1-3. (a) Ngbanga ti nyen Josué ayeke mbeni nzoni tapande teti e? (b) Nyen la a lingbi e bata na li ti e na ngoi so e yeke na ambeni desizion ti mungo ni?

AYE so e soro ti sara ayeke kota ye mingi. Aye ni so ayeke sara ye mingi na ndo ti fini ti e. A yeke tongana ti so mbeni zo ayeke tambela na ndo ti mbeni lege na lo si na mbeni ndo, yâ ti lege ni akangbi use. A lingbi lo soro lege so lo yeke mû. Kite ayeke pëpe so lo yeke soro ande lege so ayeke gue na lo ti si nduru na ndo so lo ye ti gue dä me pëpe lege so ague na lo yongoro.

² Bible asara tënë ti azo mingi so ayeke lani na akpengba desizion ti mungo ni. Na tapande, a lingbi Caïn asoro ti sara ngonzo wala ti hon ndo ti ngonzo ti lo (Gen. 4:6, 7). A lingbi Josué asoro ti voro tâ Nzapa wala anzapa ti wataka (Jos. 24:15). Josué azia na gbele lo ti ngbâ nduru na Jéhovah, ni la lo soro ye so alingbi ti mû maboko na lo ti sara ni. Me ye so Caïn azia na gbele lo ayeke ti lo nde, lo soro ye so ague na lo yongoro na Jéhovah.

³ Na ambeni ngoi, a lingbi e nga kue e mû akpengba desizion tongaso si e ngbâ na ndo ti nzoni lege ni. A lingbi e girisa pëpe so adesizion ti e alingbi ti mû gloire na Jéhovah na ayeke mû maboko na e ti ngbâ nduru na lo wala alingbi ti gue na e yongoro na lo. (Diko aHébreu 3:12.) Na yâ ti article so nga na ti peko, e yeke bâ aye mbasambala so na yâ ni a lingbi e zia pëpe si mbeni ye ague na e yongoro na Jéhovah.

KUA TI NGINZA

4. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni ti tene zo asara kua?

⁴ A lingbi aChrétien asara kua ti bâ lege ti ala na azo ti sewa ti ala. Bible afa so tongana mbeni zo aye ti bâ lege ti azo ti sewa ti lo ape, lo yeke sioni ahon mbeni zo so amä na bê pëpe (2 aThes. 3:10; 1 Tim. 5:8). Tongaso, a yeke nzoni ti tene zo asara kua. Me tongana mo sara hange ape, adesizion so mo yeke mû na ndo ti kua ti nginza alingbi ti gue na mo yongoro na Jéhovah. Na lege wa?

5. Aye wa la a lingbi mo gbu li na ndo ni kozo si mo yeda ti sara mbeni kua?

⁵ Tongana warango kua ayeke ngangu na ndo so mo yeke dä si mo yeke gi mbeni kua, bê ti mo alingbi ti pusu mo ti yeda na kua kue so mo wara. Kâ tongana kua ni ague nde na afango ye ti Bible? Kâ tongana kua ni amû ngoi ti mo mingi na mo yeke na ngoi pëpe ti sara akua ti mo ti Chrétien wala ti duti na sewa ti mo? Mo yeke ye ande dä ti sara kua ni ndali ti so mo bâ so a yeke nzoni mo sara mbeni kua so ayeke nzoni ape ahon ti duti sân kua? Girisa ape so, tongana mo mû sioni lege alingbi ti gue na mo yongoro na Jéhovah (aHéb. 2:1). Atâa mo yeke gi mbeni kua ti sara wala mo ye ti changé kua ti mo, tongana nyen la mo lingbi ti mû nzoni desizion?

6, 7. (a) Akota ye use wa alingbi ti pusu mbeni zo ti yeda ti sara mbeni kua? (b) So wa la alingbi ti mû maboko ti ngbâ nduru na Jéhovah? Ngbanga ti nyen?

⁶ Ye so mo yeke soro la ayeke fa ye so mo ye ti sara na fini ti mo. Hunda tere ti mo: ‘Mbi ye ti sara kua ndali ti nyen?’ Tongana kota ye so apusu mo ti sara kua ayeke ti bâ lege ti mo na ti azo ti sewa ti mo tongaso si mo ngbâ ti sara na Jéhovah, lo yeke iri tënë nzoni na ndo ti angangu so mo yeke sara (Mat. 6:33). Jéhovah ahinga lege ti mû maboko na mo tongana gi gbagburu tongaso mo yeke na kua mbeni pëpe wala warango nginza aga ngangu (És. 59:1). Lo ‘hinga tongana nyen ti zi na yâ ti tara azo so agbu tënë ti lo ngangu’.​—2 Pi. 2:9.

⁷ Ka tongana kota ye so apusu mo ti sara kua ayeke gi ti wara gbâ ti nginza? Mo lingbi ti sara ni. Me ti sara kua gi ti ga zo ti mosoro alingbi ti ga na mo kpale. (Diko 1 Timothée 6:9, 10.) Tongana nginza na kua ti nginza la ayeke akota ye mingi na yâ ti fini ti mo, mo yeke gue yongoro na Jéhovah.

8, 9. Ahundango ndo wa a yeke nzoni ababâ na amama ahunda na tere ti ala na ndo ti kua ti nginza ti ala? Ngbanga ti nyen?

