Yesuusi harricho gulufe ayirrinyunni Yerusaalame eanni no

Mesihichu Daafira Kultanno Masaalo Yesuusi Mesihicha Ikkinota Leellishshanno?

Qullaawu Maxaafi mayyaanno?

Ee, leellishshanno. Yesuusi uullate aana noo waro, “tenne gobba [alame] Gatisaancho” ikkannohu “Buuramino” Moote daafira masaalloonni masaalo woꞌmitanno gede assino. (Daanieeli 9:25; 1 Yohaannisi 4:14) Yesuusi reyihu gedensaanni nafa, Buuraminohu daafira kultanno masaalo woꞌmitanno gede assino.—Faarso 110:1; Soqqamaasinete Looso 2:34-36.

“Mesihicha” yaa mayyaate?

Maashiaki (Mesihicha) yaannohu Ibiraawootu Afii qaalinna addaarro tiro afiꞌrinohu Kiriistoos (Kiristoosi) yaannohu Giriikete Afii qaali lamunku “Buuraminoha” yitanno tiro afidhino. Hakko daafira, “Yesuusi Kiristoosi” yaa “Buuraminoha Yesuusa” woy “Mesihicha Yesuusa” yaate.

Biꞌree waro, mittu manchi addi silxaane afiꞌrara shoomamanno woyite, umoho zayite dunne buurranni. (Leewaawoota 8:12; 1 Saamueeli 16:13) Maganu Yesuusa Mesihicha ikkanno gede shoome lowo silxaane uyinosi. (Soqqamaasinete Looso 2:36) Ikkirono, Maganu Yesuusa buurinohu zayitetenni ikkikkinni qullaawu ayyaaninniiti.—Maatewoosi 3:16.

Mesihichu daafira kultanno masaalo addi addi manni aana woꞌmitara dandiitanno?

Didandiitanno. Qullaawu Maxaafi masaalo woꞌmitino gara seekkine xiinxallinummoro, mittu Mesihichi woy Kiristoosi aana calla woꞌmitinota huwanteemmo. Ikkollana, Qullaawu Maxaafi “kaphaano kiristoosootinna kaphaano himanaano dagganno. Insa dandiitoommero Maganoho doorantinore nafa soꞌrisiissara [woꞌnaaltanno]” yee qorowisiisanno.—Maatewoosi 24:24.

Albillitte daanno Mesihichi heeꞌrara dandaanno?

Didandaanno. Qullaawu Maxaafi, Mesihichu daannohu Israeelete Moote Daawiti kali widoonni ikkinota kulanno. (Faarso 89:3, 4) Ikkollana, Daawiti ayiddi kala kulannohu biꞌreehu Israeelete mazgawi xa dino; kuni mazgawi bainohu miteekke Roomu daga 70 M.D. Yerusaalamete katama huntu woyite ikkara dandaanno.a Hattee yanna kawa, ‘Ani Moote Daawiti ayiddi widooti’ yee taje shiqishiꞌra dandiinohu dino. Yesuusi waro kayinni hakku mazgawi noo daafira, diinnasi nafa Yesuusi Daawiti kali wido ikkinota moroma didandiitino.—Maatewoosi 22:41-46.

Qullaawu Maxaafi giddo Mesihichu daafira kultannoti meꞌꞌe masaalo no?

Mesihichu daafira kultanno masaalo kiiro kageeshshaati yine gunde coyiꞌra didandiinanni. Lawishshaho, Mesihichu daafira kultannota buunxoonni masaalo nafa kiirranni gari babbaxxanno. Isayaasi 53:2-7, Mesihichu daafira kultannota addi addi hedo amaddino. Mitootu konne qummeeshsha gudisse mitte masaalo gede assite kiirtanno; mitu manni kayinni konni qummeeshshira noota mitte mittenta hedo addi addi masaalo gede asse kiiranno.

