LAHATSORATSY FIANARA 39
Be Herim-po Iha Laha Malemy Fanahy
“Tsy tokony hialy ty mpanomponi-Tompo, fa halemy fanahy amin’olo iaby.”—2 TIM. 2:24.
HIRA 120 Miezaha Halemy Fanahy toa An’i Kristy
HO HITANAO ATOa
1. Ino ty raha mety hanontanean’olo antsika lafa am-piasà na an-dakilasy any?
MANAO akory iha lafa misy mpiaraky miasa na mpiaraky mianatsy manontany anao mikasiky ty raha inoanao? Matahotsy va iha? Tsy iha raiky avao ro mahatsapa ho zay. Fe lafa misy olo manontany antsika, le fanontaneany iny ro manampy antsika hahay hoe ino marina ty raha eritseretiny na inoany. Lasa moramora amintsika amy zay ty miresaky ty vaovao soa. Fe kindraiky, mety ta hanohitsy antsika avao olo iny, le zay ro mahavy azy manontany. Tsy tokony hahatseriky antsika raha zay, satria mety hoe naharè raha diso mikasiky ty raha inoantsika ie. (Asa. 28:22) Ankoatsini-zay, miay amy “andro farany” koa tsika ka maro ty olo “tsy azo ifanaraha” sady ‘masiaky marè.’—2 Tim. 3:1, 3.
2. Manino tsika ro ta halemy fanahy?
2 Mety hieritseritsy iha hoe: ‘Akory ty hataoko mba ho soa fanahy noho hahay handanjalanja avao lafa misy manohitsy?’ Ho vitanao zay laha malemy fanahy iha. Tsy mora meloky ty olo malemy fanahy fa kalma avao ie lafa misy raha mampeloky azy noho lafa misy raha sarotsy miseho tampoky. (Ohab. 16:32) Fe mora ka volany avao raha zay fa sarotsy ty manao azy. Ka ino zany ty hanampy anao halemy fanahy? Ino ty hanampy anao halemy fanahy avao lafa misy olo manontany ty raha inoanao? Laha ray aman-dreny iha, akory ty hanampeanao ty ananao tsy hasiaky fa halemy fanahy avao lafa miaro ty finoan-drozy? Ndao tsika handiniky ani-zay.
INO TY HANAMPY ANAO HALEMY FANAHY?
3. Manino tsika ro afaky mivola hoe be herim-po ty olo malemy fanahy fa tsy malemy? (2 Timoty 2:24, 25)
3 Be herim-po ty olo malemy fanahy fa tsy hoe malemy. Tena ilà herim-po ty hoe ho kalma avao lafa miatriky raha sarotsy. Anisani-“vokatsini-fanahy” ty fahalemeam-panahy. (Gal. 5:22, 23) Ty safà grika nadika hoe “malemy fanahy” kindraiky, le nampiasà mba hivolana sôvaly raiky fa voafolaky. Alao sary an’eritseritsy moa hoe fa lasa soa fanahy sôvaly iny. Marina fa tsy manahy ie, fe mbo matanjaky avao ie. Ka manao akory tsika? Akory ty hahavy antsika halemy fanahy no sady ho be herim-po? Tsy vitantsika raiky avao zay fa mila mivavaky tsika, le mangataky ty fanahi-Ndranahary mba hanampy antsika hana ani-toetsy soa io. Azo atao soa raha zay. Misy tantara maro mampiseho ani-zay. Maro amy rahalahy noho anabavintsika reo, ohatsy, ro nalemy fanahy lafa nisy olo nanohitsy an-drozy. Vokany, lasa niova ty fahitan’olo sisany ty Vavolombeloni-Jehovah. (Vakio 2 Timoty 2:24, 25.) Akory ty ampisehoanao hoe sady malemy fanahy iha no be herim-po?
