Duti lakue na bango ndo ti Christ

“Na popo ti ala, ala duti na oko bango ndo so Christ Jésus ayeke na ni lani.”​—AROM. 15:5.

1. Ngbanga ti nyen a lingbi e gi ti duti na bango ndo ti Christ?

JÉSUS CHRIST atene: “Ala ga na mbi, . . . ala manda ye na tere ti mbi, teti mbi yeke sara ye na ngangu pëpe na mbi yeke na tâ be-ti-molenge, na fade ala wara dengo bê ngbanga ti âme ti ala.” (Mat. 11:28, 29). Ngangu tisango ndo so afa nzoni mingi bibe ti sarango ye na ndoye so Jésus ayeke na ni. Lo la lo zia tâ nzoni tapande ahon tanga ti azo ti sese. Atâa so lo yeke Molenge ti Nzapa nga lo yeke ngangu mingi, Jésus ahinga lani ti zia tere ti lo na place ti zo nga ti sara ye na nzoni bê, mbilimbili na mbage ti azo so abâ pasi.

2. E yeke bâ aye wa so afa bibe so Jésus ayeke na ni?

² Na yâ ti article so nga na a-article use so ayeke ga, e yeke bâ tongana nyen e lingbi ti maï na ti bata mara bango ndo ti Jésus; nga e yeke bâ tongana nyen e lingbi ti fa na lege ti sarango ye ti e so e yeke na “bibe ti Christ.” (1 aCor. 2:16). E yeke luti mingi na ndo ti aye oku so afa bibe so Jésus ayeke na ni: sarango ye ti lo na ngangu pëpe nga na tâ be-ti-molenge, sarango nzoni na azo, mango yanga ti Nzapa, sarango ye na mbeto pëpe nga ndoye ti lo so adë pëpe.

So Christ asara ye na ngangu pëpe afa nyen na e?

3. (a) Nyen la Jésus asara ti fa na adisciple ti lo ti duti na tâ be-ti-molenge? (b) Jésus asara ye tongana nyen na ngoi so adisciple ti lo afa so ala woko?

³ Jésus, Molenge ti Nzapa so siokpari ayeke na tere ti lo pëpe, ayeda ti ga lani na sese ti sara kusala na popo ti azo so ayeke awasiokpari. Lo hinga so ambeni na popo ti azo so ayeke fâ lo. Atâa so kue, Jésus abata ngia ti lo lakue nga lo kanga nzara ti bê ti lo lakue (1 Pi. 2:21-23). Ti zia ‘lê ti e gi na ndo’ ti tapande ti Jésus ayeke mû maboko na e ti bata ngia ti e nga ti kanga bê ti e na ngoi so afaute wala awokongo ti amba ti e ason bê ti e (aHéb. 12:2). Jésus atisa adisciple ti lo ti yô joug ti lo legeoko na lo tongaso si ala manda ye na tere ti lo (Mat. 11:29). Aye wa ala lingbi ti manda na tere ti lo? Mbeni ye so ala lingbi ti manda ayeke so Jésus asara ye na ngangu pëpe, nga lo kanga bê na adisciple ti lo atâa afaute so ala sara. Na bï ti so si na ndade ni lo kui, lo sukula gere ti ala; ye so lo sara so afa na ala ti duti na “tâ be-ti-molenge” na ala lingbi ti girisa ye so lo sara so pëpe. (Diko Jean 13:14-17.) Na pekoni, tongana Pierre, Jacques na Jean abata pëpe yanga so Jésus amû na ala ti “lango pëpe”, lo hinga so ala woko. Ni la lo hunda ndo, lo tene: “Simon, mo yeke lango?” “Ala lango pëpe, ala ngbâ ti sambela si ala tï na yâ ti tara pëpe. Biani, yingo aye ti sara ye, me mitele awoko.”​—Marc 14:32-38.

4, 5. Tongana nyen tapande ti Jésus ayeke mû maboko na e ti sara ye na lege ni na ngoi so e bâ awokongo ti azo?

⁴ E yeke sara ye tongana nyen tongana mbeni ita ayeke na bibe ti sarango mandako, bê ti lo ayeke son hio hio, wala lo yeke sara ye hio pëpe alingbi na wango ti a-ancien wala ti “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara?” (Mat. 24:45-47). E yeke ka nduru ti kanga bê na azo ti dunia ti Satan tongana ala sara ye na lege ni pëpe, me tongana a yeke aita ti e ti bungbi, a yeke ngangu na e ti sara ni. Tongana afaute ti aita ti e ti bungbi ayeke son bê ti e hio hio, a yeke nzoni e hunda tere ti e tongaso: ‘Tongana nyen mbi lingbi ti mû tapande ti “bibe ti Christ” nzoni mingi ahon ti kozo?’ Sara ngangu ti girisa pëpe so bê ti Jésus ason pëpe na tere ti adisciple ti lo, même na ngoi so sarango ye ti ala afa so ala woko kete na lege ti yingo.

