E Bata, E Gue na Li Ni na Mbito Pëpe!

Tondo na ndo Abungbi So Ayeke Nde

ZO WA alingbi ti bele tâ na lege ni so e yeke na yâ ti “ngoi ti kpale na ti ngangu”? Teti so e yeke aTémoin ti Jéhovah, a bata e nde pëpe na aye ti ngangu so asi na “lâ ti nda ni” so e yeke dä. (2 Timothée 3:1-5) Me e hinga so a lingbi a mû maboko na azo. Ala hinga pëpe nda ti aye so asi na ndo sese. A lingbi ala wara dengo bê na beku. Kusala ti e na yâ mungo maboko na amba ti e ayeke kozoni kue so wa?

Nzapa amû na e kusala ti kangbi nzo tënë ti Royaume ti lo so a leke gere ni awe (Matthieu 24:14). A lingbi azo ahinga so Royaume ti yayu so ayeke oko beku teti azo. Ye oko, azo ayeke yamba na ngia lakue pëpe tokua ti e. Na ambeni kodoro, a kanga lege na kusala ti e na a yeke sala ngangu na aita ti e. Atâa so kue, e zia kusala ti e pëpe. Na ziango bê kue na Jéhovah, e leke na bê ti e ti bata na ti ngbâ ti gue na li ni na mbito pëpe, na ziango lâ oko pëpe ti fa nzo tënë.​—Kusala 5:42.

A bâ polele kpengba lekengo na bê so na ngoi ti abungbi so ayeke nde, so a sala ni na octobre ti ngu 2001. Na samedi, lango 6 ti octobre, a sala kota bungbi ti ngu oko oko ti Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania na Gbata ti Jersey, New Jersey, Da ti Kota Bungbi ti aTémoin ti Jéhovah na États-Unis.a Na lango ti pekoni, a sala ambeni bungbi nde na ando osio, ota na États-Unis nga oko na Canada.b

Na yâ kozo tënë ti lo na ngoi ti bungbi ti ngu oko oko so, président ni, Samuel F. Herd, mbeni oko ti Wabatango Bungbi ti aTémoin ti Jéhovah, asala tënë ti Psaume 92:2, 5, nga na pekoni lo tene: “E ye ti fa bê ti kiri singila ti e.” Biani, a mû anda ti tënë teti kiringo singila ni na yâ atondo oku so alondo na ambage nde nde ti sese.

Atondo So Alondo na Ndo Kue

Ita Alfred Kwakye afa peko ti guengo na li ni ti kusala ti fango tënë na Ghana, so a hinga ni giriri na iri ti Côte de l’Or. Teti angu mingi, a kanga lege na kusala ti e na yâ kodoro so. Azo ayeke hunda lani: “Ngbanga ti nyen a kanga lege na i? Nyen si i sala?” Ita Kwakye atene so ye so azi lege ti fa tënë. Tongana a zi kangango lege so na ngu 1991, a wara aTémoin ti Jéhovah 34 421 na Ghana. Na août, ngu 2001, wungo ti ala kue ayeke lani 68 152, mbeni guengo na li ti azo 98 na ndo ti ala 100. A ngbâ ti sala aplan ti leke na mbeni Da ti aKota Bungbi so ayeke wara ande azo 10 000. A yeke polele so aita ti e ti yingo na Ghana ayeke kamata lege ti vorongo so a zi na ala ti sala ngangu kusala.