4. Ino ty ianarantsika mikasiky fahalemeam-panahy baka amy tantaran’Isaka?
4 Maro ty tantara amy Baiboly ao mampiseho fa tena ilà ty hoe malemy fanahy. Diniho moa ty tantaran’Isaka. Lafa ie nipetraky tamy tanini-Filistinina rey ta Gerara any, le nialona azy ty olo tan-tanà eo ka nilembefan-drozy vovo nihalìni-mpanomponi-babany rey. Fe tsy nialy tamin-drozy Isaka, fa niala teo ie le nifindra lavitsy, bakeo nihaly vovo hafa ndraiky. (Gen. 26:12-18) Fe nivola ndraiky Filistinina rey hoe mbo an-drozy koa vovo io. Fe mbo tsy nifamaly amin-drozy avao Isaka. (Gen. 26:19-25) Ino ty nanampy azy ho soa fanahy avao ndre nila aly aminy aza ty olo? Azo antoky fa nandiniky ty modely nameani-ray aman-dreniny rey ie, sady nianatsy ho tea filongoa manahaky ani-Abrahama noho hana “toetsy milamy noho tsy masiaky” manahaky ani-Saraha.—1 Pet. 3:4-6; Gen. 21:22-34.
5. Ino ty ohatsy mampiseho fa azoni-ray aman-dreny atao soa ty mampianatsy ty anany mba halemy fanahy?
5 Manan’anaky va iha? Anovo azo antoky hoe ampianarinao ty ananao fa tena ilà ty hoe malemy fanahy. Diniho moa tantarani-Max, mpamaraky 17 tao toy.b Nisy olo nasiatsiaky taminy tan-dakilasy any noho tamy fanompoa eny. Nampianatsy azy ray aman-dreniny rey hoe tokony halemy fanahy avao ie. Zao ty nivolanin-drozy: “Lasa haini-Max henanizao hoe mora kokoa amin’olo ty meloky lafa misy olo manao raha mampeloky azy, tany ty hoe hifehy ty vatany, kanefa tokony hanao ani-zay ty olo be herim-po.” Falifaly Max satria lasa nalemy fanahy.
6. Manino ty vavaky ro manampy antsika halemy fanahy?
6 Ino ty azontsika atao lafa misy olo mila aly amintsika, ohatsy hoe mandratiraty ty anarani-Ndranaharintsika iny na tsy manisy dikany ty Baiboly? Tokony hivavaky amy Jehovah tsika, le hangataky ty fanahiny noho ty fahendreany mba hanampy antsika tsy hasiaky fa halemy fanahy avao lafa miresaky amin’olo iny. Fe manao akory laha mahatsapa tsika lafa vita resaky iny hoe tsy de nisoa fanahy tsika? Afaky mivavaky mikasiky ani-raha iny ndraiky tsika, le dinihintsika soa hoe ino ty azontsika hasoavy lafa miseho ndraiky ty manahaky an’iny. Azo antoky fa hameani-Jehovah ty fanahiny masy tsika, ka ho vitantsika ty hifehy ty helokintsika noho ho soa fanahy avao.
7. Manino ty fitiarova andinin-teny sisany ro manampy antsika lafa miatriky raha sarotsy tsika? (Ohabolana 15:1, 18)
7 Misy andinin-teny maromaro amy Baiboly ao afaky manampy antsika laha manaly sarotsy amintsika ty ho kalma avao lafa misy raha mampeloky antsika. Afaky manampy antsika hahatiaro ani-andinin-teny rey ty fanahi-Ndranahary. (Jaona 14:26) Afaky manampy antsika halemy fanahy, ohatsy, ty torolala hitantsika amy bokini-Ohabolana ao. (Vakio Ohabolana 15:1, 18.) Atoroni-boky io koa fa tena soa laha miezaky ho kalma avao tsika lafa misy raha tena mampiasa loha antsika.—Ohab. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15.
HALEMY FANAHY TSIKA LAHA MAHAY MANDINIKY
8. Manino tsika ro tokony handiniky soa ty antony mety mahavy ty olo raiky hanontany ty raha inoantsika?
8 Afaky manampy antsika koa ty fahaiza mandiniky. (Ohab. 19:11) Miezaky mifehy tena ty olo mahay mandiniky lafa misy manohitsy azy. Manahaky rano laliky io ty hevitsy am-pon’olo any. Mety hisy olo hanontany antsika, ohatsy, fe tsy haintsika matetiky ty tena antony mahavy azy manontany. Ka alohani-hamaleantsika ani-raha iny zany, le soa laha tiarovintsika hoe tsy tena haintsika ty antony nahavy azy nanontany.—Ohab. 16:23.