Yesuusi aana woꞌmitinota Mesihichu daafira kultannota mite masaalo

Masaalo	Noo bayicho	Gumulo
Abirihaami sircho ikkanno	Kalaqama 22:17, 18	Maatewoosi 1:1
Abirihaami beetti Yisihaaqi sircho ikkanno	Kalaqama 17:19	Maatewoosi 1:2
Israeelennite Yihudu gaꞌrenni ilamanno	Kalaqama 49:10	Maatewoosi 1:1, 3
Moote Daawiti kali widoonni daanno	Isayaasi 9:7	Maatewoosi 1:1
Seemo iltannosi	Isayaasi 7:14	Maatewoosi 1:18, 22, 23
Beetelihemete ilamanno	Mikiyaasi 5:2	Maatewoosi 2:1, 5, 6
Amaanueeli yine woshshinannisib	Isayaasi 7:14	Maatewoosi 1:21-23
Buxicho maate giddo ilamanno	Isayaasi 53:2	Luqaasi 2:7
Ilami gedensaanni qaaqquulle shinanni	Ermiyaasi 31:15	Maatewoosi 2:16-18
Gibitsetenni woshshinannisi	Hoosei 11:1	Maatewoosi 2:13-15
Naaziretete mancho yinannisic	Isayaasi 11:1	Maatewoosi 2:23
Isi daara albaanni sokkaanchu daanno	Milkiyaasi 3:1	Maatewoosi 11:7-10
29 M.D. Mesihicha ikke buuramannod	Daanieeli 9:25	Maatewoosi 3:13-17
Maganu Beettosi ikkinota kulanno	Faarso 2:7	Soqqamaasinete Looso 13:33, 34
Maganu minira laalaatanno	Faarso 69:9	Yohaannisi 2:13-17
Dancha duduwo duduwanno	Isayaasi 61:1	Luqaasi 4:16-21
Halaale duduwe Galiilaho lowo xawaabba xawisanno	Isayaasi 9:1, 2	Maatewoosi 4:13-16
Muse gede maalale loosanno	Marro 18:15	Soqqamaasinete Looso 2:22
Muse gede, isino Maganu hedo coyiꞌranno	Marro 18:18, 19	Yohaannisi 12:49
Lowo manni dhibba hursanno	Isayaasi 53:4	Maatewoosi 8:16, 17
Leellama baxannoha diꞌꞌikkino	Isayaasi 42:2	Maatewoosi 12:17, 19
Miicantinore mararanno	Isayaasi 42:3	Maatewoosi 12:9-20; Maarqoosi 6:34
Maganu taashsho hiittootero leellishanno	Isayaasi 42:1, 4	Maatewoosi 12:17-20
Kaajja amaale amaalanno	Isayaasi 9:6, 7	Yohaannisi 6:68
Yihowa suꞌma duduwanno	Faarso 22:22	Yohaannisi 17:6
Masalse coyiꞌranno	Faarso 78:2	Maatewoosi 13:34, 35
Massagaanchoho	Daanieeli 9:25	Maatewoosi 23:10
Batinyu manni iso diammananno	Isayaasi 53:1	Yohaannisi 12:37, 38
Gufiꞌnanni kincho	Isayaasi 8:14, 15	Maatewoosi 21:42-44
Mannu mishannosi	Faarso 118:22, 23	Soqqamaasinete Looso 4:10, 11
Beebbatenni gimbannisi	Faarso 69:4	Yohaannisi 15:24, 25
Harricho gulufe ayirrinyunni Yerusaalame eanno	Zakkaariyaasi 9:9	Maatewoosi 21:4-9
Qaaqquullu guwissannosi	Faarso 8:2	Maatewoosi 21:15, 16
Yihowa suꞌminni daanno	Faarso 118:26	Yohaannisi 12:12, 13
Ammananno jaalisi sayise hirannosi	Faarso 41:9	Yohaannisi 13:18
30 kinchu birrira hirrannisie	Zakkaariyaasi 11:12, 13	Maatewoosi 26:14-16; 27:3-10
Jaallasi agurte xooqqannosi	Zakkaariyaasi 13:7	Maatewoosi 26:31, 56
Kaphu naqaashshe bushiishshannosi	Faarso 35:11	Maatewoosi 26:59-61
Kassassannosiri albaanni sammi yaanno	Isayaasi 53:7	Maatewoosi 27:12-14
Aanaho anja tunfannisi	Isayaasi 50:6	Maatewoosi 26:67; 27:27, 30
Umo gannannisi	Mikiyaasi 5:1	Maarqoosi 15:19
Lichetenni gannannisi	Isayaasi 50:6	Yohaannisi 19:1
Gannannisi woyite digargadhanno	Isayaasi 50:6	Yohaannisi 18:22, 23
Gashshaasine isira gano gantanno	Faarso 2:2	Luqaasi 23:10-12
Angasinna lekkasi misimaaretenni haqqaho ganne suntannisi	Faarso 22:16	Maatewoosi 27:35; Yohaannisi 20:25
Uddanosira hixa tuqqitanno	Faarso 22:18	Yohaannisi 19:23, 24
Cubbaataammu ledo kiirrannisi	Isayaasi 53:12	Maatewoosi 27:38
Qacifantannisi, xonnannisi	Faarso 22:7, 8	Maatewoosi 27:39-43
Cubbaataammaho yee qarramanno	Isayaasi 53:5, 6	1 Pheexiroosi 2:23-25
Maganu facci asse agurinosiha lawanno	Faarso 22:1	Maarqoosi 15:34
Shiishanna qaraaro agara uyinannisi	Faarso 69:21	Maatewoosi 27:34
Reyara albaanni gooꞌranno	Faarso 22:15	Yohaannisi 19:28, 29
Foolesi Maganoho uyiꞌranno	Faarso 31:5	Luqaasi 23:46
Heeshshosi sayise aanno	Isayaasi 53:12	Maarqoosi 15:37
Cubbo hoolate wodo ikkanno	Isayaasi 53:12	Maatewoosi 20:28
Miqichisi dihiiqqamanno	Faarso 34:20	Yohaannisi 19:31-33, 36
Qansannisi	Zakkaariyaasi 12:10	Yohaannisi 19:33-35, 37
Dureeyyete ledo madaarrannisi	Isayaasi 53:9	Maatewoosi 27:57-60
Reyotenni kaꞌꞌanno	Faarso 16:10	Soqqamaasinete Looso 2:29-31
Sayise hirisihu bayicho wole doorranni	Faarso 109:8	Soqqamaasinete Looso 1:15-20
Maganoho qiniiteenni ofollanno	Faarso 110:1	Soqqamaasinete Looso 2:34-36

