IBÎKIRO LY'OKU ENTERNETE Watchtower
Watchtower
IBÎKIRO LY'OKU ENTERNETI
Mashi
  • BIBLIYA
  • BICAPO
  • NTIMANANO
  • w25 Mwezi gwa 8 buk. 26-30
  • Ciru Akaba Nali wa Nshonyi, Nahikire Okuba Misiyonere

Nta video eri mw’ehi higabi.

Habire ehya mazibu ene oba oli walonza.

  • Ciru Akaba Nali wa Nshonyi, Nahikire Okuba Misiyonere
  • Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2025
  • Birhwe bisungunu
  • Mwanzi Gushushine
  • OKU NARHONDERAGAMWO OMUKOLO GW’AKASANZI KOSHI
  • OKU NABIREMWO N’OMUHIGO GW’OKUBA MISIYONERE
  • OKUKOLERA OMU CIHUGO CALIMWO MAVITA MANJI
  • AMAZIBU MAHYAHYA
  • OKULWISA AMAZIBU G’AMAGALA
  • MVUZIRE YEHOVA OMUNKWA OKU BURHABALE BWAGE
  • Yehova ‘Ayumanyanya Enjira Zani’
    Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2021
Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2025
w25 Mwezi gwa 8 buk. 26-30
Marianne Wertholz.

ENGANÎRO Z’AKALAMO K’ABANTU

Ciru Akaba Nali wa Nshonyi, Nahikire Okuba Misiyonere

BYAGANIRAGWA NA MARIANNE WERTHOLZ

ERHI ndi mwana, nali wa nshonyi nanakag’iyoboha abantu. Cikone Yehova antabire mpikire okuzigira abantu n’okuba misiyonere. Gurhi antabiremwo? Burhangiriza, kugerera obulongozi bwa larha. Enyuma z’aho, kugerera mwali wirhu muguma w’omushûko. Na buzinda, kugerera enderho z’olukogo na za bulembedu z’ibanie. Lekagi muganirire akalamo kani.

Naburhagwa omu mwaka gwa 1951 e Viennes, omu Autriche; ababusi bani bali Bakatolika. Ciru akaba nakag’iyumva enshonyi z’okuganiza abandi, nakag’iganiza Yehova n’obwalagale kanji-kanji kugerera isala. Erhi ngwerhe myaka mwenda, larha arhondera ayiga Ebibliya haguma n’Abahamirizi ba Yehova; n’enyuma za kasanzi kasungunu nyâma acilunga haguma naye.

Ndi haguma na mulumuna wani Elisabeth (Ekulembe)

Enyuma z’aho, rhwaba b’omu cigamba c’e Döbling e Viennes. Rhwakag’ijira binji haguma omu mulala. Rhwakag’isoma n’okuyiga Ebibliya haguma, okuja oku ntimanano z’ecigamba, n’okuba bavolontere oku ntimanano nkulu. Erhi nciri murho bwenene, larha anshumya okuba na buzigire bunji kuli Yehova. Kobinali, omu masala gage, larha akag’ishenga nie na mulumuna wani rhube bapainiya. Cikone, arhali go gwali muhigo gwani ogo ago mango.

OKU NARHONDERAGAMWO OMUKOLO GW’AKASANZI KOSHI

Nabatizibagwa omu mwaka gwa 1965, erhi ngwerhe myaka 14. Ciru akaba ntyo, kwali kuzibu kuli nie okuganiza abantu ntamanyiri omu mahubiri. Kandi nakag’ilwisa entanya z’okuciyumva nk’abandi bandushire nanal’ilonzize bwenene okuba ak’eyindi misole. Muli ntyo, kasanzi kasungunu enyuma z’okubatizibwa kwani, narhondera nacilunga haguma n’abantu barhakag’ikolera Yehova. Ciru akaba nakag’ishagalukira okuba haguma nabo, ezamiri yani yakantumuza bulya nakag’igeza kasanzi kanji bwenene haguma n’abantu barhali Bahamirizi. Cikone ntahashaga okujira empindulo. Bicigi byantabire?

Marianne na Dorothée.