⁸ Tongana mo yeke babâ wala mama, girisa ape so amolenge ti mo ayeke manda ye na lege ti tapande ti mo. Aye wa la ala bâ so ayeke kota mingi na lê ti mo? Kua ti nginza ti mo wala songo ti mo na Jéhovah? Tongana mo ngbâ ti gi ti ga kota zo wala ti wara gbâ ti nginza, mo pensé so amolenge ti mo ayeke mû ande mara ti desizion ti mo so ayeke nzoni ape so na ngoi so ala kono? Ala yeke ne mo tongana babâ wala mama ti ala? Mbeni ita-wali so ayeke maseka atene: “Mbi lingbi ti girisa pëpe so, lani kua ti babâ ti mbi agbu bê ti lo mingi. Na tongo nda ni, a yeke mo bâ mo tene lo yeke sara kua ngangu teti so lo ye ti tene sewa ti e aduti tâ nzoni. Lo ye ti bâ lege ti e nzoni. Me na yâ ti angu so ahon ade ti ninga ape, mbeni ye achangé. Lo sara kua ngangu na lo vo aye so ngere ni ayeke ngangu mingi, aye so e yeke nga na bezoin ni ape. Na pekoni, azo ahinga sewa ti e tongana sewa so ayeke na gbâ ti nginza me pëpe sewa so ayeke wa azo ti tomba peko ti aye ti yingo. Tongana babâ ti mbi abâ lege ti e na lege ti yingo ahon ti mû ngoi ti lo kue ti sara kua ngangu ti wara gbâ ti nginza, a yeke nzere na mbi mingi.”

⁹ Ababâ na amama, ala sara kue ti zia pëpe si kua ti nginza ti ala asara si ala gue yongoro na Jéhovah. Ala duti nzoni tapande teti amolenge ti ala. Ala fa na amolenge ti ala so ala hinga na bê ti ala kue so dutingo na nzoni songo na Jéhovah ayeke nzoni mingi ahon aye ti mitele.​—Mat. 5:3.

10. Nyen la a lingbi mbeni maseka agbu li na ndo ni kozoni si lo soro mbeni kua so lo yeke sara ande?

¹⁰ Tongana mo yeke mbeni maseka so ayeke pensé na ndo ti kua so lo yeke sara ande tongana lo kono, tongana nyen la mo lingbi ti mû nzoni desizion? Tongana ti so e bâ fade awe, ye so mo yeke soro la ayeke fa ye so mo ye ti sara na fini ti mo. Kua so mo yeke manda ti sara ni so ayeke mû ande lege na mo ti bi tere ti mo mingi na yâ ti kua ti Royaume, wala ayeke gue na mo yongoro na Jéhovah? (2 Tim. 4:10). Mo ye ti duti tongana azo ti dunia so, so ayeke na ngia gi tongana ala yeke na gbâ ti nginza? Wala mo zia bê ti mo kue na Jéhovah tongana ti so David asara? David atene: “Mbi yeke pendere giriri, na fadeso mbi yeke mbakoro; me mbi bâ Nzapa azia zo ti mbilimbili lâ oko pëpe, wala ahale ti lo ahunda kobe pëpe na lege ti yongo ye.” (Ps. 37:25). Girisa ape so, mbeni lege ayeke gue na mo yongoro na Jéhovah, na mbeni lege ayeke gue na mo na mbeni fini so ayeke tâ nzoni mingi. (Diko aProverbe 10:22; Malachie 3:10.) Lege wa la mo yeke soro ti mû?a

ANGIA

11. Bible atene nyen na ndo ti ngia? Nyen la a lingbi e girisa ape?

¹¹ Bible atene pëpe so a yeke sioni ti sara ngia, a tene nga pëpe so sarango ngia ayeke bubango ngoi. Paul atene na Timothée atene: “Tarango tere na lege ti ngia ti awanguru ayeke sara nzoni na zo gi kete.” (1 Tim. 4:8). Bible atene même so “lâ ti sara ngia” na “lâ ti dodo” ayeke dä, na Bible awa nga e ti wu tere nzoni (Zo-ti. 3:4; 4:6). Me tongana mo sara hange ape, ngia alingbi ti gue na mo yongoro na Jéhovah. Tongana nyen? Mingi ni, aye use la asara si akpale aga: mara ti ngia ni nga na ngoi so mo yeke mû ti sara na ngia ni.

12. Aye wa la a yeke nzoni mo gi ti bâ ni na yâ ti mbeni ngia kozo si mo soro ni?

¹² Kozoni, zia e gbu li na ndo ti mara ti ngia so e lingbi ti sara. Hinga biani so mo lingbi ti wara anzoni ngia ti sarango ni. Me mingi ti angia ti dunia so asi singo na aye so Nzapa ake, aye tongana sarango ye ti ngangu na zo, sarango yorö nga na aye so andu lango-sioni. Tongaso, a lingbi mo bâ yâ ti angia so mo ye ti sara so nzoni. Ngia ni ayeke sara nyen na ndo ti mo? A yeke pusu mo ti duti na bibe ti sarango ngangu na zo, ti sarango mandako, wala ti ye kodoro ti mo ahon ndo ni? (aProv. 3:31). Ngia ni ayeke te nginza ti mo kue? A yeke sara si ambeni zo atï? (aRom. 14:21). Azo so mo na ala ayeke sara ngia ni so sarango ye ti ala ayeke tongana nyen? (aProv. 13:20). Ngia ni ayeke maï na yâ ti bê ti mo nzara ti sarango ye ti sioni?​—Jacq. 1:14, 15.

