Banxeemmori Reyitiyorira Mayi Hexxo No?
“Reyino manchi, galagale heera dandaannoni?” seeda yanna albaanni tenne xaꞌmo kayisnohu Iyyoobiiti. (Iyyoobi 14:14) Miteekkite atino togoo xaꞌmo kayisattoha ikkara dandaanno. Baxatto manni uullate aana xa noo coyi baalu woyyaweenna galagale heerannota afittoro marchi maccishshamannohe?
Qullaawu Maxaafi; “Reyitinori ka”anno galagalitteno heedhanno” yitanno hexxo aanno. Ledeno “keeraano uulla ragidhanno ise iimano hegerera heedhanno” yaanno.—Isayyaasi 26:19; Faarso 37:29.
Tenne hexxora kaajjado ammaꞌna heedhannonke gede, mite mite xinta ikkitino xaꞌmora daworo qola hasiꞌneemmo. Mannu mayiira reyanno? Reyitinori hiikko no? Galagalte heeshshote heeransa halaaleho yisiisannonkeri maati?
Reyonna, Reyineemmo Woyite Makkineemmoro
Mannu reyanno gede kaimunni Maganoho hedo noosikki gede Qullaawu Maxaafi xawisanno. Umo asse kalaqinore Addaaminna Hewaani uullate aana gannatete Edeni yaamantanno biiffino base giddo worinonsa, hattono ooso iltanno gedenna teessonsa ikkitino Gannate uulla woꞌmate halashshitanno gede hajajinonsa. Reyitannohuno hajajosi diigguro callaati.—Kalaqo 1:28; 2:15-17.
Addaaminna Hewaani Maganu assinonsa danchummara galatu noonsakkire ikkansara aleenni, hajajantukki gattu.Konni kainohunni kulloonninsa qorichcha adhate gadachchantu. Maganu Addaamira, “Ati bushshahona . . . bushshunni dayootonte gede bushsha higatto” yiisi. (Kalaqo 3:19) Addaami kalaqamasira albaanni heeshsho nosikkiho; hattono hajajama hoogasinni cubbo loosihu gedensaanni bushsha higanno, yaano, heshsho noosikki garira higanno yoo yinisi.
Reyote yaa heeshshote heera hoogate yaate. Qullaawu Maxaafi reyonna heeshsho gurchaawinore ikkansa xawisanni: ‘Cubbunni afiꞌnanni gumi reyote Maganu elto kayiinni hegere heeshshooti’ yaanno. (Roomu Sokka 6:23) Reyo mitte hedo nookkitenna coꞌo yiino takkinaate ikkase Qullawu Maxaafi xawisanni: “Heeshshote noori reyitannota affino; reyitinori kayiinni, mittoreno diaffanno” yaanno. (Mekibibi 9:5) Mittu manchi reyiro, ‘Ayyaanisi fulanno, bushsha higanno; hatte yannara hedosi baala ba” anno’ yee Qullaawu Maxaafi xawisanno.—Faarso 146:3, 4
Ikkollana Edenete giddo hattenne hajajo diigguri Addaaminna Hewaani calla ikkite heedheenna duuchchunku reyineemmohu mayiiraati? Duuchchunku ilammoommohu Addaami finqili gedensaanni ikkinohuranna isiwiino cubbonna reyo ragiꞌnoommohuraati. Qullaawu Maxaafi xawisannonte gede: “Mittu manchinni [Addaaminni] kainohunni cubbu tenne alame ei, cubbu daafinni reyono daggu. Hattono mannu duuchchu cubbo loosinohura reyo manna duuchchaho iillitu.”—Roomu Sokka 5:12; Iyyoobi 14:4
Ikkirono; ‘Mitootu manchu reyanno woyite reyitannokki lubbo dinosiyya?’ yite xaꞌmitannori heedhara dandiitanno, hatto yite rosiisannori lowo manni no. Isinni, reyo wole heeshshora sayissanno furchooti yitanno. Ikkollanna togo yee Qullaawu Maxaafi dirosiisanno. Maganu Qaali manchu umisi lubbo ikkino gedenna, yaano, mannimmankenna surrenke xaphphi yite lubbo ikkitino gede rosiisanno. (1 Qorontoosi 15:45; Yaaqoobi 5:20 Lawishsha 2:10) Ledeno Qullaawu Maxaafi, “Cubbo loossanno lubbo ise reyitanno” yaanno. (Hiziqeeli 18:4) Manchu reyihu gedensaanni maalisiwiinni baxxite heedhannoti reyitannokki lubbo noosi yee Qullaawu Maxaafi mittowano dirosiisaanno.
Mannu Galagale Heeshshote Heera Dandaannohu Hiittoonniiti?
Cubbunna reyo alame eꞌuhu gedensaanni reyitinori kaote ragaanni higge heeshshote heedhara hedo noosi gede Maganu xawisinno. Konnira Qullaawu Maxaafi; ‘Maganu reyotenni beettosi Yisihaaqi kayisate egenno noosi gede, Abiraami ammanino’ yaanno. (Ibiraawuyaani 11:17-19) Qullaawu Maxaafi Duuchchanka Dandaanno Maganire coyiranni; “Isi heedhannori Maganooti ikkinnina reyitinori Magano di”ikkino yaate. Mayira woꞌmunku heedhannohu Maganunniitina.” yaannohura Abiraami ammaꞌna mulla di”ikkitino.—Luqaasi 20:37, 38.