Nayizire binji kugerera Dorothée (Ekulembe)

Mw’ago mango, munyere muguma wa myaka 16 wakag’ihamagalwa Dorothée ahamira omu cigamba cirhu. Obushiru bwage omu mahubiri ga nyumpa oku yindi bwansomeza. Nie nali mukulu hisungunu kumulusha, cikone ntakag’ihubiri bwenene. Nakarhanya ntya: ‘Ababusi bani bali Bahamirizi, cikoki Dorothée yene oba Muhamirizi omu mulala gwabo. Anashibirire nnina oba mulwala, ciru akaba ntyo, ngasi mango anaje omu mukolo gw’amahubiri!’ Olwiganyo lwage lwanshumya njire binji omu mukolo gwa Yehova. Kasanzi kasungunu enyuma z’aho, nie na Dorothée rhwarhondera omukolo gw’obupainiya haguma. Burhangiriza, rhwaba bapainiya barhabazi, n’enyuma z’aho, rhwaba bapainiya b’akasanzi koshi. Obushiru bwa Dorothée bwanyahukira. Antabala okurhondeza ifunzo lyani lirhanzi ly’Ebibliya. Enyuma za kasanzi kalebe, kwaba kulembu kuli nie okuganiza abantu omu mahubiri ga nyumpa oku yindi, omw’ibarabara, n’ahandi hantu.

Omu mwaka gwani murhanzi omu mukolo gw’obupainiya bw’akasanzi koshi, mwene wirhu muguma wakag’ihamagalwa Heinz ayisha omu cigamba cirhu. Ayigiraga okuli e Canada erhi alambagirire mukulu wage wali Muhamirizi. Heinz al’irhumirwe omu cigamba cirhu e Viennes nka painiya wa pekee. Erhi mubona ntya, namusima. Al’ilonzize okuba misiyonere, cikone niehe ntal’igwerhe omuhigo gw’okuba misiyonere. Co cirhumire oku murhondero, ntalonzagya abone oku musimire. Cikone enyuma z’aho, nie na Heinz rhwarhondera rhwashebana, rhwarhôlana, rhwanarhondera rhwajira haguma omukolo gw’obupainia omu Autriche.

OKU NABIREMWO N’OMUHIGO GW’OKUBA MISIYONERE

Heinz akag’inganiza ngasi mango lugenda irala lyage ly’okuba misiyonere. Ciru akaba nta mango ansezize, akag’indosa amadoso g’okunshumya, kwa lwiganyo, er’idoso: “Bulya rhurhagwerhi bana, ka rhwanajira binji omu mukolo gwa Yehova?” Bulya nali muntu wa nshonyi, nakag’iyoboha okuba misiyonere. Ciru akaba nahashire okuba painiya, nakag’ibona nka kuli kuzibu bwenene kuli nie okuba misiyonere. Cikone, Heinz agendekera ambwira lugenda ogo muhigo. Kandi akag’impa omurhima nsegeze obwenge bwenene lugenda oku nakarhabalamwo abantu ahali h’okubusegeza oku boba bwani. Ihano lyage lyantabire kobinali.

Heinz ali alongoza Ifunzo ly’Ilabiro ly’Akalalizi omu cigamba cisungunu c’olulimi lw’Eciserbo-Croate e Salzburg, omu Autriche, mwaka gwa 1974

Bunyi-bunyi, naba n’irala ly’okujira omukolo gw’obumisiyonere. Muli ntyo, rhwayunjuza efomu y’okuja oku Masomo g’Egileadi. Cikone, omwimangizi w’etawi ampa omurhima ntag’iyiga okuderha bwinja Ecingereza. Enyuma za myaka isharhu ndi nayiga Ecingereza, rhwasomerwa okurhumwa omu cigamba c’olulimi luhamagalwa Serbo-Croate e Salzburg, omu Autriche. Rhwakolera mw’eyo eneo omu myaka nda yakulikiraga, rhwanajira mwaka muguma omu mukolo gw’omuzunguko mw’eyo eneo. Olulimi luhamagalwa Serbo-Croate lwali luzibu, cikone rhwal’igwerhe mafunzo manji g’Ebibliya.