13, 14. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni mo gbu li ti mo na ndo ti ngoi so mo yeke mû ti sara na ngia?

¹³ Gbu nga li na ndo ti ngoi so mo yeke mû ti sara na ngia. Hunda tere ti mo: ‘Mbi yeke mû angoi mingi ti sara na ngia asara si mbi yeke na ngoi mingi pëpe ti fa tënë nga ti gue na abungbi?’ Tongana mo mû ngoi ahon ndo ni ti sara ngia, mo yeke bâ ande so ngia so fade alingbi ti sara nzoni na mo so asara nzoni na mo mingi ape. Ye oko, azo so amû ngoi ahon ndo ni pëpe ti sara ngia awara même nzoni mingi dä. Ndali ti nyen? Ndali ti so ala hinga so ala sara kozoni kue awe “aye so ayeke akota ye mingi ahon atanga ni,” tongaso ala lingbi ti sara ngia senge.​—Diko aPhilippien 1:10, 11.

¹⁴ Atâa so ti mû ngoi mingi ti sara na ngia alingbi ti nzere, me a lingbi ti gue na zo yongoro na Jéhovah. A yeke ye so asi na mbeni ita-wali ti ngu 20 so iri ti lo ayeke Kim. Lo tene so kozo, yenga oko oko lo yeke gue na place ti mbeni ngia na vendredi, samedi nga na dimanche. Me fadeso, lo bâ so lo yeke na akota ye mingi ti sarango ni. Lo tene: “Na tapande, teti so mbi yeke pionnier, mbi yeke zingo na ngbonga omene ti ndapre ti gue ti fa tënë, tongaso mbi lingbi ti ngbâ na place ti ngia juska ngbonga oko wala use ti ndapre ape. Mbi hinga so ti wara tere ti sara angia ayeke sioni ape, me angia alingbi ti mû ngoi ti zo mingi.” Lo ga ti bâ so a lingbi lo sara hange ti mû ngoi ahon ndo ni pëpe ti sara na angia.

15. Tongana nyen la ababâ na amama alingbi ti mû maboko na amolenge ti ala ti soro nzoni ngia?

¹⁵ A yeke na ababâ na mama ti bâ lege ti ala na amolenge ti ala na lege ti yingo nga na ti mitele, nga ti gi ti tene ala na amolenge ti ala aduti na ngia. Ye so andu nga angia. Tongana mo yeke babâ wala mama, pensé pëpe so angia kue ayeke sioni. Ti tâ tënë ni ambeni ngia ayeke sioni (1 aCor. 5:6). Me tongana mo sara ngangu ti soro angia nzoni, mo lingbi ti wara mbeni nzoni ngia so sewa ti mo alingbi ti sara.b Tongana mo sara tongaso, angia so mo na sewa ti mo ayeke sara ayeke gue na ala yongoro na Jéhovah ape.

SONGO TI SEWA

16, 17. Ye ti vundu wa asi na ababâ na amama mingi? E hinga tongana nyen so Jéhovah ahinga vundu ti ala?

¹⁶ Songo so ayeke na popo ti mbeni babâ wala mama na mbeni molenge akpengba mingi, ni la Jéhovah asara kua na ni ti fa ndoye so lo yeke na ni na mbage ti azo ti lo (És. 49:15). Tongaso a yeke na lege ni ti tene vundu asara e mingi na ngoi so mbeni zo ti sewa ti e azia Jéhovah. Mbeni ita-wali, so bungbi abi molenge ti lo ti wali na gigi, atene: “A son mbi mingi. Mbi hunda tere ti mbi, ‘Ngbanga ti nyen la lo zia Jéhovah?’ Mbi tene so ayeke faute ti mbi, nga mbi bi tënë ni na li ti mbi.”

¹⁷ Tongana ye tongaso asi na mo, Jéhovah ahinga vundu ti mo. Lo nga kue “vundu agbu bê ti Lo” na ngoi so kozo koli ake yanga. Nga vundu akiri agbu lo na ngoi so mingi ti azo so ayeke na fini, kozo na kota ngu so apika na ngoi ti Noé, asara ngangu li (Gen. 6:5, 6). A lingbi ti duti ngangu na azo so mara ti ye so ade ti si na ala ape ti hinga songo ni. Me a yeke na lege ti ndara pëpe ti zia si sioni tambela ti mbeni zo ti sewa ti mo so a bi lo na gigi ague na mo yongoro na Jéhovah. Tongaso, mo yeke sara nyen ti hon ndo ti vundu so mo wara na ngoi so mbeni zo ti sewa ti mo azia Jéhovah?

