“E mä terê si yanga ti e kue ague oko”

1, 2. (a) Akota hunda wa la bebungbi ti giriri adoit ti kiri tënë na ni? (b) Nyen la a-aidé aita ni ti mû nzoni desizion?

AZO kue aku kungo ti mä desizion so a yeke mû. Abazengele nga na a-ancien so abungbi na Jérusalem ayeke bâ lê ti mba, ala hinga so ala yeke na mbeni kota desizion ti mû. Tënë ti fango ganza asara si ambeni kota tënë alondo. Eskê aChrétien adoit ti bata Ndia ti Moïse? Eskê Jéhovah asara kangbi na popo ti aChrétien so ayeke aJuif nga na ala so ayeke aJuif ape?

² Aita-koli so amû li ni agbu li ti ala na ndö ti gbâ ti aye so andu tënë ni. Ala gbu li na ndö ti aprophétie ti Mbeti ti Nzapa nga na témoignage ti aita so afa biani so Jéhovah airi tënë nzoni na ndö ti azo ti lo. Zo oko oko kue afa bibe ti lo na ndö ti tënë ni. So aye mingi amû lege na ala ti hinga ye nzoni na ndö ti tënë so, a yeke polele so yingo ti Jéhovah ayeke fa lege na ala. Eskê aita so ayeke sara ye so yingo ti Jéhovah afa na ala ti sara?

3. Bango ye so Kusala chapitre 15 asara tënë ni apeut ti mû maboko na e tongana nyen?

³ Ti leke tënë so, a hunda ti tene aita so aduti na mabe nga ala sara ye na mbeto ape si ala sara ye so yingo afa, ndali ti so akota zo ti Nzapa ti aJuif so ake ala apeut ti kiri ti ke ala mingi. Nga, na yâ ti congrégation, azo so aye ti sara kue si aita abata Ndia ti Moïse ayeke sara ngangu-li ande. Bebungbi ayeke sara tongana nyen? Na ngoi so e yeke bâ ye so asi lani, e yeke bâ ande tapande so aita ni azia na so Bebungbi ti aTémoin ti Jéhovah ayeke mû peko ni laso. A yeke tapande so a lingbi e nga kue e mû na ngoi so e ye ti mû desizion wala e tingbi na akpale.

“Atënë ti ambeti ti aProphète amä terê na tënë so” (Kusala 15:13-21)

4, 5. Atënë ti prophétie wa la Jacques asara tënë na ndö ni?

⁴ Disciple Jacques, so mama ti lo na Jésus ayeke oko, amû tënë.a Âmanke lo la lo mû li ni na ngoi ti bungbi so. Tënë ti lo afa na nduru tënë desizion so azo ni kue amä terê ti mû. Jacques atene: “Syméon afa kue awe tongana nyen Nzapa abi lê ti lo ti kozoni na mbage ti azo ti amara ti soro na popo ti ala mbeni bungbi ti azo ndali ti iri ti lo. Atënë ti ambeti ti aProphète amä terê na tënë so.”—Kus. 15:14, 15.

⁵ Âmanke tënë so Syméon, wala Simon Pierre, atene nga na aye so Barnabas na Paul afa asara si Jacques adabe ti lo na atënë ti yâ ti Mbeti ti Nzapa so azi lê ti ala na ndö ti tënë ni (Jean 14:26). Na peko ti so Jacques atene so “atënë ti ambeti ti aProphète amä terê na tënë so”, lo tene peko ti tënë so ayeke na Amos 9:11, 12. Mo yeke wara mbeti ti Amos na yâ ti Mbeti ti Nzapa so a sû ândö na Hébreu, na yâ ti mbage ni so mingi ni a iri ni “ambeti ti aProphète”. (Mat. 22:40; Kus. 15:16-18). Me atënë so Jacques atene ayeke nde kete na ati so a wara na yâ ti mbeti ti Amos laso. E peut ti tene so Jacques atene peko ti tënë ti Septante, mbage ti Mbeti ti Nzapa so a sû na Hébreu so a kiri peko ni na yanga ti Grec.

