LAHATSORATSY FIANARA 35
HIRA 121 Mila Mifehy Tena Isika
Ino ty Hanampy Antsika Handresy Fanirian-draty?
“Ka engà hanjaka zisiky farany amy vatanareo mety maty ao ty ota, mba tsy hanatanterahanareo ty fanirian’ny vatanareo.”—ROM. 6:12.
INO TY HIANARA ATO?
Hianarantsika ato ty raha hanampy antsika tsy ho kivy lafa mana fanirian-draty tsika, noho ty raha hanampy antsika haharesy fakam-panahy.
1. Ino ty raha itovizantsika iaby?
FA NISY fotoa va iha naniry marè hanao raha halan’i Jehovah? Laha zay ie, le ka kivy. Mivola ty Baiboly hoe: “Tsy misy fakam-panahy mahazo anareo, laha tsy ze mpahazo ty olo avao.” (1 Kor. 10:13) Midika raha zay, fa tsy iha raiky avao mialy amy fanirian-draty io. Fe tsy mialy raiky iha, sady afaky mandresy satria manampy anao Jehovah.
2. Ino ty fakam-panahy sisany mety hahazo ty Kristiana noho ty mpianatsy Baiboly? (Henteo koa sary reo.)
2 Mivola koa ty Baiboly hoe: “Tsapà ty kiraidraiky lafa voasinton’ny faniriany noho maneky ho resin’ny raha zay.” (Jak. 1:14) Mety tsy hitovy ty fakam-panahy mahazo ty olo kiraidraiky. Ty Kristiana sisany, ohatsy, mety ta hanao firaisa amin’olo tsy valiny, le ty sisany mety ta hanao firaisa amy lahilahy na ampela manahaky azy. Ty olo zatsy nanenty sary tiva koa mety ta himpoly hanenty sary tiva ndraiky. Miatriky raha sarotsy manahaky ani-zay koa ty olo fa niala toaky na sigara na paraky. Reo ty anisan’ny faniria atrehin’ny Kristiana noho ty mpianatsy Baiboly sisany. Azo inoa fa mahatsapa an’ny raha nitsapan’ny apostoly Paoly toy tsika iaby: “Lafa ta hanao raha soa aho, le anaiko ato avao ty raha raty.”—Rom. 7:21.
Mety ho tratsin’ny fakam-panahy tampoky tsika, ndre ombia zay ndre ombia, ndre aia ndre aia (Fehintsoratsy 2)c
3. Ino ty mety ho vokany laha matetiky mialy amy fanirian-draty ty olo raiky?
3 Laha matetiky mialy amy fanirian-draty iha, le mety ho kivy, ka hieritseritsy hoe tsy hahavita hanohitsy fakam-panahy. Mety tsy mitamà hahazo fiaina mandrakizay koa iha satria mana fanirian-draty. Fe matokisa fa tsy marina iaby raha eritseretinao reo! Hamaly an’ny fanontanea roe retoa lahatsoratsy toy: 1) Ino ty tean’i Satana hoeritseretinao? 2) Ino ty hanampy anao handresy fanirian-draty?
INO TY TEAN’I SATANA HOERITSERETINTSIKA?
4. a) Manino tsika ro tean’i Satana hieritseritsy hoe tsy ho vitantsika ty hanohitsy fakam-panahy? b) Manino tsika ro afaky matoky fa hahavita hanohitsy fanirian-draty?
4 Tean’i Satana hieritseritsy tsika hoe tsy ho vitantsika ty hanohitsy fakam-panahy. Hain’i Jesosy raha zay laha hentea ty vavaky nampianariny ty mpanori-dia azy. Zao ty nivolaniny: “Ka engà ho resin’ny fakam-panahy zahay, fa afaho amy azy raty iny.” (Mat. 6:13) Nivola Satana hoe hivaliky amy Jehovah ty olo lafa miatriky fakam-panahy. (Joba 2:4, 5) Manino Satana ro mieritseritsy ani-zay? Satria ie ro zavaboary voalohany nanatanteraky ty fanirian-dratiny, noho nivaliky tamy Jehovah. Lasa mieritseritsy amy zay koa ie hoe hanahaky azy tsika, ka hivaliky amy Jehovah lafa miatriky fakam-panahy. Nieritseritsy mihintsy aza Satana fa ho voataony hanao raha raty Anaki-Ndranahary lavorary iny! (Mat. 4:8, 9) Fe eritsereto zao: Tena tsy mahavita manohitsy fanirian-draty va aho? Tsy zay mihitsy! Azo antoky fa mitovy hevitsy amy apostoly Paoly tsika hoe: “Mana hery hiatreha ty kila raha iaby aho, satria Ndranahary manome hery ahy.”—Fil. 4:13.
