Faatomuaga e Faagaee ai le Fiafia

O LE faatomuaga o se vaega iloga lea o so o se lauga. Afai e te faagaee moni le fiafia o lau aofia, o le a sili atu la ona lolo mai e matuā faalogologo i mea o loo mulimuli mai. I le faiva i le fanua, afai e lē faagaeeina le fiafia e lau faatomuaga, atonu la o le a lē mafai ona e faaauauina lau taulimaga. Pe a fai sau lauga i le Maota o le Malo, o le a lē tuumuli ese le aofia, ae atonu o le a amata ona mafaufau nisi tagata e uiga i isi mea pe afai e te leʻi puʻea lo latou fiafia.

Pe a sauniuni lau faatomuaga, ia teu i manatu sini o loo mulimuli mai: (1) ia faauaʻi mai lau aofia, (2) ia faamatilatila manino lau mataupu, ma le (3) ia faailoa le pogai e tāua ai le mataupu i lau aofia. I nisi tulaga, o nei sini e tolu e toetoe lava ausia uma i le taimi e tasi. Peitaʻi, i isi taimi, atonu e talanoaina ai taʻitasi, ma atonu foʻi e fesuisuiaʻi le faatulagaga e talanoaina ai.

Le Auala e Faauaʻi Mai ai Lau Aofia. O le auai o tagata e faalogologo i se lauga e lē faapea ai ua latou sauni e uaʻi totoʻa mai i le mataupu. Aiseā? O loo tumu o latou olaga i le tele o mea o loo tauanauina lo latou uaʻi atu i ai. Atonu o loo latou popole e uiga i se faafitauli i le aiga, po o se isi popolega i le olaga. O le luʻi la ua feagai ma oe o se failauga, o le puʻea lea ma le faatumauina o le uaʻi mai o le aofia. E tele auala e mafai ona e faia ai lenā mea.

O se tasi o lauga e sili ona taʻutaʻua sa leʻi faapea ona tauaaoina muamua, o le Lauga i luga o le Mauga. Sa faapefea ona amata? E tusa ai o le tala a Luka, na fetalai atu Iesu: “E fiafia outou e matitiva, . . . e fiafia outou e fia aai nei, . . . e fiafia outou e fetagisi nei, . . . e fiafia outou pe a itagia outou e tagata.” (Luka 6:20-22, NW) Aiseā sa faagaeeina ai e lenā mea le fiafia? I ni nai upu, na faailoa atu ai e Iesu nisi o faafitauli matuiā sa feagai ma lana ʻaufaalogologo. Mulimuli ane, na i lo o le talanoaina atoa o faafitauli, na ia faailoa atu e faapea o tagata sa fesagaʻi ma na faafitauli sa mafai pea ona fiafia, ma na ia taulimaina i se auala sa fia faalogologo atili ai lana aofia.

E mafai ona faaaogā ma le uigā fesili ina ia faagaee ai le fiafia, ae e tatau ona talafeagai. Afai e faaalia i au fesili faapea o le a e talanoa i na o mea ua uma ona faalogologo muamua i ai le aofia, atonu la o le a vave ona mou atu le fiafia. Aua neʻi faia ni fesili e faalumaina ai lau aofia pe taʻuleagaina ai i latou. Na i lo lenā, ia taumafai e faaupu au fesili i se auala o le a faaosofia ai mafaufauga. Ia mānava puupuu pe a uma fesili taʻitasi, ina ia maua ai e lau ʻaufaalogologo se taimi e mafaufau ai i se tali. Pe a latou lagona o loo latou auai i se talanoaga faalemafaufau ma oe, o le a latou uaʻi mai la iā te oe.

O le faaaogāina o se mea moni na tupu i le olaga, o se isi lea o auala lelei e puʻea ai le uaʻi mai. Ae o le tau ina taʻu atu o se tala atonu o le a lē ausia ai lau fuafuaga pe afai o lea mea o le a faalumaina ai se tasi i lau aofia. Afai o le a manatuaina lau tala ae galo lona lesona, ua lē ausia la lou sini. Pe a faaaogā se mea na tupu e fai ma faatomuaga, e tatau ona avea lenā o se faavae mo nisi vala iloga o le tino o lau lauga. A o manaʻomia nisi o auʻiliʻiliga ina ia faamanino ai le faamatalaga, ia faaeteete e lē manaʻomia ona faauumi tala o mea na tutupu.

O nisi failauga e amata a latou lauga i se tala fou, o se manatu sii mai i se nusipepa a lona vaipanoa, po o se faamatalaga mai i se lomiga aloaʻia. E uigā foʻi na mea pe afai e fetaui lelei i le mataupu ma e talafeagai mo le aofia.