9. Akory ty nampisehoani-Gideona hoe nahay nandiniky noho nalemy fanahy ie lafa neloky azy lahilahy efraimita rey?
9 Diniho moa hoe akory ty fomba namaleani-Gideona ani-lahilahy efraimita rey. Nimeloky rozy lafa nanontany azy hoe: ‘Nanino zahay ro tsy nitaominao lafa nandeha nialy tamy fahavaloni-Israely rey iha?’ Fe ino moa ty tena antony nampeloky an-drozy? Mety hoe hambom-po vasa. Fe ndre ino ino ty antony, le nanaja an-drozy avao Gideona ka tsy nasiaky ie fa nisoa fanahy lafa namaly ani-fanontanean-drozy iny. Ino ty vokany? ‘Nikalma’ rozy.—Mpits. 8:1-3.
10. Ino ty hanampy antsika hahay hamaly lafa misy olo manontany mikasiky ty raha inoantsika? (1 Petera 3:15)
10 Mety hisy amy mpiaraky miasa na mpiaraky mianatsy amintsika, ohatsy, hanontany antsika hoe manino tsika ro manoriky ty fitsipikini-Baiboly. Lafa miseho raha zay, le hiezaky tsika hanazava aminy ty antony mahavy antsika mino fa tena soa ty tari-dalani-Baiboly. Fe tokony asehontsika amin’olo iny koa hoe manaja ty hevitsiny tsika. (Vakio 1 Petera 3:15.) Mety hieritseritsy tsika hoe ta hikinokino antsika ie kanao manontany. Fe soa laha tsy mieritseritsy ani-zay tsika fa aleo dinihintsika fanontaneany iny mba hahaizantsika ty raha am-pony ao. Ndre ino ino antony mahavy olo raiky manontany, le soa laha miezaky ho soa fanahy avao tsika lafa mamaly azy. Mety hahavy azy handiniky ndraiky ani-hevitsiny iny ty valin-teny ameantsika. Ndre raty fanahy aza ie na mikizakizaky antsika, le tokony ho soa fanahy avao tsika lafa mamaly azy, satria zay ty raha kendrentsika.—Rom. 12:17.
Hahay hamaly iha laha eritseretinao sandrany hoe ino ty antony mahavy ty olo manasa olo lafa manao aniversera (Fehintsoratsy 11-12)
11-12. a) Ino ty raha tokony hoeritseretintsika alohani-hamalea fanontanea sarotsy? (Henteo koa sary io.) b) Manomeza ohatsy mampiseho hoe mety hahavy antsika ho afaky hiresaky soa amin’olo ty fanontanea apetrakin’olo.
11 Laha misy mpiaraky miasa aminao, ohatsy, manontany hoe manino tsika ro tsy mankalaza aniversera, le eritsereto zao: Mety mieritseritsy va ie hoe tsy mba afaky mifalifaly mihintsy tsika? Sa mety mahatsapa ie hoe hanimba ty fiharoa raikini-mpiaraky miasa ao ty raha ataontsika? Mety hanampy azy tsy hiasa loha tsika laha mivola aminy hoe tena ankasitrahantsika ie satria midary ty mpiaraky miasa aminy. Bakeo ameantsika toky ie hoe tena teantsika ty hiaraky mifalifaly amy mpiaraky miasa amintsika reo. Laha manao ani-zay tsika, le mety ho afaky hiresaky aminy ty raha resahini-Baiboly mikasiky aniversera.
12 Mbo afaky manao ho zay avao koa tsika lafa misy olo manontany raha hafa. Mety hivola, ohatsy, ty raiky amy mpiaraky mianatsy amintsika hoe tokony haneky ty firaisani-samby lahilahy na firaisani-samby ampela ty Vavolombeloni-Jehovah. Mivola ani-zay va ie satria tsy tena hainy ty raha inoani-Vavolombeloni-Jehovah? Sa ie mana nama na longo manao manahaky ani-zay? Mieritseritsy va ie hoe tsy teantsika ze olo mana ani-fomba fiaina zay? Mety mila ameantsika toky ie hoe tea ty karazan’olo iaby tsika sady ekentsika hoe samby mana ty safidiny ty olo kiraidraiky, le manaja ani-zay tsika.c (1 Pet. 2:17) Laha manao ani-zay tsika, le mety ho afaky hiresaky aminy mikasiky ty raha resahini-Baiboly sady ho afaky hanampy azy hahay hoe handramby soa ie laha manoriky ty fitsipikini-Baiboly.