18. Tongana mbeni molenge azia Jéhovah, ngbanga ti nyen a yeke nzoni ababâ na amama abi tënë ni na li ti ala ape?

¹⁸ Bi tënë ni na li ti mo ape. Jéhovah azia na gbele azo kue ti soro ti sara na lo wala pëpe. Nga a lingbi azo kue so na yâ ti sewa amû tere ti ala na Jéhovah na awara batême ‘ayô kungba ti ala wani.’ (aGal. 6:5). A yeke wasiokpari ni la ayeke kiri ande tënë na Jéhovah me mo ape (Ezéch. 18:20). Nga bi tënë ni na li ti azo ape. Bâ na nene ni lege so Jéhovah ayeke se na azo ti lo. Gi ti luti na Zabolo me pëpe na a-ancien so ayeke gi ti bata congrégation.​—1 Pi. 5:8, 9.

19, 20. (a) Nyen la ababâ na amama so a bi mbeni zo ti sewa ti ala na gigi alingbi ti sara ti hon ndo ti vundu ti ala? (b) A yeke nzoni ala duti na beku wa?

¹⁹ Me, tongana mo sara ngonzo na tere ti Jéhovah, mo yeke gue ande yongoro na lo. Biani, a lingbi membre ti sewa ti mo so mo ye lo so ahinga so mo yeke ngbâ lakue ti ndoye Jéhovah mingi ahon azo ti sewa ti mo. Tongaso ti hon ndo ti vundu ti mo, sara ngangu ti kpengba songo ti mo na Jéhovah. Duti lakue na aChrétien so ayeke be-ta-zo (aProv. 18:1). Sambela Jéhovah na fa na lo polele aye kue so ayeke na bê ti mo (Ps. 62:8, 9). Gi araison pëpe ti sara songo na sewa ti mo so a bi lo na gigi, na tapande ti sara lisoro na lo na lege ti téléphone wala Internet (1 aCor. 5:11). Ngbâ ti bi tere ti mo mingi na yâ ti kua ti Jéhovah (1 aCor. 15:58). Ita-wali so e sara tënë ti lo na nduzu ge, so a bi molenge ti lo na gigi so, atene: “Mbi hinga so a lingbi mbi bi tere ti mbi mingi na yâ ti kua ti Jéhovah na mbi ngbâ ti kpengba songo ti mbi na lo tongaso si na ngoi so molenge ti mbi ti wali akiri na Jéhovah, mbi lingbi ande ti mû maboko na lo.”

²⁰ Bible atene so ndoye ‘azia beku na ndo ti aye kue’. (1 aCor. 13:4, 7). A yeke sioni pëpe ti tene mo duti na beku so mbeni zo ti mo so mo ye lo mingi ayeke kiri na Jéhovah. Ngu oko oko, azo mingi so a bi ala na gigi azia lege ti sioni sarango ye ti ala na ala kiri na bungbi ti Jéhovah. Tongana ala zia lege ti sioni sarango ye ti ala, Jéhovah ayeke ngbâ ti sara ngonzo na tere ti ala pëpe. Me lo “ye ti pardone” ala.​—Ps. 86:5.

SORO YE NA LEGE TI NDARA

21, 22. Aye wa la mo ye ti soro ti sara na fini ti mo?

²¹ Jéhovah azia lege na azo ti soro ye so ala ye ti sara na yâ ti fini ti ala. (Diko Deutéronome 30:19, 20.) Me ye so aye ti fa so a yeke na e ti soro ye nzoni. A yeke nzoni Chrétien oko oko kue ahunda tere ti lo: ‘Aye so mbi soro ayeke mû lege na mbi ti ngbâ na ndo ti nzoni lege? Mbi zia si kua ti nginza ti mbi, angia wala songo ti sewa asara si mbi gue yongoro na Jéhovah?’

²² Jéhovah ayeke zia lâ oko pëpe ti ndoye azo ti lo. Ye oko so alingbi ti kangbi e na Jéhovah ayeke gi tongana e soro ti mû sioni lege (aRom. 8:38, 39). Me zia e sara mara ti ye tongaso ape. Sara kue ti zia lege na mbeni ye pëpe ti gue na mo yongoro na Jéhovah. Article ti peko ayeke fa na mo ambeni ye osio so na yâ ni mo lingbi ti fa so mo ye pëpe ti zia lege na mbeni ye ti gue na mo yongoro na Jéhovah.

1, 2. (a) Ye wa Satan aye ti sara? (b) Nyen la ayeke mû maboko na e ti ga nduru na Jéhovah?

JÉHOVAH NZAPA la asara azo na nzara ti dutingo na kpengba songo na lo. Me Satan aye ti tene e pensé so e yeke na bezoin ti Jéhovah ape. Satan agi ti tene azo ayeda na bibe ti lo so ngbene ye na ngoi so lo tene mvene na Ève na yaka ti Éden (Gen. 3:4-6). Juska laso, azo mingi apensé so azo ayeke na bezoin ti Nzapa ape.

² Ye ti nzoni ni ayeke so e yeke pëpe na bezoin ti tï na yâ ti kûkû ti Satan. Bible atene: “E hinga nzoni mingi aye so lo ye ti sara.” (2 aCor. 2:11). Satan ayeke gi ti pusu e ti mû asioni desizion tongaso si e hon yongoro na Jéhovah. Me tongana ti so article so ahon afa, e lingbi ti mû anzoni desizion na ndo ti kua ti nginza, angia nga na aye so andu sewa. Article so e yeke dä so ayeke fa na e so, tongana e zia aye so senda-kode asigigi na ni, seni, nginza na baba na place ti ala, a lingbi ti mû maboko na e ti “ga nduru na Nzapa”.​—Jacq. 4:8.