Afai o lau lauga o se vaega o se lauga faasolo po o se vaega o le Sauniga o le Auaunaga, e sili atu la ona lelei le faapuupuu ma tuusaʻo lau faatomuaga. Afai o loo e faia se lauga lautele, ia tausisi ma le faaeteete i le taimi ua atofaina mo le vaega o le faatomuaga. O le tino o le lauga o inā o le a faaoo atu ai faamatalaga e sili ona tāua i lau aofia.

I nisi tulaga atonu o le a e tautala atu ai i luma o se aofia e masalosalo pe tetee foʻi. E mafai faapefea ona e faauaʻi mai i latou? O Setefano, o se uluaʻi Kerisiano sa faamatalaina faapea e ‘tumu i le mana ma le poto,’ na ave faamalosia i luma o le ʻau Saniterini Iutaia. O inā sa ia avatu ai se tali faatamālii mo le puipuia o le Faa-Kerisiano. Sa faapefea ona ia amata? I se auala faaaloalo ma i le faasino atu i se mea sa latou ioe faatasi i ai. “Soma e, le au uso e, ma tamā e, ina faafofoga mai ia. Na faaali le Atua e ona le mamalu i lo tatou tamā o Aperaamo.” (Galu. 6:3; 7:2) I Areopako i Atenai, sa faafetaui atu ai e le aposetolo o Paulo lana faatomuaga i se aofia e eseese mamao, e faapea: “O outou Atenai e, ua ou iloa i mea uma lava ua sili la outou tapuai i atua.” (Galu. 17:22) O le iʻuga o na faatomuaga uigā, sa tau fai lotomalilie na aofia e lua ina ia faalogologo atili.

Pe a auai i le auaunaga i le fanua, e manaʻomia foʻi ona e faauaʻi mai tagata. Afai sa leʻi muaʻi fuafuaina lau asiasiga, atonu la o le a pisi le tagata o le aiga i isi mea. I nisi vaega o le lalolagi, ua faatalitalia ai tagata asiasi solo ina ia vave ona faailoa atu le māfuaaga o a latou asiasiga. I isi vaipanoa, ua manaʻomia ai i aganuu ona faia ni faalagilagina a o leʻi taʻuina atu le māfuaaga mo lau asiasiga.—Luka 10:5.

I na tulaga uma, e mafai ona fesoasoani le faaleuō moni ina ia faatupuina ai se siʻomaga e mafai ona faia ai se talanoaga. Ua masani ona aogā le amata i se mea e fesootaʻi tuusaʻo ma le mea o loo i le mafaufau o le tagata. E mafai faapefea ona e filifilia le mea e faaaogā? Ia, ina ua e faalatalata atu i le tagata, pe sa faia ea ni ana galuega? Atonu o loo galue i lana faatoʻaga po o se lafumanu, tapena le fanua i autafa o lona fale, faaleleia lana taavale, saunia le kuka, fai le tagamea, po o le vaai foʻi o tamaiti. Pe sa ia matamata ea i se mea—se nusipepa po o se mea o loo fai i le auala? Po o faaalia ea i lona siʻomaga se naunau faapitoa e fagota, i taaloga, musika, femalagaaʻiga, komepiuta, po o se isi mea? Ua masani ona popole tagata e uiga i mea fou faatoʻā latou faalogo i ai i luga o le leitiō pe matamata ai i le televise. E mafai e se fesili po o sina faamatalaga e uiga i so o se tasi o na mea ona tataʻi atu ai i se talanoaga faaleuō.

O le avanoa lea na talanoa ai Iesu ma se fafine Samaria i autafa o se vaieli i Sukara, o se faaaʻoaʻoga mataʻina lenā o le auala e amata ai se talanoaga ua fuafua e avatu ai se molimau.—Ioa. 4:5-26.

E manaʻomia ona e sauniunia ma le faaeteete lau faatomuaga, aemaise pe afai e galueaʻiina soo e lau faapotopotoga lana oganuu. A leai, o le a lē mafai la ona e avatu se molimau.

Faapatino Lau Mataupu. I le faapotopotoga Kerisiano, e masani i le taʻitaʻifono po o se tasi e muamua iā te oe i le polokalame, ona faasilasila atu le matua o lau lauga ma faailoa atu oe. Peitaʻi, e aogā mo oe ona toe faamanatu atu i lau aofia lau mataupu a o faagasolo lau faatomuaga. E mafai ona faia lenā mea, ae e lē tau manaʻomia ona toe taʻu taʻitasi atu upu uma o le matua. Po o le ā lava le tulaga, e ao ona faasolosolo mālie ona faailoa atu le matua a o faagasolo pea le lauga. I se isi vaega o le faatomuaga, e ao ona e faauaʻi atu ai manatu i lau mataupu.