13. Akory ty azonao anampea ty olo tsy mino a Ndranahary?
13 Lafa tsika tojiky olo tsy mitovy hevitsy amintsika, le tsy tokony avy le hieritseritsy tsika hoe haintsika ty raha inoany. (Tit. 3:2) Manao akory, ohatsy, laha misy mpiaraky mianatsy aminao mivola hoe olo gegy mino a Ndranahary zao? Hieritseritsy va iha hoe mino ty evolision ie sady mahay raha maro mikasiky ani-zay? Laha ty marina, mety ze raha nireny avao volaniny io. Ka miresaky aminy mikasiky evolision, fa milà fomba hanampea azy, amy zay mba misy raha hovetsevetseny. Mety azonao atoro azy, ohatsy, ty fanazavà mikasiky famorona amy jw.org ao. Mety ho teany amy zay ty hiresaky mikasiky ani-ze lahatsoratsy na video nihitany tao amy manaraky. Laha manaja azy tsika, le mety ho lasa ta hahay raha maro mikasiky ty raha volanini-Baiboly ie.
14. Akory ty nampiasani-Nick ty tranonkalantsika mba hanampea ty mpiaraky mianatsy aminy tsy hana hevitsy diso mikasiky ty Vavolombeloni-Jehovah?
14 Misy mpamaraky mana anara Nick zay, nampiasa ty tranonkalantsika ie mba hampisehoa hoe diso ty raha resahin’olo sisany mikasiky ty Vavolombeloni-Jehovah. Hoy ty asany: “Nivola tamiko avao matetiky mpamaraky tan-dakilasinay tao zay hoe tsy mino ty siansy aho satria mino ty raha resahini-boky raiky feno tapasiry.” Tsy nengani-ajà lahilahy io hanazava ty raha inoany Nick, farany natorony azy ty fizarà hoe “Siansa sy Baiboly” amy jw.org ao. Hitani-Nick tafara atoy hoe namaky ani-fanazavà iny mpiaraky mianatsy aminy iny, le naniry hahay mikasiky ty fomba nampisy antsika. Afaky hahita vokatsy manahaky ani-zay koa iha.
AMPEO TY FIANAKAVIANAO
15. Akory ty azoni-ray aman-dreny anampea ty anany halemy fanahy avao lafa manontany mikasiky ty raha inoan-drozy ty mpiaraky mianatsy amin-drozy?
15 Afaky mampianatsy ty anany halemy fanahy ty ray aman-dreny lafa misy olo manontany an-drozy mikasiky ty raha inoan-drozy. (Jak. 3:13) Ty ray aman-dreny sisany, ohatsy, manao fanazaran-tena lafa manao fotoam-pivavahani-fianakavia. Dinihin-drozy soa ze foto-kevitsy mety hanontanean’olo lafa an-dakilasy any. Resadresahin-drozy raha iny sady anaovan-drozy fampisehoa hoe akory ty fomba hamalea azy. Ampianarin-drozy ty anan-drozy koa hoe tokony ho soa fanahy avao rozy lafa mamaly ani-ze manontany sady tokony hataon-drozy ze hahavy ty olo ho kinto.—Henteo ty efajoro hoe “Afaky Manampy ty Fianakavianao ty Fanaova Fanazaran-tena.”
16-17. Manino ty fanazaran-tena ro manampy ty tanora?
