Mo yeke bata lê na ndo futa ni?

KOBELA ni ayeke gue na li ni yeke yeke. Kozoni, lo yeke sala si zo ayeke bâ polele pëpe aye so ayeke na tele ti lê ti lo. Na tongana a gi ti kaï ni pëpe, lo lingbi ti mû ndo ti lê ti zo ni kue. Na nda ni, zo ni alingbi ti bâ ndo mbeni pëpe. A yeke nyen? Glaucome, kobela ti lê so ayeke sala si azo mingi aga waziba.

Legeoko tongana ti so tâ lê ti e alingbi ti buba yeke yeke, e lingbi ti girisa mbeni bango ndo so ayeke na ngele ngangu mingi ahon so: bango ndo ti e na lege ti yingo. Ni la, a yeke kota ye ti bâ lakue aye ti yingo na nene ni.

Batango lê na ndo futa ni

Pendere futa ti fini ti lakue lakue so Jéhovah amû na abe-ta-zo ti lo ayeke na popo ti aye so “lê abâ pëpe”. (2 aCorinthien 4:18). Ti tâ tënë ni, kozo ye so apusu aChrétien ti sala na Nzapa ayeke ndoye ti ala teti lo (Matthieu 22:37). Ye oko, Jéhovah aye si e ku futa ti e na bê kue. Lo ye si e bâ lo tongana mbeni Babâ so ayeke “futa ye na ala so agi Lo” na bê ti ala kue (aHébreu 11:6). Tongaso, ala so ahinga Nzapa nzoni na andoye lo ayeke bâ na nene ni adeba nzoni so lo mû zendo ni, na ala yeke ku gango tâ tënë ni kungo.​—aRomain 8:19, 24, 25.

Mingi ti awadikongo mbeti-sango so nga na Réveillez-vous! ayeke wara ngia mingi na bango apendere foto so ayeke fa Paradis so ayeke ga ande na ndo sese ge. Biani, e hinga mbilimbili pëpe ye so Paradis ayeke kpa ni ande, nga afoto so ayeke na yâ ambeti ti e ayeke gi adessin so aluti na ndo aversê ti Bible tongana Esaïe 11:6-9. Ye oko, mbeni wali so ayeke Chrétien atene: “Tongana mbi yeke bâ na yâ Tour ti Ba Ndo nga na Réveillez-vous! afoto ti Paradis so ayeke ga, mbi yeke bâ tâ ni tongana ti so mbeni zo ayeke bâ afoto ti apendere ndo so atouriste ayeke gue dä. Mbi yeke sala kue ti bâ tele ti mbi na yâ ni teti ayeke ndo so mbi ye biani ti duti dä na ngoi so Nzapa aleke.”

Bazengele Paul ayeke lani na mara ti bango ndo so na ndo ‘hiringo lo na nduzu’. Lo tene lani na bê ti lo pëpe so lo wara hiringo ndo so awe, teti a lingbi lo fa na gigi dutingo be-biani ti lo juska na nda ni. Me lo ngbâ ti “gboto tele ti gue na mbage ti aye so ayeke na li ni”. (aPhilippien 3:13, 14, NW ). Legeoko nga, Jésus ahu lani pono ti keke ti pasi “teti tâ ngia so A zia na gbele Lo”.​—aHébreu 12:2.

Mo duti na kite mbeni lâ awe na ndo tënë ti lingo ti mo na yâ fini sese? A yeke biani nzoni pëpe ti zia bê na e mveni ahon ndo ni, teti warango futa ti fini so aluti na ndo dutingo be-biani ti e juska na nda ni (Matthieu 24:13). Ye oko, tongana e sala ngangu ti e kue ti sala ye alingbi na aye so Nzapa ahunda, a lingbi e hinga biani so e yeke wara futa ni. E dabe ti e so Jéhovah aye si “mbeni zo oko akui pëpe, me Lo ye azo kue achangé bê ti ala.” (2 Pierre 3:9). Tongana e zia bê ti e kue na Jéhovah, lo yeke mû ande maboko na e ti wara ye so e zia na gbele e. Biani, a yeke pëpe na yâ salango ye ti lo ti gi ti wara aye so alingbi ti kanga lege na ala so ayeke sala na bê ti ala kue ti nzere na lo.​—Psaume 103:8-11; 130:3, 4; Ezéchiel 18:32.

Hingango bibe ti Jéhovah na ndo azo ti lo ayeke mû na e beku, mbeni lengo so ayeke kota legeoko na mabe (1 aCorinthien 13:13). Tënë na yanga ti Grec so a kiri pekoni na “beku” na yâ Bible amû bibe ti “kungo mbeni ye ti nzoni” na wâ. Na mara ti beku so na li, bazengele Paul asû na mbeti: “E ye azo oko oko kue na popo ti i ti fa na gigi nzara ti sala kusala so si i hinga tënë kue ti beku ti i juska na nda ni; teti so si, i sala goigoi pëpe, me i sala legeoko tongana ala so aga ahéritier ti zendo na lege ti mabe na be-nze-pepe.” (aHébreu 6:11, 12). Bâ so tongana e ngbâ ti sala na Jéhovah be-ta-zo, e lingbi ti hinga biani so e yeke bâ gango tâ tënë ti beku ti e. Nde na mingi ti abeku ti sese so, beku so “amû kamene pëpe”. (aRomain 5:5). Tongaso, ye nyen e lingbi ti sala si beku ti e angbâ lakue polele na yâ bibe ti e?

