Ambeti ndali ti Mbeti ti bungbi: Kusala ti e nga na gigi ti e
© 2022 Christian Congregation of Jehovah’s Witnesses
YENGA TI 2-8 JANVIER
ANZONI YE SO AYEKE NA YÂ TI BIBLE | 2 AGBIA 22-23
“Ngbanga ti nyen ti sara terê kete?”
w00 15/9 l. 29-30
Jéhovah abâ Josias so asara terê ti lo kete na nzoni lê
A komanse na kota ndapre azo ti lekengo temple asara kua ngangu. Kite ayeke dä ape so Josias akiri singila na Jéhovah so azo ti kua ni azi zonga so ambeni kotara ti lo abi na ndö ti da ti Nzapa. Na ngoi so kua ni ayeke gue na li ni, Shaphan aga afa peko ti ye ni. Me rouleau so lo gbu na maboko ti lo so nda ni ayeke nyen? Lo fa ni lo tene so Kota prêtre Hilkiah awara “mbeti ti Ndia ti Jéhovah, Ndia so lo mû ândö na lege ti Moïse.” (2 Chronique 34:12-18). So pendere ye! Kite ayeke dä ape so a yeke tâ mbeti ti Ndia ti Moïse.
Josias ayeke ku kungo ti mä atënë kue so ayeke na yâ ti mbeti ni. Na temps so Shaphan ayeke diko ni, gbia ni ayeke sara kue ti gi ti bâ tongana nyen la acommandement ni oko na oko andu lo nga na azo ni. Ye so apika bê ti lo mingi ayeke fason so mbeti ni ayâa na nduzu tâ bungbi ti vorongo Nzapa nga na aye ti ngangu so ayeke ga na ndö ti azo ti lo nga so a yeke gue na ala na kodro wande tongana ala tï na yâ ti vorongo nzapa ti wataka. Na ngoi so Josias abâ so azo ni asara ye pëpe alingbi na acommandement kue so ayeke na yâ ti mbeti ni, lo suru bongo na terê ti lo na lo mû yanga na Hilkiah, na Shaphan nga na ambeni zo ni, lo tene: ‘Ala gue ala hunda Jéhovah na ndö ti tënë so ayeke na yâ ti mbeti so ndali ti so ngonzo ti Jéhovah alondo tongana wâ na terê ti e, ndali ti so akotara ti e asara ye pëpe alingbi na atënë kue so ayeke na yâ ti mbeti ni so a sû ni ndali ti e so.’—2 aGbia 22:11-13; 2 Chronique 34:19-21.
w00 15/9 l. 30 par. 2
Jéhovah abâ Josias so asara terê ti lo kete na nzoni lê
Azo so Josias atokua ala ague na ndo ti prophète-wali Huldah na Jérusalem na ala kiri afa peko ti tokua ni. Huldah atene gï peko ti yanga ti Jéhovah, lo tene so ye ti vundu so a sara tënë ni na yâ ti mbeti so a wara ni fini fini so ayeke ga na ndö ti azo so adö lo azia ague na peko ti ambeni nzapa nde. Me ndali ti so Josias asara terê ti lo kete na gbele Jéhovah Nzapa, ye ti vundu ni ayeke ga na ndö ti lo ape. Lo yeke wu terê ti lo tongana ti akotara ti lo na a yeke lu lo na yâ ti siriri.—2 aGbia 22:14-20; 2 Chronique 34:22-28.
Gi anzoni ye so ayeke na yâ ti Bible
Mo peut ti sara nzoni ye na gigi ti mo atâa fason so a bata na mo
Atâa so na kete ti Josias lo vivre na mbeni ndo so ayeke sioni, lo komanse ti sara ye so ayeke nzoni na lê ti Jéhovah. Komandema ti lo ayeke lani nzoni, ni la Bible atene: “Mbeni gbia so aga kozo na lo so akiri na mbage ti Jéhovah na bê ti lo kue, na âme ti lo kue nga na ngangu ti lo kue ayeke dä pëpe. Lo sara ye alingbi na aye kue so ayeke na yâ ti Ndia so Moïse asû na mbeti. Nga na peko ti lo, mbeni gbia so asara ye tongana ti lo ayeke dä pëpe.”—2 aGbia 23:19-25.
So pendere tapande la Josias azia na azo so awara mbeni ngangu kpale na ngoi so ala de kete! Nyen la e peut ti manda na lege ti tapande ti lo? Nyen la a-aidé Josias ti soro mbeni nzoni gigi na ti ngbâ dä?
