Mo Ndoye Adango Bê ti Jéhovah Mingi?

“Âme ti mbi abata adango bê ti mo, na mbi ndoye ala mingi.”​—PSAUME 119:167, NW.

1. Mbilimbili na ndo wa e lingbi ti wara aversê so fani mingi asala tene ti adango bê ti Jéhovah?

JÉHOVAH aye ti tene azo ti lo aduti na ngia. Biani, ti duti na tâ ngia, a lingbi e tambela na yâ ndia ti Nzapa na e bata akomandema ti lo. Ti sala ni, lo mu na e adango bê. A sala tene ti adango bê so fani mingi na yâ Mbeti ti Nzapa, mbilimbili na Psaume 119, so peut-être a yeke Hizqiya, molenge ti gbia ti Juda si aleke ni. Pendere bia so ato nda ni na atene so: “Ngia ayeke na ala so aduti be-biani na yâ lege ti ala, ala so ayeke tambela na yâ ndia ti Jéhovah. Ngia ayeke na ala so abata adango bê ti lo; ala ngbâ ti gi lo na bê ti ala kue.”​—Psaume 119:1, 2, NW.

2. Tongana nyen adango bê ti Nzapa andu dutingo na ngia?

² E ‘yeke tambela na yâ ndia ti Jéhovah’ na gingo ti wara tâ hingango ye ti Tene ti lo nga na salango ye alingbi na ni na yâ fini. Ye oko, teti so e yeke pepe mbilimbili-kue, a lingbi e wara adango bê. Tene ti Hébreu so akiri pekoni na “adango bê” afa so Nzapa akiri na ndia, ambela, akete ndia, akomandema, na abungbi ti ndia na yâ bibe ti e. (Matthieu 10:18-20) E yeke ngbâ ande na ngia gi tongana e bata lakue adango bê tongaso, teti ala mu maboko na e ti kpe ason ti yingo so aga na ye ti ngangu nga na vundu.

Gbu Adango Bê ti Jéhovah Ngangu

3. Na lege ti Psaume 119:60, 61, e hinga ye wa na bê kue?

³ Adango bê ti Nzapa agbu la ni bê ti wasungo psaume mingi so ahe bia tongaso: “Mbi sala fade, na mbi ku pepe, ti bata akomandema ti Mo. Kamba ti azo ti sioni angoro mbi; me mbi de mbi glisa Ndia ti Mo pepe.” (Psaume 119:60, 61) Adango bê ti Jéhovah amu maboko na e ti luti na gbele salango ngangu teti e hinga na bê kue so Babâ ti e ti yayu alingbi ti fâ akamba ti kangango lege so awato akanga na tele ti e. Na ngoi so alingbi, lo yeke zi e na yâ ti aye so akanga lege tongaso si e lingbi ti ngbâ ti sala kusala ti fango tene ti Royaume.​—Marc 13:10.

4. A lingbi e sala ye tongana nyen na gbele adango bê ti Nzapa?

⁴ Na ambeni ngoi, adango bê ti Jéhovah aleke aglisango lege ti e. Zia e ngbâ lakue ti ba na nene ni lekengo ye tongaso, legeoko tongana ti so wasungo psaume asala giriri. Na yâ ti sambela lo tene na Nzapa: “Mbi ndoye mingi adango bê ti mo . . . mbi ndoye adango bê ti mo.” (Psaume 119:24, 119, NW) E yeke na adango bê ti Nzapa mingi ahon so wasungo psaume ayeke na ni giriri. Afango peko ti atene ti mbage ti Mbeti ti Nzapa so asala na yanga ti Hébreu asigigi fani ngbangbo mingi na yâ Mbeti ti Nzapa so asala na yanga ti Grec, na ala dabe e gi pepe na aye so Jéhovah afa na azo ti lo na gbe ti Ndia me nga na aye so lo leke ti sala, so andu kongrégation ti aChrétien. Tongana Nzapa aba so a lingbi a dabe e na ambeni ye so andu andia ti lo, e yeke kiri singila teti fango lege tongaso. Nga na ‘gbungo adango bê ti Jéhovah ngangu,’ e yeke kpe aye ti siokpari so agboto lê, so anzere pepe na Wasalango e na alungula ngia ti e.​—Psaume 119:31.