Atâa akpale ti poroso, aita ti e ti Irlande ayeke mû mbage ti ala na wâ na yâ kusala ti fango tënë, na azo ayekia ala ndali ti dutingo ti ala nde. Coordinateur ti Komite ti Filiale ni, Peter Andrews, atene so a wara na Irlande akongregation 115 na yâ ti acirconscription 6. Ita Andrews afa ye so asi na Liam, mbeni molenge-koli ti ngu bale oko so ayeke fa tënë na ekole na mbito oko pëpe. Liam azia buku Mbeti ti atene ti Bible, so aTémoin ti Jéhovah asigigi na ni, na tïtî akamarade ti klase ti lo 25 nga na wafango ye na lo. Liam aye ti wara batême, me mbeni zo ahunda wala lo de kete mingi. Liam akiri tënë: “A lingbi a duti pëpe ngu ti mbi me ndoye ti mbi teti Jéhovah si ayeke kota ye ni. Fade batême ti mbi ayeke fa tongana nyen mbi ndoye lo mingi.” Ye so Liam azia na gbele lo ayeke ti ga missionnaire.

Na ngu 1968, a wara awafango nzo tënë 5 400 na Venezuela. Me, Stefan Johansson, coordinateur ti Komite ti Filiale ni, atene so ala hon fadeso 88 000. Na a yeke ku ti wara mbeni guengo na li ni ngbanga ti so azo ahon 296 000 aga na Mémorial na ngu 2001. Na décembre ti ngu 1999, angu-nduzu so apika ngangu mingi asala si tele ti ahoto aga potopoto azene atï na gbe ni na afâ azo ndulu na 50 000, so ambeni Témoin ayeke na popo ti ala. Potopoto asi yâ ti mbeni Da ti Royaume na a ngbâ gi kete ti tene a ndu plafond ni. Tongana mbeni zo amû wango ti tene a zia biani Da ti Royaume ni, aita atene: “E ke! A yeke Da ti Royaume ti e, na e ye pëpe ti zia ni fadeso.” Ala to nda ti sala kusala na ndo ni, ala zi a-tonne ti potopoto, ti atênë, nga na ti ambeni saleté nde. A kiri a leke yâ ti Da ti Royaume ni, na aita atene so a yeke fadeso pendere mingi ahon ti so a duti kozoni si ye ti ngangu so asi!

Ita Denton Hopkinson, coordinateur ti Komite ti Filiale, atene so na Philippines azo atene ayanga ti kodoro na akete yanga ti kodoro 87. Na ngu ti kusala so ahon, a sigigi na Les Saintes Écritures​— Traduction du monde nouveau kue na akota yanga ti kodoro ni ota: Cebuano, Iloko, na Tagalog. Ita Hopkinson afa ye so asi na mbeni molenge-koli ti ngu gumbaya so adiko buku Une bonne nouvelle qui vous rendra heureux, so aTémoin ti Jéhovah asigigi na ni. Filiale atokua na lo ambeni mbeti nde, so lo diko nga, me sewa ti lo akanga lege na lo. Angu mingi na pekoni tongana lo yeke na kota da-mbeti ti senda-nganga, lo sû mbeti na filiale na lo hunda ti manda Bible. Lo wara batême na ngu 1996, nga ngoi kete na pekoni lo mû kusala ti ngoi kue. Fadeso lo na wali ti lo ayeke sala kusala na biröo ti filiale ni.

Ronald Parkin, coordinateur ti Komite ti Filiale, atene: ‘Puerto Rico ayeke kodoro so “atokua aTémoin mingi na ambeni kodoro nde.”’ A wara awafango tënë ndulu na 25 000 na yâ zoa ni, na wungo ni angbâ tongaso teti angu mingi. Ngbanga ti nyen? Biani, a bâ so Puerto Rico “ayeke tokua” ngu oko oko na États-Unis awafango tënë ndulu na 1 000, so mingi ti ala ague kâ ndali ti kpale ti konomi. Ita Parkin asala tënë ti mbeni ngbanga so a dë so azo angbâ ti dabe ti ala na ni na ndo Luis, mbeni Témoin ti ngu 17 so ayeke na kobela ti mênë. Teti so Luis ake ti mû mênë, a gue na tënë ti lo na gbele ngbanga. Wafango ngbanga ni aye ti sala tënë na lo lê na lê, tongaso lo gue lo bâ Luis na da-nganga ni. Luis ahunda na lo: “Ngbanga ti nyen tongana mbi sala mbeni ye ti sioni mingi, ala yeke fâ ngbanga na ndo ti mbi tongana mbeni biazo, me tongana mbi ye ti mä yanga ti Nzapa, ala bâ mbi tongana kete molenge?” Wafango ngbanga ni abâ biani so lo yeke mbeni molenge so amaï na lo lingbi ti mû desizion teti lo mveni.

