E tambela na lege ti mabe, pëpe na lege ti ye so lê abâ!
“E tambela na lege ti mabe, e tambela pëpe na lege ti ye so e bâ.”—2 ACORINTHIEN 5:7.
PAUL ayeke lani mbeni zo so asala ngangu na aChrétien. Me ti si na ngu 55, lo mveni lo ga Chrétien a sala ngu 20 tongaso awe. Na yâ ti ngoi so kue, lo zia pëpe si mabe ti lo na Nzapa awoko. Atâa so lo bâ pëpe tâ na lê ti lo aye so ayeke na yayu, lo hinga so a yeke tâ ye biani. Ni la, tongana lo tokua lani mbeti na aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala, so ala yeke na beku ti gue na yayu, lo tene: “E tambela na lege ti mabe, e tambela pëpe na lege ti ye so e bâ.”—2 aCorinthien 5:7.
2 Ti tambela na lege ti mabe a hunda ti zia bê kue na ngangu so Nzapa ayeke na ni ti fa lege na fini ti e. A lingbi e hinga biani so Nzapa aye tâ gi nzoni ti e (Psaume 119:66). Tongana e yeke soro ti sala ambeni ye, zia e girisa pëpe so ‘aye so e bâ pëpe ayeke tâ ye.’ (aHébreu 11:1). Aye ni so e bâ pëpe andu nga zendo ti ‘fini yayu na fini sese’ so Nzapa asala tënë ni (2 Pierre 3:13). Na mbage, ti tambela na lege ti ye so lê abâ aye ti tene so aye so e yeke sala na yâ fini ti e aluti gi na ndo ti aye so e yeke bâ na lê, so e yeke ndu ni na maboko wala aye so ayeke ga na e nzerengo tele. Salango tongaso ayeke ga na kpale ndali ti so a lingbi ti sala si e girisa ye so bê ti Nzapa aye.—Psaume 81:13; Zo-ti-fa-tene 12:1.
3 Atâa e yeke ti “kete kundu” ni so ayeke na beku ti wara fini na yayu, wala e yeke na popo ti “ambeni ngasangbaga” so ayeke na beku ti wara fini na ndo sese, a lingbi e oko oko kue e bata wango so a hunda na e ti tambela na lege ti mabe, me pëpe na lege ti ye so lê abâ (Luc 12:32; Jean 10:16). Zia e bâ tongana nyen mungo peko ti wango so a sû ni na gbe ti yingo ti Nzapa ayeke bata e si e zia tele ti e pëpe ti “wara ngia na yâ siokpari teti kete ngoi.” Nga a yeke bata e si e kpe gbanda ti gingo mosoro, na ti girisa pëpe so aye ti sese so ayeke gue guengo ti hunzi. E yeke bâ ande nga akpale so ayeke si tongana zo atambela na lege ti ye so lê abâ.—aHébreu 11:25.
Kpe ti “wara ngia na yâ siokpari teti kete ngoi”
4 Tara ti bâ aye so Moïse, molenge ti Amram, alingbi ti wara ni giriri. Teti so lo kono lani na popo ti amolenge ti gbia ti Egypte, Moïse alingbi ti wara ngangu ti komande, mosoro nga ti ga mbeni zo so azo ayeke kpe lo mingi. Lo lingbi lani ti tene: ‘Iri ti ndara so ayeke na Egypte awu mingi, me mbi hinga ye mingi na ndo ni, azo ayeke kpe tënë ti yanga ti mbi nga na salango ye ti mbi. Tongana mbi ngbâ gi na da ti gbia ni, mbi lingbi ti mû ngangu so mbi yeke na ni ti mû maboko na aita ti mbi aHébreu so ayeke bâ pasi.’ (Kusala 7:22). Nde na so, Moïse aye lani ti “hu pono legeoko na azo ti Nzapa”. Ngbanga ti nyen? Nyen la apusu lani Moïse ti turne peko ti lo na aye kue so lo lingbi ti wara na Egypte? Bible akiri tënë, atene: ‘Na lege ti mabe Moïse azia sese ti Egypte, lo yeke na mbito ti ngonzo ti gbia pëpe, teti lo gbu ngangu legeoko tongana lo yeke bâ Lo so zo abâ Lo pëpe.’ (aHébreu 11:24-27). Moïse ayeke na mabe so Jéhovah ayeke futa biani azo ti mbilimbili. A yeke ye so si amû lani maboko na lo ti ke ti wara ngia na yâ siokpari teti kete ngoi.
