Jésus Christ ayeke zo wa?

TARA ti bâ lani ngia so André, mbeni maseka Juif, awara ni na ngoi so lo mä ti kozoni atënë so Jésus ti Nazareth atene. Bible atene so André ague lani hio ti sala tënë ni na ita ti lo, lo tene: “E wara Messie [wala Christ] awe.” (Jean 1:41). Na yanga ti Hébreu nga na yanga ti Grec, atënë so a yeke kiri pekoni lakue na “Messie” nga na “Christ” nda ni aye ti tene “lo so a sa ye na ndo ti lo.” Jésus ayeke lani lo so Nzapa asa ye na ndo ti lo. Lo yeke Zo ti fa lege so a sala tënë ti lo giriri a tene lo yeke ga ande (Esaïe 55:4). A yeke wara na yâ ti Mbeti ti Nzapa aprophétie so a sala ni na ndo lo. Nga, aJuif ti ngoi ni kâ ayeke ku lani gango ti lo.​—Luc 3:15.

Tongana nyen si e hinga so Jésus ayeke biani lo so Nzapa asoro lo lani? Zia e bâ mbilimbili ye so asi na ngu 29. Na ngoi ni so tongana Jésus ayeke lani na ngu 30, lo gue na Jean Wabatizengo zo ti wara batême na yâ ti ngu ti Jourdain. Bible atene: “Na tongana Jésus awara batême awe, Lo sigigi fade na yâ ngu, na bâ, yayu alungula, na Lo bâ Yingo ti Nzapa azu na ndo Lo tongana bungu; na bâ, yanga asala tënë na yayu, a tene, So ayeke Molenge ti Mbi so Mbi ndoye Lo, Lo mû ngia na Mbi mingi.” (Matthieu 3:16, 17). Na peko ti so lo mä go ti Nzapa so asala tënë ti fa so ni Nzapa ni yeda na Jésus awe, Jean alingbi lani ti dë kite pëpe so Jésus ayeke lo so Nzapa asoro lo. Nzapa asa yingo vulu na ndo Jésus. Lo sala tongaso ti fa so Jésus ayeke ga ande gbia so ayeke komande na ndo Royaume ti ni Nzapa. Ni la Jésus aga Christ, so ti tene lo so a sa ye na ndo ti lo. Ye oko, ngbanga ti nyen a hiri Jésus Molenge ti Nzapa? Lo bâ gigi lawa?

Lo bâ gigi “giriri kozoni”

A lingbi ti kangbi yâ ti angoi so Jésus ayeke na fini na ambage ota. Kozo mbage ti ngoi ti fini ti lo ni ato nda ni angu mingi mingi kozoni si a dü lo na ndo sese. Michée 5:1 atene so lo bâ gigi “giriri kozoni.” Na Jésus lo wani atene: “Mbi yeke ti nduzu.” So ti tene lo londo na yayu (Jean 8:23). Kâ na yayu, lo yeke lani mbeni ange so ayeke ngangu mingi.

Kozoni si lo komanse ti créé aye, Nzapa ayeke lani gi lo oko. A sala angu mingi mingi awe si Nzapa ayeke Wasalango aye. Me zo wa si ayeke kozo ye so Nzapa acréé ni? Apocalypse, so ayeke ndangba buku ti Bible, atene so Jésus si ayeke “Kozo ti ye kue so Nzapa acréé”. (Apocalypse 3:14). Jésus ayeke “Kozo ti ye kue so Nzapa acréé” ndali ti so, “na yâ Lo, A créé ye kue so ayeke na ayayu na so ayeke na ndo sese, ye so lê abâ, na ye so lê abâ pëpe”. (aColossien 1:15, 16). Biani, Jésus ayeke gi oko zo so Nzapa mveni si asala na maboko ti lo. Nda ni la a hiri Jésus “Molenge ti [Nzapa] ngengele oko”. (Jean 3:16). A zia nga mbeni iri na ndo Jésus so ayeke kozo Molenge ti Nzapa. Iri ni so ayeke “Tënë ni”. (Jean 1:14). Ngbanga ti nyen a hiri Jésus “Tënë ni”? A hiri lo “Tënë ni” ndali ti so kozoni si a dü lo ge na sese, lo yeke na yayu, na lo sala kusala tongana zo ti tenengo tokua ti Nzapa.