5. Akory ty ahaizantsika fa matoky antsika Jehovah hoe hahavita hanohitsy fanirian-draty tsika?
5 Mifanohitsy tanteraky amy Satana, Jehovah satria matoky ie hoe hahavita hanohitsy fanirian-draty tsika. Akory ty ahaizantsika ani-zay? Satria fa nivola Jehovah hoe hisy vahoaky maro tsy mivaliky ho tafaboaky velo amy fijalea bevata. Ino ty dikani-zay? Mivola Jehovah, azy tsy mahay mavandy iny hoe hisy vahoaky maro “manao akanjo foty lava” hilitsy amy tontolo vaovao ao. Malio amy Ndranahary vahoaky reo. (Apok. 7:9, 13, 14) Mazava ho azy, fa hain’i Jehovah hoe afaky manohitsy fanirian-draty tsika.
6-7. Ino koa ty raha tean’i Satana hinoantsika?
6 Tean’i Satana hino koa tsika hoe tsy hahazo fiaina mandrakizay satria mana fanirian-draty. Manino Satana ro mieritseritsy ani-zay? Satria tsy misy raha azony tamàny sasy, sady tsy afaky hiay mandrakizay mihintsy ie. (Gen. 3:15; Apok. 20:10) Azo antoky fa tsy mahafaly an’i Satana ty mahita antsika mitamà hiay mandrakizay. Ataony amy zay ze hahavy antsika hitovy eritseritsy aminy noho tsy hana fanantenà. Fe tsy hanahaky azy mihintsy tsika. Manome toky antsika ty Baiboly fa hanampy antsika Jehovah satria teany hiay zisiky farany tsika. “Tsy teany hisy ho ripaky ty olo, fa teany hibebaky iaby.”—2 Pet. 3:9.
7 Laha mieritseritsy tsika hoe tsy hahavita handresy fanirian-draty, le hitovy eritseritsy amy Satana. Manampy antsika ho tapa-kevitsy hanohitsy azy ty fahaizantsika ani-zay.—1 Pet. 5:8, 9.
INO TY METY HO TSAPANTSIKA AMY MAHA TSY LAVORARY ANTSIKA?
8. Ino ty vokatsin’ny ota nilovantsika? (Salamo 51:5) (Henteo koa ty hoe “Fanazavà.”)
8 Ankoatsin’i Satana, le misy antony hafa koa mahavy antsika mahatsapa hoe tsy hahavita noho tsy mitamà handresy fanirian-draty. Tsy ino zay, fa ty otà nilovantsika baka amy ray aman-drenintsika voalohany rey.a—Joba 14:4; vakio Salamo 51:5.
9-10. a) Ino ty vokatsin’ny ota tamy Adama noho Eva? (Henteo koa sary io.) b) Ino ty vokatsin’ny ota amintsika?
9 Eritsereto moa ty vokatsin’ny ota tamy Adama noho Eva. Lafa tsy nanoriky ty safàn’i Jehovah rozy, le nivony sady niezaky nanakotako ty vatan-drozy. Zao ty volanin’ny boky Fandalinana ny Soratra Masina mikasiky ani-zay: “Lafa nanota rozy le naneny, niasa loha, natahotsy, noho nimenatsy.” Sahala nihilia tamy trano nisy efitsy efatsy avao Adama noho Eva. Afaky nifindrafindra tamy efitsy rey rozy, fe tsy afaky niboaky an’ny trano iny. Manahaky ani-zay koa, fa tsy afaky niala amy ty tsy fahalavorarian-drozy rozy.