5. Tongana nyen e lingbi ti ga ande ti ndoye adango bê ti Jéhovah mingi?

⁵ Konongo ti ndoye ti e teti adango bê ti Jéhovah alingbi ti duti tongana nyen? Wasungo psaume ahe bia: “Âme ti mbi abata adango bê ti mo, na mbi ndoye ala mingi.” (Psaume 119:167, NW) E yeke ndoye ande adango bê ti Jéhovah mingi tongana e ba na e yeda na ni tongana gbotongo mê ti mbeni Babâ so abi bê na ndo e biani. (1 Pierre 5:6, 7) E hunda ti wara adango bê ti lo, na fade ndoye ti e teti ala ayeke kono tongana e ba tongana nyen ala ga na ye ti nzoni na e.

Nda ni so E Hunda ti Wara Adango Bê ti Nzapa

6. Mbeni oko nda ti tene so ngbanga ni e hunda ti wara adango bê ti Jéhovah ayeke so wa, na fade ye nyen ayeke mu maboko na e ti dabe na ni?

⁶ Mbeni oko nda ti tene so ndali ni e hunda ti wara adango bê ti Jéhovah ayeke so e yeke glisa ye lakue. Mbeni kota bakari (The World Book Encyclopedia) atene: “Mingi ni, tongana ngoi ayeke hon, azo ayeke glisa ye mingi ahon lakue. . . . Peut-être a si na mo awe ti ba so mo lingbi pepe ti dabe mo na mbeni iri wala mbeni tene so mo ba mo tene mo yeke ndulu ti dabe mo na ni. . . . Mara ti glisango ye teti kete ngoi tongaso, so asi fani mingi, adi iri ni: ye so a yeke ngangu pepe ti dabe na ni. Awasenda-ye ahaka ni na gingo ti wara mbeni ye so azia na place ni pepe na yâ mbeni kubu so a bi ye dä kirikiri. . . . Nzoni lege ti kiri ti dabe biani na mbeni tene ayeke ti manda ni ngoi mingi na peko ti so mo tene mo hinga ni mbilimbili awe.” Mandango ye na bê kue nga salango ye fani mingi ayeke mu ande maboko na e ti dabe na adango bê ti Nzapa na ti sala ye alingbi na ni teti nzoni ti e mveni.

7. Ngbanga ti nyen a hunda ti wara laso adango bê ti Nzapa mingi ahon angoi ti kozoni?

⁷ E hunda ti wara adango bê ti Jéhovah laso mingi ahon angoi ti kozoni ngbanga ti so salango sioni asi na kota mbage ti lo awe na yâ mbaï ti azo. Tongana e dengi mê na adango bê ti Nzapa, e yeke wara ndara so a hunda ti kpe ti tene a gboto e na yâ asioni lege ti sese. Wasungo psaume ni atene: “Mbi wara ndara mingi ahon awafango ye na mbi kue, teti mbi bi bê lakue na adango bê ti mo. Mbi gbu nda ti ye mingi ahon a-ancien, teti mbi yeke bata biani aye so mo komande. Mbi bata gere ti mbi yongoro na lege ti sioni kue, si mbi bata tene ti mo.” (Psaume 119:99-101, NW) Na batango adango bê ti Nzapa, fade e bata tele yongoro na “lege ti sioni kue” na fade e kpe ti ga tongana tanga ti azo kue, so “bingo akanga bibe ti ala, na a kangbi ala na fini ti Nzapa.”​—aEphésien 4:17-19.

