Taratasy Raiky Manampy Antsika Hiaritsy noho Tsy Hivaliky Zisiky Farany

1-2. a) Nanao akory ty raha niainan’ny Kristiana ta Jodia any tamy apostoly Paoly nanoratsy taratasy ho an-drozy? b) Manino ro niavy tamy fotoa mety taratasy io?

NIATRIKY raha sarotsy maro ty Kristiana hebreo nipetraky ta Jerosalema noho Jodia any, tao maro tafaran’ny nahafatesan’i Jesosy. Laha vo niforo kelikely ty fiangona kristiana, le nanjeky ty fanenjeha. (Asa. 8:1) Bakeo 20 tao eo ho eo tafarani-zay, tena nisahira rozy satria nitratsin’ny kerè noho fahantrà. (Asa. 11:27-30) Fe mbo nilamindamy ty fiainan’ny Kristiana reo talohani-zay, zany hoe tamy tao 61 A.K. tany ho any. Tamy zay mihintsy Jehovah ro nampanoratsy taratasy an’ny apostoly Paoly mba halefa amin-drozy. Tena nilan-drozy ty torohevitsy tanatin’ny taratasy io ao, satria nanampy an-drozy hioma amy ty raha hiseho afarafara ao.

² Niavy tamy fotoa mety taratasy ho an’ny Kristiana hebreo rey, satria kely sisa le hiatriky raha sarotsy rozy. Nanome torohevitsy tena soa hanampy an-drozy hiaritsy ty fijalea hahazo an-drozy afarafara ao Paoly. Fa nihanariny tamy zay ty hahatanteraky an’ny raha nivolanin’i Jesosy iny hoe horavà Jerosalema. (Lioka 21:20) Samby tsy nahay aloha Paoly noho Kristiana rey hoe ombia marina ty hiavian’ny fandravà zay. Fe ndre zay, le afaky nampiasa ty fotoa sisa tavela Kristiana reo mba hahavy an-drozy hana finoa matanjaky noho hiaritsy.​—Heb. 10:25; 12:1, 2.

3. Manino ro tokony hahakinto ty Kristiana amy zao ty taratasy nisoraty ho an’ny Hebreo?

³ Kely sisa, le hiatriky fijalea bevata mandilatsy ty natrehin’ny Kristiana hebreo rey koa tsika. (Mat. 24:21; Apok. 16:14, 16) Ka ndao zany tsika handiniky ty sisany amy torohevitsy namean’i Jehovah an’ny Kristiana hebreo rey, satria hanampy antsika koa raha zay.

MIEZAHA “HANDROSO MALAKY MBA HO MATOTSY”

4. Ino ty raha sarotsy natrehin’ny Kristiana jiosy? (Henteo koa sary io.)

⁴ Nila nanao fanovà bevata ty Jiosy lasa Kristiana. Tsy nimora tamin-drozy ty nanao ani-zay. Ty Jiosy ro vahoaky nifilin’i Jehovah taloha tany. Pilasy tena niavaky Jerosalema tanatin’ny tao maro, satria tao ro nisy ty mpanjaka nisolo tena an’i Jehovah, le ty tempoly any koa ro nifoiben’ny fivavaha marina tamy zay. Nanaraky ty Lalànan’i Mosesy noho ty fitsipiky nampianarin’ny mpitariky fivavaha rey ty Jiosy iaby tsy nivaliky. Anatini-zay ty lalàna mikasiky hany, savatsy, noho ty fifandrambesa amin’olo hafa firenena. Fe lafa nimaty Jesosy, le nifoana ty Lalànan’i Mosesy ka tsy nilà sasy ty nanao soro tamy tempoly ao. Tsy nimora tamy Jiosy reo amy zay ty nanova ty fomba fanompoan-drozy, satria fa nizatsy nanaraky Lalàna rozy. (Heb. 10:1, 4, 10) Ndre ty Kristiana matotsy manahaky an’ny apostoly Petera aza nahatsapa hoe sarotsy ty nanao an’ny fanovà reo. (Asa. 10:9-14; Gal. 2:11-14) Vokatsin’ny raha vaovao ninoan-drozy reo, le lasa nenjehin’ny mpitariky fivavaha jiosy ty Kristiana.