Ina ua aauina atu lona ʻausoo e talaʻi, sa faailoa manino atu e Iesu le feʻau e ao ona latou faaoo atu. “A outou o, ia outou talaʻi atu, ia faapea atu, Ua latalata mai le malo o le lagi.” (Mata. 10:7) E tusa ai ma o tatou aso, na fetalai Iesu: “E talaʻiina atu foi lenei tala lelei o le malo.” (Mata. 24:14) Ua uunaʻia i tatou ina ia “talaʻi atu le upu,” o lona uiga, ia pipiimau i le Tusi Paia pe a molimau atu. (2 Timo. 4:2) E ui i lea, a o leʻi tatalaina le Tusi Paia, pe faauaʻi atu foʻi i le Malo, ua masani ona manaʻomia le faapatino atu o ni mataupu o loo faapopoleina ai i lenā vaitaimi. Atonu e fai sau faamatalaga e uiga i solitulafono, leai o ni galuega, le lē faamasinotonu, o taua, le auala e fesoasoani ai i talavou, o faamaʻi, po o le oti. Peitaʻi aua neʻi talanoa umi i mea e lē logoleleia; o lau feʻau o se feʻau e mautinoa. Ia taumafai e tataʻi le talanoaga i le Afioga a le Atua ma le faamoemoe o le Malo.

Faailoa Atu le Pogai e Tāua ai le Mataupu i Lau Aofia. Afai o le a e talanoa atu i le faapotopotoga, e mafai ona e mautinoa lelei o le a faaalia e i latou o i lau aofia se naunau masani i mea o le a e talanoaina. Ae po o le a latou faalogo mai ea e pei o se tagata o loo ia aʻoaʻoina se mea e mautinoa o loo aafia ai o ia? Po o le a latou uaʻi mai ea ona ua latou iloa o mea o loo latou faalogo i ai, e faapea ona fetaui i o latou tulaga i le olaga, ma ona o loo e faagaeeina iā i latou se faanaunauga ina ia faatino se gaoioiga i lenā mea? E faatoʻā moni lenā pe afai sa e iloiloina ma le faaeteete lau aofia—o latou tulaga, o latou popolega, o latou uiga—ina ua sauniunia lau lauga. Afai sa e faia faapena, ia faaaofia ai la i lau faatomuaga se mea e faaalia ai.

Pe e te talanoa atu i luga o le pulelaa po o le molimau atu i se tagata e toʻatasi, o se tasi o auala e sili ona lelei e faagaee ai le fiafia i se mataupu, o le faaaafia ai lea o lau aofia. Ia faailoa atu le auala e fesootaʻi ai o latou faafitauli, o latou manaʻoga, po o fesili o loo i o latou mafaufau i le mataupu o loo e talanoaina. Afai e te faamanino atu faapea o le a e talanoaina e lē gata o vala masani ae faapea foʻi i vala patino o se mataupu, o le a atili ai la ona latou faalogologo ma le lē gasē. Ina ia faia lenā mea, e tatau ona e sauniuni lelei.

Le Auala E te Faailoa Atu Ai. O mea e te fai atu ai i lau faatomuaga e mātua tāua, ae o le auala e te fai atu ai e mafai foʻi ona faagaee ai le fiafia. Ona o lea, e ao i au sauniuniga ona faaaofia ai e lē gata o mea o le a e tautala atu ai, ae o le auala foʻi o le a tautala atu ai.

E tāua le filifilia o upu tonu i le faataunuuina o lou sini, o lea atonu o le a e iloa le aogā o le sauniunia ma le faaeteete o uluaʻi fuaiupu e lua pe tolu. O fuaiupu pupuu ma faigofie, ua masani ona sili atu le lelei. Mo se lauga i le faapotopotoga, atonu o le a e manaʻo e tusia lea i au faamaumauga, pe e te filifili foʻi e tauloto, ina ia mafai ai i au upu amata ona iai sona aafiaga malosi e tatau ai. O le taulimaina o se faatomuaga uigā i se auala faifai mālie e mafai ona fesoasoani ai iā te oe ina ia maua le toʻa, lea e manaʻomia mo le taulimaina o lau lauga atoa.

Le Taimi e Sauniuni Ai. E eseese taofi e uiga i lenei mataupu. E talitonu nisi o failauga agavaa e faapea, o sauniuniga o se lauga e ao ona amata i le faatomuaga. O isi o ē sa suʻesuʻeina tautalaga i le lautele, e taofi faapea e ao ona sauniuni le faatomuaga pe a māeʻa ona saunia le tino.

E matuā manaʻomia ona e iloa po o le ā lau mataupu ma o ā manatu tāua ua e fuafua e talanoaina, a o leʻi mafai ona e iloiloina auʻiliʻiliga mo se faatomuaga e talafeagai. Ae ā pe afai o loo e sauniunia lau lauga mai se auivi ua lomia? A māeʻa ona faitau le auivi, afai ua e maua se manatu mo le faatomuaga, e mautinoa o le a lē āfaina pe a e tusia i lalo. Ia manatua foʻi, ina ia uigā lau faatomuaga, e tatau ona e manatunatu i lau aofia atoa ma le mataupu o loo i lau auivi.