Ee, Duuchchanka Dandaanno Magani Isi doorinonsare reyotenni kayisate wolqa calla ikkitukki hasattono noosi. Yesuusi Kristoosi umisi, “kunnira, hanni maalaꞌle; waamate giddo noori qaalesi macciishshitanno yanna daggannona” yiino. Yohaannisi 5:28, 29; Soqqamaanote Looso 24:15.
Yesuusi konne coyiire keeshshikki Nayina yinanni Isiraeeli Kataminni reeshsha dukkisino manninni xaadi. Reyino beetti gunnittete afidhinoho. Yesuusi illinose dadille lae wodaninni mararise. Konnira, reyinno beetto, “Ko wedellichcho, gotti yite kai yeemmohe,” yee hajajisi reyino beettino gotti yee kae coyira hanafi. Yesuusino qole Amasira uyii.—Luqaasi 7:11-17.
Yesuusi Yihudootu xaadi mini murichcha ikkinohuwa Yaairoosi mine mari yannara tenne gunnitete ikki gedee haagirri kalaqami. Kunnino, 12 diri beetto reyitinosi. Yesuusi Yaairoosi minra iillanni heerenni reyitu beettowa shiqe, “Tee beetto, gotti yi!” yiise beettono kau.—Luqaasi 8:40-56.
Konni gedensaanni Yesuusi jaala ikkinohu Alaazaari reyi. Yesuusi Alaazaari minira iilli woyite, reyinkunni shoole barra ikkinnosi. Rodoosi Maarta lowo geeshsha dadillitinoha ikkirono; “Goofimarchoho reyotenni kaꞌnanni barra reyotenni ka”annota afoomma” yaate hexxose kultu. Yesuusi kayinni waammanniwa mare kae kinna kayissanno gede hajaje ‘Alaazaari, amo kawa fuli!’ yee woshshi, isino fuli.—Yohaannisi 11:11-44.
Hanni konne coye heeshshi gotti assi: Alaazaari reye shoole barra keeshshi yannara mayi garii sayiisi? Alaazaari hagiirru noo iimi basera ikko woyi fooggallanni basera keeshshino gede coyirinnori dino, hatto ikkommero konni coyire adda kulnkekkinni digatanno. Alaazaari horontanni maciishshaanokki takkinatinniiti keeshshinohu. Yesuusi heeshshonniwa qola hoogommesiro “goofimarchu barri kao geeshsha” reye keeshshannonka.
Yesuusi reyotenni kayisino manni galagalte reyitinohura Isi assino xagge uyitino horo yannate geeshshite. Ikkollana, reyitinori Maganu wolqanni kae galagalte heeshshote heera dandiitannota 1,900 diri albanni Yesuusi assino coyi buuxishiishsha uyiino. Konnira Yesuusi xaggesinni Maganu Gashshooti hunda uullate aana ikkitanno ikkito shiimunni leellishshino.
Banxxeemmo Manni Reyanno Woyite
Kaote hexxonni ammannemmoha ikkiro nafa, diina ikkitinno reyo shiirote gantunkero dadillinke jawaata ikkara dandaanno. Abiraami galtesi Saara galagalte heeshote heedhannota huluullo noosikkiha ikkirono ‘Abiraami Saarara wiꞌlaranna dadillara kai’ yaannoha nabbambemmo. (Kalaqo 23:2) Hattono Yesuusi Alaazaari reyi yannara, ayyaanisinni marare masillaawe wiꞌlino. (Yohaannisi 11:33, 35) konnira banxanni manni reyiro wiꞌla mishiishshannota diꞌikkitino.
Qaaqqu reyiro baaxxinohunni amate dadilli jawaataho. Ikkasinni Qullaawu Maxaafi ilitino amara maciishshamanno dadiille xawisanno. (2 Negeste 4:27) Annahono ikkiro dadillisi shota diꞌikkino. Womu Daawiti beettisi Abeseelomi reyi yannara “Beettoꞌya Ani bao, beettoꞌya beettoꞌya” yee wiꞌlinosi.—2 Saamueeli 18:33.
Ikkirono kaote kaajjado ammaꞌna noohehura shesho hoogatto geeshsha dadilla dihasiissannohe. Qullaawu Maxaafi yaannonte gede ‘Reyino mannira layinkita hexxo nonsakkiri’ gede ikkite dadillitooti. (1 Teselonqe 4:13) Hateentenni, huccaattote Maganunniwa shiqi, Qullaawu Maxaafi, “Yaadisannoꞌne coye duuchcha Isi aana tugge.” yee jawaachchishanno.—1 Pheexiroosi 5:7.
Addi xawishsha aa hoongi geeshsha tenne borro giddo noo qummeeshsha haaꞌnonnihu Ibirayisixete Qullaawa Borro (Akkala Gondooro) Haaro Alame Ingilizete afii tiro xawishshu ledo nootenniiti. Kristaanu Girikinynyu Qullaawa borro (Haaro Gondooro) 1993 M.D attammoonni Sidaamu afii tironniiti.