Jésus so ayeke “Tënë ni” ayeke lani na tele ti Jéhovah Nzapa “kozoni”; so aye ti tene na ngoi so “Nzapa acréé ayayu na sese.” Tongana lo tene “Zia E sala zo na image ti E”, Nzapa ayeke sala lani tënë ni so na Jésus (Jean 1:1; Genèse 1:1, 26). Kozo Molenge ti Jéhovah ayeke lani na tele ti Babâ ti lo, lo sala kusala mingi legeoko na lo. Atënë ti aProverbe 8:22-31 afa Jésus tongana ndara so ayeke sala tënë, atene: “Mbi yeke na tele ti [Nzapa] tongana wakode. Lakue Lo wara ngia na yâ mbi, mbi duti na ngia na gbele Lo lakue.”

Biani, Jéhovah Nzapa na Molenge ti lo ngengele oko, so ala yeke lani ndulu mingi na tele ti mba, ahinga tele nzoni ndali ti so ala sala kua maboko na maboko. Dutingo ndulu na tele ti Jéhovah teti angu mingi asala lani ye mingi na ndo Molenge ni. Jésus so ayeke Molenge ti mango yanga akpa tâ gi Babâ ti lo, Jéhovah. A yeke na lege ni si aColossien 1:15 ahiri Jésus “image ti Nzapa so zo alingbi bâ pëpe”. Nda ni la, tongana e ye ti kaï nzara so e yeke na ni teti aye ti yingo nga tâ nzara so e yeke na ni ti hinga Nzapa, a yeke kota ye ti wara hingango ye na ndo Jésus. Aye kue so Jésus asala ni lani na ngoi so lo yeke na ndo sese ayeke biani tâ gi aye so Jéhovah ahunda na lo ti sala. Tongaso, ti gi ti hinga Jésus aye ti tene nga so e yeke kono hingango ye ti e na ndo Jéhovah (Jean 8:28; 14:8-10). Me, tongana nyen si Jésus aga lani na ndo sese?

Fini ti lo na ndo sese

Use mbage ti ngoi ti fini ti Jésus akomanse na ngoi so Nzapa atokua lani Molenge ti lo na ndo sese. Jéhovah asala lani ye so na lege ti miracle. Lo mû fini ti Jésus na yayu kâ lo zia ni na yâ ti mbeni masia Juif so a hiri lo Marie. A dü Jésus na siokpari oko pëpe, ndali ti so babâ ti lo ayeke zo ti mitele pëpe. Yingo vulu wala ngangu ti Jéhovah so lo yeke sala na kusala azu na ndo Marie. Tongaso, Marie ayeke lani na “gbe ti ngangu” ti yingo vulu ni, ye so asala si na lege ti ye ti kpene Marie amë ngo (Luc 1:34, 35). Na pekoni lo dü mbeni molenge so ayeke na siokpari oko pëpe. Jésus ayeke mbeni molenge so Joseph so ayeke sala lani kua ti kpakango keke si abata lo. Lo kono na yâ ti mbeni da so ayeke pendere mingi pëpe. Nga na popo ti gbâ ti amolenge so ayeke na yâ ti sewa ni, Jésus si ayeke yaya ti ala.​—Esaïe 7:14; Matthieu 1:22, 23; Marc 6:3.