AYE SO SENDA-KODE ASIGIGI NA NI

3. Fa tongana nyen la e lingbi ti sara kua nzoni na aye so senda-kode asigigi na ni wala e lingbi ti sara kua na ni nzoni ape.

³ Laso azo mingi na yâ ti dunia ayeke sara kua na aye so senda-kode asigigi na ni, aye tongana ordinateur nga na ambeni ye tongaso. Tongana e sara kua na aye so nzoni, a yeke mû maboko mingi na e. Me tongana e sara kua na ni nzoni pëpe, a yeke gue na e yongoro na Babâ ti e ti yayu. Ordinateur alingbi ti mû maboko na e. Tour ti Ba Ndo so mo yeke diko ni so, ordinateur la amû lege ti tene a sû ni nga a sigigi na ni. Ordinateur ayeke mû maboko na e ti sara recherche na ti sara lisoro nga na ambeni ngoi alingbi ti duti mbeni ye ti sarango na ngia. Me tongana e ye ordinateur ahon ndo ni e yeke mû ngoi mingi ti pensé na ndo ni na ti sara kua na ni. Na yâ ti asabango mingi so a yeke sara, a yeke tënë na azo so a lingbi ala wara afini ye kue so asigigi. Mbeni maseka-koli so aye mingi ti wara mbeni ordinateur so ayeke nde ague azi mbeni rein ti lo na hondengo ni lo kä ti vo na ni. Ye so ayeke nzoni oko ape!

4. Nyen la mbeni ita so asara kusala ahon ndo ni na ordinateur asara ti zia lege ni?

⁴ A yeke sioni mingi ti zia si aye so senda-kode asigigi na ni abuba yâ ti songo ti e na Jéhovah. E lingbi ti mû ngoi mingi ti sara kua na aye ni so wala e sara kua na ni na ambeni lege so ayeke sioni. Mbeni ita-koli ti ngu 28 so iri ti lo ayeke Jona atene so ahon ti tene lani lo manda ye, lo mû ngoi ti lo kue gi na tere ti ordinateur. Fani mingi, lo yeke ngbâ lani na tere ti Internet juska l’heure ahon na bï. Lo tene so même tongana lo fatigué mingi, a yeke ngangu na lo ti zia ti sara tënë na azo ni na ti zia ti bâ avidéo ni, même ambeni vidéo so ayeke nzoni ape. Ti mû maboko na lo ti zia lege ti sioni sarango ye ti lo, lo leke ti tene tongana a si na l’heure ti lango ti lo, ordinateur ni akanga lo oko.​—Diko aÉphésien 5:15, 16.

5, 6. (a) Nyen la a lingbi ababâ na amama asara ndali ti amolenge ti ala? (b) Ababâ na amama alingbi ti sara nyen ti tene amolenge ti ala awara anzoni kamarade?

⁵ Ababâ na amama, ala yeke na bezoin ti hinga aye kue so amolenge ti ala ayeke sara pëpe, me a lingbi ala gi ti hinga tongana nyen la amolenge ti ala ayeke sara kua na ordinateur. Zia lege na ala pëpe ti gue na ndo ti Internet na aplace so ayeke fa aye so andu lango-sioni wala aye ti asioni yingo, wala ti sara angia ti vidéo ti ngangu wala ti sara lisoro na asioni zo. Tongana ala zia amolenge ni asara ye ti li ti ala gi ti tene ala son li ti ala ababâ na amama ni ape, amolenge ni alingbi ti pensé so aye ni so ayeke sioni ape. A yeke na ababâ na amama ti bata amolenge ti ala, même ala so aga maseka, si mbeni ye ague na ala yongoro na Jéhovah ape. Même anyama ayeke bata amolenge ti ala tongana mbeni zo aye ti sara sioni na ala. A lingbi ababâ na amama nga abata amolenge ti ala si ala wara kpale ape.​—Bâ Osée 13:8.

⁶ Mû maboko na amolenge ti mo ti sara kamarade na aChrétien so ayeke amaseka nga na akangba so ayeke mû anzoni desizion. Nga girisa pëpe so amolenge ti mo ayeke na bezoin ti tene mo mû ngoi ti duti na ala. Mû ngoi ti he ngia na ala, ti sara ngia na ala nga bungbi oko na ala ti sara kua. Ye so ayeke mû maboko na mo nga na ala kue ti “ga nduru na Nzapa”.b

SENI

7. Ngbanga ti nyen e kue e ye ti ngbâ na nzoni seni?

⁷ Fani mingi e yeke hunda amba ti e, e tene: “Ala yeke senge?” Azo kue ayeke tï ka kobela ngbene ye so Adam na Ève amä yanga ti Satan na ala gue yongoro na Jéhovah. A nzere na Satan ti tene e tï kobela ndali ti so tongana tere ti e ason, a yeke ngangu ti tene e sara na Jéhovah. Nga tongana e kui, e lingbi oko pëpe ti sara na lo (Ps. 115:17). Ni la e ye ti sara ye kue so e lingbi ti sara ti ngbâ na nzoni seni.c A yeke nga nzoni e bi bê ti e na ndo ti seni nga na nzoni duti ti aita ti e.