5. Ia ty antokon’olo roe nanenjiky an’ny Kristiana rey?

⁵ Nisy antokon’olo roe nanohitsy ty Kristiana ta Jodia any. Ty voalohany, ty mpitariky fivavaha jiosy. Tena nihalan-drozy ty Kristiana satria mpivadi-pinoa hoasan-drozy. Teo koa ty olo sisany tanivon’ny fiangona eo. Nivola rozy fa tokony hanaraky ty Lalànan’i Mosesy avao ty Kristiana. Mety tsy ta henjehy vasa rozy, le zay ro nahavy an-drozy nanao ani-zay. (Gal. 6:12) Ka ino ty hanampy an’ny Kristiana reo tsy hivaliky amy Jehovah mihintsy?

6. Nampirisihin’i Paoly hanao ino ty mpiara-manompo aminy? (Hebreo 5:14–6:1)

⁶ Nampirisiky ty mpiara-manompo aminy Paoly amy taratasy nisoratiny iny mba handiniky laliky ty Safà-Ndranahary. (Vakio Hebreo 5:14–6:1.) Nampiasa ty Soratsy Hebreo ie mba hanampea an-drozy hahay hoe soa kokoa mandilatsy ty ahin’ny Jiosy ty fomba anompoan’ny Kristiana an’i Jehovah.a Nampirisihin’i Paoly rozy mba hiezaky hahay noho hahatakatsy soa ty fahamarina amy Soratsy Masy ao, amy zay mba ho hain-drozy ty hanavaky ty fampianaran-diso ka tsy ho voafitaky rozy.

7. Ino ty raha sarotsy atrehintsika henanizao?

⁷ Maro koa henanizao ty olo mampianatsy raha diso mifanipaky tanteraky amy fitsipikin’i Jehovah. Mivola aza ty olo sisany hoe diso manaraky loatsy ty fitsipikin’ny Baiboly mikasiky fandaisam-bata tsika, sady sarotiny marè noho raty fanahy. Vomaiky mihalavitsy mihalavitsy ty fomba fihevitsin’i Jehovah ty toe-tsain’olo amy tontolo toy eto. (Ohab. 17:15) Tena ilantsika zany ty mahay noho manalavitsy an’ny hevitsy diso rey. Tsy tokony hengantsika hahakivy antsika na hampiala antsika amy Jehovah ty raha ataon’ny mpanohitsy.​—Heb. 13:9.

8. Ino ty hanampy antsika hihamatotsy avao?

⁸ Nampirisiky an’ny Kristiana hebreo rey Paoly hoe tokony hiezaky handroso avao rozy amy zay mba ho matotsy. Tokony hanao manahaky ani-zay koa tsika. Ino ty hanampy antsika? Mila mianatsy soa ty fahamarina amy Baiboly ao tsika amy zay hahay soa an’i Jehovah noho ty fomba fihevitsiny. Mbo mila manao ani-zay avao tsika ndre fa nanokam-bata noho vita batisa aza. Ndre fa ela tamy fahamarina ao aza tsika, le tsy maintsy mamaky noho mianatsy tsy tampaky ty Safà-Ndranahary tsika iaby. (Sal. 1:2) Laha zatsy mianatsy tsy tampaky ty Baiboly tsika, le vomaiky hanam-pinoa. Anisan’ny toetsy raiky niresahin’i Paoly tamy taratasy nisoratiny ho an’ny Hebreo rey raha io.​—Heb. 11:1, 6.

