Bango lê ti azo

LÊ TI e so e yeke bâ na ndo ayeke fa atënë so ayeke na yâ ti bê ti e. Ala lingbi ti fa so bê ti e adö wala e sala mbito. Ala lingbi ti fa so e bâ mawa ti azo wala e ndoye ala. Na ambeni ngoi, ala lingbi ti fa so e yeke na kite na bê ti e wala e yeke na vundu. Na ndo azo ti kodoro ti lo so abâ pasi mingi, mbeni mbakoro-koli atene: “Lê ti e ayeke sala tënë.”

Azo alingbi ti hinga ye na ndo ti e nga na ye so e tene na lege ti ye so e zia lê ti e na ndo ni. Na yâ ti akodoro mingi, azo ayeke ndulu ti zia bê ti ala na zo so ayeke bâ lê ti ala na nzoni bê. Nde na ni, ala lingbi ti dë kite so zo ni asala ye na bê ti lo kue wala ahinga ye nzoni mingi, tongana lo yeke bâ gi gere ti lo wala mbeni ye ahon ti bâ zo so lo yeke sala tënë na lo. Na yâ ti ambeni kodoro nde, azo abâ so a yeke sioni wala a yeke gingo yanga ti bâ lê ti zo ngangu. A yeke tongaso mbilimbili tongana koli ayeke sala tënë na wali wala wali ayeke sala tënë na koli, nga tongana zo ayeke sala tënë na mbeni mokonzi wala mbeni kota zo nde. Na ambeni ndo, tongana mbeni maseka ayeke sala tënë si lo bâ tâ gi yâ ti lê ti mbeni zo so ngu ti lo ahon ti lo, a lingbi ti tene so lo yeke kpe zo pëpe.

Ye oko, na ndo so a lingbi ti so bê ti azo pëpe, tongana zo abâ mba ti lo na yâ ti lê na ngoi so lo yeke sala tënë, ye so alingbi ti mû ngangu na tënë so lo yeke tene. Ye so alingbi ti fa so zo ni ahinga na bê kue tënë so lo yeke tene. Bâ tongana nyen Jésus asala ye tongana bê ti adisciple ti lo adö ngangu, na ala tene: “Zo nyen alingbi wara salut?” Bible atene: ‘Jésus abâ ala mingi, Lo tene na ala, Azo alingbi sala ye so pëpe, me Nzapa alingbi sala ye kue.’ (Mat. 19:25, 26) Mbeti ti Nzapa afa nga so bazengele Paul ayeke bâ nzoni asalango ye ti azo so ayeke mä lo. Mbeni lâ, mbeni zo so gere ti lo abuba gi na dungo lo ayeke na popo ti azo so ayeke mä Paul na salango tënë. Kusala 14:9, 10 atene: ‘Lo mä Paul tongana lo yeke sala tënë. Paul abâ lo mingi, na teti lo bâ lo yeke na mabe ti ga nzoni, lo tene na kongo, Londo, mo luti na gere ti mo mbilimbili.’

Awango teti fango tënë. Tongana mo yeke na fango tënë, duti na nzoni bê nga na wâ na ngoi so mo yeke ga na mbage ti azo. Na ndo so a lingbi ti sala tongaso ti to nda ti lisoro, hunda atënë so apusu zo ti gbu li, so alingbi ti nzere na mo nga na zo ni. Na ngoi so mo yeke sala tongaso, gi ti sala si lê ti mo angbâ na yâ ti lê ti lo, wala bâ kamême yanga wala ndole ti zo ni na nzoni bê nga na yekiango ndo. Pendere ngia so ayeke na yanga ti mbeni zo, so afa ngia ti bê ti lo, ayeke nzere na azo mingi. Mara ti ye tongaso alingbi ti fa na zo so ayeke na gbele mo ye mingi na ndo mara ti zo wa mo yeke, na a lingbi ti mû maboko na lo ti gi bê ti lo pëpe na ngoi so mo yeke sala tënë.