⁵ Bâ tapande ti bazengele Pierre. Na ngoi so Jésus ahunda na lo ti sigigi na yâ ti ngö na ti tambela na lê ti ngu ti ga na mbage ti lo, Pierre asara ni teti mbeni ngoi. Na pekoni, tongana Pierre abâ kota pupu ti ngu ni, mbeto asara lo na lo to nda ti linda ngu. Jésus asara ngonzo ngangu na tere ti Pierre? wala lo tene na lo: “A lingbi mo! Tongaso si li ti mo aga dä?” Ên-ën! “Hio, Jésus ayôro maboko ti lo na lo gbu Pierre, lo tene na lo: ‘Mo zo ti kete mabe, ngbanga ti nyen mo zia si kite ahon ndo ti mo?’ ” (Mat. 14:28-31). Tongana mbeni lâ e bâ so mbeni ita asara ye mo bâ mo tene lo yeke na mabe pëpe, zia e mû maboko na lo ti tene mabe ti lo akpengba ahon ti kozo, tongana ti so Jésus ayôro maboko ti lo si lo gbu Pierre so. So ayeke ye ti manda so asigigi polele na yâ ti sarango ye ti Jésus na ngangu pëpe na mbage ti Pierre.

6. Nyen la Jésus afa na abazengele ti lo na ndo ti gingo ti wara kota ndo?

⁶ Pierre na tanga ti abazengele ni ayeke papa ka lani ti hinga zo so ayeke kota ahon atanga ni kue. Jacques na Jean aye lani ti duti na tere ti Jésus, mbeni na mbage ti maboko ti lo ti koli nga mbeni na mbage ti maboko ti lo ti wali, na yâ ti Royaume ti lo. Tongana Pierre na tanga ti abazengele amä tënë ni, bê ti ala ason mingi. Jésus ahinga so peut-être ala wara bibe so lani na mbage ti azo so ala na ala akono ndo oko. Lo iri ala na tere ti lo, na lo tene: “Ala hinga so amokonzi ti amara ayeke sara mokonzi na ndo ti amara ni, na akota zo ni ayeke na komandema na ndo ti ala. Ti ala, a yeke tongaso pëpe. Me zo so aye ti ga kota na popo ti ala, a lingbi lo duti zo ti kua ti ala. Na zo so aye ti duti na li ni na popo ti ala, a lingbi lo duti ngbâa ti ala.” Na pekoni Jésus afa tapande ti lo wani, lo tene: “A yeke tongana ti Molenge ti zo so aga ti tene azo asara kua na lo pëpe, me lo ga ti sara kua na azo na ti mû âme ti lo tongana ngere so a futa ti zi na azo mingi.”​—Mat. 20:20-28.

7. Zo oko oko alingbi ti sara tongana nyen si beoko angbâ na yâ ti congrégation?

⁷ Ti gbu li na ndo ti Jésus so asara ye na tâ be-ti-molenge alingbi ti mû maboko na e ti ‘sara tere ti e kete’ na popo ti aita ti e ti bungbi (Luc 9:46-48). Sarango tere kete ayeke sara si e duti na beoko. Legeoko tongana ti mbeni babâ ti kota sewa, Jéhovah aye si amolenge ti lo “aduti na beoko”, ala mä tere (Ps. 133:1). Jésus asambela lani Babâ ti lo ndali ti atâ Chrétien kue, lo tene: “Mbi yeke beoko na ala, na mo yeke beoko na mbi si ala duti na beoko so alingbi kue, si dunia so alingbi ti hinga so mo tokua mbi nga so mo ndoye ala tongana ti so mo ndoye mbi.” (Jean 17:23). Tongaso, dutingo ti e na beoko ayeke mû lege na azo ti hinga so e yeke adisciple ti Christ. Ti tene beoko so angbâ, a lingbi e bâ awokongo ti amba ti e tongana ti so Christ abâ na ni. Jésus apardone lani azo, na lo fa so a yeke gi tongana e pardone azo si fade a yeke pardone e.​—Diko Matthieu 6:14, 15.

