Tâ tënë na ndo ti siokpari
ZO TI kobela alingbi ti fa so tere ti lo ayeke wâ pëpe gi na fango yâ ti thermomètre? Oko pëpe! Legeoko nga, a yeke pëpe ngbanga ti so azo mingi ake lege so Nzapa ayeke bâ na siokpari si asara si siokpari ni ayeke dä pëpe. Bible, Mbeti ti Nzapa ayeke na tënë mingi ti tene na ndo ti ye so. Tongaso, Bible afa nyen biani na ndo ti siokpari?
E kue e yeke tï ka
A sara nduru na ngu saki use awe si bazengele Paul afa songo bê ti lo ndali ti so ‘ye ti nzoni so lo ye ti sara lo sara ni pëpe, me ye ti sioni so lo ye ti sara ni pëpe, a yeke ni si lo ngbâ ti sara.’ (aRomain 7:19). Tongana e yeke tene tâ tënë, e yeke yeda so dutingo ti e ayeke nga tongaso. Peut-être e ye ti sara ye alingbi na aKomandema Bale-oko wala ambeni ndia nde ti nzoni sarango ye, me nyen na nyen, e kue e yeke tï ka. A ye ti tene pëpe so e soro na mbana ti ke ndia ni, me tënë ni ayeke so e woko. Ndani ayeke nyen? Paul afa ni: “Ni la, tongana ye so mbi ye ti sara ni pëpe, a yeke ni si mbi yeke sara, a yeke mbi si mbi yeke sara ye ni so mbeni pëpe, me a yeke siokpari so aduti na yâ ti mbi.”—aRomain 7:20.
Legeoko tongana Paul, a dü azo kue na yâ ti wokongo; ye so ayeke fä ti siokpari so a dü e na ni. Bazengele Paul atene: “Azo kue asara siokpari awe na ala si nduru na gloire ti Nzapa pëpe.” Nyen la ayeke na gunda ti ye so nyen? Paul akiri atene: “Na lege ti zo oko siokpari alï na yâ ti dunia so, na lege ti siokpari kuâ aga, tongaso kuâ amû azo kue ngbanga ti so ala kue asara fade siokpari.”—aRomain 3:23; 5:12.
Azo mingi ake tënë so, so siokpari ti akozo babâ na mama ti e ague na e yongoro na Nzapa na a sara si e lingbi kue pëpe tongana ti so a leke na zo kozo. Me a yeke ye so Bible afa biani la. Tongana Jésus afa peko ti tënë ti yâ ti akozo chapitre ti Genèse ti mû ngangu na tënë ti lo, a fa so lo mä na bê na mbaï ti Adam na Ève.—Genèse 1:27; 2:24; 5:2; Matthieu 19:1-5.
Mbeni oko ti akota tënë ti yâ ti Bible ayeke so Jésus aga lani na sese ti zi na gbe ti siokpari azo so amä na bê na lo (Jean 3:16). Gigi ti e ti kekereke ayeke duti ande nzoni gi tongana e yeda na ye so Jéhovah amû ti zi azo na gbe ti mbeni ngangu ye so ahon ngangu ti ala. Gi azo so abâ ye so na nene ni si a yeke zi ala. Me tongana e hinga nzoni pëpe tongana nyen Nzapa ayeke bâ siokpari, e lingbi pëpe ti bâ na nene ni ye so lo leke ti zi na e na gbe ti siokpari.
Sandaga ti Jésus nga ndani so a bezoin ni
Jéhovah amû lani na kozo koli lege ti duti na fini lakue lakue. Adam ayeke wara lani ye so pëpe tongana lo ke yanga ti Nzapa. Me lo ke lani biani yanga ti Nzapa. Na sarango tongaso lo ga wasiokpari (Genèse 2:15-17; 3:6). Adam asara ye lani nde na ye so bê ti Nzapa aye, na tongaso lo lingbi kue pëpe. Lo buba yâ ti songo ti lo na Nzapa. Tongana lo sara siokpari na kengo ndia ti Nzapa, lo mû lege so ayeke gue na lo na kuâ. Mawa ni ayeke so, amolenge ti Adam kue, so e nga e yeke na yâ ni, a dü ala na yâ ti siokpari. Ndali ni, kuâ ayeke ku gi e kungo. Ngbanga ti nyen?