YENGA TI 9-15 JANVIER
ANZONI YE SO AYEKE NA YÂ TI BIBLE | 2 AGBIA 24-25
“Ngbâ ti bâ so a yeke kota ye ti sara ye hio”
Lâ ti Fango Ngbanga ti Jéhovah Aga Nduru!
2 Kite ayeke dä pëpe so fango prophétie ti Sophonie na mbeto pëpe akiri awa mingi ahon Josias so ade pendere na ndö ti nene ti lungulango bungbi ti vorongo ti wataka na Juda. Ye oko, atâa so Josias asara kue ti lungula bungbi ti vorongo ti wataka na yâ kodro ni, lo zi pëpe sioni kue na popo ti mara ni nga lo kanga pëpe ndö ti asiokpari ti kotara ti lo, Gbia Manassé, so asara “si Jérusalem asi na mênë ti azo ti mbilimbili.” (2 aGbia 24:3, 4; 2 Chronique 34:3). A yeke ngbanga ni si lâ ti fango ngbanga ti Jéhovah ayeke ga ande biani.
Akota tënë ti mbeti ti Jérémie
A yeke na ngu 607 kozo ti Christ. Sédécias ayeke na yâ ti ngu 11 ni ti lengo gbia ti lo. A sara ngu oko na nze omene awe so Nebucadnetsar gbia ti Babylone ase kando na terê ti gbagba ti Jérusalem. Na lango mbasambala ti oku nze ti ngu 19 ni ti lengo gbia ti Nebucadnetsar, Nébuzar-Adan, capitaine ti agarde “aga na” Jérusalem (2 aGbia 25:8). Peut-être Nébuzar-Adan aduti na gigi ti gbagba ti Jérusalem na yâ ti kando ti lo, na lo bâ ndo ti bâ aye so lo lingbi ti sara si lo mû kodro ni. Lango ota na pekoni, na lango bale-oko ti nze ni, lo ‘ga na’ Jérusalem, wala lo lï na yâ ni. Na lo gbi gbata ni na wâ.—Jérémie 52:7, 12.
Gi anzoni ye so ayeke na yâ ti Bible
Akota tënë ti use mbeti ti aGbia
24:3, 4. Teti so Manassé atuku mênë mingi, Jéhovah “ake ti pardonné” Juda. Nzapa abâ na ngere mingi mênë ti azo so a fâ ala senge senge. E lingbi ti duti na beku so fade Jéhovah ayeke futa kula ti mênë so azo atuku ni senge na ngoi so lo yeke futi azo so atuku mênë ti amba ti ala ni.—Psaume 37:9-11; 145:20.
YENGA TI 16-22 JANVIER
ANZONI YE SO AYEKE NA YÂ TI BIBLE | 1 CHRONIQUE 1-3
“Atënë ti Bible ayeke tâ tënë ayeke asenge mbaï ape”
Adam na Ève ayeke atâ zo?
Na tapande, gbu li na ndö ti molongo ti akotara ti aJuif so ayeke na kozo mbeti ti Chronique chapitre 1 ti si na 9 nga na Évangile ti Luc chapitre 3. Ti kozo mbeti ti Chronique ni a sara tënë ti molongo ti akotara 48 na Évangile ti luc a sara ti lo tënë ti molongo ti akotara 75. Luc afa molongo ti akotara so asi na Jésus Christ nga Chronique afa ti lo molongo ti akotara ti agbia nga na ti aprêtre ti azo ti Israël. Na yâ ti amolongo ni use kue a fa iri ti azo so azo ahinga ala mingi azo tongana Salomon, David, Jacob, Isaac, Abraham, Noé nga na nda ni Adam. Airi kue so ayeke na yâ ti amolongo ti akotara ni use kue ayeke ti atâ zo nga Adam ayeke kozo tâ zo na yâ ti molongo ni.
Noé nga na kota ngu-nzapa—Tënë ti pande pëpe, me tâ tënë
Na yâ ti Bible, a yeke wara atënë use so na yâ ni a zia Noé na popo ti molongo ti akotara ti azo, na ye so afa so Noé ayeke tâ zo biani (1 Chronique 1:4; Luc 3:36). Esdras na Luc, so asû amolongo ti akotara so, ayeke azo so agi nda ti ye nzoni mingi. Luc afa so Noé ayeke mbeni kotara ti Jésus Christ.
Adam na Ève ayeke atâ zo?