Na peko ti atondo so alondo na akodoro so ayo, Harold Corkern, ti Komite ti Filiale ti États-Unis, ahunda tënë na awakua ti Jéhovah osio so aninga mingi na yâ tâ tënë. Arthur Bonno asala angu 51 na yâ kusala ti ngoi kue na lo yeke sala kusala fadeso na yâ Komite ti Filiale ti Équateur. Angelo Catanzaro asala angu 59 na yâ kusala ti ngoi kue, so mingi ni tongana surveillant so ague na ndo nde nde. Richard Abrahamson asala Ekole ti Guiléad na ngu 1953, na lo wara matabisi ti bâ lege ti kusala ni na Danemark teti angu 26 kozoni si lo kiri na Béthel ti Brooklyn. Na nda ni, azo kue aduti na ngia ti mä tënë so alondo na yanga ti Carey W. Barber, so ayeke na ngu 96. Ita Barber awara batême na ngu 1921, na lo sala angu 78 na yâ kusala ti ngoi kue na lo yeke mbeni oko ti Wabatango Bungbi ngbele ye na ngu 1978.

Adiskur So Agbu Bê

Kota bungbi ti ngu oko oko ayeke nga na molongo ti adiskur so apusu zo ti gbu li. Ita Robert W. Wallen asala tënë na ndo kota tënë “Mbeni Mara Teti Iri ti Lo.” E yeke azo teti iri ti Nzapa, na a lingbi ti wara e na yâ akodoro ahon 230. Jéhovah amû na e “mbeni gigi ti kekereke nga na beku.” (Jérémie 29:11, NW) A lingbi e ngbâ lakue ti maï aye ti Royaume ti Nzapa, na kangbingo na azo pendere tokua ti dengo bê na ti zingo vundu so. (Esaïe 61:1) Ita Wallen ahunzi tongaso: “Zia lâ na lâ e ngbâ lakue ti sala ye alingbi na iri ti e, aTémoin ti Jéhovah.”​—Esaïe 43:10.

Ndangba mbage ti kapa ni aduti mbeni diskur na mbage ota so azo ota ti Wabatango Bungbi asala. Kota li ti tënë ni ayeke “Fadeso A Yeke Ngoi ti Bata, ti Duti Kpö, na ti Kpengba.”​—1 aCorinthien 16:13.

Kozoni, Ita Stephen Lett asala tënë na ndo kota tënë “E Bata na Kete Ngoi So Angbâ.” Ita Lett afa so lango na lege ti mitele ayeke mbeni matabisi. A kiri a mû ngangu na e. Ye oko, lango na lege ti yingo aga na ye ti nzoni lâ oko pëpe. (1 aThessalonicien 5:6) Tongaso, tongana nyen e lingbi ti bata na lege ti yingo? Ita Lett afa “ayorö” ota na lege ti yingo: (1) Ti duti na ye mingi ti sala na yâ kusala ti Seigneur. (1 aCorinthien 15:58) (2) Ti hinga nzoni so ye ti yingo atia e. (Matthieu 5:3) (3) Ti yeda na wango so aluti na ndo ti Bible si e lingbi ti sala ye na ndara.​—aProverbe 13:20.