MANÀNA FINOA MBA HO VOAVONJY TY AINTSIKA

9. Manino ro tena nila nana finoa matanjaky ty Kristiana hebreo?

⁹ Hiatriky raha sarotsy ty Kristiana hebreo nipetraky ta Jodia any satria hisy loza hiseho. Nila nana finoa matanjaky zany rozy mba ho avotsy lafa avy raha zay. (Heb. 10:37-39) Fa nampitandrina ty mpanori-dia azy Jesosy hoe lafa mahita maramila manao arosaro an’i Jerosalema rozy, le tokony hilay am-bohitsy any. Nihatra tamy Kristiana iaby tamy zay torohevitsy nameany io, ndre nipetraky ta Jerosalema ao rozy ndre ivelany any. (Lioka 21:20-24) Lafa nanafiky ty maramila, le matetiky ty olo ivelany any nilitsy tan-tanà ao satria nisy lakorobe niaro an’ny tanà iny. Atao raha hafahafa ty hoe hiala bakao le hilay am-bohitsy any. Tena nila finoa matanjaky zany rozy mba hanoriha an’ny raha nivolanin’i Jesosy io.

10. Lasa voatosiky hanao ino ty Kristiana laha mana finoa matanjaky? (Hebreo 13:17)

¹⁰ Nila natoky ani-ze olo nampiasan’i Jesosy mba hitariky anivon’ny fiangona eo koa ty Kristiana hebreo. Mety nanome toromariky mazava soa azy mitariky reo mba hanampea ty olo iaby amy fiangona eo hahay hoe ombia rozy ro hilay le akory ty hanaova ani-zay. (Vakio Hebreo 13:17.) Nampiasa ty safà grika hoe “oriho” Paoly amy Hebreo 13:17 ao. Ino ty teany hovolany? Tsy hoe voatery manoriky ty safàn’ny anti-panahy rozy satria hoe tsy maintsy manao ani-zay, fa manao ani-zay rozy satria matoky ty anti-panahy. Nila nampitombo ty fatokisan-drozy ani-azy mitariky reo zany Kristiana hebreo rey, talohan’ny hiavian’ny loza iny. Laha zatsy nanoriky ty toromariky namean’ny anti-panahy rozy tamy rozy mbo nilamindamy iny, le ho moramora amin-drozy ty hanao ani-zay lafa avy fotoa sarotsy io.

11. Manino ty Kristiana ro tena mila mana finoa matanjaky henanizao?

¹¹ Mila manam-pinoa koa tsika, manahaky an’ny Kristiana hebreo rey avao. Tsy mino ty ankamaroan’olo amy zao hoe fa marìny ty farani-zao tontolo zao. Kizakizahin-drozy mihintsy aza tsika satria mino ani-zay. (2 Pet. 3:3, 4) Ankoatsini-zay, marina fa resahin’ny Baiboly amintsika ty raha sisany hiseho amy fijalea bevata, fe ndre zay le mbo maro ty raha tsy haintsika. Mila mino tanteraky zany tsika hoe tena ho avy ara-potoa ty farany sady hikarakara antsika avao Jehovah.​—Hab. 2:3.

12. Ino ty hanampy antsika ho tafaboaky velo amy fijalea bevata?

¹² Tsy maintsy ataontsika koa ze hahavy antsika hatòky tanteraky hoe “ty mpanompo azo atokisa noho mahihitsy” ro ampiasan’i Jehovah amy zao mba hitariky antsika. (Mat. 24:45) Lafa manomboky ty fijalea bevata, le mety hahazo toromariky mazava soa tsika mikasiky ty raha tokony hatao mba haha avotsy antsika, manahaky ty niazon’ny Kristiana hebreo rey lafa niavy hanafiky an-drozy ty Romanina. Henanizao mihintsy zany tsika ro tena mila matoky ani-azy mitariky anivon’ny fandaminan’i Jehovah eo reo. Laha tsy matoky noho tsy manoriky ty tari-dala amean-drozy tsika henanizao, le ho sarotsy amintsika ty hanoriky ty toromariky ho azontsika amy fijalea bevata.