Bango lê ti zo, na ndo so a lingbi ti sala tongaso, alingbi ti fa na mo aye na ndo lege so mo lingbi ti sala ye na gbele mbeni ye so asi. Tongana zo ni asala ngonzo wala lo sala biani nzara ti tënë ni pëpe, mo lingbi ti bâ ni. Tongana lo mä yâ ti tënë ti mo pëpe, mo lingbi ti hinga. Mingi ni, tongana zo ni aye ti mä tënë ni a ninga pëpe, mo lingbi ti hinga ni. Tongana lo sala nzara ti tënë ni, ye so ayeke sigigi nga polele. Ye so lê ti lo afa alingbi ti tene na mo so a lingbi mo gbian loro ti salango tënë ti mo, mo kiri mo sala ngangu ti tene lo bi tele ti lo na yâ ti lisoro ni, mo hunzi ni wala, tongana lege ayeke dä, mo fa na lo tongana nyen lo lingbi ti manda Bible.

Atâa mo yeke fa tënë wala mo yeke manda Bible na zo, sala kue ti ngbâ ti bâ na yekiango ndo lê ti zo so mo yeke sala tënë na lo. Ye oko, bâ lo pëpe na mbeni lege so asala si kamene agbu lo (2 aGbia 8:11). Me, na nzoni bê nga na yâ tâ salango ye ti mo mveni, zia lê ti mo atï lakue na lê ti zo ni. Na yâ ti akodoro mingi, ye so afa so bê ti mo ayeke biani na zo ni. Biani, tongana mo yeke diko Bible wala mbeni mbeti nde, lê ti mo ayeke luti mingi na ndo mbeti ni. Me ti gboto lê na ndo ti mbeni tënë, mo lingbi ti bâ tâ gi lê ti zo ni hio tongaso. Tongana ngoi na ngoi mo yeke bi lê ti mo na mbage ti lo, ye so ayeke mû ande lege na mo ti bâ salango ye ti lo na gbele ye so mo yeke diko.

Tongana na tongo nda ni kamene asala si bango lê ti zo ayeke mbeni kpale ndali ti mo, kiri na peko pëpe. Na tarango peko ti ye fani mingi, bango lê ti zo so alingbi na ni ayeke ga ande tâ salango ye ti mo mveni, na a lingbi ti sala si mo kiri mo sala lisoro na azo nzoni ahon ti kozo.

Na ngoi ti mungo diskur. Bible atene na e so kozoni si Jésus ato nda ti Fango ye ti lo na ndo ti Hoto, “Lo yä lê ti Lo, Lo bâ adisciple ti Lo”. (Luc 6:20). Manda ye na lege ti tapande ti lo so. Tongana mo yeke sala tënë na gbele mbeni bungbi ti azo, bâ lê ti ala nga na pekoni luti kete kozoni si mo to nda ti sala tënë. Na ando mingi, ye so ayeke hunda ande ti bâ tâ lê ti ambeni zo ni. Kete ngoi so alingbi ti mû maboko na mo ti hon ndo ti kozo gingo bê ti mo. A mû lege na azo ni ti leke bibe ti ala hio alingbi na atënë ti bê na abibe kue ti mo so lê ti mo afa ni. Nga, tongana mo sala tongaso, ye so ayeke mû ande maboko na ala ti leke tele ti ala na ti duti ndulu ti zia lê ti ala kue na ndo ti mo.

Na ngoi ti diskur ni, bâ azo ni. Bâ gi bungbi ti azo ni tongaso pëpe. Sala kue ti bâ zo oko oko. E lingbi ti tene so, na yâ ti akodoro oko oko kue, azo ayeke ku ti tene mbeni wamungo diskur abâ kamême lê ti ala kete.