Ita Theodore Jaracz amû mbeni diskur so apika bê mingi, so li ti tënë ni ayeke “E Luti Ngangu na Gbele Tara.” Na salango tënë na ndo ti Apocalypse 3:10, Ita Jaracz ahunda: “ ‘Ngoi ti tara’ ayeke nyen?” Tara so ayeke si na “lâ ti Seigneur,” so e yeke na yâ ni fadeso. (Apocalypse 1:10) Tara ni angoro na tele ti kota tënë so: E yeke teti Royaume ti Nzapa so a leke gere ni awe wala teti bungbi ti aye ti sioni ti Satan? Ti ku na hunzingo ti ngoi ti tara so, e yeke wara lakue atara wala akpale. E yeke ngbâ be-ta-zo na Jéhovah nga na bungbi ti lo? Ita Jaracz atene: ‘A lingbi e oko oko kue e fa na gigi mara ti be-biani tongaso.’

Na nda ni, Ita John E. Barr asala tënë na ndo kota li ti tënë “E Ga Ngangu Tongana Mbeni Zo ti Yingo.” Na salango tënë na ndo Luc 13:23-25, lo tene so a lingbi e sala kue “ti lï na yâ ni na lege ti kete yanga ni.” Azo mingi alï dä pëpe teti so ala sala ye ti ga ngangu na bê kue pëpe. Ti ga aChrétien biazo, a lingbi e manda ti sala ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible na yâ ambage kue ti fini ti e. Ita Barr awa e na ngangu: “Mbi hinga biani so i yeke yeda so fadeso a yeke ngoi ti (1) bata mbilimbili Jéhovah na kozo ndo; (2) ti ga ngangu; na (3) ti sala kue ti sala ye so bê ti Jéhovah aye. Fade na lege so e lingbi ande ti lï na kete yanga-da so ague na pendere fini so nda ni ayeke dä pëpe.”

Na ngoi so kota bungbi ti ngu oko oko aga ndulu ti hunzi, ade a kiri tënë pëpe na mbeni hundango tënë oko: Versê ti ngu ti kusala ti ngu 2002 ayeke nyen? A kiri tënë na hundango tënë so na lango ti peko.

Mbeni Bungbi na ndo Ni

Na dimanche, azo ayeke ku lani mbeni ye kungo na ngoi so kapa teti use bungbi ni ato nda ni. A to nda ni na mbeni ndulu tënë na ndo mandango ye na Tour ti Ba Ndo ti yenga ni, so na pekoni a fa na lege ti ndulu tënë ambeni kota tënë ti bungbi ni so a sala ngu oko oko. Azo kue ayeke lani na ngia ti mä mbeni diskur na ndo ti versê ti ngu 2002: “I ga na mbi, . . . na fade mbi mû na i lege ti hu tele.” (Matthieu 11:28, NW) Diskur ni aluti na ndo ti a-article ti mandango ni so na pekoni a sigigi na yâ numéro ti Tour ti Ba Ndo ti lango 15 ti décembre, ngu 2001.

Na peko ti ye so, ambeni zo so ague na akota bungbi so ayeke nde ti “Awafango Tënë ti Nzapa” na France nga na Italie na août, ngu 2001, afa atënë ti bê ti ala na ndo ni.c Na nda ni, tongana kota mbage ti kapa ti lango ni, awamungo diskur so alondo na Béthel ti Brooklyn amû andangba diskur use.

