Lomiga Faale-Tusi Paia I LE INITANETI
Lomiga Faale-Tusi Paia
I LE INITANETI
Faa-Samoa
ā
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • ʻ
  • TUSI PAIA
  • LOMIGA
  • SAUNIGA
  • g96 1/8 itu. 8-11
  • Le Lalolagi le Meaalofa a le Atua mo i Tatou

Leai se vitiō o maua i lenei vaega.

Faamalie atu na iai se faalētonu i le kopiina o le vitiō.

  • Le Lalolagi le Meaalofa a le Atua mo i Tatou
  • Ala Mai!—1996
  • Tamaʻi Ulutala
  • Mataupu e Taitutusa
  • Le Lalolagi—E Ofoofogia ma Matagofie
  • Se Sosaiete Lē Loto Faafetai e Lē Tatau i ai le Meaalofa a le Atua
  • Le Taimi o le a Talisapaia ai le Meaalofa Mai le Atua
  • Po o le a Faaumatia ea lo Tatou Lalolagi?
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—2008
  • Po o le a Faaleagaina Atoatoa e Tagata le Lalolagi?
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—2014
  • Po o E Talisapaia Meaalofa Mai i le Atua?
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova (Su‘esu‘ega)—2020
  • Le Tala Lelei e Latou te Manana‘o ia E Faafofoga i Ai
    Molimau a Ieova​—O Ai i Latou? O ā o Latou Talitonuga?
Faitau Atili
Ala Mai!—1996
g96 1/8 itu. 8-11

Le Lalolagi le Meaalofa a le Atua mo i Tatou

“NA FAIA e le Atua le lagi ma le lalolagi i le amataga.” Na ia faalauiloa mai foi le lalolagi e faapea “ua matuā lelei lava.” (Kenese 1:1, 31) E leai ni faupuʻega o otaota na faamatagāina ai le lalolagi; leai ni faatafuna e lafoai i ai ni otaota na faapolusioneina ai. O se meaalofa matagofie na tuuina mai i tagata. “O le lagi, o le lagi lava, e ia Ieova lea; a ua tuuina mai e ia le lalolagi mo le fanau a tagata.”—Salamo 115:16.

I le Isaia 45:18, ua ia faailoa mai ai lana fuafuaga mo le lalolagi: “Auā o loo faapea ona fetalai mai o Ieova, o le na faia le lagi; o ia lava o le Atua; o le tufuga o le na faia le lalolagi; o ia na faatumauina; na ia le faia fua, na ia faia ina ia āina, o aʻu o Ieova, a e leai se tasi.”

Sa ia faaalia patino lava po o le ā le tiute tauave o le tagata mo le lalolagi—“e galue ai ma leoleo ai.”—Kenese 2:15.

Ua faataatia e Ieova le faaaoaoga. E na te tausia le lalolagi. O le tasi o auala, o le toe faafouina e ala i se faataamilosaga o mea tāua e maua mai i le eleele, o mea o loo faalagolago i ai ola uma i le lalolagi. I se mataupu faapitoa i le Scientific American, sa iai ni mataupu e uiga i nisi o nei faataamilosaga, lea e aofia ai le faataamilosaga o le malosiaga o le lalolagi, le faataamilosaga o le malosiaga o le ola, le faataamilosaga o le vai, le faataamilosaga o le okesene, le faataamilosaga o le kaponi, le faataamilosaga o le naitorosene, ma le faataamilosaga o minerale.

Le Lalolagi—E Ofoofogia ma Matagofie

O se tagata lauiloa i suesuega i mea tau i le ola o Lewis Thomas, na ia tusia i le mekasini faasaienisi o le Discover lenei viiviiga lē mataofiofia o le lalolagi:

“O se mea e matuā maofa ai, i le fausaga matuā uigaese ua sili ona tatou iloa e uiga i ai i le vateatea aoao, le fausaga aupito silisili o mea uma o iai le ola ua iso ai saienitisi, ua iso ai foi a tatou taumafaiga e fia malamalama i ai, o le lalolagi lea. O lea faatoʻā amata nei ona tatou talisapaia le maeu o le uigaese ma le matagofie o le lalolagi, maeu le matuā faafiafiaina ai, o se mea aupito matagofie o loo opeopea faataamilo i le la, o loo siosiomia e putaputa lanumoana o lona lava ea, o loo gaosia ma mitiia lona lava okesene, faia lona lava naitorosene mai le ea ma tuuina i totonu o lona lava eleele, faia ona lava tau i le fogaeleele o ona lava vaomatua, fausiaina lona lava puipuiga mai mea o iai le ola: o tofē mataina, āʻau o amuamu, o mea na maua mai i isi ituaiga o olaga na iai muamua, ua ufitia nei i āi o ola fou ua fusia faatasi i le lalolagi atoa.”