Enyuma z’aho omu mwaka gwa 1979, bene wirhu bakag’ilongola omukolo oku tawi barhuhûna rhugend’ijira kasanzi kasungunu e Bulgarie. Bulya omukolo gw’amahubiri gwal’ihanzibwe eyo munda, barhubwira rhujire nk’abaj’irhamukira yo. Barhubwira rhurhajiraga amahubiri eyo munda, cikone rhuhêkere bali birhu barhanu bakag’ilama e Sofia, vile nkulu y’e Bulgarie, bicapo bisungunu omu bwifulikwe. Nal’iyobohire cikone Yehova arhurhabire mw’ogo mukolo gw’okushagalusa. Okubona oburhwali bw’abo bali birhu n’omwishingo bagwerhe ciru akaba byakahashikine bashwekwe, kwampa oburhwali bw’okujira ebi nakanahasha byoshi omu ngasi mukolo ikubuliro lya Yehova limpûnyire njire.

Mw’ago mango, rhwashub’iyunjuza efomu y’okuja oku Masomo g’Egileadi, na lero rhwayemererwa. Rwal’irhanyize oku rhwasoma ago masomo omu Cingereza e États-Unis. Cikone omu Mwezi gwa 11, 1981, Amasomo g’Egileadi garhondera okujirwa oku tawi y’e Wiesbaden, e Allemagne. Muli ntyo, rhwaba n’obulyo bw’okushimba ago masomo omu lulimi lw’Ecialema, lwali lulembu kuli nie okuhugûkwa. Ngahigi rhwakarhumirwe?

OKUKOLERA OMU CIHUGO CALIMWO MAVITA MANJI

Rhwarhumwa okugend’ikolera e Kenya! Cikone, ebiro by’etawi by’e Kenya byarhudosa erhi rhwanalonza okugend’ikolera omu cihugo c’e Ouganda ciba hofi n’e Kenya. Hali hamagera myaka ikumi abasoda barhôzire oburhegesi cirimisi e Ouganda omu kulongolwa na Général Idi Amin. Omu myaka yakulikiraga, oburhegesi bwage bw’e dictature bwarhuma ebihumbi by’abantu byafâ na bantu banji balibuka. Enyuma z’aho omu mwaka gwa 1979, oburhegesi bw’e Ouganda bwashub’ishanjwa cirimisi. Nkaba wanahugûkwa bulya gurhi naciyumvirhe nyobohire okuhamira omu cihugo calimwo amavita ntyo. Cikone Amasomo g’Egileadi gali gamarhurheganya okulangalira Yehova. Muli ntyo rhwayemera okuja eyo munda.

Akalamo omu Ouganda kali kazibu bwenene. Oburhegesi burhal’igwerhe obuhashe bw’okuha bacikala amishi, omuliro gw’ekura, n’ebindi bintu by’obulagirire. Etelefone zirhakag’ikola. Abantu bakag’ilashana n’obushambo bwali bunji, ci bwenene omu budufu. Co cirhumire erhi bwakayizire, ngasi muntu akag’ibêra omu mwage anali asalira Mungu amurhabale buce buzira muntu wayishir’imuzimba erhi kumuyirha. Ciru akaba hali ago mazibu, bene wirhu b’eyo munda bakag’igendekera bwinja omu hali yabo y’ekiroho!

Ndi narheganya ebiryo omu mulala gwa mwene wirhu Waiswa

Omu mwaka gwa 1982, nie na Heinz rhwahika e Kampala, vile nkulu y’e Ouganda. Omu myezi irhanu mirhanzi, rhwabêra omu mulala gwa mwene wirhu Sam Waiswa na mukage Christina haguma na bana babo barhanu na bantu bani b’omu mulala. Mwene wirhu Waiswa na mukage n’omulala gwabo kanji-kanji bakag’ilya liguma lyone omu lusiku, cikone, ensiku zoshi bali babidu okushangira haguma na nirhu ehisungunu bagwerhe. Omu kasanzi rhwagezagya aha mwa mwene wirhu Waiswa, nie na Heinz rhwayizire masomo manji g’obulagirire garhurhabire omu kalamo kirhu k’obumisiyonere. Kwa lwiganyo, rhwayizire okukolesa amishi bwinja omu kuyoga mishi masungunu gone n’okubîka ago mishi lyo rhuyish’igakolesa omu WC. Omu mwaka gwa 1983, nie na Heinz rhwapata eyirhu nyumpa rhwenene omu eneo y’e Kampala yalimwo ehy’obulanzi.