5 Fani mingi, a yeke hunda na e nga kue ti mû angangu desizion na yâ mara ti aye tongana ti so: ‘A lingbi mbi ke lege ti ambeni salango ye so ague nde kete na akpengba-ndia ti Bible? A lingbi mbi yeda na mbeni kua so na bango ni mbi yeke wara mosoro dä mingi, me so a yeke kanga lege na mbi ti gue na li ni na lege ti yingo?’ Tapande ti Moïse afa na e ti soro ye pëpe tongana ti azo ti sese so, so abâ ndo ayo pëpe. Nde na so, a lingbi e zia bê na ndara so ayeke sala si zo abâ ndo ayo, ndara so ayeke ti Jéhovah Nzapa, “Lo so zo abâ Lo pëpe”. Legeoko tongana Moïse, zia e bâ na nene ni mingi songo ti e na Jéhovah ahon aye kue so e lingbi ti wara na yâ sese so.
6 Kangbi ayeke na popo ti Moïse na Esaü molenge ti Isaac. Esaü aye ti lo lani ti wara nzerengo tele na lê ni lê ni (Genèse 25:30-34). Esaü abâ lani na nene ni pëpe aye ti Nzapa, na tongaso lo ‘kä kozo ndo ti lo mveni teti sembe oko ti kobe.’ (aHébreu 12:16). Lo gi lani pëpe ti bâ wala kango kozo ndo ti lo ni ayeke buba songo ti lo na Jéhovah nga amolenge ti yâ ti lo ayeke wara fade kpale na pekoni. Lo hinga lani ti bâ ye na lege ti yingo pëpe. Esaü avi peko ti lo na apendere zendo ti Nzapa, na lo bâ ni tongana mbeni ye so ayeke na ngele ngangu pëpe. Lo tambela lani na lege ti ye so lê abâ, me pëpe na lege ti mabe.
7 Tapande ti Esaü ayeke mbeni ye ti gboto mê ti e laso (1 aCorinthien 10:11). Tongana e yeke na gbele akete wala akota desizion ti mû, a lingbi e zia pëpe si salango sabango ti aye ti sese ti Satan so ahanda e. Sabango ni atene so ye so mo yeke na nzara ni a lingbi mo wara ni gi na lê ni lê ni. A lingbi e hunda tele ti e kozoni: ‘Adesizion so mbi yeke mû afa na gigi so mbi yeke na abibe so akpa ti Esaü? Ti gi ti wara fadeso aye so bê ti mbi aye, a yeke hunda na mbi ti zia aye ti yingo na use ndo? Aye so mbi yeke soro ayeke gue ti buba songo ti mbi na Nzapa nga na futa ti mbi ti kekereke? Mara ti tapande wa mbi yeke zia na ambeni zo?’ Tongana aye so e yeke soro afa na gigi so e yeke bâ aye ti yingo na nene ni, Jéhovah ayeke hiri ande deba nzoni na ndo ti e.—aProverbe 10:22.
Kpe gbanda ti gingo mosoro
8 Na yâ ti mbeni suma so lo fa ni na bazengele Jean na hunzingo ti ngoi ti akozo Chrétien, Jésus so ayeke na yâ gloire ti lo asala mbeni tokua na kongregation so ayeke na Laodicée, Asie Mineure. A yeke mbeni tokua so agboto mê na ndo tënë ti gingo mosoro. Atâa so ala yeke na mosoro mingi na lege ti mitele, aChrétien ti Laodicée ayeke lani awanzinga na lege ti yingo. Ahon ti tene ala tambela lani na lege ti mabe, ala zia lege na gingo mosoro ti vuko lê ti ala na ndo aye ti yingo (Apocalypse 3:14-18). Laso, gingo mosoro ayeke sala nga tongaso. A yeke woko mabe ti e na a yeke sala si e yeke kaï kpengo loro ti guengo na fini (aHébreu 12:1). Tongana e sala hange pëpe “ngia ti fini” ti laso alingbi ti hon ndo ti akusala ti e ti yingo juska ti ‘kanga lege’ na ni matamata.—Luc 8:14.