6. Mbeti ti Nzapa azi lê ti aita ni na ndö ti tënë ni tongana nyen?

⁶ Na lege ti prophète Amos, Jéhovah afa kozoni ngoi ni so lo yeke yâa “kpangba ti David”, so ti tene, molongo ti agbia so ayeke ahale ti David na so na lege ti ala Gbia ti Royaume ayeke bâ gigi (Ézéch. 21:26, 27). Jéhovah ayeke kiri ande ti sara songo gï na mara ti aJuif? Ên-ën. Prophétie ni atene nga so a yeke bungbi “azo ti amara kue” si ala ga “azo so iri ti [Nzapa] ayeke na ndö ti ala.” Girisa ape so Pierre atene fade atene Nzapa ‘azia kangbi na popo ti e [aChrétien so ayeke aJuif] na ala [aChrétien so ayeke ti amara nde] oko pëpe, me lo sukula bê ti ala na lege ti mabe.’ (Kus. 15:9). Tongaso, Nzapa aye si aJuif nga na azo so ayeke aJuif ape aga ahéritier ti Royaume (aRom. 8:17; aÉph. 2:17-19). A wara pëpe na yâ ti mbeti ti aProphète tënë so atene kozoni si mbeni zo so ayeke Juif ape aga Chrétien, lo doit ti fâ ganza wala lo ga prosélyte si.

7, 8. (a) Jacques aye si tanga ti aita agbu li ti ala na ndö ti tënë wa? (b) Jacques aye mbilimbili ti tene nyen?

⁷ Atënë ti yâ ti Mbeti ti Nzapa nga na kpengba témoignage so Jacques amä andu bê ti lo mingi, ni la lo tene mbeni tënë ti tene amba ti lo agbu li dä; lo tene: “Tongaso desizion ti mbi ayeke ti tene e sara pëpe si li ti azo ti amara so ayeke changé lege ti ala ti ga na Nzapa aga kirikiri, me e sara mbeti na ala ti tene na ala ti gbanzi terê ti ala na aye so aga sioni ndali ti ayanda, na lango-sioni, na anyama so a pete go ti ala si ala kui, na mênë. Biani, ti londo na angoi ti giriri, a yeke wara na yâ ti gbata oko oko azo so ayeke fa tënë na ndö ti ambeti ti Moïse, ngbanga ti so a yeke diko ambeti so na kota go na yâ ti asynagogue na lâ ti sabbat oko oko kue.”—Kus. 15:19-21.

⁸ So Jacques atene “tongaso desizion ti mbi ayeke”, eskê lo ye ti fa so, so lo la lo mû li ni na ngoi ti bungbi ni so, lo la lo yeke na droit ti mû desizion na ndö ti amba ti lo? Oko pëpe! Tënë ti yanga ti Grec so a kiri peko ni na “desizion ti mbi ayeke” aye nga ti tene “mbi bâ ti mbi so” wala “bango ndo ti mbi ayeke so.” Ahon ti mû desizion na ndö ti amba ti lo, Jacques ayeke bi mbeni tënë na sese si ala gbu li ti ala dä, a lingbi na témoignage so ala mä nga na aye so ayeke na yâ ti Mbeti ti Nzapa.