8. Tongana nyen e lingbi ti wara aye kue so alingbi ti luti nzoni na gbele atara ti mabe?

⁸ E hunda nga ti wara adango bê ti Nzapa teti ala yeke kpengba e ti gbu ngangu na gbele agbâ ti tara ti e na “lâ ti nda ni” so. (Daniel 12:4) Tongana adango bê tongaso ayeke pepe, e yeke ga ‘azo so amä tene senge na aglisa ni.’ (Jacques 1:25) Me mandango Mbeti ti Nzapa na bê kue e mveni nga legeoko na kongrégation na lege ti mungo maboko ti ambeti ti “ngba ti be-ta-zo na ti ndara” ayeke mu ande lege na e ti luti nzoni na gbele atara ti mabe. (Matthieu 24:45-47, NW) Aye ti yingo so aleke tongaso amu lege na e ti ba ye so a lingbi e sala ti nzere na Jéhovah tongana e si na yâ ti ambeni ye so aga na tara.

Kpengba Kusala so Abungbi ti E Asala

9. “Amatabisi ti azo” ayeke azo wa, na tongana nyen ala mu maboko na afon ala wamabe?

⁹ Na mbeni mbage, abungbi ti e ti aChrétien, na ndo so aita-koli so a hiri ala na kusala ayeke fa ye dä, akaï nzala ti e ti wara adango bê ti Nzapa. Bazengele Paul asû na mbeti so tongana Jésus ‘ama na nduzu, lo mu azo na ngba; lo mu amatabisi ti azo.’ Paul akiri atene: “[Christ a] mu ambeni tongana abazengele, ambeni tongana aprophète, ambeni tongana awafango nzo tene, ambeni tongana aberger na awafango ye, teti kiringo ti leke azo ti nzoni-kue, teti kusala ti wakua, ti tene akpengba tele ti Christ.” (aÉphésien 4:8, 11, 12, NW) So tâ bê ti kiri singila si e lingbi ti fa teti so “amatabisi ti azo,” so ti tene a-ancien so a hiri ala na kusala, so ayeke gboto lê ti e na mbage ti adango bê ti Jéhovah tongana e bungbi oko teti vorongo!

10. Kota tene ti yâ ti aHébreu 10:24, 25 ayeke so wa?

¹⁰ Fade bê ti kiri singila teti aye so Nzapa aleke ayeke pusu e ti duti dä lakue na abungbi oku ti kongrégation na yenga oko oko. Paul aluti mingi na ndo nene ni ti bungbi na ndo oko lakue. Lo sû na mbeti: “Zia e bi bê na ndo mba na popo ti e ti wa tele ti duti na ndoye nga na anzo kusala, na ziango pepe ti bungbi tele ti e, tongana ti so ambeni ayeke sala lakue, me na wango tele na popo ti e, na i sala tongaso mingi ahon teti i ba lango ni aga ndulu.”​—aHébreu 10:24, 25, NW.

11. Tongana nyen abungbi ti e oko oko so asala yenga na yenga aga na ye ti nzoni na e?

¹¹ Mo ba na nene ni ye so abungbi ti e asala teti e? Mandango Tour ti Ba Ndo na yenga oko oko akpengba mabe ti e, a mu maboko na e ti sala ye alingbi na adango bê ti Jéhovah, na a kpengba e ti ke “yingo ti sese so.” (1 aCorinthien 2:12, NW; Kusala 15:31) Na ngoi ti Bungbi teti Azo Kue, awamungo diskur ayeke fa ye so alondo na Tene ti Nzapa, so andu nga adango bê ti Jéhovah nga apendere tene ti Jésus so ‘amu fini ti lakue lakue.’ (Jean 6:68; 7:46; Matthieu 5:1–7:29) Na ngoi ti Ekole ti Kusala ti Théocratie, a sala si akode ti fango ye ti e akiri aza mingi ahon. Bungbi ti Kusala ayeke mbeni ye ti kota ngele so amu maboko na e ti leke nzoni ahon fango nzo tene ti e da na da, na ngoi ti afini vizite, na mungo li ni na yâ amandango Bible na da ti azo, nga na ambeni lege nde ti kusala ti e. Mbeni bungbi ti azo so awu mingi pepe na yâ Mandango Buku ti Kongrégation azi lege na e kota ti sala atene so mingi ni andu adango bê ti Nzapa.

