na ndö ti akoli so.+
7 Tongaso, tënë ti Nzapa angbâ ti maï,+ na wungo ti adisciple angbâ gï ti gue na li ni mingi+ na Jérusalem. Na gbâ ti aprêtre ayeke yeda na tënë ti mabe so.+
8 Étienne, so Nzapa asara nzoni bê na lo mingi nga so lo mû na lo ngangu mingi, ayeke sara akota ye ti kpene nga na afä na popo ti azo. 9 Me ambeni koli so ayeke ti bungbi ti azo so a iri ni Synagogue ti azo so a zi ala na ngbâa, nga ambeni koli na popo ti azo ti Cyrène na ti Alexandrie, nga ti Cilicie na ti Asie, alondo ti dë gaba na Étienne. 10 Me ala lingbi ti gbu lê ni pëpe na ndara nga na yingo so lo yeke sara na tënë.+ 11 Na pekoni, ala handa ambeni koli na gbemingo ti tene: “E mä lo na tenengo atënë so azonga Moïse na Nzapa.” 12 Ala pusu azo, a-ancien na ascribe, si ala ga hio tongaso na ndö ti lo, ala gbu lo na ngangu na ala gue na lo na Sanhédrin. 13 Ala ga na atémoin ti wataka, so atene: “Koli so azia pëpe ti tene asioni tënë ti ndo so, so ayeke nzoni-kue, nga na ti Ndia. 14 Na tapande, e mä lo na tenengo so Jésus, zo ti Nazareth so, ayeke kungbi ande ndo so na sese na lo yeke changé angobo ti aye so Moïse azia na e.”
15 Tongana azo kue so aduti na yâ ti Sanhédrin ayeke bâ gï lo, ala bâ so lê ti lo akpa lê ti mbeni ange.
7 Me kota prêtre ni atene: “Tënë ni ayeke tongaso?” 2 Étienne akiri tënë, atene: “Aita, ababâ, ala mä tënë so: Nzapa ti gloire asi na kotara ti e Abraham na ngoi so lo de na Mésopotamie, kozoni si lo sara kodro na Haran,+ 3 na lo tene na Abraham: ‘Mo zia kodro ti mo, afami ti mo na mo gue na kodro so mbi yeke fa ni ande na mo.’+ 4 Na pekoni, lo zia kodro ti azo ti Chaldée na lo gue lo sara kodro na Haran. Kâ, na peko ti so babâ ti lo akui,+ Nzapa afa lege na lo ti londo ti ga ti sara kodro na ndo so ala yeke lango dä fadeso.+ 5 Atâa so kue, Nzapa amû na lo pëpe mbeni sese na ndo so ndali ti lo wani, même mbeni kete kete ndo so alingbi na konongo ti lê ti gere ti zo, lo mû na lo pëpe. Me Nzapa amû zendo ti mû na lo kodro ni ti ga ye ti lo, nga ti ga ye ti ahale*+ ti lo na peko ti lo, atâa so lo de lo wara molenge lani pëpe. 6 Nga, Nzapa atene biani so ahale* ti lo ayeke sara kodro na mbeni kodro so ayeke ti ala pëpe; ala yeke ga angbâa na a yeke sara pasi na ala ngu 400.+ 7 Na pekoni Nzapa atene: ‘Mara so ala yeke sara ngbâa na lo so, mbi yeke fâ ande ngbanga na ndö ti lo.+ Na peko ti aye so, ala yeke sigi ande na kodro ni na ala yeke sara kusala so ayeke nzoni-kue na mbi na ndo so.’+
8 “Nga Nzapa ate mbele ti fango ganza na Abraham.+ Tongaso lo dü Isaac+ na lo fâ lo na ganza na lango miombe+ ni. Na pekoni, Isaac adü Jacob, na Jacob adü ababâ ti sewa bale-oko na use. 9 Na ababâ ti sewa ni asara kota bê na terê ti Joseph+ na ala kä lo si a gue na lo na Égypte.+ Me Nzapa ayeke lani na lo,+ 10 lo zi Joseph na yâ ti aye ti vundu ti lo kue, lo sara si asarango ye ti Joseph agbu bê ti Pharaon gbia ti Égypte nga ndara ti lo anzere na lê ti Pharaon ni. Lo soro Joseph ti komande na ndö ti Égypte nga na ndö ti da ti lo Pharaon kue.+ 11 Me mbeni kota nzara atï na yâ ti kodro ti Égypte kue nga na yâ ti kodro ti Canaan, a yeke mbeni kota ye ti vundu, na akotara ti e agi ye ti tengo ni gbä.+ 12 Me Jacob amä so kobe* ti tengo ni ayeke na Égypte na lo tokua akotara ti e kâ ti fani oko ni.+ 13 Tongana ala gue ti fani use ni, Joseph afa terê ti lo na aita ti lo ti koli, na Pharaon ahinga asewa ti Joseph.+ 14 Tongaso Joseph atokua na babâ ti lo Jacob nga na afami ti lo kue ti zia ndo ni ti ga,+ na wungo ti ala* so aga ayeke 75.+ 15 Ni la, Jacob ague na Égypte.+ Na pekoni lo kui kâ,+ même akotara ti e kue akui kâ.+ 16 A mû kuâ ti ala a gue na ni na kodro ti Sichem, a zia ni na yâ ti dû ti kuâ so Abraham avo ândö na nginza ti argent na maboko ti amolenge ti Hamor na kodro ti Sichem.+
17 “Tongana ngoi aga nduru ti tene tënë ti zendo so Nzapa amû lani na Abraham aga tâ tënë, wungo ti azo ni ague na li ni na ala ga gbani na Égypte 18 juska na lango so mbeni gbia nde alondo ti komande na ndö ti Égypte, gbia ni so ahinga Joseph pëpe.+ 19 Gbia ni so amû komandema ti lo ti sara ye ti mayele na terê ti azo ti e na lo forcé ababâ ti dö amolenge ti ala so ade foroto ti zia, tongaso si a bata ala na fini pëpe.+ 20 A yeke na ngoi ni so la si a dü Moïse, lo yeke pendere na lê ti Nzapa. A bata lo nze ota na yâ ti da ti babâ ti lo.+ 21 Me tongana a dö lo azia,*+ molenge ti Pharaon ti wali amû lo si abata lo tongana molenge ti lo wani.+ 22 Ni la, a fa ye na Moïse na ndö ti ndara kue ti azo ti Égypte. Biani, atënë ti lo ayeke na ngangu nga lo sara akpengba ye.+
23 “Tongana lo wara ngu 40, lo bi bê ti lo ti gue ti bâ dutingo ti aita ti lo, amolenge ti Israël.+ 24 So lê ti lo atï na ndö ti mbeni molenge ti Israël so mbeni zo ti Égypte ayeke sara ye na lo na lege ni pëpe, Moïse agbu koko ti zo ti Israël so zo ti Égypte ni ayeke sara sioni na lo so, lo kiri peko ti sioni ni na zo ni, lo pika zo ti Égypte ni na kuâ. 25 Lo bâ ti lo lo tene aita ti lo ayeke hinga atene Nzapa si ayeke mû na ala salut na lege ti lo so, me ala hinga ni pëpe. 26 Na ndade ni, lo si na ndö ti ala use na ngoi so ala yeke tiri, lo tara ti ga na ala ti kiri ti mä terê na yâ ti siriri, lo tene: ‘Akoli, ala yeke aita. Ngbanga ti nyen ala yeke sara pasi na mba?’ 27 Me lo so ayeke sara pasi na mba ti lo apusu Moïse yamba, lo tene: ‘Zo wa la azia mo mokonzi nga juge na ndö ti e zo wa? 28 Mo ye ti fâ mbi tongana ti so mo fâ na zo ti Égypte biri so?’ 29 Na mango tënë so, Moïse akpe, na lo sara kodro tongana wande na sese ti Madian. Kâ, lo dü amolenge ti koli use.+
30 “Ngu 40 na pekoni, na yâ ti benyama ti Hoto ti Sinaï, mbeni ange asi na lo na yâ ti mbeni wâ so angbâ ti za na yâ ti mbeni keke ti kî.+ 31 So Moïse abâ ye so, li ti lo akpe kue. Me tongana lo yeke pusu nduru ti bâ ni nzoni, go ti Jéhovah* asara tënë, a tene: 32 ‘Mbi yeke Nzapa ti akotara ti mo, Nzapa ti Abraham, ti Isaac na ti Jacob.’+ Terê ti Moïse akomanse ti dö, ni la lo tara pëpe ti gi ti bâ ye ni nzoni. 33 Jéhovah* atene na lo: ‘Mo zi poro na gere ti mo ndali ti so ndo so mo luti dä so ayeke nzoni-kue. 34 Biani, mbi bâ aye ti ngangu so a yeke sara na azo ti mbi so ayeke na Égypte, mbi mä dema ti ala+ na mbi descend ti zi ala. Fadeso, mo ga, mbi yeke tokua mo ande na Égypte.’ 35 Moïse so ala ke lo lani, ala tene: ‘Zo wa la azia mo mokonzi nga juge?’+ a yeke lo la, na lege ti ange so asi na lo na yâ ti keke ti sisi, Nzapa atokua lo+ ti duti mokonzi nga zo ti zingo ala. 36 Koli so asigi na ala+ na peko ti so lo sara aye ti kpene na afä na Égypte,+ na kota Ngu-Bengba+ nga na yâ ti benyama ngu 40.+
37 “A yeke Moïse so la si atene lani na amolenge ti Israël: ‘Nzapa ayeke soro ande ndali ti ala na popo ti aita ti ala mbeni prophète tongana mbi.’+ 38 Lo la si lo duti na popo ti congrégation na yâ ti benyama, lo na ange+ so asara tënë na lo+ na ndö ti Hoto ti Sinaï, nga lo na akotara ti e. Lo so Nzapa amû na lo tënë ti yanga ti lo so amû fini na zo ti mû ni na e.+ 39 Akotara ti e ake ti mä yanga ti lo, me ala pusu lo yamba.+ Na yâ ti bê ti ala kâ, ala kiri na Égypte awe,+ 40 ala tene na Aaron: ‘Mo sara anzapa na e, so ayeke tambela na devant ti e, ngbanga ti so Moïse ni so asigi na e na kodro ti Égypte so, e hinga ye so asi na lo pëpe.’+ 41 Na ngoi ni so, ala leke mbeni molenge ti bagara na ala mû mbeni sandaga na yanda ni so, na ala komanse ti sara ngia na gbele aye so maboko ti ala wani la asara.+ 42 Ndali ti ye so, Nzapa adö ala azia na lo zia ala ti voro gbâ ti aye ti yayu,+ gï tongana ti so a sû tënë ni na yâ ti mbeti ti aProphète, a tene: ‘Azo ti Israël, a yeke na mbi pëpe si ala fâ anyama nga ala mû asandaga na yâ ti benyama ngu 40, ni la ape? 43 Me a yeke tente ti Molok+ nga na tongoro ti nzapa Réphan si ala yô ni, astatue so ala leke ti voro ni. Ni la, mbi yeke gue na ala ande na ngbâa yongoro kâ na peko ti Babylone.’+
44 “Akotara ti e ayeke lani na tente so aduti tongana témoin na yâ ti benyama, gï tongana ti so Lo mû yanga na Moïse ti leke ni alingbi na tapande ni so lo bâ lani.+ 45 Nga, akotara ti e amû tente ni so na ala lï na ni legeoko na Josué na sese so ayeke ti amara+ so Nzapa atomba ala na gbele akotara ti e.+ A ngbâ na ndo so juska na ngoi ti David. 46 David aga nzoni na lê ti Nzapa nga lo hunda ti tene a mû lege na lo ti leke mbeni da na Nzapa ti Jacob.+ 47 Me, Salomon la si aleke mbeni da na Nzapa.+ 48 Ye oko, Nzapa so ayeke na nduzu na ndö ti aye kue alango pëpe na yâ ti ada so maboko ti zo si aleke ni,+ legeoko tongana ti so prophète ni atene: 49 Jéhovah* atene: ‘Yayu ayeke trône ti mbi+ na sese ayeke mbata ti gere ti mbi.+ Ka mara ti da wa la si ala yeke leke ande na mbi? Wala ndo so mbi lingbi ti wu terê dä ayeke na ndo wa? 50 A yeke maboko ti mbi la asara aye so kue ape?’+
51 “Ala azo so li ti ala akpengba nga so a fâ bê ti ala nga na mê ti ala na ganza pëpe so, ala ngbâ ti sara ngangu-li na yingo vulu. Legeoko tongana ti so akotara ti ala asara giriri, ala nga ala sara tongaso.+ 52 Na popo ti aprophète kue, prophète wa la si akotara ti ala asara ye ti ngangu na lo ape?+ Ti tâ tënë ni, akotara ti ala so afâ lani azo so afa tënë kozoni na ndö ti gango ti Zo ti mbilimbili so,+ so laso ala ga azo ti kango lo nga azo ti fango lo,+ 53 ala, azo so awara lani Ndia so a mû ni na lege ti a-ange,+ me ala bata ni pëpe.”
54 Biani, tongana ala mä atënë so, bê ti ala ason ngangu mingi, na ala komanse ti te pembe ti ala na terê ti lo. 55 Me Étienne, so asi singo na yingo vulu, ayeke bâ ndo gï na yayu, na lê ti lo atï na ndö ti gloire ti Nzapa nga na Jésus so ayeke luti na terê ti Nzapa na mbage ti koli,+ 56 si lo tene: “Ala bâ, mbi bâ yayu azi na Molenge ti zo+ ayeke luti na terê ti Nzapa na mbage ti koli.”+ 57 So ala mä tënë so, ala dekongo na kota go na ala zia maboko ti ala na mê ti ala na ala kue ague legeoko atuku na ndö ti lo. 58 Na peko ti so ala bi lo na gigi ti gbata ni awe, ala komanse ti bo lo na tênë.+ Nga atémoin ni+ azia abongo ti ala ti ndö ni na terê ti mbeni maseka-koli so iri ti lo ayeke Saul.+ 59 Ala ngbâ ti bo Étienne na tênë, na oko ngoi ni lo yeke iri ndo, lo tene: “Seigneur Jésus, mû yingo ti mbi.” 60 Na pekoni, lo sara agenou, lo dekongo na kota go, lo tene: “Jéhovah,* mo zia siokpari so na li ti ala pëpe.”+ Tongana lo sara tënë so awe, lo kui.*
8 Ti Saul, lo yeda na fango Étienne.+
Na lango ni so, a sara ye ti ngangu mingi na congrégation so ayeke na Jérusalem. Adisciple ni kue akangbi kirikiri na yâ ti Judée nga na Samarie, gï abazengele la si angbâ.+ 2 Me ambeni koli so amû bê ti ala kue na kua ti Nzapa amû Étienne ague alu lo, na ala toto lo mingi. 3 Âdu ti Saul, lo komanse ti sara ye ti ngangu mingi na congrégation ni. Lo yeke lï na ngangu na yâ ti ada na peko ti terê, lo yeke gboto akoli na awali na gigi, na lo yeke gue na ala si a bi ala na da ti kanga.+
4 Me ala so akangbi kirikiri ayeke hon na yâ ti sese ni, ala yeke fa nzoni tënë ti tënë ti Nzapa.+ 5 Ti Philippe, lo descend na gbata ti Samarie,+ kâ lo komanse ti fa na azo tënë na ndö ti Christ. 6 Gbâ ti azo ni kue ayeke dengi mê na aye so Philippe ayeke fa, na oko ngoi ni ala yeke mä lo nga ala yeke bâ afä so lo yeke sara. 7 Azo mingi ayeke dä so asioni yingo ayeke na yâ ti ala, na ayingo so ayeke dekongo na kota go na ala yeke sigi.+ Nga, lo yeke sava azo mingi so mbage ti terê ti ala akui nga na awazin. 8 Ni la, ngia ayeke mingi mingi na yâ ti gbata so.
9 Na yâ ti gbata ni, mbeni koli ayeke dä so iri ti lo ayeke Simon. Kozo, lo yeke zo ti sarango magie na lo yeke sara aye so adö bê ti azo ti Samarie, lo yeke tene so ni yeke mbeni kota zo. 10 Azo kue, ti londo na asenge zo ti si na akota zo, ayeke dengi mê ti mä lo na ala yeke tene: “Koli so ayeke Ngangu ti Nzapa, so a iri ni Kota Ngangu.” 11 Tongaso azo ni ayeke dengi mê ti mä lo ngbanga ti so a ninga kete awe la lo yeke sara si bê ti ala adö tënë ti sarango magie ti lo. 12 Me tongana ala mä na bê na Philippe so ayeke fa nzoni tënë ti Royaume ti Nzapa+ na ti iri ti Jésus Christ, akoli nga na awali ayeke wara batême.+ 13 Simon nga kue aga mbeni zo so amä na bê, na tongana a batize lo awe, lo ngbâ lakue na terê ti Philippe.+ Na bê ti lo adö mingi na bango afä nga na akota kusala ti ngangu so ayeke si.
14 Tongana abazengele so ayeke na Jérusalem amä so azo na Samarie ayeda na tënë ti Nzapa,+ ala tokua na ala Pierre na Jean. 15 Ala descend kâ na ala sambela ti tene azo ni awara yingo vulu;+ 16 ndali ti so yingo vulu ade ti tï na ndö ti mbeni oko na popo ti ala pëpe, me a batize ala gï na iri ti Seigneur Jésus awe.+ 17 Tongaso Pierre na Jean azia maboko ti ala na ndö ti azo so,+ na azo ni akomanse ti wara yingo vulu.
18 Tongana Simon abâ so azo ni ayeke wara yingo vulu na lege so abazengele ni ayeke zia maboko na ndö ti ala, lo ga na nginza na abazengele ni, 19 si lo tene: “Ala mû na mbi komandema so nga, si zo kue so mbi zia maboko ti mbi na ndö ti lo, zo ni alingbi ti wara yingo vulu.” 20 Me Pierre atene na lo: “Zia nginza ti argent ti mo akui legeoko na mo, ngbanga ti so mo bi bê ti mo ti mû nginza ti wara matabisi ti Nzapa, so a mû ni senge senge, tongana ye ti mo wani.+ 21 Mbeni ye ti mo oko tongaso ayeke na yâ ti ye so pëpe, ndali ti so bê ti mo ayeke mbilimbili na lê ti Nzapa pëpe. 22 Ni la, mo changé bê ti mo ndali ti sioni ti mo so, na sambela ti voro terê ti mo na Jéhovah,* si tongana lege ayeke dä, a lingbi ti pardonné mo na mayele so ayeke na yâ ti bê ti mo so, 23 ndali ti so mbi bâ so mo yeke mbeni sioni sengo yorö nga mo yeke ngbâa ti ye ti kirikiri.” 24 Simon akiri tënë, atene: “Ala voro terê na Jéhovah* ndali ti mbi, si mbeni oko ti aye so ala sara tënë ni so aga na ndö ti mbi pëpe.”
25 Tongaso, tongana ala fa nda ti tënë ni kue nga ala tene tënë ti Jéhovah* awe, ala kiri na Jérusalem. Me na lege, ala yeke fa nzoni tënë na yâ ti gbâ ti akete kodro ti azo ti Samarie.+
26 Me ange ti Jéhovah*+ asara tënë na Philippe, atene: “Londo, mo gue na mbage ti sud na lege so alondo na Jérusalem si adescend ti gue na Gaza so.” (A yeke mbeni lege so ayeke na yâ ti désert.) 27 Tongaso, Philippe alondo lo gue. Lo bâ mbeni kota zo ti Éthiopie, mbeni zo ti komande so asara kua na gbe ti Candace, gbia-wali ti Éthiopie. Lo yeke na ndö ti amosoro kue ti gbia-wali ni. Lo gue fade na Jérusalem ti voro Nzapa.+ 28 Tongana lo yeke kiri, lo duti na yâ ti puse ti mbarata ti lo na lo yeke diko na kota go mbeti ti prophète Ésaïe. 29 Tongaso yingo ni atene na Philippe: “Gue kâ nduru na terê ti puse ti mbarata so.” 30 Philippe ayeke mû loro na terê ti puse ni na lo mä koli ni so ayeke diko mbeti ti prophète Ésaïe ni na kota go. Philippe atene: “Mo yeke mä yâ ti ye so mo yeke diko so biani?” 31 Koli ni atene: “Ti tâ tënë ni, mbi lingbi ti mä yâ ni tongana nyen tongana mbeni zo ti fa ndani na mbi ayeke dä ape?” Tongaso, lo voro yanga na Philippe ti monté na yâ ti puse ni na ti duti na terê ti lo. 32 Mbage ti Mbeti ti Nzapa so lo yeke diko so atene: “Tongana mbeni taba, a yeke gue na lo na ndo ti fango anyama, nga tongana mbeni molenge ti taba so adekongo pëpe na gbele zo ti fango kuä ti terê ti lo, lo zi yanga ti lo pëpe.+ 33 Na yâ ti ye ti kamene so a sara na lo, a ke ti fâ ngbanga ti lo na lege ni.+ Zo wa la ayeke tene ande anzene nzene tënë na ndö ti akotara ti lo? Ndali ti so a zi fini ti lo na sese so awe.”+
34 Kota zo so atene na Philippe: “Pardon, prophète ni ayeke sara tënë ti zo wa la? Lo yeke sara tënë ti lo wani wala ti mbeni zo nde?” 35 Philippe akomanse ti sara tënë, lo to nda ni na mbage ti Mbeti ti Nzapa ni so, lo fa na koli so nzoni tënë na ndö ti Jésus. 36 Tongana ala yeke hon na ndö ti lege ni, ala si na mbeni ndo so ngu ayeke dä, kota zo so atene: “Bâ, ngu la! Nyen la akanga lege na mbi ti wara batême?” 37 * —— 38 Na ndö ti tënë so, koli so amû yanga ti tene puse ni aluti. Lo na Philippe, ala use kue adescend na yâ ti ngu ni, na Philippe abatize lo. 39 Tongana ala sigi na yâ ti ngu ni awe, yingo ti Jéhovah* ahon na Philippe hio na mbeni ndo nde, na kota zo so abâ lo mbeni pëpe, me kota zo ni angbâ ti gue ti lo na ngia. 40 A wara Philippe na Ashdod, lo hon na yâ ti sese ni nga lo ngbâ ti fa nzoni tënë na yâ ti agbata ni kue juska lo si na Césarée.+
9 Me Saul, so lê ti lo angbâ lakue ti bê na ngonzo na terê ti adisciple ti Seigneur+ nga so ayeke na kota nzara ti fâ ala, ague na kota prêtre, 2 na lo hunda ti tene a sara mbeti na lo ndali ti asynagogue ti Damas, si lo wara lege ti gbë na kamba azo kue so ayeke ti Lege ni+ so, akoli na awali, ti ga na ala na Jérusalem.