9. Aye ti nzoni wa la ayeke ga tongana a sara ye tongana ti so Jacques afa?

⁹ Eskê bango ndo ti Jacques so lo fa ni ayeke nzoni? A yeke nzoni, ndali ti so abazengele na a-ancien ayeda na ni. Anzoni ye ti peko ni ayeke so wa? Mbeni ayeke so sarango ye tongana ti so lo fa ayeke ‘sara si li ti azo ti amara aga kirikiri pëpe’ na lege so a hunda na aChrétien so ti bata Ndia ti Moïse (Kus. 15:19). Na mbage, desizion so ayeke buba pëpe conscience ti aChrétien so ayeke aJuif, ala so na yâ ti angu mingi amä ‘ambeti ti Moïse, so a yeke diko na kota go na yâ ti asynagogue na lâ ti sabbat oko oko kue.’b (Kus. 15:21). Ti sara ye tongana ti so Jacques afa ayeke sara si aChrétien so ayeke aJuif na ala so ayeke aJuif ape aga nduru mingi na mba. Me kota ye ni ayeke so a yeke nzere na Jéhovah Nzapa, ndali ti so desizion ni ague oko na ye so lo leke ti sara. So tâ nzoni lege ti leke kpale so aye ti buba beoko nga na nzoni duti ti acongrégation kue ti awakua ti Nzapa la! Nga, ye so aita so asara ayeke pendere tapande ndali ti acongrégation laso.

10. Tongana nyen la Bebungbi ti laso amû tapande ti lo ti ândö?

¹⁰ Tongana ti so chapitre so ahon afa, tongana ti ândö, Bebungbi ti aTémoin ti Jéhovah laso ayeke bâ ndo na mbage ti Jéhovah, Kota Gbia ti dunia kue, nga na Jésus Christ, Mokonzi ti congrégation, ti fa lege na lo na yâ ti aye kue (1 aCor. 11:3).c Lo yeke sara ni tongana nyen? Albert Schroeder, so ayeke membre ti Bebungbi ti londo na ngu 1974 juska na ngoi so lo zia sese na nze ti mars ti ngu 2006, atene: “Aita ti Bebungbi ayeke sara bungbi lakue na mercredi; ala yeke to nda ni na sambela ti hunda Jéhovah ti fa lege na ala na lege ti yingo ti lo. Ala yeke sara kue ti tene tënë oko oko kue so ala bâ ni nga na desizion kue so ala mû alingbi na wango ti Bible.” Milton Henschel, so lo nga kue lo yeke membre ti Bebungbi angu mingi na so lo zia sese na nze ti mars ti ngu 2003, ahunda mbeni tënë na amissionnaire ti Ekole ti Galaad so asigi na septembre ti ngu 1996. Lo hunda ala, lo tene: “Eskê mbeni bungbi nde ayeke dä so azo so ayeke mû li ni dä ayeke bi lê na yâ ti Bible kozo ti mû akota desizion?” Kiringo tënë ni ayeke polele.

“A tokua ambeni koli so a soro ala” (Kusala 15:22-29)

11. Tongana nyen la a fa na aita desizion ti bebungbi?

¹¹ Amembre kue ti bebungbi so ayeke na Jérusalem amä terê na ndö ti tënë ti fango ganza awe. Ye oko, ti tene tanga ti aita kue aduti beoko, a doit ti fa na ala desizion ni polele nga na mbeni lege so ayeke sara nzoni na ala. Tâ nzoni lege ti sara ni ayeke so wa? Bible atene: “Abazengele na a-ancien legeoko na congrégation ni kue abâ so a yeke nzoni a tokua ambeni koli so a soro ala na popo ti ala ti tene ala gue na Antioche legeoko na Paul na Barnabas: ala tokua Judas, so a iri lo nga Barsabbas, na Silas, so ayeke akoli so ayeke mû li ni na popo ti aita ni.” Na ndö ni, a sara mbeni lettre a zia ni na maboko ti ala si ala diko ni na acongrégation kue ti Antioche, ti Syrie nga na Cilicie.—Kus. 15:22-26.

12, 13. Ye ti nzoni wa la aga na peko ti so a tokua: (a) Judas na Silas? (b) mbeni lettre so bebungbi asû?