10 Mazava ho azy, fa tsy mitovy amy Adama noho Eva tsika. Tsy afaky mandramby soa amy vilim-panavota rozy, fa tsika afaky mahazo fanengà hadisoa noho afaky mifandramby marìny amy Ndranahary amy alalan’ny vilim-panavota. (1 Kor. 6:11) Fe ndre zay, le mbo nandova ota tsika. Tsy mahatseriky zany laha mahatiaro maneny, miasa loha, matahotsy, noho menatsy koa tsika. Mivola mihintsy aza ty Baiboly fa mbo manjaka amin’olombelo ty ota. Samby tratsin’ny raha zay ty olo iaby, ndre ty “olo tsy nanao fahotà manahaky nataon’i Adama” iny aza. (Rom. 5:14) Marina fa mety mahakivy raha zay, fe tsy tokony hieritseritsy tsika hoe tsy hahavita hanao raha soa na tsy hana fanantenà. Afaky mandresy an’ny eritseritsy mahakivy rezay tsika. Amy fomba akory?
Lafa nanota Adama noho Eva le naneny, niasa loha, natahotsy, noho nimenatsy (Fehintsoratsy 9)
11. Laha mahatsapa tsika hoe tsy hahavita hanohitsy fanirian-draty, ino ty raha azontsika atao laha hentea ty Romanina 6:12?
11 Tsy lavorary tsika ka mety mahatsapa hoe tsy hahavita hanohitsy fanirian-draty. Atao raha misy feo mivola amintsika hoe tsy hahavita hanohitsy fanirian-draty zao mihintsy tsika. Fe tsy tokony hijanjy an’ny feo zay tsika. Ino ty antony? Satria mampianatsy ty Baiboly hoe tsy voatery engàntsika “hanjaka” amintsika zisiky farany ty ota. (Vakio Romanina 6:12.) Midika raha zay, fa tsy voatery ho tanterahintsika ty fanirian-dratintsika. (Gal. 5:16) Matoky Jehovah fa hahavita hanohitsy fakam-panahy tsika. Tsy ho nampanaoviny antsika raha zay laha tsy ho nivitantsika. (Deot. 30:11-14; Rom. 6:6; 1 Tes. 4:3) Hita baka amy zay, fa afaky mandresy fanirian-draty tsika.
12. Ino ty tokony hataontsika laha mieritseritsy tsika hoe tsy hahavita hanohitsy fanirian-draty, le ino ty antony?
12 Manahaky ani-zay koa, fa lafa kivy tsika, zany hoe mieritseritsy fa tsy ankasitrahan’i Jehovah satria mana fanirian-draty, le sahala misy feo mivola amintsika hoe tsy hahavita hanohitsy fanirian-draty zao mihintsy tsika. Fe tsy tokony hijanjy an’ny feo zay tsika. Ino ty antony? Satria mampianatsy ty Baiboly fa hain’i Jehovah hoe mpanota tsika. (Sal. 103:13, 14) ‘Hainy ty raha iaby’ mikasiky antsika, anisani-zay ty antony mahavy antsika hanao raha raty. (1 Jaona 3:19, 20) Laha manohitsy ty faniriantsika hanao raha raty tsika sady miezaky tsy hanatanteraky azy, le afaky halio amy Jehovah. Manino tsika ro afaky matoky ani-zay?
13-14. Tsy ankasitrahan’i Jehovah va tsika laha mana fanirian-draty? Hazavao.
13 Asehon’ny Baiboly fa tena tsy mitovy ty hoe mana fanirian-draty noho ty hoe manatanteraky fanirian-draty. Tsy afaky misaka ty vatantsika tsy hana fanirian-draty tsika, fe afaky tsy manatanteraky azy. Nisy lahilahy Kristiana sisany ta Korinto any, ohatsy, nanao firaisa tamy lahilahy manahaky azy. Hoy Paoly: “Fa nanahaky ani-zay avao ty sisany taminareo taloha.” Midika va raha zay fa tsy nieritseritsy hanao firaisa tamy lahilahy sasy rozy? Sarotsy inoa aloha zay, satria tena fa namahatsy amin-drozy faniria io. Fe nankasitrahan’i Jehovah ty Kristiana nifehy tena sady tsy nanatanteraky ty faniriany. Nihevitsy an-drozy “fa voasasa malio soa” ie. (1 Kor. 6:9-11) Manahaky ani-zay koa iha.
