Magano Dadillisanno Budiwiinni Xeertidhe

MITTE Afiriku gobbara mitte shiima hoowe giddo reeshshu saaxine fanne arrishshote worroonni. Wiꞌla fulino manni dadillensa leellishate saaxinete muleenni dirame saꞌꞌanni heeꞌreenna, mittu jawu manchi agure uurri. Lowo geeshsha xissiisiꞌrinohu kuni manchi, reyino manchi albiwa shiqqi yee togo yii: “Haꞌrattora kaoottota mayira kula giwittoe? Togo ikke heeꞌreenna mayira agurte haꞌrittoe? Xa biꞌrekkiwa higoottona, bashsho gede kaaꞌlattoe?”

Wole Afiriku gobbara mittu qaaqqi ilami. Ilamino qaaqqo mittu manchino laꞌꞌannokki gede maanxi. Konne qaaqqo mannu noowa abbinoonnihunna budu garinni suꞌma fushshinoonnihu boode yanna saꞌu gedensaanniiti.

Reyino manna coyishiishanna haarote ilamino qaaqquulle mannuwiinni maaxa mitu mannira wosincho ikkitara dandiitanno. Ikkollana, mitu budinna dagoomi giddo mannu, reyino manni gudisiꞌre direyino hattono yinannita macciishshanno yee ammananno daafira, reyonna ilate daafira noonsa lao hattee kaajjado ammanansa aana xintantinote.

Tini ammanansa lowo geeshsha kaajjado ikkitino daafira heeshshonsa woꞌmate ledo xaado afiꞌrino budinna woga kifile ikkitino. Lawishshaho, lowo miliyoone ikkanno manni heeshshonnihu qaru qaru dirimi yaano ilama, qeedhicha ikka, adhanna adhama, ooso ilanna reya biꞌree annuwa noowa ayyaanaame alamewa saꞌnanni buusaati yee ammananno. Kuni manni, reyino manchi lubbote noore kaaꞌlanni woy gawajjanni heeꞌranno yee ammananno. Qoleno, galagale ilamanninna reyanni heeshshote doyicho giddo heeꞌranno yee hedanno.

Mittu manchi tenne doyicho giddo mittu diriminni wole dirima seyino garinni saꞌꞌanno gede addi addi budenna seera wonshinanni. Mannu tenne seerubba wonshannohu reyineemmo wote giddonke reyikki gatannori no yee ammananno daafiraati. Addu Kiristaani togoo ammana ledo xaado afiꞌrino bude baalanka qorophanno. Mayira?

REYINO MANNI NOO GARA

Qullaawu Maxaafi reyino manni noo gara xawise kulanno. Togo yaanno: “Heeshshote noori reyitannota affino; reyitinori kayinni mittoreno diaffanno . . . Xaate baxanna giwa hattono hinaasa didandiitanno . . . Ati haꞌrattowa Sioolete [mannu oosote gutu waammara], loosu woy iqqide woy egenno woy hayyo dino.” (Mekibibi 9:5, 6, 10) Magano halaalunni magansiꞌranno manni hundinni jammare Qullaawu Maxaafiha konne halaale seekke cuꞌmire heeꞌrino. Kuni manni, lubbo reyitaranna baꞌara dandiitannota huwatino. (Hiziqeeli 18:4) Qoleno reyino manni ekera yinanniri nookkita afino. (Faarso 146:4) Hundi yannara Yihowa dagasira, reyitinori gudisidhe direyitino hattono lubbote noore kaaꞌlitara woy gawajjitara dandiitanno yine harunsinanni budi woy seeri ledo hili xaadi nafa heeꞌrannonsakki gede duure hajajino.—Marro 14:1; 18:9-13; Isayyaasi 8:19, 20.

Umi xibbi diri Kiristaanino kaphu rosi ledo xaado afiꞌrino budi woy seeriwiinni xeertiꞌrino. (2 Qorontoosi 6:15-17) Xaa yannara Yihowa Farciꞌraasine sirchinsa, gaꞌrensa woy lophitino gari baxihano ikkiro, reyineemmo wote reyikki gatannori no yaannohu kaphu rosi ledo xaado afiꞌrino budiwiinninna wogawiinni xeertidhanno.