9 Ahon ti sala kua mingi na yâ sese so si e wara mosoro teti e mveni, kota ye so ayeke bata e na lege ti yingo ayeke ti wara ngia gi na yâ ye so e yeke na ni (1 aCorinthien 7:31; 1 Timothée 6:6-8). Tongana e yeke tambela na lege ti mabe me pëpe na lege ti ye so lê abâ, e yeke wara ngia laso na yâ paradis ti yingo. Tongana e yeke te kobe ti yingo, bê ti e ayeke pusu e ti ‘sala bia teti so ngia ayeke na yâ bê ti e,’ ni la pëpe? (Esaïe 65:13, 14). Na ndo ni, e yeke na ngia ti duti legeoko na aita ti e so ayeke fa na gigi lengo ti yingo ti Nzapa (aGalate 5:22, 23). So tâ kota ngia nga na dengo bê si e yeke na ni ndali ti aye so Jéhovah ayeke mû na e na lege ti yingo!
10 A lingbi e hunda tele ti e na ambeni tënë tongana ti so: ‘Na yâ gigi ti mbi, place ti aye ti mitele ayeke na ndowa? Mbi yeke mû akungba ti mbi ti mitele gi ti sala si fini ti mbi aduti na ngia? Wala mbi yeke mû ni ti maï na tâ vorongo? Nyen la ayeke mû na mbi ngia mingi? Mandango Bible nga na salango kamarade na aita na ngoi ti abungbi ti kongregation? Tongana asi na anda-yenga, mbi yeke dö akusala ti Chrétien mbi zia ni yamba ti gue ti sala gi angia? Mbi yeke mû mingi ti anda-yenga ti gue ti sala ngia ahon ti gue ti fa tënë nga ti sala ambeni kusala so andu vorongo so ayeke na sioni oko pëpe?’ Ti tambela na lege ti mabe aye ti tene e ngbâ ti duti na aye mingi ti sala na yâ kusala so andu Royaume, na e zia bê ti e kue na ndo azendo ti Jéhovah.—1 aCorinthien 15:58.
Girisa pëpe so nda ni ayeke ndulu
11 Ti tambela na lege ti mabe ayeke mû maboko na e ti kpe ti duti na bango ndo ti azo so atene nda ni ayeke ndulu pëpe wala ayeke si mbeni pëpe. Azo ti dengo kite ayeke he na ngia aprophétie so ayeke na yâ ti Bible. Nde na ala, e yeke bâ so aye so ayeke si na yâ ti sese so ague oko na ye so Mbeti ti Nzapa asala tënë ni giriri na so abâ ngoi ti e (2 Pierre 3:3, 4). Na tapande, salango ye ti azo afa na e polele so e yeke na “lâ ti nda ni,” ni la pëpe? (2 Timothée 3:1-5). Na lê ti mabe e yeke bâ so aye so ayeke si laso na yâ sese so ayeke pëpe gi aye so asi kozo awe na yâ ti mbaï. Nde na so, aye so ayeke si laso ayeke “fä ti singo ti [Christ], na ti nda ti ngoi so”.—Matthieu 24:1-14.