E na o ni nai mea nei ua taʻua o sauniuniga ua faia e Ieova ina ia tumau ai pea ona faaolaolaina le lalolagi e avea o se meaalofa matagofie mo tagata, o se aiga na foafoaina ina ia tumau e faavavau mo tagata ma le lē mafaitaulia o le faitau miliona o isi foafoaga ola. Ua faapea mai le Salamo 104:5: “Na ia faavaeina le lalolagi i luga o ona lava faavae, ina ia le gaee e faavavau faavavau lava.” Na molimau mai se isi molimau faagaeeina i lenei lava faatumauina o le lalolagi e faapea: “E mavae atu le tasi tupulaga, a e sau le tasi tupulaga; a o le lalolagi e tumau lea e faavavau.”—Failauga 1:4.

O tagata faimalaga i le vateatea o loo faataamilo i le lalolagi, e matuā maofa lava i lenei kelope maʻaleʻale matagofie, o loo malaga faataamilo i le la, ma ua faaalia ai e manaomia ona talisapaia e tagata lona matagofie ma tausi lelei i ai. Ina ua uluai vaaia e le tagata faimalaga i le vateatea o Edgar Mitchell le lalolagi mai le vateatea, na ia ualesi atu loa i le nofoaga mo femalagaaiga i le vateatea, i Houston ma faapea atu: “O le tino mai o le lalolagi, e pei lava o se maatāua feilafi lanumoana ma paʻepaʻe . . . ua teuteuina i ie ufimata papaʻe e taviʻoviʻo . . . , e pei o se penina laitiiti i totonu o se sami uliuli māfiafia e lē mafai e se tasi ona iloa.” Na faapea mai le faamatalaga a le tagata faimalaga i le vateatea o Frank Borman: “Ua tatou maua se lalolagi e faapea ona matagofie. . . . O le mea e matuā maofa ai le mafaufau, o le pe aisea lava ua lē mafai ai ona tatou talisapaia le mea ua tatou maua.” Na faapea mai se tasi o tagata na faimalaga i le vaa o le vateatea le Apollo 8, lea na malaga i le masina: “I le vateatea aoao, i so o se mea lava na matou vaavaai i ai, e na o le pau lava sina lanu na matou iloa mai, e na o le lalolagi. Na mafai ona matou vaaia mai ai iina le lanumoana malosi o le sami, le lanu enaena o le laueleele, ma lanu papaʻe o ao. . . . O se mea sa aupito sili ona matagofie, i le vaai mai i le lagi. E lē o iloa e tagata i lalo nei le mea lea o loo ia i latou.”

Ua faaalia e mea moni le saʻo o lena faamatalaga—e lē o iloa e tagata le oloa tāua lea ua latou maua. E nai lo o le tausia o lenei meaalofa mai le Atua, ua faapolusioneina ma faaleagaina e tagata. Ua iloa foi e tagata faimalaga i le vateatea lenei mea. Na faapea mai Paul Weitz, o le kapeteni o le uluai vaa o le vateatea e pei o se vaalele, le Challenger e faapea, e “matuā maofa” lava i le faaleagaina ua faia e tagata i le lalolagi pe a vaai mai i luga i le vateatea. “E faanoanoa lava, ona ua vave ona avea lenei lalolagi ma paneta ua foliga palapalā.” Na ia faaopoopo atili mai: “O le ā le feau mo i tatou? Ua faaleagaina e i tatou lava lo tatou aiga.” Ae maise lava le faateteleina o lenei tulaga lamatia i “nei aso e gata ai.” Ua faalauiloa mai e Ieova lana faamasinoga faasaga ia i latou o ē ua faaleagaina le lalolagi i le faapea mai, o le a ia ‘faafanoina i latou ua fano ai le lalolagi.’—Faaaliga 11:18.