Na tapande, gbu li na ndö ti fango ye ti Bible so agbu bê ti mingi ti azo so aye tënë ti Nzapa: Ye so afuta ti zi azo. Ti gue oko na fango ye so, Jésus amû fini ti lo ti zo so ayeke mbilimbili-kue tongana ye so a futa ti zi azo na gbe ti siokpari ti ala (Matthieu 20:28; Jean 3:16). E hinga so mbeni zo ayeke futa ye na place ti mbeni ye so agirisa ti tene alingbi na ni wala ti tene a kiri na lo mbeni ye so a gbu ni na ngangu. A yeke ndali ni la Bible asara tënë ti Jésus tongana “mbeni ye so alingbi na ni so a futa ti zi azo.” (1 Timothée 2:6). E peut ti hunda terê ti e, lo lingbi na nyen? Bible akiri tënë, atene: “Legeoko tongana ti so na yâ ti Adam ala kue ayeke kui, tongaso nga na yâ ti Christ ala kue ayeke wara fini.” (1 aCorinthien 15:22). Fini ti Jésus so ayeke mbilimbili-kue so lo mû na sandaga ti zi azo so amä yanga alingbi na fini so Adam ayeke na ni kozo si lo pedre ni ndali ti so lo sara siokpari na yaka ti Éden (aRomain 5:12). A yeke polele so, tongana Adam ayeke lani na fini ape sandaga ti Christ ayeke ye oko ape.
Gi anzoni ye so ayeke na yâ ti Bible
it-1 l. 977 par. 2-3
Molongo ti akotara ti azo
Airi ti awali. A yeke zia iri ti awali na yâ ti molongo ti akotara ti azo tongana mbeni raison ti sara ni ndali ti mbaï ni ayeke dä. Kite ayeke dä ape so na Genèse 11:29, 30 a zia iri ti Saraï (Sara) dä ndali ti so Hale so a mû zendo ni ayeke ga na lege ti lo, me na lege ti mbeni wali ti Abraham nde ape. Peut-être a zia iri ti Milcah na yâ ti versê ni so ndali ti so lo yeke âta ti Rébecca, na Rébecca ayeke wali ti Isaac. A yeke mbeni lege ti fa so molongo ti akotara ti Rébecca alondo na mbeni fami ti Abraham, ndali ti so Isaac adoit ti mû wali ti ambeni mara nde ape (Ge 22:20-23; 24:2-4). Na Genèse 25:1, iri ti Kéturah, wali ti Abraham so lo mû na peko asigi dä. Ye so afa so Abraham akiri amû wali na peko ti kuâ ti Sara nga so ngangu ti lo ti dungo molenge angbâ juska ngu 40 na ndö ni na peko ti so Jéhovah akiri na ni na lege ti miracle (aRm 4:19; Ge 24:67; 25:20). Nga, ye so afa songo so ayeke na popo ti azo ti Madian na azo ti ambeni mara ti Arabie ti Israël.
A fa iri ti Léa, ti Rachel, so ayeke awali ti Jacob ti use ndo, nga na ti amolenge so ala dü (Ge 35:21-26). Ye so a-aidé e ti hinga fason so Nzapa asara ye na mbage ti amolenge so. Ndali ti mara ti araison so e wara iri ti ambeni wali na yâ ti molongo ti akotara ti ala. A peut ti zia iri ti ala na yâ ni tongana a mû mbeni héritage na lege ti ala (Nb 26:33). Me ti Tamar, Rahab nga na Ruth ayeke nde. Na ndö ti ala oko oko kue mbeni kpengba ye ayeke dä so afa tongana nyen la a zia iri ti ala na yâ ti molongo ti akotara ti Messie, Jésus Christ (Ge 38; Ru 1:3-5; 4:13-15; Mt 1:1-5). A zia iri ti ambeni wali encore na yâ ti ambeni molongo ti akotara ti azo na 1 Chronique 2:35, 48, 49; 3:1-3, 5.
YENGA TI 23-29 JANVIER
ANZONI YE SO AYEKE NA YÂ TI BIBLE | 1 CHRONIQUE 4-6
“Asambela ti mbi afa nyen na ndö ti mbi?”
Lo ‘so ayeke mä sambela’
Jabez ayeke mbeni koli so lo yeke sambela mingi. Lo komanse sambela ti lo na hundango na Nzapa tënë nzoni ti lo. Na pekoni lo hunda aye ota so afa kpengba mabe ti lo.
Kozo ni, Jabez avoro yanga na Nzapa, lo tene: “Sara si sese ti mbi akono.” (1 Chronique 4:10). Koli so a ne lo mingi so ayeke sara bê ti sese ti amba ti lo la ape. Ye so lo hunda na bê ti lo kue so aluti peut-être mingi na ndö ti azo ahon sese. Peut-être lo hunda ti tene siriri aduti na kota mbage ti sese ti lo tongaso si gbâ ti azo so ayeke voro tâ Nzapa aduti dä.