Lege ti leke nzoni ahon bango ndo ti e ti yingo

Lê ti e ti mitele alingbi pëpe ti ngbâ na ndo aye use na oko ngoi. A yeke nga legeoko na lege ti yingo. Batango lê na ndo aye ti sese so ayeke sala ande biani si e lingbi ti bâ polele na li ti e mbeni pëpe fini sese so Nzapa amû zendo ni. Tongana ngoi ayeke hon, mara image tongaso anzere na e mbeni pëpe, na fini sese ayeke girisa biaku na lê ti e. So tâ ye ti vundu biani! (Luc 21:34). Ni la, bâ tongana nyen a yeke kota ye ti bata mbeni ‘lê so aduti na ndo ye oko’, mbeni lê so aluti gi na ndo Royaume ti Nzapa nga na futa ti fini ti lakue lakue!​—Matthieu 6:22.

A yeke ngangu ti bata lê lakue gi na ndo ye oko. A hunda ti bi lê na ndo akpale ti lâ oko oko. Ambeni ye alingbi ti gboto lê ti e nga e lingbi ti wara atara. Na gbele aye so kue, tongana nyen e lingbi ti ngbâ ti bata lê gi na ndo Royaume ti Nzapa na fini sese so lo mû zendo ni, nga ti zia pëpe ti sala ambeni kusala so ayeke kota? Zia e bâ aye ota.

Manda Tënë ti Nzapa lâ oko oko. Dikongo lakue Bible nga na mandango ambeti so aluti na ndo ni ayeke mû maboko na e ti bata bibe ti e gi na ndo aye ti yingo. Biani, e lingbi ti manda Tënë ti Nzapa teti angu mingi awe, me a lingbi e ngbâ ti manda ni, legeoko tongana ti so a hunda ti ngbâ ti te kobe ti mitele si e ngbâ na fini. E lingbi pëpe ti zia ti te kobe gi ngbanga ti so e te gbâ ti akobe ândö awe. Ni la, atâa e hinga Bible nzoni tongana nyen, a yeke kota ye teti e ti te kobe ti yingo so lakue si e bata beku ti e na fini, nga si mabe na ndoye ti e angbâ ti kpengba.​—Psaume 1:1-3.

Gbu li na ndo Tënë ti Nzapa na bê ti kiri singila. Ngbanga ti nyen gbungo li ayeke kota ye? Ndali ti aye use. Kozoni, gbungo li ayeke mû lege na e ti gbu nda ti ye so e yeke diko na ti kono bê ti kiri singila ndali ni. Use ni, gbungo li ayeke kanga lege na e ti girisa Jéhovah, apendere kusala ti lo nga na beku so lo zia na gbele e. Zia e mû mbeni tapande: Azo ti Israël so azia lani Egypte legeoko na Moïse abâ na lê ti ala mveni lege so Nzapa afa na gigi kota ngangu ti lo. Ala bâ nga batango ndo ti lo na ndoye tongana lo fa lani lege na ala ti si na ye ti héritier ti ala. Ye oko, gi na singo ti ala na yando, azo ti Israël, so ayeke na lege ti gue na Sese ti Zendo, ato nda ti dema tele. Ye so afa na gigi so mabe atia ala mingi (Psaume 78:11-17). Kpale ti ala ayeke lani nyen?

Azo ni azia nzara ti ala ti wara dengo bê fade fade nga na agingo bê ti ala ti mitele kozoni na batango lê na ndo Jéhovah nga na pendere beku so lo zia na gbele ala. Atâa akusala ti kpene ti lo so ala bâ na lê ti ala mveni, mingi ti azo ti Israël aga azo so, na mabe pëpe, adema tele. Psaume 106:13 atene: ‘Ala girisa kusala ti Lo fade fade.’ Mara ti salango ye na mbana tongaso asala si wagame ni so alï na Sese ti Zendo pëpe.

Ni la, tongana mo yeke diko Mbeti ti Nzapa wala mo yeke manda ambeti so ayeke mû maboko na mo ti gbu nda ti Bible, mû ngoi ti gbu li na ndo ye so mo yeke diko. Mara ti gbungo li tongaso ayeke kota ye teti seni nga na guengo na li ni ti mo na lege ti yingo. Na tapande, tongana mo yeke diko Psaume 106, so a fa mbeni mbage ni na nduzu ge, gbu li na ndo alengo ti Jéhovah. Tara ti bâ mara ti be-nze-pepe nga na be-nzoni so lo yeke na ni lani na mbage ti azo ti Israël. Bâ lege so lo sala kue ti mû maboko na ala ti si na Sese ti Zendo, nga lege so ala ngbâ lakue ti sala kpengba-li na lo. Jéhovah agbanzi tele ti lo pëpe ti fa na gigi be-nzoni nga na be-nze-pepe na mbage ti ala. Tara ti bâ kota vundu so asala lo tongana azo ni abâ ni na nene ni oko pëpe. Na ndo ni, na gbungo li na ndo aversê 30 na 31, so asala tënë ti Phinéas so, na mbito pëpe, aluti ngangu teti ye ti mbilimbili, e yeke wara dengo bê so Jéhovah ayeke girisa pëpe abe-ta-zo ti lo, na lo yeke deba nzoni mingi na ndo ala.