Bango azo so ayeke mä mo aye ti tene ye mingi ahon gi bingo lê tongaso na mbage ge nga na mbage kâ. Bâ na yekiango ndo mbeni zo na popo ti ala, na, tongana a lingbi ti sala tongaso, sala tënë kete na lo. Na pekoni, bâ mbeni zo nde, na sala ndulu tënë na lo. Bâ zo ni ahon ndo ni pëpe, si kamene asala lo. Bâ pëpe gi ambeni zo ni. Ngbâ ti bi lê ti mo na ndo azo ni kue legeoko tongaso. Me tongana mo yeke sala tënë na mbeni zo, sala biani tënë na lo nga bâ tongana nyen lo yeke sala ye kozoni si mo gue na mbeni zo nde.

Ambeti so mo sû ye na ndo ni alingbi ti duti na ndo ti pupitre, na yâ ti maboko ti mo wala na yâ ti Bible ti mo si mo lingbi ti bi gi lê ti mo hio ti bâ ni. Tongana a lingbi mo ba li ti mo ngangu ti bâ ambeti ti mo so, mo yeke bâ ande lê ti azo ni nzoni pëpe. A lingbi mo bâ nzoni si mo hinga fani oke a lingbi mo bâ ambeti ti mo ni nga na ngoi wa. Tongana mo yeke bâ ambeti ti mo ni na ngoi so mo yeke gue na mbeni kota mbage ti diskur ti mo, mo yeke bâ ande pëpe salango ye ti azo ni, me nga ngangu ti salango tënë ti mo ayeke hon kete. Legeoko nga, tongana lê ti mo ayeke lakue na ndo ambeti ti mo ni, mo yeke bâ ande lê ti azo ni oko pëpe.

Tongana mo bi ballon na mbeni zo, mo yeke bâ wala lo yeke gbu ni. Abibe oko oko so ayeke na yâ ti devoir ti mo ayeke tongana “bingo” ye na azo ni. Salango ye ti ala alingbi ti fa so ala “gbu” ni. A lingbi ti duti yengingo li ti ala, ngia so ayeke na yanga ti ala nga bango mo nzoni mingi. Tongana mo ngbâ ti bâ lê ti ala nzoni, ye so alingbi ti mû maboko na mo ti hinga biani so ala yeke “gbu” abibe ti mo.

Tongana a hunda na mo ti diko mbeti na kongregation, a lingbi mo gi ti bâ azo ni na ngoi ti dikongo mbeti ni? Tongana azo ni ayeke mû peko ti dikongo ye ti mo ni na yâ ti Bible, mingi ti ala ayeke hinga ande pëpe wala mo yeke yô lê ti mo na nduzu wala pëpe. Me, teti so mo yeke bâ salango ye ti ala nzoni, bango azo ni alingbi ti mû maboko na mo ti mû ngangu na ye so mo yeke diko. Nga, teti zo kue so ayeke sala kusala na Bible ti lo pëpe na so li ti lo ayeke na ndo ti mbeni ye nde, bango lê ti zo so ayeke diko ye ni alingbi ti mû maboko na lo ti zia bê ti lo na ndo ye so a yeke diko ni. Biani, mo lingbi ande ti yô lê ti mo na nduzu gi hio, me a lingbi mo sala ni pëpe na mbeni lege so asala si mo girisa lege na yâ dikongo ye ti mo. Ti sala ni nzoni, a yeke nzoni ti zia Bible ni na yâ ti maboko ti mo na ti zia li ti mo angbâ na nduzu, na gbe ti ngbangba ti mo ayo kete na kate ti mo.

Ngoi na ngoi, a yeke hunda na a-ancien ti mû mbeni diskur ti kota bungbi na lege ti mbeni manuscrit. Salango tongaso nzoni ahunda kode, lekengo tele nzoni nga tarango pekoni mingi. Biani, dikongo manuscrit ayeke sala si wamungo diskur ni ayeke bâ lê ti azo ni mingi pëpe. Me tongana lo leke tele ti lo nzoni, lo lingbi ti bâ azo ni ngoi na ngoi, me lê ti lo agirisa pëpe ndo so lo yeke dä. Salango tongaso ayeke mû ande lege na azo ni ti zia lê ti ala na ndo ti lo na ti wara ye ti nzoni kue na yâ ti kota ye ti yingo so a yeke fa.