Se Sosaiete Lē Loto Faafetai e Lē Tatau i ai le Meaalofa a le Atua

O se sosaiete matapeapea ua latou solipalaina mea tāua faaleagaga ina ia saʻoloto ai e faia tuinanauga o le tino. O taʻiala aogā na tuuina mai e Ieova i tagata ina ia fiafia ma ola ai i ni olaga e faamalieina ai, ua tuleiesea e le agaga manatu faapito lea ua taatele i o tatou aso e faapea, o aʻu e muamua.

Ua faamatalaina lelei i le 2 Timoteo 3:1-5 taimi faigata ia ua tatou ola ai: “A e ia e iloa e oe lenei mea, o ona aso e gata ai e oo mai ai aso faigata. Auā e avea tagata ma e alolofa i latou ia i latou, o e mananao i tupe, o e loto vii, o e faamaualuga, o e upu leaga, o e le faalogo i mātua, o e le faafetai, o e amio leaga, o e le lotoaiga, o e le ma faaleleia, o e faatuaupua, o e le taofi manao o le tino, o e faasaua, o e inoino i le amio lelei, o e faalata, o e soona fai, o e ua faafefeteina, o e ua tele le manao i mea faafiafia a e leai se manao i le Atua; o e ua peiseai ua toaga i lotu, a o le mana ua i lea mea ua latou teena; ia e ʻalo ese lava i tagata faapena.”

O le tele o le tamaoaiga, o le tele foi lea o mea e faatau, ma o faasalalauga faatosina ua avea mona fesoasoani i le faatauina atu o le tele o ia mea. E tele lava faasalalauga e talafeagai, ae tele foi e lē talafeagai. O faasalalauga lē talafeagai, e fetaui lelei lava ma le mea ua mātauina e Eric Clark i le mekasini o le Want Makers e faapea: “O faasalalauga ua lē gata ina fesoasoani e faatau atu ai i tagata mea lē tatau e latou te lē gafatia, ae e masani foi ona latou faia faapea i le matuā sii i lugā o le tau o mea.” Fai mai Alan Durning o le World Watch: “E lē faatauina atu e le au fai faasalalauga faatosina ia mea moni, ae o ituaiga o tifiga, uiga, ma mafaufauga lē moni, e faapipii atu ai a latou oloa i manaonaoga lē uma o le tagata.” O le sini o faasalalauga faatosina, o le uunaia lea o i tatou ina ia ʻaua neʻi faamalieina i mea ua tatou maua, ma tatou manaonao ai i mea e lē o ni mea e tatau mo le olaga. Ua faapogaia ai foi se tuinanau e lē faamalieina; e iu ai ina tutupu faafitauli ona o le soona faaopoopoina o mea; ua māfua ai foi ona vave faateleina otaota lafoai ua faapolusioneina ai le lalolagi. Ua āti atu ana faaupuga faaʻoleʻole e oo lava i loto mafatia o i latou o loo ola i olaga matuā matitiva. E toatele le au fai faasalalauga faatosina ua matuā uunaia malosi le faatauina atu o mea ua iloa e maliliu pe mamaʻi ai foi tagata.

O le mea e tāua, o lo tatou tulaga ma le Atua, e pei ona faapea mai le Failauga 12:13: “Ia e mataʻu i le Atua, ma e anaana i ana poloaiga; auā o mea ia e tatau i tagata uma.” O i latou e faia faapea, o le a agavaa mo le ola i le Parataiso mamā a Ieova! Na folafola mai e Iesu: “Aua tou te ofo i lenei mea, auā e oo mai le aso e faalogo ai i lona leo o i latou uma ua i tuugamau, ma latou o mai ai; o e na amio lelei, e toe tutū i le ola; a o e na amio leaga, e toe tutū i le faasala.”—Ioane 5:28, 29.

Le Taimi o le a Talisapaia ai le Meaalofa Mai le Atua

Maeu le matagofie uigaese o le a iai lena lalolagi! Ua faailoa mai e Ieova ia i tatou se faamatalaga e maofa ai o lea meaalofa e faapea: “Ona aʻu [Ioane] iloa lea o le lagi fou ma le lalolagi fou; auā ua mavae atu le uluai lagi, ma le uluai lalolagi, ua leai foi se toe sami. E sōloiesea foi e le Atua loimata uma i o latou mata; e leai foi se toe oti, po o se faanoanoa, po o se aue, e leai foi se toe puapuaga; auā ua mavae atu mea muamua.”—Faaaliga 21:1, 4.