3 Tongana lo yeke tambela ti gue, lo si nduru na Damas, na gï hio tongaso mbeni lumière alondo na yayu aza si angoro lo.+ 4 Lo tï na sese na lo mä mbeni go so asara tënë na lo, atene: “Saul, Saul, mo yeke sara ye ti ngangu na mbi ngbanga ti nyen?” 5 Lo hunda ndo: “Mo yeke zo wa, Seigneur?” Lo tene: “Mbi yeke Jésus,+ lo so mo yeke sara ye ti ngangu na lo so.+ 6 Me, mo londo mo lï na yâ ti gbata ni, na a yeke tene ande na mo ye so a lingbi mo sara.” 7 Akoli so ayeke gue legeoko na lo na tambela ni aluti tongana abuburu, biani ala mä mbeni go so ayeke sara tënë, me ala bâ mbeni zo pëpe.+ 8 Saul alondo na sese, na atâa so lê ti lo azi, lo bâ ndo pëpe. Tongaso ala gbu maboko ti lo ala gue na lo na yâ ti gbata ti Damas. 9 Lango ota lo bâ ndo oko pëpe,+ lo te ye pëpe nga lo nyon ngu pëpe.
10 Mbeni disciple ayeke dä na Damas, iri ti lo ayeke Ananias.+ Seigneur airi lo na yâ ti vision atene: “Ananias!” Lo yeda, lo tene: “Mbi la, Seigneur.” 11 Seigneur atene na lo: “Londo, mo gue na lege so a iri ni Lege-so-aba-pepe, tongana mo si na da ti Judas, mo gi mbeni koli so iri ti lo ayeke Saul, zo ti Tarse.+ Bâ, lo ngbâ ti sambela na ndembe so, 12 nga lo bâ na yâ ti vision mbeni koli so iri ti lo ayeke Ananias alï na da ni na azia maboko na ndö ti lo si lo kiri lo bâ ndo.”+ 13 Me Ananias akiri tënë: “Seigneur, mbi mä azo mingi asara tënë ti koli so, nga na tënë ti aye ti sioni kue so lo sara na azo ti mo so ayeke azo ti be-vulu so ayeke na Jérusalem. 14 Nga na ndo so, aprêtre-mokonzi amû na lo komandema ti gbu* ala kue so adi iri ti mo.”+ 15 Me Seigneur atene na lo: “Mo gue, ndali ti so koli so ayeke mbeni ta so mbi soro ni awe+ ti mû iri ti mbi ti fa na amara,+ agbia+ nga na amolenge ti Israël. 16 Mbi yeke fa ande na lo polele apasi kue so a lingbi lo bâ ndali ti iri ti mbi.”+
17 Tongaso Ananias ague alï na da ni, lo zia maboko na li ti Saul, lo tene: “Saul, ita ti mbi, Seigneur Jésus so asi na mo na ndö ti lege so mo ga fade na ni so atokua mbi ti sara si mo kiri mo bâ ndo na mo si na yingo vulu.”+ 18 Gï hio tongaso, mbeni ye tongana ye ti terê ti susu alondo na lê ti lo atï si lo kiri lo bâ ndo. Lo londo na a batize lo. 19 Lo te kobe na lo kiri lo wara ngangu.
Lo ngbâ alango kete na adisciple ni na Damas.+ 20 Hio na pekoni, lo komanse ti fa tënë ti Jésus na yâ ti asynagogue, lo fa so Jésus ayeke Molenge ti Nzapa. 21 Me li ti ala kue so ayeke mä lo akpe na ala yeke tene: “Koli so lani na Jérusalem lo yeke sara ye ti ngangu mingi na ala so ayeke di iri so, lo la ape?+ Lo ga ge ti gbu ala ti gue na ala* na aprêtre-mokonzi la ape?”+ 22 Me Saul angbâ gï ti wara ngangu na lo ngbâ ti kanga yanga ti aJuif so asara kodro na Damas ndali ti so lo fa na ala tâ na lege ni so Christ ni la.+
23 Tongana ambeni lango mingi ahon awe, aJuif amä terê ti fâ lo.+ 24 Ye oko, ye so ala gbë lingo ti sara na Saul atï na mê ti lo. Me ala yeke bembe ndo na yanga ti gbagba ti kodro ni bï na lâ ti tene ala fâ lo. 25 Ni la, adisciple ti lo amû lo na bï, ala yôro lo na lê ti dû ti terê ti gbagba ni na ala descend lo na sese na yâ ti mbeni sakpa.+
26 Tongana lo si na Jérusalem,+ lo sara kue ti bungbi oko na adisciple ni. Me ala kue asara mbeto ti lo, ndali ti so ala mä na bê pëpe so lo yeke mbeni disciple. 27 Tongaso Barnabas+ amû maboko na lo, lo gue na Saul na abazengele si lo fa na ala tënë ni kue: lo fa tongana nyen Saul abâ lani Seigneur na ndö ti lege+ na Seigneur asara tënë na lo. Lo fa nga tongana nyen, na Damas, Saul afa tënë na iri ti Jésus na mbeto pëpe.+ 28 Na Saul angbâ na terê ti ala, lo tambela ti bê ti lo* na yâ ti Jérusalem, lo yeke fa tënë na iri ti Seigneur na mbeto pëpe. 29 Lo yeke sara lisoro nga lo yeke dë gaba na aJuif so ayeke tene yanga ti Grec. Me aJuif ni agi lege ti fâ lo.+ 30 Tongana aita ahinga tënë ni, ala mû lo ala gue na lo na Césarée na ala tokua lo na Tarse.+
31 Biani, congrégation so ayeke na Judée, na Galilée na Samarie kue+ alï na yâ ti mbeni ngoi ti siriri, na a yeke kpengba. So congrégation ni ayeke tambela na yâ ti kpengo mbeto ti Jéhovah* nga na yâ ti dengo bê so alondo na yingo vulu,+ congrégation ni angbâ gï ti wu.
32 Ti Pierre, na ngoi so lo yeke tambela na yâ ti ndo ni kue, lo si nga na azo ti be-vulu so ayeke na Lydda.+ 33 Kâ, lo wara mbeni koli so iri ti lo ayeke Énée. A sara ngu miombe awe si lo yeke lango gï langongo na ndö ti gbogbo ndali ti so mbage ti terê ti lo akui. 34 Pierre atene na lo: “Énée, Jésus Christ asava mo awe.+ Londo, mo leke gbogbo ti mo.”+ Énée alondo gï na lê ni lê ni. 35 Azo ti kodro ti Lydda kue nga na azo so ayeke na Kpangbala ndo ti Saron abâ lo, na ala changé lege ti ala ti ga na Seigneur.
36 Na Joppé, mbeni disciple ayeke dä so iri ti lo ayeke Tabitha, so ndani aye ti tene, “Dorcas.”* Lo yeke sara anzoni kusala mingi nga lo yeke mû amatabisi mingi na azo ti mawa. 37 Me na yâ ti alango ni so, lo tï kobela na lo kui. Tongaso, ala sukula lo na ala zia lo na yâ ti mbeni kubu so ayeke na nduzu. 38 Lydda ayeke nduru na Joppé, so adisciple ni amä so Pierre ayeke na yâ ti gbata ni so, ala tokua akoli use na lo ti voro yanga na lo ti ga, ala tene: “Pardon, mo ga hio na e ge si.” 39 Tongaso, Pierre alondo lo na ala ague. Tongana lo si kâ, ala gue na lo na yâ ti kubu ni so ayeke na nduzu. Na awali-mua kue aga na mbage ti lo na toto, ala yeke fa na lo gbâ ti abongo nga na ayongoro bongo so Dorcas afü ni lani na ngoi so lo de na terê ti ala. 40 Na pekoni Pierre azia azo ni kue na gigi+ na lo sara agenou, lo sambela, na lo tourné na mbage ti kuâ ni, lo tene: “Tabitha, londo!” Tabitha azi lê ti lo, so lo bâ Pierre, lo londo lo duti.+ 41 Pierre ayôro maboko ti lo na Tabitha, lo yô lo na nduzu, lo iri azo ti be-vulu nga na awali-mua na lo fa na ala Tabitha so ayeke na fini.+ 42 Tënë ti ye so amû yâ ti Joppé kue, na azo mingi aga azo so amä na bê na Seigneur.+ 43 Pierre angbâ teti ambeni lango na Joppé na ndo ti mbeni zo so iri ti lo ayeke Simon,+ so ayeke mbeni zo ti sarango kua ti poro ti anyama.
10 Na gbata ti Césarée, mbeni koli ayeke dä so iri ti lo ayeke Corneille, lo yeke mbeni turugu ti kota kamba ti mbeni bungbi ti aturugu so a iri ni bungbi ti aturugu ti Italie,* 2 lo yeke mbeni koli so amû bê ti lo kue na kua ti Nzapa nga so akpe mbeto ti Nzapa, lo na azo ti da ti lo kue. Lo yeke mû amatabisi mingi na azo ti mawa nga lo yeke voro terê ti lo na Nzapa lakue. 3 Nduru na ngbonga gumbaya+ tongaso ti lango ni,* lo bâ polele na yâ ti vision mbeni ange ti Nzapa so alï na da ti lo na airi lo atene: “Corneille!” 4 Corneille abâ gï ange ni, mbeto ahon ndö ti lo si lo hunda ndo: “Nyen, Seigneur?” Ange ni atene na lo: “Asambela ti mo na amatabisi so mo mû na azo ti mawa asi na nduzu na gbele Nzapa tongana ye ti dango bê na ni.+ 5 Tongaso mo tokua azo na Joppé ti iri Simon, so mbeni iri ti lo ayeke Pierre, ti ga. 6 Koli so ayeke gene ti Simon, mbeni zo ti sarango kua ti poro ti anyama, so da ti lo ayeke na yanga ti ngu-ingo.” 7 Gï so ange so asara tënë na lo ahon awe, Corneille airi ambeni zo ti kua ti lo use nga na mbeni turugu ti lo so amû bê ti lo kue na kua ti Nzapa, lo yeke na popo ti ala so ayeke sara kua na terê ti lo, 8 lo fa peko ti tënë ni kue na ala, na lo tokua ala na Joppé.
9 Na ndade ni, tongana ala ngbâ ti tambela ti gue, na ala si nduru na gbata ni, Pierre amonté na li ti da nduru na ngbonga omene* tongaso ti sambela. 10 Me nzara akomanse ti sara lo ngangu si lo ye ti te kobe. Na ngoi so a ngbâ ti tö kobe ni, lo bâ mbeni vision,+ 11 lo bâ yayu azi na mbeni ye* so ayeke descend tongana mbeni kota bongo ti lin so a gbu ayanga ni osio si a yeke ga na ni na sese. 12 Na yâ ni, a yeke wara mara ti anyama nde nde ti gere osio, anyama ti sese so ayeke hara harango nga na andeke ti nduzu. 13 Na pekoni mbeni go atene na lo: “Pierre, londo, fâ anyama so mo te!” 14 Me Pierre atene: “Ên-ën, Seigneur, mbi de mbi te mbeni sioni ye na mbeni ye ti saleté lâ oko pëpe.”+ 15 Go ni akiri asara tënë na lo ti fani use ni atene: “Ye so Nzapa asara si aga nzoni awe, zia ti iri ni sioni ye.” 16 Go ni asara tënë ti fani ota ni, na a mû ye* ni hio a hon na ni na yayu.
17 So li ti Pierre akpe kue na ndö ti nda ti ye so lo bâ na yâ ti vision ni, bâ, azo so Corneille atokua fade ala ayeke gi da ti Simon na ala luti na yanga ti gbagba ni.+ 18 Ala iri ndo na ala hunda ti hinga wala Simon, so mbeni iri ti lo ayeke Pierre, ayeke lango na ndo so. 19 Tongana Pierre angbâ ti gbu li na ndö ti ye so lo bâ na yâ ti vision so, yingo+ atene: “Bâ, akoli ota ayeke gi mo. 20 Me, londo, mo descend mo gue legeoko na ala, mo dë kite oko pëpe, ndali ti so mbi la mbi tokua ala.” 21 Tongaso Pierre adescend, lo gue na mbage ti akoli so na lo tene: “Mbi so ala yeke gi mbi so la. Ala yeke ge ngbanga ti nyen?” 22 Ala tene: “Corneille,+ so ayeke mbeni turugu ti kota kamba, mbeni zo ti mbilimbili, mbeni zo so akpe mbeto ti Nzapa na so mara ti aJuif kue ayeke sara nzoni tënë ti lo, awara tokua ti Nzapa na yanga ti mbeni ange so ayeke nzoni-kue ti tokua azo na mo ti tene mo ga na da ti lo si lo mä ye so mo yeke na ni ti tene.” 23 Tongaso lo tisa azo ni ti lï na da na lo mû na ala ndo ti lango.
Na ndade ni, lo londo, lo na ala kue ague, nga ambeni ita ti Joppé ague legeoko na lo. 24 Lango oko na pekoni, lo lï na yâ ti gbata ti Césarée. Na ngoi ni so, Corneille ayeke ku ala, lo iri afami ti lo nga na akota kamarade ti lo. 25 Na ngoi so Pierre ayeke lï na da ni, Corneille aga atingbi na lo, lo tï na gbe ti Pierre na lo ba li ti lo na gbe ti lo. 26 Me Pierre amû lo na nduzu, lo tene: “Londo, mbi kue mbi yeke gï zo senge.”+ 27 So lo yeke sara lisoro na Corneille, lo lï na da ni na lo wara azo mingi so abungbi kâ awe. 28 Lo tene na ala: “Ala hinga nzoni mingi so ndia amû lege pëpe na mbeni Juif ti sara songo wala ti ga nduru na mbeni zo ti kodro nde.+ Me Nzapa afa na mbi so a lingbi mbi bâ mbeni zo tongana sioni ye wala ye ti saleté pëpe.+ 29 Ndani la, tongana a tokua ndo na mbi, mbi ke pëpe, me mbi ga. Tongaso mbi hunda na ala ti tene ala fa na mbi ndani so ala tokua ndo na mbi ti ga.”
30 Na pekoni, Corneille atene: “Ti si na ngbonga so, a sara lango osio awe si mbi yeke sambela lani na yâ ti da ti mbi nduru na ngbonga gumbaya.* Mo ye ti bâ, mbeni koli so ayü bongo so aza zango aluti na gbele mbi, 31 lo tene: ‘Corneille, Nzapa amä sambela ti mo nzoni awe na lo dabe ti lo na amatabisi so mo mû na azo ti mawa. 32 Tongaso, tokua azo na Joppé ti iri Simon, lo so mbeni iri ti lo ayeke Pierre. Lo yeke gene ti Simon, mbeni zo ti sarango kua ti poro ti anyama, so da ti lo ayeke na yanga ti ngu-ingo.’+ 33 Tongaso, gï na ndembe ni so, mbi tokua azo na mo, na mo sara nzoni si mo ga ge so. Nga, fadeso e kue e yeke na gbele Nzapa ti mä aye kue so Jéhovah* afa na mo ti tene.”
34 Na ndö ti tene so, Pierre akomanse ti sara tënë, lo tene: “Ti tâ tënë ni, mbi bâ so Nzapa ayeke sara kangbi na popo ti azo pëpe,+ 35 me na yâ ti amara kue, zo so akpe mbeto ti lo na asara ye so ayeke mbilimbili, lo yeke nzere na lê ti Nzapa.+ 36 Lo tokua tënë ti lo na amolenge ti Israël ti fa na ala nzoni tënë ti siriri+ na lege ti Jésus Christ, lo so lo yeke Seigneur ti azo kue.+ 37 Ala hinga tënë so amû yanga ti azo na yâ ti Judée kue, a komanse na Galilée+ na peko ti batême so Jean afa tënë ni: 38 a yeke tënë ti Jésus so alondo na Nazareth, tongana nyen la Nzapa asoro lo na lege ti yingo vulu+ nga na ngangu, na lo tambela na yâ ti kodro ni, lo sara aye ti nzoni, lo sava azo kue so Zabolo asara pasi na ala.+ Lo wara lege ti sara aye so kue ngbanga ti so Nzapa ayeke lani na lo.+ 39 E yeke atémoin ti aye kue so lo sara na yâ ti kodro ti aJuif nga na Jérusalem. Me ala fâ lo na kangango lo na ndö ti mbeni keke. 40 Nzapa azingo lo na kuâ na ota lango+ ni na lo mû lege na lo ti fa terê ti lo 41 na azo kue pëpe, me gï na atémoin so Nzapa afa ala kozo awe, so ti tene e, so e te kobe na e nyon ye legeoko na lo na peko ti so lo zingo na kuâ.+ 42 Nga, lo mû yanga na e ti fa tënë na azo na ti fa nda ti tënë ni kue,+ so a yeke lo la si Nzapa azia lo juge ti azo so ayeke na fini nga na ti akuâ.+ 43 Aprophète kue afa tënë na ndö ti lo,+ so zo kue so ayeke mä na bê na lo awara pardon ti asiokpari na lege ti iri ti lo.”+
44 Na ngoi so Pierre angbâ ti sara tënë ti aye so, yingo vulu atï na ndö ti azo kue so ayeke mä tënë ni.+ 45 Tongana azo so afâ ganza awe nga so amä na bê,* ala so aga fade legeoko na Pierre, abâ ye so, bê ti ala adö ngbanga ti so a tuku nga na ndö ti azo ti amara yingo vulu so ayeke matabisi so a mû senge senge. 46 Ala mä azo ti amara na sarango tënë na ayanga ti kodro nde nde nga na gondango Nzapa.+ Tongaso Pierre atene: 47 “Mbeni zo alingbi ti gbanzi ngu si ala so awara batême ape?+ Ala so awara yingo vulu gï tongana e so?” 48 Na ndö ti tënë so, Pierre amû yanga ti tene a batize ala na iri ti Jésus Christ.+ Na pekoni, ala hunda lo ti ngbâ na ala ndali ti ambeni lango.
11 Abazengele na aita so ayeke na Judée amä so azo ti amara nga ayeda na tënë ti Nzapa. 2 Tongaso, tongana Pierre asi na Jérusalem, azo so aye tënë ti fango ganza+ akomanse ti mû lo na tënë, 3 ala tene: “Mo lï na da ti azo so afâ ganza pëpe na mo te kobe na ala.” 4 Na ndö ti tënë so, Pierre akomanse ti fa nda ti aye ni oko na oko na ala, lo tene:
5 “Mbi yeke lani na gbata ti Joppé, mbi yeke sambela, na mbi bâ mbeni vision: Mbeni ye ayeke descend* tongana mbeni kota bongo ti lin so a gbu ayanga ni osio na yayu si a yeke ga na ni, na a si juska na terê ti mbi.+ 6 Tongana mbi bâ ndo na yâ ni, mbi bâ ye ni mbilimbili na mbi bâ anyama ti sese ti gere osio, anyama ti ngonda, anyama so ayeke hara harango nga na andeke ti nduzu. 7 Mbi mä nga mbeni go so asara tënë na mbi atene: ‘Pierre, londo, fâ anyama so mo te!’ 8 Me mbi tene: ‘Ên-ën, Seigneur, mbeni sioni ye wala mbeni ye ti saleté andu yanga ti mbi lâ oko pëpe.’ 9 Ti fani use ni, go ni so alondo na yayu akiri tënë na mbi atene: ‘Ye so Nzapa asara si aga nzoni awe, zia ti iri ni sioni ye.’ 10 Ye ni asi tongaso fani ota, na a mû aye ni kue a kiri na ni na yayu. 11 Na bâ, gï na ndembe ni so, azo ota ayeke luti na yanga ti da so e yeke na yâ ni. Ala yeke azo so alondo na Césarée na a tokua ala na mbi.+ 12 Na pekoni, yingo atene na mbi ti gue legeoko na ala, ti dë kite oko pëpe. Me aita omene so kue ague legeoko na mbi, na e lï na da ti koli ni.