12, 13. Tongana nyen azo ti Nzapa na yâ mbeni kodoro ti Asie afa so ala ba abungbi ti aChrétien na nene ni?

¹² Guengo lakue na abungbi ti kongrégation asala kusala ti dabe e na akomandema ti Nzapa na a mu maboko ti bata e na ngangu na lege ti yingo na gbele bira, kpale ti konomi, na ambeni tara nde ti mabe ti e. Ambeni Chrétien 70 na mbeni kodoro ti Asie so akpe da ti ala na ngangu ti gue ti ngbâ tâ na bê ti gbako, aba nene ni ti abungbi. Na lekengo na bê kue ti ngbâ ti bungbi lakue, ala kiri na yâ gbata ti ala so bira afuti ni awe, ala bungbi anzene mbage ti Da ti Royaume ni so abuba pepe, na ala kiri aleke ni na yâ ti gbako.

¹³ Na peko ti gbungo ngangu na yâ bira teti angu mingi na yâ mbeni mbage ti oko kodoro so, azo ti Jéhovah angbâ ti sala kusala na wâ. A hunda na mbeni oko ti a-ancien ti ndo ni: “Ye nyen amu maboko mingi ahon na batango aita na ndo oko?” Kiringo tene ti lo? “Na yâ ti angu 19, e manké lâ oko pepe ti sala bungbi. Na ambeni ngoi, ndali ti anene ngombe so atï wala ambeni kpale nde, ambeni ita alingbi pepe ti si na ndo ti bungbi, me e zia lege ti sala bungbi oko lâ oko pepe.” Aita-koli na aita-wali so e ndoye ala mingi aba biani nene ni ti ‘ziango pepe ti bungbi tele ti ala.’

14. Ye nyen e lingbi ti manda na lege ti ngobo ti salango ye ti kangba-wali Anne?

¹⁴ Anne, mbeni womua ti ngu 84, “azia temple lâ oko pepe.” Ye ti pekoni ayeke so, lo yeke dä na ngoi so ague na Jésus so ade foroto kâ ngoi kete na peko ti dungo lo. (Luc 2:36-38, NW) Mo leke na bê ti mo kue ti manké pepe abungbi? Mo yeke sala ngangu ti mo kue ti duti dä na ambage kue ti akota bungbi ti e? Awango-tene so a wara na ngoi ti abungbingo tongaso na so aga na ye ti nzoni na lege ti yingo, amu na e tâ fä so Babâ ti e ti yayu ayeke bi bê na ndo azo ti lo. (Esaïe 40:11) Mara ti angoi tongaso ayeke maï nga ngia ti e, na dutingo ti e kâ afa bê ti kiri singila ti e teti adango bê ti Jéhovah.​—Néhémie 8:5-8, 12.

Adango Bê ti Jéhovah Azia E Nde

15, 16. Tongana nyen batango adango bê ti Jéhovah asala ye na ndo tambela ti e?

¹⁵ Ti bata adango bê ti Nzapa amu maboko ti zia e nde na sioni sese so. Na tapande, batango adango bê ti Nzapa akanga lege na e ti bi tele na yâ ye ti pitan. (Deutéronome 5:18; aProverbe 6:29-35; aHébreu 13:4) A lingbi ti mingo biaku anzala ti tene mvene, ti sala ye na lege ni pepe, wala ti nzi, na yengo dä na adango bê ti Nzapa. (Exode 20:15, 16; Lévitique 19:11; aProverbe 30:7-9; aEphésien 4:25, 28; aHébreu 13:18) Batango adango bê ti Jéhovah akanga nga lege na e ti kiri sioni teti sioni, ti bata tene na bê, wala ti diko sioni tene na ndo mbeni zo.​—Lévitique 19:16, 18; Psaume 15:1, 3.