8, 9. (a) E lingbi ti sara nyen ti kpe ti sara ye ahon ndo ni na ndo ti tënë ti seni? (b) Anzoni ye wa e yeke wara tongana e gi ti duti na ngia?

⁸ Ye oko, a yeke nzoni ti kpe ti sara ye ahon ndo ni. Ambeni zo ayeke mû ngoi mingi ti sara tënë na ndo ti ambeni kobe so a yeke nzoni ti te, ayorö ti kaïngo na kobela, wala ambeni ye so ayeke sara si tere ti zo aga pendere, ahon ti mû ngoi ti fa tënë ti Royaume ti Nzapa. Ala lingbi ti pensé so ala yeke mû maboko na amba ti ala. Atâa so kue, a yeke na lege ni pëpe ti tene, kozo wala na peko ti abungbi ti e na Da ti Royaume wala na ndo ti akota bungbi, e sara sabango ti ayorö wala ti aye so ayeke sara si tere ti zo aga pendere wala ti ambeni ye so e bâ so a yeke nzoni zo asara. Ngbanga ti nyen?

⁹ E yeke bungbi ti sara lisoro na ndo ti aye ti yingo nga ti tene e kiri e duti na ngia so ayeke mbeni ye so yingo vulu ti Nzapa asara si zo aduti na ni (aGal. 5:22). Ti mû wango na ndo ti seni wala na ndo ti ambeni ye nde na ngoi ti abungbi nga na akota bungbi, atâa a hunda e na ndo ni wala pëpe, alingbi ti gboto lê ti azo yongoro na aye ti yingo so e bungbi ndali ni nga alingbi ti sara si ambeni zo ayeke na ngia kue ape (aRom. 14:17). Zia azo wani amû adesizion ti ala na ndo ti lege so ala yeke kaï na kobela ti ala. Nga, mbeni zo so alingbi ti kaï akobela kue ayeke dä pëpe. Même adocteur so ayeke na kode mingi ayeke ga mbakoro, ala yeke tï kobela nga ala yeke kui. Ti gi nga bê ti e ahon ndo ni na ndo ti seni ti e alingbi pëpe ti zia mbeni lango na ndo ti fini ti e (Luc 12:25). Me Bible atene so “bê so ayeke na ngia ayeke yorö ti nzoni”.​—aProv. 17:22.

10. (a) Ti Jéhovah nyen la asara si mbeni zo ayeke pendere? (b) Lawa la e yeke wara ande tâ nzoni seni?

¹⁰ Legeoko nga, a yeke na lege ni ti bi bê ti e na ndo ti pendere ti tere ti e. Me a lingbi e gi pëpe ti sara ngangu kue ti zi na tere ti e aye kue so afa so e ga kangba. Aye ni so ayeke mû lege na azo ti hinga so e kpengba awe, ti ne e, nga afa pendere ti e ti zo ti yâ ni. Na tapande, Bible atene: “Kuali so avuru ayeke couronne ti gloire, zo awara so na lege ti mbilimbili.” (aProv. 16:31). A yeke tongaso la Jéhovah ayeke bâ e, nga a yeke nzoni e gi ti bâ tere ti e wani tongana ti so lo yeke bâ na e. (Diko 1 Pierre 3:3, 4.) Tongaso, a yeke lege ti ndara ti zia fini ti e na yâ ti kpale senge senge ti yeda ti tene awanganga asuru e wala ti sara ambeni produit gi ti leke mbeni ye ti tere ti e si aga nzoni ti tene e nzere na lê ti azo? Atâa ngu ti e ayeke oke wala seni ti e ayeke tongana nyen, “tâ ngia ti L’Éternel” la ayeke sara si e ga biani pendere (Néh. 8:10). A yeke gi na yâ ti fini dunia la e yeke wara ande tâ nzoni seni nga na pendere ti e ti lâ ti maseka (Job 33:25; És. 33:24). Juska ti si na ngoi ni so, a lingbi e soro ye na lege ti ndara nga e mä na bê na azendo ti Jéhovah. Ye so ayeke mû maboko na e ti duti na ngia laso nga ti bi bê ti e ahon ndo ni pëpe na ndo ti seni ti e.​—1 Tim. 4:8.

NGINZA

11. Tongana nyen la nginza alingbi ti gue na e yongoro na Jéhovah?

¹¹ Nginza ayeke sioni pëpe nga ti gi ti wara ni ayeke sioni ape (Zo-ti. 7:12; Luc 19:12, 13). Ye oko, ti maï “ndoye ti nginza” na yâ ti bê ti e, a yeke gue na e yongoro na Jéhovah (1 Tim. 6:9, 10). “Gingo bê ndali ti aye ti ngoi so” aye ti tene ti gi bê ti e ahon ndo ni ndali ti aye so e yeke na bezoin ni. Mara ti gingo bê so alingbi ti gue na e yongoro na Jéhovah. “Ngangu so mosoro ayeke na ni ti handa zo” so ti tene ti handa tere ti e e pensé so nginza ayeke sara si e duti na ngia nga nzoni, a lingbi nga ti gue na e yongoro na Jéhovah (Mat. 13:22). Jésus atene so “mbeni zo” alingbi ti duti ngbâa ti Nzapa nga na ti mosoro “pëpe.”​—Mat. 6:24.