13 “Lo fa peko ti ye ni na e, tongana nyen la lo bâ lani ange ni so aluti na yâ ti da ti lo atene na lo: ‘Tokua azo na Joppé na iri Simon, so mbeni iri ti lo ayeke Pierre,+ 14 lo yeke fa ande na mo aye so ayeke mû lege na mo nga na azo ti da ti mo kue ti sö fini ti ala.’ 15 Me na ngoi so mbi komanse ti sara tënë, yingo vulu atï na ndö ti ala gï tongana ti so atï lani na ndö ti e na tongo nda ni so.+ 16 Na bango ye so, mbi dabe ti mbi na tënë ti Seigneur so lo yeke tene lakue na e: ‘Jean abatize azo na ngu,+ me ti ala, a yeke batize ala ande na yingo vulu.’+ 17 Ni la, tongana Nzapa amû na azo so oko matabisi so a mû senge senge gï tongana ti so lo sara nga lani na e, e so e mä na bê na Seigneur Jésus Christ so, mbi yeke ti mbi zo wa si mbi lingbi ti kanga lege na Nzapa?”*+
18 Tongana ala mä atënë so, ala zia ti dë kite,* na ala mû gloire na Nzapa, ala tene: “Biani, Nzapa amû nga lege na azo ti amara ti changé bê ti ala si ala wara fini.”+
19 Tongaso ala so akangbi kirikiri+ ndali ti ye ti vundu so alondo lani na ndö ti Étienne ague juska na Phénicie, Chypre nga na Antioche. Me ala fa tënë ti Nzapa gï na aJuif awe.+ 20 Me, na popo ti ala, ambeni koli ti Chypre na ti Cyrène so aga na Antioche akomanse ti sara tënë na azo so ayeke tene yanga ti Grec, ala fa na ala nzoni tënë ti Seigneur Jésus. 21 Nga, maboko ti Jéhovah* ayeke na ala, na azo mingi so aga azo so amä na bê achangé lege ti ala ti ga na Seigneur.+
22 Sango ti ala atï na mê ti congrégation so ayeke na Jérusalem na ala tokua Barnabas+ ti gue juska na Antioche. 23 Tongana lo si kâ si lo bâ kota nzobe ti Nzapa, terê ti lo anzere na lo komanse ti wa ala kue ti leke na bê ti ala ti ngbâ na yâ ti Seigneur,+ 24 ndali ti so lo yeke mbeni nzoni zo na lo si singo na yingo vulu nga na mabe. Na azo mingi mingi angbâ ti ga na Seigneur.+ 25 Tongaso lo gue na Tarse ti gi Saul nzoni,+ 26 tongana lo wara Saul, lo ga na lo na Antioche. Na yâ ti ngu oko kue, ala bungbi oko na azo ni na yâ ti congrégation na ala fa ye na gbâ ti azo. A yeke na Antioche si ti kozoni Nzapa asara si a iri adisciple ni aChrétien.+
27 Na yâ ti alango ni so, ambeni prophète+ alondo na Jérusalem adescend na Antioche. 28 Mbeni oko na popo ti ala, so iri ti lo ayeke Agabus,+ alondo na lo komanse ti fa na lege ti yingo so mbeni kota nzara ayeke nduru ti tï na ndö ti sese kue so azo ayeke dä.+ Kota nzara so atï lani biani na ngoi ti Claude. 29 Tongaso adisciple so aleke na bê ti ala ti tene zo oko oko amû ye alingbi na ye so lo yeke na ni,+ ti tokua ni si a mû maboko+ na aita so ayeke na Judée; 30 na a yeke ye so ala sara, ala tokua ni na a-ancien na maboko ti Barnabas na Saul.+
12 Na ngoi ni so, Gbia Hérode akomanse ti sara sioni na ambeni zo ti congrégation.+ 2 Lo fâ Jacques ita ti Jean+ na épée.+ 3 Tongana lo bâ so ye ni anzere na aJuif, lo gue na ni tongaso si lo gbu Pierre nga. (Andâ a yeke alango ti Mapa so a sara na levure pëpe.)+ 4 So lo zia maboko na ndö ti Pierre awe, lo bi lo na da ti kanga+ na lo zia bungbi osio ti aturugu ti bata lo na peko ti terê. Bungbi oko ayeke na aturugu osio. Hérode aleke na bê ti lo ti sigi na lo* na lê ti azo na peko ti Matanga ti Pâque. 5 Tongaso a ngbâ ti bata Pierre na da ti kanga. Me congrégation ayeke sambela Nzapa ngangu ndali ti lo.+
6 So Hérode aga nduru ti sigi na lo na lê ti azo, na bï ni so, Pierre ayeke lango, a kanga lo na achaîne use na popo ti aturugu use. Nga, aturugu ayeke na devant ti yanga-da ni na ala yeke bata da ti kanga ni. 7 Me, mo ye ti bâ, ange ti Jéhovah* aluti,+ na mbeni lumière aza na yâ ti kubu ti da ti kanga ni. Ange ni apika terê ti kate ti Pierre, lo zingo lo, lo tene: “Londo hio!” Na achaîne ni azi na maboko ti lo atï na sese.+ 8 Ange ni atene na lo: “Yü bongo ti mo* na poro ti mo.” Pierre ayü ni. Na pekoni, ange ni atene na lo: “Yü bongo ti mo ti ndö ni na mo mû gï peko ti mbi.” 9 Lo sigi na lo mû gï peko ti ange ni, me lo hinga pëpe so ye so ayeke si na lege ti ange ni so ayeke tâ ye. Biani, lo bâ ti lo lo tene lo yeke bâ mbeni vision la. 10 Ala hon kozo ndo so aturugu aluti dä nga na use ndo ni na ala si na yanga ti gbagba ni so ayeke ti wen so ague na yâ ti gbata ni, na yanga ti gbagba ni azi na bê ti lo. Tongana ala sigi awe, ala descend na ndö ti mbeni lege, hio ange ni azia lo ahon. 11 Pierre aga ti hinga ye so asi so, lo tene: “Ti fadeso, mbi hinga biani so Jéhovah* atokua ange ti lo na lo zi mbi na maboko ti Hérode nga na yâ ti ye kue so aJuif ayeke ku ni kungo so.”+
12 So lo hinga ye so asi so awe, lo gue na da ti Marie mama ti Jean so mbeni iri ti lo ayeke Marc.+ Kâ, gbâ ti azo abungbi na ala yeke sambela. 13 Tongana lo pika porte ti yanga ti gbagba ni, mbeni maseka-wali so ayeke zo ti kua, so iri ti lo ayeke Rhode, aga ti bâ zo ni so. 14 Tongana lo hinga go ti Pierre, lo yeke na ngia mingi si lo zi yanga ti gbagba ni pëpe, me lo kpe loro lo kiri na yâ ti da ni na lo tene na azo ni so Pierre la ayeke luti na yanga ti gbagba ni. 15 Ala tene na lo: “Ye asara li ti mo!” Me lo ngbâ gï ti tene na ala so tënë ni ayeke tâ tënë. Ala yeke tene: “So ange ti lo la.” 16 Me Pierre angbâ ti pika yanga-da ni. Tongana ala zi yanga-da ni, ala bâ lo li ti ala akpe kue. 17 Me lo sara maboko ti lo na ala ti tene ala duti kpô na lo fa na ala ye ni kue. Lo fa tongana nyen Jéhovah* asigi na lo na da ti kanga ni, na lo tene: “Ala fa peko ti aye so na Jacques+ nga na aita ni.” Na ndö ti tënë so, lo sigi lo gue na mbeni ndo nde.
18 So ndo ahan awe, kota wuluwulu alondo na popo ti aturugu ni ti hinga ye so asi biani na Pierre. 19 Hérode agi lo na ndo kue, na tongana lo wara lo pëpe, lo hunda tënë na aturugu ni na lo mû yanga ti tene a gue a punir ala.+ Lo londo na Judée, lo descend na Césarée na lo ngbâ kâ kete.
20 Hérode ayeke sara lani ngonzo na terê ti azo ti Tyr na ti Sidon. Tongaso ala bungbi oko ala ga na mbage ti Hérode. Ala si na Blastus so ayeke bâ ndo na ndö ti da ti gbia ni, na ala ga na lo ti mû mbage ti ala. Na pekoni, ala komanse ti hunda ti tene siriri akiri na popo ti ala na gbia ni ngbanga ti so kobe ayeke londo na kodro ti gbia ni si ayeke gue na kodro ti ala. 21 Na lango so a fa ni, Hérode ayü bongo ti lo ti gbia, lo duti na ndö ti ngende ti fango ngbanga na lo komanse ti sara tënë na azo ni. 22 Na pekoni azo so abungbi akomanse ti dekongo: “So go ti mbeni nzapa la, me go ti zo la ape!” 23 Gï na lê ni lê ni, ange ti Jéhovah* apika lo ngbanga ti so lo mû gloire na Nzapa pëpe. Na pekoni asene ate lo si lo kui.
24 Me tënë ti Jéhovah* angbâ gï ti maï na ti mû ndo mingi.+
25 Âdu ti Barnabas+ na Saul, tongana ala hunzi kusala ti mungo maboko so ala sara na Jérusalem awe,+ ala kiri na ala mû Jean+ na terê ti ala, lo so mbeni iri ti lo ayeke Marc.
13 Na Antioche, ambeni prophète nga na ambeni wafango ye ayeke dä na yâ ti congrégation+ ti gbata ni so: a yeke Barnabas, Syméon so a iri lo Niger, Lucius zo ti kodro ti Cyrène, Manaën so amanda mbeti oko na Hérode, komanda ti sese ni, nga na Saul. 2 Tongana ala yeke sara kusala ti Jéhovah** na ala ngbâ ti mû jeûne, yingo vulu atene: “Na popo ti azo so kue ala zia Barnabas na Saul+ nde ndali ti mbi ti sara kusala so mbi iri ala ngbanga ni.”+ 3 Tongana ala mû jeûne na ala sambela awe, ala zia maboko na ndö ti Barnabas na Saul na ala tokua ala ti gue.
4 Tongaso akoli so, so yingo vulu atokua ala, adescend na Séleucie. Kâ, ala mû bateau ala gue na Chypre. 5 Tongana ala si na Salamine, ala komanse ti fa tënë ti Nzapa na azo na yâ ti asynagogue ti aJuif. Jean ayeke nga na terê ti ala ti mû maboko na ala.+
6 Ala hon na yâ ti zoa ni kue juska ala si na Paphos. Kâ, ala tingbi na mbeni koli, mbeni Juif so iri ti lo ayeke Bar-Jésus, lo yeke zo ti yorö nga prophète ti wataka. 7 Lo yeke na terê ti proconsul Sergius Paulus, mbeni koli so ahinga ndo mingi. Proconsul ni airi Barnabas na Saul ti ga, lo ye biani ti mä tënë ti Nzapa. 8 Me Élymas, zo ti yorö (so biani ayeke nda ti iri ti lo ni la), akomanse ti kanga lege na ala, lo yeke gi lege ti gboto proconsul ni yongoro na tënë ti mabe. 9 Na pekoni Saul, so a iri lo nga Paul, akomanse ti si na yingo vulu na lo bâ gï yâ ti lê ti Élymas, 10 si lo tene: “Mo koli so, mo so mo si singo na mara ti aye ti handa nde nde kue nga na ti aye ti sioni nde nde kue, molenge ti Zabolo,+ mo so mo yeke wato ti aye kue so ayeke mbilimbili, lawa la mo yeke zia ti ba yâ ti alege ti Jéhovah* so ayeke mbilimbili so? 11 Biani, bâ, maboko ti Jéhovah* ayeke na ndö ti mo na mo yeke ga ande waziba, na yâ ti mbeni ngoi mo yeke bâ lumière ti lâ pëpe.” Gï na lê ni lê ni, mbeni ye tongana gbâ ti guru ti ngu nga na bingo atï na ndö ti lo, si lo yeke ngoro na ndo oko na lo yeke gi mbeni zo ti gbu maboko ti lo ti fa lege na lo. 12 Tongana proconsul ni abâ ye so asi so, lo mä na bê, ndali ti so bê ti lo adö na tënë ti Jéhovah* so a fa na lo.
13 Paul na amba ti lo alondo na Paphos, ala mû lê ti ngu-ingo na ala si na Pergé so ayeke na Pamphylie. Me Jean+ azia ala na lo kiri na Jérusalem.+ 14 Me ala londo na Pergé ala si na Antioche na sese ti Pisidie. Kâ, ala lï na yâ ti synagogue+ na lango ti Sabbat na ala duti. 15 Na peko ti so a diko mbeti ti Ndia+ nga na ti aProphète na gbele azo kue awe, amokonzi ti synagogue ni atokua ndo na ala, atene: “Aita, tongana ala yeke na mbeni tënë ti kpengba na azo so, ala tene ni.” 16 Tongaso Paul alondo, lo sara maboko ti lo, lo tene:
“Azo ti Israël na ala kue so akpe mbeto ti Nzapa, ala mä si. 17 Nzapa ti azo ti Israël asoro lani akotara ti e, na lo yâa mara ni na nduzu na ngoi so ala sara kodro tongana awande na sese ti Égypte na lo sigi na ala na yâ ni na lege ti maboko ti lo so lo yâa na nduzu.+ 18 A sara nduru na ngu 40 tongaso, lo kanga bê na gbele asarango ye ti terê ti ala na yâ ti benyama.+ 19 Na peko ti so lo futi amara mbasambala na sese ti Canaan awe, lo mû sese ti ala na azo ti Israël tongana héritage.+ 20 Ye so kue asi na yâ ti ngu 450 tongaso.
“Na pekoni, lo mû na ala ajuge juska ti si na prophète Samuel.+ 21 Me ambeni ngoi na peko ni, ala hunda mbeni gbia,+ na Nzapa amû na ala Saül molenge ti Kish, mbeni zo ti mara ti Benjamin,+ teti ngu 40. 22 Na peko ti so Nzapa azi lo, lo mû na ala David ti ga gbia ti ala.+ Nzapa asara tënë ti témoin so na ndö ti David, lo tene: ‘Mbi wara David molenge ti Jessé,+ mbeni koli so bê ti mbi aye lo,+ lo yeke sara ande aye kue so mbi ye.’ 23 Ti lingbi na zendo ti Nzapa, a yeke na yâ ti hale* ti koli so si Nzapa aga na mbeni sauveur na Israël, so ayeke Jésus.+ 24 Kozoni si lo ga, Jean afa na azo ti Israël kue tënë ti batême so afa so zo achangé bê ti lo.+ 25 Me na ngoi so Jean ayeke gue ti hunzi kusala ti lo, lo yeke tene lani: ‘Ala tene ti ala so mbi yeke zo wa? Mbi yeke lo pëpe. Me bâ, mbeni zo ayeke ga na peko ti mbi, lo so mbi kpa pëpe ti zi kamba ti poro na gere ti lo.’+
26 “Aita, ala ahale ti sewa ti Abraham nga na azo so ayeke na popo ti ala so akpe mbeto ti Nzapa, a tokua tënë ti salut ni so na e.+ 27 Biani, azo ti Jérusalem na amokonzi ti ala ahinga zo so pëpe, me, na ngoi so ala yeke fâ ngbanga na li ti lo, ala sara si aye so a tene ândö na yâ ti ambeti ti aProphète aga tâ tënë,+ aye so a yeke diko ni na kota go na lango ti sabbat oko oko kue. 28 Atâa so ala wara mbeni ye ti luti na ndö ni ti fâ ngbanga ti kuâ na li ti lo pëpe,+ ala hunda na Pilate ti tene a fâ lo.+ 29 Tongana ala sara aye kue so Mbeti ti Nzapa asara tënë ni giriri na ndö ti lo awe, ala descend lo na ndö ti keke ni na ala zia lo na yâ ti mbeni dû ti kuâ.+ 30 Me Nzapa azingo lo na kuâ.+ 31 Na yâ ti alango mingi, lo fa terê ti lo na lê ti ala so alondo legeoko na lo na Galilée si ague na Jérusalem, ala so laso ayeke atémoin ti lo na gbele azo ti mara ni.+
32 “Ni la, e yeke fa na ala nzoni tënë ti zendo so a mû lani na akotara ti e so. 33 Zendo so Nzapa asara si aga tâ tënë kue ndali ti e amolenge ti ala na lege so lo zingo Jésus na kuâ,+ tongana ti so a sû tënë ni na yâ ti use psaume, a tene: ‘Mo yeke molenge ti mbi, laso mbi ga babâ ti mo.’+ 34 So lo zingo lo na kuâ ti tene lo kiri mbeni pëpe na yâ ti terê so alingbi ti buba, Nzapa asara tënë ni tongaso, lo tene: ‘Mbi yeke fa ande na ala tâ ndoye ti mbi so mbi mû lani zendo ni na David, ndoye so achangé pëpe.’*+ 35 Lo tene nga na yâ ti mbeni psaume ni, lo tene: ‘Mo yeke zia ande pëpe si terê ti zo ti mo so ayeke be-ta-zo abuba.’+ 36 Na mbeni mbage, David, tongana lo yeke lani na popo ti azo ti ngoi ti lo, lo sara lani kua na Nzapa.* Na pekoni lo kui,* a lu lo na terê ti akotara ti lo na mitele ti lo abuba.+ 37 Me ti lo so Nzapa azingo lo na kuâ so, mitele ti lo abuba pëpe.+
38 “Tongaso, aita, zia ala hinga so a yeke na lege ti zo so la si a yeke fa tënë ti pardon ti siokpari na ala.+ 39 Nga na yâ ti aye kue so Ndia ti Moïse+ alingbi fade ti zi tënë na li ti ala pëpe, ti azo kue so amä na bê, a zi tënë ni na li ti ala na lege ti zo so.+ 40 Tongaso ala sara hange si ye so a sara tënë ni na yâ ti ambeti ti aProphète so aga na ndö ti ala pëpe, 41 so a tene: ‘Ala bâ ni, ala azo so azere ye, zia li ti ala akpe kue nga ala kui, ngbanga ti so mbi ngbâ ti sara mbeni kua na ngoi ti ala, mbeni kua so ala yeke mä na bê na ni lâ oko pëpe même tongana mbeni zo afa ndani kue na ala.’”+
42 Tongana ala yeke sigi, azo ni avoro yanga na ala ti tene ala kiri ala sara tënë na ndö ti aye so na lango ti Sabbat ti peko. 43 So azo ti synagogue ni akangbi terê ti ala na peko ti bungbi ni awe, aJuif mingi nga na aprosélyte* mingi so avoro Nzapa amû peko ti Paul na Barnabas. Tongana ala yeke sara tënë na azo ni, ala wa ala mingi ti ngbâ na yâ ti kota nzobe ti Nzapa.+
44 Na lango ti Sabbat ti peko, mingi ti azo ti gbata ni abungbi ti mä tënë ti Jéhovah.* 45 Tongana aJuif abâ gbâ ti azo so, kota bê ahon ndö ti ala si ala komanse ti tene asioni tënë ti ke na atënë so Paul ayeke tene.+ 46 Tongaso, Paul na Barnabas asara tënë na mbeto pëpe, ala tene: “A yeke nzoni a fa tënë ti Nzapa kozoni na ala.+ Me ndali ti so ala ke ni na ala pusu ni yongoro na ala, nga ala bâ terê ti ala so ala lingbi na fini ti lakue lakue pëpe so, bâ e yeke gue ti e na azo ti amara.+ 47 Biani, Jéhovah* amû commandement so na e, lo tene: ‘Mbi zia mo tongana lumière ti amara, si mo duti mbeni ye so aga na salut juska na anda ti sese.’”+
48 Tongana ala so ayeke na popo ti amara amä tënë so, terê ti ala akomanse ti nzere na ala komanse ti gonda tënë ti Jéhovah.* Ala kue so ayeke nduru ti yeda na tënë ni ti wara fini ti lakue lakue aga azo so amä na bê. 49 Na ndö ni, tënë ti Jéhovah* angbâ ti mû yâ ti kodro ni kue. 50 Me aJuif apusu awali so iri ti ala awu mingi so ayeke voro Nzapa nga na akoli so ayeke akota zo ti gbata ni, na ala sara si a sara ye ti ngangu+ na Paul nga na Barnabas na ala tomba ala na sese ti ala. 51 Paul na Barnabas apika sese ti gere ti ala na azo ni na ala gue na Iconium.+ 52 Adisciple ni angbâ ti duti na ngia mingi+ nga ti si na yingo vulu.
14 Na Iconium, Paul na Barnabas alï na yâ ti synagogue ti aJuif na ala sara tënë na mbeni lege so asara si aJuif nga na aGrec mingi mingi aga azo so amä na bê. 2 Me aJuif so amä na bê pëpe apusu azo ti amara na terê ti aita ni na ala buba li ti ala ti ke aita ni.+ 3 Tongaso ala ninga mingi na ndo so, ala sara tënë na mbeto pëpe na lege ti komandema so ala wara na mbage ti Jéhovah,* lo so asara si na lege ti ala, afä nga na aye ti kpene asi ti fa so lo yeda na tënë ti kota nzobe ti lo so ala yeke fa.+ 4 Me yâ ti gbâ ti azo ti gbata ni akangbi: ambeni ayeke ti aJuif na ambeni ayeke ti abazengele ni. 5 Azo ti amara, aJuif nga na amokonzi ti ala atara ti sara ye ti kamene na ala nga ti bo ala na tênë.+ 6 So a sara tënë ni na ala awe, ala kpe ala gue na yâ ti agbata ti Lycaonie, Lystres, Derbé nga na ando so angoro ni;+ 7 kâ, ala ngbâ ti fa nzoni tënë.
8 Na Lystres, mbeni koli ayeke dä so aduti, na so gere ti lo abuba. A dü lo na ni tongaso, lo tambela lâ oko pëpe. 9 Koli so ayeke mä Paul so ayeke sara tënë. Paul abâ gï yâ ti lê ti lo, tongana lo bâ so koli so ayeke na mabe ti tene a sava lo,+ 10 Paul atene na kota go: “Londo mo luti na ndö ti gere ti mo.” Tongaso, koli ni ahuru na lo komanse ti tambela.+ 11 Tongana gbâ ti azo ni abâ ye so Paul asara, ala yâa go ti ala na nduzu, na ala sara tënë na yanga ti kodro ti azo ti Lycaonie ni, ala tene: “Anzapa amû terê ti azo na ala descend na popo ti e!”+ 12 Ala iri Barnabas atene lo yeke Zeus, me ti Paul ala tene lo yeke Hermès, ndali ti so lo la lo yeke mû li ni ti sara tënë. 13 Prêtre ti Zeus ni, so temple ti lo ayeke na yanga ti lingo na yâ ti gbata ni, amû akoli-bagara nga na gbâ ti akugbe so a leke ni pendere tongana acouronne, na lo ga na ni na yanga ti gbagba ti gbata ni na lo ye ti mû asandaga, lo na gbâ ti azo ni.
14 Me tongana abazengele Barnabas na Paul amä tënë so, ala suru abongo ti ala na ala kpe ala lï na popo ti gbâ ti azo ni, ala dekongo ala tene: 15 “Azo, ala yeke sara aye so ngbanga ti nyen? E nga kue e yeke azo so ayeke na a-oko wokongo tongana ala,+ na e yeke fa nzoni tënë na ala ti tene ala zia lege ti aye so, so ayeke asenge senge ye, na ala ga na mbage ti Nzapa so ayeke na fini, lo so asara yayu, sese, ngu-ingo na aye kue so ayeke na yâ ni.+ 16 Na yâ ti angoi so ahon, lo zia lege na amara kue ti mû alege ti bê ti ala,+ 17 atâa so lo ngbâ gï tongaso pëpe, me lo fa mbeni tënë ti témoin na ndö ti lo+ na lege ti anzoni ye so lo sara na mungo na ala ngu-nzapa so alondo na nduzu, angoi so alê ti kobe ayeke lë dä mingi+ nga na akobe mingi mingi na lo sara si ngia asi bê ti ala.”+ 18 Me atâa atënë ti ala so kue, a yeke ngangu mingi na ala ti kanga lege na gbâ ti azo ni ti mû sandaga na ala.
19 Me aJuif alondo na Antioche nga na Iconium aga na ala handa gbâ ti azo so,+ na azo ni abo Paul na tênë, ala gboto lo na sese juska ala zia lo na gigi ti gbata ni, ala bâ ti ala atene lo kui awe.+ 20 Me tongana adisciple aga angoro lo, lo londo lo lï na yâ ti gbata ni. Na ndade ni, lo na Barnabas azia ndo ni na ala gue na Derbé.+ 21 Na peko ti so ala fa nzoni tënë na yâ ti gbata so na ala sara gbâ ti adisciple awe, ala kiri na Lystres, na Iconium nga na Antioche. 22 Kâ ala kpengba adisciple* ni+ na ala wa ala mingi ti ngbâ na yâ ti mabe nga ala tene: “A lingbi e hon na yâ ti aye ti vundu mingi si e lï na yâ ti Royaume ti Nzapa.”+ 23 Na ndö ni, ala zia a-ancien na ala na yâ ti congrégation oko oko.+ Tongana ala sambela na ala mû jeûne awe,+ Paul na Barnabas azia ala na tïtî Jéhovah,* lo so azo so amä na bê na lo awe.
24 Ala fâ yâ ti Pisidie na ala si na Pamphylie.+ 25 Na peko ti so ala tene tënë ti Nzapa na Pergé awe, ala descend na Attalie. 26 Kâ, ala mû bateau ala gue na Antioche. A yeke lani na ndo so la si, na lege ti kota nzobe ti Nzapa, a mû kusala ti lo na ala, kusala so ala sara ni fadeso kue awe.+
27 Tongana ala si, ala bungbi congrégation ni, na ala fa peko ti gbâ ti aye so Nzapa asara na lege ti ala, nga so lo zi lege na amara ti mä na bê.+ 28 Tongaso ala ngbâ na terê ti adisciple ni aninga.