Sala ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible na yâ fini ti mo. Tongana e yeke mû peko ti akpengba-ndia ti Bible, e yeke bâ e mveni ye so wango ti Jéhovah ayeke sala. A-Proverbe 3:5, 6 atene: “Zia bê ti mo kue na L’Eternel, na zia bê ti mo na hingango ye ti mo mveni pëpe. Mo bi bê ti mo na Lo na lege ti mo kue, na fade Lo sala si lege ti mo aga mbilimbili.” Bi bê na ndo lege so salango ye ti kirikiri ti azo ayeke ga na ala akpale na lege ti bibe nga na ti mitele. Na gingo ti kaï anzara ti ala teti kete ngoi, azo tongaso ayeke wara vundu na yâ ti angu so ayeke ga, même na yâ ti fini ti ala kue. Nde mingi na so, ala so atambela na ndo ‘kete lege’ ahinga kozoni awe dutingo na fini so zo ayeke wara ni ande na yâ fini sese, na ye so apusu ala ti ngbâ na ndo lege ti fini.​—Matthieu 7:13, 14; Psaume 34:9.

Salango ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible alingbi ti duti mbeni ye so ayeke ngangu. Na ambeni ngoi, mbeni lege ti leke na kpale, so ague nde na Bible, alingbi ti kpa ye so ayeke zi zo hio na yâ mbeni tara. Na tapande, tongana e yeke na kpale ti warango nginza, bê ti e alingbi ti pusu e ti kiri na aye ti Royaume na use ndo. Ye oko, ala so asala ye na mabe na abata lê ti ala gi na ndo aye ti yingo ahinga biani so na nda ni ‘ye ayeke ga ande nzoni teti azo so akpe mbito ti Nzapa’. (Zo-ti-fa-tene 8:12). Ngoi na ngoi, mbeni Chrétien alingbi ti sala kua ahon ndo ti ngoi so lo yeke sala ka lakue, me lo yeke ga ande lâ oko pëpe tongana Esaü so ake lani aye ti yingo, na pusungo ala yamba tongana mbeni ye so ayeke senge senge.​—Genèse 25:34; aHébreu 12:16.

Jésus afa lani polele akungba ti e tongana aChrétien. E yeke “gi royaume ti Nzapa na mbilimbili ti Lo kozoni”. (Matthieu 6:33). Tongana e sala tongaso, Jéhovah ayeke fa ande na e ndoye ti lo ti babâ na salango si e wara ye so e yeke na bezoin ni na lege ti mitele. Biani, lo ye pëpe si e gi bê ti e ahon ndo ni na ndo aye so lo tene lo yeke mû ni na e. Mara ti gingo bê so alingbi ti duti tongana kobela ti lê na lege ti yingo, so tongana a mû yorö ngbanga ni pëpe, a yeke sala ande si yeke yeke bango ndo ti e ayeke ndu gi aye ti mitele. Na nda ni, e yeke ga awaziba na lege ti yingo. Tongana e ngbâ na yâ dutingo so, lâ ti Jéhovah ayeke ga ande na ndo e “tongana [gbanda]”. So tâ ye ti vundu!​—Luc 21:34-36.

Bata lê na ndo ye oko tongana ti Josué

Zia e bata lê ti e gi na ndo pendere beku ti Royaume, na e zia ambeni kungba nde na place ti ala. Na ngbango lakue ti manda ye, ti gbu li na ti sala ye alingbi na akpengba-ndia ti Bible, e lingbi ti hinga so, legeoko tongana Josué, beku ti e ayeke tâ ye. Na pekoni so lo fa lege na Israël ti lï na Sese ti Zendo, lo tene: “I hinga na bê ti i kue na âme ti i kue, ye oko atï pëpe ti nzoye kue so L’Eternel Nzapa ti i azê na i; ye ni kue aga tâ tënë awe, mbeni tënë oko ti tënë so kue atï na sese senge pëpe.”​—Josué 23:14.

Zia beku ti Royaume amû ngangu na mo, na zia beku so amû ngia na mo tongana ti so ayeke za na yâ bibe ti mo, atënë ti bê ti mo, adesizion ti mo nga na akusala ti mo.​—aProverbe 15:15; aRomain 12:12.

[Foto na lembeti 21]

Mo duti na kite mbeni lâ awe na ndo tënë ti lingo ti mo na yâ fini sese?

[Foto na lembeti 22]

Gbungo li ayeke mbeni kota mbage ti mandango Bible

[Foto na lembeti 23]

Bata lê gi na ndo aye ti Royaume