O le a mavae atu foi mea muamua e pei o faatafuna o otaota, otaota o mea oona, ma i latou e lafoai atu a latou otaota i isi tagata. Ona pau lava ia o tagata o le a ola i le lalolagi, o le a na o i latou e alolofa i o latou tuaoi e pei o i latou lava, o ē vivii ia Ieova ona o lana meaalofa o le lalolagi, ma ē foi e fiafia e tausia lelei le lalolagi ma tausia i se tulaga faaparataiso.—Mataio 22:37, 38; 2 Peteru 3:13.

[Pusa i le itulau 11]

Le Lē Aogā o le Matapeapea i Mea Faitino

Sa fetalai Iesu i le upu moni aʻiaʻi ina ua lapatai mai e faapea: “Ia outou, ia leoleo outou ia te outou auā le matapeapea; auā e le ola se tasi i le tele o ana mea ua ia te ia.” (Luka 12:15) E lē taulia mea ua tatou maua; a o le ituaiga o tagata e iai i tatou e taulia. E matuā faigofie lava ona aafia i tatou i fiafiaga ma mea e fai o le olaga—le suʻeina o tupe, le faaputuputuina o le anoanoai o mea, le nanati atu ma le popole ia maua uma mai faafiafiaga o tuinanau i ai le tino—ma le manatu faapea, ua selau pasene le olaga, e leai se mea o misia, ae atonu o tatou misia le mea aupito sili ona lelei ua ofoina mai e le olaga.

Seʻiloga lava ua pulapula lagoto le soifua, ona faatoʻā tatou iloa ai lea o mea tatou te lē o maua. Ua tatou iloa ai le moni o le mea o fai mai ai le Tusi Paia: E matuā puupuu lava le olaga—e pei o se puao ona mou ese atu, e pei o se asu, pei o se mānava, e pei o se ata lafoia e mavae ese atu, e pei o le vaoiti ua magumagu, e pei o se fugalaau e fuga mai ma toe mamae atu. O fea ua alu i ai? O le ā se mea ua tatou faia? Aisea na tuuina ai i tatou iinei? Pe ona pau ea lenei o le olaga? Ua na o se mea lē aogā mai le tele o isi mea le aogā, o se ʻai a le matagi?—Iopu 14:2; Salamo 102:3, 11; 103:15, 16; 144:4; Isaia 40:7; Iakopo 4:14.

O se tamaloa ua tali oti i se falemaʻi, o loo vaavaai atu i fafo mai se faamalama, ua vaai atu i le auvae mauga o loo suluia e ave mafanafana o le la, o loo fefiloi ai le mutia ma vaotuitui, o ni nai fugalaau o loo tau osooso aʻe, o se manulele o loo suasua le palapala e saili ni nai fatu laau e ʻai—e lē o se vaaiga lea e ono faagaeetia ai ni faalogona. Ae i le tamaloa o loo tigaina ua tali oti, o se vaaiga matagofie. Sa oo ia te ia se lagona faanoanoa, ma manatu e faapea, maeu ni mea matagofie e olioli ai ua ia misia, o nai mea iti e matuā sili ona tāua. Ua vave tele ona mou uma atu!

Ua faamatala manino mai e Tusitusiga Eleni o le Tusi Paia e faapea: “Auā tatou te lei au mai lava se mea e tasi i le lalolagi, ua mautinoa foi tatou te le mafai ona ave ese ai o se mea. Afai ua maua e i tatou o mea e aai ai ma mea e oofu ai, ia gata ai o tatou manao.” (1 Timoteo 6:7, 8) Ua matuā taʻu saʻo mai lava e Tusitusiga Eperu e faapea: “E pei ona sau o ia e le lavalavā mai le manava o lona tinā; e toe foi atu lava o ia e faapei ona ia sau; e le ave foi e ia se mea ai lana galuega e alu ma ia.”—Failauga 5:15.

[Ē Ana le Ata i le itulau 8]

NASA photo

    Lomiga Faa-Samoa (1971-2026)
    Log Out
    Log In
    • Faa-Samoa
    • Lafo Faamatalaga
    • Faapolokalame
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aiāiga Faapitoa
    • Aiā Faaletulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Lafo Faamatalaga