14 Ndre ino ndre ino ty fanirian-draty anananao, le ho vitanao ty handresy azy. Ndre tsy afaky misaka ty vatanao tsy hana fanirian-draty aza iha, le afaky mifehy tena noho mitandrina mba tsy ‘hanao ze tean’ny nofotsinao hatao noho ze eritseretinao fa mety avao.’ (Efes. 2:3) Akory ty ahafahanao manao ani-zay, ka handresy fanirian-draty?
INO TY HANAMPY ANAO HANDRESY FANIRIAN-DRATY?
15. Manino tsika ro mila mahay ty fahalemeantsika laha ta handresy fanirian-draty?
15 Mila hainao ty fahalemeanao laha ta handresy fanirian-draty iha. Mitandrema mba tsy hamita-bata amy “hevitsy diso.” (Jak. 1:22) Mety hanamaiva ty fahalemeany, ohatsy, ty olo raiky mana problemo amy resaky toaky, ka hanao ho zao hoe: ‘Ry iano aza mbo mino maro mandilatsy ahy ka.’ Mety hieritseritsy koa ty olo raiky zatsy nanenty sary tiva hoe: ‘Tsy hanenty sary tiva zao mihintsy ie laha tena mampiseho fitiava aminy valiny.’ Ho mora resin’ny fakam-panahy iha laha mana eritseritsy manahaky ani-reo. Miezaha zany mba tsy hanamarin-tena amy ty raha raty ataonao. Iha avao ro tompon’andraikitsy amy ty raha ataonao.—Gal. 6:7.
16. Ino ty azonao atao mba hahavita hanohitsy fakam-panahy iha?
16 Ankoatsin’ny fiezahanao hahay ty fahalemeanao, le mila tapa-kevitsy handresy azy koa iha. (1 Kor. 9:26, 27; 1 Tes. 4:4; 1 Pet. 1:15, 16) Eritsereto hoe ino ty fakam-panahy tena mafy aminao, le saky ino raha zay ro miseho. Mety ho sarotsy amintsika ty manohitsy fakam-panahy sisany na mora tratsin’ny fakam-panahy tsika amy fotoa sisany. Mety mora tratsin’ny fakam-panahy va, ohatsy, iha lafa reraky na lafa haly? Miezaha ho parè hiatriky fakam-panahy, le diniho hoe ino ty hataonao lafa miseho raha zay. Alohan’ny hisehoan’ny fakam-panahy iny ty fotoa tena soa anaova ani-zay.—Ohab. 22:3.
17. Ino ty ianarantsika baka amy Josefa? (Genesisy 39:7-9) (Henteo koa sary reo.)
17 Diniho moa ty nataon’i Josefa lafa nitao azy hanao firaisa valin’i Potifara iny. Avy le nandà ie sady tsy naneky hiaraky aminy mihintsy. (Vakio Genesisy 39:7-9.) Midika raha zay, fa nihain’i Josefa hoe ino ty hataony, talohan’ny nitaoman’ny valin’i Potifara iny azy hanao firaisa. Manahaky ani-zay koa, fa hahavita hanohitsy fakam-panahy iha laha eritseretinao sandrany ty raha tokony hataonao. Ka lafa miseho amy zay fakam-panahy iny, le ho mora aminao ty hanohitsy azy satria fa hainao ty raha tokony hataonao.