12. Aye wa azo ayeke gi ti sara ti wara gbâ ti nginza hio? Nyen la e lingbi ti sara ti kpe ni?

¹² Tongana e pensé so nginza la ayeke kota mingi, bê ti e alingbi ti pusu e ti sara ye ti sioni (aProv. 28:20). Ambeni zo aye ti wara gbâ ti nginza hio asara si ala pika aloterie. Ambeni ita abi tere ti ala na yâ ti ambeni buze ala pensé so a yeke sara si ala wara nginza hio, nga ala tene même na ambeni ita na yâ ti congrégation so ala nga kue alingbi ti wara gbâ ti nginza. Na ambeni ngoi, aita ahunda bon na amembre ti congrégation ti dë na buze nga ala tene na awa ti nginza ni so na ngoi so ala yeke kiri na ni, ala yeke zia mbeni na ndo ni. Tongana e yeke na bê ti warango ye, e lingbi ti yeda na mbeni buze so alingbi ti sara si e perdre gbâ ti nginza. Tongaso sara hange si bê ti ye asara mo pëpe. A yeke ngangu ti tene zo awara gbâ ti nginza gi hio tongaso.

13. Na lege wa bango ndo ti Jéhovah na ndo ti nginza ayeke nde na ti azo ti dunia?

¹³ Tongana e gi ‘royaume ti Jéhovah na mbilimbili ti lo’ kozoni, lo yeke iri tënë nzoni na ndo ti ngangu so e yeke sara ti wara ye so e yeke biani na bezoin ni (Mat. 6:33; aÉph. 4:28). Lo ye pëpe si e lango na ngoi ti abungbi ndali ti so e sara kua ahon ndo ni wala e gi bê ti e na ndo ti nginza na ngoi so e yeke na yâ ti Da ti Royaume. Ye oko, azo mingi na yâ ti dunia apensé so a yeke gi tongana ala bi tere ti ala kue ti gi nginza la ala lingbi ti leke gigi ti ala ti kekereke nga ti tene gigi ayapu na ala na ngoi so ala ga kangba. Fani mingi ala yeke pusu amolenge ti ala ti sara mara ti ye ni so. Jésus afa so mara ti bango ndo so ayeke na lege ni pëpe. (Diko Luc 12:15-21.) Ye so alingbi ti dabe ti e na Guéhazi so apensé so lo lingbi ti sara bê ti ye nga na oko ngoi ni lo bata nzoni songo na Jéhovah.​—2 aGbia 5:20-27.

14, 15. Ngbanga ti nyen a yeke lege ti ndara pëpe ti pensé so nginza ayeke sara si e duti nzoni? Fa mbeni tapande.

¹⁴ Mbeni tondo afa so angualo alï ngu na ngoi so ala ke ti zi anzene ti ala na tere ti mbeni susu so ala yô lo gbä. Mara ti ye so alingbi ti si na e tongana e sara kue ti ga zo ti mosoro. Mbeni ancien so iri ti lo ayeke Alex afa so lo yeke sara ka hange mingi na nginza ti lo. Lo yeke buba même Shampoing ti lo kirikiri pëpe (mbeni ye tongana savon so azo ayeke sukula na kuä ti li ti ala). Lo bi tere ti lo na yâ ti mbeni dengo buze, lo pensé so na yâ ti kete ngoi lo lingbi ti zia kua ti nginza ti lo ti mû kua ti pionnier. Lo mû tere ti lo kue ti gi ti hinga ye mingi na ndo ti buze ni. Lo mû nginza ti lo kue nga lo sara bon ti dë na buze ni ti wara gbâ ti nginza na ndo ni. Me lo tï na yâ ti buze ni. Alex atene: “Mbi sara lani kue ti kiri ti wara nginza ti mbi.” Lo pensé so tongana lo ngbâ ti sara ngangu ti dë buze ni, lo yeke to nda ti wara ande gbâ ti nginza.

¹⁵ Teti anze mingi, Alex apensé gi na ndo ti buze ti lo. Lo bâ so a yeke ngangu ti zia lê ti lo na ndo ti aye ti yingo nga lango akpe na lê ti lo. Me buze ni ayeke tï gi tingo. Alex aperdre nginza ti lo kue nga lo bâ gbä lo kä da ti lo. Lo tene so lo zia vundu mingi na bê ti azo ti sewa ti lo. Me lo manda mbeni kpengba ye. Lo tene: “Mbi hinga so zo kue so azia bê ti lo na dunia ti Satan ayeke wara ande vundu mingi.” (aProv. 11:28). Tongana e zia bê ti e kue na ndo ti nginza ti e wala akode ti e ti warango nginza, a yeke biani Satan so ayeke “nzapa ti aye ti ngoi so” la e yeke zia bê ti e na lo (2 aCor. 4:4; 1 Tim. 6:17). Ngbene ye na ngoi ni so, Alex agbian aye na yâ ti fini ti lo “ngbanga ti nzoni tënë”. Ye so la asara si lo na azo ti sewa ti lo ayeke na ngia mingi nga asara si ala kiri aga nduru mingi na Jéhovah.​—Diko Marc 10:29, 30.