Mitto bude woy woga harunsineemmoronna teꞌee wossaꞌnineemmo wote biddishsha ikkannonkeri maati? Hakku budi Qullaawa Borro yitannori ledo sumuu yaannokki rosi ledo, lawishshaho reyitinori ekera lubbote noore kaaꞌlitara woy gawajjitara dandiitanno yaanno rosi ledo xaado afiꞌrinoronna teꞌee seekkine assaawa hasiissannonke. Hakkiinni saeno, togoo budira woy seerira karsamanke Yihowa Farciꞌraasine ammantannorenna rosiissannore afino mannira guficho ikkitakka yine heda hasiissannonke. Tenne hedo surrenkera wodhine, hanni ooso ilatenna reyote ledo xaado afiꞌrino budire laꞌno.

OOSO ILANNA QAAQQUULLEHO SUꞌMA FUSHSHINANNI BUDE

Ooso ilate ledo xaado afiꞌrinohu duuchu budi gimbannire diafiꞌrinoho. Ikkollana, mittu qaaqqi ilamanno wote biꞌree annuwa heedhannote ayyaanaame alamenni mannu ooso dagoomiwa daanno yine ammannanni qooxeessira, addu Kiristaani qoropha hasiissannonsa. Lawishshaho, mite Afiriku gobbuwara, xaalla ilamino qaaqqo shiima yanna saꞌa geeshsha maanxanni hattono suꞌma difushshinanni. Maanxe keeshshiinshanni yanna seendilli bayichu bayichu garinni babbaxxannoha ikkirono, tini yanna gooffannohu qaaqqoho suꞌma fushshinanni woteeti; hakkawote qaaqqo mannu noowa fushshine fiixahonna qachu mannira leellinshanni. Hatte yannara gamba yiino mannira qaaqqu suꞌma faajjete kullanni.

Gaana—Daganna Budensa Huwata yaanno maxaafi konne bude harunsinannihu mayiraatiro xawisanni togo yaanno: “Umihu lamalu barri geeshsha, qaaqqu ‘wosincho’ ikkinohu gedenna ayyaanaame alamenni uulla heeshshowa saꞌꞌanni noohu gede assine hendanni. . . . Qaaqqo mininni difushshinanni, qoleno mini manna agurranna wolu laꞌꞌara difajjinanni.”

Qaaqqoho suꞌma fushshinikki keeshshinannihu mayiraatiyya? Gaana Ini Retirospekti yinanni maxaafi togo yaanno: “Sette barra ikka geeshsha ilamino qaaqqo mannaho yine dihendanni. Iso dayino alame ledo ajono batiꞌrono xaado afiꞌrinoho yinanni.” Kuni maxaafi lede togo yaanno: “Ilamino qaaqqo manna assannohu suꞌmasi ikkino daafira, annunna ama qaaqqinsa reyara dandaanno yee waajjiro lubbote heeꞌrannota buuxa geeshsha suꞌma fushshikki keeshshanno. . . . Konni daafira, mito wote qaaqqo mininni fushsha yinannihu kuni seeri qaaqqohonna iltinosirira lowore afiꞌrinoho yine hendanni. Qaaqqo mannu ooso alame ledo karsamanno gede assannohu suꞌma fushshate seeraati.”

Qaaqqoho budu garinni suꞌma fushshinanni wote konne seera marraꞌꞌannohu ayiddu giddo jawiidi manchooti. Konni seeri yannara assinanniri bayichu bayichu garinni babbaxxannoha ikkirono, roore wote agattote kakkalo dunnanni, qaaqqu keere iillino daafira albi annuwa ayyaannara galatu huuccatto assinanni, hattono woleno konne lawannore assinanni.

Konni seeri yannara assinanniri giddo qara ikkinohu qaaqqoho suꞌma fushshate. Qaaqqoho suꞌma fushshidhannori ilino annanna ama ikkiturono, wolu fiixino suꞌma doorranni wote karsamanno. Mitu suꞌmi qooxeessaho coyiꞌnanni afii garinni, “galagale dayi,” “Ama layinkimeeshsho daggu,” woy “Annu wirri yee dayi” yitanno tiro afiꞌrinoha ikkara dandaanno. Wole suꞌmuwa qolte, biꞌree annuwa ilamino qaaqqo reyino manni heeꞌranno alame qoltannokki gede assate hende fushshinannite.