A hinga ye mingi pëpe na ndo ti ngoi so Jésus angbâ lani kete molenge. Ye oko, mbeni kpale so asi lani amû na e lege ti hinga mbeni ye na ndo ni. Tongana lo yeke lani na ngu 12, babâ na mama ti lo ague na lo na Jérusalem ndali ti matanga ti Pâque so ala yeke sala ni ngu oko oko. Kâ na Jérusalem ni, lo mû ngoi mingi ti ngbâ na yâ ti temple “Lo yeke duti na popo ti amaître, Lo yeke mä ala, na Lo yeke hunda ala na nda ti tënë. Na bê ti ala kue so amä Lo adö teti ndara ti Lo na teti tënë so Lo kiri na ala.” Biani, so lo ngbâ lani maseka, Jésus ahinga gi pëpe ti hunda atënë so ayeke pusu zo ti gbu li nga so andu aye ti yingo, me lo hinga nga ti kiri atënë so adö bê ti azo so ayeke mä lo (Luc 2:41-50). Lo kono na gbata ti Nazareth, na lo manda ti sala kusala ti kpakango keke. Kite ayeke dä pëpe so lo manda ni na mbage ti Joseph, babâ so abata lo.​—Matthieu 13:55.

Jésus angbâ gi na Nazareth juska lo wara ngu 30. Na pekoni lo gue na Jean Wabatizengo zo ti mû batême. Na peko ti batême ti lo Jésus ato nda ti kpengba kusala ti lo ti fango tënë. Teti ngu ota na ndambo lo tambela na yâ ti kodoro ti Israël kue ti fa nzo tënë ti Royaume ti Nzapa. Lo sala lani aye ti fa so a yeke Nzapa si atokua lo. Na lege wa? Na lege so lo sala lani amiracle, akusala ti kpene so ahon ngangu ti azo ti mitele.​—Matthieu 4:17; Luc 19:37, 38.

Jésus ayeke lani nga zo ti nzobe mingi. A yeke bâ nzobe ti lo ni mbilimbili na yâ lege so lo yeke bâ na azo nga lo yeke sala ye na mbage ti ala. Teti so lo yeke na nzobe, ye so asala si azo ayeke ga ndulu na lo. Même akete molenge ayeke na ngia ti ga na tele ti lo (Marc 10:13-16). Jésus abâ lani awali na nene ni, atâa so na ngoi ti lo ambeni zo ayeke ne ala pëpe (Jean 4:9, 27). Lo mû maboko na azo ti mawa, na ala so azo ayeke sala ngangu na ala ‘awara lege ti hu âme ti ala.’ (Matthieu 11:28-30). Kode ti fango ye ti lo ayeke lani polele, akpengba pëpe nga asala nzoni na zo. Aye so lo yeke fa ni lani afa na gigi tâ nzara ti bê ti lo ti sala si awamango lo ahinga Jéhovah, tâ Nzapa.​—Jean 17:6-8.

Lo sala kusala na yingo vulu ti Nzapa ti sala na amiracle. Na be-nzoni, Jésus asava azo ti kobela nga lo mû maboko na ala so ayeke bâ pasi (Matthieu 15:30, 31). Na tapande, mbeni zo ti buruma aga lani na tele ti Jésus na lo hunda Jésus, lo tene: “Seigneur, tongana Mo ye, Mo lingbi sala si tele ti mbi aga nzoni.” Jésus asala nyen? Lo yôro maboko ti lo, lo ndu zo ti buruma ni na lo tene: “Mbi yeda; tele ti mo aga nzoni.” Na tele ti zo ti buruma ni akaï.​—Matthieu 8:2-4.

Bâ nga mbeni ye so asi. Azo mingi mingi aga lani na Jésus, ala ngbâ na tele ti lo lango ota na ala yeke na ye ti tengo ni pëpe. Jésus abâ mawa ti ala, ni la lo sala miracle, lo mû kobe na “akoli [saki] osio,  . . . a diko awali na amolenge dä pëpe.” (Matthieu 15:32-38). Na mbeni ngoi, lo kaï mbeni kota pupu so ayeke zia lani fini ti adisciple ti lo na lê ti kuâ (Marc 4:37-39). Lo zingo lani azo so akuia (Luc 7:22; Jean 11:43, 44). Na bê ti lo kue, lo mû fini ti lo so ayeke na siokpari oko pëpe ti tene azo kue so ayeke awasiokpari awara beku ti fini ti lakue lakue na ngoi so ayeke ga. So tâ kota ndoye si lo yeke na ni na mbage ti azo!