¹⁶ Na batango adango bê ti Nzapa, e yeke ngbâ nzoni, wala a zia e nde, teti kusala ti lo. Na ba tongana nyen a yeke kota ye mingi ti duti nde na sese so! Na yâ sambela na Jéhovah na ndangba bï ti fini ti lo na ndo sese, Jésus ahunda ye so teti adisciple ti lo: “Mbi mu tene ti Mo na ala; na sese so ake ala teti ala yeke ti sese so pepe, legeoko tongana Mbi yeke ti sese so pepe. Mbi hunda Mo ti lungula ala na sese so pepe, me ti bata ala si wato-sioni asala ye na ala pepe. Ala yeke ti sese so pepe, legeoko tongana Mbi yeke ti sese so pepe. Bata ala nde teti Mo mveni na lege ti tene-biani. Tene ti Mo ayeke tene-biani.” (Jean 17:14-17) Zia e ngbâ lakue ti yekia Tene ti Nzapa, so azia e nde teti kusala ti lo ti nzoni-kue.

17. Ye nyen alingbi ti si tongana e bata pepe adango bê ti Nzapa, tongaso a lingbi e sala ye wa?

¹⁷ Tongana awakua ti Jéhovah, e ye ti tene lo ngbâ lakue ti yeda na e teti kusala ti lo. Ye oko, tongana e ke ti yeda na adango bê ti lo, yingo ti sese, so a sala sabango ni na yâ mingi ti adiskur, ambeti, asalango ngia, na atambela ti sese, alingbi ti hon ndo ti e. Na e ye biani pepe ti ga azo so andoye nginza, azo ti fandara, azo ti baba, azo so akiri singila pepe, azo so ayeke be-biani pepe, azo so asala pasi na mba ti ala, azo ti kpengba-li, azo so baba asi bê ti ala, azo so andoye ngia mingi ahon ti ndoye Nzapa, ti diko gi ambeni lengo kete na popo ti ala so azo so ahon yongoro na Nzapa ayeke fa na gigi. (2 Timothée 3:1-5) Teti e lï laso mingi na yâ lâ ti nda ni ti sioni bungbi ti aye ti fadeso, zia e ngbâ ti sambela ti wara mungo maboko ti Nzapa si e lingbi ti ngbâ lakue ti bata adango bê ti Jéhovah na tongaso, ti ‘bata na lege ti tene ti lo.’​—Psaume 119:9.

18. Batango adango bê ti Nzapa ayeke pusu e ande ti sala anzoni ye wa?

¹⁸ Adango bê ti Jéhovah asala ye mingi ahon gi ti dabe e na aye so a lingbi e sala pepe. Fade batango adango bê ti lo ayeke pusu e ti sala ye ti nzoni, ala yeke pusu e ti zia bê kue na Jéhovah biani na ti ndoye lo na bê ti e kue, âme ti e kue, bibe ti e kue, na ngangu ti e kue. (Deutéronome 6:5; Psaume 4:6 [4:5, NW]; aProverbe 3:5, 6; Matthieu 22:37; Marc 12:30) Adango bê ti Nzapa apusu e nga ti ndoye zo so ayeke ndulu na e. (Lévitique 19:18; Matthieu 22:39) E yeke fa biani ndoye teti Nzapa nga teti zo so ayeke ndulu na e na salango ye so bê ti Nzapa aye nga na kangbingo na ambeni zo “hingango ye ti Nzapa” so amu fini.​—aProverbe 2:1-5, NW.

Batango Adango Bê ti Jéhovah Aye ti Tene Fini!

19. Tongana nyen e lingbi ti fa na ambeni zo so batango adango bê ti Jéhovah amu maboko na a ga na ye ti nzoni?

¹⁹ Tongana e bata adango bê ti Jéhovah na e mu maboko na ambeni zo ti sala tongaso nga, fade e sö e mveni nga na azo so amä e. (1 Timothée 4:16) Tongana nyen e lingbi ti fa na ambeni zo so batango adango bê ti Jéhovah ayeke mu maboko biani na a ga na ye ti nzoni? Na salango ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible na yâ fini ti e mveni. Fade ala so “bê ti ala alingbi na ye so ahunda teti fini ti lakue lakue” ayeke ba so lege so afa na yâ Tene ti Nzapa ayeke biani lege ti nzoni ahon ti mu peko ni. (Kusala 13:48) Fade ala ba nga so ‘Nzapa ayeke biani na popo ti e’ na fade ye apusu ala ti bungbi ande na e na yâ vorongo ti Kota Gbia Seigneur Jéhovah.​—1 aCorinthien 14:24, 25.