¹² So Judas na Silas ayeke “akoli so ayeke mû li ni na popo ti aita”, ala lingbi biani ti sara kua na iri ti bebungbi. Akoli osio so a tokua ala ayeke sara si aita abâ polele so tënë so ala ga na ni ayeke gï pëpe peko ti tënë so alondo, me a yeke mbeni fini ye la bebungbi afa. Akoli so “a soro ala” ayeke sara si songo ti aChrétien so ayeke aJuif, so ayeke na Jérusalem, na ala so ayeke aJuif ape ti yâ ti tanga ti acongrégation akpengba. Tokuango akoli so ayeke lege ti ndara nga ayeke mbeni desizion so a mû na ndoye. Kite ayeke dä ape so a maï lani siriri na mango terê na popo ti awakua ti Jéhovah.

¹³ Lettre ni afa polele na aChrétien so ayeke aJuif ape tënë na ndö ti fango ganza; a fa nga na ala ye so a lingbi ala sara ti tene ala nzere na lê ti Jéhovah na ala wara tufa ti lo. Kota tënë ti yâ ti lettre ni ayeke so: “Yingo vulu nga na e wani abâ so a yeke nzoni a zia mbeni nengo kungba na ndö ti ala pëpe, gï aye so awe, so ayeke kota ye mingi: ala gbanzi terê ti ala na aye so a mû na sandaga na ayanda, na mênë, na anyama so a pete go ti ala si ala kui nga na lango-sioni. Tongana ala kpe aye so nzoni, ala yeke maï ande. Ala ngbâ nzoni!”—Kus. 15:28, 29.

14. Nyen la asara si awakua ti Jéhovah ayeke beoko na yâ ti dunia so akangbi?

¹⁴ Laso, ye so aTémoin ti Jéhovah amä na bê na ni ayeke gï oko nga sarango ye ti ala ayeke gï oko. Na ndö ti sese kue, wungo ti ala kue ahon 8 000 000, na ala yeke na yâ ti acongrégation ahon 100 000. Nyen la asara si ala duti beoko, mbilimbili na ngoi so wusuwusu na tënë ti kangbi amû ndo kue? Kota ye ni ayeke so Jésus Christ, Mokonzi ti congrégation, la ayeke fa lege na ala polele na lege ti “ngbâa be-ta-zo so ayeke sara ye na ndara”, so ti tene, Bebungbi (Mat. 24:45-47). Nga, ala yeke beoko ndali ti so, na bê kue, sewa ti aita na ndö ti sese kue ayeke mä wango ti Bebungbi.

“Bê ti ala ayeke na ngia ndali ti atënë ni so akpengba zo” (Kusala 15:30-35)

15, 16. So a leke tënë ti fango ganza awe, ye ti peko ni ayeke so wa? Aye wa la asara si aye ti nzoni so aga?

¹⁵ Mbaï ni afa so tongana aita so alondo na Jérusalem asi na Antioche, “ala bungbi groupe ti adisciple ni kue na ala mû mbeti ni na ala.” Aita ni kâ asara ye tongana nyen na ngoi so bebungbi afa na ala ye ti sara? “Na peko ti so a diko mbeti ni, bê ti ala ayeke na ngia ndali ti atënë ni so akpengba zo.” (Kus. 15:30, 31). Nga, Judas na Silas ‘asara gbâ ti adiskur ti wa aita ni nga ti kpengba ala.’ Ndani la a iri akoli so “aprophète,” tongana ti so a iri na Barnabas, Paul nga na ambeni zo, so ti tene, ala yeke azo so afa na azo ye so bê ti Nzapa aye.—Kus. 13:1; 15:32; Ex. 7:1, 2.

¹⁶ Tufa ti Jéhovah ayeke na ndö ti ye kue so a sara ti leke na tënë ni nzoni. Mbilimbili ye so asara si aye ti nzoni aga na peko ti lekengo tënë so ayeke nyen? Ye ni ayeke so bebungbi afa lege na aita polele nga na tâ ngoi ni, a lingbi na wango ti Mbeti ti Nzapa nga na ye so yingo vulu afa. Mbeni ye ni nga ayeke so na nzoni bê, a tokua ambeni zo ti gue ti fa desizion ni na aita.