15 Ambeni koli alondo na Judée aga na ala to nda ti fa tënë so na aita, ala tene: “Tongana ala fâ ganza a lingbi na ngobo so Moïse afa so pëpe,+ a lingbi ti sö ala pëpe.” 2 Me na peko ti kota papa nga na kota dengo gaba so alondo na popo ti Paul na Barnabas na akoli ni so, a leke ti tene Paul na Barnabas nga na ambeni zo na popo ti ala amonté ti bâ abazengele nga na a-ancien so ayeke na Jérusalem+ na ndö ti tënë* so.
3 Tongaso, na peko ti so congrégation ni azia ala na lege kete awe, akoli so ague ti ala, ala fâ yâ ti Phénicie nga na Samarie na ala yeke fa oko na oko tongana nyen azo ti amara achangé lege ti ala si ala ga na Nzapa, na tënë ti ala ni ayeke mû ngia mingi na aita ni kue. 4 Tongana ala si na Jérusalem, congrégation ni, abazengele nga na a-ancien ayamba ala nzoni. Ala fa peko ti gbâ ti aye so Nzapa asara na lege ti ala. 5 Me ambeni na popo ti ala so ayeke ti secte ti aFarizien so aga azo so amä na bê awe alondo na ndö ti angende ti ala na ala tene: “A yeke nzoni a fâ ala na ganza na a hunda na ala ti bata Ndia ti Moïse.”+
6 Tongaso, abazengele na a-ancien abungbi terê ti ala ti bâ tënë so. 7 Tongana ala dë gaba ngangu mingi awe, Pierre alondo na lo tene na ala: “Aita, ala hinga nzoni so na tongo nda ni Nzapa asoro mbi na popo ti ala si na lege ti mbi azo ti amara amä nzoni tënë so na ala mä na bê.+ 8 Nzapa, so ahinga bê ti zo,+ afa polele so lo yeda na ala na lege so lo mû na ala yingo vulu+ tongana ti so lo mû ni lani na e nga so. 9 Lo zia kangbi na popo ti e na ala oko pëpe,+ me lo sukula bê ti ala na lege ti mabe.+ 10 Tongaso, ngbanga ti nyen la ala yeke zia Nzapa na tara na ziango na ndö ti go ti adisciple ni mbeni joug+ so même e na akotara ti e kue e yô ni gbä so?+ 11 Me, e yeke ti e na beku so a yeke sö e na lege ti kota nzobe ti Seigneur Jésus+ tongana ti azo so nga.”+
12 Na mango tënë so, azo ni kue aduti kpô, na ala komanse ti mä Barnabas na Paul so ayeke fa peko ti gbâ ti afä nga na aye ti kpene so Nzapa asara na lege ti ala na popo ti amara. 13 Tongana ala hunzi ti sara tënë awe, Jacques akiri tënë, atene: “Aita, ala mä mbi si. 14 Syméon+ afa kue awe tongana nyen Nzapa abi lê ti lo ti kozoni na mbage ti azo ti amara ti soro na popo ti ala mbeni bungbi ti azo ndali ti iri ti lo.+ 15 Atënë ti ambeti ti aProphète amä terê na tënë so, gï tongana ti so Mbeti ti Nzapa atene: 16 ‘Na peko ti aye so, mbi yeke kiri ande, na mbi yeke kiri ti yâa na nduzu tente* ti David so atï na sese. Mbi yeke kiri ti leke ando so abuba dä, nga mbi yeke sara si a kiri a ga tongana ti kozo, 17 si tanga ti ala so angbâ na popo ti azo so alingbi ti gi Jéhovah* na bê ti ala kue, ala legeoko na azo ti amara kue, azo so iri ti mbi ayeke na ndö ti ala. So ayeke tënë ti yanga ti Jéhovah* la, lo so ayeke sara aye so,+ 18 aye so a hinga ni ândö giriri.’+ 19 Tongaso desizion* ti mbi ayeke ti tene e sara pëpe si li ti azo ti amara so ayeke changé lege ti ala ti ga na Nzapa aga kirikiri,+ 20 me e sara mbeti na ala ti tene na ala ti gbanzi terê ti ala na aye so aga sioni ndali ti ayanda,+ na lango-sioni,*+ na anyama so a pete go ti ala si ala kui, na mênë.+ 21 Biani, ti londo na angoi ti giriri, a yeke wara na yâ ti gbata oko oko azo so ayeke fa tënë na ndö ti ambeti ti Moïse, ngbanga ti so a yeke diko ambeti so na kota go na yâ ti asynagogue na lâ ti sabbat oko oko kue.”+
22 Na pekoni, abazengele na a-ancien legeoko na congrégation ni kue abâ so a yeke nzoni a tokua ambeni koli so a soro ala na popo ti ala ti tene ala gue na Antioche legeoko na Paul na Barnabas; ala tokua Judas, so a iri lo nga Barsabbas, na Silas,+ so ayeke akoli so ayeke mû li ni na popo ti aita ni. 23 Ala sara mbeti so na ala tokua ni na maboko ti aita so, ala tene:
“E abazengele na a-ancien, e aita ti ala, e tokua mbeti so na aita ti Antioche,+ ti Syrie na ti Cilicie so ayeke na popo ti amara: E bara ala! 24 E mä a tene so ambeni zo na popo ti e asara si li ti ala aga kirikiri na lege ti atënë ti yanga ti ala,+ na azo ni so atara ti futi ala,* atâa so e mû yanga oko na azo so pëpe, 25 e mä terê si yanga ti e kue ague oko, na e bâ so a yeke nzoni ti soro ambeni koli ti tokua ala na ala, legeoko na Paul na Barnabas, aita ti e so e ndoye ala mingi, 26 akoli so ayeda ti zia fini* ti ala na lê ti kuâ ndali ti iri ti Seigneur ti e Jésus Christ.+ 27 Tongaso, e tokua Judas na Silas si ala nga afa peko ti a-oko ye so na ala na yanga.+ 28 Yingo vulu+ nga na e wani abâ so a yeke nzoni a zia mbeni nengo kungba na ndö ti ala pëpe, gï aye so awe, so ayeke kota ye mingi: 29 ala gbanzi terê ti ala na aye so a mû na sandaga na ayanda,+ na mênë,+ na anyama so a pete go ti ala si ala kui+ nga na lango-sioni.*+ Tongana ala kpe aye so nzoni, ala yeke maï ande. Ala ngbâ nzoni!”
30 Tongaso, tongana a zia akoli so ti hon, ala descend na Antioche, ala bungbi groupe ti adisciple ni kue na ala mû mbeti ni na ala. 31 Na peko ti so a diko mbeti ni, bê ti ala ayeke na ngia ndali ti atënë ni so akpengba zo. 32 Ndali ti so Judas na Silas ayeke nga aprophète, ala sara gbâ ti adiskur ti wa aita ni nga ti kpengba ala.+ 33 Na peko ti so ala ngbâ na ndo so kete awe, aita ni azia ala ti kiri na siriri na mbage ti azo so atokua ala. 34 * —— 35 Me Paul na Barnabas angbâ ti ala aninga na Antioche, ala yeke fa ye na azo nga ala fa nzoni tënë na ndö ti tënë ti Jéhovah,* ala na ambeni zo mingi nga.
36 Ambeni lango na pekoni, Paul atene na Barnabas: “Fadeso,* zia e kiri e bâ aita na yâ ti agbata oko oko kue so e fa tënë ti Jéhovah* dä ti bâ wala ala duti tongana nyen.”+ 37 Ti Barnabas, lo ye gï ti mû Jean, so a iri lo nga Marc, ti tene lo na ala ague.+ 38 Me Paul abâ ti lo so a yeke na lege ni ti mû lo na terê ti ala pëpe, ndali ti so lo zia ala lani na Pamphylie lo hon, lo gue lani legeoko na ala ti sara kusala ni pëpe.+ 39 Ndali ti tënë so, mbeni ngangu papa alondo na popo ti ala, tongaso ala kangbi terê ti ala. Barnabas+ amû ti lo Marc na ala mû bateau ala gue na Chypre. 40 Paul asoro ti lo Silas. Tongana aita azia lo na tïtî Jéhovah* na kota nzobe ti lo awe, lo hon.+ 41 Paul ahon na yâ ti Syrie nga na Cilicie, lo kpengba acongrégation.
16 Paul asi na Derbé nga na Lystres.+ Mbeni disciple ayeke kâ so iri ti lo ayeke Timothée.+ Lo yeke molenge ti mbeni wali Juif so amä na bê, me babâ ti lo ayeke Grec. 2 Aita na Lystres nga na Iconium asara nzoni tënë ti lo mingi. 3 Paul atene so lo yeke na nzara ti mû Timothée na terê ti lo si ala gue. Tongaso, lo mû Timothée na lo fâ lo na ganza ndali ti aJuif so ayeke na ando ni so,+ ndali ti so ala kue ahinga so babâ ti lo ayeke Grec. 4 Tongana ala yeke hon na yâ ti agbata ni, ala yeke fa na aita ni peko ti ambela so abazengele nga na a-ancien so ayeke na Jérusalem amû ti tene ala sara ye alingbi na ni.+ 5 Tongaso acongrégation angbâ ti kpengba na yâ ti mabe na wungo ti aita ni ayeke gue na li ni lâ na lâ.
6 Na ndö ni, ala hon na yâ ti Phrygie nga na yâ ti kodro ti Galatie,+ ndali ti so yingo vulu ake na ala ti sara tënë so na yâ ti kodro-komanda ti Asie. 7 Nga, tongana ala descend na Mysie, ala sara ngangu ti lï na Bithynie,+ me yingo ti Jésus amû lege na ala pëpe. 8 Tongaso ala hon na terê* ti Mysie ala descend na Troas. 9 Na bï ni, Paul abâ mbeni vision: mbeni koli ti Macédoine aluti si ayeke voro yanga na lo, atene: “Ga na Macédoine mo mû maboko na e.” 10 Gï so lo bâ vision ni awe, e gi lege ti lï na Macédoine, ndali ti so e ga ti bâ so Nzapa la airi e ti fa nzoni tënë na ala.
11 Tongaso e londo na Troas, e mû lê ti ngu-ingo ni na e kpe gï kpengo juska e si na Samothrace, me na ndade ni e si na Néapolis. 12 E londo na ndo so e gue na Philippes,+ mbeni gbata so ayeke na gbe ti Rome na so ayeke kota gbata ti sese ti Macédoine. E ngbâ na yâ ti gbata ni, na e sara ambeni lango kete na ndo so. 13 Na lâ ti Sabbat, e sigi na yanga ti gbagba ti gbata ni so ayeke na terê ti mbeni kota ngu, ndo so e bâ e tene mbeni ndo ti sambela ayeke dä. E duti na e komanse ti sara tënë na awali so abungbi fade na ndo ni so. 14 Mbeni wali ayeke dä so iri ti lo ayeke Lydie, lo yeke zo ti kango abongo ti violet, lo yeke zo ti gbata ti Thyatire+ nga mbeni wavorongo Nzapa. Lo yeke mä e nga Jéhovah* azi bê ti lo kota ti dengi mê na aye so Paul ayeke tene. 15 Tongana a batize lo, nga na azo ti da ti lo awe,+ lo voro yanga na e, lo tene: “Tongana ala bâ so mbi yeke be-ta-zo na Jéhovah,* ala ga ala duti na da ti mbi.” Lo sara kue si e gue na da ti lo.
16 Tongana e yeke gue na ndo ti sambela, mbeni maseka-wali so ayeke zo ti kua nga so ayeke na mbeni yingo na yâ ti lo, mbeni sioni yingo ti bango mbadi,+ atingbi na e. Lo yeke ga na gbâ ti aye na awa ti lo na lege so lo yeke fa gigi ti kekereke na azo. 17 Maseka-wali ni angbâ lakue ti mû peko ti e na Paul na lo yeke dekongo, lo tene: “Akoli so ayeke angbâa ti Nzapa so ayeke na nduzu na ndö ti aye kue,+ akoli so ayeke fa na ala lege ti warango salut.” 18 Lo ngbâ gï ti sara tongaso na yâ ti alango mingi. Na nda ni, Paul awoko na tënë ni awe si lo tourné, lo tene na yingo ni: “Mbi mû yanga na mo na iri ti Jésus Christ ti sigi na yâ ti wali so.” Na yingo ni asigi na yâ ti lo tâ gï na l’heure ni so.+
19 Tongana awa ti lo abâ so lege ti warango aye ti ala ni akanga awe,+ ala zia maboko na ndö ti Paul na Silas na ala gboto ala si ala gue na ala na gara na ndo ti amokonzi.+ 20 Tongana ala gue na ala na gbele azo ti komande ti gbata ni, ala tene: “Akoli so ayeke bi wusuwusu mingi na yâ ti gbata ti e,+ ala yeke aJuif, 21 na ala yeke fa ambeni ngobo so ndia amû lege na e ti yeda na ni pëpe nga ti sara ye alingbi na ni pëpe, ndali ti so e yeke aRomain.” 22 Na gbâ ti azo ni alondo na terê ti ala. Na peko ti so azo ti komande ti gbata ni azi abongo na terê ti ala na ngangu awe, ala mû yanga ti tene a pika ala na keke.+ 23 Tongana a pika ala mingi awe, ala bi ala na da ti kanga, na ala mû yanga na zo ti batango da ti kanga ni ti bâ ndo na ndö ti ala nzoni.+ 24 So a mû yanga na lo tongaso, lo bi ala na da ti kanga ti yâ ni kâ na lo kanga gere ti ala ngangu na yâ ti olombo.
25 Me a si na bê ti bï tongaso, Paul na Silas ayeke sambela na ala yeke he bia ti sepela Nzapa.+ Ambeni zo ti kanga ni ayeke mä go ti ala. 26 Mo ye ti bâ, sese ayengi ngangu, tongaso agere ti da ti kanga ni ayengi. Nga, ayanga-da ni kue azi gï hio tongaso, na achaîne so a kanga na ala kue so azi atï.+ 27 So zo ti batango da ti kanga ni azingo na lango si lo bâ so ayanga ti da ti kanga ni azi, lo gboto épée ti lo na lo ye ti fâ terê ti lo, lo bâ lo tene azo ti kanga ni akpe awe.+ 28 Me Paul adekongo na kota go, lo tene: “Sara sioni na terê ti mo pëpe, e kue la ge so!” 29 Tongaso zo ti batango da ti kanga ni ahunda ti tene a ga na lo wâ, lo lï na yâ ti da ni na loro, terê ti lo ayeke dö dongo, lo tï na gbe ti Paul na Silas. 30 Lo mû ala lo sigi na ni na lo tene: “Akota zo, a lingbi mbi sara nyen si a sö mbi?” 31 Ala tene: “Mä na bê na Seigneur Jésus na a yeke sö ande mo, mo na azo ti da ti mo.”+ 32 Ala fa tënë ti Jéhovah* na lo nga na azo kue so ayeke na yâ ti da ti lo. 33 Lo mû ala na l’heure ni so na bï ni, lo sukula akä ti ala. Gï na pekoni, a batize lo na azo ti da ti lo kue.+ 34 Lo ga na ala na yâ ti da ti lo, lo zia kobe na ndö ti table na devant ti ala, na terê ti lo anzere mingi, lo na azo ti da ti lo kue ndali ti so lo mä na bê na Nzapa fadeso awe.
35 Tongana ndo ahan awe, azo ti komande ti gbata ni atokua aturugu ti lapolice ti tene na lo: “Mo zi akoli so.” 36 Zo ti batango da ti kanga ni afa peko ti atënë ti ala ni na Paul, lo tene: “Azo ti komande ti gbata ni atokua azo ti tene azi ala use kue. Ni la, ala sigi ala gue na siriri.” 37 Me Paul atene na ala: “Ala pika e na lê ti azo, e so a dë ngbanga fade na li ti e pëpe, e so e yeke aRomain,+ na ala bi e na da ti kanga. Na fadeso ala ye ti zia e na gigi na hondengo ni? E yeke sigi ape! Zia ala wani aga asigi na e.” 38 Aturugu ti lapolice ni afa peko ti atënë so na azo ti komande ni. Tongana azo ti komande ni amä so Paul na Silas ayeke aRomain, mbeto agbu ala mingi.+ 39 Tongaso, ala ga ala voro yanga na Paul na Silas, na tongana ala sigi na ala awe, ala hunda na ala ti zia gbata ni ti hon. 40 Ala sigi na da ti kanga ni na ala gue na da ti Lydie, tongana ala bâ aita, ala wa aita ni,+ na pekoni ala hon.
17 Ala hon na yâ ti Amphipolis nga na Apollonie na ala si na Thessalonique.+ Mbeni synagogue ti aJuif ayeke kâ. 2 Tongana ti so Paul ayeke sara ka lakue,+ lo lï na yâ ti synagogue ni na ala, na yâ ti alango ti sabbat ota lo mû Mbeti ti Nzapa si lo pika na patara na ala,+ 3 lo zi nda ti tënë ni nga lo fa na ala na lege ti atënë ti yâ ti Mbeti ti Nzapa so a lingbi fade Christ abâ pasi+ na lo zingo na kuâ.+ Na Paul atene: “So Christ ni la, Jésus so mbi yeke fa tënë ti lo na ala.” 4 Ye ti peko ni ayeke so ambeni na popo ti ala aga azo so amä na bê na ala bungbi oko na Paul na Silas.+ A-Grec mingi mingi so avoro Nzapa nga na gbâ ti awali so iri ti ala awu aga nga azo so amä na bê.
5 Me kota bê asara aJuif,+ tongaso ala mû na terê ti ala ambeni sioni koli na popo ti azo so ayeke fono gï senge senge na gara ni, ala bungbi terê ti ala na ala komanse ti bi wusuwusu na yâ ti gbata ni. Ala tuku na ndö ti da ti Jason na ala gi lege ti gbu Paul na Silas ti ga na ala na mbage ti ambumbuse zo so. 6 Tongana ala wara Paul na Silas pëpe, ala gboto Jason nga na ambeni ita, ala gue na ala na amokonzi ti gbata ni, ala dekongo, ala tene: “Akoli so, so abi wusuwusu na ndö ti sese kue so azo ayeke dä, ala si na e ge nga awe,+ 7 na Jason ayamba ala nzoni tongana agene ti lo. Akoli so kue asara ye nde na ambela so César amû, ala tene so mbeni gbia nde ayeke dä, Jésus.”+ 8 Tënë ti ala ni abi tomboka na li ti gbâ ti azo ni nga na amokonzi ti gbata ni so amä atënë so. 9 A yeke gï na peko ti so Jason nga na tanga ti azo ni afuta mbeni kota nginza awe la si a zia ala ti gue.
10 Hio na bï, aita ni atokua Paul na Silas na Bérée, tongana ala si kâ, ala lï na yâ ti synagogue ti aJuif. 11 A-Juif ti Bérée ayeke azo so bibe ti ala ayeke nzoni ahon ti ala ti Thessalonique, ndali ti so ala yeke tâ nduru ti yeda na tënë ni, lango oko oko ala yeke gi nda ti Mbeti ti Nzapa nzoni ti bâ wala aye so a fa na ala ayeke tongaso biani. 12 Tongaso ala mingi aga azo so amä na bê, gbâ ti awali Grec so iri ti ala awu mingi nga gbâ ti akoli aga azo so amä na bê. 13 Me tongana aJuif ti Thessalonique amä so Paul afa nga tënë ti Nzapa na Bérée, ala ga ala pusu gbâ ti azo ni ti londo na tënë, nga ala bi tomboka na li ti ala.+ 14 Tongaso, hio aita azia Paul ahon ti gue na ngu-ingo.+ Me Silas na Timothée angbâ ti ala na ndo so. 15 Me, ala so ague oko na Paul ague na lo juska na Athènes. Na peko ti so Paul amû yanga na ala ndali ti Silas na Timothée+ ti sara kue ti ga hio na terê ti lo, ala zia Paul ala kiri.
16 Na ngoi so Paul ayeke ku ala na Athènes, bê ti lo akomanse ti son* na bango ayanda so asi singo na yâ ti gbata ni. 17 Tongaso lo komanse ti pika patara na yâ ti synagogue ni na aJuif nga na ambeni zo so avoro Nzapa. Nga lâ oko oko, na lê ti gara ni, lo yeke pika patara na azo so ayeke duti na ndo so. 18 Me ambeni Épicurien nga na aStoïcien akomanse ti dë gaba na lo. Ambeni ayeke tene: “Zo ti dikongo kpere-kpere so aye ti tene nyen?” Ambeni nga atene: “Lo kpa mbeni zo so ayeke fa tënë ti anzapa nde.” Ala tene tongaso ndali ti so Paul ayeke fa nzoni tënë na ndö ti Jésus nga na ti zingongo ti akuâ.+ 19 Tongaso ala zia maboko na ndö ti Paul, ala gue na lo na Aréopage, na ala tene: “E lingbi ti hinga tënë mbilimbili na ndö ti fini fango ye so mo yeke sara tënë ni so? 20 Ndali ti so mo yeke ga na ambeni ye so ayeke fini ye na mê ti e. Ni la e ye ti hinga nda ti aye ni so mbilimbili.” 21 Biani, azo ti Athènes kue nga na awande so ayeke kâ* ayeke mû ngoi so ala duti senge ti sara na mbeni ye nde pëpe me gï ti fa mbeni fini tënë wala ti mä mbeni fini tënë. 22 Paul aluti na milieu ti Aréopage+ ni na lo tene:
“Azo ti Athènes, mbi bâ so na yâ ti aye kue, ala la si ala yeke kpe mbeto ti anzapa mingi* ahon tanga ti azo kue.+ 23 Na tapande, na ngoi so mbi yeke hon na lege na mbi yeke bâ mbilimbili aye so ala yeke voro, mbi bâ nga mbeni gbalaka so a sara mbeti so na terê ni: ‘So ti mbeni nzapa so e hinga lo pëpe.’ Tongaso, nzapa so ala yeke voro lo me ala hinga lo pëpe so, a yeke lo la si mbi yeke fa lo na ala so. 24 Nzapa so asara dunia nga na aye kue so ayeke na yâ ni, lo so biani lo yeke Seigneur ti yayu na ti sese,+ lo lango pëpe na yâ ti atemple so maboko ti zo la asara ni,+ 25 nga a yeke maboko ti azo la si ayeke sara kua na lo pëpe mo bâ mo tene lo yeke na bezoin ti mbeni ye,+ ngbanga ti so lo wani la lo mû na azo kue fini, pupu so ala yeke wu+ nga na aye kue. 26 Na lege ti zo oko,+ lo sara mara oko oko kue ti azo ti duti na lê ti sese kue,+ lo zia angoi so lo fa awe nga na akatikati ti ndo so azo alingbi ti lango dä,+ 27 tongaso si ala gi Nzapa, même ala gi lo na tarango ndo na ala wara lo biani,+ atâa so, ti tâ tënë ni, lo yeke yongoro pëpe na e oko oko kue. 28 Ndali ti lo la e yeke na fini, e yeke tambela na e yeke dä, legeoko tongana ambeni wasungo suma-tene ti ala atene: ‘E nga kue e yeke amolenge* ti lo.’