Rhwal’ishagalukire bwenene okuhubiri omu Kampala. Nkengire oku hali mwezi muguma rhwahânagamwo magazeti galushire 4 000! Cikone, akantu kinja bwenene kwali kubona gurhi abantu bakag’iyemera okuli. Bal’ikenzire Mungu banakag’ilonza okuganira lugenda Ebibliya. Kanji-kanji nie na Heinz ngasi muguma al’igwerhe mafunzo 10 kuhika oku 15. Rhwaciyigirizize binji kugerera abanafunzi birhu. Kwa lwiganyo, bakag’igenda n’amagulu lyo bahika oku ntimanano ngasi mugobe; nta mango bacidudumire, n’ensiku zoshi bal’igwerhe omwishingo.

Omu mwaka gwa 1985 na 1986, habire gandi mavita abirhi omu Ouganda. Kanji-kanji rhwakag’ibona abasoda b’abana bagwerhe amabunduki mannenene banakag’ijira emikange lyo bashaka abantu bali bagera. Mw’ago mango, rhwakag’ishenga Yehova arhuhe oburhimanya n’omurhima gurhulwire omu kasanzi rhwakag’ilongereza abantu basimisibwe omu mahubiri. Na Yehova ashuzize amasala girhu. Kanji-kanji rhwakag’iyibagira oboba bwirhu erhi rhwakarhimanine n’omuntu osimisibwe n’omwanzi gw’Obwami.

Nie na Heinz haguma na Tatjana (Egarhi)

Kandi rhwakag’ishagalukira okuhubiri abantu b’omu bindi bihugo. Kwa lwiganyo, rhwarhimanine na Murat Ibatullin na mukage Dilbar, barhengaga e Tatarstan (omu Russie Central). Murat ali doktere. Bombi babatizibwa banacigendekire bakolera Yehova n’obwishwekerezi. Buzinda, narhimanana na Tatjana Vileyska, mukazi w’e Ukraine wakag’irhanya lugenda okuciniga. Enyuma za Tatjana okubatizibwa, agaluka e Ukraine na buzinda arhondera akola oku mukolo gw’okuhindula ebicapo birhu omu lundi lulimi.a

AMAZIBU MAHYAHYA

Omu mwaka gwa 1991 erhi nie na Heinz rhujir’irhamukira e Autriche, etawi y’eyo munda yarhuhamagala yanarhubwira lugenda omukolo muhyahya rhuhâbirwe: okuja e Bulgarie. Enyuma z’okuhwa kw’oburhegesi bw’ecikoministe omu Europe de l’Est, omukolo gw’Abahamirizi ba Yehova gwayemerwa omu Bulgarie. Nk’oku naganiriraga embere, nie na Heinz rhwahêsire kwa bwifulikwe bicapo bisungunu mw’eco cihugo amango omukolo gwirhu gwal’ihanzibwemwo. Cikone lero rhwarhumwa lyo rhuj’ihubiri mw’eco cihugo.

Rhwahûnwa rhurhagalukaga e Ouganda. Muli ntyo, buzira kugaluka emunda enyumpa yirhu ya bamisiyonere yali lyo rhushana ebirugu n’okusengaruka abîra, rhwaja oku Beteli y’e Allemagne, barhuha omutuga, rhwanagenda e Bulgarie. Rhwarhumwa omu cikundi ca bahubiri 20 ntya omu Sofia.

Rhwarhimanine n’amazibu mahyahya omu Bulgarie. Burhangiriza, rhurhal’imanyire olulimi lw’eyo munda. Kandi, ecitabu Kweli Iongozayo Kwenye Uzima wa Milele n’ecitabu Kitabu Changu cha Hadithi za Biblia byone bicapo byali omu lulimi lw’Ecibilgare. Na kandi, kwali kuzibu kuli rhwe okurhondeza amafunzo g’Ebibliya. Ciru akaba hali ago mazibu, ecikundi cirhu c’Abahamirizi basungunu cikone ba bushiru cakag’ijira amajambere. Akanisa ka Baortodokse kabona oko, n’oko kwarhuma amazibu gw’okulibuzibwa garhondera.