Use ni, Jabez atoto na Nzapa ti duti na lo. Nzapa ayeke sara kua na ngangu ti lo ti aidé azo so ayeke voro lo (1 Chronique 29:12). Ti wara aye so Jabez ahunda na bê ti lo kue so, lo bâ ndo na mbage ti Nzapa so maboko ti lo ayeke nduru pëpe na mbage ti azo so afa so ala yeke na mabe na lo.—Ésaïe 59:1.
Ota ni, Jabez asambela atene: “Bata mbi yongoro na ye ti ngangu, tongaso si ye ti sioni asi na mbi pëpe.” Tënë “si ye ti sioni asi na mbi pëpe” aye peut-être ti fa so Jabez asambela ti kpe ye ti sioni ape, me ti tene lo ngbâ ti gbu ngangu na yâ ti ye ti sioni ni nga ti tene awoko lo ape.
Sambela ti Jabez afa gingo bê ti lo ndali ti tâ vorongo Nzapa, mabe ti lo nga confiance so lo yeke na ni na Lo so ayeke mä sambela. Jéhovah akiri tënë tongana nyen? Nduru mbaï so ahunzi na atënë so: “Tongaso, Nzapa asara na lo ye so lo hunda.”
Gi anzoni ye so ayeke na yâ ti Bible
Akota tënë ti kozo mbeti ti Chronique
5:10, 18-22. Na ngoi ti Gbia Saül, amara so ayeke na tö ti Jourdain akinda azo ti Hagar, atâa so wungo ti azo ti Hagar ahon fani use wungo ti ala. Ye so asi ndali ti so angangu koli ti amara so azia bê ti ala na Jéhovah na ala hunda mungo maboko ti lo. A lingbi e zia bê ti e kue na Jéhovah tongana e yeke sara kusala ti e na gbele awato ti e so ayeke mingi ahon e.—aÉphésien 6:10-17.
YENGA TI 30 JANVIER–5 FÉVRIER
ANZONI YE SO AYEKE NA YÂ TI BIBLE | 1 CHRONIQUE 7-9
“Mo peut ti sara angangu kua na aide ti Jéhovah”
Akota tënë ti kozo mbeti ti Chronique
9:26, 27. Azo ti mara ti Lévi so ayeke bata temple asara lani kota kusala mingi. A mû na ala clé ti ayanga-da ti ando so ayeke nzoni-kue ti temple ni. Ala fa biani so ala yeke azo so a lingbi ti zia bê na ala na zingo ayanga ti gbagba ni lâ oko oko. E nga kue, a mû na e kungba ti gue ti ndu azo ti territoire ti e na ti mû maboko na ala ti ga ti voro Jéhovah. A yeke nzoni e fa so e lingbi na kua ni nga a zia bê na e senge pëpe legeoko tongana ti so azo ti Lévi abata ândö ayanga-da ti temple.
w11 15/9 l. 32 par. 7
Mo peut ti sara ye tongana ti Phinéhas na ngoi so mo wara akpale?
Phinéhas asara akota kua mingi na ngoi ti Israël ti giriri. Me courage so lo yeke na ni, so lo hinga ti bâ yâ ti aye nga lo zia bê ti lo na Nzapa amû lege na lo ti hon ndö ti akpale. So lo mû bê ti lo kue ti sara kua ndali ti congrégation ti Nzapa, Jéhovah abâ lo na nzoni lê. Ngu 1000 tongaso na pekoni, na gbe ti yingo ti Nzapa Esdras atene: “Ândö Phinéhas molenge ti Éléazar la ayeke mokonzi ti azo so abata ayanga ti gbagba; Jéhovah ayeke lani na lo.” (1 Chron. 9:20). Zia Jéhovah asara nga tongaso na azo kue so ayeke mû li ni na yâ ti bungbi ti lo nga na aita kue so ayeke sara na lo be-ta-zo.
Gi anzoni ye so ayeke na yâ ti Bible
He bia na Jéhovah!
6 Biani, Jéhovah la amû yanga na lege ti aprophète ti lo ti tene azo so ayeke voro lo asepela lo na lege ti abia. A hunda na azo ti hengo bia so a mû ala lani na yâ ti kete mara ti Lévi ti sara mbeni kusala nde pëpe tongaso si ala wara ngoi mingi ti sigi na abia na, mingi ni, ti tara peko ni.—1 Chron. 9:33.