29 “Tongaso, so e yeke amolenge* ti Nzapa so,+ a lingbi e tene na bê ti e pëpe so Nzapa akpa lor, wala argent, wala tênë, wala mbeni ye so a leke pendere na lege ti kode nga na gbungo li ti zo.+ 30 Ti tâ tënë ni, Nzapa akanga lê na ndö ti angoi so ala hinga ye lani pëpe so,+ me fadeso lo fa na azo kue na ndo kue so a lingbi ala changé bê ti ala, 31 ngbanga ti so lo zia mbeni lango so na yâ ni lo leke na bê ti lo awe ti fâ na lege ti mbilimbili ngbanga+ ti sese kue so azo ayeke dä na lege ti mbeni koli so lo soro lo, na lo mû mbeni tâ beku na azo kue ti zia bê dä na lege so lo zingo koli so na kuâ.”+
32 Biani, tongana ala mä tënë ti zingongo ti akuâ, ambeni akomanse ti he ndo,+ na ambeni atene: “E yeke mä mo ande na ndö ti tënë so mbeni lâ.” 33 Tongaso Paul azia ala lo hon, 34 me ambeni zo na popo ti ala abungbi oko na Paul na ala ga azo so amä na bê. Na popo ti ala, a yeke wara Dionysius, mbeni juge na da-ngbanga ti Aréopage ni, mbeni wali so iri ti lo ayeke Damaris nga na ambeni zo ni.
18 Na peko ti ye so, Paul azia Athènes lo gue na Corinthe. 2 Lo wara mbeni Juif so iri ti lo ayeke Aquila,+ a dü lo na kodro ti Pont. Lo na wali ti lo Priscille alondo na Italie ala ga ade ti ninga pëpe, ngbanga ti so Claude amû lani yanga na aJuif kue ti zia gbata ti Rome. Tongaso Paul ague na ndo ti ala, 3 ngbanga ti so lo na ala ayeke sara oko kua, lo ngbâ na da ti ala lo na ala ayeke sara kua, ndali ti so ala yeke azo ti lekengo atente.+ 4 Na lâ ti sabbat+ oko oko Paul ayeke mû diskur* na yâ ti synagogue+ na lo yeke gi ti ga na aJuif nga na aGrec ti yeda na tënë ni.
5 Tongana Silas+ na Timothée+ alondo na Macédoine ala ga awe, Paul akomanse ti mû ngoi ti lo kue na tënë ni, lo yeke sara tënë na aJuif ti fa so Jésus ayeke Christ.+ 6 Me tongana ala ngbâ gï ti ke tënë ni na ti tene asioni tënë, Paul ayengi yâ ti abongo ti lo+ na lo tene na ala: “Mênë ti ala angbâ na li ti ala.+ Tënë oko ayeke na li ti mbi pëpe.+ Ti fadeso mbi yeke gue na mbage ti azo ti amara.”+ 7 Tongaso lo zia ndo so,* lo gue lo lï na da ti mbeni koli so iri ti lo ayeke Titius Justus, mbeni zo ti vorongo Nzapa so da ti lo atingbi na synagogue ni. 8 Me Crispus,+ mokonzi ti synagogue ni, aga mbeni zo so amä na bê na Seigneur, na azo ti da ti lo kue asara tongaso. Azo ti Corinthe mingi so amä tënë ni akomanse ti mä na bê nga a batize ala. 9 Nga, na bï, Seigneur asara tene na Paul na lege ti mbeni vision, atene: “Sara mbeto pëpe, ngbâ gï ti fa tënë ni, kanga yanga ti mo pëpe, 10 ndali ti so mbi yeke na terê ti mo+ na mbeni zo alingbi ande ti tï na ndö ti mo ti sara sioni na mo pëpe; mbi yeke na azo mingi na yâ ti gbata so.” 11 Tongaso lo ngbâ na ndo so ngu oko na nze omene, lo yeke fa tënë ti Nzapa na popo ti ala.
12 So Gallion ayeke proconsul* ti Achaïe, aJuif amä terê, ala londo na terê ti Paul na ala gue na lo na devant ti ngende ti fango ngbanga, 13 ala tene: “Koli so ayeke ga na azo ti voro Nzapa na mbeni lege so ague nde na ndia.” 14 Me so Paul aye ti zi yanga ti sara tënë, Gallion atene na aJuif ni: “Biani, tongana a yeke fade ndali ti mbeni ye so ayeke na lege ni pëpe wala ndali ti mbeni ye ti sioni, ka a yeke na lege ni ti tene mbi kanga bê mbi duti kpô mbi mä ala. 15 Me tongana a yeke adengo gaba na ndö ti atënë, na ndö ti airi nga na ndö ti ndia na popo ti ala,+ ala wani ala bâ lege ni. Mbi ye ti duti juge ti aye tongaso pëpe.” 16 Na ndö ti tënë so, lo tomba ala na devant ti ngende ti fango ngbanga ni. 17 Tongaso ala kue azia maboko na ndö ti Sosthène+ mokonzi ti synagogue ni na ala komanse ti pika lo na devant ti ngende ti fango ngbanga ni. Me Gallion ayôro terê ti lo oko pëpe na yâ ti aye so.
18 Me, na peko ti so Paul akiri angbâ na ndo so alango mingi, lo tene na aita ni ti ngbâ nzoni na lo mû bateau ti gue na Syrie, Priscille na Aquila ague legeoko na lo. Na Cenchrées,+ a fâ fade kuä ti li ti lo nduru, ndali ti so lo mû lani mbeni zendo. 19 Tongaso ala si na Éphèse, na Paul azia ala na ndo so. Me lo lï na yâ ti synagogue na lo pika patara na aJuif.+ 20 Atâa so ala ngbâ ti hunda lo ti kiri ti duti na ala aninga, lo yeda pëpe, 21 me lo tene na ala ti ngbâ nzoni na lo tene: “Mbi yeke kiri na mbage ti ala ande tongana Jéhovah* aye.” Lo londo na Éphèse, lo mû lê ti ngu-ingo ni 22 na lo descend na Césarée. Lo monté* lo bara congrégation ni, na pekoni lo descend na Antioche.+
23 Tongana lo duti na ndo so teti kete ngoi awe, lo zia ndo ni lo gue na ando nde nde na yâ ti kodro ti Galatie na ti Phrygie,+ lo yeke kpengba adisciple kue.+
24 Mbeni Juif asi na Éphèse, iri ti lo ayeke Apollos,+ a dü lo na Alexandrie. Lo yeke mbeni koli so ahinga ti sara tënë. Lo hinga tënë ti Mbeti ti Nzapa mingi. 25 A fa na koli so tënë ti Jéhovah,* ndali ti so yingo ayeke tongana wâ na yâ ti terê ti lo, lo yeke sara tënë na lo yeke fa aye na ndö ti Jésus tâ na lege ni, me lo hinga gï batême ti Jean. 26 Koli so akomanse ti fa tënë ti Nzapa na mbeto pëpe na yâ ti synagogue ni. Na ngoi so Priscille na Aquila+ amä lo, ala mû lo na terê ti ala na ala kiri azi nda ti lege ti Nzapa na lo nzoni mingi ahon ti kozo. 27 Nga, ndali ti so lo ye ti fâ ngu ti gue na Achaïe, aita asû mbeti na adisciple na ala wa ala ti yamba lo nzoni. Tongaso, na ngoi so lo si kâ, lo mû maboko mingi na ala so amä na bê awe ndali ti kota nzobe ti Nzapa. 28 Na bê ti lo kue, lo yeke fa polele na lê ti azo so tënë ti aJuif ayeke wataka, lo mû atënë na yâ ti Mbeti ti Nzapa ti fa na ala so Jésus ayeke Christ.+
19 Na peko ti aye so, tongana Apollos+ ayeke na Corinthe, Paul ahon na yâ ti sese ni, lo si na Éphèse.+ Kâ, lo wara ambeni disciple, 2 si lo hunda ala, lo tene: “Ala wara lani yingo vulu na ngoi so ala ga azo so amä na bê?”+ Ala tene na lo: “E mä même tënë ti mbeni yingo vulu lâ oko pëpe.” 3 Lo hunda ala: “Ka a batize ala na batême wa?” Ala tene: “Na batême ti Jean.”+ 4 Paul atene: “Jean abatize lani azo na batême so afa so ala changé bê ti ala,+ lo tene na azo ni ti mä na bê na lo so ayeke ga na peko ti lo,+ so ti tene Jésus.” 5 Tongana ala mä tënë so, a batize ala na iri ti Seigneur Jésus. 6 Tongana Paul azia maboko ti lo na ndö ti ala, yingo vulu aga na ndö ti ala+ na ala komanse ti sara tënë na ayanga ti kodro nde nde nga ti tene aprophétie.+ 7 Ala kue ayeke akoli 12 tongaso.
8 Paul alï na yâ ti synagogue,+ lo sara tënë na mbeto pëpe nze ota, lo yeke mû diskur nga lo yeke pika patara ti ga na azo ti yeda na tënë so lo yeke fa na ndö ti Royaume ti Nzapa.+ 9 Me tongana ambeni angbâ gï ti sara kpengba-li na ala mä na bê pëpe, ala yeke sara asioni tënë ti Lege ni+ na gbele gbâ ti azo ni, Paul agboto terê ti lo na popo ti ala+ na lo zi adisciple ni yamba na popo ti azo ni. Lâ na lâ, lo yeke sara diskur na yâ ti da ti ekole ti Tyrannus. 10 Lo sara tongaso na yâ ti ngu use, si azo kue so alango na kodro-komanda ti Asie amä tënë ti Seigneur, aJuif nga na aGrec.
11 Nzapa angbâ ti sara akota kusala ti ngangu na lege ti Paul,+ 12 ni la azo ayeke mû ayanga ti bongo nga na abongo ti kua so andu terê ti lo ala gue na ni na azo ti kobela,+ kobela ti azo ni ahunzi nga asioni yingo asigi na yâ ti ala.+ 13 Me ambeni zo na popo ti aJuif so ayeke tambela na ando nde nde nga so kua ti ala ayeke ti tombango asioni yingo atara ti di iri ti Seigneur Jésus na ndö ti azo so asioni yingo ayeke na yâ ti ala, ala tene: “Mbi mû yanga na ala na ngangu na iri ti Jésus so Paul ayeke fa tënë ti lo.”+ 14 Ambeni molenge ti Scéva, mbeni Juif so ayeke prêtre-mokonzi, ayeke dä. Li ti ala ayeke mbasambala na ala yeke sara kua ni so. 15 Me sioni yingo ni akiri tënë na ala, atene: “Mbi hinga Jésus+ na mbi hinga Paul.+ Me ala, ala yeke azo wa?” 16 Na ndö ti tënë so, koli ni so sioni yingo ayeke na yâ ti lo ahuru atï na ndö ti ala, lo hon ala oko na oko na ngangu si ala kpe ala sigi na yâ ti da ni terê ti ala senge na akä na terê ti ala. 17 Azo kue amä tënë ti ye so, aJuif nga na aGrec so alango na Éphèse. Mbeto agbu ala kue nga azo angbâ ti gonda iri ti Seigneur Jésus. 18 Azo mingi na popo ti ala so aga azo so amä na bê ayeke ga, ala yeke fa na gigi aye so ala yeke sara lani na ala yeke tene ni dandara. 19 Biani, gbâ ti azo so ayeke sara lani aye ti magie aga na ambeti ti ala legeoko, ala zö ni na lê ti azo kue.+ A diko ngere ni na a bâ so a lingbi na alê ti nginza ti argent saki bale-oku. 20 A yeke tongaso si, na ngangu, tënë ti Jéhovah* angbâ ti gue na li ni nga ti hon na ngangu.+
21 Tongana aye so kue ahunzi awe, Paul aleke na bê ti lo ti tene tongana lo hon na yâ ti Macédoine+ na Achaïe awe, lo yeke gue na Jérusalem.+ Lo tene: “Tongana mbi si kâ, a yeke nzoni mbi bâ Rome nga.”+ 22 Tongaso, na popo ti azo so ayeke mû maboko na lo, lo tokua use na Macédoine, Timothée+ na Éraste.+ Me lo wani lo ngbâ aninga kete na yâ ti kodro-komanda ti Asie.
23 Na ngoi ni so, mbeni kota wusuwusu+ alondo ndali ti tënë ti Lege ni+ so. 24 Mbeni koli ayeke dä, iri ti lo ayeke Démétrius, lo yeke zo ti lekengo aye na argent. Na lekengo akete temple ti Artémis na argent, lo sara si azo so ahinga ti sara kua ti maboko nzoni awara ye mingi.+ 25 Lo bungbi ala nga na azo so ayeke sara mara ti akua ni so, si lo tene: “Azo, ala hinga nzoni so a yeke na lege ti kua so si aye ti e ayeke maï. 26 Ala bâ na ala mä tongana nyen gï na Éphèse pëpe,+ me même na yâ ti mingi ti ando ti kodro-komanda ti Asie kue, Paul so aga na gbâ ti azo ti yeda na tënë ti lo na lo sara si ala wara mbeni bango ndo nde, na tenengo so anzapa so azo aleke ni na maboko so ayeke anzapa la pëpe.+ 27 Na ndö ni, kpale ni ayeke gï pëpe na ndö ti kua ti e so iri ni ayeke buba ande, me nga so a yeke bâ ande temple ti kota nzapa-wali Artémis tongana senge ye. Même Artémis so azo ti kodro-komanda ti Asie kue nga na ti sese so azo ayeke dä ayeke voro lo so, a yeke zi ande gloire ti lo.” 28 Na mango tënë so, ngonzo agbu akoli so ngangu si ala komanse ti dekongo: “Artémis ti azo ti Éphèse ayeke kota!”
29 Tongaso wusuwusu amû yâ ti gbata ni kue. Azo ni kue alï legeoko na ngangu na yâ ti kota da ti ngia ni, ala gbu na ngangu na terê ti ala Gaïus nga na Aristarque,+ azo ti Macédoine so ayeke tambela legeoko na Paul. 30 Ti Paul, lo ye ti gue ti lï na yâ ti kota da ni na peko ti azo ni, me adisciple azia lege na lo pëpe. 31 Même ambeni na popo ti azo so ayeke na li ti amatanga ni nga na angia ni, ala so ayeke na nzoni bê na mbage ti Paul, atokua ndo na lo na ala voro lo ti tene lo lï na yâ ti kota da ti ngia ni pëpe si sioni awara lo pëpe. 32 Biani, ambeni ayeke dekongo na mbeni tënë ge na ambeni ayeke dekongo na mbeni tënë kâ, ndali ti so wusuwusu ayeke na popo ti azo ni so abungbi, na mingi ti ala ahinga ndani so ala bungbi fade na ndo so pëpe. 33 Tongaso, ala sigi na Alexandre na popo ti gbâ ti azo ni na aJuif apusu lo na devant na ngangu. Alexandre asara maboko ti lo na lo ye ti sara tënë na gbele azo ni. 34 Me tongana ala hinga so lo yeke mbeni Juif, gï oko dekongo ni akiri alondo na popo ti azo ni kue, ala dekongo ngbonga use tongaso, ala tene: “Artémis ti azo ti Éphèse ayeke kota!”
35 Na nda ni, tongana kota zo ti gbata ni akaï gbâ ti azo ni so awe, lo tene: “Azo ti Éphèse, zo wa biani na popo ti azo ahinga pëpe so gbata ti Éphèse ayeke gbata ti batango temple ti kota Artémis nga na statue so alondo na yayu si atï? 36 So zo alingbi ti dë kite na tënë ni so pëpe so, a yeke ti ala ti duti kpô na ti sara ye na loro pëpe. 37 Ala ga na azo so ge senge senge, azo so ayeke azo ti nzingo aye na yâ ti temple pëpe nga azo ti zongango nzapa-wali ti e pëpe. 38 Ni la, tongana Démétrius+ nga na azo so ahinga ti sara kua ti maboko nzoni so ayeke na terê ti lo ayeke na tënë na mbeni zo, alango ti fango ngbanga ayeke dä, aproconsul* ayeke nga dä. Zia ala dë mbeti na terê ti mba. 39 Me tongana ala yeke gi mbeni tënë nde na ti so, a yeke nzoni a bâ tënë ni na ngoi ti bungbi so a yeke sara ka lakue. 40 Biani, tongana e sara hange pëpe na yâ ti ye so asi laso so, a yeke bi tënë na li ti e ande a tene so e la e yeke gi ti kinda gouvernement, ngbanga ti so mbeni ye ti fa nda ti bungbingo ti azo so ayeke sara wusuwusu so ayeke dä pëpe.” 41 So lo sara tënë so awe, lo tene na bungbi ti azo ni ti gue.
20 Na peko ti so wusuwusu ni akaï awe, Paul atokua ti iri adisciple ni ti ga. Na tongana lo wa ala nga lo tene na ala ti ngbâ nzoni, lo mû lege ti gue na Macédoine. 2 Na peko ti so lo hon na yâ ti ando ni so nga lo wa adisciple na atënë mingi, lo si na Grèce. 3 Lo sara nze ota kâ, me ngbanga ti so aJuif+ aleke ti sara sioni na lo na ngoi so lo yeke nduru ti mû bateau ti gue na Syrie, lo leke na bê ti lo ti kiri ti hon na yâ ti Macédoine. 4 Azo so ague na lo ayeke Sopater molenge ti Pyrrhus, zo ti Bérée; Aristarque+ na Secundus so ayeke azo ti Thessalonique; Gaïus, zo ti Derbé, na Timothée;+ nga Tychique+ na Trophime+ so ayeke azo ti kodro-komanda ti Asie. 5 Akoli so ahon ti ala kozo na e na ala gue aku e na Troas. 6 Me ti e, na peko ti alango ti Mapa so a sara na levure pëpe,+ e londo na gbata ti Philippes e mû lê ti ngu-ingo ni, si na peko ti lango oku e wara ala na Troas. E sara lango mbasambala kâ.
7 Na kozo lango ti yenga ni, tongana e bungbi na ndo oko ti te kobe, Paul akomanse ti sara tënë na ala, ndali ti so lo yeke hon na ndade ni. Lo gboto yâ ti tënë ti lo ni juska na bê ti bï. 8 Gbâ ti alampe ayeke na yâ ti kubu ti nduzu ni so e bungbi dä so. 9 Mbeni maseka-koli so iri ti lo ayeke Eutyche aduti na lê ti fenêtre na lango ahon na lo na ngoi so Paul angbâ ti sara tënë. Lo woko na lango si lo londo na ota da ti nduzu ni lo tï na sese; tongana a ga ti mû lo na nduzu, andâ lo kui awe. 10 Me Paul adescend, lo tï na ndö ti Eutyche, lo gbu lo na yâ ti maboko ti lo+ na lo tene: “Ala zia ti dekongo, lo ngbâ na fini.”*+ 11 Paul akiri na nduzu, lo fâ yâ ti mapa na lo komanse ti te kobe. Na peko ti so ala sara lisoro aninga, juska na yanga ti ndapre, lo zia ala lo hon. 12 Tongaso ala mû maseka-koli ni ala gue na lo, lo yeke na fini na bê ti ala adë kue.
13 E hon ti e kozo ti mû bateau na e mû lê ti ngu e gue na Assos, ndo so e leke na bê ti e ti mû Paul dä, ndali ti so na peko ti so lo mû yanga na e ti sara tongaso, lo leke na bê ti lo ti gue kâ na gere. 14 Tongaso, tongana lo gue lo wara e na Assos awe, e mû lo na yâ ti bateau ni si e gue na Mitylène. 15 Na ndade ni, e mû bateau na ndo so na e hon Chios, me na ndade ni e luti kete na Samos nga lango oko na pekoni e si na Milet. 16 Paul aleke fade na bê ti lo ti mû bateau ti hon Éphèse hongo,+ tongaso si lo lingbi ti ngbâ na yâ ti kodro-komanda ti Asie pëpe, ngbanga ti so lo yeke sara ye hio ti si na Jérusalem+ na lango ti Matanga ti Pentecôte tongana lege ayeke dä.
17 Me, na Milet lo tokua ndo na Éphèse ti tene a iri a-ancien ti congrégation ni ti ga. 18 Tongana ala ga awara lo, lo tene na ala: “Ala hinga nzoni mingi tongana nyen la mbi sara ye na popo ti ala a komanse na kozo lango so mbi zia gere ti mbi na yâ ti kodro-komanda ti Asie,+ 19 mbi sara kua na Seigneur tongana ngbâa na tâ be-ti-molenge kue,*+ na ngu ti lê nga na yâ ti aye ti ngangu so asi na mbi ndali ti so aJuif aleke ti sara sioni na mbi. 20 Na oko ngoi ni, mbi gbanzi terê ti mbi pëpe ti sara tënë na ala na ndö ti aye kue so ayeke nzoni ndali ti ala nga ti fa tënë na ala na lê ti azo dandara+ nga da na da.+ 21 Me mbi fa nda ti tënë kue na aJuif nga na aGrec na ndö ti tënë ti changengo bê+ ti ga na Nzapa nga na tënë ti mabe na yâ ti Seigneur ti e Jésus.+ 22 Fadeso, bâ, yingo akanga* mbi si mbi yeke gue na Jérusalem, atâa so mbi hinga ye so ayeke si ande na mbi kâ pëpe. 23 Me ye so mbi hinga ayeke so na yâ ti gbata oko oko yingo vulu azia pëpe ti fa na mbi so kanga na aye ti vundu ayeke ku mbi.+ 24 Me, mbi bi bê ti mbi na ndö ti fini* ti mbi ahon ndö ni pëpe, mo bâ mo tene a yeke kota ye mingi na lê ti mbi. Kota ye ni ayeke gï ti tene mbi hunzi kpengo loro ti mbi+ nga na kusala so Seigneur Jésus amû na mbi, so ayeke ti fa nda ti tënë ni kue na ndö ti nzoni tënë ti kota nzobe ti Nzapa.