Omu mwaka gwa 1994, Abahamirizi ba Yehova balahirwa na leta banarhondera bajirirwa nka hidîni hisungunu hihanzibwe. Bene wirhu baguma na baguma bashwekwa. Ebyombo by’okuhâna emyanzi byakalumiza emyanzi midarhi y’obunywesi okubirhuyerekire, omu kuderha oku Abahamirizi ba Yehova bakag’ilonza abana babo bafê bulya barhakag’iyemera bahirwamwo omuko, n’oku Abahamirizi bakag’ibwira ababo bemezi bacinige. Kwaba kuzibu kuli nie na Heinz okuhubiri. Kanji-kanji rhwakag’irhimanana n’abantu bakali bakag’irhujacira, okuhamagala abapolisi barhugwarhe, na ciru okurhubanda ebintu. Birhacihashikanaga okuhisa ebicapo mw’eco cihugo, kwananaba kuzibu bwenene okupata enyumpa z’okulipa z’okujiriramwo entimanano. Mango maguma, abapolisi bayimanza ntimanano yirhu nguma nkulu. Nie na Heinz rhurhal’ikomire okushombwa n’abantu ntyo. Oko kwali lubero bwenene n’abantu b’e Ouganda bakag’iyemera okuyiga Ebibliya! Bici byarhuhashisize okukomera eyo hali mpyahya?

Rhwakag’iba n’omwishingo omu kucilunga haguma na bene wirhu na bali birhu ba mw’eyo eneo. Bal’ishagalusire okubona bapasire okuli banal’ishagalukire oburhabale rhwakag’ibaha. Rhweshi rhwakag’ishibirirana n’okurhabalana. Kugerera ebyo rhwaciboneraga, rhwayizire oku rhwanaba n’omwishingo omu ngasi mukolo rhuhâbirwe erhi rhwakagendekera rhwesegeza obwenge oku bantu ahali h’okubusegeza oku mazibu girhu.

Marianne na Heinz Wertholz.

Rhuli oku tawi y’e Bulgarie, mwaka gwa 2007

Cikone, ebintu byaba binja enyuma za kasanzi kalebe. Ikubuliro lirhu lyashub’iyemerwa na leta omu mwaka gwa 1998, hanaba bicapo binji omu lulimi lw’Ecibilgare. Enyuma z’aho omu mwaka gwa 2004, enyumpa mpyahya y’etawi yahânwa emwa Yehova. Ene, hali bigamba 57 omu Bulgarie, birimwo bahubiri 2 953. Mw’ogu mwaka gw’omukolo gugezire, omubalè gwa bantu 6 475 bahisire aha Kukengera olufû lwa Yezu. Ciru akaba mango malebe hali bali birhu barhanu bone omu Sofia, ene muli bigamba mwenda! Kobinali, rhwabwine ‘owali munyi abâ bihumbi.’​—Iz. 60:22.

OKULWISA AMAZIBU G’AMAGALA

Omu kalamo kani nabire na mazibu manji g’amagala. Omu myaka minji, namezireko ebizimba, kuhiramwo n’ecizimba c’omu bonko. Nabusirwe omu njira babukamwo akansere nanajira nsa 12 ndi naberwa omu Inde lyo bakûla ecigabi cinene c’eco cizimba. Enyuma z’okuberwa, rhwabêzire kasanzi kalebe oku Beteli y’e Inde, n’erhi nfuma rhwagaluka omu mukolo gwirhu e Bulgarie.

