Pendere ti aye so Jéhovah aleke
‘O Jéhovah, kusala ti Mo ayeke mingi!’
TÂA e lango na yâ ti mbeni kete kodoro wala mbeni kota gbata, na li ti hoto wala na tele ti kota ngu-ingo, akpengba kusala ti Jéhovah so adö bê ti zo angoro e. A yeke tâ na lege ni si Calendrier des Témoins de Jéhovah 2004 afa ambeni foto ti akusala ti Jéhovah so apika bê ti zo.
Azo so ayeke na bê ti kiri singila ayeke bi lê ti ala lakue na mbage ti aye so Nzapa aleke. Bâ tapande ti Salomon so ndara ti lo “ahon ndara ti amolenge ti est kue.” Na ndo lo Bible atene: “Lo sala tënë ti keke, a komanse na keke ti cèdre ti Liban juska na hysope so amaï na tele ti mur, na lo sala tënë ti anyama, ti andeke, ti anyama so ahara na sese, na ti asusu.” (1 aGbia 4:30, 33). Gbia David babâ ti Salomon, ayeke gbu li ti lo lakue na ndo ti apendere kusala ti maboko ti Nzapa. Na ye so apusu lo ti sala atënë so na ndo Wasalango lo: “O L’Eternel, kusala ti Mo ayeke mingi! Na lege ti ndara ti Mo, Mo sala kusala ni kue; sese so asi singo na mosoro ti Mo.”—Psaume 104:24.a
A yeke nzoni ti tene e bâ aye so Nzapa aleke na ti gbu li na ndo ni. Na tapande, e lingbi biani ti “yä lê ti [e] na nduzu” na ti hunda tele ti e ti hinga “Lo so acréé ye so”. Biani a yeke Jéhovah Nzapa, so ayeke na “kota ngangu”, na so lo yeke biani na “ngangu mingi”.—Esaïe 40:26.
Na lege wa gbungo li na ndo ti akusala ti maboko ti Nzapa alingbi ti sala ngangu na ndo ti e? A yeke na alege ota. Gbungo li na ndo aye so Jéhovah aleke alingbi (1) ti dabe ti e ti ndoye fini so e yeke na ni, (2) ti pusu e ti mû maboko na ambeni zo ti manda ye na ndo aye so Nzapa aleke nga (3) ti sala si e hinga Wasalango e na ti kiri singila mingi na lo.
Fini ti e so ayeke kota mingi ahon ti “anyama so ahinga ndo pëpe” amû lege na e ti bâ nene ti aye so Nzapa aleke (2 Pierre 2:12; Fini Mbuki, 2001). Lê ti e alingbi ti bâ apendere ndo, mê ti e alingbi ti mä pendere toto ti andeke. E lingbi ti hinga ngoi nga na ndo wa si e yeke dä, na ti dabe ti e na ngia na apendere ye so asi na e na ando so. Atâa so fini ti e ti laso ayeke mbilimbili-kue pëpe, e yeke na ngia ti duti na fini.
A lingbi ti nzere na ababâ na mama ti bâ so aye so Jéhovah aleke apika bê ti amolenge ti ala. Amolenge aye mingi tënë ti da ti anyama tongana ambamba so a yeke wara ka ni na ayanga ti ngu, ti sala ngia na anyama nga na li ti keke. A yeke nzoni ababâ na mama amû maboko na amolenge ti ala ti tara ti zia kamba na popo ti aye so Nzapa aleke nga na Lo so aleke ni. Kota kpengo mbito nga na yekiango ndo so amolenge ayeke na ni na mbage ti akusala ti maboko ti Jéhovah alingbi ti ngbâ na ala na yâ gigi ti ala kue.—Psaume 111:2, 10.
E lingbi ti bâ ndo ayo oko pëpe tongana e yeke gi ti hinga ye na ndo ti aye so Nzapa aleke sân ti mû gonda na Wasalango ni. Prophétie ti Esaïe amû maboko na e ti gbu li mbilimbili na ndo tënë so, tongana a tene: “Mo hinga pëpe? mo mä pëpe? L’Eternel ayeke Nzapa ti lakue lakue, Lo créé nda ti sese kue. Ngangu ti Lo awe pëpe, même Lo nze pëpe, na zo alingbi gi nda ti ndara ti Lo pëpe.”—Esaïe 40:28.
Biani, akusala ti maboko ti Jéhovah afa polele so lo yeke na ngangu nga na ndara so mara ni ayeke pëpe, na so lo yeke na kota ndoye teti e. Na ngoi so e yeke bâ apendere ye so angoro e tongana akeke na apele, nga e yeke bâ lege so Nzapa aleke na ni, ye so alingbi peut-être ti pusu e ti sala tënë legeoko tongana David: “Mbeni [nzapa] oko tongana Mo ayeke pëpe, O Seigneur, wala mbeni kusala tongana kusala ti Mo ayeke pëpe.”—Psaume 86:8.
E lingbi ti duti na beku so aye so Jéhovah aleke ayeke ngbâ lakue ti gbu bê ti azo ti mango yanga. Fade e yeke wara teti lakue lakue alege mingi so ayeke zi na e ti manda gbâ ti aye na ndo Jéhovah (Zo-ti-fa-tene 3:11). Na tongana e yeke manda ye mingi na ndo ti Wasalango ye kue, ye so ayeke sala si e yeke ndoye lo mingi nga.
[Kete tënë na gbe ni]
a Bâ Calendrier des Témoins de Jéhovah 2004, novembre/décembre.
[Kete tënë na lembeti 9]
Gonda so ague na Wasalango ye kue
Mingi ti awasenda-ye ahinga so a yeke Nzapa si acréé ye kue. Bâ ambeni tapande ni:
“Ngia so mbi wara na yâ mbage ti senda-ye so mbi ye tënë ni mingi a yeke ga gi na ngoi so mbi wara mbeni fini ye; tongaso mbi yeke tene: ‘A yeke tongaso si Nzapa aleke ni.’ Ye so mbi zia na gbele mbi ti wara ni ayeke ti gbu kamême nda ti aye so Nzapa aleke.”—Henry Schaefer professeur ti senda-ye.
“A yeke na zo oko oko ti hinga na ti fa tënë ti bê ti lo na ndo tënë ti ye so asala si dunia mobimba abâ gigi. Me zo alingbi ti gbu nda ni nzoni pëpe tongana lo dë kite so [Nzapa] ayeke dä.”—Edward Milne wasenda-ye ti Angleterre so abâ tënë ti tongo nda ti dunia.
“E hinga so a yeke na lege ti tâ nzoni kode ti salango calcul si a fa tënë ti lekengo dunia ngbanga ti so a yeke Nzapa si aleke ni.”—Alexander Polyakov professeur ti Russie so ayeke fa kode ti salango calcul.
“Tongana e yeke gi ti manda ye na ndo aye ti dunia, e yeke gi ti hinga bibe ti Wasalango ye kue na gingo ti hinga nda ti akode so lo leke na aye ni, me na lege ti kode ti e mveni pëpe.”—Louis Agassiz, Wasenda-ye ti Amerika so amanda ye na ndo tele ti zo.
[Foto na lembeti 8, 9]
Amanchot papou na Antarctique
[Foto na lembeti 9]
Parc Grand Teton ti Wyoming, na Amerika
[Lingu ti foto ni]
Jack Hoehn/Index Stock Photography