E girisa ye so a iri ni siokpari awe?

ADE ti ninga pëpe, awamabe ayeke mä akota zo ti eglize na dengo kongo na ndo ti aye so a di iri ni “akota siokpari mbasambala”, so a yeke bê ti ye, tengo kobe ahon ndo ni, sarango bê ti ye ti zo, goigoi, ngonzo, nzara ti ye nga na baba. Mingi ahon so, wafango ye ni ayeke fa akota sioni ye so ayeke si na peko ti siokpari na lo hunda na azo so ayeke mä lo ti changé bê ti ala. Me mbeni wasungo mbeti atene: “Fadeso mingi ti atënë ti Nzapa so a yeke fa ayeke huru ndo ti siokpari, tënë so azo aye ni pëpe. Me, a yeke luti na ndo ti tënë so ‘anzere na mê’ ti azo.”

Awagosinga abâ nga ye ni tongaso. Bâ ambeni tënë ti ala na yâ ti ambeti-sango la:

▪ “Angbene siokpari, changengo bê nga na salut ayeke ye so azo aye ti mä ni mbeni pëpe. Ye so ala ye ayeke afini tënë so a tene ti sara si ala ne tere ti ala na ala ye tere ti ala wani.”​—Star Beacon, Ashtabula, Ohio.

▪ “Ti tene zo asara mbeto ti siokpari so lo sara ayeke mbeni ye so aga ngbene ye awe.”​—Newsweek.

▪ “E yeke tene mbeni pëpe ‘Nyen la Nzapa ahunda na mbi,’ me e yeke tene, ‘Nyen la Nzapa alingbi ti sara ndali ti mbi?’”​—Chicago Sun-Times.

E yeke na popo ti azo so mara ti ala ayeke nde nde na so asara si ala yeke kanga bê na mba. Ye so asara si azo aye ti fâ ngbanga hio pëpe na ndo ti asarango ye so ayeke na lege ni pëpe. A tene na e so a yeke nengo zo la pëpe. Azo abâ so siokpari so ayeke kota ahon atanga ni kue ayeke ti fâ ngbanga na ndo ti aye so mbeni zo asara. Ni la tënë ni ayeke tongaso: ‘Ye so mo bâ ayeke nzoni alingbi ti duti nzoni ndali ti mo, me gi pëpe ti gbu mbeni zo na ngangu ti yeda na ni. Laso, azo ayeke leke gigi ti ala alingbi na andia nde nde ti nzoni sarango ye. Mbeni zo so gi lo oko la ahinga ye ti nzoni ayeke dä pëpe. Andia ti ambeni zo ayeke nga nzoni gi tongana ti mo.’

Mara ti bango ndo tongaso asara si azo agbian atënë ti yanga ti ala. A yeke ngangu ti mä na yanga ti azo tënë “siokpari” ndali ti aye so ayeke ye ti ngia pëpe. Ti azo mingi, a ga tënë ti hengo na ngia. Azo ayeke tene mbeni pëpe “ndeko ti mbi”; me ala yeke tene “wali ti mbi wala koli ti mbi.” Ala yeke tene mbeni pëpe “wali ti zo wala koli ti zo”; me ala yeke tene “molenge ti zo.”

A yeke tâ tënë so ye so azo ayeke ku ti yeda na ni tongana “nzoni ye” wala ti ke ni tongana “siokpari” agbian awe. Me ngbanga ti nyen azo agbian tongaso? Nyen la asi tâ na siokpari nyen? Bango ndo ti mo na ndo ti ye so ayeke biani kota ye?