Li ti kozo diskur ni aduti “Ziango Bê Kue na Jéhovah na Mbito Pëpe na Ngoi ti Kpale So.” Wamungo diskur ni asala tënë na ndo akota ye osio so: (1) Ziango bê kue na Jéhovah na mbito pëpe ayeke lakue kota ye teti azo ti Nzapa. Bible ayeke na gbâ ti atapande ti azo so afa na gigi kpengba-be nga na mabe na gbele kangango lege. (aHébreu 11:1–12:3) (2) Jéhovah amû na e mbeni ye so tâ gunda ni ayeke dä ti zia bê ti e na lo na yâ ye kue. Akusala nga na Tënë ti lo afa biani so lo bata awakua ti lo na so lo yeke glisa ala lâ oko pëpe. (aHébreu 6:10) (3) E yeke mbilimbili na bezoin laso ti wara kpengba-be na ti zia bê na Nzapa. E ga ye so azo “ake,” tongana ti so Jésus atene giriri. (Matthieu 24:9) Ti gbu ngangu, a lingbi e zia bê ti e kue na ndo Tënë ti Nzapa, na e hinga biani so yingo ti lo ayeke na e, nga e wara ngangu ti ngbâ lakue ti fa nzo tënë. (4) Atapande afa so e yeke wara kengo ndo fade fadeso. Ye so aita ti e agbu ngangu na gbele ni na Arménie, France, Géorgie, Kazakhstan, Russie, nga na Turkmenistan, so wamungo diskur ni afa, agbu bê ti azo mingi. Biani, fadeso a yeke ngoi ti fa na gigi kpengba-be nga na ziango bê na Jéhovah!

Ndangba wamungo diskur ni asala tënë na ndo kota li ti tënë “E Gue na Li Ni Beoko na Bungbi ti Jéhovah.” Diskur ni andu aye mingi so alingbi na ngoi ni. (1) A bâ na ndo kue guengo na li ni ti bungbi ti aTémoin ti Jéhovah. Kusala ti e ti fango tënë nga na akota bungbi ti e agboto lê ti azo na ndo e. (2) Jéhovah azia na sese mbeni bungbi so aduti beoko. Na ngu 29 N.E., a sa yingo ti nzoni-kue na ndo Jésus ti tene lo ga na “ye kue” na yâ sewa ti Nzapa so aduti beoko. “Ye kue” so ayeke ala so ayeke na beku ti gue na yayu nga ala so ayeke na beku ti ngbâ na fini na ndo sese. (aEphésien 1:8-10) (3) Akota bungbi ayeke mbeni fä so ayeke nde ti dutingo beoko ti azo ti amara kue. A bâ ni polele na akota bungbi so ayeke nde so a sala ni na France nga na Italie na août so ahon. (4) A mû mbeni yanga so adö bê na France nga na Italie. Wamungo diskur ni afa ambeni tënë so andu mungo yanga so adö bê. Tënë kue so andu mungo yanga ni ayeke na gbe ni ge.

Na hunzingo ti ndangba diskur ni, wamungo diskur so aga gango adiko mbeni kete tënë so andu bê, so alondo na Wabatango Bungbi. Mbeni mbage ni atene: “Fadeso a yeke ngoi ti bata na ti sala hange, na bango tongana nyen aye na ndo ti sese ayeke gue na li ni. . . . E ye ti fa na i bingo bê ti ndoye so Wabatango Bungbi ayeke na ni na mbage ti i nga na tanga ti azo ti Nzapa kue. Zia lo hiri deba nzoni mingi na ndo i na salango ye so bê ti lo aye na âme ti i kue.” Na ndo kue, azo ti Jéhovah aleke na bê ti ala ti ngbâ ti bata na ngoi ti kpale so na ti ngbâ ti gue na li ni na mbito pëpe legeoko na bungbi ti Jéhovah so aduti beoko.

[Akete Tene na Gbe Ni]

[Encadré/Afoto na lembeti 29-31]

Mungo Yanga

Na août ti ngu 2001, a sala akota bungbi so ayeke nde “Awafango Tënë ti Nzapa” na France nga na Italie. Na akota bungbi so, a mû mbeni kpengba yanga. Tënë ti mungo yanga so aga na pekoni ge.