8. Nyen la e lingbi ti manda na lege ti tapande ti aita so asara na Nzapa a ninga?

⁸ E lingbi nga ti manda aye mingi na mungo tapande ti mabe ti ala so ayeke sara ye tongana ti Christ a sara ngu mingi awe. Na tapande ti Jésus, mingi ni ala hinga awokongo so amba ti ala ayeke na ni. Ala bâ so ti bâ mawa ti azo tongana ti Christ ayeke sara si e “yô awokongo ti ala so ayeke ngangu pëpe” nga ayeke sara si beoko angbâ na yâ ti congrégation. Na ndo ni, a yeke pusu tanga ti aita kue ti duti na bango ndo ti Christ. Awakua ti Nzapa so aye si aita ti ala aduti na mara ti bibe so bazengele Paul aye aChrétien ti Rome aduti na ni: “Zia Nzapa so amû na zo gbungo ngangu nga na dengo bê asara si na popo ti ala, ala duti na oko bango ndo so Christ Jésus ayeke na ni lani, si tongana zo oko nga na yanga oko ala mû gloire na Nzapa nga na Babâ ti Seigneur ti e Jésus Christ.” (aRom. 15:1, 5, 6). Biani, tongana e voro Jéhovah na beoko, lo yeke wara gonda.

9. Ti mû tapande ti Jésus, ngbanga ti nyen e yeke na bezoin ti yingo vulu?

⁹ Jésus azia kamba na popo ti dutingo na “tâ be-ti-molenge” na sarango ye na ngangu pëpe so ayeke mbage ti lengo ti yingo vulu ti Nzapa. Tongaso, na ndo ti so e yeke gbu li na ndo ti tapande ti Jésus, e yeke na bezoin ti yingo vulu ti Jéhovah si e lingbi ti mû tapande ti Jésus ni nzoni. A lingbi e sambela ti wara yingo vulu ti Nzapa na e sara ngangu ti duti na lengo ti yingo ni so ayeke “ndoye, ngia, siriri, kangango bê ti ku, sarango nzoni na zo, bê so aye gi ti sara nzoni na zo, mabe, sarango ye na ngangu pëpe, kangango nzara ti bê.” (aGal. 5:22, 23). Tongaso, tongana e mû tapande ti sarango ye na tâ be-ti-molenge nga na ngangu pëpe so Jésus azia, e yeke nzere na lê ti Jéhovah, Babâ ti e ti yayu.

Jésus asara nzoni na azo

10. Jésus asara nzoni na azo tongana nyen?

¹⁰ Sarango nzoni na zo ayeke nga mbeni mbage ti lengo ti yingo vulu. Jésus asara nzoni na azo lakue. Azo kue so aga lani na tere ti Jésus abâ so lo “yamba ala na nzoni bê”. (Diko Luc 9:11.) Nzoni bê so Jésus asara na azo afa na e nyen? Zo so ayeke na nzoni bê aye azo, lo sara ye na ala yeke, lo bâ mawa ti ala nga lo ne ala. Jésus ayeke lani tongaso. Mawa ti azo asara lo “ngbanga ti so a sara pasi na ala nga yâ ti ala akangbi kirikiri tongana angasangbaga so ayeke na berger pëpe.”​—Mat. 9:35, 36.

11, 12. (a) Fa mbeni ye so Jésus asara ndali ti so mawa ti zo asara lo. (b) Tapande so e bâ so afa nyen na mo?

¹¹ Mawa ti azo so asara Jésus apusu lo ti sara ye ndali ti ala. Zia e bâ mbeni tapande ni: Lani mbeni wali ayeke dä so lo bâ pasi ngangu na mbeni kobela so asara si mênë aga na lo mingi teti ngu 12. Wali ni ahinga so Ndia ti Moïse atene kobela ni so asara si lo na zo so andu lo alingbi pëpe ti bungbi na tanga ti azo ti sara kua ti Jéhovah (Lév. 15:25-27). Ye oko, sango ti Jésus nga lege so lo yeke sara ye na mbage ti azo asara si wali so ahinga atene Jésus alingbi ti sava ni nga lo yeke sava ni biani. Wali ni ayeke tene: “Tongana mbi ndu gi yanga ti abongo ti lo ti ndo ni, mbi yeke sava ande.” Lo zi mbeto na yâ ti lo, lo sara tongaso; tâ gi na lê ni lê ni lo bâ so lo sava awe.