16 Afaky manampy ty Kristiana hahay hanazava hevitsy ty fanazaran-tena sady manampy an-drozy ho resy lahatsy amy ty raha inoan-drozy. Natao hanampea ty tanora hatòky ty raha inoany noho hanoma valin-teny amy fomba fivolanan-drozy, ohatsy, ty andian-dahatsoratsy hoe “Manontany ny Tanora”, amy jw.org ao. Misy devoara natao ho ani-tanora koa ao. Laha mianatsy ani-lahatsoratsy reo miaraky amy ty fianakaviantsika tsika, le ho haintsika ty hiaro ty finoantsika sady ho soa fanahy. Hahakinto olo amy zay ty raha inoantsika.
17 Nivola tanora raiky atao hoe Mathieu zay fa tena nanampy azy ty fanaova fanazaran-tena. Tamy fomba akory? Lafa manao fotoam-pivavahani-fianakavia rozy, le matetiky Mathieu noho ty ray aman-dreniny mikaroky foto-kevitsy mety hanontanean’olo an-dakilasy any. Hoy ty asany: “Fa eritseretinay sandrany ze raha mety hiseho, le bakeo omaninay ty fomba hamalea ani-raha iny mifanaraky amy fikaroha nataonay iny. Lafa mazava amiko soa ty raha inoako, le lasa tsy misalasala aho sady tsy sarotsy amiko ty ho soa fanahy lafa miresaky amin’olo.”
18. Ino ty tena vatan-draha laha hentea ty Kolosianina 4:6?
18 Ndre mazava soa noho maharesy lahatsy aza ty fanazavantsika, le tsy ty olo iaby ro haneky ani-raha volanintsika iny. Fe mety hanampy koa laha malemy fanahy noho mahay mandanjalanja tsika lafa mivola. (Vakio Kolosianina 4:6.) Sahala hoe manoraky laboly amin’olo tsika lafa miresaky ty raha inoantsika. Azontsika atoraky moramora na marè biby laboly iny. Laha ataontsika moramora avao raha iny, le azo antoky hoe ho azon’olo anorahantsika azy iny raha iny, ka hitohy avao fisà iny. Manahaky ani-zay koa fa laha malemy fanahy noho mahay mandanjalanja tsika lafa mivola, le mety ho parè hijanjy antsika ty olo sady mbo hitohy avao ty resakintsika. Mazava ho azy fa tsy voatery hamaly tsika lafa misy olo manontany fe ta hialy hevitsy na ta hikinokino antsika avao. (Ohab. 26:4) Fe tsy voatery hanahaky ani-zay ty ankamaroan’olo, fa maro ty ta hijanjy.
19. Ino ty tokony handrisiky antsika halemy fanahy lafa tsika miaro ty finoantsika?
19 Tena soa laha ataontsika raha kendrè ty hoe halemy fanahy. Mivavaha amy Jehovah le mangataha hery aminy mba hahavy anao halemy fanahy avao lafa misy olo mametraky fanontanea mampisy alihevitsy na mikinokino. Tiarovo fa laha soa fanahy avao iha ndre tsy mitovy hevitsy aza nareo, le mety tsy hisy ty fifamalea. Sady laha soa fanahy noho manaja an-drozy koa iha lafa mamaly ty fanontanean-drozy, le mety hiova ty fomba fahitan’olo sisany antsika noho ty fahamarina amy Baiboly ao. Manaova “parè avao” hiaro ty raha inoanao, le ‘anovo amim-pahalemeam-panahy noho amim-panajà laliky raha zay.’ (1 Pet. 3:15) Tena be herim-po iha laha malemy fanahy!
HIRA 88 Ampahafantaro Ahy ny Lalanao
a Mety hisy handratiraty na hanohitsy ty raha inoantsika. Ino ty hanampy antsika tsy hasiaky fa halemy fanahy avao lafa miaro ty finoantsika? Misy soso-kevitsy hanampy antsika ty amy lahatsoratsy toy ato.
b Novà ty anara sisany.
c Misy soso-kevitsy afaky manampy anao koa amy lahatsoratsy hoe “Inona no Lazain’ny Baiboly Momba ny Firaisan’ny Samy Lehilahy na Samy Vehivavy?”, amy Mifohaza! No. 4 2016.
d Misy soso-kevitsy afaky manampy anao koa amy jw.org ao, amy andian-dahatsoratsy hoe “Manontany ny Tanora” noho “Fanontaniana Fametraky ny Olona Momba ny Vavolombelon’i Jehovah.”