“TETI e yeke aTémoin ti Jéhovah, e kue so e ga na kota bungbi so ‘Awafango Tënë ti Nzapa’ e manda ye na lege ti fango ye so aga na ye ti nzoni mingi ahon. A fa polele awe lingu ti fango ye so. Fango ye ni alondo na zo pëpe. A londo na Lo so prophète ti giriri Isaïe afa lo tongana ‘Maître’ ti e. (Esaïe 30:20) Bâ tënë ti dango bê ti Jéhovah so ayeke na Esaïe 48:17: ‘Mbi yeke L’Eternel Nzapa ti mo, Lo so awa mo si mo ga nzoni, Lo so afa na mo lege so a lingbi mo tambela dä.’ Lo sala ni tongana nyen? Kozo ye ni ayeke na lege ti buku so a sû na ayanga ti kodoro mingi ahon nga so a wara ni na ando mingi ahon tanga ti abuku kue, Bible, so na yâ ni a sala tënë na e polele tongaso: ‘Tënë kue ti Mbeti ti Nzapa alondo na yanga ti Nzapa, na a yeke nzoni.’​—2 Timothée 3:16.

“Laso, azo ayeke na kota bezoin ti wara mara ti fango ye tongaso, so aga na ye ti nzoni. Ngbanga ti nyen e lingbi ti tene tongaso? Na bango aye so ayeke gbian na ndo sese na so ayeke ga na gingo bê, azo so agbu li ayeda na tënë wa? Gi na ye so: Atâa so abungbi ti fango ye ti sese afa ye na azo kutu mingi, vundu ni ayeke so atâ kpengba-ndia ti salango ye ayeke dä pëpe na azo ahinga pëpe ti zia kangbi na popo ti ye ti nzoni na sioni. (Esaïe 5:20, 21) Azo mingi ahinga pëpe ye so ayeke na yâ Bible. Na ngoi so senda-kode amû lege na azo ti wara gbâ ti asango na lege ti a-ordinateur, ala kiri tënë pëpe na ahundango tënë tongana, Nda ti fini ayeke nyen? A lingbi e gbu nda ti aye so asi na ngoi ti e tongana nyen? Mbeni beku so aluti ngangu teti gigi ti kekereke ayeke dä? Fade siriri na nzoni dutingo ayeke ga mbeni lâ tâ ye? Nga, na yâ ada ti batango ambeti a wara gbâ ti abuku so asala tënë na ndo aye kue so azo asala ngangu dä. Atâa so kue, azo akiri asala lakue aye ti sioni so ambeni asala giriri. Kengo ndia ague na li ni na loro mingi. Akobela so lani a bâ a tene ahunzi kue awe akiri abâ gigi, na ngoi so ambeni kobela, tongana SIDA, amû ndo kue na lege so amû mbito. Yâ ti asewa akangbi na mbeni loro so adö bê. Asioni ye abuba ndagigi. Asioni bira na angombe ti fâ azo mingi na ngoi oko aye ti buba siriri na nzoni duti ti azo. Akpale so yorö ni ayeke dä pëpe angbâ ti ga na ndo ti tele. Mbilimbili kusala ti e na yâ mungo maboko na azo na angoi ti ngangu so ayeke so wa? Mbeni fango ye ayeke dä so afa nda ti ye so ayeke na gunda ti sioni dutingo ti azo, so afa gi pëpe lege ti wara fadeso mbeni fini ti nzoni ahon me so amû nga mbeni pendere tâ beku teti gigi ti kekereke?

“Mbeti ti Nzapa amû na e kungba ti ‘gue, ti fa tënë na amara kue si ala ga adisciple, na ti fa na ala ti bata ye kue so Christ akomande.’ (Matthieu 28:19, 20) Kusala so alondo na Jésus Christ na peko ti kuâ nga na londongo ti lo na popo ti awakinda, na ngoi so lo wara ngangu ti komande kue na yayu nga na ndo sese. Kusala so ahon akusala kue so azo alingbi ti mû mbage ti ala dä. Na lê ti Nzapa, kusala ti e, so aluti na ndo aye ti yingo so atia azo so asala nzala ti mbilimbili, ayeke na kozo ndo. E yeke na atâ nda ti tënë na yâ Mbeti ti Nzapa ti bâ kusala so na nene ni.