¹² Jésus ahinga so mbeni zo andu lo, tongaso lo gi ndo na tere ti lo ti bâ zo ni. Wali ni, so peut-être lo yeke sara mbeto ti tene a suku na lo ndali ti so lo doro Ndia ti Moïse, atï na sese na gere ti Jésus; tere ti lo ayeke dö na lo tene tâ tënë kue na gigi. Jésus asuku na wali so, so lo bâ pasi mingi awe so? Oko pëpe! Lo sara tënë na lo yeke, lo tene: “Molenge ti mbi, mabe ti mo asava mo awe. Mo gue na siriri.” (Marc 5:25-34). Bê ti wali so adë lani ngangu mingi na mango tënë so!

13. (a) Tongana nyen bango ndo ti Jésus ayeke nde na ti aFarizien? (b) Jésus asara ye tongana nyen na amolenge?

¹³ Nde na aFarizien so bê ti ala akpengba, lâ oko Christ amû komandema ti lo pëpe ti zia na ambeni nengo kungba na ndo ti so azo ayeke na ni awe (Mat. 23:4). Ahon ti sara tongana ti aFarizien, lo fa lege ti Jéhovah na azo na nzoni bê nga na kangango bê. Jésus ayeke lani mbeni kamarade so aye adisciple ti lo mingi, lakue lo sara ye na ala na nzoni bê; lo yeke tâ kamarade biani (aProv. 17:17; Jean 15:11-15). Même amolenge ayeke na ngia ti duti na tere ti lo, na lo kue lo yeke na ngia ti duti na tere ti ala. Lo zia kua so lo yeke sara ti mû ngoi ti duti na amolenge. Mbeni lâ, adisciple ti lo, so angbâ lakue ti bâ tere ti ala kota tongana amokonzi-nzapa ti ngoi ti ala, atara ti kanga lege na azo ti ga na amolenge ti ala na Jésus ti tene lo ndu ala. Ye so ala sara so anzere na Jésus oko pëpe. Lo tene na ala: “Ala zia akete molenge ni aga na mbi. Ala tara ti kanga lege na ala pëpe, teti royaume ti Nzapa ayeke ti azo so ayeke tongana akete molenge so.” Na pekoni, lo tene mbeni tënë so andu amolenge ti fa mbeni kpengba ye na adisciple ni, lo tene: “Ti tâ tënë ni, mbi tene na ala: Zo so ayamba royaume ti Nzapa pëpe tongana mbeni kete molenge, fade lo yeke lï na yâ ni oko pëpe.”​—Marc 10:13-15.

14. Aye ti nzoni wa amolenge so a bi bê na ala nzoni ayeke wara?

¹⁴ Tara ti bâ tongana nyen tere ti ambeni molenge so anzere mingi tongana, na peko ti so ala ga koli wala wali awe, ala dabe ti ala so ândö Jésus Christ ‘amû ala na yâ ti maboko ti lo na lo iri tënë nzoni na ndo ti ala’. (Marc 10:16). Amolenge so a-ancien na aita ayeke bi bê na ala laso, na ngoi so ala ga kota, ala yeke duti ande na ngia ti dabe ti ala na ye so a sara na ala so. Na ahon so kue, amolenge so a bi bê na ala na yâ ti congrégation na ngoi so ala de kete ayeke bâ so yingo ti Jéhovah ayeke na awakua ti lo.

Sara nzoni na azo atâa so azo mingi asara ni pëpe

15. Ngbanga ti nyen bê ti e adö pëpe ti bâ laso azo mingi asara nzoni na amba ti ala pëpe?

¹⁵ Ti azo mingi laso, ala yeke na ngoi ti sara nzoni na amba ti ala pëpe. Ni la, lâ oko oko azo ayeke sara nzoni pëpe na awakua ti Jéhovah na ekole, na place ti kua, na ngoi so ala yeke na mbeni tambela wala na fango tënë. Aye ni so ayeke mû vundu na e, me a yeke ye so e hinga e tene a yeke si. Na lege ti yingo ti Jéhovah, lo fa na Paul ti tene na e kozoni so fade na “alango ti nda ni” atâ Chrétien ayeke tingbi na “azo so andoye gi tere ti ala wani, . . . azo so aye amba ti ala zo pëpe”.​—2 Tim. 3:1-3.