13. Manino ro tena nilan’ny Kristiana hebreo rey torohevitsy amy Hebreo 13:5 ao io?

¹³ Nila nana fiaina tsotra avao noho niezaky tsy ho “tea drala” koa Kristiana hebreo rey lafa nandiny ty famantara hoe tokony hilay rozy. (Vakio Hebreo 13:5.) Tratsin’ny kerè noho fahantrà ty sisany amin-drozy. (Heb. 10:32-34) Ndre fa niparè hiaritsy raha sarotsy ho ahi-ty vaovao soa aza rozy, le mbo nisy avao ty niezaky namory drala mba hiarova ty vatan-drozy amy loza na fahantrà. Fe tsy nanavotsy an-drozy drala rey lafa nirava Jerosalema. (Jak. 5:3) Vomaiky aza nisarotsy amin-drozy ty nilay noho nanenga ty tranon-drozy miaraky amy ty hananan-drozy.

14. Manino tsika ro tsy ho tandrena amy filan-drala noho hanana laha mana finoa matanjaky henanizao?

¹⁴ Tsy ho tandrè hila drala noho hanana tsika laha tena mino hoe kely sisa le horavàn’i Jehovah tontolo raty toy. Tsy hisy ilà azy ty drala amy fijalea bevata. Mivola ty Baiboly fa ‘hatorakin’olo an-dala eny ty volafotiny’ satria hitany hoe “tsy hahavita hanavotsy azy ndre ty volafotiny ndre ty volamenany, amy andro mampeloky an’i Jehovah.” (Ezek. 7:19) Tsy tokony ho tandrè amy filan-drala tsika fa aleo miezaky mandanjalanja noho mana fiaina tsotra. Tsy fahendrea, ohatsy, ty mandanindany drala amy raha tsy de ilà na mandany fotoa mba hikarakarà ty hananantsika. Tsy maintsy mitandrina koa tsika tsy no ty hananantsika ro lasa vatan-draha marè amintsika. (Mat. 6:19, 24) Arakaraky ty mampariny ty faran’ny tontolo toy, le vomaiky tsika mila mifily hoe ia ty tena itokisantsika, Jehovah sa ty hananantsika.

“MILA MIARITSY NAREO”

15. Manino ty Kristiana hebreo ro tena nila niaritsy?

¹⁵ Nila niaritsy tamy fanompoa an’i Jehovah ty Kristiana ta Jodia any satria lasa niharaty niharaty avao ty raha nisy ta Jodia ao. (Heb. 10:36) Marina fa niatriky fanenjeha mafy ty sisany amy Kristiana hebreo rey, fe maro amin-drozy ro tsy nenjehy. Nivolanin’i Paoly amy zay rozy mba hioma hiatriky fanenjeha sady ho parè tsy hivaliky zisiky maty, manahaky an’i Jesosy. (Heb. 12:4) Vomaiky niromotsy Jiosy mpanohitsy rey sady nisatà satria nimaro ty Jiosy lasa Kristiana. Tao vitsivitsy talohan’ny nanorata ty bokin’ny Hebreo, nisy olo maro nanafiky an’i Paoly lafa ie nitory ta Jerosalema any. Nisy Jiosy 40 mahery aza “nifanta” mihintsy fa “tsy hihina na hino rozy laha tsy fa matin-drozy Paoly.” (Asa. 22:22; 23:12-14) Fe ndre teo aza ty fankalaina noho fanenjeha, le mbo nila nivory, nitory ty vaovao soa, noho niezaky nanatanjaky ty finoan-drozy avao Kristiana reo.

16. Manino taratasy nisoraty ho an’ny Kristiana hebreo rey ro manampy antsika hana fomba fanenty soa mikasiky ty fanenjeha? (Hebreo 12:7)

¹⁶ Ino ty nanampy an’ny Kristiana hebreo rey hiaritsy fanenjeha? Ta hanampy an’ny Kristiana reo Paoly mba hahafahan-drozy mahita ty soa azo lafa miaritsy raha sarotsy. Farany nihazavaniny tamin-drozy hoe mety hengan-Ndranahary hiatriky raha sarotsy ty Kristiana mba ho fampiofana an-drozy. (Vakio Hebreo 12:7.) Lasa mana toetsy kristiana noho afaky manasoa ty toetsiny ty Kristiana lafa mahazo fampiofana manahaky ani-zay. Laha mifantoky amy ty raha soa azo baka amy raha sarotsy rey ty Kristiana hebreo, le ho moramora amin-drozy ty hiaritsy.​—Heb. 12:11.