YENGA TI 6-12 FÉVRIER
ANZONI YE SO AYEKE NA YÂ TI BIBLE | 1 CHRONIQUE 10-12
“Ngbâ ti gi ti duti na nzara mingi ti sara ye so Nzapa aye”
“Fa na mbi lege ti sara ye so Mo ye”
12 David ahinga atâ ye so Ndia aye ti fa nga lo ye mingi ti sara ye alingbi na ni. Ye so ayeke mbeni nzoni tapande teti e. Bâ ye so asi na ngoi so nzara ti ngu agbu David na lo ye ti tene a ‘mû na lo ngu ti dungu so ayeke na yanga ti kodro ti Bethléhem!’ Azo ti David ota alï na ngangu na yâ ti gbata ni, so aPhilistin amû ni, ala tö ngu ala ga na ni. Me “David ake ti nyon, lo sa ngu ni na gbele L’Éternel.” Ngbanga ti nyen? David afa ndani, lo tene: “Nzapa ti mbi ake na mbi ti sara ye so. Mbi lingbi ti nyon mênë ti azo tongana nyen? teti ala bâ fini ti ala tongana ye senge tongana ala ga na ngu so.”—1 Chron. 11:15-19.
13 Na lege ti Ndia, David ahinga so a lingbi a te mênë pëpe me a tuku ni na sese na Jéhovah. Lo hinga nga ndani so a lingbi a sara tongaso. David ahinga so “fini ti mi ayeke na yâ ti mênë”. Ye oko, a yeke ngu la ala ga na ni na lo, me a yeke mênë ape. David ake ti nyon ni ngbanga ti nyen? Lo hinga atâ ye so Ndia aye ti fa. Ti David, ngu ni so ayeke mbeni ye so ayeke kota mingi legeoko tongana mênë ti azo so ague atö ngu ni so. Tongaso, lo lingbi pëpe ti nyon ngu ni. Ahon ti nyon ni, lo bâ so a yeke nzoni lo tuku ni na sese.—Lév. 17:11; Deut. 12:23, 24.
Zia andia nga na amama-ndia ti Nzapa afa lege na conscience ti mo
5 Ti bâ nzoni na lege ti andia ti Nzapa, a lingbi e sara aye mingi ahon gï ti diko andia ni wala ti hinga ni. A lingbi e ye ni nga e sara ye alingbi na ni. Bible atene: “Ala ke sioni ye, na ala ye nzoni ye.” (Amos 5:15). Me e yeke sara ni tongana nyen? Kota ye ni ayeke ti manda ti bâ aye tongana ti so Jéhovah abâ na ni. Na tapande, tara ti bâ so a yeke ngangu na mo ti lango nzoni. Docteur ti mo afa na mo ambeni kobe so a lingbi mo te ape, lo tene na mo ti sara sport nga ti sara ambeni changement. Na peko ti so mo sara aye so lo fa na mo so, mo lango nzoni. Mo kiri peut-être singila mingi na docteur ti mo ndali ti so lo mû maboko na mo ti tene gigi ti mo aga nzoni.
6 Legeoko nga, Lo so asara e alu andia so alingbi ti bata e si e wara pëpe akpale so aga na peko ti sarango siokpari nga ti sara si gigi ti e aga nzoni. Gbu li ti mo na ndö ti anzoni ye so e yeke wara ndali ti so e sara ye alingbi na andia ti Bible na ndö ti mvene, handango zo, nzi, lango-sioni, sarango ye ti ngangu na zo nga sarango yorö. (Diko aProverbe 6:16-19; Apoc. 21:8.) Tongana e gbu li na ndö ti anzoni ye ti peko ti mango yanga ti Jéhovah, e yeke ye lo nga na andia ti lo mingi.
Gi anzoni ye so ayeke na yâ ti Bible
it-1 l. 492 par. 2-3
Bê
Lege ti sara na Nzapa na “bê kue.” Ti tene bê ti zo asara kua nzoni adoit ti duti oko si, me ti bê na lege ti fâ yâ ni apeut ti kangbi. David asambela atene: “Sara si bê ti mbi aduti oko ti kpe mbeto ti iri ti mo”, so aye ti fa so bê ti mbeni zo apeut ti kangbi tongana andu asentiment ti lo nga na aye so asara lo mbeto (Ps 86:11). Zo tongaso apeut ti duti na ‘bê so yâ ni akangbi’, so ti tene lo yeke voro Nzapa na bê ti lo kue ape (Ps 119:113, kete tënë na gbe ni; Apc 3:16). Mbeni zo apeut nga ti duti na ‘bê so ayeke use use’ na lege so lo yeke sara na amaître use wala lo yeke tene atënë ti handa gï na azo me lo yeke pensé na mbeni ye nde (1Ch 12:33; Ps 12:2, kete tënë na gbe ni). Jésus asigi na nda ti azo so ayeke na bê so ayeke use use so, so ayeke sara ye ti handa gï na lê ti azo so, polele.—Mt 15:7, 8.