Nda ti tënë ni ayeke ngangu pëpe. Ababâ na amama so alingbi kue pëpe alingbi pëpe ti dü amolenge so alingbi kue. A dü amolenge ti Adam kue awasiokpari, nga Paul atene so “futa ti peko ti siokpari ayeke kuâ”. (aRomain 6:23). Me use mbage ti versê ni amû beku na e: “Me matabisi so Nzapa amû ayeke fini ti lakue lakue na lege ti Christ Jésus Seigneur ti e.” Ye so aye ti tene so na lege ti kuâ ti Jésus, lege ayeke dä, teti azo so amä yanga na so akiri singila, ti tene a zi na tere ti ala sioni ti peko ti siokpari so Adam asara.a (Matthieu 20:28; 1 Pierre 1:18, 19). Ye so asara nyen na mo nyen?
Ndoye ti Christ “apusu e”
Yingo ti Nzapa apusu bazengele Paul ti kiri tënë na hundango ndo so. Lo tene: “Ndoye so Christ ayeke na ni apusu e ti sara ye, ngbanga ti ye so e bâ ayeke so: zo oko akui ndali ti azo kue; . . . na lo kui ndali ti azo kue si ala so ayeke na fini, ala lingbi ti ngbâ na fini ndali ti ala wani mbeni pëpe, me ndali ti lo so akui ndali ti ala na so a zingo lo na kuâ.” (2 aCorinthien 5:14, 15). Tongana mbeni zo abâ na nene ni so sandaga ti Jésus alingbi ti zi lo na gbe ti ye ti peko ti siokpari, nga lo ye ti kiri singila ndali ti ye so, a yeke nzoni lo leke fini ti lo alingbi na ye so Nzapa aye na mbage ti lo. Ye so ahunda ti gbu nda ti ye so Nzapa ahunda, ti leke yingo-ti-hinga ti lo ti lingbi na andia ti Bible, nga ti sara ye alingbi na ni.—Jean 17:3, 17.
Siokpari ayeke buba yâ ti songo ti e na Jéhovah Nzapa. Tongana Gbia David ayeda na sioni ti lango-sioni so lo sara na Bath-Shéba nga sioni so lo sara na fango koli ti Bath-Shéba, kota kamene asara lo lani biani. Me ye so agi bê ti lo mingi, na a yeke na lege ni, a yeke so siokpari ti lo abi zonga na ndo ti Nzapa. Na kota vundu na bê lo tene na Jéhovah: “Mbi sara siokpari so ake Mo, gi Mo oko, na mbi sara ye so ayeke sioni na lê ti Mo.” (Psaume 51:4). Legeoko nga, tongana tara asi na Joseph ti sara lango-sioni, yingo-ti-hinga ti lo apusu lo ti hunda: “Mbi lingbi sara kota sioye so na siokpari ti ke Nzapa tongana nyen?”—Genèse 39:9.
Ni la, siokpari ayeke gi pëpe kamene so e wara ndali ti so peut-être a gbu e na sarango ye ti sioni. A yeke nga pëpe gi tënë ti ye so a lingbi e sara ti dë bê ti gbâ ti azo ndali ti so peut-être e sara pëpe ye so e zia fade na gbele e ti sara. Kengo ndia ti Nzapa na ndo ti tënë ti bungbingo koli na wali, ti sarango ye mbilimbili, ti nengo zo, ti vorongo nga na ti ambeni ye nde, ayeke buba yâ ti songo ti e wani na lo. Tongana e sara siokpari na mbana, e wani e yeke sara tere ti e awato ti Nzapa. Tâ tënë so apusu zo ti gbu li ti lo nzoni.—1 Jean 3:4, 8.
Tongaso, nyen la asi tâ na siokpari nyen? Ye oko asi na lo pëpe. Gi azo la ato nda ti di iri ni nde. Ala sara tongaso ti tene a duti kota ye pëpe. Azo mingi asara si yingo-ti-hinga ti ala akui wala ala ke ti mä ni. A lingbi azo kue so aye ti nzere na lê ti Nzapa ake ti sara ye tongaso. Tongana ti so e bâ awe, futa ti siokpari ayeke gi pëpe kamene so zo awara, me ayeke kuâ. Siokpari ayeke mbeni tënë so ane mingi.