BABA

16. Ngbanga ti nyen a yeke nzoni e duti na ngia? Me nyen la alingbi ti si tongana e bi bê ti e na ndo ti e wani mingi?

¹⁶ A yeke nzoni e duti na ngia so e yeke aTémoin ti Jéhovah (Jér. 9:24). Ni la asara si e yeke gi lakue ti mû anzoni desizion nga ti mû peko ti andia ti Nzapa so andu nzoni sarango ye. Me a lingbi e sara hange si e ga zo ti baba pëpe nga e pensé pëpe so e hinga ye mingi ahon Jéhovah, ndali ti so a lingbi ti gue na e yongoro na lo.​—Ps. 138:6; aRom. 12:3.

17, 18. (a) Fa tapande ti azo so asara tere ti ala kete nga na ala so asara ye na baba so Bible asara tënë ti ala. (b) Tongana nyen la mbeni ita-koli akpe ti zia si baba ague na lo yongoro na Jéhovah?

¹⁷ Bible asara tënë ti azo so ayeke azo ti baba nga na ala so asara tere ti ala kete. Gbia David asara tere ti lo kete lo hunda Jéhovah ti fa lege na lo na Jéhovah airi tënë nzoni na ndo ti lo (Ps. 131:1-3). Me Jéhovah azia kamene na lê ti Gbia Nebucadnetsar na Gbia Belsatsar so ayeke azo ti baba (Dan. 4:30-37; 5:22-30). Laso nga kue ambeni ye alingbi ti si so na yâ ni e lingbi ti fa so e sara tere ti e kete wala pëpe. Ryan, mbeni wakua ti mungo maboko so ayeke na ngu 32, ague lani na yâ ti mbeni fini congrégation. Lo pensé so kete na pekoni a yeke soro lo ti sara kua ti ancien. Me même ngu oko na pekoni ade lo ga ancien ape. Ryan ayeke sara ngonzo, lo tene so a-ancien la ane lo ape? Lo yeke zia ti gue na bungbi na ti zia si baba ague na lo yongoro na Jéhovah nga na congrégation? Tongana mo la ye so asi na mo, nyen la mo yeke sara?

¹⁸ Ryan asara recherche na ndo ti lege so zo alingbi ti ku mbeni nzoni ye (aProv. 13:12). Lo tene: “Mbi komanse ti bâ so a lingbi mbi manda ti kanga bê ti ku nga ti sara tere ti mbi kete. A lingbi mbi zia si Jéhovah afa ye na mbi.” Ryan akomanse ti pensé mingi ti mû maboko na azo na yâ ti congrégation nga na azo so lo wara na fango tënë. Kete na pekoni lo yeke na gbâ ti a-étude so ayeke gue na li ni. Lo tene: “Na ngoi so a soro mbi lani ancien ngu oko na ndambo na pekoni, a yeke mbeni ye so mbi ku tere ti mbi na ni pëpe. Mbi zia lani ti gi bê ti mbi mingi na ndo ni ndali ti so mbi ye fango tënë mingi.”​—Diko Psaume 37:3, 4.

NGBÂ LAKUE NDURU NA JÉHOVAH

19, 20. (a) E lingbi ti sara nyen si aye so e yeke sara lâ oko oko ague na e yongoro na Jéhovah pëpe? (b) Azo wa la angbâ nduru na Jéhovah so e lingbi ti mû tapande ti ala?

¹⁹ Aye mbasambala so e sara tënë na ndo ni na yâ ti article so nga na ti so ahon so ayeke sioni pëpe. E yeke na ngia so e yeke aTémoin ti Jéhovah. E lingbi ti duti na nzoni seni nga na ngia na yâ ti sewa ti e. E hinga so kua ti nginza ti e nga na nginza alingbi ti mû maboko na e ti bâ lege ti abezoin ti e. E hinga so angia alingbi ti sara nzoni na e nga aye so senda-kode asigigi na ni alingbi ti mû maboko na e. Me tongana e zia aye so na place ti ala pëpe, e mû ngoi mingi ndali ni wala abuba yâ ti vorongo so e voro na Jéhovah, a lingbi ti gue na e yongoro na lo.

²⁰ Satan aye si mo gue yongoro na Jéhovah. Me mo lingbi ti sara kue ti bata tere ti mo nga na sewa ti mo (aProv. 22:3). Ga nduru na Jéhovah na ngbâ lakue nduru na lo. Na yâ ti Bible mo yeke wara gbâ ti atapande ti azo so asara tongaso. Hénoc na Noé “atambela na [tâ] Nzapa”. (Gen. 5:22; 6:9). Moïse ‘angbâ ti luti ngangu mo bâ mo tene lo yeke bâ Lo so lê abâ Lo pëpe.’ (aHéb. 11:27). Nzapa amû maboko na Jésus lakue ndali ti so lo sara lakue ye so anzere na bê ti Babâ ti lo ti yayu (Jean 8:29). Mû tapande ti ala. ‘Duti na ngia lakue. Ngbâ ti sambela lakue. Kiri singila ngbanga ti aye kue.’ (1 aThes. 5:16-18). Zia lege na ye oko pëpe ti gue na mo yongoro na Jéhovah!