17. Ino ty raha nianaran’i Paoly mikasiky fiareta fanenjeha?

¹⁷ Nampirisihin’i Paoly ty Kristiana hebreo mba ho be herim-po noho tsy ho kivy lafa miatriky raha sarotsy. Tena soa pilasy hanoro hevitsy an-drozy mikasiky ani-zay ie. Mpanenjiky ty Kristiana ie taloha ka hainy hoe tena nampijalijalỳ ty Kristiana. Hainy koa hoe akory ty atao mba hiareta fanenjeha, satria ie fa niatriky fanenjeha sankarazany lafa nilasa Kristiana. (2 Kor. 11:23-25) Farany ie tsy nisalasala nanoro an-drozy ty raha tokony hataon-drozy. Nampitiaro an’ny Kristiana reo ie hoe mila miantehitsy amy Jehovah rozy lafa miatriky raha sarotsy fa tsy hiantehitsy amy ty vatan-drozy avao. Zay mihintsy ty nataon’i Paoly ka tsy nisalasala ie nivola hoe: “Jehovah ro mpanampy ahy ka tsy hatahotsy aho.”​—Heb. 13:6.

18. Ino ty raha hahazo antsika iaby amy hoavy, le ino ty tokony hataontsika henanizao?

¹⁸ Miatriky fanenjeha ty sisany amy mpiara-manompo amintsika reo henanizao. Asehontsika hoe teantsika rozy laha mivavaky ho an-drozy tsika. Afaky manampy an-drozy koa tsika laha manome an-drozy ze raha ilàn-drozy. (Heb. 10:33) Fe mivola mazava soa ty Baiboly fa ‘henjehy ze olo iaby ta hampiseho amy fiainany hoe mahafoy ty vatany ho a-Ndranahary sady tafiharo amy Kristy Jesosy.’ (2 Tim. 3:12) Mila mioma sandrany zany tsika iaby mba ho parè hiatriky ty raha sarotsy hiseho afarafara ao. Enga anè tsika mba hatòky tanteraky an’i Jehovah avao ka tsy hisalasala hoe hanampy antsika hiaritsy ze kila raha sarotsy mety hiseho ie. Hanome famelombeloma ty mpanompony iaby tsy mivaliky ie, amy fotoa mety.​—2 Tes. 1:7, 8.

19. Ino ty azontsika atao mba hiomana amy fijalea bevata? (Henteo koa sary io.)

¹⁹ Azo antoky fa nanampy an’ny Kristiana hebreo rey hioma sandrany amy ty raha sarotsy hatrehin-drozy, taratasy nisoratin’i Paoly iny. Nampirisihin’i Paoly hianatsy soa noho hiezaky hahazo soa ty raha resahin’ny Soratsy Masy rahalahiny rey. Hanampy an-drozy raha zay mba hahay noho hanalavitsy ani-ze fampianara mety hanimba ty finoan-drozy. Nampirisihiny rozy mba hanatanjaky ty finoan-drozy, amy zay rozy mba tsy hisalasala hanaraky ty toromariky amean’i Jesosy noho azy mitariky anivon’ny fiangona eo reo. Nampeany hiaritsy raha sarotsy koa Kristiana hebreo rey ka nivolaniny rozy hoe lafa miatriky raha sarotsy rozy, le tokony horambesin-drozy sahala fampiofana baka amy Baban-drozy be fitiava iny raha rey. Enga anè tsika mba hampihatra an’ny torohevitsy baka amy Baiboly ao reo koa. Hahavita hiaritsy noho tsy hivaliky zisiky farany tsika amy zay.​—Heb. 3:14.