12 Zia e bâ mbeni ye so asi lani na ngoi ti akozo Chrétien na so ague oko na aye ti ngoi ti e. Tongana lo yeke lani na sese, Jésus Christ agboto mê ti adisciple ti lo, lo tene: “Tongana i bâ aturugu angoro Jérusalem, tongaso i hinga lâ ti futingo Jérusalem aga awe. Na lâ ni so, zia azo so ayeke na Judée akpe na popo ti ahoto; na zia ala so ayeke na yâ Jérusalem asigigi.” (Luc 21:20, 21). Prophétie so aga tâ tënë tongaso: Na ngu 66 na peko ti Christ aturugu ti Rome so ayeke lani na gbe ti komandema ti Cestius Gallus angoro Jérusalem. Ye oko, ala mveni agboto tele ti ala gi hio tongaso. Ye so ala sala aduti lani mbeni fä teti aChrétien ti ngoi ni kâ na a mû lege na aChrétien ni ti ‘kpe ti gue na popo ti ahoto.’ A si na ngu 70 na peko ti Christ, aturugu ti Rome akiri aga; ti so ni so ala mû gbata ti Jérusalem na ala buba temple ni. Josèphe, mbeni wasungo mbaï, atene so wungo ti aJuif ahon kutu oko si awara lani kuâ na a mû ambeni 97 000 a gue na ala na ngbâa. A yeke tongaso si Nzapa adë lani ngbanga na ndo aye ti ngoi ti aJuif. Ala so ayeke tambela lani na lege ti mabe na so amä agbotongo mê so Jésus amû ni kozo, ala sö fini ti ala na yâ ye ti vundu ni so.
13 Mbeni ye so akpa ti so asi lani na aye ti aJuif ayeke ndulu ti si laso. Na ngoi ti akozo Chrétien kusala ti aturugu ti Rome ayeke lani ti bata siriri na yâ ti kodoro-togbia ni. Laso nga a sigigi na Bendo ti Gigi ti sala oko kusala so. Atâa so a yeke aturugu ti Rome si ayeke bata siriri na yâ ti akodoro ti ngoi ni kâ, a yeke gi ala si afuti lani Jérusalem. Legeoko nga laso, Bible atene so a yeke aturugu ti akodoro nde nde so ayeke na yâ ti Bendo ti Gigi si ayeke bâ ande abungbi ti vorongo Nzapa tongana azo so ayeke hulu wâ na gbe ti aye. Nda ni la, ala yeke futi ande aChrétien ti yanga so ala yeke tongana Jérusalem ti giriri nga na tanga ti Kota Babylone (Apocalypse 17:12-17). Biani, abungbi ti vorongo anzapa ti wataka ti sese so kue ayeke ndulu ti gue na futingo.
14 Kota ye ti vundu ni ayeke komanse ande na futingo ti abungbi ti vorongo anzapa ti wataka. Nga, na hunzingo ti kota ye ti vundu ni, a yeke futi ande biaku biaku tanga ti aye so angbâ na peko ti aye ti sese ti sioni ti laso (Matthieu 24:29, 30; Apocalypse 16:14, 16). Ti tambela na lege ti mabe ayeke sala si lê ti e angbâ ti zi na ndo aprophétie ti Bible so ayeke ga tâ tënë. E yeke handa tele ti e pëpe ti pensé so Nzapa ayeke sala ande kusala na mbeni bungbi so azo si aleke ni, na tapande Bendo ti Gigi, ti ga na tâ siriri nga na nzoni dutingo. Tongaso, a lingbi dutingo ti e afa so e hinga biani so “kota lâ ti L’Eternel aga ndulu”.—Sophonie 1:14.
A yeke sioni ti tambela na lege ti ye so lê abâ
15 Tapande ti azo ti Israël ti giriri afa na e sioni ye so ayeke ga tongana zo azia si mungo peko ti ye so lê abâ awoko mabe ti lo. Ala bâ tâ na lê ti ala aye bale-oko so Nzapa amû ni ti zia lani kamene na lê ti anzapa ti Egypte nga na ye ti kpene so lo sala ti sö fini ti ala na yanga ti Ngu Bengba. Atâa so kue, azo ti Israël ake yanga ti Nzapa na ala sala lani mbeni molenge ti bagara ti lor ti voro ni. Tongana amolenge ti Israël abâ so Moïse “angbâ na li ti hoto, lo zu fade pëpe,” ala nze na ala kanga bê pëpe ti ku lo (Exode 32:1-4). So ala kanga bê pëpe apusu ala ti voro mbeni yanda so ala yeke bâ ni na lê. Ye so ala sala aso bê ti Jéhovah mingi na apusu lo ti fâ “azo ndulu na [saki] ota”. (Exode 32:25-29). Laso, tongana mbeni wakua ti Jéhovah amû adesizion so afa so lo zia bê ti lo pëpe na Jéhovah nga na ngangu ti lo ti sala si azendo ti lo aga ta tënë, a yeke tâ ye ti mawa.