a Maakilintokinna Istrongi qixxeessitino Sayiklopiidiyi togo yaanno: “Ayihudete gaꞌrenna maate ilama kulanno mazgawi bainohu Yerusaalame baꞌu woyiteeti ikkinnina hakkuyira albaanni ikkinokkiti egennantinote.”

b “Maganu ninke ledo no” yitanno tiro afiꞌrinohu Amaanueeli yinannihu Ibiraawootu suꞌmi, Yesuusi Mesihicha ikke assannore dancha gede asse xawisanno. Yesuusi uullate aana heeꞌrasinna isi loosino loosi, Maganu soqqamaasinesi ledo noota leellishshanno.—Luqaasi 2:27-32; 7:12-16.

c “Naaziretete mancho” yaanno qaali “ciiro” yitanno tiro afiꞌrinohu neeser yaannohu Ibiraawootu qaalinni dayinoha ikkikki digatino.

d Mesihichu dayinohu 29 M.D. ikkinota leellishshannota Qullaawu Maxaafita diru shallago ledde huwatate, “Daanieeli Masaalo Mesihichchu Daanno Yanna Xawissinohu Hiittoonniiti?” yaanno birxicho nabbawi.

e Tini masaalo Zakkaariyaasi maxaafira nooha ikkirono, Qullaawu Maxaafi borreessaanchi Maatewoosi tenne “Himanaanchu Ermiyaasi” coyiꞌrino yiino. (Maatewoosi 27:9) Mito woyite Ermiyaasi maxaafa, “Himannate” yinannihu Qullaawa Borro gafira umo worranniha ikkikki digatino. (Luqaasi 24:44) Maatewoosi “Ermiyaasi” yiinohu hakko gafira noo maxaaffa mitteenni kulate hede ikkikki digatino; hattee maxaaffa giddo mittu Zakkaariyaasi maxaafaati.