Laso Jésus ayeke na ndo wa?

Tongana lo yeke na ngu 33 na ndambo, Jésus akui lani na ndo keke ti pasi.b Lo kui lani, me gigi ti lo ahunzi biaku biaku pëpe. Ota ngoi ti fini ti Jésus ato nda ni lango ota na peko ti so Jéhovah azingo lo na kuâ na lo ga mbeni zo ti yingo. Na peko ti londongo ti lo na popo ti akuâ, Jésus asi na azo ngbango mingi so ayeke lani na fini na ngoi ni so (1 aCorinthien 15:3-8). Na pekoni, lo “duti na koti ti Nzapa” ti ku ti wara ngangu ti komande tongana gbia (aHébreu 10:12, 13). Tongana ngoi ni asi lani awe, Jésus ato nda ti komande tongana gbia. Tongaso, ti laso e lingbi ti pensé so Jésus ni ayeke tongana nyen? A lingbi e pensé so lo yeke tongana mbeni zo so angbâ ti bâ pasi ti gue ti kui? Wala a lingbi e bâ lo tongana mbeni zo so alingbi azo avoro lo? Ti laso, Jésus ayeke pëpe mbeni zo ti mitele, lo yeke nga pëpe Nzapa ti Ngangu Ahon Kue. Nde na so, Jésus ayeke mbeni ngangu ange, mbeni gbia so ayeke na ndo mbata ti komande. Na yâ ti ngoi kete, lo yeke komande sese ti e so wusuwusu asi singo na yâ ni.

Apocalypse 19:11-16 afa Jésus Christ tongana mbeni gbia so aduti na ndo ti mbeni vulu mbarata na so lo yeke ga ti fâ ngbanga na ti tiri mbeni bira so ayeke mbilimbili. Lo yeke na “épée so aza mingi . . . si Lo lingbi pika amara na ni.” Biani, Jésus ayeke sala ande kua na kota ngangu ti lo ti futi na azo ti sioni. Me nyen la ayeke si na azo so ayeke sala ngangu ti mû tapande so Jésus azia ni na ngoi so lo de na ndo sese? (1 Pierre 2:21). Jésus na Babâ ti lo ayeke bata ande ala so si ala sö kuâ na yâ ti “bira ti kota lâ ti Nzapa, Lo Ti Ngangu Ahon Kue”, bira so fani mingi a hiri ni Harmaguédon. Na pekoni ala lingbi ti wara fini ti lakue lakue na gbe ti Royaume ti Nzapa na ndo sese.​—Apocalypse 7:9, 14; 16:14, 16; 21:3, 4.

Na ngoi ti komande ti lo so siriri ayeke duti dä, Jésus ayeke sala ande atâ miracle ndali ti azo (Esaïe 9:5, 6; 11:1-10). Lo yeke kaï ande akobela na lo yeke zi kuâ biaku biaku. Nzapa ayeke sala ande kusala na Jésus ti zingo azo ngbundangbu mingi na kuâ na lo yeke mû lege na ala ti wara fini ti lakue lakue na ndo ti sese (Jean 5:28, 29). A yeke ngangu na e ti hinga fadeso lege so gigi ni ayeke nzere na e na gbe ti komandema ti Royaume ni. Tongaso a yeke kota ye ti tene e ngbâ ti manda Bible tongaso si e hinga Jésus Christ pendere mingi!

[Akete tënë na gbe ni]

[Encadré na lembeti 7]

JÉSUS AYEKE NZAPA TI NGANGU AHON KUE?