20, 21. Adango bê ti Nzapa nga yingo ti lo ayeke mu ande lege na e ti sala nyen?

²⁰ Na ngbango ti manda Mbeti ti Nzapa, na salango ye alingbi na ye so e manda, nga na warango ye ti nzoni kue na yâ ti aye so Jéhovah aleke na lege ti yingo, e yeke ga ande ti ndoye adango bê ti lo mingi. Tongana e bata ni, adango bê so ayeke mu ande maboko na e ti yü “fini zo ti yâ ni so aleke ni giriri na lege ti ye so bê ti Nzapa aye na yâ tâ mbilimbili nga na dutingo be-ta-zo.” (aÉphésien 4:20-24, NW) Adango bê ti Jéhovah na yingo ti lo ti nzoni-kue ayeke mu ande lege na e ti fa na gigi ndoye, tâ ngia, siriri, be-nze-pepe, nzobe, bê ti sala nzoye, be-biani, tâ bê-ti-molenge, na ngangu ti kanga nzala ti tele: alengo so ayeke nde mingi na ti sese so ayeke na gbe ti ngangu ti Satan! (aGalate 5:22, 23; 1 Jean 5:19) Tongaso, e lingbi ti duti na bê ti kiri singila tongana a dabe e na aye so Jéhovah ahunda na e na ngoi ti mandango Bible e mveni, na lege ti a-ancien so a hiri ala na kusala, nga na abungbi na akota bungbi ti e.

²¹ Teti e bata adango bê ti Jéhovah, e lingbi ti duti na ngia atä na ngoi so e yeke ba pasi teti mbilimbili. (Luc 6:22, 23) E yeke ba ndo na mbage ti Nzapa ti sö e na yâ ti aye so amu mbito na e mingi. A yeke mbilimbili kota ye mingi fadeso na ngoi so a yeke bungbi amara kue teti “bira ti kota lâ ti Nzapa, Lo ti Ngangu Ahon Kue” na Har–Maguédôn.​—Apocalypse 16:14-16.

22. A lingbi e leke nyen na bê ti e na ndo tene ti adango bê ti Jéhovah?

²² Tongana e ye ti wara matabisi so e lingbi na ni pepe ti fini ti lakue lakue, a lingbi e ndoye adango bê ti Jéhovah mingi na e bata ni na bê ti e kue. Ni la, zia e duti na bibe ti wasungo psaume so ahe bia: “Mbilimbili ti adango bê ti mo ayeke teti angoi so adiko nda ni pepe. Sala si mbi gbu nda ni tongaso si mbi ngbâ na fini.” (Psaume 119:144, NW) Na zia si e fa na gigi lekengo na bê kue so asigigi polele na yâ ti atene ti wasungo psaume: “Mbi di iri ti mo [Jéhovah]. O sö mbi! Na fade mbi bata adango bê ti mo.” (Psaume 119:146, NW) Biani, na lege ti tene nga na kusala, zia e fa so e ndoye biani adango bê ti Jéhovah mingi.

Mo Yeke Kiri Tene Tongana Nyen?

• Wasungo psaume aba adango bê ti Jéhovah tongana nyen?

• Ngbanga ti nyen e hunda ti wara adango bê ti Nzapa?

• Kusala wa abungbi ti e ayeke sala na yâ ye so andu adango bê ti Nzapa?

• Tongana nyen adango bê ti Jéhovah azia e nde na sese so?

[Foto na lembeti 25]

Wasungo psaume andoye la ni adango bê ti Jéhovah mingi

[Afoto na lembeti 26, 27]

Na mungo tapande ti Anne, mo leke ti manké lâ oko pepe abungbi?

[Foto na lembeti 28]

Batango adango bê ti Jéhovah azia e nde tongana azo so ayeke na sioni oko pepe na so lo yeda na ala teti kusala ti lo