16 Teti so azo ti Israël aluti gi na ndo ti aye so lê abâ, ala wara lani kpale na yâ ti ambeni ye nde nga. So ala tambela na lege ti ye so lê abâ asala si ala dö na mbito na gbele awato ti ala (Nombre 13:28, 32; Deutéronome 1:28). Tambela ti ala na lege ti ye so lê abâ apusu ala lani ti dë kite na ngangu ti komande so Nzapa amû na Moïse na ala dema tele ti ala na ndo ti dutingo ti ala. Mabe so atia ala ague na ala ti ye Egypte so ayeke na gbe ti ngangu ti ayingo sioni ahon Sese ti Zendo (Nombre 14:1-4; Psaume 106:24). So tâ kota vundu si agbu Jéhovah lani ti bâ tongana nyen azo ti lo ake lo, Gbia ti ala so lê abâ lo pëpe!
17 Na ngoi ti Prophète Samuel, azo ti Israël so Nzapa aye ala mingi akiri atï na yâ ti gbanda ti tambelango na lege ti ye so lê abâ. Ala yeke lani na nzara ti wara mbeni gbia so ala lingbi ti bâ lo na lê. Atâa so Jéhovah afa giriri na ala awe so lo yeke Gbia ti ala, ye so kue alingbi na ala pëpe ti tene ala tambela na lege ti mabe (1 Samuel 8:4-9). Ala sala ye ti buba na lege so ala ke lani fango lege ti Jéhovah so ayeke tâ nzoni mingi na ala ye ti duti tongana amara so ayeke na tele ti ala. Salango tongaso aga na sioni na ndo ti ala mveni.—1 Samuel 8:19, 20.
18 E so e yeke awakua ti Jéhovah laso, e bâ na nene ni nzoni songo so e yeke na ni na Nzapa. E yeke na kota nzara ti manda ye na ndo aye so asi na azo ti giriri nga ti sala ye alingbi na aye so e manda na ndo ti ala (aRomain 15:4). Na ngoi so azo ti Israël ayeke tambela na lege ti ye so lê abâ, ala girisa lani so Jéhovah si ayeke mû Moïse ti fa lege na ala. Tongana e sala hange pëpe, e nga kue e yeke girisa so a yeke Jéhovah nga na Jésus Christ, so ayeke Kota Moïse, si ayeke fa lege na kongregation ti aChrétien laso (Apocalypse 1:12-16). A lingbi e sala hange si e bâ pëpe mbage ti bungbi ti Jéhovah so ayeke na sese ge na bango ndo ti mitele. Salango tongaso alingbi ti gue na e ti duti na bibe ti demango tele na e yeke bâ na nene ni mbeni pëpe azo so ayeke sala kua na iri ti Jéhovah. E lingbi nga ti bâ na nene ni pëpe akobe ti yingo so “ngbâa be-ta-zo na ti ndara” ayeke mû ni na e.—Matthieu 24:45, NW.
Leke na bê ti mo ti tambela na lege ti mabe
19 Bible atene: “E tiri na mitele na mênë pëpe, me e tiri na akozo-gere-ti-komande, na ayanga-ti-komande, na ala so akomande bingo ti sese so, na ayingo sioni ti yayu.” (aEphésien 6:12). Kota wato ti e ayeke Satan Zabolo. Lo leke na bê ti lo ti buba mabe ti e na Jéhovah. Tongaso Satan ayeke gi alege kue ti pusu e ti gue nde na yanga so e mû awe ti sala na Nzapa (1 Pierre 5:8). Nyen la ayeke bata e ande si aye ti sese ti Satan so ayeke gboto lê ti zo ahanda e pëpe? A yeke tambelango na lege ti mabe me pëpe na lege ti ye so lê abâ. Ti zia bê kue na azendo ti Jéhovah ayeke bata e si ye afuti mabe ti e pëpe “legeoko tongana ngö so afuti na yâ ngu.” (1 Timothée 1:19). Tongaso, zia e leke na bê ti e ti ngbâ ti tambela na lege ti mabe, na e zia bê ti e kue na ndo adeba nzoni so Jéhovah ayeke mû ni. A yeke nzoni e ngbâ ti sambela tongaso si e lingbi ti wara lege ti kpe aye kue so ayeke ndulu ti si.—Luc 21:36.