“Ye so ahunda ti tene e bata si kusala so aduti na kozo ndo na yâ fini ti e. A leke aye mingi ti kanga lege na guengo na li ni ti kota kapa ti fango ye so na ndo sese kue. Na tapande: gbâ ti aye so alingbi ti gboto lê ti zo yongoro, aye ti kangango lege so alondo na abungbi ti lege ti vorongo na ti poroso so ayeke awato. Atâa so kue, teti so Nzapa ayeke mû maboko na ayeke hiri deba nzoni na ndo kusala ni, a yeke si biani na nda ni. E yeke na beku nga na mabe so kusala ni ayeke ngbâ lakue ti maï na ti si na kota nda ni ti lo. Ngbanga ti nyen e lingbi ti tënë tongaso na bê kue? Ngbanga ti so Seigneur Jésus Christ amû zendo so lo yeke duti na e na yâ kusala so Nzapa amû na e juska na futingo ti sese so.

“Kpale so azo ayeke na ni aga ndulu ti hunzi. A lingbi e sala kusala ti e kozoni si nda ni asi. Ni la, e, aTémoin ti Jéhovah, e mû yanga so:

“Kozoni: Teti so e yeke awakua so amû tele na Nzapa, e leke na bê ti e ti bata aye ti Royaume na kozo ndo na yâ fini ti e nga ti ngbâ ti maï na lege ti yingo. Ti sala ni, sambela ti e ague oko na atënë ti Psaume 143:10: ‘Fa na mbi lege ti sala ye so mo ye, teti mo yeke Nzapa ti mbi.’ Ye so ahunda ti tene e duti anzoni wamandango ye, ti sala kue ti diko Bible lâ na lâ, ti manda ye na ti gi nda ti ye e mveni. Ti sala si azo kue alingbi ti bâ guengo na li ni ti e, e yeke sala ngangu kue ti leke tele na ti wara ye ti nzoni na lege ti fango ye ti Chrétien so e wara na abungbi ti kongregation, akota bungbi ti circonscription, na ti district nga na a-assemblée internationale.​—1 Timothée 4:15; aHébreu 10:23-25.

“Use ni: Ti tene Nzapa afa ye na e, e yeke te kobe gi na mesa ti lo na e yeke bata nzoni ti sala ye alingbi na gbotongo mê so Bible amû na ndo afango ye ti ayingo sioni so ahanda zo. (1 aCorinthien 10:21; 1 Timothée 4:1) E yeke sala hange mingi si e kpe aye so asala sioni, so andu nga afango ye ti wataka ti alege ti vorongo, fango nda ti tënë senge senge, salango pitan kirikiri so ayeke ye ti kamela, sioni ye so ayeke porno, asioni salango ngia, nga ye kue so ague nde na ‘nzo tënë.’ (aRomain 1:26, 27; 1 aCorinthien 3:20; 1 Timothée 6:3; 2 Timothée 1:13) A lingbi e yekia ‘amatabisi ti azo,’ so ayeke na alengo ti fa ye so ayeke nzoni. Salango tongaso apusu e ti bâ na nene ni mingi angangu so ala yeke sala nga, na bê kue, ti sala kusala maboko na maboko na ala ti bata akpengba-ndia ti yingo na ti salango ye so ayeke na sioni oko pëpe nga mbilimbili ti Tënë ti Nzapa.​—aEphésien 4:7, 8, 11, 12; 1 aThessalonicien 5:12, 13; Tite 1:9.