Nzoni tënë ni ayeke so na lege ti sandaga ti Jésus so azi e, e lingbi ti wara pardon tongana e wara vundu biani ndali ti asiokpari ti e na e zia ni. Paul atene: “Ngia ayeke na ala so a pardone asarango ye ti ala so ague nde na ndia, nga ala so a kanga ndo ti asiokpari ti ala. Ngia ayeke na zo so Jéhovah ayeke diko ande siokpari ti lo na li ti lo kete tongaso pëpe.”—aRomain 4:7, 8.
[Kete tënë na gbe ni]
a Ti hinga tënë mingi na ndo ti lege so kuâ ti Jésus ayeke na ngangu ti sö azo so amä yanga, bâ Bible afa nyen biani?, lembeti 47 ti si na 54, so aTémoin ti Jéhovah asigigi na ni.
[Encadré/Foto na lembeti 10]
Mbeni Eglize achangé mbeni fango ye ti lo kue kue kue
Ti aCatholique mingi, tënë ti Limbe ayeke lakue mbeni ye so zo agi li ti lo na ni gbä. Na yâ ti angu so ahon ade ti ninga pëpe, tënë so ague yeke amingo na a yeke fa tënë ni na catéchisme mbeni pëpe. Na ngu 2007, Eglize Catholique asû maboko na gbe ti “mbeti ti kuâ” ti Limbe na yâ ti mbeni mbeti so atene “aye so Eglize afa nga lege ti vorongo na Nzapa ti lo amû lege ti mä na bê so a lingbi ti sö akete molenge so akui sân ti wara batême nga so ala lingbi ti wara ngia ti lakue lakue.”—Ngbokusala ti senda-nzapa.
Ngbanga ti nyen Eglize ni achangé fango ye ti lo kue kue kue tongaso? Ndani mbilimbili a yeke ti tene Eglize azi tere ti lo na mbeni ye so mbeni wagosinga ti France airi ni “mbeni nengo ye ti héritier so mbeni Eglize so ayeke sara ye na mayele, agbu koko ni ngbene ye giriri juska na yâ ti angu so ahunzi na 1999. A nzere na lo lani ti zia mbeto ti Limbe na yâ ti bê ti ababâ na amama ti tene ala batize amolenge ti ala hio.” Me gbiango fango ye na ndo ti Limbe aga na ambeni hundango tënë.
Ngobo wala tënë ti Bible? Mbaï afa so, tënë ti Limbe aga na peko ti tënë ti purgatoire so a pika patara na ndo ni na yâ ti angu so a londo na 1100 ti hunzi na 1199. Eglize Catholique afa lani atene so âme ayeke ngbâ na peko ti kuâ. Tongaso, a lingbi lo wara mbeni ndo ndali ti a-âme ti amolenge so alingbi ti gue na yayu pëpe ndali ti so ala ade ti batize pëpe na ala lingbi nga na enfer pëpe. Ge la si tënë ti Limbe abâ gigi.
Me Bible afa pëpe so âme ayeke ngbâ na peko ti kuâ. Nde na so, Bible atene polele so âme ayeke ngbâ lakue lakue pëpe me so a lingbi ti “fâ” âme so asara siokpari nga so “fade a kui.” (Kusala 3:23; Ézéchiel 18:4). Teti so âme ayeke kui, mara ti ndo tongana Limbe alingbi ti duti dä pëpe. Na mbage, Bible atene so tongana zo akui lo hinga ye oko pëpe; a yeke tongana mo bâ mo tene lo lango.—Zo-ti-fa-tene 9:5, 10; Jean 11:11-14.
Bible atene so Nzapa abâ amolenge ti aChrétien tongana nzoni-kue (1 aCorinthien 7:14). Tënë so ayeke duti ande senge ye tongana a hunda fade ti batize akete molenge si ala wara salut.
Fango tënë ti Limbe ayeke biani lani mbeni zonga na tere ti Nzapa, teti a fa lo tongana mbeni zo ti sarango sana na azo, so ayeke se azo so tënë ayeke na li ti ala pëpe, a hon ti fa lo tongana mbeni Babâ so ayeke sara ye mbilimbili nga na ndoye, tongana ti so lo yeke sara biani (Deutéronome 32:4; Matthieu 5:45; 1 Jean 4:8). A yeke ye ti dongo bê so aChrétien so ayeke na vuru bê ayeda pëpe na fango ye so alondo na yâ ti Bible pëpe so.
[Afoto na lembeti 9]
Ti sara ye alingbi na Bible asara si e yeke na nzoni songo na Nzapa nga na azo