Azo wa laso amû peko ti afango ye ti Christ?

AZO mingi abâ Jésus Christ tongana oko ti azo so ayeke kota ahon tanga ni kue. Ambeni mingi abâ lo tongana lo so ahon tanga ti azo kue. A sara laso nduru na ngu saki use awe so afango ye ti Jésus asara ye mingi na ndo fini ti azo. Tongana ti so mbeni wasungo mbeti ti Angleterre, Melvyn Bragg, atene, “asenge zo amû fini ti ala ti sara nzobe mingi, na azo abâ ni pëpe; me ti ambeni nde ala sara akota ye mingi, na azo mingi abâ ni.”

Ka ti ala so ayô iri ti Christ?

Ti vorongo ti ala so ayô iri ti Christ a yeke tongana nyen? David Kelso, ti senda-gi ti Glasgow Caledonian na Ecosse, afa vorongo ti ala tongana “mbeni oko ti aye so afa kota guengo na li ni ti azo na lege ti yingo.” Ti fa mbeni bibe so azo ayeke na ni, lo sû na mbeti: “Ngu saki use ti mbaï ti aChrétien asi singo na aye so mara ni ayeke dä pëpe, aye tongana apendere ye ti ndara, akota da, senda-ndara, mozoko nga na akusala ti mungo maboko na azo.”

Ye oko, ambeni mingi abâ ti ala ye ni nde. Ala ke pëpe mbeni vorongo so aluti na ndo afango ye ti Christ nga na tënë so atene lo yeke molenge ti Nzapa. Me, ala ke sarango ye ti azo ti abungbi ti nzapa so atene ala yeke sara kusala na iri ti Christ.

Na tapande, Friedrich Nietzsche, mbeni wasenda-ndara ti Zamani (na popo ti ngu 1800-1900), abâ vorongo ti ala so ayô iri ti Christ, me asara ye kirikiri, tongana “tâ oko ye so ayeke ngbâ lakue ti buba azo.” Lo kiri lo tene: “A yeke kota ye so asara sioni na zo, so apusu zo ti sara ye kirikiri . . . nga azo ti vorongo so ayeke sara aye ti sioni kue, ti nzi, ti gbemingo na ti mbana ti wara ye so ala ye.” Tâ tënë, bango ndo ti Nietzsche ague yongoro mingi, me ambeni zo so abâ ye na nzoni lê ahon lo atene nga gi oko tënë so. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so teti angu ngbangbo mingi, sarango ye ti ala so atene ala yeke aChrétien asi singo na aye so ague nde na sarango ye ti Christ. Nde na so, mbaï ti ala asi singo na “sioni tambela, asioni ye so ake ndia na aye so abi zonga na ndo Nzapa.”

Christ ayeke na ala so ayô iri ti lo laso?

Tongaso, a yeke na lege ni ti hunda: “Christ ayeke na ala so ayô iri ti lo laso?” Hio ambeni zo ayeke tene: “Biani, lo yeke na ala! Jésus atene na adisciple ti lo so fade ni yeke na ala lakue, ‘même juska na nda ti ngoi so’ pëpe?” (Matthieu 28:20). Tâ tënë, Jésus atene lani tongaso. Me lo ye ti tene so fade lo yeke na ala kue so atene ala mû peko ti lo, atâa sarango ye ti ala ayeke tongana nyen?

Girisa pëpe so ambeni mokonzi-nzapa ti ngoi ti Jésus abâ so Nzapa ayeke na ala atâa nyen na nyen. Teti so Nzapa asoro lani Israël ti sara mbeni kusala nde, ambeni mokonzi-nzapa ni apensé so Nzapa ayeke zia ala lâ oko pëpe atâa ye nyen ala sara (Michée 3:11). Ye oko, na nda ni, ala gue yongoro mingi tongana ala ke andia na akpengba-ndia ti Nzapa. Ndani la, Jésus Christ atene na ala polele: “Bâ, Mbi zia da ti i na i awe!” (Matthieu 23:38). Nzapa ake lege ti vorongo kue ti aJuif. Lo zia aturugu ti Rome aga afuti li-kodoro ni, Jérusalem, nga na temple ti lo na ngu 70.

Mara ti ye tongaso alingbi ti si na ala so ayô iri ti Christ? Zia e bâ aye so Jésus ahunda na adisciple ti lo ti sara si lo duti na ala juska “na nda ti ngoi so”, tongana ti so lo mû zendo ni.

[Foto na lembeti 2, 3]

Aye so Jésus Christ afa asara ye mingi na ndo azo kutu mingi ti sese kue