Zo so aye ti nzere na Nzapa adoit ti sara na lo na bê so yâ ni akangbi ape wala na bê so ayeke nga use use ape me lo doit ti sara na lo na bê ti lo kue (1Ch 28:9). Ye so ahunda ti sara effort ndali ti so bê ti zo ayeke sioni mingi nga ayeke nduru ti sara ye ti sioni (Jér 17:9, 10; Ge 8:21). Ti sara na Jéhovah na bê ti e kue, a yeke nzoni e sambela lo na bê kue (Ps 119:145; Tot 3:41), e manda Mbeti ti Nzapa lakue (Esd 7:10; aPr 15:28), e fa nzoni tënë na yapungo terê (bâ Jér 20:9) nga e bungbi oko na azo so ayeke sara na Jéhovah na bê ti ala kue.—Bâ 2aG 10:15, 16.
YENGA TI 13-19 FÉVRIER
ANZONI YE SO AYEKE NA YÂ TI BIBLE | 1 CHRONIQUE 13-16
“Ti mû peko ti fango lege ayeke ga na ye ti nzoni”
Mo hunda terê ti mo: ‘Jéhovah ayeke na ndo wa?’
12 Na pekoni so a kiri na arche ti mbele na Israël, na a bata ni teti angu mingi na Kirjath-Jéarim, Gbia David asara nzara ti mû ni na ti ga na ni na Jérusalem. Lo mä terê na amokonzi ti mara ni na lo tene a zi Arche na ndo so a yeke dä na a gue na ni na mbeni ndo nde ‘tongana a yeke nzoni na lê ti ala na tongana a yeke ye so Jéhovah aye’. Me lo gi pëpe ti hinga biani tënë ti bê ti Jéhovah na ndö ni. Tongana fade lo sara ni, ka a yeke zia Arche ni lâ oko pëpe na ndö ti mbeni puse ti bagara. Ka fade a yeke aLévite ti kete mara ti Kéhath si ayeke yô ni na ndö ti go ti ala, tongana ti so Nzapa ahunda ni polele. Atâa so lege mingi David ahunda tënë na Jéhovah ti wara fango lege ti lo, ti so ni lo sara ni tâ na lege ni pëpe. Ye ti peko ni aga na ye ti vundu mingi. Na nda ni, David atene: “L’Éternel Nzapa ti e afâ zo na popo ti e; teti kozoni, e sara na Lo na lege ti kpengba-tene ti Lo pëpe.”—1 Chronique 13:1-3; 15:11-13; Nombre 4:4-6, 15; 7:1-9.
Mo hunda terê ti mo: ‘Jéhovah ayeke na ndo wa?’
13 Na nda ni, tongana aLévite ayô Arche ni ti londo na da ti Obed-Édom ti gue na ni na Jérusalem, a he mbeni bia so David mveni si aleke ni. Na yâ ti bia so, a yeke wara mbeni tënë ti dango bê so a mû ni na bê kue: “Ala gi Jéhovah, ala hunda na lo ti mû na ala ngangu ti lo. Ala gi face ti lo lakue. Ala dabe ti ala na akusala ti lo so adö bê, amiracle so lo sara nga na angbanga so lo fâ.”—1 Chronique 16:11, 12.
Gi anzoni ye so ayeke na yâ ti Bible
Voro Jéhovah, Gbia ti lakue lakue
14 David ayô arche ti mbele lo gue na ni na Jérusalem. A yeke lani mbeni ngoi ti ngia. Na ngoi ni, aLévite ahe mbeni bia ti gonda na Jéhovah, na yâ ti bia ni ala tene kpengba tënë so ayeke na 1 Chronique 16:31 so atene: “Zia si yayu aduti na ngia, sese nga asara ngia. Ala tene na popo ti amara: ‘Jéhovah aga gbia awe!’” Me teti so Jéhovah ayeke Gbia ti lakue lakue, na lege wa la lo ga Gbia na ngoi ni so? Jéhovah aga Gbia na lege so na ambeni ngoi lo sara mbeni ye ti fa so lo la lo komande wala lo mû mbeni zo ti sara kua na iri ti lo. A yeke kota ye ti hinga so Jéhovah aga Gbia na lege so. Kozo ti tene David akui, Jéhovah atene na lo atene fade komandema ti lo ayeke ngbâ lakue lakue, lo tene: “Fade Mbi sara si molenge ti mo, so asigi na yâ ti mo, aga gbia na peko ti mo, na fade Mbi sara si royaume ti lo aga nzoni.” (2 Sam. 7:12, 13). Tënë so aga tâ tënë na ngoi so “hale”, wala molenge ti David abâ gigi ahon ngu 1000 na pekoni. Molenge ni so ayeke zo wa? Lawa la lo ga Gbia?