16. Tongana nyen e lingbi ti maï bibe ti sarango nzoni na zo tongana ti Christ na yâ ti congrégation?

¹⁶ Me na mbage, nzoni bibe so ayeke na yâ ti congrégation ti atâ Chrétien adë bê na ayeke nde mingi na ti dunia so aye ti sara nzoni na zo pëpe. Tongana e oko oko e yeke sara ye tongana ti Jésus, e nga e yeke maï nzoni bibe so na yâ ti congrégation. E yeke sara ni tongana nyen? Kozoni, a yeke nzoni e hinga so mingi ti aita na yâ ti congrégation ayeke na bezoin ti tene e mû maboko na ala nga e kpengba ala ndali ti so ala yeke na akpale ti seni wala ambeni kpale nde. Na “alango ti nda ni” so, mara ti akpale ni so ayeke gue gi na li ni, me a yeke fini ye pëpe. Akozo Chrétien awara mara ti akpale so. Tongaso, a yeke na lege ni ti mû maboko na aChrétien laso legeoko tongana ti so a mû maboko na akozo Chrétien ândö. Na tapande, Paul ahunda lani na aChrétien ti tene ala “sara tënë so adë bê ti a-âme so vundu asara ala mingi, ala mû maboko na azo so awoko nga ala kanga bê ti ala na azo kue.” (1 aThes. 5:14). Ti sara tongaso, a lingbi e sara nzoni na azo tongana ti Christ.

17, 18. Na alege wa e lingbi ti sara nzoni na azo tongana ti Jésus?

¹⁷ A yeke ti aChrétien ti ‘yamba aita ti ala na nzoni bê’, ti sara ye na ala tongana ti so Jésus ayeke sara fade na ala, ti bi bê biani na ala so e hinga ala a ninga awe nga na ala so ti e bango ala la (3 Jean 5-8). Legeoko tongana ti so Jésus amû li ni lani ti fa na azo so mawa ti ala asara lo, a lingbi e nga e sara tongaso, e ngbâ lakue ti dë bê ti amba ti e.​—És. 32:2; Mat. 11:28-30.

¹⁸ E oko oko e lingbi ti fa so e sara nzoni na zo na sarango mbeni ye so afa so tënë ti nzoni duti ti amba ti e agbu bê ti e. E gi alege nga na angoi so e lingbi ti sara ni. E mû li ni lakue ti sara nzoni na azo. Paul atene: “Na yâ ti yengo tere ti aita, zia ala duti na tâ yengo tere na popo ti ala. Na ndo ti tënë ti nengo mba na popo ti ala, zia ala duti azo so amû li ni kozo ti sara ni.” (aRom. 12:10). So aye ti tene e mû tapande ti Christ na lege so e ye azo, e sara nzoni na ala nga e gi ti sara ye na ala na ndoye so ayeke “ti handango lê ti zo pëpe”. (2 aCor. 6:6). Paul afa so: “Ndoye ahinga ti kanga bê ti ku nga lo ye gi ti sara nzoni na zo. Ndoye asara mbanda pëpe, lo pika kate na ndo ti ye pëpe, lo zia si baba alï lo pëpe.” (1 aCor. 13:4). A yeke mara ti ndoye so si Christ ayeke na ni. Ahon ti bata aita ti e na bê, zia e bata wango so: “Ala sara nzoni na mba, ala bâ mawa ti zo mingi, ala pardone mba na popo ti ala na bê ti ala kue legeoko tongana ti so Nzapa nga apardone ala na bê ti lo kue na lege ti Christ.”​—aÉph. 4:32.

19. Sarango nzoni na azo tongana ti Christ ayeke ga na aye ti nzoni wa?

¹⁹ Angangu so e yeke sara ti maï bibe ti sarango nzoni na zo tongana ti Christ na ti fa ni na ngoi kue nga na yâ ti aye kue ayeke ga na aye ti nzoni mingi. Yingo ti Jéhovah ayeke wara lege ti sara kua nzoni na yâ ti congrégation, ti mû maboko na zo oko oko ti lë lengo ti yingo ni. Na ndo ni, tongana e mû tapande so Jésus azia nga e mû maboko na amba ti e ti sara tongaso, vorongo Nzapa so e yeke voro na ngia nga na beoko ayeke zia ngia na bê ti lo. Tongaso, zia e ngbâ lakue ti gi ti sara ye na ngangu pëpe nga ti sara nzoni na amba ti e tongana ti Jésus.

Mo lingbi ti fa nda ni?

• Tongana nyen Jésus afa so lo yeke ‘sara ye na ngangu pëpe na lo yeke na tâ be-ti-molenge’?

• Jésus asara nzoni na azo tongana nyen?

• Na yâ ti sioni dunia so, ambeni lege ti fa so e sara ye na ngangu pëpe nga e sara nzoni na azo tongana ti Christ ayeke so wa?

[Foto na lembeti 11]

Tongana mabe ti mbeni ita awoko, tongana ti Pierre, e yeke mû maboko na lo?

[Foto na lembeti 13]

Mo lingbi ti sara nyen si bibe ti sarango nzoni na zo amaï na yâ ti congrégation?