25 “Fadeso, bâ, mbi hinga so ala kue so mbi fa tënë ti Royaume na popo ti ala ayeke kiri ande ti bâ lê ti mbi encore ape. 26 Tongaso mbi iri ala ti duti témoin ni laso, so ngbanga ti mênë ti zo oko ayeke na li ti mbi pëpe,+ 27 ndali ti so mbi gbanzi terê ti mbi pëpe ti fa na ala ye kue so bê ti Nzapa aye.+ 28 Ala sara hange na ala wani+ nga na groupe ti ataba ni kue, so yingo vulu azia ala na popo ni tongana azo ti bango ndo na ndö ni,+ si ala bata congrégation ti Nzapa,+ congrégation so lo vo na mênë ti Molenge ti lo wani.+ 29 Mbi hinga so tongana mbi hon ande awe, ambo ti ngonda so asara ye na ngangu ayeke lï ande na popo ti ala+ na ala yeke sara ye na nzoni bê na groupe ti ataba ni pëpe, 30 nga na popo ti ala wani, ambeni koli ayeke londo na ala yeke sara atënë so ala ba yâ ni kirikiri ti gboto na adisciple na peko ti ala.+
31 “Tongaso zia lê ti ala akpengba, na ala girisa pëpe so na yâ ti ngu ota,+ bï na lâ, na ngu ti lê, mbi zia lâ oko pëpe ti gboto mê ti ala oko oko kue. 32 Fadeso, mbi zia ala na tïtî Nzapa nga na tënë ti kota nzobe ti lo, tënë so alingbi ti kpengba ala nga ti sara si ala wara héritage ti ala na popo ti ala kue so Nzapa azia ala nde ndali ti lo.+ 33 Mbi sara bê ti argent wala ti lor wala ti bongo ti mbeni zo pëpe.+ 34 Ala wani ala hinga so a yeke maboko ti mbi so la asara kua ti mû na mbi nga na azo so ayeke na terê ti mbi aye so e yeke na bezoin ni.+ 35 Na yâ ti aye kue, mbi fa na ala so a yeke na sarango kua ngangu tongaso+ si a lingbi ala mû maboko na ala so awoko, nga ala girisa pëpe tënë ti Seigneur Jésus, so lo wani lo tene: ‘Mungo ye na zo aga na ngia mingi+ ahon warango ye na tïtî zo.’”
36 Tongana lo tene atënë so awe, lo na ala kue asara agenou, na lo sambela. 37 Biani, ala kue atoto ngangu, ala tï na ndö ti go ti Paul na ala su ngbangba ti lo, 38 ngbanga ti so vundu asara ala mingi ndali ti tënë so lo tene fade na ala, so ala yeke bâ lê ti lo ande encore ape.+ Tongaso, ala gue azia lo lo mû bateau.
21 Na peko ti so e kangbi terê na ala, atâa so a yeke ngangu, e mû lê ti ngu-ingo, e kpe gï kpengo juska e si na Cos. Na ndade ni, e si na Rhodes. E londo na ndo so e si na Patara. 2 Na ngoi so e wara mbeni bateau so ayeke fâ ngu ti gue na Phénicie, e mû ni e hon. 3 Na peko ti so lê ti e atï na ndö ti zoa ti Chypre, e zia ni na peko ti e na mbage ti maboko ti e ti wali na e gue na Syrie, e gue e luti na Tyr, ndo so a lingbi a zia akungba ti bateau ni dä. 4 E gi adisciple si e wara ala na e ngbâ na ndo so lango mbasambala. Me yingo apusu ala si ala tene na Paul lege mingi ti zia gere ti lo na Jérusalem pëpe.+ 5 Tongana alango so e sara na ndo so ahunzi awe, e sigi na e mû lege ti hon. Me ala kue, awali na amolenge nga, azia e na lege juska na gigi ti gbata ni. E sara agenou na yanga ti ngu ni na e sambela. 6 E tene na ala ti ngbâ nzoni na ala tene na e ti gue nzoni. Na pekoni, e monté na yâ ti bateau ni, me ala kiri ti ala na yanga-da.
7 Tambela ti e ti lê ti ngu ni so akomanse na Tyr so ahunzi tongana e si na Ptolémaïs. Kâ, e bara aita ni na e ngbâ na terê ti ala lango oko. 8 Na ndade ni, e londo e si na Césarée, e lï na da ti Philippe, wafango nzoni tënë, so lo yeke lani mbeni oko ti akoli mbasambala+ so a bâ ala tongana anzoni zo, na e ngbâ na ndo ti lo. 9 Koli so ayeke na amolenge-wali osio so ade ti mû koli pëpe.* Ala yeke tene prophétie.+ 10 Me tongana e ngbâ aninga na ndo so, mbeni prophète so iri ti lo ayeke Agabus+ alondo na Judée asi, 11 lo ga na ndo ti e na lo mû ceinture ti Paul, lo kanga gere ti lo na maboko ti lo wani na ni, na lo tene: “Yingo vulu asara tënë tongaso, atene: ‘Koli so ceinture so ayeke ti lo, aJuif ayeke kanga lo ande tongaso na Jérusalem+ na ala yeke zia lo na maboko ti azo ti amara.’”+ 12 Tongana e mä tënë so, e na ala so ayeke na ndo ni so, e komanse ti voro yanga na lo ti gue na Jérusalem pëpe. 13 Tongaso Paul atene: “Nyen la ala yeke sara tongaso nyen? Ala yeke toto nga ala yeke sara ti tene bê ti mbi awoko? Zia ala hinga so mbi yeke gï nduru ti tene a kanga mbi pëpe, me mbi yeke nga nduru ti kui na Jérusalem ndali ti iri ti Seigneur Jésus.”+ 14 Tongana e ha lo gbä si lo ke, e zia lege ni* na e tene: “Zia ye so bê ti Jéhovah* aye asi.”
15 Na peko ti alango ni so, e leke terê ti e ndali ti tambela ni na e tï na lege ti gue na Jérusalem. 16 Ambeni disciple ti Césarée nga ague legeoko na e, ala gue na e na ndo ti Mnason so e yeke lango ande na ndo ti lo, lo yeke zo ti Chypre nga mbeni oko ti akozo zo so aga adisciple. 17 Tongana e si na Jérusalem, aita ni ayamba e na ngia mingi. 18 Me na ndade ni, Paul ague legeoko na e na ndo ti Jacques,+ na a-ancien ni kue ayeke dä. 19 Lo bara ala na lo komanse ti fa na ala oko na oko peko ti aye so Nzapa asara na popo ti amara na lege ti kusala ti lo.
20 Tongana ala mä tënë so, ala komanse ti mû gloire na Nzapa, me ala tene na Paul: “Ita, mo bâ tongana nyen azo saki na saki na popo ti aJuif aga azo so amä na bê, ala kue ayapu na batango Ndia.+ 21 Me ala mä na ndö ti mo a tene, mo la mo yeke fa na aJuif kue so ayeke na popo ti amara ti ke tënë ti aye so Moïse afa, na tenengo na ala ti fâ amolenge ti ala na ganza pëpe wala ti tambela pëpe alingbi na angobo so a zia ni na sese.+ 22 So e yeke sara tongana nyen? Nyen na nyen, ala yeke mä so mo si awe. 23 Tongaso mo sara ye so e yeke tene na mo so: E yeke na akoli osio so ayeke na gbe ti bä. 24 Mo mû akoli so na terê ti mo na mo zi sioni ye na terê ti mo legeoko na ala tongana ti so Ndia afa, mo futa aye kue ndali ti ala ti tene a kio kuä ti li ti ala. Tongaso azo kue ayeke hinga ande so tënë so a tene na ala na ndö ti mo so ayeke tâ tënë pëpe, me mo yeke tambela na lege ni na mo kue mo yeke bata Ndia.+ 25 Âdu ti azo ti amara so aga azo so amä na bê awe, e sû mbeti e tokua na ala, na e fa na ala desizion so e mû awe: A lingbi ala gbanzi terê ti ala na aye so a mû na sandaga na ayanda,+ ala gbanzi terê ti ala nga na mênë,+ na anyama so a pete go ti ala si ala kui+ nga na lango-sioni.”*+
26 Na ndade ni, Paul amû akoli so na terê ti lo na lo zi sioni ye na terê ti lo legeoko na ala tongana ti so Ndia afa,+ lo lï na yâ ti temple ti fa alango so a lingbi lo sara ndali ti zingo sioni ye na ni tongana ti so Ndia afa, juska na ngoi so a yeke mû sandaga ndali ti ala oko oko kue.
27 Tongana alango mbasambala ni ayeke gue ti hunzi, aJuif so alondo na Asie abâ lo na yâ ti temple na ala pusu gbâ ti azo ni kue si ala zia maboko na ndö ti Paul, 28 ala dekongo atene: “Azo ti Israël, ala ga hio si! Bâ koli so la, lo so ayeke fa na azo kue na ndo kue ti ke azo ti kodro ti e, ti ke Ndia nga ti ke ndo so. A ngbâ gï ge pëpe, lo gue même ti mû aGrec ti lï na ala na yâ ti temple na lo sara si ndo so ayeke nzoni-kue so aga sioni.”+ 29 So ala bâ lo fade na Trophime+ zo ti Éphèse na yâ ti gbata ni so, ala bâ ti ala atene Paul ague fade na lo na yâ ti temple la. 30 Gbata ni kue alondo na wusuwusu, na azo ni akpe aga ala zia maboko na ndö ti Paul na ala gboto lo na gigi ti temple ni. Na hio, a kanga ayanga-da ni. 31 Na ngoi so ala yeke gi ti fâ lo, sango ni asi na mokonzi ti aturugu so ayeke na ndö ti bungbi ti aturugu ni, a tene yâ ti Jérusalem kue aga kirikiri awe. 32 Hio, lo mû aturugu nga na aturugu ti kota kamba na ala descend na loro na mbage ti azo ni. So lê ti ala atï na ndö ti mokonzi ti aturugu ni nga na aturugu ni, ala zia lege ti pikango Paul.
33 Na pekoni, mokonzi ti aturugu ni apusu nduru, lo zia maboko na ndö ti Paul si lo mû yanga ti tene a kanga lo na chaîne use.+ Lo komanse ti hunda ti hinga wala Paul ayeke zo wa nga nyen la lo sara. 34 Me ambeni na popo ti gbâ ti azo ni akomanse ti dekongo na mbeni tënë na mbage ge, ambeni na mbeni tënë nde na mbage kâ. So mokonzi ti aturugu ni alingbi pëpe ti hinga mbeni mbilimbili tënë ndali ti wusuwusu ni so, lo mû yanga ti tene a gue na Paul na yâ ti gbagba ti aturugu ni. 35 Me tongana Paul asi na ndö ti escalier ni, ye ni aga ngangu si aturugu ni ayô Paul yongo ndali ti ye ti ngangu so gbâ ti azo ni ayeke sara. 36 Gbâ ti azo angbâ ti mû peko ti lo na ala yeke dekongo, ala tene: “Fâ lo!”
37 Tongana ala yeke nduru ti lï na lo na yâ ti gbagba ti aturugu ni, Paul atene na mokonzi ti aturugu ni: “Mbi lingbi ti sara mbeni tënë na mo?” Mokonzi ni atene: “Mo hinga ti tene Grec? 38 Mo zo ti Égypte so na yâ ti ambeni ngoi so ahon so, mo pusu azo ti londo ti ke gouvernement si mo gboto akoli 4 000 so ayeke azo ti kpongo zo na zembe mo gue na ala na yâ ti benyama so, mo la ape?” 39 Na pekoni Paul atene: “Ti tâ tënë ni, mbi yeke Juif+ ti Tarse+ na sese ti Cilicie, molenge ti mbeni gbata so azo kue ahinga ni. Tongaso mbi voro mo, mo zia lege na mbi ti sara tënë na azo ni.” 40 Na peko ti so lo mû lege na Paul ti sara tënë, Paul aluti na ndö ti escalier ni, lo sara maboko ti lo na azo ni. Tongana ala kue aduti kpô, lo sara tënë na ala na yanga ti Hébreu,+ lo tene:
22 “Aita, ababâ, ala mä tënë so mbi yeke tene fadeso na ala ti gbu koko ti mbi.”+ 2 Biani, na ngoi so ala mä so lo yeke sara tënë na ala na yanga ti Hébreu, ala kue akiri aduti kpô na ndo adë ngii, na lo tene: 3 “Mbi yeke Juif,+ a dü mbi na Tarse na sese ti Cilicie,+ me mbi manda mbeti na yâ ti gbata so na gbe ti Gamaliel.+ A fa na mbi tongana nyen ti gbu Ndia ti akotara+ mbilimbili, nga ti yapu na kua ti Nzapa tongana ti so ala kue ayeke sara ni laso so.+ 4 Mbi sara ye ti ngangu na azo ti Lege ni so juska na kuâ, mbi gbë akoli na awali na kamba na mbi mû ala ti tene a bi ala na da ti kanga,+ 5 kota prêtre nga na bungbi ti a-ancien kue alingbi ti duti témoin ti ye so. Ala mû nga na mbi ambeti ti gue na ni na aita ti Damas, mbi yeke na ndö ti lege ti gue ti gbu ala so ayeke kâ, ti gbë ala na kamba na ti ga na ala na Jérusalem ti tene a punir ala.
6 “Me tongana mbi yeke tambela lani si mbi ga nduru na Damas, andâ a yeke midi tongaso, mo ye ti bâ, mbeni kota lumière alondo na yayu aza angoro mbi kue,+ 7 mbi tï na sese na mbi mä mbeni go so asara tënë na mbi atene: ‘Saul, Saul, mo yeke sara ye ti ngangu na mbi ngbanga ti nyen?’ 8 Mbi kiri tënë, mbi tene: ‘Mo yeke zo wa, Seigneur?’ Lo tene na mbi: ‘Mbi yeke Jésus, zo ti Nazareth, lo so mo yeke sara ye ti ngangu na lo.’ 9 Biani, akoli so ayeke na terê ti mbi abâ lumière ni, me ala mä lê ti tënë ti zo so ayeke sara tënë na mbi so pëpe. 10 Tongaso, mbi tene: ‘Seigneur, nyen la a lingbi mbi sara?’ Seigneur atene na mbi: ‘Londo, mo gue na Damas. Kâ, a yeke tene na mo tënë na ndö ti aye kue so a fa awe ti tene mo sara.’+ 11 Me ndali ti so mbi lingbi ti bâ ndo oko pëpe ndali ti gloire ti lumière so, azo so ayeke na terê ti mbi la agbu maboko ti mbi gbungo si ague na mbi na Damas.
12 “Mbeni koli so iri ti lo Ananias, so amû bê ti lo kue na kua ti Nzapa tongana ti so Ndia afa, so aJuif kue ti ndo ni ayeke sara nzoni tënë ti lo mingi, 13 aga aluti na terê ti mbi si lo tene na mbi: ‘Saul, ita ti mbi, mo kiri mo bâ ndo!’ Tâ na ngbonga ni so, mbi yô lê ti mbi na mbi bâ lo.+ 14 Lo tene: ‘Nzapa ti akotara ti e asoro mo awe ti hinga ye so bê ti lo aye na ti bâ lo so ayeke mbilimbili+ nga ti mä tënë ti yanga ti lo, 15 ndali ti so mo yeke duti ande témoin ti lo na gbele azo kue, ti fa peko ti aye so mo bâ na mo mä.+ 16 Fadeso, nyen la mo ngbâ ti ku? Londo si a batize mo na mo sukula asiokpari ti mo+ na iringo ndo na lo na iri ti lo.’+
17 “Me na ngoi so mbi kiri na Jérusalem+ awe na mbi yeke sambela na yâ ti temple, mbi bâ mbeni vision, 18 mbi bâ lo, lo yeke sara tënë na mbi, lo tene: ‘Londo hio na sigi fafadeso na yâ ti Jérusalem, ndali ti so ala yeke yeda ande na tënë ti témoin so mo yeke fa na ndö ti mbi so pëpe.’+ 19 Mbi tene: ‘Seigneur, azo so ahinga nzoni so lani mbi yeke bi na da ti kanga ala so amä na bê na mo nga mbi yeke pika ala na zaza na yâ ti asynagogue nde nde ti gue na ni.+ 20 Nga, tongana a yeke tuku lani mênë ti témoin ti mo Étienne, mbi nga kue mbi yeke luti lani na terê ni, mbi yeda na ni na mbi yeke bata abongo ti ndö ni ti azo so ayeke fâ lo so.’+ 21 Me lo tene na mbi: ‘Mo gue, ndali ti so mbi yeke tokua mo ande na amara so ayeke na yongoro ndo.’”+
22 Ala ngbâ ti mä lo juska asi na ndö ti tënë so. Na pekoni ala dekongo, ala tene: “Zi mara ti zo tongaso na ndö ti sese, lo kpa ti ngbâ na fini ape!” 23 So ala yeke dekongo, ala yeke bi abongo ti ala ti ndö ni nga ala yeke tuku afuku ti sese na lê ti nduzu,+ 24 mokonzi ti aturugu ni amû yanga ti tene a gue na Paul na yâ ti gbagba ti aturugu ni nga lo mû yanga lo tene a pika Paul na zaza ti hinga tënë ti yâ ti lo, tongaso si lo lingbi ti hinga biani ndani so ala yeke dekongo na terê ti lo tongaso. 25 Me tongana ala leke lo ti tene a pika lo na zaza, Paul atene na turugu ti kota kamba so ayeke luti na ndo so: “Ndia amû lege na ala ti pika na zaza mbeni Romain so a dë ngbanga na li ti lo ape?”+ 26 Biani, tongana turugu ti kota kamba ni amä tënë so, lo gue na mbage ti mokonzi ti aturugu ni na lo fa peko ti tënë so na lo, lo tene: “Nyen la mo ye ti sara? Ndali ti so koli so ayeke mbeni Romain.” 27 Tongaso mokonzi ti aturugu ni apusu nduru, na lo tene na Paul: “Tene na mbi si: Mo yeke Romain?” Paul atene: “En.” 28 Mokonzi ti aturugu ni atene: “Mbi futa kota nginza ti wara adroit ti molenge ti kodro ni so.” Paul atene: “Me ti mbi, a dü mbi dungo na ni.”+
29 Hio, akoli so ayeke fade nduru ti sara pasi na lo na ti hunda yâ ti lo so azia lo. Mbeto agbu mokonzi ti aturugu ni na ngoi so lo hinga so Paul ayeke mbeni Romain me so lo gbë lo fade na chaîne.+
30 Tongaso, na ndade ni, ndali ti so lo ye ti hinga biani ngbanga ti nyen la si aJuif ayeke bi tënë na li ti Paul so, lo zi Paul na lo mû yanga na aprêtre-mokonzi nga na Sanhédrin ni kue ti bungbi. Lo ga na Paul, lo zia lo si lo luti na popo ti ala.+
23 Paul ayeke bâ gï azo ti Sanhédrin ni na lo tene: “Azo, aita, juska laso mbi sara ye na gbele Nzapa na mbeni conscience+ so ayeke tâ mbilimbili.” 2 Na mango tënë so, kota prêtre Ananias amû yanga na azo so ayeke luti na terê ti lo ti pika yanga ti lo. 3 Na pekoni Paul atene na lo: “Nzapa ayeke pika mo, mo so mo yeke terê ti da so a kpaka vuru mbamba dä so. Mo oko so mo duti ge ti fâ ngbanga na ndö ti mbi alingbi na Ndia, na mo kiri mo yeke doro Ndia ni na mungo yanga ti tene a pika mbi?” 4 Ala so ayeke luti na ndo so atene: “Mo yeke zonga kota prêtre ti Nzapa?” 5 Paul atene: “Aita, mbi hinga fade pëpe so lo yeke kota prêtre. Ndali ti so Mbeti ti Nzapa atene: ‘A lingbi mo sara sioni tënë na terê ti mbeni mokonzi ti mara ti mo pëpe.’”+
6 So Paul ahinga so mbeni mbage ti azo ni ayeke aSadducéen na mbeni mbage ni ayeke aFarizien, lo dekongo na yâ ti da ti Sanhédrin ni, lo tene: “Aita, mbi yeke Farizien, mbi yeke molenge ti aFarizien.+ A yeke na ndö ti beku ti zingongo ti akuâ la a yeke fâ ngbanga na li ti mbi so.” 7 So lo sara tënë so, mbeni papa alondo na popo ti aFarizien na aSadducéen, na yâ ti bungbi ti azo ni akangbi. 8 Ti aSadducéen, ala tene so zingongo ti akuâ ayeke dä pëpe, nga a-ange na ayingo ayeke dä pëpe, me ti aFarizien ala yeda na aye so kue.*+ 9 Tongaso mbeni kota wusuwusu alondo, ambeni scribe so ayeke ti bungbi ti aFarizien alondo na ala komanse ti papa ngangu, ala tene: “E wara mbeni ye ti sioni na li ti koli so pëpe. Me tongana mbeni yingo wala mbeni ange asara tënë na lo+—.” 10 Tongana papa ni aga kota mingi, mokonzi ti aturugu ni asara mbeto ti tene ala suru yâ ti Paul. Tongaso lo mû yanga na aturugu ni ti descend ti gboto Paul na popo ti ala ti gue na lo na yâ ti gbagba ti aturugu ni.
11 Me na bï ni so, Seigneur aluti na terê ti Paul na lo tene: “Sara mbeto pëpe!+ Legeoko tongana ti so na Jérusalem mo fa nda ti tënë kue na ndö ti aye so andu mbi, a lingbi mo fa nga tënë ti témoin ni na Rome.”+
12 Tongana ndo ahan awe, aJuif agbe lingo na ala zia terê ti ala na gbe ti bä, ala tene so ala yeke te kobe pëpe nga ala yeke nyon ngu pëpe juska ala fâ Paul si. 13 Akoli so agbe lingo ni nga so azia terê ti ala na gbe ti bä so, wungo ti ala ahon 40. 14 Akoli so ague abâ aprêtre-mokonzi nga na a-ancien na ala tene: “E mû yanga biani* na e zia terê ti e na gbe ti mbeni bä, ti te kobe kete tongaso pëpe juska e fâ Paul si. 15 Tongaso, ala na azo ti Sanhédrin ni, ala gue ala fa na mokonzi ti aturugu ni ndani so a lingbi lo mû Paul lo ga na lo na ala. Zia ala sara ye mo bâ mo tene ala ye ti hinga mbilimbili atënë so andu lo. Ti e, kozoni si lo si nduru, e yeke leke terê ti e ti fâ lo.”