Mw’ago mango go n’ago, Heinz arhondera okulwala ndwala ndebe ndarhi y’akaburhano. Akayabirwa okulambagira, okuderha, n’okuhinya ebirumbu byage oku alonzize. Erhi endwala engendekera yakula, nakamujirira byoshi. Hali amango nakag’iciyumva ngogomirwe nanyobohire lugenda oku ebintu byakabire. Cikone mwene wirhu muguma waciri musole wakag’ihamagalwa Bobi akahêka Heinz ngasi mango omu mahubiri. Bobi arhakag’ihangayika lugenda ebi abantu bakarhanyize erhi bakabwine Heinz arhahashiri okuderha erhi okuhinya ebirumbu nk’oku alonzize. Ensiku zoshi Bobi akag’iba aliho ly’antabala amango nakag’iba ntagwerhi buhashe bw’okurhabala Heinz. Ciru akaba nie na Heinz rhwahizire okurhaburha abana mw’er’igulu lyo rhujira binji omu mukolo gwa Yehova, rhwakag’ibona oku Yehova arhuhîre Bobi nka mugala wirhu!​—Mk. 10:29, 30.

Kandi Heinz agwerhe akansere. Eby’okugayisa, Heinz, ibanie muzigirwa afâ omu mwaka gwa 2015. Nakaciyumva ntali omu bulanzi enyuma z’okufâ kwa Heinz; ntayemeraga oku arhaciriho. Cikone omu bukengere bwani, aciba azine! (Lk. 20:38) Kanji-kanji omu lusiku, nakag’ikengera enderho zage z’olukogo n’amahano minja akag’impa. Mvuzire omunkwa bwenene oku myaka rhwakozire haguma n’obwishwekerezi.

MVUZIRE YEHOVA OMUNKWA OKU BURHABALE BWAGE

Kobinali Yehova antabire omu mazibu gani goshi. Kandi antabire okuhima enshonyi zani n’okuba misiyonere osegize obwenge oku kurhabala abantu. (2 Tm. 1:7) Kugerera oburhabale bwa Yehova, ene nie na mulumuna wani rhuli omu mukolo gw’akasanzi koshi. Muli gano mango, ye n’iba bali bakolera e Bulaya omu muzunguko gw’olulimi lw’Eciserbi. Amasala larha ajiraga omu myaka minji gashuzibwe!

Ifunzo lyani ly’Ebibliya linarhume naba n’omurhûla gw’ekandalala. Omu mango mazibu, nk’oku Yezu akag’ijira, naciyigirizize okusalira “n’obushiru kulusha.” (Lk. 22:44, Mashi Bible) Njira nguma amasala gani gashuzibwemwo kuli kugerera obuzigire n’olukogo lw’abîra b’omu cigamba mbamwo omu Nadezhda, e Sofia. Banandalike lyo rhugeza akasanzi haguma na kanji-kanji banambwire oku baba banzigire, n’oko kunarhume naba na mwishingo munji.

Kanji-kanji nantanye oku bulangalire bw’obufûke. Nambone ababusi bani omu bukengere bayimanzire embere z’enyumpa yirhu banali babonekana bwinja-bwinja nk’oku bal’iyosire erhi barhôlana. Nambone mulumuna wani ali adeka ebiryo. Nambone Heinz ayimanzire aha burhambi bw’enfarasi yage. Enfoto za ntyo zinankûle entanya mbi omu bukengere zinanarhume navuga Yehova omunkwa bwenene omu murhima gwani.

Okurhanya bwenene oku kalamo kani n’oku mango gayisha, kunarhume nayemera n’omurhima goshi enderho za Daudi ziri omu Ennanga 27:13, 14, Mashi Bible, zidesire ntya: “Gurhi nankayosire obu nka ntacîkubagiraga okubona aminja ga Nyamuzinda muli er’igulu ly’abazine? Langalira Nyamuzinda onasimike, ohebe omurhima omu nda. Langalira Nyamuzinda!”

a Olole enganîro z’akalamo ka Tatjana Vileyska omu Amuka! y’omu nsiku 22/12/2000, buk. 20-24 (omu Ciswahiri).

    Ebicapo by’Amashi (2000-2025)
    Orhenge
    Ocimanyise
    • Mashi
    • Rhumira abandi
    • Ebisimirwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Amarhegeko gw’okukolesa eyi site
    • Amarhegeko gw’okubîka ihwê
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ocimanyise
    Rhumira abandi