Tahafo Josefa, ka avy le tohero ze fakam-panahy atrehinao! (Fehintsoratsy 17)
‘MIEZAHA HANDINIKY TY VATANAO AVAO’
18. Ino ty hanampy anao handresy fanirian-draty? (2 Korintianina 13:5)
18 Mila ‘mandiniky ty vatanao avao’ iha laha ta handresy fanirian-draty. Diniho matetiky ty vatanao mba hahitanao ty raha ataonao. (Vakio 2 Korintianina 13:5.) Diniho matetitetiky ty raha eritseretinao noho ataonao, le ahitio ze mila ahity laha ilà. Ndre nahavita nanohitsy fakam-panahy, ohatsy, iha le afaky mieritseritsy hoe: ‘Avy le nanohitsy an’ny fakam-panahy iny va aho sa mbo nandiny elaela tse?’ Laha tsapanao hoe mbo nandiny elaela iha vo nanohitsy an’ny fakam-panahy iny, le ka manome tsiny ty vatanao. Aleo mieritseritsy ty raha azonao atao mba hahavy anao ho parè soa amy manaraky. Azonao atao, ohatsy, ty mieritseritsy fanontanea manahaky ani-retoa: ‘Afaky ahenako va ty fotoa ieritseretako raha raty? Mahavy ahy tsy hahatohitsy fakam-panahy va ty fialam-boly filiko? Mitoliky hafa malaky va aho lafa mahita sary raty na sary tiva? Azoko soa va hoe tena mahasoa ahy ty fitsipikin’i Jehovah, ndre tsy mora amiko aza ty mifehy tena?’—Sal. 101:3.
19. Manino ty raha eritseretintsika hoe tsy mampanino ro vomaiky hahavy antsika tsy hahatohitsy fanirian-draty?
19 Tsy tokony hanamarin-tena koa iha. Mivola ty Baiboly hoe: “Mamitaky mandilatsy ty raha iaby ty fo, sady sarotsy fehezy.” (Jer. 17:9) Nivola koa Jesosy hoe “baka am-po ao ro iboahan’ny eritseritsy raty.” (Mat. 15:19) Mety hieritseritsy, ohatsy, ty olo raiky nimpanenty sary tiva hoe “tsy mampanino” azy ty manenty sary manaitaitsy satria tsy sary tiva raha iny. Na mety hieritseritsy koa ie hoe: ‘Tsy manino anè aho ndre mieritseritsy raha raty, fa ie tanterahiko avao ro raty!’ Laha misy olo mana eritseritsy ani-zay, le sahala “manao tetiky hanomeza fahahafam-po ty fanirian’ny nofotsy” ie. (Rom. 13:14) Ino ty hanampy anao hanalavitsy ani-zay? Mitandrema mba tsy hanao raha eritseretinao hoe tsy mampanino, fa mety hitariky anao hanao hadisoa bevata raha zay, anisani-zay ty fanaovan-draty.b Ka ‘mieritseritsy raha raty’ koa satria mety hasaranao ani-zay ty nitariky anao hanao raha raty.
20. Hanao akory ty fanirian-draty amy hoavy, fe ino ty hanampy antsika tse henanizao?
20 Nihitantsika tato, fa mana hery hanohera fakam-panahy tsika satria manampy antsika Jehovah. Isaorantsika koa ie satria nanenga ty hadisoantsika tamy alalan’ny vilim-panavota, ka mitamà hiay mandrakizay amy tontolo vaovao ao tsika. Tena ho falifaly tsika amy zay, satria hanompo an’i Jehovah amy fo malio sady fa tsy hialy ay hanohitsy fanirian-draty sasy! Fe zisiky hiavian’ny fotoa zay, le afaky matoky tsika fa hahavita hanohitsy fanirian-draty. Hitahy ty ezaky ataontsika Jehovah, ka handresy tsika!
HIRA 122 Hatanjaho ny Finoanao!
a FANAZAVÀ: Amy Baiboly ao, le matetiky ivolana raha raty atao ty safà hoe “ota”, ohatsy hoe halatsy, fijangajangà, na famonoa olo. (Eks. 20:13-15; 1 Kor. 6:18) Fe amy andinin-teny sisany, ty hoe “ota” le manondro ty tsy fahalavoraria nilovantsika, ndre mbo tsy nanao fahotà aza tsika.
b Mariho fa nanao raha nieritseretiny hoe tsy mampanino mpamaraky resahy amy Ohabolana 7:7-23 ao iny, talohan’ny nanaovany fahotà bevata, zany hoe talohan’ny nijangajangàny.
c FANAZAVÀ SARY: Ankavia: Rahalahy tanora raiky amy pilasy finoma kafè ao, mahita lahilahy roe mifampihaminkamy. Ankavana: Ranabavy raiky mahita olo roe mitroky sigara.