16 Me, molenge ti ita ti Paul ti wali amä tënë ti ye so ala leke ti sara so, lo gue na yâ ti gbagba ti aturugu ni na lo fa peko ti tënë so na Paul. 17 Tongaso Paul airi mbeni turugu ti kota kamba ni oko na lo tene: “Gue na maseka-koli so na mokonzi ti aturugu ni, ndali ti so lo yeke na mbeni tënë ti fa peko ni na lo.” 18 Koli so amû lo, lo gue na lo na mokonzi ti aturugu ni na lo tene: “Paul, zo ti kanga so, airi mbi na lo hunda na mbi ti ga na maseka-koli so na mo, ndali ti so lo yeke na mbeni tënë ti tene na mo.” 19 Mokonzi ti aturugu ni agbu maboko ti maseka-koli so, lo gboto lo na mbeni ndo nde si lo komanse ti hunda lo gï ala use, lo tene: “Tënë wa la mo yeke na ni ti fa peko ni na mbi?” 20 Maseka-koli ni atene: “A-Juif amä terê ti hunda mo ti ga na Paul na gbele Sanhédrin ni kekereke, mo bâ mo tene ala ye ti hinga ambeni ye mbilimbili na ndö ti lo.+ 21 Me, mo zia si ala handa mo pëpe, ndali ti so ambeni koli so wungo ti ala ahon 40 aleke terê ti ala ti sara ye na lo, na ala zia terê ti ala na gbe ti bä* ti te kobe pëpe nga ti nyon ngu pëpe juska ala fâ lo si.+ Ala leke terê ti ala fadeso awe, ala yeke ku gï yanga so mo yeke mû.” 22 Tongaso mokonzi ti aturugu ni atene na lo: “Mo tene na zo oko pëpe so mo fa tënë ti aye so na mbi awe.” Na pekoni, lo zia maseka-koli so ti gue.
23 Mokonzi ti aturugu ni airi ambeni turugu ti kota kamba use na lo tene na ala: “Ala leke aturugu 200, ala leke nga ambeni turugu 70 so ayeke kpe na mbarata nga na aturugu 200 so ayeke bi likongo, ti tene nduru na ngbonga ota ti bï* so ala tambela juska na Césarée. 24 Ala mû nga ambarata ti tene ayô Paul ague na lo na nzoni terê na gouverneur Félix.” 25 Lo sû mbeni mbeti, mbeti ni atene:
26 “Mbi Claude Lysias, mbi sû mbeti so na mo, Kota zo, Gouverneur Félix: Mbi bara mo! 27 A-Juif agbu koli so na a ngbâ kete ala fâ lo, me so mbi mä a tene lo yeke mbeni Romain,+ mbi gue hio na aturugu ti mbi mbi zi lo.+ 28 Ndali ti so mbi ye ti hinga mbilimbili ndani so ala yeke bi tënë na li ti lo, mbi ga na lo na gbele Sanhédrin+ ti ala. 29 Mbi bâ so ala bi tënë na li ti lo ndali ti atënë ti Ndia ti ala,+ me pëpe ndali ti mbeni ye oko tongaso so alingbi na kuâ wala na kanga. 30 Me ngbanga ti so a fa na mbi so a gbe lingo na terê ti lo,+ ni la mbi yeke tokua lo hio na mo, na mbi yeke mû yanga na azo ti bingo tënë na li ti lo ti sara tënë na terê ti lo na gbele mo.”
31 Tongaso aturugu so amû Paul+ alingbi na yanga so a mû na ala, ala gue na lo na bï ni na gbata ti Antipatris. 32 Na ndade ni, ala mû yanga na aturugu so ayeke kpe na mbarata ti gue tanga ti lege ni na lo, me ala kiri ti ala na gbagba ti aturugu ni. 33 Aturugu so ayeke kpe na mbarata ni alï na Césarée na ala mû mbeti so na gouverneur ni nga ala fa Paul na lo. 34 Tongaso lo diko mbeti ni, na pekoni lo hunda kodro-komanda so Paul alondo dä, na lo hinga so lo yeke ti Cilicie.+ 35 Lo tene: “Mbi yeke mä ande mo kue na ngoi so azo ti bingo tënë na li ti mo aga si.”+ Lo mû yanga si a bata Paul na yangbo ti Hérode.
24 Lango oku na pekoni, kota prêtre Ananias+ aga legeoko na ambeni ancien nga na mbeni wagbungo koko so iri ti lo ayeke Tertullus. Ala gue na tënë ti Paul na gbele gouverneur ni.+ 2 Tongana a iri Tertullus, lo komanse ti bi tënë na li ti Paul, lo tene:
“Ndali ti so e duti na siriri mingi ndali ti mo, nga ndali ti so ambeni changement angbâ ti ga na yâ ti mara ti e ngbanga ti so mo bâ ndo ayo, 3 Kota zo Félix, na ngoi kue nga na ndo kue e yeda na ni na singila mingi na bê ti e. 4 Me ndali ti so mbi ye ti mû ngoi ti mo mingi pëpe, mbi voro mo na nzoni bê ti mo ti dengi mê ti mä e kete si. 5 E bâ so koli so ayeke tâ sioni zo,*+ nga na popo ti aJuif kue so ayeke na ndö ti sese so azo ayeke dä, lo yeke pusu azo ti londo ti ke+ gouvernement nga lo yeke mbeni zo so ayeke mû li ni na yâ ti secte ti azo ti Nazareth,+ 6 lo tara nga ti sara si temple aga sioni, me e gbu lo.+ 7 * —— 8 Tongana mo hunda yâ ti lo, mo wani mo yeke hinga ande ye nzoni na ndö ti aye kue so e bi tënë ni na li ti lo.”
9 Na ndö ti tënë so, aJuif nga aye gbe ti tënë so a bi na li ti lo, ala tene so aye ni ayeke tâ tënë. 10 Tongana gouverneur ni asara lê ti lo na Paul ti sara tënë, Paul akiri tënë atene:
“So mbi hinga nzoni mbi tene a sara angu mingi awe la si mo yeke juge na ndö ti mara so, a nzere na mbi ti sara tënë ti aye so abâ mbi ti gbu koko ti mbi wani.+ 11 Tongana mo ye ti gi ti bâ wala tënë so ayeke tâ tënë, mo lingbi ti hunda ndo senge. Ade a sara lango 12 pëpe la si mbi monté lani na Jérusalem ti voro Nzapa,+ 12 ala wara mbi na dengo gaba na mbeni zo na yâ ti temple pëpe wala ala wara mbi na bungbingo azo ti bi wusuwusu pëpe, atâa na yâ ti asynagogue wala na yâ ti gbata ni. 13 Nga, ala lingbi ti fa na mo pëpe ye so afa atene tënë so ala yeke bi na li ti mbi fadeso ayeke tâ tënë. 14 Me mbi lingbi ti yeda na gbele mo so, na ndö ti tënë ti lege ni so ala iri ni ‘secte’ so, a yeke tongaso la si mbi yeke sara kua na Nzapa ti akotara ti mbi,+ mbi mä na bê na aye kue so ayeke na yâ ti Ndia nga so a sû ni na yâ ti ambeti ti aProphète.+ 15 Mbi yeke na beku na mbage ti Nzapa, beku so azo so nga kue ayeke na ni, so a yeke zingo ande na kuâ+ azo ti mbilimbili na azo so ayeke mbilimbili pëpe.+ 16 Ndani la, mbi ngbâ ti sara ngangu lakue ti bata nzoni conscience na lê ti Nzapa nga na lê ti azo.+ 17 Tongaso, na peko ti angu mingi, mbi ga na amatabisi ti mû na azo ti mawa+ ti mara ti mbi nga ti mû asandaga na Nzapa. 18 Na ngoi so mbi yeke sara aye so, ala wara mbi na yâ ti temple,+ andâ mbi zi sioni ye na terê ti mbi awe tongana ti so Ndia afa, me ala wara mbi pëpe na gbâ ti azo na terê ti mbi wala na bingo mbeni wusuwusu. Me ambeni Juif so alondo na kodro-komanda ti Asie ayeke lani dä, 19 ala la si alingbi fade ti duti ge na gbele mo ti bi tënë na li ti mbi tongana ala yeke na mbeni tënë na terê ti mbi.+ 20 Wala azo so ayeke ge so, zia ala wani afa ye ti sioni so ala wara ni lani na li ti mbi na ngoi so mbi yeke luti na gbele Sanhédrin, 21 wala peut-être gï tënë oko so mbi dekongo na ni lani na ngoi so mbi yeke luti na popo ti ala so? so mbi tene: ‘A yeke na ndö ti tënë ti zingongo ti akuâ si a yeke fâ ngbanga laso na li ti mbi na gbele ala!’”+
22 Me, Félix, so ahinga tënë na ndö ti Lege ni+ so nzoni mingi, apusu tënë ti azo ni na mbeni lango nde, lo tene: “Tongana Lysias mokonzi ti aturugu ni asi ande awe si mbi yeke bâ yâ ti tënë ti ala ni.” 23 Na lo mû yanga na turugu ti kota kamba ni ti bata koli so na da ti kanga, ti mû na lo mbeni liberté nga ti zia lege na azo na popo ti aita ti lo ti sara kua na lo.
24 Ambeni lango na pekoni, Félix aga, lo na wali ti lo Drusille so ayeke mbeni Juif. Lo tokua a iri Paul ti tene lo mä tënë so lo yeke tene na ndö ti tënë ti mabe na Christ Jésus.+ 25 Me tongana Paul asara tënë na ndö ti tënë ti mbilimbili, kangango nzara ti bê nga na ngbanga so ayeke ga,+ mbeto agbu Félix si lo tene: “Ti laso, mo gue, me tongana mbi wara mbeni ngoi so alingbi, mbi yeke tokua ti iri mo ande.” 26 Me na oko ngoi ni, Félix ayeke na beku so Paul ayeke mû na lo nginza. Ndani la si lo yeke tokua lege mingi ti iri Paul na lo yeke sara lisoro na lo. 27 Me, tongana ngu use ahon awe, Porcius Festus amû place ti Félix. Ndali ti so Félix aye si aJuif abâ lo na nzoni lê,+ lo zia Paul angbâ na kanga.
25 Tongana Festus+ agbu mbata ti kusala ti lo na yâ ti kodro-komanda ni awe, lango ota na pekoni lo londo na Césarée lo monté na Jérusalem. 2 Aprêtre-mokonzi nga na akota zo ti aJuif ague na tënë ti Paul na gbele lo.+ Tongaso ala komanse ti voro yanga na Festus, 3 ala hunda ti tene lo sara nzoni bê na ala, lo tokua ndo ti tene Paul aga na Jérusalem. Andâ ala mä terê ti zia ambeni zo na hondengo ni ti ku Paul ti fâ lo na lege.+ 4 Me Festus atene so a yeke bata Paul na Césarée, na ni wani ni ga nduru ti kiri kâ awe. 5 Lo tene: “Tongaso zia azo so ayeke na li ti ala ague kâ legeoko na mbi na ala bi tënë na li ti lo, tongana biani lo sara mbeni ye ti sioni.”+
6 Tongaso tongana lo ngbâ na popo ti ala gï lango miombe wala bale-oko, lo descend na Césarée. Na ndade ni, lo duti na ndö ti ngende ti fango ngbanga na lo mû yanga ti tene a ga na Paul. 7 Tongana lo lï, aJuif so alondo fade na Jérusalem si aga so aluti angoro lo, ala bi gbâ ti akota tënë na li ti lo, me ala lingbi pëpe ti fa aye so afa atene atënë so ayeke tâ tënë.+
8 Me Paul asara tënë so ti gbu koko ti lo, lo tene: “Mbi sara siokpari oko pëpe, atâa na terê ti Ndia ti aJuif, wala na terê ti temple wala na terê ti César.”+ 9 So Festus aye si aJuif abâ lo na nzoni lê,+ lo tene na Paul: “Mo ye ti monté na Jérusalem si a fâ ngbanga ti mo kâ na gbele mbi na ndö ti atënë ni so?” 10 Me Paul atene: “Mbi yeke luti fadeso na devant ti ngende ti fango ngbanga ti César la, na a yeke na ndo so si a lingbi a fâ ngbanga ti mbi. Mbi sara ye ti sioni na aJuif oko pëpe, tongana ti so mo kue mo hinga ni nzoni. 11 Tongana mbi yeke biani mbeni zo ti sioni na mbi sara mbeni ye ti sioni so alingbi na kuâ,+ mbi yeke kpe kuâ ni pëpe. Me, tongana aye so ala bi atënë ni na li ti mbi ayeke tâ ye pëpe, mbeni zo alingbi ti mû mbi pëpe ti zia na maboko ti ala si a nzere na ala. Mbi hunda ti gue na tënë ni na gbele César!”+ 12 Na pekoni, tongana Festus asara tënë na bungbi ti awawango ni awe, lo tene: “Mo hunda ti gue na tënë ni na gbele César, mo yeke gue na gbele César.”
13 Tongana ambeni lango ahon awe, Gbia Agrippa na Bérénice aga na Césarée ti bara Festus. 14 Teti so ala yeke sara alango mingi na ndo so, Festus afa atënë ti Paul na gbia ni, lo tene:
“Mbeni koli ayeke dä so Félix azia lo si lo ngbâ na da ti kanga. 15 Na ngoi so mbi yeke lani na Jérusalem, aprêtre-mokonzi nga na a-ancien ti aJuif aga na tënë ti lo na gbele mbi,+ ala hunda ti tene a fâ sioni ngbanga na li ti lo. 16 Me mbi tene na ala mbi tene so a yeke na lege ti ndia ti aRomain pëpe ti mû mbeni zo ti zia na maboko ti azo ti bingo tënë na li ti lo gï ti nzere na ala. Me kozoni kue, a lingbi lo tingbi lê na lê na azo so abi tënë na li ti lo nga lo wara lege ti sara tënë ti gbu koko ti lo na ndö ti tënë so a ga na lo na ngbanga ndali ni.+ 17 Tongaso na ngoi so ala kue asi ge, mbi ku pëpe, me na ndade ni mbi duti na ndö ti ngende ti fango ngbanga na mbi mû yanga ti tene a ga na koli ni. 18 Azo ti bingo tënë na li ti lo ni aga, ala fa pëpe mbeni ye ti sioni oko tongaso ti aye ti sioni so mbi bâ ti mbi fade mbi tene lo sara ni.+ 19 Ala papa na lo gï na ndö ti atënë so andu lege ti vorongo nzapa ti ala+ nga na ndö ti mbeni koli so iri ti lo ayeke Jésus so lo kui awe me so Paul angbâ gï ti tene so lo yeke na fini.+ 20 So mbi hinga ye so mbi lingbi ti sara pëpe ndali ti papa ni so alondo na ndö ti atënë ni so, mbi hunda lo wala lo ye ti gue na Jérusalem si a fâ ngbanga ti lo na ndö ti atënë ni so kâ.+ 21 Me na ngoi so Paul ahunda ti tene a bata lo ti ku na desizion so Auguste*+ ni ayeke mû, mbi mû yanga ti tene a bata lo juska na ngoi so mbi yeke tokua lo na César.”
22 Tongaso, Agrippa atene na Festus: “Mbi wani mbi ye ti mä koli so.”+ Festus atene: “Mo yeke mä lo kekereke.” 23 A si na ndade ni, Agrippa na Bérénice aga, ala yü bongo ti baba mingi na ala lï na yâ ti kubu ti tenengo ngbanga ni legeoko na amokonzi ti aturugu nga na akota zo ti gbata ni. Tongana Festus amû yanga, a ga na Paul. 24 Festus atene: “Gbia Agrippa, nga ala kue so ayeke laso ge na terê ti e so, ala bâ koli so. Lo la aJuif kue aga abâ mbi ndali ti lo na Jérusalem nga na ndo so ge, ala dekongo atene a lingbi lo ngbâ na fini mbeni pëpe.+ 25 Me mbi bâ ti mbi so lo sara mbeni ye oko pëpe so alingbi na kuâ.+ Ni la, so koli so lo wani lo hunda ti gue na tënë so na gbele Auguste ni, mbi yeda ti tokua lo. 26 Me mbi yeke na mbeni mbilimbili tënë ti sû na mbeti na ndö ti lo na Seigneur ti mbi pëpe. Ni la, mbi ga na lo na gbele ala kue, mbilimbili na gbele mo Gbia Agrippa, tongaso si, na peko ti so a yeke hunda tënë na lo na gbele ngbanga so, mbi lingbi ti wara mbeni tënë ti sû ni na mbeti. 27 Ndali ti so mbi bâ ti mbi so a yeke na lege ni pëpe ti tokua mbeni zo ti kanga sân ti fa atënë so a bi na li ti lo.”
26 Agrippa+ atene na Paul: “Lege azi na mo fadeso ti sara tënë ti gbu koko ti mo wani.” Tongaso Paul ayôro maboko ti lo na lo komanse ti sara tënë ti gbu koko ti lo, lo tene:
2 “Na ndö ti aye kue so aJuif abi tënë na li ti mbi ndali ni,+ Gbia Agrippa, mbi yeke na ngia ti bâ so a yeke na gbele mo si mbi yeke sara tënë ti gbu koko ti mbi laso, 3 ndali ti so mo hinga nzoni mingi angobo ti aJuif kue nga na adengo gaba so ayeke na popo ti ala. Ni la, mbi voro mo ti kanga bê ti mä mbi.
4 “Biani, sarango ye ti terê ti mbi na popo ti azo ti mara ti mbi nga na yâ ti Jérusalem, ti londo na ngoi so mbi de lani maseka, aJuif kue+ 5 so ahinga mbi kozoni ahinga so mbi yeke lani mbeni Farizien+ so asara ye alingbi na fango ye ti lege ti vorongo nzapa ti e,+ fango ye ni so ayeke tâ ngangu mingi. Tongana aJuif so aye, ala lingbi ti sara tënë ti témoin ni. 6 Me ti fadeso, a yeke ndali ti beku ti zendo so Nzapa amû na akotara ti e+ si mbi yeke luti na gbele ngbanga. 7 Na ndö ti zendo ni so, amara 12 ti e ayeke ku nga ti bâ ye so Nzapa amû zendo ni so, ni la ala yeke sara kua na ngangu ti ala kue na Nzapa bï na lâ. Gbia! A yeke na ndö ti tënë ti beku so la si aJuif abi tënë na li ti mbi.+
8 “Ngbanga ti nyen ala dë kite so Nzapa ayeke zingo akuâ? 9 Ti mbi, mbi bâ lani mbi tene a lingbi mbi sara aye mingi ti kanga lege na iri ti Jésus, zo ti Nazareth so. 10 Na a yeke gï ye so mbi sara lani na Jérusalem la. Mbi bi na da ti kanga+ azo mingi na popo ti ala so ayeke azo ti be-vulu, ngbanga ti so aprêtre-mokonzi la amû lani komandema ni na mbi.+ Tongana a ye ti fâ ala, mbi kue mbi ye peko ni. 11 Mbi punir ala fani mingi na yâ ti asynagogue kue, mbi tara ti pusu ala na ngangu ti bere tënë ti mabe ti ala. Ndali ti so bê ti mbi ason mingi na terê ti ala, mbi gue juska ti sara ye ti ngangu na ala même na yâ ti ambeni gbata nde.
12 “Na sarango ye so, tongana mbi yeke gue na Damas na lege ti komandema nga na yanga so aprêtre-mokonzi amû na mbi, 13 Gbia, mbi bâ na ndö ti lege ni na midi mbeni lumière so aza ahon zango ti lâ si alondo na yayu. Lumière ni aza angoro mbi na angoro nga ala so ayeke tambela legeoko na mbi.+ 14 Tongana e kue e tï na sese, mbi mä mbeni go so asara tënë na mbi na yanga ti Hébreu atene: ‘Saul, Saul, mo yeke sara ye ti ngangu na mbi ngbanga ti nyen? So mo ngbâ ti sara ngangu-li na asaworo* so, mo yeke sara sioni na mo wani la.’ 15 Me mbi tene: ‘Mo yeke zo wa, Seigneur?’ Seigneur atene: ‘Mbi yeke Jésus, lo so mo yeke sara ye ti ngangu na lo so. 16 Me mo londo, mo luti na ndö ti gere ti mo. A yeke ndali ti ye so la si mbi fa terê ti mbi na lê ti mo so: ti soro mo tongana wakua nga témoin ti aye so mo bâ nga na ti aye so mbi yeke sara ande si mo bâ na ndö ti mbi.+ 17 Mbi yeke zi mo na tïtî azo so nga na tïtî amara so mbi yeke tokua mo na ala,+ 18 ti zi lê ti ala,+ ti zi ala na yâ ti bingo+ ti ga na ala na lumière,+ ti zi ala na gbe ti komandema ti Satan+ ti ga na ala na Nzapa, si ala wara pardon ti asiokpari ti ala+ nga ala wara héritage na popo ti azo so mabe ti ala na mbi asara si ala yeke nde.’
19 “Ni la, Gbia Agrippa, vision so alondo na yayu so, mbi sara ye nde na ni pëpe, 20 me na azo so ayeke na Damas+ kozoni nga na pekoni ala so ayeke na Jérusalem,+ na ando kue ti Judée nga na amara, mbi yeke gue lani na tënë so na ala: a lingbi ala changé bê ti ala na ala ga na Nzapa na sarango akusala so alingbi biani na changengo bê.+ 21 A yeke ndali ti aye so la si aJuif agbu mbi lani na yâ ti temple na ala ye ti fâ mbi.+ 22 Me, ndali ti so mbi wara mungo maboko so alondo na Nzapa, mbi ngbâ ti sara tënë ti témoin so laso na asenge zo nga na akota zo, me mbi sara mbeni tënë nde pëpe, gï tënë ti aye so ambeti ti aProphète nga na ti Moïse afa lani atene ayeke si:+ 23 so Christ ayeke bâ pasi+ nga lo yeke duti kozo zo so a yeke zingo lo na kuâ,+ nga lo yeke fa tënë ti lumière na aJuif nga na amara.”+
24 So Paul angbâ ti sara atënë so ti gbu koko ti lo, Festus asara tënë na kota go, atene: “Paul, mo yeke ga zo ti fou! Hingango ye mingi ayeke gue na mo ti ga zo ti fou!” 25 Me Paul atene: “Kota zo Festus, mbi yeke ga zo ti fou pëpe, me mbi yeke sara atënë so ayeke tâ tënë nga ti zo so li ti lo ayeke nzoni. 26 Ti tâ tënë ni, gbia so mbi yeke sara tënë na lo na mbeto pëpe so ahinga tënë na ndö ti aye so nzoni mingi, mbi hinga biani so lo hinga aye so kue nzoni, ngbanga ti so a sara ye so na hondengo ni pëpe.+ 27 Gbia Agrippa, mo mä na bê na aProphète? Mbi hinga so mo mä na bê.” 28 Me Agrippa atene na Paul: “Na yâ ti kete ngoi, mo lingbi ti gue na mbi ti ga Chrétien.” 29 Na ndö ti tënë so, Paul atene: “Atâa fafadeso wala mbeni la, mbi sambela Nzapa ti tene, gï mo pëpe, me nga ala kue so ayeke mä mbi laso aga tongana mbi, me na yâ ti achaîne tongaso pëpe.”