Azo mingi so aye tënë ti Nzapa atene so Jésus ayeke Nzapa. Ambeni atene so Nzapa ayeke oko, me na yâ lo ala yeke ota. Fango ye ni so atene: “Babâ ni ayeke Nzapa, Molenge ni ayeke Nzapa na Yingo Vulu ni kue ayeke Nzapa. Ye oko, Nzapa ni ayeke ota pëpe, me lo yeke gi oko.” A tene nga so ala ota kue “ayeke kpu na kpu na ala lingbi tele”. (The Catholic Encyclopedia). Tënë so ayeke na lege ni?

Jéhovah Nzapa ayeke Wasalango ye kue (Apocalypse 4:11). Lo yeke na tongo nda ni pëpe nga lo yeke na kongo nda ni pëpe; lo yeke Lo ti Ngangu Ahon Kue (Psaume 90:2). Nde na lo, Jésus ayeke na tongo nda ni (aColossien 1:15, 16). Jésus ahiri Nzapa Babâ ti lo, na lo tene: “Babâ ayeke kota ahon Mbi.” (Jean 14:28). Jésus afa nga so ambeni ye ayeke dä so lani lo na a-ange ahinga ni pëpe, me gi Babâ ti lo oko si ahinga ni.​—Marc 13:32.

Nga, Jésus asambela lani Babâ ti lo, lo tene: “Mo sala tongana Mbi ye pëpe, me Mo sala tongana Mo ye.” (Luc 22:42). Jésus ayeke tene sambela so lani na mbeni zo so ayeke kota mingi ahon lo pëpe? Na ndo ni, a yeke lani Nzapa si azingo Jésus na kuâ, me a yeke lo Jésus ni wani pëpe si azingo tele ti lo (Kusala 2:32). Ti tâ tënë ni, kozoni si Jésus aga na sese ge, Babâ ni na Molenge ni ayeke oko pëpe. Nga so lo yeke na fini na sese Molenge ni alingbi na Babâ ni pëpe. Me ye ni aduti tongana nyen na peko ti so a zingo Jésus na kuâ awe si lo kiri na yayu? Kozo mbeti ti aCorinthien 11:3 atene: “Nzapa ayeke Beli ti Christ.” Biani, Jésus, so lo yeke Molenge ni, angbâ gi lakue kete na gbe ti Babâ ti lo (1 aCorinthien 15:28). Mbeti ti Nzapa afa so Jésus ayeke Nzapa ti Ngangu Ahon Kue pëpe. Nde na so, Bible afa so Jésus ayeke Molenge ti Nzapa.

Na yâ ti tënë so a tene Nzapa ayeke oko, me na yâ lo ala yeke ota, azo ayeke mû yingo vulu ni nga tongana Nzapa. Ye oko, yingo vulu ni ayeke ti lo zo pëpe. Na ngoi so lo yeke tene lani sambela na Nzapa, wasungo psaume atene: “Mo to Yingo ti Mo, A créé ala.” (Psaume 104:30). Yingo vulu ni ayeke Nzapa lo wani pëpe, nde na so a yeke ngangu so Nzapa ayeke sala na kua. Nzapa ayeke tokua wala lo yeke sala kua na yingo vulu ti sala aye kue so bê ti lo Nzapa wani aye. Na lege ti yingo vulu ni, Nzapa acréé ayayu so e yeke bâ, lo créé sese nga na aye kue so ayeke na fini (Genèse 1:2; Psaume 33:6). Nzapa amû lani yingo vulu ni na azo ti mû lege na ala ti sû na Bible (2 Pierre 1:20, 21). Tongaso, fango ye so a tene Nzapa ayeke oko, me na yâ lo ala yeke ota alondo na yâ ti Bible pëpe.c Bible atene: “L’Eternel Nzapa ti e ayeke L’Eternel oko!”​—Deutéronome 6:4.

[Kete tënë na gbe ni]

[Foto na lembeti 5]

Na peko ti batême ti lo, Jésus aga lo so Nzapa asa ye na ndo lo

[Foto na lembeti 7]

Jésus amû lani ngangu ti lo kue ti sala na kua so Nzapa amû na lo

[Foto na lembeti 7]

Jésus ayeke mbeni ngangu Gbia laso