“Ota ni: Ngangu so e, ababâ na mama Chrétien, e sala na bê kue ayeke ti fa ye na amolenge ti e gi na yanga pëpe me nga na lege ti tapande. Kozo ye so e bi bê dä ayeke ti mû maboko na ala na ngoi so ala de kete mingi ti ‘hinga Mbeti ti nzoni-kue ti Nzapa si ala ga azo ti ndara ti wara salut.’ (2 Timothée 3:15) Fade e yeke bata nga nzoni na li so batango ala na yâ wango-tene nga na fango lege ti bibe ti Jéhovah ayeke mû ande na ala matabisi ti nzoni ahon ti bâ na lê ti ala mveni zendo ti Nzapa so ‘ala lingbi duti nzoni, na lâ ti ala awu mingi na ndo sese.’​—aEphésien 6:1-4.

“Osio ni: Tongana e wara agingo bê nga na akota kpale, kozoni kue, e yeke ‘fa na Nzapa ye so e ye,’ na dutingo na tâ beku so fade ‘siriri ti Nzapa so ahon bibe kue’ ayeke bata e nzoni. (aPhilippien 4:6, 7) Teti e yeke fadeso na gbe ti joug ti Christ, e yeke wara dengo bê. Na hingango so Nzapa aye e, e yeke duti ndulu ti bi agingo bê ti e kue na ndo lo.​—Matthieu 11:28-30; 1 Pierre 5:6, 7.

“Oku ni: Ti kiri singila na Jéhovah teti matabisi so e yeke na ni ti duti awafango Tënë ti lo, e yeke kiri ti sala ngangu ti ‘fa nda ti tâ tënë na lege ni’ na e yeke ‘sala kusala ti e kue.’ (2 Timothée 2:15; 4:5) Teti so e hinga nzoni mingi ye so a hunda, e ye ti gi na bê kue azo so alingbi na ni na ti bata nzoni lengo so a lu. Nga, mandango Bible nzoni na azo mingi ayeke mû lege na e ti maï kode ti fango ye ti e. Fade ye so ayeke sala si e sala ye alingbi na ye so bê ti Nzapa aye ti tene ‘azo kue awara salut, na ahinga tene-biani mbilimbili.’​—1 Timothée 2:3, 4.

“Omene ni: Na yâ siècle so ahon nga na ti so e yeke dä, aTémoin ti Jéhovah awara mara ti kangango lege na ti salango ngangu nde nde na yâ ti akodoro mingi. Me Jéhovah afa so lo yeke na e. (aRomain 8:31) Tënë ti lo so alï ngu lâ oko pëpe adë bê ti e so ‘ye ti bira oko pëpe so a sala ti ke e’ ayeke kanga lege wala ayeke sala si kusala ti fango tënë ti Royaume ti e akiri na peko. (Esaïe 54:17) Atâa na ngoi ti nzoni wala ti sioni, e lingbi ti zia pëpe ti fa tâ tënë. Ye so e leke na bê ti e ayeke ti sala kusala ti fango tënë na ti fango ye ti e fade fade. (2 Timothée 4:1, 2) Ye so e zia na gbele e ayeke ti kangbi nzo tënë ti Royaume ti Nzapa mingi ahon na azo ti amara kue. Tongaso, ala yeke ngbâ lakue ti wara lege ti manda ye na ndo ye so Nzapa aleke ti wara fini ti lakue lakue na yâ fini sese so mbilimbili ayeke duti dä. Teti so e yeke na yâ kota bungbi ti awafango Tënë ti Nzapa so aduti beoko, e leke na bê ti e ti ngbâ lakue ti mû peko ti tapande ti Kota Wafango ye, Jésus Christ, na ti lë apendere lengo ti lo. E yeke sala ye so kue ti yekia na ti sepela Kota Wafango ye nga na Wamungo fini na e, Jéhovah Nzapa.

“I kue so i ga na kota bungbi so na so i yeda na mungo yanga so, zia i tene I YEDA!”

Tongana a hunzi ti hunda ndangba tënë ti mungo yanga so na azo 160 000 so aga na akota bungbi ota so na France nga na azo 289 000 na ando gumbaya na Italie, azo so aga akiri tënë na kota go “I Yeda” na ayanga ti kodoro nde nde.