30 Gbia ni alondo, gouverneur ni, Bérénice nga na azo so aduti na terê ti ala so alondo. 31 Me tongana ala yeke sigi, ala komanse ti tene na popo ti ala: “Koli so asara mbeni ye oko pëpe so alingbi na kuâ wala na kanga.”+ 32 Na pekoni, Agrippa atene na Festus: “A lingbi fade ti zi koli so tongana lo hunda pëpe ti gue na tënë so na gbele César.”+
27 Tongana a mû desizion ti tene e mû bateau e gue na Italie,+ a mû Paul nga na ambeni zo ti kanga ni a zia ala na maboko ti mbeni turugu ti kota kamba so iri ti lo ayeke Julius, lo yeke ti bungbi ti aturugu ti Auguste. 2 E monté na yâ ti mbeni bateau so alondo na Adramyttium, so aye ti gue na ando so abateau ayeke luti dä so ayeke na yanga ti ngu ti kodro-komanda ti Asie, na e hon. Aristarque,+ zo ti Macédoine so kodro ti lo ayeke Thessalonique, ayeke na terê ti e. 3 Na ndade ni, e si na Sidon, na Julius asara nzoni na Paul, lo mû lege na Paul ti gue ti bâ akamarade ti lo ti tene ala bâ lege ti lo.
4 So e londo na ndo so, e mû lê ti ngu-ingo ni ti gue, e ngoro na terê ti Chypre, ngbanga ti so pupu ni ayeke ga gï na devant ti e. 5 E mû gï lê ti ngu-ingo ni e hon na terê ti Cilicie nga na Pamphylie na e si na Myre so ayeke na Lycie. 6 Na ndo so, turugu ti kota kamba ni awara mbeni bateau so alondo na Alexandrie si ayeke gue na Italie, lo mû yanga na e ti monté na yâ ni. 7 Na peko ti alango mingi so e kpe yeke yeke na yâ ti akpale, e si na Cnide. Teti so pupu ni azia lege na e ti hon pëpe, e ngoro na terê ti Crête na mbage ti Salmone, 8 e mû terê ni na yâ ti akpale na e si na mbeni ndo so a iri ni Nzoni-ndo-ti-lutingo-ti-abateau, so ayeke nduru na gbata ti Lasée.
9 Ndali ti so alango mingi ahon awe nga a yeke nzoni pëpe ti mû lê ti ngu ni ngbanga ti so même ngoi ti mungo jeûne ti Lango ti zingo siokpari+ ahon awe, Paul amû wango so na ala, 10 lo tene: “Azo, mbi bâ so tambela ti lê ti ngu ni ayeke ga ande na kpale na e yeke girisa aye mingi, gï akungba nga na bateau ni pëpe, me fini* ti e nga.” 11 Me, turugu ti kota kamba ni amä gï yanga ti zo ti kpengo na bateau ni nga na wa ti bateau ni ahon ti mä atënë so Paul atene so. 12 Ndali ti so ndo ti lutingo ti abateau ni ayeke nzoni ndo ti duti dä na ngoi ti dê pëpe, mingi ti azo ni abâ so a yeke nzoni ti hon na ndo so, si ala lingbi ti bâ wala lege ayeke dä ti si na Phénix ti duti kâ na ngoi ti dê. Phénix ayeke mbeni ndo ti lutingo ti abateau na Crête so abâ ndo na mbage ti nord-est nga na mbage ti sud-est.
13 Na ngoi so pupu so alondo na mbage ti sud ayeke ya yeke yeke, ala bâ ti ala atene ye so ala ye ti sara aga nzoni awe, tongaso ala zi kale ti bateau ni na ala komanse ti mû gï terê ti zoa* ti Crête ni ti hon. 14 Me kete na pekoni, mbeni kota pupu so a iri ni Euraquilon* aya ngangu na ndö ti zoa ni. 15 So pupu ni ayengi bateau ni ngangu mingi na bateau ni alingbi ti gbu lê ni na pupu ni pëpe, e sara ye oko pëpe e zia pupu ni ahon na e. 16 Na pekoni e ngoro terê ti mbeni kete zoa so a iri ni Cauda, me e sara ngangu ngbii la si e wara lege ti gbu kete ngö so a kanga na ngbonda ti bateau ni so. 17 Me na peko ti so ala gboto ni na yâ ti bateau ni awe, ala komanse ti sara kua na ambeni ye ti kanga mbeni kamba angoro terê ti bateau ni kue si agbu ni ngangu. Ala sara mbeto ti tene ala gue ala tuku na bateau ni na yanga ti ngu ti Syrte,* ni la ala descend voile ti bateau ni tongaso pupu ahon na bateau ni. 18 Ngbanga ti so kota pupu ni angbâ ti yengi e ngangu mingi, na ndade ni ala komanse ti mû ambeni kungba ti yâ ti bateau ni ti bi na yâ ti ngu si bateau ni ayapu. 19 Na ota lango ni, ala wani ala mû aye ti kua ti bateau ni ala bi na ngu.
20 So alango mingi e bâ lâ wala atongoro pëpe nga pupu so ayeke ya na ndö ti e ayeke kete pupu pëpe, beku kue so e yeke na ni ti sö kuâ akomanse ti hunzi. 21 So a sara alango mingi azo ni ate kobe pëpe, Paul aluti na popo ti ala na lo tene: “Azo, tongana ala hinga fade, ala mä wango ti mbi na ala londo na Crête ala mû lê ti ngu-ingo ni ti hon pëpe, ka e wara kpale nga e girisa aye mingi tongaso pëpe.+ 22 Ye oko, mbi wa ala fadeso ti sara mbeto pëpe, zo oko na popo ti ala ayeke girisa fini* ti lo pëpe, me gï bateau ni la si ayeke girisa. 23 Na bï so, mbeni ange+ ti Nzapa so mbi yeke zo ti lo nga so mbi yeke sara kua na lo aluti na terê ti mbi, 24 lo tene: ‘Paul, sara mbeto pëpe, ndali ti so a lingbi mo luti na gbele César.+ Bâ! Nzapa amû lege na ala kue so ayeke na terê ti mo na yâ ti bateau ni ti sö fini ti ala.’ 25 Ni la, ala sara mbeto pëpe, ndali ti so mbi mä na bê na Nzapa so ye ni ayeke si ande gï tongana ti so a tene na mbi. 26 Me e yeke gue ti tuku na ndö ti mbeni zoa.”+
27 Tongana a si na bï ti lango 14 ni, na pupu ni ayeke yengi e ngangu mbage na mbage na lê ti Ngu-ingo ti Adria, na bê ti bï, azo so ayeke sara kua na yâ ti bateau ni abâ ti ala atene ala yeke pusu nduru na mbeni sese. 28 Ala tara lingo ti ngu ni na ala wara brasse 20,* tongaso ala hon kete na ala kiri ala tara lingo ti ngu ni na ala wara brasse 15.* 29 Ala sara mbeto ti tene e kpo terê ti e na akota tênë, ala ngbâ na ngbonda ti bateau ni ala bi akale osio na ngu na ala ye ti tene ndo ahan hio. 30 Me tongana azo so ayeke sara kua na yâ ti bateau ni ayeke gi lege ti kpe na yâ ti bateau ni nga ala descend kete ngö ni na lê ti ngu-ingo ni, ala sara mo bâ mo tene ala ye ti bi akale na ngu na mbage ti hôn ti bateau ni, 31 Paul atene na turugu ti kota kamba ni nga na aturugu ni: “Ala lingbi ti sö fini ti ala pëpe tongana akoli so angbâ na yâ ti bateau ni pëpe.”+ 32 Tongaso aturugu ni afâ akamba ti kete ngö ni na ala zia ni si atï na yâ ti ngu.
33 Tongana a si nduru na ndapre, Paul akomanse ti wa azo ni kue ti te mbeni ye, lo tene: “Laso ayeke lango 14 ni so ala yeke ku na gingo bê nga ala te ye oko pëpe so. 34 Tongaso mbi wa ala ti te mbeni ye, a yeke ndali ti nzoni ti ala. Bâ, kuä ti li ti ala oko tongaso ayeke futi pëpe.” 35 So lo sara tënë so awe, lo mû mapa, lo kiri singila na Nzapa na lê ti ala kue, lo fâ yâ ni lo komanse ti te ni. 36 Tongaso ala kue awara ngangu, na ala kue akomanse ti te mbeni ye. 37 E kue e yeke azo* 276 na yâ ti bateau ni. 38 Tongana ala te ye yâ ti ala asi awe, ala komanse ti mû ablé ti bi na yâ ti ngu-ingo ni ti tene bateau ni ayapu.+
39 Tongana ndo ahan awe, ala hinga sese ni so pëpe,+ me ala yeke bâ gï mbeni ndo so mbutu ayeke dä na yanga ti ngu ni, ala leke na bê ti ala ti gue na bateau ni na ndö ti mbutu ni tongana lege ayeke dä. 40 Tongaso, ala fâ akale ti bateau ni, ala zia ni a tï na yâ ti ngu-ingo ni. Na oko ngoi ni ala zi akamba ti akâî so ayeke fa lege na bateau ni; tongana ala kiri na voile ti bateau ni na nduzu awe ti tene pupu apusu ni, ala hon ti gue na mbage ti mbutu ni. 41 Me tongana bateau ni asi na mbeni ndo so mbutu ayeke dä nga so ngangu ti ngu-ingo ni ayeke ga dä mbage na mbage, ala sara si bateau ni ague akpo mbutu ni so, na hôn ni alï na yâ ni si alingbi ti hon pëpe. Amapo ti ngu ni asara si ngbonda ti bateau ni akomanse ti fâ na ngangu ti tï oko na oko.+ 42 Na bango ye so, aturugu ni amû desizion ti fâ azo ti kanga ni, tongaso si mbeni oko atï na ngu akpe pëpe. 43 Me turugu ti kota kamba ni aye biani ti sö fini ti Paul, tongaso lo kanga lege na ala ti sara ye so ala leke ti sara so. Lo mû yanga na ala so ahinga ngu ti huru na yâ ti ngu-ingo ni na ti si kozo na sese, 44 na atanga ni amû peko ti ala, ambeni na ndö ti anduru keke na ambeni na ndö ti ambeni ye ti bateau ni. A yeke tongaso si azo ni kue asi na sese na nzoni terê.+
28 Na peko ti so e sigi na yâ ti kpale ni awe, e mä so iri ti zoa* ni ayeke Malte.+ 2 Azo ti ndo ni so ayeke tene yanga ti kodro nde asara tâ nzoni mingi na e, ala tingo mbeni wâ na ala yamba e kue nzoni ndali ti so ngu-nzapa ayeke pika lani nga dê ayeke mingi. 3 Me tongana Paul ayeke ro ambeni hulengo keke na lo yeke zia na lê ti wâ ni, wâ ni asara si mbeni sioni ngbo asigi na lo calé na terê ti maboko ti Paul. 4 Tongana lê ti azo ti ndo ni so ayeke tene yanga ti kodro nde atï na ndö ti sioni nyama so acalé na terê ti maboko ti Paul so, ala komanse ti tene na popo ti ala: “Biani koli so ayeke mbeni zo ti fango zo, na atâa so lo sigi na yâ ti kpale ti lê ti ngu-ingo, ngbanga so mbilimbili* afâ ni awe azia lege na lo ti ngbâ na fini pëpe.” 5 Me Paul ayengi nyama so si nyama ni atï na lê ti wâ ni na ye ti sioni asi na lo pëpe. 6 Me ala yeke ku ti tene terê ti lo asuku wala lo tï hio tongaso ti kui. Tongana ala ku aninga na ala bâ mbeni ye oko ti sioni asi na lo pëpe, ala changé yanga ti ala si ala yeke tene lo yeke mbeni nzapa.
7 Nduru na ndo ni so, kota zo ti zoa ni so iri ti lo ayeke Publius ayeke na ambeni sese na lo yamba e nzoni, lo sara nzoni bê lo mû na e ndo ti lango ndali ti lango ota. 8 Me babâ ti Publius ayeke lango na ndö ti gbogbo, lo yeke na kobela so asara lo fièvre nga lo yeke sasa na mênë. Paul alï na ndö ti lo na lo sambela, lo zia maboko ti lo na ndö ti babâ ni na lo sava lo.+ 9 Na peko ti ye so, tanga ti azo ti zoa ni so ayeke nga na akobela akomanse ti ga na mbage ti Paul na lo sava ala.+ 10 Ala ne e na lege so ala mû na e gbâ ti amatabisi. Tongana e yeke mû bateau ti hon, ala mû na e akungba nde nde so e yeke na bezoin ni.
11 Nze ota na pekoni, e mû mbeni bateau so alondo na Alexandrie na aluti fade na zoa ni ndali ti ngoi ti dê. Marque so ayeke na hôn ti bateau ni ayeke: “Amolenge ti Zeus ti koli.” 12 Tongana e luti na Syracuse, e ngbâ na ndo so lango ota. 13 E londo na ndo so, e kpe gï kpengo na e si na Regium. Lango oko na pekoni, mbeni pupu ti sud aya, na e gue e si na Putéolie na use lango ni. 14 E wara aita na ndo so na ala voro yanga na e ti ngbâ na terê ti ala lango mbasambala, tongaso e mû lege ti gue na Rome. 15 Tongana aita ti Rome amä sango ti e, ala ga juska na Gara ti Appius nga na Da-ota-ti-lango-ti-agene ti tingbi na e. Tongana lê ti Paul atï na ndö ti ala, lo kiri singila na Nzapa na lo kiri lo wara ngangu.+ 16 Na nda ni, tongana e lï na Rome awe, a mû lege na Paul ti duti na mbeni da nde, lo na turugu so ayeke bata lo.
17 Me, lango ota na pekoni, lo iri ala so ayeke akota zo ti aJuif. Tongana ala bungbi awe, lo tene na ala: “Aita, atâa so mbi sara mbeni ye oko pëpe na terê ti azo ti mara ti e wala na terê ti angobo ti akotara ti e,+ na Jérusalem a zia mbi na maboko ti aRomain tongana zo ti kanga.+ 18 Na peko ti so aRomain ni agi nda ti tënë ti mbi,+ ala ye ti zi mbi, ndali ti so ala wara na li ti mbi pëpe mbeni ye so alingbi na kuâ.+ 19 Me tongana aJuif angbâ gï ti ke ti tene a zi mbi, mbi bâ gbä mbi hunda ti gue na tënë ni na gbele César,+ me a ye ti tene pëpe so mbi yeke na mbeni tënë ti bi na li ti azo ti mara ti mbi. 20 Ti tâ tënë ni, a yeke ndali ti tënë so la si mbi voro yanga na ala ti bâ ala na ti sara tënë na ala, ngbanga ti so a yeke ndali ti beku ti Israël si mbi yeke na chaîne so na terê ti mbi.”+ 21 Ala tene na lo: “E wara pëpe ambeti so alondo na Judée na ndö ti mo, nga mbeni oko ti aita so asi afa peko ti mbeni sioni tënë wala asara mbeni sioni tënë na ndö ti mo pëpe. 22 Me e bâ so a yeke nzoni ti mä na yanga ti mo atënë ti bê ti mo, biani âdu ti secte so,+ e hinga so a yeke sara gï sioni tënë ni na ndo kue.”+
23 Ala mä terê na lo na ndö ti mbeni lango, na ala ga gbani ahon ti kozo na mbage ti lo na da so lo lango dä. A komanse na ndapre juska na lakui, lo zi nda ti tënë ni na ala na fango na ala nda ti tënë ni kue na ndö ti Royaume ti Nzapa, nga ti londo na Ndia ti Moïse+ na ambeti ti aProphète+ lo gi ti ga na ala ti yeda na tënë ti lo na ndö ti Jésus.+ 24 Ambeni akomanse ti mä na bê na aye so lo tene, me ambeni amä na bê na ni pëpe. 25 So ala mä terê na popo ti ala pëpe, ala komanse ti hon, na Paul asara gï tënë so, lo tene:
“A yeke na lege ni si yingo vulu asara tënë so na akotara ti ala na lege ti prophète Ésaïe, 26 atene: ‘Gue na mbage ti azo so na mo tene: “Biani ala yeke mä tënë ni, me ala yeke mä yâ ni oko pëpe. Biani ala yeke bâ ndo, me ala yeke bâ ye oko pëpe.+ 27 Bê ti azo so akpengba, na mê ti ala ayeke mä ndo, me ala ye ti sara ye alingbi na ni pëpe. Ala kanga lê ti ala, si lê ti ala abâ ye oko pëpe, na mê ti ala amä ye oko pëpe, ala mä yâ ni pëpe na yâ ti bê ti ala nga ala changé lege ti ala pëpe si mbi sava ala.”’+ 28 Tongaso, zia ala hinga ye so: Tënë ti salut so alondo na Nzapa so, a tokua tënë ni na azo ti amara;+ ala yeke mä ti ala ni ande biani.”+ 29 * ——
30 Lo ngbâ ngu use kue na yâ ti da so lo wani lo loué,+ lo yeke yamba na nzoni bê ala kue so aga ti bâ lo; 31 lo yeke fa tënë ti Royaume ti Nzapa na ala, lo yeke fa nga aye so andu Seigneur Jésus Christ, lo yeke sara ni tâ na kamene oko pëpe*+ nga ye oko akanga lege na lo pëpe.
Wala “juska na anda ti sese.”
Na Grec: “ayeke lï na ayeke sigi.”
Bâ na A5.
Wala “amenga ti wa.”
Wala “fini.”
So ti tene nduru na 9:00 ti ndapre.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Na Grec: “mitele ti mbi ayeke.”
Wala “âme ti mbi angbâ.”
Wala “Hadès,” so ti tene dû ti kuâ so azo kue ayeke gue dä. Bâ na kete bakari.
Na Grec: “mbeni zo so asigi na yâ ti lo.”
Wala “Hadès,” so ti tene dû ti kuâ so azo kue ayeke gue dä. Bâ na kete bakari.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Wala “a-âme.”
Wala “ti kangbi aye kue na popo ti ala.”
Wala “a-âme.”
Bâ na A5.
So ti tene nduru na 3:00 ti peko ti midi.
Bâ na A5.
Wala “âme.”
Na Grec: “ngongoa.”
Wala “Ala gbu ala.”
So ti tene ala si na akota da ti mandango tënë ti Nzapa ti aHébreu pëpe.
Wala “fä.”
Bâ na A5.
Wala “Christ ti lo.”
Bâ kete tënë ti Lc 4:18.
Bâ na A5.
Wala “sambela na bê ti ala kue.”
Bâ na kete bakari.
Wala “ala gbu.”
Bâ na A5.
Na Grec: “A nzere na e pëpe.”
Na Grec: “ngongoa.”
Na Grec: “angongoa.”
Wala “alê ti kobe.”
Wala “a-âme.”
Wala “a zia lo na gigi.”
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Na Grec: “lango (na yâ ti kuâ).”
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A3.
Bâ na A5.
Na Grec: “ti gbë na kamba.”
Na Grec: “Si lo lingbi ti gbë ala na kamba ti gue na ala.”
Na Grec: “lo yeke tambela lo lï lo sigi.”
Bâ na A5.
Iri Dorcas na yanga ti Grec nga Tabitha na yanga ti Araméen, ndani use kue ayeke “Gazelle.”
Bungbi ti aturugu ti Rome so na yâ ni a yeke wara aturugu 600.
So ti tene nduru na 3:00 ti peko ti midi.
So ti tene nduru na midi.
Na Grec: “mbeni kungba.”
Na Grec: “kungba ni.”
So ti tene nduru na 3:00 ti peko ti midi.
Bâ na A5.
Wala “abe-ta-zo.”
Na Grec: “Mbeni kungba.”
Wala “ti luti na ndö ti lege ti Nzapa?”
Na Grec: “yanga ti ala akanga.”
Bâ na A5.
Wala “ti gue na lo na gbele ngbanga.”
Bâ na A5.
Wala “Kanga bongo na ngbonda ti mo.”
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Wala “ala yeke sara kusala na Jéhovah ndali ti nzoni ti azo.”
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Na Grec: “ngongoa.”
Wala “so zo alingbi ti zia bê ti lo dä.”
Wala “lo sara ye so bê ti Nzapa aye.”
Na Grec: “lango (na yâ ti kuâ).”
Bâ kete tënë ti Mt 23:15.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Wala “a-âme ti adisciple.”
Bâ na A5.
Wala “dengo gaba.”
Wala “kpangba; da.”
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Wala “tënë ti bê.”
Na Grec: pornéïa. Bâ na kete bakari.
Wala “a-âme.”
Wala “âme.”
Na Grec: pornéïa. Bâ na kete bakari.
Bâ na A3.
Bâ na A5.
A lingbi nga ti tene “Kozoni kue.”
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Wala “ala fâ yâ.”
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Bâ na A5.
Na Grec: “yingo ti lo alondo na ngonzo na yâ ti lo kâ.”
Wala “so aga ti bâ kodro ni.”
Wala “ala ye tënë ti Nzapa mingi.”
Wala “ahale.”
Wala “ahale.”
Wala “ayeke pika patara na ala.”
So ti tene synagogue ni.
Gouverneur ti mbeni kete kodro ti Rome. Bâ na kete bakari.
Bâ na A5.
Âmanke na Jérusalem.
Wala “A fa na lo tënë ti Jéhovah gï na yanga.” Bâ na A5.
Bâ na A5.
Gouverneur ti mbeni kete kodro ti Rome. Bâ na kete bakari.
Wala “âme ti lo angbâ na yâ ti lo.”
Wala “na sarango terê kete.”
Wala “yingo aforcé.”
Wala “âme.”
Na Grec: “so ade ti hinga koli pëpe.”
Na Grec: “e duti kpô.”
Bâ na A5.
Na Grec: pornéïa. Bâ na kete bakari.
Wala “ala tene polele so aye so kue ayeke dä.”
Wala “E mû mbeni zendo.”
Wala “ala mû zendo.”
So ti tene nduru na 9:00 ti bï.
Wala “zo ti bingo wusuwusu.” Na Grec: “lo yeke sioni kobela so amû ndo.”
Bâ na A3.
Mbeni titre so a mû na togbia ti Rome.
Mbeni keke so a yeke sara kua na ni ti fa lege na anyama.
Wala “âme.”
A ye ti sara tënë ti sese so ayeke na milieu ti ngu.
So ti tene mbeni pupu so alondo na mbage ti nord na est.
Bâ na kete bakari.
Wala “âme.”
Nduru na mètre 36. Bâ na B14.
Nduru na mètre 27. Bâ na B14.
Wala “a-âme.”
A ye ti sara tënë ti sese so ayeke na milieu ti ngu.
Na Grec Dike, peut-être aye ti sara tënë ti nzapa-wali so ayeke kiri na zo peko ti sioni so zo ni asara wala a ye gï ti sara tënë ti sarango ye so ayeke mbilimbili.
Bâ na A3.
Wala “na mbeto oko pëpe.”