17. Ambeni ye so asurveillant ti circonscription ayeke sara laso, ala wara tapande ni na ndo wa?

¹⁷ Laso, Bebungbi ti aTémoin ti Jéhovah amû tapande ti lo ti ândö na lege so lo yeke fa lege na aita kue na tâ ngoi ni. Tongana lo mû adesizion awe, lo yeke fa ni na aita polele. Ambeni zo so ayeke fa adesizion ni ayeke asurveillant ti circonscription. So aita-koli so apensé mingi na aita, ala yeke gue ti bâ acongrégation nde nde ti fa adesizion ti Bebungbi na ti kpengba aita. Tongana ti Paul na Barnabas, ala yeke fa tënë mingi, “ala yeke fa ye na azo nga ala fa nzoni tënë na ndö ti tënë ti Jéhovah, ala na ambeni zo mingi nga.” (Kus. 15:35). Tongana ti Judas na Silas, ala yeke “sara gbâ ti adiskur” ti wa aita nga ti kpengba ala.

18. Awakua ti Jéhovah ayeke ngbâ ti wara tufa ti lo gï tongana ala sara nyen?

¹⁸ Ka ti acongrégation ayeke tongana nyen? Nyen la apeut ti sara si acongrégation na ndö ti sese kue angbâ ti duti na siriri na mango terê na yâ ti dunia ti laso, so tënë ti kangbi ahon ndö ni? E girisa ape so, ambeni ngoi na pekoni, disciple Jacques atene: “Kozoni kue, ndara so alondo na nduzu ayeke nzoni-kue; nga a yeke sara ye na siriri, a yeke sara ye na lege ni, a yeke nduru ti mä tënë . . . Nga, a yeke lu lengo ti ye so ayeke mbilimbili na yâ ti siriri ndali ti ala so ayeke sara si siriri amaï.” (Jacq. 3:17, 18). Eskê Jacques adabe ti lo na bungbi so ala sara lani na Jérusalem la lo sara tënë so? E hinga ape. Me na bango aye so a sara tënë ni na Kusala chapitre 15, Jéhovah ayeke sara tufa na ndö ti azo gï tongana ala duti beoko nga ala mä terê.

19, 20. (a) Nyen la afa so siriri na mango terê akiri lani na yâ ti congrégation ti Antioche? (b) Nyen la Paul na Barnabas alingbi fadeso ti sara?

¹⁹ A yeke polele so siriri na beoko akiri lani na yâ ti congrégation ti Antioche. Ahon ti tene aita ti Antioche adë gaba na aita so alondo na Jérusalem si aga, ala bâ na nene ni gango ti Judas na Silas. Bible atene: “Na peko ti so ala ngbâ na ndo so kete awe, aita ni azia ala ti kiri na siriri na mbage ti azo so atokua ala”, so ti tene, na Jérusalem (Kus. 15:33).d Kite ayeke dä ape so terê ti aita ti Jérusalem anzere na ngoi so aita use so afa peko ti tambela ti ala ni. Grâce na nzoni bê ti Jéhovah, tambela ti ala ni ahunzi nzoni.

²⁰ Paul na Barnabas, so angbâ na Antioche, apeut fadeso ti mû li ni nzoni na kua ti fango nzoni tënë, tongana ti so asurveillant ti circonscription ayeke sara laso na ngoi so ala sara vizite na acongrégation so ayeke na yâ ti circonscription ti ala (Kus. 13:2, 3). So pasa na awakua ti Jéhovah! Ye oko, tongana nyen la Jéhovah asara kua na awafango tënë use so ayapu so nga lo iri tënë nzoni na ndö ti ala ahon ti kozo? E yeke bâ ande ni na chapitre ti peko.