20 Ti tene e tambela na lege ti mabe, me pëpe na lege ti ye so lê abâ, e yeke na mbeni pendere tapande ni. Bible atene: “Christ ahu pono teti i nga, na Lo mû tapande na i si i lingbi tambela na senda ti Lo.” (1 Pierre 2:21). Fade article ti peko ayeke fa na e tongana nyen ti ngbâ ti tambela tongana ti so Jésus Christ atambela giriri.
Mo dabe mo na ni?
• Na ndo tënë ti tambela na lege ti mabe me pëpe na lege ti ye so lê abâ, mo manda nyen na ndo tapande ti Moïse na Esaü?
• Kota ye wa ayeke mû lege na e ti kpe gingo mosoro?
• Tongana nyen ti tambela na lege ti mabe ayeke mû maboko na e ti girisa pëpe so nda ni ayeke ndulu?
• Ngbanga ti nyen ti tambela na lege ti ye so lê abâ ayeke sioni?
[Ahundango tënë ti manda na ye]
1. Nyen la afa so Paul atambela lani na lege ti mabe, me pëpe na lege ti ye so lê abâ?
2, 3. (a) Tongana nyen e yeke fa so e yeke tambela na lege ti mabe? (b) Ti tambela na lege ti ye so lê abâ aye ti tene nyen?
4. Ye wa Moïse asoro ni lani? Na ngbanga ti nyen?
5. Tapande ti Moïse afa ye wa na e?
6, 7. (a) Tongana nyen Esaü afa lani so lo ye gi ti tambela na lege ti ye so lê abâ? (b) Tapande ti Esaü amû na e gbotongo mê wa?
8. A mû lani gbotongo mê wa na aChrétien ti Laodicée? Na ngbanga ti nyen tënë ni so abâ e nga?
9. Na lege wa ti wara ngia na yâ ye so e yeke na ni nga ti bâ akobe ti yingo na nene ni ayeke bata e?
10. Atënë wa a lingbi e hunda tele ti e na ni?
11. Na lege wa ti tambela na lege ti mabe ayeke mû maboko na e ti girisa pëpe so nda ni ayeke ndulu?
12. Na lege wa atënë ti Jésus so ayeke na Luc 21:20, 21 aga lani tâ tënë na ngoi ti akozo Chrétien?
13, 14. (a) Aye wa ayeke si ande na yâ ti ngoi kete? (b) Ngbanga ti nyen a lingbi lê ti e angbâ ti zi na ndo aprophétie ti Bible so ayeke ga tâ tënë?
15. Atâa so ala wara deba nzoni ti Nzapa, gbanda wa azo ti Israël atï lani na yâ ni?
16. Na lege wa amolenge ti Israël awara lani akpale ndali ti so ala luti gi na ndo ti aye so lê abâ?
17. Na ngoi ti Samuel, ye nyen apusu lani azo ti Israël ti ke fango lege ti Jéhovah?
18. Aye wa e lingbi ti manda na ndo akpale so ayeke si tongana zo atambela na lege ti ye so lê abâ?
19, 20. Ye wa mo leke na bê ti mo ti sala, na ngbanga ti nyen?
[Foto na lembeti 17]
Moïse atambela lani na lege ti mabe
[Foto na lembeti 18]
Salango ngia ayeke kanga lege na mo ti sala akusala ti aChrétien?
[Foto na lembeti 20]
Ti mä ye so Bible afa ayeke bata mo tongana nyen?