YENGA TI 20-26 FÉVRIER
ANZONI YE SO AYEKE NA YÂ TI BIBLE | 1 CHRONIQUE 17-19
“Ngbâ ti bata ngia ti mo atâa ambeni ye asara mo vundu”
Bâ gï nzoni ti bungbi ti Jéhovah
DAVID ti Israël ti giriri ayeke mbeni oko ti akpengba zo so a sara tënë ti ala na yâ ti mbage ti Mbeti ti Nzapa so a sû ni na Hébreu. Atâa so lo yeke berger, wapikango mozoko, prophète nga gbia, lo zia bê ti lo kue na Jéhovah Nzapa. Kpengba songo so David ayeke na ni na Jéhovah adü na yâ bê ti lo nzara ti leke mbeni da na Nzapa. Da ni so, wala temple, ayeke ga ndo so azo ti Israël kue ayeke gue dä ti voro tâ Nzapa. David ahinga so temple ni nga na kusala so azo ayeke sara na yâ ni ayeke ga ande na ngia nga na adeba nzoni na azo ti Nzapa. Tongaso lo he bia so: “Ngia ayeke na zo so Mo [Jéhovah, Mo] iri lo ti ga nduru na Mo si lo lingbi [ti] duti na sedu ti Mo; fade nzoye ti da ti Mo alingbi na e, nzoye ti Temple ti Mo ti nzoni-kue.”—Psaume 65:5.
Duti na ngia ndali ti aye so mo peut ti sara ndali ti Jéhovah
11 Legeoko nga, e peut ti wara ngia mingi tongana e bi terê ti e kue na yâ ti kua kue so a mû na e ti sara na yâ ti kua ti Jéhovah. “Mû ngoi ti [mo] kue” ti fa tënë, nga sara akua ti congrégation mingi (Kus. 18:5; aHéb. 10:24, 25). Leke terê ti mo nzoni ndali ti abungbi, tongaso si mo peut ti mû acommentaire so akpengba zo. Bâ na nene ni mingi adevoir kue so a mû na mo ti sara na ngoi ti bungbi ti milieu ti yenga. Tongana a hunda na mo ti aidé na mbeni kua na yâ ti congrégation, si na l’heure nga duti zo ti confiance. Bâ pëpe mbeni kua so a mû na mo ti sara tongana mbeni ye so amû ngoi ti mo senge senge. Sara kue ti sara kua ti mo nzoni mingi (aProv. 22:29). Tongana mo bi terê ti mo kue na yâ ti akua ti Jéhovah, mo yeke gue na li ni hio nga mo yeke duti na ngia mingi (aGal. 6:4). A yeke duti nga ngangu na mo ape ti duti na ngia tongana ambeni zo awara mbeni kua so mo ye fade ti wara.—aRom. 12:15; aGal. 5:26.
Gi anzoni ye so ayeke na yâ ti Bible
w20.02 l. 12, encadré
E ye Babâ ti e Jéhovah mingi
Eskê Jéhovah azia lê ti lo na ndö ti mbi?
‘So azo ayeke milliard mingi na ndö ti sese so, ngbanga ti nyen la Jéhovah ayeke zia lê ti lo na ndö ti mbi?’ Mo hunda terê ti mo tongaso lâ oko awe? Anzoni zo mingi ahunda mara ti tënë so. Gbia David ahunda ndo, atene: “Jéhovah, zo ayeke nyen si mo zia lê ti mo na ndö ti lo? Molenge ti zo ti sese ayeke nyen si mo bi bê na lo?” (Ps. 144:3). David ayeke lani na confiance so Jéhovah ahinga lo nzoni (1 Chron. 17:16-18). Na ndö ni, na lege ti Bible nga na bungbi ti lo, Jéhovah afa na mo so lo hinga ndoye so mo fa na mbage ti lo. Bâ ambeni tënë so ayeke na yâ ti Bible so alingbi ti mû maboko na mo ti hinga biani so ayeke tongaso:
• Jéhovah ahinga mo même kozo ti tene a dü mo.—Ps. 139:16.
• Jéhovah ahinga ye so ayeke na yâ ti bê ti mo nga lo hinga wala mo yeke na ngia wala vundu.—1 Chron. 28:9.
• Jéhovah wani la ayeke mä asambela ti mo oko oko kue.—Ps. 65:2.
• Aye so mo yeke sara ayeke sara si Jéhovah ayeke na ngia wala vundu.—aProv. 27:11.
• Jéhovah wani la agboto mo na mbage ti lo.—Jean 6:44.