Hige, ooso ilantanno wote hagiidha bunshe diafidhino. Qaaqqoho wolu manchi suꞌma fushshanna qaaqqu ilami wote ikkitino coyibba ledo xaado afiꞌrino suꞌma fushshano gimbannire diꞌꞌikkino; qoleno ilino anninna ama qaaqqinsara baxi yannara suꞌma fushshara dandaanno. Ikkollana, Magano hagiirsiisa hasiꞌranno Kiristaani, haarote ilamino qaaqqi ayyaanaame alamenni lubbote noo manni noowa dayino “wosincho” ikkino gede assine wonshinanni seerinna budiwiinni xeertiꞌranno.

Hakkiinni saeno, lowo manni qaaqqoho suꞌma fushshate seeri mittu diriminni wole dirima saꞌꞌate lowo geeshsha hasiisannoreeti yee ammanannoha ikkirono, Kiristaanu kayinni wolu manni tiiꞌꞌira qorophanno; hattono halaalu gobbaanni noo manni mayyee hedara dandaannoro assaawanno. Lawishshaho, mitte Kiristaanu maate haarote ilamino qaaqqonsa suꞌma fushshina geeshsha mannu laꞌꞌannokki gede maaxxuro mitu manni mayyee hedara dandaanno? Qaaqqinsara fushshidhino suꞌmi rosiissannohu Qullaawu Maxaafi halaali ledo sumuu yaannokkiha ikkiro mayi kalaqamara dandaanno?

Konni daafira, Kiristaanu qaaqquullinsara suꞌma hiittoonninna mamoote fushshannoro wossaꞌnanno wote, mannaho guficho ikkannokki gede ‘baalankare Maganu ayirrinyira assate’ woꞌnaalanno. (1 Qorontoosi 10:31-33) Roore anga reyino mannira ayirrinye aate yine harunsinanni ‘wogara’ yee ‘Maganu hajajo lashshi diassanno.’ Hatteentenni, ayirrinyenna guweenya heeshshote Maganira Yihowara aanno.—Marqoosi 7:9, 13.

REYOTENNI HEESHSHOTE WIDIRA SAꞌꞌA

Lowo manni, mittu manchi ilamanno wote ikkannonte gede, reyanno woteno wole alame saꞌꞌanno yee ammananno; reyanno wote illete leeltanno alamenni reyino manni ekera noowa illete leeltannokki alamewa saꞌꞌanno yaanno. Batinyu manni, mittu manchi reyanno wote madaarshu yannara mito budenna seera wonsha hoongiro, albi annuwa ayyaani hanqanno yee ammananno; kuni ayyaani lubbote noore qaxxaasate woy maassiꞌrate wolqa afiꞌrino yine hendanni. Duucha wote, madaarshu yannara assinanniri tenne ammana aana xintaminoho.

Reyino mancho hagiirsiisate yine wonshinannihu madaarshu seeri yannara, reeshshu mule oo yine quwa saꞌne wiꞌlatenni kayise reeshsha madaarrihu gedensaanni heedhannote hagiirru yanna geeshsha babbaxxitino simmeete heedhanno. Duucha wote togoo madaarshi yannara, quwa sae ita, dimbanna lowo huuronni muuziiqa fanneenna sirba rosantinote. Madaarsha deerra saꞌne kaffi assine laꞌnanni daafira, buxima gantino qae manni nafa qarrunna edu giddora eessannonsaha ikkirono, “gari madaarshi” heeꞌranno gede assate ikkita ikke woxe gamba assiꞌranno.

Yihowa Farciꞌraasine lowo dirinni hanaffe Qullaawa Borro ledo sumuu yaannokki madaarshi ledo xaado afiꞌrino seeri garimale ikkinota xawisse kultanni keeshshitino.a Konni seeri giddo mitu, reeshsha agare gala, agatto kakkala, reyino mancho coyishiisha, yannate kiiro wiꞌla kayinse ayyaanu garinni ayirrisa hattono reyinanni wote reyikki gatannori giddonke no yitanno ammana ledo xaado afiꞌrinohu wolu budi no. Maganu ayirrannokki gede assannohu togoo budi “battete,” hattono Maganu Qaali aana ikkikkinni ‘mannu woga aana xintantinote kaphu dogaati.’—Isayyaasi 52:11; Qolasiyaasi 2:8.