• So Jéhovah ahinga mo nzoni mingi, tongana mo kui lo lingbi ti zingo mo. Lo yeke kiri ti créé terê ti mo na place ni nga lo yeke kiri na aye so ayeke na yâ ti li ti mo nga na asarango ye ti terê ti mo kue na place ni.—Jean 11:21-26, 39-44; Kus. 24:15.
YENGA TI 27 FÉVRIER–5 MARS
ANZONI YE SO AYEKE NA YÂ TI BIBLE | 1 CHRONIQUE 20-22
“Aidé amaseka ti sara kua ti Jéhovah nzoni”
Mû kua na akoli so ayeke be-ta-zo
8 Diko 1 Chronique 22:5. David alingbi fade ti tene so Salomon alingbi pëpe ti bâ lege ti mara ti kota kua tongaso, ndali ti so a lingbi a leke temple ni na “mbeni lege so ayeke tâ pendere mingi” nga na ngoi ni so Salomon “ade maseka nga ade lo hinga ndo mingi pëpe.” Ye oko, David ahinga lani so Jéhovah ayeke leke Salomon ti sara kua so a mû na lo. Tongaso, David asara ye so lo lingbi ti sara ti mû maboko na kua ni na lege so lo leke aye ti kua ni gbani.
Mû kua na akoli so ayeke be-ta-zo
7 David aye lani ti tene gï lo la lo leke temple ti Jéhovah, tongaso vundu alingbi fade ti sara lo ngangu. Me lo ngbâ ti mû maboko na kua ti lekengo temple ni so molenge ti lo Salomon ayeke bâ lege ni. A leke lani temple ni, na a hinga ni na temple ti Salomon me ti David pëpe. Atâa so vundu asara peut-être David ndali ti so lo sara pëpe ye so bê ti lo aye ti sara, lo mû maboko na kua ni na bê ti lo kue. Lo zia azo na yâ ti agroupe nde nde ti sara kua ni, lo bungbi wen, cuivre, argent, lor nga na akeke ti cèdre. Na ndö ni, lo mû wango na Salomon, lo tene: “Ti fadeso, molenge ti mbi, zia Jéhovah aduti na mo, nga zia mo leke da ti Jéhovah Nzapa ti mo juska ahunzi nzoni, tâ gï tongana ti so lo tene mo la mo yeke sara ni.”—1 Chron. 22:11, 14-16.
Ababâ na amama, ala yeke mû maboko na amolenge ti ala ti maï ti wara batême?
14 Ndali ti so a-ancien ayeke aberger na lege ti yingo, ala lingbi ti mû maboko na ababâ na amama so ayeke sara ngangu ti mû maboko na amolenge ti ala na lege so ala sara nzoni tënë ti aye ti yingo so zo alingbi ti leke ti sara. Mbeni ita-wali so asara lani kua ti pionnier ahon ngu 70 adabe ti lo na lisoro so lo na Ita Charles Russell asara, na ngoi so lo yeke lani na ngu omene, nga na ye so asara na ndö ti lo. Lo tene: “Lo mû penze-ngbonga 15 ti sara lisoro na mbi na ndö ti aye so mbi leke na bê ti mbi ti sara na lege ti yingo.” Biani, anzoni tënë nga na atënë so e tene ti kpengba mbeni zo alingbi ti sara ye mingi na lo na yâ ti fini ti lo kue (aProv. 25:11). A-ancien alingbi ti zia ababâ na amama na amolenge ti ala na yâ ti akua so a yeke sara na Da ti Royaume, ala lingbi ti mû na amolenge ambeni kua so alingbi na ngu ti ala nga na ngangu ti ala.
15 Amembre ti congrégation alingbi nga ti mû maboko na lege so ala sara ambeni ye ti fa so ala bi bê na amaseka. Mbeni ye ni ayeke ti gi ti bâ ambeni ye so afa so amaseka ayeke maï na lege ti yingo. Mbeni maseka amû mbeni pendere commentaire na bungbi wala lo sara mbeni devoir na bungbi ti milieu ti yenga? Mbeni maseka angbâ be-ta-zo na yâ ti mbeni tara wala lo fa tënë na ekole? Gonda lo hio na bê ti mo kue. E lingbi ti leke na bê ti e ti sara lisoro na amaseka kozo wala na peko ti bungbi. Tongana e sara tongaso, amolenge ayeke bâ so ala yeke amembre ti “kota congrégation”.—Ps. 35:18.
Gi anzoni ye so ayeke na yâ ti Bible
Akota tënë ti kozo mbeti ti Chronique
21:13-15. Jéhovah akomande na ange ni ti kaï ti fâ azo ngbanga ti so vundu ti mara ti lo so awu pono agbu lo. Tâ tënë, “be-nzoni ti Lo ayeke kota mingi.”