TOGOO BUDIRA KARSAMATTO GEDE XIXXIIMBANNIHE WOTE

Hakko iso reyino mannira lowo ayirrinye uyinanni gobbara heeꞌranno manchira, budenna woga harunsatewiinni xeertiꞌra qarrissannota ikkitannoti egennantinote. Yihowa Farciꞌraasine togoo bude harunsitannokki daafira, mannu insa huluullamanno, woy mannunniwa aantannokkiri gedenna reyino manna mulluri gede assite laꞌannori gede asse kiirannonsa. Mitootu Qullaawu Maxaafi halaale badde affinoha ikkirono, mannu arrassannonsanna togoo budira karsantanno gede xixxiiwannonsa daafira mannuwiinni baxxe leella waajjishshannonsa. (1 Pheexiroosi 3:14) Wolootu kayinni, bashshonni ikkine galloommote yite heddanno daafira, togoo budiwiinni woꞌmunni woꞌma xeertiꞌra dandiitannokkiha lawannonsa. Bude harunsa hooga, Maganu manna dagoomu beebba giwanno gede assitara dandiitanno yite heddannorino no.

Addaho, manna iimi uullanni kaꞌne koffi assa dihasiꞌneemmo. Ikkirono, Qullaawu Maxaafi halaale cuꞌmire uurranno mancho Maganuwiinni baxxitino alame gibbannosita kulanno. (Yohaannisi 15:18, 19; 2 Ximootewosi 3:12; 1 Yohaannisi 5:19) Ayyaanaamittetenni tunsichu giddo noo manniwiinni baxxe fula hasiissannonketa anfoommo daafira, tenne assanke garaho. (Milkiyaasi 3:18; Galaatiya 6:12) Yesuusi, Magano dadillisannore assanno gede Sheexaanu fataninosi fatana qeelinonte gede, ninkeno Magano dadillisanno seera harunsineemmo gede xixxiimbanninketera anga diuyineemmo. (Maatewoosi 4:3-7) Addu Kiristaani manna waajje qeelamantenni, baalunkurinni roorse kaffi asse laꞌꞌannohu Magano Yihowa hagiirsiisatenna halaalu Magano ikkinohura isira ayirrinye aate. Mannu xixxiiwinonsa daafira Qullaawu Maxaafi seera lashshi assannokkihu iseraati.—Lawishsha 29:25; Hawaariyaatete Looso 5:29.

REYINO MANNA GARUNNI AYIRRISANNA YIHOWARA AYIRRINYE AA

Shiiꞌneemmo wote lowo geeshsha xissiisiꞌra nooreentilla. (Yohaannisi 11:33, 35) Reyino fiixinke daafira qulli yaannonkere kayinse hasaawanna ayirrinyu noo madaarshi heeꞌranno gede assano garahonna baxillenke leellishshannote. Ikkollana, Yihowa Farciꞌraasine shiidhe lowo geeshsha xissiisidhanno wote Magano hagiirsiisannokki assootiwiinni xeertidhanno. Reyitinore lowo geeshsha waajjinanni qooxeessira lophino manchira tini shota ikka hooggara dandiitanno. Lowo geeshsha banxeemmo manchi reyanno wote godowinke lowonta xissiisiꞌranno daafira quwa saꞌneemmokki gede agadha kabbaade ikkitankera dandiitanno. Ikkirono, “shesho baalante Magani” Yihowa ammanamino Kiristaana jawaachishanno; qoleno ammanate roduuwinsa baxillunni irkissannonsa. (2 Qorontoosi 1:3, 4) Addu Kiristaani Maganu qaagannohu reyino fiixinsa barrunni mitto barra reyotenni kaꞌꞌannota seekke ammananno daafira kao nookkiha lawisannohu Qullaawa Borro ledo sumuu yaannokki budiwiinni woꞌmunni woꞌma xeertiꞌranno.

Yihowa “tunsichu giddonni fushshe dhagge ikkanno xawaabbisiwa” abbinonke daafira tashshi diyaannonke? (1 Pheexiroosi 2:9) Ooso ille hagiidhineemmo woteno ikko shiiꞌne xissiisiꞌneemmo wote, gara ikkinore assate hasattonkenna Maganinke Yihowara noonke baxilli ayewoteno “xawaabbu ooso gede ikkine heeꞌneemmo” gede assankera hasiꞌneemmo. Magano dadillisannohu Kiristaanunniha ikkinokki budi ayyaanaamittetenni batteessankera horonta wodhinoonke.—Efesooni 5:8.